BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w07 6/1 pp. 14-18
  • Ene Mambo Makatazho Onse Kyo Akabujila Kubanda Kupwa

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Ene Mambo Makatazho Onse Kyo Akabujila Kubanda Kupwa
  • Kyamba kya Usopa—2007
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • Jishinda Jawama jo Twakonsha Kukumbwilamo Mukumbu
  • Tai Muchima pa Byubilo bya Yehoba
  • Kuyuka Bingila Kyubilo Kyakilamo Kuwama kya Yehoba
  • Mambo ka Lesa o Aswishisha Buyanji?
    Nanchi Baibolo Kine Ufunjishaˈmba Ka?
  • Mambo ka Bubi ne Buyanji o Byaikelako?
    Mukekala Myaka ne Myaka!—Fundainga Baibolo
  • Mambo ka Buyanji o Bwavujila Bibye?
    Nanchi Baibolo Waamba’mba Ka?
  • Nanchi Mambo ka Lesa o Aswishisha Buyanji?
    Kuyuka Kutangijila ku Bumi Bwa Myaka
Monai Bikwabo
Kyamba kya Usopa—2007
w07 6/1 pp. 14-18

Ene Mambo Makatazho Onse Kyo Akabujila Kubanda Kupwa

“Aye Jibwe, mingilo yanji yalumbulukatu.”—MPITULUKILO YA MU MIZHILO 32:4.

1, 2. (a) Mambo ka o mwanemekela luketekelo lwa kwikala myaka ne myaka? (b) Ki ka kilengela bavula kubula kwitabila mwi Lesa walaya milaye yawama ya kimye kya kulutwe?

NANCHI mwatemwa kufwanyikizha bwikalo byo bukekala mu Paladisa nyi? Kampe mufwanyikizha saka mubena kupitañana mu Paladisa ne kufunda pa bilengwa byavula. Nangwa kampe mulanguluka pa lusekelo lo mukekala nalo byo mukengijilanga pamo na bakwenu na kuwamisha ntanda ne kwiyalula ke muzhi wawama. Kimye kimo mwakonsha kulanguluka pa bya bupe byo mwakonsha kwikala nabyo nabiji bya kulengelenga, kwimba nyimbo, ne kubatu bintu bikwabo byo mwakonsha kubula kuba mu ino ntanda yaimbwa ñoma na bichi lelo jino. Monse mo kyakonsha kwikela, munemeka bingi kwikala bwikalo bwatelwapo mu Baibolo amba “bumi, bonkabwa bwa kine kine,” ko kuba’mba bumi bo akebele Yehoba amba twikale, bwa myaka ne myaka.—1 Timoti 6:19.

2 Kyawama bingi kabiji ke jishuko jikatampe ja kusapwila bantu luketekelo lwa mu Baibolo lwa kwikala myaka ne myaka, ke ibyo nenyi? Nangwa byonkabyo, bavula luno luketekelo belukana. Bamba amba luno luketekelo ke lwa bantu bajimbaikwa bukiji. Kyakonsha ne kwibakatazha kwitabila mwi Lesa walaya bantu kwibapa bumi bwa myaka mu Paladisa. Mambo ka? Bamo kibakatazha ke bubi bonka bubena kubiwa. Bamba amba umvwe Lesa koaji kabiji wa bulume bonse ne butemwe, kuba kwaikala bubi ne buyanji buji mu ntanda ne. Balanguluka amba kafwako Lesa wakonsha kuswisha bubi ne, nangwa amba umvwe koaji, ko kuba amba kechi ye wa bulume bonse ne, kabiji kechi wituta muchima ne. Bamo betabizha ino ndangulukilo. Ee, Satana wimwesha bingi kujimuka kupichila mu kupofula michima ya bantu.—2 Kolinda 4:4.

3. Ñanyi bwipuzho bwakatazha bo twakonsha kukwasha bantu kukumbula, kabiji mambo ka o twaikela na jishuko ja kukumbula?

