BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w06 6/1 pp. 4-7
  • Lesa Wibata Bingi Muchima Bakote

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Lesa Wibata Bingi Muchima Bakote
  • Kyamba kya Usopa—2006
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • “Wa Kwibachibila Mambo Banabakazhi Bafwilwa”
  • Kutekenesha Bakote “mu Malwa Abo”
  • “Bintu Bitanshi Byapichijila”
  • Kulama Bakikulumpe—Mwingilo wa Bwina Kilishitu
    Kyamba kya Usopa—2004
  • Nemekainga Bakikulumpe
    Kyamba kya Usopa—2014
  • Yehoba Ulama Na Kifyele Bakalume Banji Bakikulumpe
    Kyamba kya Usopa—2008
  • Baji kwa Bunke Pano Kechi Balubiwako ne
    Kyamba kya Usopa—2008
Monai Bikwabo
Kyamba kya Usopa—2006
w06 6/1 pp. 4-7

Lesa Wibata Bingi Muchima Bakote

ANO moba bakote babena kuyanjishiwa bingi. Kala kene, Baibolo waambile’mba “mu moba akapelako” bantu bakekala “ba kwitemwa abo bene, . . . ba kubula muchima wa bumuntu.” (2 Timoti 3:1-3) Kyambo kya Kingiliki kyatuntululwa’mba “ba kubula muchima wa bumuntu” kyaamba ne pa butemwe bwikala mu kisemi. Kwesakana na byonka byaamba bungauzhi bwa mu Baibolo, ano moba buno butemwe kechi bubena kumwekanyika ne.

Bino Yehoba Lesa kechi uji byonka biji boba bamanyika bakote ne, mambo aye wanemeka bingi bakote kabiji wibata muchima. Akimonai kino byo kyaambiwapo mu Baibolo.

“Wa Kwibachibila Mambo Banabakazhi Bafwilwa”

Binembelo bya Kihebelu bimweshatu patoka amba Yehoba wata bingi muchima bakote. Kya kumwenako, pa Masalamo 68:5 Davida wamutela Lesa amba “wa kwibachibila mambo banabakazhi bafwilwa,” kikatakata bakote.a Mu ma Baibolo akwabo kyambo kya kuba’mba ‘kuchiba mambo’ kyatuntululwa amba “kuzhikijila,” “kulamawizha,” kabiji amba “kushinda.” Ee, Yehoba wata bingi muchima banabakazhi bafwilwa. Baibolo wamweshatu patoka’mba umvwe banabakazhi bafwilwa ke bayanjishiwe, ubuka bingi bukaji. (Kulupuka 22:22-24) Yehoba Lesa ne bakalume banji banemeka bingi banabakazhi bafwilwa ne bakote. Kino kyamweshiwatu patoka pa Byambo bya Mana 16:31 paambiwa amba: “Mutwe wa mvwi ye munchinya wa lukumo; mu jishinda ja bololoke muntu mo mo amumwena.”

Pa mizhilo Yehoba yo apele bena Isalela pajinga ne wa kunemeka bakote. Bena Isalela bebakambizhe amba: “Umushingike mukote wa mvwi ne kunemeka kilungi kyanji, ne kumwakamwa Lesa wobe; amiwa yami Yehoba.” (Bena Levi 19:32) Onkao mambo, kala mu Isalela pa kuba’mba muntu ekale mulunda na Yehoba Lesa kana ushingika bakote. Umvwe mushingi wa kushingika bakote ufwaye, kechi wakonsheshe kwikala mulunda na Lesa ne.

Bena Kilishitu kechi balama Mizhilo ya Mosesa ne. Baji mu “muzhilo wa Kilishitu.” Uno muzhilo waamba pa byubilo, mwekelo, kutemwa ne kwibata muchima bakote. (Ngalatiya 6:2; Efisesa 6:1-3; 1 Timoti 5:1-3) Bena Kilishitu bamwesha butemwe kufuma panshi ya michima yabo kechi na mambotu a kuba’mba bakambizhiwa kuba bino ne. Mutumwa Petelo wakambizhe amba: “Itemwishai anwe bene na bene na muchima yense.”—1 Petelo 1:22.

Mwana wa bwanga Yakoba naye waambilepo pa buneme bwa kuta muchima bakote. Wanembele amba: “Bwina Lesa bwa kine ne bwa kubula bubi ku meso a Lesa Tata wetu bo bo buno, bwa kupempula banabanshiwa ne banabakazhi bafwilwa mu malwa abo, ne kwilama obe mwine ku biko bya panopantanda.” (Yakoba 1:27) Yakoba waambile kishinka kyanema bingi. Kimweshatu patoka amba banabanshiwa ne banabakazhi bafwilwa banema bingi kwi Yehoba.

Kechi kilumbululatu’mba twafwainwa kwikileka kumanyika bakote ne. Twafwainwa kumwesha’mba twibatemwa bingi inge ke twibobile bintu byawama. (Monai kabokoshi kaji na mutwe wa kuba’mba “Butemwe Bumwekela mu Byubilo,” pa mapeja 6-7) Yakoba wanembele’mba: “Lwitabilo . . . pa kubula mingilo lwafwa.”—Yakoba 2:26.

Kutekenesha Bakote “mu Malwa Abo”

Mu byambo bya kwa Yakoba twakonsha kufundamo kishinka kikwabo. Yakoba waambijile bena Kilishitu kupempula banabakazhi bafwilwa “mu malwa abo.” Kyambo kya Kingiliki kyatuntululwa amba “malwa” kilumbulula amba lumanamo nangwa kuyanda na mambo a bwikalo kushupa. Bakote bavula bayanda bingi. Bamo bomvwa mukose. Bakwabo nabo bapopomenwa na mambo a kuba’mba bakota kabiji kechi babena kuba byavula ne. Kabiji nangwatu boba bakipelatu bengila ne mingilo ya Lesa nabo bakonsha kulefulwa. Akimonai kya kumwenako kya ba John.b Ba John ke basapwishi bakishinka ba mambo awama a Bufumu bwa Lesa baingila myaka yavula bingi. Luno baji na myaka kukila pa 80, pano bino kimye kimo balefulwa bingi. Bashimikizha’mba “Javula mvuluka bya kunyuma ne kuvuluka bilubo byavula byo naubanga. Kimye kyonse nelangulusha’mba kechi nafwainwe kuba byobya ne.”

Bantu ba uno mutundu bafwainwa kutekeneshiwa bingi umvwe bayuka amba Yehoba wayuka’mba twibambulwakoloka. Nangwa kya kuba wayuka bilubo byo tulenga, Baibolo waambapo pe aye amba: “Anweba Yehoba, inge mwaji mulondalonda kulenga mambo kwetu, anweba Nkambo, inge ñanyi ukakonsha kupuluka?” (Masalamo 130:3) Ee, Yehoba umona biji mu muchima kechi bilubo ne. Mambo ka o twaambila bino?

Mfumu Davida walengelepo mambo ne bilubotu byavula watangijilwe na mupashi wa Lesa kunemba bino byambo byo tutanga pa Masalamo 139:1-3 byaamba’mba: ‘Anweba Yehoba, mwantalatala ne kungyuka. Mwayuka byo naikala ne byo naimana. Mwayuka milanguluko yami byo iji kwalepa. Mutalatala jishinda jami ne kulaala kwami, kabiji mwayuka mashinda ami onse.’ Kyambo kya kuba’mba “mutalatala” kilumbulula kululula, byonkatu njimi byo olulula makunzhi kwiafumya ku kajo. Byo atangijilwenga na mupashi wazhila, Davida waambile bino byambo bya lutekenesho amba Yehoba wata muchima ku mingilo yetu yawama kechi bilubo byo tuba ne.

Shetu wa mwiulu uvuluka kabiji utemwa bingi pa mingilo yetu yawama yo twingila kikulutu twa twajijila kwikala bakishinka koaji. Ee, Baibolo waamba’mba kyakonsha kwikala bumbulwakoloka koaji umvwe wavulama mingilo yetu ne butemwe bo twijimwesha jizhina janji.—Bahebelu 6:10.

“Bintu Bitanshi Byapichijila”

Baibolo umweshatu patoka’mba Lesa kechi wakebelenga amba bantu bakakotenga ne kumanama ne. Bantu batendekele kukota panyumatu ya kuba bamulume ne mukazhi batanshi basatukila Mulenga wabo. (Ntendekelo 3:17-19; Loma 5:12) Bukote kechi bukatwajijilangatu ne.

Byonka byo kyaambiwapo kala peulu po, makatazho o tubena kupitamo ano moba kubikapotu ne kumanyika bakote, ke kiyukilo kibena kumwesha’mba tubena kwikala “mu moba apelako.” (2 Timoti 3:1) Lesa ukafumyapo bundengamambo bonse, kubikapotu ne bukote ne lufu. Baibolo washimuna’mba: “[Lesa] ukashimuna mipolo yonse ku meso abo; ne lufu kechi lukekalako jibiji ne; nangwa mabingo, nangwa kujila, nangwa misongo, kechi bikekalako jibiji ne: bintu bitanshi byapichijila.”—Lumwekesho 21:4.

Mu ntanda ipya ya Lesa, kechi mukekala bukote ne. (Mika 4:4) Nangwatu bantu bafwa, Lesa ukebasangula kuba’mba nabo bakekalenga myaka ne myaka mu paladisa panopantanda. (Yoano 5:28, 29) Pa kyokya kimye, kikamwekanyikatu patoka amba Yehoba Lesa wata muchima bantu bonse kechi bakotetu bonka ne.

[Tubyambo twa mushi]

a Banabakazhi bafwilwa bamo kechi bakote ne. Pano bino, Lesa wibata bingi muchima bano banabakazhi bafwila bakyanyike byonka byo kyaambiwa ne pa Bena Levi 22:13.

b Kechi jo jizhina jabo ne.

[Kitenguluzha/Bipikichala pa peja 6]

Butemwe Bumwekela mu Byubilo

Bakulumpe mu bipwilo bya Kamonyi ba kwa Yehoba bo bakumwenako bawama mu kuta muchima bakote. Banemeka bingi lujimuno lwa mutumwa Petelo lwa kuba’mba: “Lamai jitanga ja Lesa jiji mwenu.” (1 Petelo 5:2) Kuta muchima bakote jo jishinda ja kulaminamo jitanga ja Lesa. Nga bi ka byavwangwa mu kulama bakote?

Bakote kikebewa kwibafwakesha kimye kyonse ne kwisamba nabo pa bintu byo bakeba. Kimo kimye bakonsha kukebewa bukwasho bwa kuya na kwibapotelako bintu, kuwamisha pa nzubo, kwibasendako ku Kipwilo, kwibatangilako Baibolo ne mabuku a bwina Kilishitu, ne bintutu bikwabo. Umvwe kuji babena kukebewa bukwasho, kikebewa kunemba mutanchi wawama bulongo ne kumulondelanga.c

Pano kyakonsha kwikala byepi umvwe mulongo nangwa nyenga mukote uji mu kipwilo ubena kukebewa bukwasho, kampepo nabiji mali? Patanshi kyawama bingi kuyuka bulongo kana kujipo baana nangwa balongo ba ku mubiji bakonsha kukwashañana. Mambo ne kinembelo kya 1 Timoti 5:4 kyaamba’mba: ‘Umvwe mwanamukazhi wafwilwa uji na baana banji nangwa bankana, babangijile kufunda kumwesha kunemeka Lesa kwabo ku ba mu kisaka kyabo bene, ne kwibabwezhezha byawama bebasema: mambo kino kyo kyaitabilwa ku meso a Lesa.’

Kimye kimo kampe bakote bakonsha kuba saka bebakwasha ku kafulumende. Nangwa kampe bamo mu kipwilo bakonsha kwipana amba basa kwibakwashangako. Umvwe bino byonse kechi byakonsha kubiwa ne, bakulumpe mu kipwilo bakonsha kumona bakote bafwainwa kukwashiwanga na kipwilo. Ne mu kipwilo kya mu kitota kya myaka kitanshi byo byo kyaikalanga kimye kimo, mambo mutumwa Paulo wanembejile Timoti amba: ‘Kechi uleke mwanamukazhi wafwilwa anembwe jizhina wabula kufikizha myaka yanji makumi atanu na jimo ne; kana wajingatu mwanamukazhi wa mulume umo, watumbalala na mingilo yawama; umvwe walelelenga baana, umvwe wasekelele benyi, umvwe waovwele maulu a bazhijikwa, umvwe wakwashishenga bamona bya malwa, umvwe wakonkaizhenga mu kulonda mingilo yonse yawama.’—1 Timoti 5:9, 10.

[Tubyambo twa mushi]

c Monai ne byaambiwa mu mutwe wa kuba’mba “Meeting the Needs of Our Older Ones—A Christian Challenge,” mu Kyamba kya Usopa kya July 15, 1988.

[Kipikichala pa peja 5]

Dokasi wibatele bingi muchima banabakazhi bafwilwa. —Byubilo 9:36-39

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu