Ki ka Kyakonsha Kwimukwasha Kumvwa Biji Mu Baibolo?
‘WAFILE bino ku bajimuka ne ba maana, kabiji wibisolola ku twana twa lukeke.’ (Luka 10:21) Bino byambo byaambile Yesu kwi Shanji wa mwiulu bimwesha’mba pa kuba’mba tumvwe biji mu Baibolo, twafwainwa kwikala na muchima wawama. Maana a Yehoba ayukanyikilwa mu buku ye apa bantu bepelula baji na muchima wa kukeba kufunda.
Atweba bavula kitushupa bingi kwikala bepelula. Atweba bonse tuji na muchima wa kukeba kwitota. Kabiji tubena kwikala mu ‘moba apelako,’ muji bantu ‘betemwa abo bene, . . . ba lupata lwa kuba bibi, ba kwilundumika.’ (2 Timoti 3:1-4) Abino byo byubilo bitulengela kubula kuyuka Mambo a Lesa. Kimo kimye ne atweba twakonsha kwikala na muchima wa kukeba kubako bintu byuba bantu ba ino ntanda. Pano mwakonsha kuba byepi pa kuba’mba mumvwe biji mu Baibolo?
Kuteshako Muchima ne Maana
Ezela wajinga ntangi wa bantu ba Lesa kala, ‘watesheshe muchima wanji mu kufunda bya mu buku wa mizhilo ya Yehoba.’ (Ezela 7:10) Nanchi ne atweba kujipo mashinda akonsha kwitukwasha kuteshako muchima nyi? Ee. Twafwainwa kutesha muchima ku Binembelo. Mutumwa Paulo wanembejile bena Kilishitu amba: “Byo mwatambwile mambo o mwaumvwine kuji atweba, o mambo a Lesa, mwiatambwile kechi nobe mambo a bantu ne, poso byonka byo aji kine, mambo a Lesa.” (1 Tesalonika 2:13) Nangwa kya kuba Lesa waingijishishe bantu kunemba Binembelo, byonse byo banembele byafumine kwi aye. Umvwe twayuka bino, kyakonsha kwitulengela kuta muchima ku byo tutanga.—2 Timoti 3:16.
Jishinda jikwabo jo twafwainwa kuteshako muchima ke lulombelo. Lesa byo aingijishishe mupashi wazhila kutangijila bantu kunemba Baibolo, wakonsha ne kwitukwasha na yenka uno mupashi kuba’mba tuyuke biji mu Baibolo. Twafwainwa kulomba buno bukwasho. Akyumvwai nyimbi wa masalamo byo anembele’mba: ‘Bampe maana ne amiwa nkeilamanga mizhilo yenu; Ee kine, nkeilamanga na muchima wami yense.’ (Masalamo 119:34) Kechi twafwainwa kulombatu maana a kuyuka byanembwa ne, bino twafwainwa ne kulomba’mba twikale na muchima wawama wakonsha kwitukwasha kumvwa byaamba Baibolo. Pa kuba’mba tuyuke biji mu Baibolo, twafwainwa kwitaba byo aamba.
Kimye kyo mubena kulanguluka kwikala na muchima wawama, akimonai Baibolo byo akonsha kwimukwasha umvwe mwa mufunda. Tuji na bishinka byavula bingi bitulengela kutanga Mambo a Lesa, pano kishinka kikatampe ke kya kuba’mba Baibolo witukwasha kufwenya kwipi ne Lesa. (Yakoba 4:8) Umvwe ke tutange pe Yehoba byo oba na bintu, byo atemwa boba bamutemwa, kabiji ne byo oba na boba bamusha, po po tumuyuka byo aji. Kine kintu kyo twafwainwa kutangilanga Baibolo ke kuba’mba tumuyuke bulongo Lesa ne kukosesha bulunda bwetu ne aye.
Mikiika Itulengela Kubula Kwikala na Muchima Wawama
Bi ka byakonsha kwitulengela kubula kumvwa Mambo a Lesa? Mukiika umo ke kuketekela mu bintu byaketekela bakwetu bo tumona’mba bakishinka. Kya kumwenako, mwakonsha kuketekela mu bintu byaketekela bantu baji pa bifulo bikatampe. Pano ibyepi inge kya kuba abo bantu kechi banemeka bukine bwa mu Mambo a Lesa ne? Umvwe kyaikala bino, kyakonsha kwitushupa bingi kumvwa Baibolo byo afunjisha. O ene mambo Baibolo o etutundaikila kupima bulongo bintu byo twafunjishiwa.—1 Tesalonika 5:21.
Maliya, inanja Yesu, wapichile mu luno lonka lukatazho. Wakomejile mu bisho bya Bayudea. Walondelanga Mizhilo ya Mosesa ne kuya ku nshinagoga. Mu kuya kwa kimye, Maliya wataine kuba’mba mpopwelo yamufunjishishe bansemi banji yalekele kwitabilwa kwi Lesa. Kino kyamulengejile’mba atendeke kufunda kwi Yesu, kabiji ye wajinga umo wa mu kipwilo kya bena Kilishitu batanshi. (Byubilo 1:13, 14) Kino kechi kyamwesheshe’mba Maliya wabujile mushingi ku bansemi banji nangwa kubula kunemeka mafunjisho o baitabijilemo ne. Kyamwesheshe’mba watemenwe Lesa. Umvwe ne atweba tukeba kumvwa biji mu Baibolo, twafwainwa kwikala bakishinka kwi Lesa byonka byaubile Maliya, kukila kuketekela bantu.
Kya bulandatu ke kya kuba’mba, bavula kechi bata muchima ku bukine bwa mu Baibolo ne. Bamo balondelatu mafunjisho a bubela a mu bupopweshi. Bakwabo nabo mu ñambilo ne mu bwikalo bwabo kechi bamwesha’mba banemeka bukine ne. Twafwainwa kwipana pa kuba’mba tuyuke bukine bwa mu Baibolo: Bakonsha kwimupata ku bakwenu, bo mwikala nabo kinkalankulo, bo mwingila nabo, ne ba mu kisemi kyenu. (Yoano 17:14) Nangwa byonkabyo, muntu wa maana Solomone wanembele’mba: “Pota bya bukine, kabiji umvwe wibipota kechi wibipotolole ne.” (Byambo bya Mana 23:23) Umvwe mwanemeka bukine, Yehoba wimulengela kumvwa biji mu Baibolo.
Mukiika mukwabo wakonsha kwitulengela kubula kumvwa biji mu Baibolo ke kubula kwikala na muchima wa kwingijisha byo aamba. Yesu wabujile baana banji ba bwanga amba: “Kya kuyuka byafyamika bya bufumu bwa mwiulu kyapanwa kwi anweba, pakuba kwi abo ne. Ke pakuba muchima wa bano bantu waluwankana, Ne matwi abo ashinka.” (Mateo 13:11, 15) Bantu bavula bo asapwijile Yesu kechi bapimpwile bwikalo bwabo ne. Bapusanako na yewa mupoteshi Yesu ye aambilepo mu kishimpi! Byo ataine mangalite umo ufwa mutengo wabaya, wakapotolwele byonse byo ajinga nabyo, ne kumupota. Ne atweba byo byo twafwainwa kunemeka bukine bwa mu Baibolo.—Mateo 13:45, 46.
Kilengela Kubula Kufunda
Kintu kikatampe kilengela kubula kumvwa biji mu Baibolo ke kubula kwikala na muchima wa kufunda. Muntu kyakonsha kumushupa bingi kuba’mba etabe bibena kumubula muntu muyanji. Pano bino, batumwa ba kwa Yesu Kilishitu kechi ‘bafunjile ne, bajinga bantutu.’ (Byubilo 4:13) Paulo walondolwele ene mambo batumwa ba kwa Yesu Kilishitu o baikejile ‘bantutu babujile kufunda.’ Wanembele’mba: ‘Anwebakwetu, talai lwito lwenu. Kechi baitwa bavula ba maana mwayila buntunshi ne, nangwa bavula babilobo ne, nangwa bavula bashiñama ne: Pakuba Lesa wasalulwile bintu bya bumbulwamaana bya panopantanda, amba ebilengeshe bumvu byakosa.’ (1 Kolinda 1:26, 27) Umvwe kimushupa kufunda ku muntu muyanji, yukai kuba’mba aye babena kumwingijishatu kwi Lesa kuba’mba emufunjishe. Ke jishuko bingi ja kwitufunjisha kwi Yehoba, “Mufunjishi wetu.”—Isaya 30:20; 54:13.
Mukulumpe wa nzhita ya bena Silya, aye Nemani, kyamushupile bingi kufunda ku muntu muyanji. Byo akebelenga kubukwa mbumba yanji, wayile kwi Elisha ngauzhi wa Yehoba. Pano mizhilo ya Lesa yaambile pa kubukwa kwa kwa Nemani yapainwe kwi aye kupichila mwi kalume. Abya byambo ne jishinda jo byaambijilwemo byalengejile Nemani patanshi kubula kukokela byambo byaambile ngauzhi wa Lesa. Pano bino, palutwe kacheche wapimpwile milanguluko yanji, ne kubukwa wabukilwe. (2 Bamfumu 5:9-14) Ne atweba byo byo kikala byonkabye umvwe ke tufunde mu Baibolo. Twakonsha kufunda kuba’mba pa kuba’mba tubukwe ku mupashi ne mu byubilo, twafwainwa kupimpula bwikalo bwetu. Abya twakonsha kwipelula ne kuleka’mba betufunjishe tumvwe byo twafwainwa kuba nyi? Aba baji na muchima wa kukeba kufunda bo bonkatu bakonsha kumvwa biji mu Baibolo.
Byubilo byawama byamweshiwe na muntu umo wapewe lūsa lukatampe kwi Kandese mfumu wa mukazhi wa bena Etiopya. Wabwelelenga ku Africa mu kalaki wanji kimye mwana wa bwanga Filipa kyo anyemejile kwipi na uno kalaki. Filipa waipwizhe uno muntu umvwe waumvwinenga byo atangilenga. Awa kineme wipelwile ne kukumbula’mba: “Ñumvwe byepi pabula ne wa kundumbulwila?” Awa muntu byo aumvwine mwatajile Mambo a Lesa, wabatizhilwe. Panyuma ya bino, “wiyijile mu jishinda janji na lusekelo.”—Byubilo 8:27-39.
Bakamonyi ba kwa Yehoba ke bantutu. Mulungu ne mulungu bafunjisha mafunjisho a Baibolo ku mazubo a bantu bakila pa 6 milyonyi. Baibolo byo afunjisha bwikalo bwawama, kwamba pa luketekelo luji na bantu, kabiji ne kwitulengela kumuyuka Lesa, bantu bavula batana kuba’mba kufunda Baibolo ne kumvwa byo aamba ke kintu kyawama bingi. Ne anweba mwakonsha kumvwa byo aamba.
[Kipikichala pa peja 7]
Nemani kyamushupile bingi kulondela mikambizho yamubujile kalume
[Kipikichala pa peja 7]
Tusangalala bingi umvwe twaumvwa biji mu Baibolo