3 Atweba Bakamonyi ba kwa Yehoba tuji na jishuko ja kukwasha bantu babena kujimbaikwa kwi Satana ne na maana a ino ntanda. (1 Kolinda 1:20; 3:19) Twayuka ene mambo bavula o babujila kuketekela mu milaye ya mu Baibolo. Kechi bamuyuka Yehoba ne. Kampe kechi bayuka jizhina janji nangwa buneme bwajo ne, kabiji kampe kechi bayuka byubilo byanji nangwa byo afikizha milaye yanji ne. Atweba twashukwa bingi pa kuyuka bino bintu. Pa kimye ne kimye, kyawama kumona byo twakonsha kukwasha bantu baji na ‘maana abo aaluka ke a mfishi’ kuba’mba bayuke mukumbu wa bwipuzho bumo bwipuzha bantu amba, “Mambo ka Lesa o aswishisha bubi ne buyanji?” (Efisesa 4:18) Patanshi twayai twisambe pa jishinda jo twakonsha kukumbwilamo mukumbu bulongo. Apa bino twisambe pa byubilo bya Yehoba byo byamweshiwa mu jishinda jo aubilamo na ano mambo.

Jishinda Jawama jo Twakonsha Kukumbwilamo Mukumbu

4, 5. Ñanyi kintu kyo twakonsha kuba patanshi umvwe muntu waipuzha bwipuzho bwa ene mambo Lesa o aswishisha buyanji? Londololai.

4 Umvwe muntu waipuzha ene mambo Lesa o aswishisha buyanji, tukumbula amba ka? Kampe twakonsha kufikenatu kulolobwela pa kyamwekele mu bujimi bwa Edena. Kimo kimye kino kyakonsha kwikalatu bulongo. Nangwa byonkabyo, kikebewa kujimuka. Mwafwainwa kuyukapo bishinka bimo. (Byambo bya Mana 25:11; Kolose 4:6) Twayai twisambe pa bishinka bisatu bya mu Binembelo byo twakonsha kulumbulula bulongo saka tukyangye kukumbula bwipuzho.

5 Kitanshi, umvwe muntu uji bingi na bijikila na mambo a bubi bwavula bubena kubiwa mu ntanda, kampe buno bonka bubi bo bwamulengela aye nangwa batemwe banji kwikala na bino bijikila. Onkao mambo, kyakonsha kuwama bingi patanshi kumvwa lusa. Mutumwa Paulo wajimwine bena Kilishitu amba: “Jilai nabo aba bajila.” (Loma 12:15) Kumwesha “lusa” ku muntu kwakonsha kumukosesha bingi. (1 Petelo 3:8) Umvwe wayuka’mba twamuta muchima, kyakonsha kumulengela kumvwa ku byo tubena kukeba kwamba.

6, 7. Mambo ka o twafwainwa kutakaikila kya kine muntu waipuzha bwipuzho bwa ku mupashi bwa mukatazha?

6 Kya bubiji, twakonsha kutakaika muntu pa buno bwipuzho bo aipuzha. Bamo bantu balanguluka amba byo bakatazhiwa na ano mepuzho, ko kuba’mba lwitabilo bafwalo nangwa’mba kechi banemeka Lesa ne. Kampe bino byo bibabujilepo ne ntangi wa mu bupopweshi bwabo. Pano bino kwipuzha ano mepuzho kechi kilumbulula’mba muntu ufwalo lwitabilo ne. Bantu ba kala nabo baipuzhanga ano onka mepuzho. Kya kumwenako, nyimbi wa masalamo aye Davida waipwizhe’mba: “Mambo ka o mwaimena kwalepa, anweba Yehoba? Mwifila ka mu myaka ya malwa?” (Salamo 10:1) Ngauzhi Habakuka naye waipwizhe’mba: “Anweba Yehoba, moba anga o nkemujijilanga, anweba ne kuñumvwa ne, ne kutama muteto namba: twavila! anweba ne kwitupulusha ne? Mambo ka o mwaswila’mba mmone bintu byatama, anweba kasa mutalapotu pa bya malwa? Bono ne bukapondo bo bonka bo mbenakumona; kujitu mapata ne kutoboka.”—Habakuka 1:2, 3.

7 Bano bajinga bantu bakishinka banemekele bingi Lesa. Nanchi bebanenene pa kwipuzha ano mepuzho akatazha nyi? Ine, Yehoba wakebele’mba mepuzho abo a kufuma panshi ya muchima anembwe mu Mambo anji. Lelo jino, muntu ubena kukatazhiwa na mambo a kuvula kwa bubi wakonsha ne kushupikwa bingi ku mupashi na kukeba mikumbu yakonsha kutanyiwatu mu Baibolo. Vulukai’mba, Yesu watakaikile boba bajinga na nzala ya ku mupashi, nangwa’mba ‘bata muchima ku mupashi.’ (Mateo 5:3) Byo jaikalapo jishuko ja kukwasha bantu ba uno mutundu kutana lusekelo mu milaye ya kwa Yesu!

8. Ñanyi mafunjisho a bubela alengela bantu kwitabila amba Lesa ye ulengela buyanji kwikalako, kabiji twakonsha kwibakwasha byepi?

8 Kya busatu, twakonsha kukwasha muntu kuyuka amba Lesa kechi ye walengela bubi bwakumbana mu ntanda kwikalako ne. Bantu bavula bafunjishiwa amba Lesa ye ubena kulama ino ntanda yo twikalamo. Bamba’mba kala kene Lesa wayukijile jimo byonse byo tupitamo mu bwikalo kabiji amba aye mwine ye wayuka ene mambo o amanyikila bantu. Ano mafunjisho a bubela. Afichisha Lesa pa muchima kabiji amwesha kuba’mba Lesa ye uleta bubi ne buyanji panopantanda. Onkao mambo twakonsha kwingijisha Mambo a Lesa pa kuba’mba buno bubela bupwe. (2 Timoti 3:16) Yehoba kechi ye kalama wa buno bwikalo bubi ne. Satana Diabola ye kalama. (1 Yoano 5:19) Yehoba kechi utongwela jimo bintu bikamwekela bilengwa byanji ne. Wapana lūsa ku muntu umo umo lwa kusala byawama ne byatama. (Mpitulukilo ya mu mizhilo 30:19) Yehoba kechi ye ulengela bubi kwikalako ne. Aye washikwa bubi kabiji uta bingi muchima boba bo bamanyika kya nshiji.—Yoba 34:10; Byambo bya Mana 6:16-19; 1 Petelo 5:7.

9. Ñanyi mabuku amo anengezhewa na ‘kalume wa kishinka ne wa maana’ a kukwasha bantu kuyuka ene mambo Yehoba Lesa o aswishisha buyanji?

9 Umvwe mwaamba bino byonse kyakonsha kulengela bantu bo mubena kwisamba nabo kuyuka ene mambo Lesa o aswishisha buyanji kutwajijila. ‘Kalume wa kishinka ne wa maana’ wanengezha mabuku avula akonsha kwimukwasha kulumbulula bulongo bishinka. (Mateo 24:45-47) Kya kumwenako, pa Kupwila kwa Nkambi kwa “Kukokela Lesa” kwa mu 2005/06, palupwilwe talakiti uji na mutwe wa kuba’mba Bukumotu Makatazho Onse Akapwe! Umvwe uno talakiti muji nanji mu mulaka wenu, mutangai muyuke bulongo byo aji. Kabiji ne mu buku wa kuba’mba Nanchi Baibolo Kine Ufunjisha’mba Ka? Wanembwa mu milaka 157, muji kitango kyaamba pa buno bwipuzho bwanema. Ingijishainga ano mabuku akonsha kwimukwasha. Alumbulula bingi bulongo Binembelo byo byaamba pa mambo a bumfumu akolomwenwe mu bujimi bwa Edena ne Yehoba mo a ubila na ano mambo. Kabiji yukai kuba’mba byo mubena kwisamba na bantu pa uno mutwe, mu bena kwibalengela kwikala na maana a kuyuka Yehoba ne byubilo byanji.

Tai Muchima pa Byubilo bya Yehoba

10. Ki ka bantu bavula kyo bakankalwa kumvwa pe Lesa byo aswishisha bubi, kabiji ki ka kyakonsha kwibakwasha?

10 Byo mubena kukwasha bantu kuyuka ene mambo Yehoba o aswishisha bantu kwilama bene na lutangijilo lwa Satana, ambaingapo ne pa byubilo bya Yehoba. Bantu bavula bayuka’mba Lesa uji bingi na bulume. Bomvwa bantu saka bamutela’mba Lesa wa Bulume bonse. Pano bino kyakonsha kwibashupa bingi kumvwa ene mambo Lesa kyo abujila kwingijisha bulume bwanji mu kupwisha nshiji ne buyanji. Kampe kechi bayuka byubilo bikwabo bya Yehoba nabiji, buzhile, bololoke, maana, ne butemwe ne. Yehoba wingijisha bino byubilo mu jishinda jawama. O ene mambo Baibolo kyo ambila’mba: “mingilo yanji yalumbulukatu.” (Mpitulukilo ya mu mizhilo 32:4) Mwakonsha kwambapo’mba ka pa buno bwipuzho kimye kyo mubena kukumbula mepuzho epuzhiwa javula pa uno mutwe? Twayai twisambe pa bya kumwenako bicheche.

11, 12. (a) Ba Adama ne Evwa byo balengele mambo, mambo ka kyo babujilwe kulekelwako mambo? (b) Mambo ka Yehoba o akabujila kutwajijila na kutalapotu pa bundengamambo?

11 Nanchi Yehoba wafwainwe kwibalekelakotu mambo ba Adama ne Evwa nyi? Lulekelo lwa mambo kechi jo jajinga jishinda ja kupwishishamo ano mambo ne. Ba Adama ne Evwa byo bajinga balumbuluka, baubijilemotu kya nshiji mu kusatukila bumfumu bwa Yehoba ne kusalapo kuba’mba Satana ebatangijilenga. Bano bansatuki kechi bamwesheshepo lulapilo ne. Nangwa byonkabyo, umvwe bantu baipuzha ene mambo Yehoba o abujijile kwibalekelako mambo, balanguluka’mba Yehoba inge wapezhezheko mizhilo yanji ne kwibaleka bansatuki ne bundengamambo bwabo. Mukumbu walamata ku kyubilo kya Yehoba kyanema. Kino kyubilo ke buzhile.—Kulupuka 28:36; 39:30.

12 Baibolo waambapo bingi javula pa buzhile bwa Yehoba. Pano kya bulandatu ke kya kuba’mba, bantu bachechetu mu ino ntanda ibi bo bayuka kino kyubilo. Yehoba wazhila, watoka, kabiji wipatulako ku bubi. (Isaya 6:3; 59:2) Pa mambo a bubi, wanengezhapo jishinda ja kufuchilamo mambo ne kwiapwisha, pano bino kechi utalapotu pa bubi kikupu ne. Umvwe Yehoba watalangapotu pa bubi kikupu, ko kuba’mba kechi twakonsha kwikala na luketekelo lwa kimye kya kulutwe ne. (Byambo bya Mana 14:12) Yehoba mu kimye kyanji mwine kyo atongola, ukalengela bilengwa byanji byonse kwikala byazhila. Kino kikobiwa, mambo kyo kyaswa muchima wa Aye Wazhila.

13, 14. Mambo ka Yehoba o abujile konauna bansatuki mu Edena?

13 Nanchi Yehoba wakonsheshe konauna bansatuki mu Edena ne kulengelapo bantu bakwabo nyi? Wajinga na bulume bwa kuba bino. Katatakatu akengijishe buno bulume bwanji mu konauna babi bonse. Bamo bakonsha kuzhinauka’mba, ‘Mambo ka o abujiletu konauna boba bansatuki kimye kyo bakijingatu basatu? Nanchi bundengamambo ne malwa onse aji mu ntanda inge ke bifwako nenyi?’ Mambo ka Yehoba o abujile kubila bino? Mpitulukilo ya mu mizhilo 32:4 yaamba’ mba: “Mashinda anji onse aoloka.” Byonse byo oba byaoloka. Ee, “Yehoba watemwa buchibamambo bwaoloka.” (Salamo 37:28) Na mambo a kutemwa buchibamambo bwaoloka, Yehoba kechi waonawine bansatuki mu Edena ne. Mambo ka?

14 Bunsatuki bwa kwa Satana bwaimenye bwipuzho bwa kuzhinauka bumfumu bwa Lesa. Bololoke bwa Yehoba bwamulengejile kuba’mba amukumbule Satana. Konauna boba bansatuki pa kyonkakya kimye nangwa kya kuba kibafwainwe, inge kechi kwakumbwile mukumbu ne. Kwibonauna inge kwamwesheshe amba Yehoba uji bingi na bulume, pano bino Satana kechi wazhinaukilenga bulume bwa Yehoba ne. Kabiji Yehoba wabujile ba Adama ne Evwa nkebelo yanji. Bafwainwe kusema baana ne kuyuzha ntanda, kwiikokesha, ne kwikala bunkambo pa bilengwa byonse. (Ntendekelo 1:28) Umvwe Yehoba waji waonawine ba Adama ne Evwa, nkebelo yanji yo aambile pa mambo a bantu inge yayiletu mu lufuko. Bololoke bwa Yehoba kechi bwakonsha kulengela kino kubiwa ne, mambo nkebelo yanji ifikizhiwa kimye kyonse.—Isaya 55:10, 11.

15, 16. Nanchi twakonsha kukwasha byepi bantu umvwe ke balangulukepo mashinda amo mwakupwishisha bunsatuki bwajinga mu Edena?

15 Nanchi kujipo muntu uji yense uji na maana kukila Yehoba wakonsheshe kupwisha bobwa bunsatuki nyi? Bantu bamo bakonsha kulangulukapo mashinda amo mwakupwishisha bunsatuki bwajinga mu Edena. Nanchi kuba bino kechi kiji nobe bo baji na mashinda awama a kupwishishamo bobwa bunsatuki nenyi? Bakonsha ke balangulukile mu jino jishinda kwakubula nangwa milanguluko yatama ne, pano bino kechi baumvwishatu Yehoba byo aji ne mwatala maana anji a kukumya ne. Mutumwa Paulo byo anembejilenga bena Kilishitu ba ku Loma, patanshi wakipesele pesele mu bine byazhila bya maana a Lesa, kubikakotu ne “kyafyamika” kyaamba pa nkebelo ya Yehoba ya kwingijisha Bufumu bwa Bumesiasa mu kukula bantu bakishinka ne kuzhijika jizhina janji jazhila. Nga Paulo waumvwine byepi kutazha ku maana a Lesa aamba pa nkebelo yanji? Mutumwa Paulo wapwisha nkalata yanji na bino byambo bya kuba’mba: ‘Kwi Lesa, yenka wa maana, kwikale lukumo monka mwi Yesu Kilishitu, myaka ne myaka. Amena.’—Loma 11:25; 16:25-27.

16 Paulo waumvwishishetu kuba’mba Yehoba ye ‘yenka wa maana.’ Ñanyi muntu mbulwakoloka wakonsha kulangulukapo mashinda awama a kupwishishamo lukatazho luji lonse kuvwangakotu ne lolwa lukatazho lwa bunsatuki bwa kwa Satana bwaimenye bwipuzho bwa kuzhinauka bumfumu bwa Lesa? Onkao mambo twafwainwa kukwasha bantu kunemeka Lesa ‘wa maana’ byonka byo twamunemeka ne atweba. (Yoba 9:4) Umvwe twayuka bulongo maana a Yehoba, po po tukaketekela kuba’mba jishinda jo obilamo bintu jo jawamisha.—Byambo bya Mana 3:5, 6.

Kuyuka Bingila Kyubilo Kyakilamo Kuwama kya Yehoba

17. Kuyuka mwatala butemwe bwa Yehoba kwakonsha kukwasha byepi boba babena kuyanjishiwa na bubi bwaswisha Lesa?

17 “Lesa ye butemwe.” (1 Yoano 4:8) Baibolo waingijisha bino byambo byawama kumwesha kyubilo kyakilamo kuwama kya Yehoba. Kino ke kyubilo kyakilamo kuwama pa byubilo byonse, kabiji kitekenesha boba bayanjishiwa na bubi bwakumbana ntanda yonse. Yehoba wamwesha butemwe mu mbaji yonse yo aubilamo na bundengamambo bwakumbana pa bilengwa byanji. Butemwe bo bwamulengejile Yehoba kupana luketekelo ku baana ba bundengamambo ba kwa Adama ne Evwa. Kino kyapana jishinda ja kumusolomokelamo Yehoba ne kwikala balunda nanji. Butemwe bwamulengejile Lesa kunengezhezha bantu kitapisho kya kushinkula jishinda ja kulekelwamo mambo ne kwikala na bumi bwa myaka ne myaka. (Yoano 3:16) Kabiji butemwe bwamulengela kutekenya bantu, ne kwibapa kimye kya kukainamo Satana ne kusala Yehoba kwikala Nkambo yabo.—2 Petelo 3:9.

18. Twatokwa pa kuyuka ka, kabiji tukesambapo ka mu mutwe walondelapo?

18 Pashita umo byo aambilenga ku jibumba jakonkene na kuvuluka malwa aubiwe na bambanzhi waambile’mba: “Kechi twayuka ene mambo Lesa o aswishisha bubi ne buyanji kutwajijila ne.” Byo kyatamapo! Nanchi atweba kechi twatokwa pa kuyuka ene mambo Lesa o aswishisha bubi ne buyanji nenyi? (Mpitulukilo ya mu mizhilo 29:29) Kabiji Yehoba byo aji na maana, bololoke, ne butemwe, twayuka’mba katatakatu akapwishe buyanji bonse. Walaya kuba’mba ukekyuba. (Lumwekesho 21:3, 4) Pano nga aba bafwa pa myaka yavula yapitapo kikekala byepi? Nanchi jishinda Yehoba jo aubilamo na mambo akolomwenwe mu Edena jalengela kwabula kwikala luketekelo lwa kuba’mba kukekala lusanguko nyi? Ine. Nabo Yehoba ukebasangula na mambo a butemwe bwanji. Uno ye mutwe ye tukesambapo mu mutwe walondelapo.

Musakukumbula’mba Ka?

• Twakonsha kwamba’mba ka ku bantu bepuzha ene mambo Lesa o aswishisha buyanji?

• Buzhile ne bololoke bwa Yehoba bwamweshiwa byepi mu jishinda jo aubijilemo na boba bansatuki mu Edena?

• Mambo ka o twafwainwa kukwashisha bantu kuba’mba bayuke butemwe bwa Yehoba byo buji?

[Kipikichala pa peja 15]

Kwashai boba babena kuyanjishiwa mu ino ntanda

[Bipikichala pa peja 17]

Bakalume ba kishinka ba Davida ne Habakuka baipwizhe Lesa mepuzho a kufuma panshi ya michima yabo

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu