BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w06 5/1 pp. 28-32
  • Kwingijila Mfumu Kilishitu Mu Bukishinka

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Kwingijila Mfumu Kilishitu Mu Bukishinka
  • Kyamba kya Usopa—2006
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • Mfumu Ulengela Bangikazhi Banji Nabo Kwikala Bakishinka
  • Bikebewa pa Kwikala Bangikazhi
  • Bangikazhi ba kwa Kilishitu Bakokela Mizhilo Yanji
  • Bukishinka bwa Bangikazhi ba kwa Kilishitu Bwaesekwa
  • Bangikazhi Bakishinka Bakatambula Bilambu bya Myaka ne Myaka
  • “Anweba Yenu Yenka Wakishinka”
    Fwenyai Kwipi ne Yehoba
  • Bukine Bwaamba pa Bufumu bwa Lesa
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu Bwa Yehoba (Kya bena kengi)—2020
  • Myaka 100 Yalama Yesu—Imukunza Byepi?
    Kyamba kya Usopa—2014
  • Byambo Byo Twafwainwa Kusapwila
    Mwenaimo mu Sukulu wa Lufunjisho lwa Mwingilo wa Lesa
Monai Bikwabo
Kyamba kya Usopa—2006
w06 5/1 pp. 28-32

Kwingijila Mfumu Kilishitu Mu Bukishinka

“Bamupele bundamabyalo, ne lukumo, ne bufumu, amba ba mu mitundu yonse ne ba mu mikoka yonse ne ba njimi yonse bamwingijilenga yenkaye.”—DANYELA 7:14.

1, 2. Twayuka byepi kuba’mba Kilishitu kechi waikele pa jitanda ja bufumu mu 33 C.E. ne?

ÑANYI ndamakyalo wakonsha kufwila bangikazhi banji kabiji wabwela wasangulwa ne kutendeka kulama jibiji? Ñanyi mfumu wakonsha kwikala panopantanda kuba’mba bangikazhi banji bamuketekele ne kwikala bakishinka kwi aye, apa bino waya na kulama mwiulu? Yesu Kilishitu ye yenkatu wakonsha kuba bino. (Luka 1:32, 33) Kilishitu wafwile, wabwela wasangulwa ne kuya mwiulu, kabiji pa Pentekosta mu 33 C.E. Lesa ‘wamupaine aye amba ekale mutwe wa byonse ku kipwilo.’ (Efisesa 1:20-22; Byubilo 2:32-36) Ko kuba’mba, Kilishitu wajinga na bulume bwa kulama. Bangikazhi banji batanshi bajinga bena Kilishitu bashingwa balenga Isalela wa ku mupashi, “bena Isalela ba Lesa.”—Ngalatiya 6:16; Kolose 1:13.

2 Byo papichile myaka pepi nobe 30 kufuma kimye kya Pentekosta mu 33 C.E. mutumwa Paulo walumbulwile’mba Kilishitu kechi waikele pa jitanda ja bufumu ne, bino “wakekajile konka ku kilujo kya Lesa; kabiji kufuma ku akya kimye kasa atengela, poso balwanyi banji bebalula ke kya kutulapo maulu anji.” (Bahebelu 10:12, 13) Kabiji ku mpelo ya myaka kitota kitanshi C.E., mutumwa Yoano wamwene mu kimwesho Nkambo, Yehoba saka ekajika Yesu Kilishitu ke Mfumu wa Bufumu bwa mwiulu. (Lumwekesho 11:15; 12:1-5) Bintu byavula bibena kumweka mu ano moba etu bitulengela kusumininwa kuba’mba Kilishitu Mfumu wa Bumesiasa watatwile kulama mwiulu mu 1914.a

3. (a) Mambo awama a Bufumu abena kwingijiwa byepi kutatula mu 1914? (b) Ñanyi mepuzho o twakonsha kwishikisha?

3 Kutatulatu mu 1914, mwingilo wa kusapwila mambo awama a Bufumu ubena kwingijiwa bingi bulongo. Kilishitu ye Mfumu wa Bufumu bwa Lesa mwiulu, nangwa kya kuba ubena kulama “mukachi ka balwanyi [banji].” (Masalamo 110:1, 2; Mateo 24:14; Lumwekesho 12:7-12) Kabiji kuzhokoloka ntanda yonse, bangikazhi banji bakishinka babena kwingila bingi na kizaku mwingilo wa kufunjisha bantu Baibolo mwaya ntanda. (Danyela 7:13, 14; Mateo 28:18) Bena Kilishitu bashingwa ke ‘baana ba mu bufumu,’ bo “bantomesha ba Kilishitu.” Bano bantu babena kwibakwashako ku ‘mikooko ikwabo,’ ya kwa Kilishitu ibena kwingila nobe baluwe ba mu Bufumu bwa Lesa. (Mateo 13:38; 2 Kolinda 5:20; Yoano 10:16) Nangwa byonkabyo, twafwainwa kulangulukishapo ne kumona kana atweba pa muntu pa muntu twibuyuka bulume bwa Kilishitu. Abya twi bakishinka kwi aye nyi? Twakonsha kwikala byepi bakishinka kwi Mfumu ubena kulama mwiulu? Patanshi twayai twisambe pa bintu bitulengela kwikala bakishinka kwi Kilishitu.

Mfumu Ulengela Bangikazhi Banji Nabo Kwikala Bakishinka

4. Ñanyi mwingilo Mfumu Yesu ye aingijile panopantanda?

4 Twaikala bakishinka kwi Kilishitu mambo a byo etubijile ne na mambo a byubilo byanji byawama. (1 Petelo 1:8) Byo ajinga panopantanda, Mfumu Yesu wamwesheshekotu pacheche byo akoba kulutwe na lwendo panopantanda ponse mu kimye kya Lesa. Wajishishe bajinga na nzala. Wabukile babela, bampofu, balemana, bashinka matwi, ne bakamama. Wasangwile ne bafu. (Mateo 15:30, 31; Luka 7:11-16; Yoano 6:5-13) Kabiji kuyuka bwikalo bwa kwa Yesu bwa panopantanda kwitulengela kuyuka byubilo byanji, kikatakata butemwe bwanji byo akekala Mfumu wa panopantanda. (Mako 1:40-45) Kino kyalengejile Napoleon Bonaparte kwamba’mba: “Alexander, Caesar, Charlemagne, ne amiwa twaikalapo kala bamfumu. Pano twalamanga byepi? Twalamanga mu bulume. Yesu Kilishitu watendekele kulama Bufumu mu butemwe, ne kino kyalengela bantu bavula lelo jino kwipaiwa na mambo a aye.”

5. Mambo ka byubilo bya kwa Yesu kyo byalengejilenga bantu kwiya kwi aye?

5 Na mambo a kuba Yesu wajinga kimote ne kukoka muchima, aba bajinga na makatazho bakokoloshiwe pa kumvwa byo ebafunjishishenga ne lusa lo ebobijile. (Mateo 11:28-30) Banyike kechi bamuchinanga ne. Aba banabalume bepelwile kabiji bajinga na milangwe baikele baana banji ba bwanga. (Mateo 4:18-22; Mako 10:13-16) Lusa lwanji ne mushingi ye ajinga nanji byalengejile banabakazhi bavula baakamwanga Lesa kwikala bakishinka kwi aye, bavula baingijishe kimye kyabo, ngovu, ne bintutu bya mu bunonshi bwabo kumukwasha byo aingijilenga mwingilo wanji.—Luka 8:1-3.

6. Ñanyi kyubilo kyawama Yesu kyo amwesheshe kimye kyafwile Lazalasa?

6 Kilishitu wamwesheshe butemwe bwanji kimye kyafwile Lazalasa mulunda nanji. Waubile bulanda pa kumona ba Maliya ne Mata byo bajinga na bulanda kya kuba wakankelwe kwikala bulongo ne, kabiji ‘wajijile ne mipolo.’ “Muchima wamupile munda,” wajinga bingi na bulanda nangwa kya kuba wayukile amba usa kumusangula. Na mambo a butemwe ne lusa lwanji, Yesu waingijishishe ngovu yamupele Lesa ne kusangula Lazalasa.—Yoano 11:11-15, 33-35, 38-44.

7. Mambo ka kyo twafwainwa kwikela bakishinka kwi Yesu? (Monai ne kabokoshi kaji pa peja 31.)

7 Tumunemeka bingi Yesu mambo watemenwe byawama ne kushikwa bujimbijimbi ne bubi. Bimye bibiji wapangile bapoteshi ba bujimbijimbi bapoteshenga mu nzubo ya Lesa. (Mateo 21:12, 13; Yoano 2:14-17) Kabiji byo ajinga panopantanda, wapichile mu bya malwa byapusana pusana. Kino kyamulengejile kuyuka makatazho ne lumanamo lo tupitamo. (Bahebelu 5:7-9) Kabiji Yesu wayukile ne byo kikala inge muntu bamushikwa nangwa bamuba nshiji. (Yoano 5:15-18; 11:53, 54; 18:38–19:16) Kyapeleleko, wafwile lufu lwatama bingi kuba’mba afikizhe kyaswa muchima wa Shanji ne kulengela bangikazhi banji kwikala na bumi bwa myaka ne myaka. (Yoano 3:16) Nanchi bino byubilo bya kwa Kilishitu kechi bimulengela kutwajijila kumwingijila mu bukishinka nenyi? (Bahebelu 13:8; Lumwekesho 5:6-10) Pano bi ka bikebewa pa kuba’mba twikale bangikazhi ba Mfumu Kilishitu?

Bikebewa pa Kwikala Bangikazhi

8. Bi ka bikebewa pa kuba’mba muntu ekale ngikazhi wa kwa Kilishitu?

8 Langulukai kino kya kumwenako: Pa kuba’mba muntu ekale mu kyalo kingi wafwainwa kulondela mizhilo ikebewa. Wafwainwa kwikala na byubilo byawama ne kulondela mizhilo yaamba pa butuntulu bwa mubiji. Ne bangikazhi ba kwa Kilishitu bafwainwa kwikala na byubilo byawama ne butuntulu bwawama bwa ku mupashi.—1 Kolinda 6:9-11; Ngalatiya 5:19-23.

9. Twakonsha kumwesha byepi amba twi bakishinka kwi Kilishitu?

9 Kabiji Yesu Kilishitu ukeba bangikazhi banji kwikala bakishinka kwi aye mwine ne ku Bufumu bwanji. Bamwesha buno bukishinka kupichila mu kulondela bintu byo afunjishishe kimye kyo ajinga panopantanda. Kya kumwenako, basambila kukebesha bufumu ne kuba kyaswa muchima wa Lesa. Kechi batesha michima yabo mu kukeba bintu bya ku mubiji ne. (Mateo 6:31-34) Kabiji beseka na ngovu kumwesha muchima wa Kilishitu, nangwatu babena kupita mu makatazho. (1 Petelo 2:21-23) Bangikazhi ba kwa Kilishitu balondela byo oba kupichila mu kwitendekelako kubila bakwabo byawama.—Mateo 7:12; Yoano 13:3-17.

10. Bukishinka kwi Kilishitu bwakonsha kumweshiwa byepi (a) mu kisemi ne (b) mu kipwilo?

10 Kabiji baana ba bwanga ba kwa Yesu bamwesha bukishinka kwi aye kupichila mu kumwesha byubilo byanji ku ba mu bisemi byabo. Kya kumwenako, banabalume bamwesha bukishinka kwi Kilishitu Mfumu wa mwiulu kupichila mu kumwesha byubilo byanji mu byo boba ku bakazhi ne ku baana babo. (Efisesa 5:25, 28-30; 6:4; 1 Petelo 3:7) Banabakazhi nabo bamwesha bukishinka kwi Kilishitu kupichila mu kwikala na byubilo byawama ne kwikala na “muchima wa bukimote ne wazhindama.” (1 Petelo 3:1-4; Efisesa 5:22-24) Baana nabo bekala bakishinka kwi Kilishitu inge saka bamulondela aye byo aikala wa lukokelo. Yesu byo ajinga mwanyike, wakokelanga bansemi banji, nangwa kya kuba bajinga bambulwakoloka. (Luka 2:51, 52; Efisesa 6:1) Bangikazhi ba kwa Kilishitu beseka mu bukishinka kulonda byubilo byanji kupichila mu kwikala “ba muchima umo, ba lusa,” ne kwikala “ba michima yanekena.” Bakeba kulonda byubilo bya Kilishitu bya “kwipelula: ne kubwezha kibi mu kibi kikwabo ne, nangwa mwenga mu mwenga mukwabo ne.”—1 Petelo 3:8, 9; 1 Kolinda 11:1.

Bangikazhi ba kwa Kilishitu Bakokela Mizhilo Yanji

11. Ñanyi mizhilo bangikazhi ba kwa Kilishitu yo bakokela?

11 Byonkatu bantu bakeba kwikala bangikazhi mu kyalo kingi byo balama mizhilo ya mu kyokyo kyalo, ne bangikazhi ba kwa Kilishitu nabo bakokela “muzhilo wa Kilishitu” kupichila mu kulondela byonse byo afunjishishe ne kukambizha. (Ngalatiya 6:2) Bakokela mu bukishinka yewa “muzhilo wa bufumu” wa butemwe. (Yakoba 2:8) Nanchi ino mizhilo iji byepi?

12, 13. Tukokela byepi mu bukishinka “muzhilo wa Kilishitu”?

12 Bangikazhi ba kwa Kilishitu ke bambulwakoloka kabiji balenga ne bilubo. (Loma 3:23) Onkao mambo bafwainwa kutwajijila na kumwesha “butemwe bwa kine bwa kutemwa balongo” ne ‘kwitemwisha abo bene na bene na muchima yense.’ (1 Petelo 1:22) “Umvwe umo uji na mambo na mukwabo,” bena Kilishitu mu bukishinka balondela muzhilo wa Kilishitu ne ‘kwitekenya abo bene na bene, ne kwilekela mambo.’ Kukokela uno muzhilo kwibakwasha kulubako ku bilubo bya bakwabo ne kumonapo mashinda a kwitemenwamo bene na bene. Nanchi kechi musanta pa kwikala na bantu bakokela mu bukishinka Mfumu wa butemwe ne kuvwala butemwe, “mukwato ulumbulula byonse” nenyi?—Kolose 3:13, 14.

13 Kabiji Yesu walumbulwile’mba butemwe bo amwesheshe bwakila bwa bantu bo beubila bene na bene. (Yoano 13:34, 35) Umvwe twatemwatu boba bonka betutemwa, abya kechi ‘twakila bakwabo’ ne. Onkao mambo butemwe bwetu kechi bwakonsha kulumbuluka ne. Yesu witukambizhe kulonda butemwe bwa Shanji bwa kutemwa balwanyi betu betushikwa ne kwitumanyika. (Mateo 5:46-48) Buno butemwe bulengela ne bangikazhi ba mu Bufumu kwingila mwingilo wabo mukatampe mu bukishinka. Mwingilo ka yenkao?

Bukishinka bwa Bangikazhi ba kwa Kilishitu Bwaesekwa

14. Mambo ka mwingilo wa kusapwila kyo anemena?

14 Bangikazhi ba mu Bufumu bwa Lesa luno baji na mwingilo mukatampe wa ‘kubujisha [bantu] mambo a bufumu bwa Lesa.’ (Byubilo 28:23) Kuba kino kwawama bingi mambo Bufumu bwa Bumesiasa bukatumbijika Yehoba nkambo walengele bintu byonse. (1 Kolinda 15:24-28) Byo tusapwila mambo awama, aba bantu beatambwila bekala na jishuko ja kwikala bangikazhi ba mu Bufumu bwa Lesa. Kabiji Mfumu Kilishitu ukachibila bantu mambo kwesakana na byo bobapo pa mambo awama o bebasapwila. (Mateo 24:14; 2 Tesalonika 1:6-10) Onkao mambo, jishinda jo tumwesheshamo amba twibakishinka kwi Kilishitu ke kukokela mukambizho wanji wa kubulako bantu mambo a Bufumu.—Mateo 28:18-20.

15. Mambo ka bukishinka bwa bena Kilishitu kyo bwesekelwa?

15 Satana ukanya mwingilo wa kusapwila mu mashinda aji onse, kabiji bandamabyalo kechi bayuka lusa lo bamupa Kilishitu kwi Lesa ne. (Masalamo 2:1-3, 6-8) O ene mambo Yesu o ajimwineko baana banji ba bwanga amba: “Muzha kechi wakila nkambo yanji ne. Inge bampachile amiwa, kabiji bakemupata ne anweba.” (Yoano 15:20) Onkao mambo, baana ba bwanga ba kwa Kilishitu balwa nkondo ya ku mupashi ilengela bukishinka bwabo kwesekwa.—2 Kolinda 10:3-5; Efisesa 6:10-12.

16. Bangikazhi ba mu Bufumu balubula byepi kwi “Lesa bintu bya kwa Lesa”?

16 Nangwa byonkabyo, bangikazhi ba mu Bufumu bwa Lesa batwajijila kwikala bakishinka ku Mfumu wabo ubula kumweka, pano bino, kechi basula bandamabyalo ba panopantanda ne. (Titusa 3:1, 2) Yesu waambile’mba: “Lubulai kwa Kesala bintu bya kwa Kesala, kabiji kwa Lesa bintu bya kwa Lesa.” (Mako 12:13-17) Onkao mambo, bangikazhi ba kwa Kilishitu, bakokela mizhilo ya kafulumende ibula kwilwisha na mizhilo ya Lesa. (Loma 13:1-7) Pano bino bamitonyi ba mu kije kikatampe kya Bayudea byo basujile mizhilo ya Lesa ne kwambila baana ba bwanga ba kwa Yesu amba bekileke kusapwila, baana ba bwanga bachinchikile ne kukana mu mushingi amba ‘bafwainwa kukokela Lesa kukila bantu.’—Byubilo 1:8; 5:27-32.

17. Mambo ka o twafwainwa kuchinchikilanga umvwe twaesekwa?

17 Bangikazhi ba kwa Kilishitu bafwainwa kuchinchika mu kimye kya lumanamo pa kuba’mba batwajijile kwikala bakishinka ku Mfumu wabo. Bino Yesu waambile’mba: “Anweba mwi batokwa umvwe bantu bemwambila mwenga, ne kwimupata, ne kwimubepela mu misango yonse ya bubi, na mambo a amiwa. Sekelai, ne kusangalala: mambo mfweto yenu ikatampe mwiulu.” (Mateo 5:11, 12) Baana ba bwanga batanshi ba kwa Kilishitu bapichilemo ne kwitaba baitabile’mba bino byambo bya kine. Nangwa kya kuba bebapumine na mambo a kutwajijila kusapwila mambo a Bufumu, basekejile “mambo a kutongolwa’mba, bo bafwainwa kwijimwena bumvu aja Jizhina. Ne moba onsetu mu nzubo ya Lesa ne kwabo, kechi balekele kufunjisha ne kusapwila mambo awama a Yesu Kilishitu, ne.” (Byubilo 5:41, 42) Ne anweba mubena kusanchilwa bingi byo mumwesha muchima wa bukishinka ne kuchinchika makatazho, bikola, kufwisha balongo, ne lumanamo.—Loma 5:3-5; Bahebelu 13:6.

18. Byambo byaambile Yesu kwi Pontiusa Pilato byalumbulula ka?

18 Yesu Mfumu waambile kwi ndamakyalo Pontiusa Pilato amba: “Bufumu bwami kechi bwa panopantanda ne: inge bufumu bwami bwajinga bwa panopantanda, inge bakalume bami bajikundwilanga’mba, kechi bamusolole ku Bayudea ne: pakuba pano bufumu bwami kechi bwa pano ne.” (Yoano 18:36) Onkao mambo, bangikazhi ba mu Bufumu bwa mwiulu kechi bengijisha bilwilo nangwa kwitumpa mu bya bumulwila ntanda ne. Abo batwajijilatu kwikala bakishinka kwi “Mfumu wa Mutende.”—Isaya 2:2-4; 9:6, 7.

Bangikazhi Bakishinka Bakatambula Bilambu bya Myaka ne Myaka

19. Mambo ka bangikazhi ba kwa Kilishitu o bakonsha kuketekela kimye kya kulutwe?

19 Bangikazhi bakishinka ba kwa Kilishitu, ‘Mfumu wa bamfumu,’ baketekela mu kimye kya kulutwe. Babena kutengela uno Mfumu kuleta mutende panopantanda. (Lumwekesho 19:11–20:3; Mateo 24:30) ‘Baana ba mu bufumu’ bashalapo bakishinka bashingwa na mupashi babena kutengela kutambwila buswanyi bwabo bwakilamo kunema bwa kwikala bamfumu ba kulama pamo ne Kilishitu mwiulu. (Mateo 13:38; Luka 12:32) ‘Mikooko ikwabo’ ya kwa Kilishitu ya kishinka ibena kupembelela kwiyambila kwi Mfumu wayo amba: “Iyai, anweba bo bapesha kwi Batata, swanai [ntanda ya paladisa ya] bufumu bo emutujila ne ku ntendekelo ya panopantanda.” (Yoano 10:16; Mateo 25:34) Onkao mambo, bangikazhi bonse ba mu bufumu bafwainwa kutwajijila kwingijila Kilishitu Mfumu mu bukishinka.

[Tubyambo twa mushi]

a Monai mutwe wa kuba’mba “1914—Mwaka Wanema Bingi mu Bungauzhi bwa mu Baibolo,” pa mapeja 215-218, mu buku wa Nanchi Baibolo Kine Ufunjisha’mba Ka? wanembwa na Bakamonyi ba kwa Yehoba.

Mwakonsha Kulumbulula Nyi?

• Mambo ka o twafwainwa kwikela bakishinka kwi Kilishitu?

• Bangikazhi ba kwa Kilishitu bamwesha byepi bukishinka bwabo kwi aye?

• Mambo ka o tukebela kwikela bakishinka kwi Mfumu Kilishitu?

[Kitenguluzha pa peja 31]

BYUBILO BIKWABO BYA KWA KILISHITU

Kubula Misalululo—Yoano 4:7-30.

Kifyele—Mateo 9:35-38; 12:18-21; Mako 6:30-34.

Butemwe—Yoano 13:1; 15:12-15.

Bukishinka—Mateo 4:1-11; 28:20; Mako 11:15-18.

Lusa—Mako 7:32-35; Luka 7:11-15; Bahebelu 4:15, 16.

Kukoka muchima—Mateo 15:21-28.

[Kipikichala pa peja 29]

Tukokela “muzhilo wa Kilishitu” kupichila mu kwitemwa atwe bene na bene mu bukishinka

[Bipikichala pa peja 31]

Nanchi byubilo bya kwa Kilishitu bimulengela kumwingijila mu bukishinka nyi?

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu