BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w06 3/1 pp. 18-22
  • Kwenda Mu Jishinda Ja Kyeya Kibena Kuya Na Kusamisha

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Kwenda Mu Jishinda Ja Kyeya Kibena Kuya Na Kusamisha
  • Kyamba kya Usopa—2006
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • Lupimpu Lubena Kubiwa mu Jibumba
  • Kyeya Kyasamishe Kyalengejile Lupimpu Lukwabo
  • Yehoba Watwajijila na Kusamisha Kyeya pa Mafunjisho
  • Endainga mu Kyeya Kibena Kuya na Kusamisha
  • Endelainga Pamo na Jibumba ja Yehoba
    Kyamba kya Usopa—2001
  • Lukumo Lwa Yehoba Lwasamina Pabantu Banji
    Kyamba kya Usopa—2002
  • Kyeya kya Lesa Kifumyapo Mfishi!
    Kyamba kya Usopa—2002
Kyamba kya Usopa—2006
w06 3/1 pp. 18-22

Kwenda Mu Jishinda Ja Kyeya Kibena Kuya Na Kusamisha

“Jishinda ja baoloka jauba nobe kyeya kya kumakya, kyenda kisama ne kusamisha, kufika ne pa kushinkimana juba.”—BYAMBO BYA MANA 4:18.

1, 2. Bantu ba Lesa bamwenamo byepi mu kyeya kya Yehoba kibena kuya na kusamisha ku mupashi?

YEHOBA Lesa ye Nsulo ya kyeya kilengela’mba kubulenga kwikala mfishi. (Masalamo 36:9) Lesa waambile’mba: ‘Kyeya kya ku makya byo kifika kwapela ntanda . . . ntanda yaluka pamo nobe buchimba bo bakomapo shitampa, kabiji beisombela pamo nobe kivwalo kyo basombela.’ (Yoba 38:12-14) Kyeya inge kyasama bintu biji mu ntanda bimweka patoka nobe buchimba bo bakomapo shitampa.

2 Yehoba ye Nsulo ya kyeya kya ku mupashi. (Masalamo 43:3) Bantu ba ino ntanda byo baji mu mfishi ine yaubatu bwii, Lesa wa kine watwajijilatu na kusamisha kyeya pa bantu banji. Ki ka kyafumamo? Baibolo wakumbula’mba: “Jishinda ja baoloka jauba nobe kyeya kya kumakya, kyenda kisama ne kusamisha, kufika ne pa kushinkimana juba.” (Byambo bya Mana 4:18) Kyeya kifuma kwi Yehoba kibena kuya na kusamisha mu jishinda ja bantu banji. Kilengela’mba kwikalenga lupimpu mu jibumba, mafunjisho, ne mu byubilo.

Lupimpu Lubena Kubiwa mu Jibumba

3. Ki ka kyaambiwapo pa Isaya 60:17?

3 Kupichila mwi ngauzhi Isaya, Yehoba waambile’mba: “Pajinga lubemba nkapingakenyapo ngolode, kabiji pajinga kyela kya kapotwe nkapingakenyapo siliva, kabiji pajinga bichi nkapingakenyapo lubemba, kabiji pajinga mabwe nkapingakenyapo kyela kya kapotwe.” (Isaya 60:17) Byonka byo kikala umvwe paji kintu kya kukaishakaishatu mwapingakenyapo kyawama, kyuba ke kimweke bingi bulongo, ne mu jibumba ja Bakamonyi ba kwa Yehoba namo mu ano ‘moba apelako’ mubena kubiwa bingi lupimpu.—Mateo 24:3; 2 Timoti 3:1.

4. Ñanyi lupimpu lwaubiwe mu 1919, kabiji ki ka kyafuminemo?

4 Kuntatwilotu ya ano moba apelako, kipwilo kya Bafunda Baibolo, batelwa luno amba Bakamonyi ba kwa Yehoba, basalanga bakulumpe mu kipwilo ne badikoni kupichila mu kuvota. Bakulumpe bamo kechi bajinga na kizaku kya kusapwila ne. Bakwabo nabo na mambo a kubula kizaku kya kusapwila, bakanyanga ne bakwabo kusapwila. Onkao mambo kwajingako lupimpu mu 1919 lwa kutongola muntu wa kutangijila mwingilo wa mu bujimi. Uno muntu watangijilanga mwingilo kechi wasalwanga na kipwilo ne, bino watongolwanga monka mwayila binembelo kabiji ofweshi wa musampi wa bantu ba Lesa ye wamubikanga pa kino kifulo. Mwingilo wanji wajinga wa kunengezha mwingilo wa busapwishi, nyaunda mwa kusapwila, ne kutundaika bantu kwingilako uno mwingilo wa mu bujimi. Kino kyalengejile mwingilo wa kusapwila mambo a Bufumu mu myaka yalondejilepo kwingijiwa bingi.

5. Ñanyi lupimpu lwaubiwe mu ma 1920?

5 Kupwila kwa nkambi kwa Bafunda Baibolo kwajingako mu 1922 mu Cedar Point, Ohio, U.S.A., kwatundaikile bantu mu bipwilo byonse amba: “Tayai mbila, tayai mbila ya Bufumu ne Mfumu wabo.” Mu 1927 juba ja pa mulungu jatongwelwe kwikala juba jawama kusapwila ku nzubo ne nzubo. Mambo ka? Mambo jino jo juba bantu bavula jo babula kuya ku nkito. Nangwatu luno Bakamonyi ba kwa Yehoba nabo bengila na ngovu kusapwila ku bantu mu kimye kyo batanwa pa mazubo, nabiji ku mpelo ya mulungu.

6. Mu 1931 mwaambiwe ñanyi mulaye, kabiji kino kyalengejile mwingilo wa kusapwila Bufumu kwikala byepi?

6 Pa Mulungu, July 26, 1931 na kimye kya mute kwaubiwe lupimpu lwalengejile mwingilo wa kusapwila Bufumu kuyilako palutwe. Jino jo juba jaambiwe mulaye pa kupwila kwa nkambi kwajingako mu Columbus, Ohio, U.S.A., kabiji palutwe kacheche kino kyaubiwe ne mu mapunzha akwabo kuzhokoloka mwaya ntanda. Byambo bimo bya uno mulaye ke bya kuba’mba: “Twiba kalume ba Yehoba Lesa bengijila mu jizhina janji, kabiji bakokela mukambizho wa kushimuna pe Yesu Kilishitu, ne kuyukanyikisha amba Yehoba ye Lesa wakine ne wa bulume bonse; onkao mambo twaitabizha na muchima yense kutelwa jizhina ja Nkambo Lesa byonka byo jiji kabiji twatemwa kuba’mba tutelwenga’mba Bakamonyi ba kwa Yehoba.” (Isaya 43:10) Jino jizhina jipya jalumbulwile bulongo mwingilo mukatampe wa kushimuna jizhina ja Lesa! Ee, Yehoba wapele bakalume banji mwingilo wa kwingila. Uno mwingilo bamutambwile na maboko abiji!

7. Ñanyi lupimpu lwaubiwe mu 1932, kabiji mambo ka?

7 Bakulumpe mu kipwilo bavula baingijile bingi uno mwingilo wa busapwishi. Bino mu mapunzha amo bakulumpe basajilwe kupichila mu kuvota kechi bakebelenga’mba bonse mu kipwilo bengilenga uno mwingilo ne. Nangwa byonkabyo kwaikele lupimpu lukwabo. Mu 1932 bipwilo byatambwijile mukambizho mu Kyamba kya Usopa wa kuba’mba pano kafwako kusalanga bakulumpe ne badikoni mu kipwilo kupichila mu kuvota ne. Mu bipwilo mwaikele kometi wa mwingilo wa banabalume bakoma ku mupashi baingijilenga na ngovu mu mwingilo wa busapwishi. Onkao mambo, bantu batongolwanga kwikala bakulumpe ke boba baingijilenga na ngovu mu mwingilo, ne kino kyalengejile mwingilo kuyilako palutwe.

Kyeya Kyasamishe Kyalengejile Lupimpu Lukwabo

8. Ñanyi Lupimpu lwaubiwe mu 1938?

8 Kyeya kyayilenga na “kusamisha.” Mu 1938 kuvotela bakulumpe mu kipwilo kwapwile. Bakulumpe bonse mu kipwilo batendekele kutongolwa na ‘kalume wa kishinka ne wa maana’ mwayila Binembelo. (Mateo 24:45-47) Luno lupimpu lwaubiwe mu bipwilo byonse bya Bakamonyi ba kwa Yehoba, kabiji mwingilo watwajijile na kupanga bipangwa.

9. Ñanyi lupimpu lwatendekele mu 1972, kabiji mambo ka luno lupimpu o lwawamina?

9 Kutatula pa October 1, 1972, kwajinga lupimpu lukwabo mu bipwilo. Mu kifulo kya kutangijilwangatu na muntu umo, bipwilo byatendekele kutangijilwa na jibumba ja bakulumpe mu kipwilo mu bipwilo byonse bya Bakamonyi ba kwa Yehoba mwaya ntanda. Luno lunengezho lupya lutundaika banabalume kukanamina mwingilo wa bukulumpe bwa kulama kipwilo. (1 Timoti 3:1-7) Kino kyalengela banabalume bavula kufunda mingilo ya kulama bulongo kipwilo. Bano banabalume babena kwingila bingi bulongo mwingilo wa kufunga bulongo bantu bavula bafunda katataka bukine bwa mu Baibolo.

10. Ñanyi lunengezho lwatatwile mu 1976?

10 Makometi atanu na imo a Jibumba Jitangijila atatwile kwingila pa January 1, 1976, kabiji mingilo yonse ya mu jibumba ne mu bipwilo byonse kuzhokoloka ntanda yatendekele kutangijilwa na ano makometi. Kyawama bingi uno mwingilo wa Bufumu kutangijilwanga na bantu ‘bavula bapana maana’!—Byambo bya Mana 15:22; 24:6.

11. Ñanyi lupimpu lwaubiwe mu 1992, kabiji mambo ka?

11 Mu 1992 mwaubiwe lupimpu lukwabo lwipasha na lwaubiwe kimye bena Isalela ne bantutu bakwabo kyo bafumine mu buzha ku Babilona. Pa kyokya kimye, kechi kwajinga bena Levi bavula bakwingila mingilo yonse ya ku nzubo yazhila ne. Onkao mambo bantu babujile bena Isalela bebapeleko mingilo ya ku nzubo yazhila kuba’mba bakwashengako bena Levi. Byonka byajinga bamingilo ba ku nzubo yazhila, mu 1992 bamo ba mu mikooko ikwabo bebapele mingilo ikwabo kuba’mba bakwashengako kalume wa kishinka ne wa maana. Bebapele mwingilo wa kukwashako makometi a Jibumba Jitangijila.—Yoano 10:16.

12. Yehoba waalula byepi mutende ke kapitao wetu?

12 Ki ka kyafumamo mu luno lupimpu lonse? Yehoba waambile’mba: “Amiwa nkalula mutende ke kapitao wobe ne bololoke ke mukulumpe wobe.” (Isaya 60:17) Lelo jino mu jibumba ja bakalume ba Yehoba muji “mutende,” kabiji “bololoke” bwaaluka ke “mukulumpe” wabo, wibatundaika kwingijila Lesa. Bakwatankana mu kusapwila mambo awama a Bufumu ne kulenga baana ba bwanga.—Mateo 24:14; 28:19, 20.

Yehoba Watwajijila na Kusamisha Kyeya pa Mafunjisho

13. Mu ma 1920, Yehoba wasamishishe byepi kyeya pa bantu banji kya kumvwa mwatala mafunjisho?

13 Yehoba ubena kusamisha kyeya pa mafunjisho. Kya kumwenako, akimonai byaamba Lumwekesho 12:1-9. Mu jino jishimikila mwaambiwa bintu bya kifwanyikizho bisatu, ko kuba’mba “mwanamukazhi” uji na jivumo ne kusema, “nsuñunyi,” ne “mwana wa mulume.” Nanchi mwayuka byafwanyikizhiwa ku bino bintu nyi? Bebyambilepo mu mutwe wajinga mu Kyamba kya Usopa kya Kizungu kya March 1, 1925 wa kuba’mba “Birth of the Nation,” (Kusemwa kwa Mukoka). Uno mutwe wakwashishe bantu ba Lesa kumvwisha bungauzhi bwaambilenga pa kusemwa kwa Bufumu ne kulumbulula bulongo amba kuji mabumba abiji apusana, jibumba ja Yehoba ne jibumba ja kwa Satana. Kabiji mu 1927/28 bantu ba Lesa bayukile’mba kusekelela juba ja kiminshiminshi ne ja kusemwa kechi kwaambiwepo mu binembelo ne. Onkao mambo, balekele kusekelela ano moba.

14. Mafunjisho ka ayukanyikilwe mu ma 1930?

14 Mu ma 1930 kyeya kyasamijile pa mbaji ikwabo isatu ya mafunjisho. Pa myaka yavula Bafunda Baibolo bayukile kuba’mba bantu bavula nangwa’mba “jibumba jikatampe,” jatongolwa pa Lumwekesho 7:9-17 japusene na ba 144,000, bakekala bamfumu ne bañanga bakulama pamo ne Kilishitu. (Lumwekesho 5:9, 10; 14:1-5) Bino jibumba jikatampe kechi jayukanyikilwe bulongo ne. Byonka kyeya kya ku makya byo kiya na kusamisha ne kulengela bintu kumwekanyikisha, mu 1935 jibumba jikatampe jayukanyikilwe amba ke bantu bakapuluka “malwa akatampe” ne kwikala panopantanda myaka ne myaka. Palutwe kacheche mu yenka uno mwaka kwajinga kulumbulula bulongo bintu byalamachile baana ba Bakamonyi ba kwa Yehoba bayanga ku sukulu. Nangwa kya kuba bantu batemenwe ntanda ne kwiinemeka, Bakamonyi bafunjile kuba’mba kupana mushingi ku mbandela kwalumbulwilenga bintu byavula kechi mushingitu ne. Mwaka walondejilepo kyalumbulwilwe’mba Kilishitu wafwijile pa kichi, kechi pa musalabu ne.—Byubilo 10:39.

15. Kuzhila mashi kwatatwile ñanyi kimye, kabiji kyaambiwepo amba ka?

15 Kimye kya Nkondo ya kibiji ya Ntanda yonse kwajinga kisela kya kubuka bashilikale na mashi, pano bino kyayukanyikilwe amba mashi azhila. Kyamba kya Usopa kya July 1, 1945 kyatundaikile “bapopweshi bonse ba Yehoba bakeba bumi bwa myaka ne myaka mu ntanda ipya ya bololoke kunemeka mashi ne kulondela mizhilo ya Lesa yaoloka yaamba pa kino.”

16. Mu ñanyi mwaka Baibolo wa New World Translation of the Holy Scriptures mo alupwilwe, kabiji wawamina ka?

16 Mu 1946 kyamwekeletu patoka kuba’mba Baibolo wakatataka kabiji wabulamo mafunjisho a Kilishitendomu atuntululwe kwesakana na mfunjilo ya katataka. Uno Baibolo watatwile kutuntululwa mu December 1947. Mu 1950 Baibolo wa New World Translation of the Christian Greek Scriptures walupwilwe mu Kizungu. Kutatula mu 1953, Binembelo bya Kihebelu byalupwilwe mu mavolyumu atanu. Volyumu wa butanu walupwilwe mu 1960, saka papita kala myaka kukila pa 12 kufuma kimye kyatatwile mwingilo wa kutuntulula Baibolo yense. Baibolo yense wa New World Translation of the Holy Scriptures walupwilwe mu 1961. Uno Baibolo luno uji mu milaka yavula, kabiji wawama bingi. Waingijisha jizhina ja Lesa ja kuba’mba, Yehoba. Kabiji ntuntulwilo ya uno Baibolo yalengela kumvwisha Byambo bya Lesa.

17. Kyeya ka kyasamine mu 1962?

17 Mu 1962 kukokela “bakulumpe balama kyalo” batongolwa pa Loma 13:1 ne bena Kilishitu byo bakonsha kukokela bano bakulumpe kwalumbulwilwe bingi bulongo. Kufunda ne kumvwisha kitango 13 kya buku wa Loma ne binembelotu bikwabo nabiji Titusa 3:1, 2 ne 1 Petelo 2:13, 17 kwalengejile kuyuka amba “bakulumpe balama kyalo” kechi Yehoba Lesa ne Yesu Kilishitu ne, bano ke makafulumende a bantu.

18. Bi ka byalumbulwilwe bulongo mu ma 1980?

18 Mu myaka yalondejilepo kyeya kyatwajijile kusamina mu jishinda ja baoloka. Mu 1985 kyeya kyasamijile pa byo kilumbulula kwikala baoloka batongwelwa “bumi” ne kwikala balunda baoloka ba Lesa. (Loma 5:18; Yakoba 2:23) Mu 1987 kwajinga kulumbulula bulongo mwatala Yubili wa bena Kilishitu.

19. Yehoba wasamisha byepi kyeya kya ku mupashi pa bantu banji mu ino myaka?

19 Mu 1995 kwabanya kwa ‘mikooko’ ne “bambuzhi” kwayukanyikilwe bulongo. Mu 1998 kwajinga kulumbulula kimwesho kya kwa Ezikyo kya nzubo ya Lesa akyo kibena kufikizhiwa. Mu 1999 kwajinga kulumbulula bulongo mwatala ñambilo ya kuba’mba ‘kya bunya kileta lonaiko kyaimana mwazhila.’ (Mateo 24:15, 16; 25:32) Mu 2002 kwajinga kuyukisha bulongo byo kilumbulula kupopwela Lesa “na mupashi ne na bukine.”—Yoano 4:24.

20. Ñanyi lupimpu lukwabo lwaubiwa mu bantu ba Lesa?

20 Kyeya kya Yehoba kechi kibena kusaminakotu pa jibumba ne pa mafunjisho onka ne, bino kibena kusamina ne pa byubilo bya bwina Kilishitu. Kya kumwenako, mu 1973 kyayukanyikilwe amba kupepa fwanka ke “bubipisho bonse bwa mubiji” kabiji mambo akatampe bingi. (2 Kolinda 7:1) Kabiji byo papichile myaka jikumi, Kyamba kya Usopa kya July 15, 1983, kyalumbulwile bulongo kuba’mba kechi twafwainwa kwingijisha mata ne. Bino byo bya kumwenako bimo kyeya mo kibena kuya na kusamisha lelo jino.

Endainga mu Kyeya Kibena Kuya na Kusamisha

21. Ñanyi muchima ye twafwainwa kwikala nanji pa kuba’mba twendenga mu kyeya kibena kuya na kusamisha?

21 Mukulumpe mu kipwilo umo waambile’mba: “Kyakatazha bingi kulondela lupimpu ne kubila monka mo lwayila.” Ki ka kyamukwasha kulondela lupimpu lo emwena na meso pa myaka 48 yo aingila mu mwingilo wa kusapwila Bufumu? Wakumbula’mba: “Kyanema bingi kwikala na muchima wawama. Umvwe wabula kulondela lupimpu, kilumbulula’mba kechi ubena kwendela pamo na jibumba ja Lesa ne. Kabiji umvwe kyankatazhako kulondela lupimpu lwaubiwa, mvuluka byambo bya kwa Petelo byo aambile kwi Yesu amba: ‘Nkambo, tukaya kwi ñanyi? Byambo bya bumi bwa myaka muji nabyo anweba.’ Kabiji neshikisha’mba: ‘Nanchi nafwainwa kuya kwepi? Abya nafwainwa kuya mu mfishi ya ino ntanda nyi?’ Kino kindengela kutwajijila na kwikala mu jibumba ja Lesa.”—Yoano 6:68.

22. Tumwenamo byepi mu kwenda mu kyeya kibena kuya na kusamisha?

22 Ntanda yo tujimo iji mu mfishi ikatampe. Yehoba byo abena kusamisha kyeya pa bantu banji, lupusano nalo lubena kubailakotu pakachi ka bantu banji ne bantu ba ino ntanda. Kino kyeya kibena kwitukwasha byepi? Byonkatu kusanyika lampi pa kimbo byo kubula kufumyapo kimbo, po pamotu ne kyeya kya Byambo bya Lesa kechi kifumyapo bitewa ne. Kitukwasha kwibisensebwila kuba’mba tutwajijile kwenda mu jishinda ja kyeya kibena kusamisha. Onkao mambo, twayai tuteko muchima ku byambo bya bungauzhi bya Yehoba biji ‘nobe lampi utema pafita.’—2 Petelo 1:19.

Mukivuluka Nyi?

• Yehoba wauba ñanyi lupimpu mu jibumba ja bantu banji?

• Kyeya kibena kuya na kusamisha byepi pa mafunjisho?

• Ñanyi lupimpu lo mwimwena na meso, kabiji ki ka kimukwasha kwilulondela?

• Mambo ka o mwafwainwa kutwajijila na kwenda mu kyeya kibena kuya na kusamisha?

[Kipikichala pa peja 19]

Kupwila kwa nkambi kwajingako mu 1922 pa Cedar Point, Ohio, kwatundaikile Bafunda Baibolo kwingila na kizaku mu mwingilo wa Lesa

[Kipikichala pa peja 21]

Ba N. H. Knorr balupwile “New World Translation of the Christian Greek Scriptures” mu 1950

[Byambo biji pa Kipikichala pa peja 18]

© 2003 BiblePlaces. com

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu