Mepuzho Kufuma Kubatanga

Nanchi mu jikwachi ja lulayañano mwajingatu mabwe abiji nyi, inyi mwajinga ne bintu bikwabo?

Kimye kya kupana nzubo ya Lesa yatungile Solomone mu 1026 B.C.E., “kechi mwajinga kintu kikwabo mu jikwachi ne, kana onkaa mabwe abiji abikilemo Mosesa ku Holeba, konka ko alayañenejile Yehoba na bena Isalela byo bafuminenga mu ntanda ya Ijipita.” (2 Byambo bya Moba 5:10) Pano bino patanshi kechi byo byo kyajinga ne.

“Pa kutentama kwa ñondo wa busatu kufuma ku kimye kyafumine bena Isalela mu Ijipita,” bafikile mu kiselebwa kya Sinai. (Kulupuka 19:1, 2) Kabiji Mosesa wakanjijile pa Mutumba wa Sinai ne kutambula mabwe abiji panembelwe Mizhilo. Mosesa washimikizha’mba: “Ponkapo naalulukile ne kukunkuluka nakunkulukile kufuma pa mutumba; kabiji nabikile ao mabwe apapakana mu jikwachi jo nalengele; kabiji i mo mo akiji ne lelo, monka mo ankambizhizhe Yehoba.” (Mpitulukilo ya mu mizhilo 10:5) Jino jikwachi jo bamwambijile Mosesa kwi Yehoba amba alenge ne kubikamo aa mabwe apapakana panembelwe Mizhilo, jajingatu ja kwingijisha kimye kicheche. (Mpitulukilo ya mu mizhilo 10:1) Jikwachi ja lulayañano kechi bakijingijishenga ne, kufikatu ne kumpelo ya 1513 B.C.E.

Byo papichiletu kimye kicheche panyuma ya kwibapokolola mu Ijipita, bena Isalela batendekele kunyinyita pa mambo a kajo. Onkao mambo Yehoba wibapele manna. (Kulupuka 12:17, 18; 16:1-5) Pa kyonkakya kimye, Mosesa wamwambijile Alona amba: ‘Shikula [kapuki ka ngolode] ne kubikamo kipimo kyonse kya omela kya manna, ne kwikatula ku meso a Yehoba amba bekalame kufika ne ku bisemi byenu byonse bya kulutwe.’ Jishimikila jaamba’mba: ‘“Byonka byo akambizhe Yehoba Mosesa, Alona wikatujile kwipi na mabwe a lushimuno [mpunzha po balaminanga bulongo bintu] amba bekalame.” (Kulupuka 16:33, 34) Nangwa kya kuba pa kyonkakya kimye Alona washikwile kapuki ka ngolode ne kubikamo manna, patanshi wakipembelejile Mosesa wapwisha kulenga Jikwachi ne kubikamo aa mabwe bino ne kano kapuki po po ekabikilemo.

Byonka byo kyaambiwapo kala, jikwachi ja lulayañano jaishile kulengwa kumpelo ya 1513 B.C.E. Kabiji kamama ka kwa Alona bekabikile mu Jikwachi palutwe kacheche, panyuma ya bunsatuki bwa kwa Kola ne bakwabo. Mutumwa Paulo waambile’mba mu ‘jikwachi ja lulayañano . . . , babikilemo kapuki ka ngolode mwajinga manna, kamama ka kwa Alona konka kasapukile, ne maselechi a mabwe a lulayañano.’—Bahebelu 9:4.

Manna ajinga kajo kanengezhezhe Lesa kimye kya lwendo lwa bena Isalela lwa myaka 40 mu kiselebwa. Pano bino kechi batwajijile na kuja manna ne, mambo batendekele kuja “kajo ka mu ntanda” ya mulaye. (Yoshua 5:11, 12) Kamama ka kwa Alona kabikilwe mu jikwachi ja lulayañano kuba’mba kekale kayukilo ku kisemi kyasatukile. Kino kimweshatu patoka’mba kamama kajinga mu jikwachi kimye kyonse kya lwendo lwa mu kiselebwa. Onkao mambo kyayilamo bingi kwamba’mba palutwe kacheche bena Isalela saka batwela kala mu Ntanda ya Mulaye kabiji saka bakyangye kupana nzubo ya Lesa yashimikile Solomone, kamama ka kwa Alona ne kapuki ka ngolode mwajinga manna byafumishiwemo mu jikwachi ja lulayañano.