Kupembelela Juba Ja Yehoba Saka Twachinchika
“Ku lwitabilo lwenu mubikeko . . . kuchinchika.”—2 PETELO 1:5, 6, NW.
1, 2. Kuchinchika ko ku ka, kabiji mambo ka kyo kukebewa ku bena Kilishitu?
JUBA jikatampe ja Yehoba jijitu pepi. (Yoela 1:15; Zefwaniya 1:14) Byo tuji bena Kilishitu bakebesha kutwajijila kwikala na bulumbuluke kwi Lesa, tupembelela kyokya kimye kikatumbijikwa Bumfumu bwa Lesa. Bino pa kino kimye, tubena kupatwa, kwendelekwa, kumanyikwa ne kufwa na mambo a lwitabilo lwetu. (Mateo 5:10-12; 10:22; Lumwekesho 2:10) Ano makatazho akebewa kuchinchika. Kuchinchika ke kukosa mu bimye bya makatazho. Mutumwa Petelo witukosesha’mba: “Ku lwitabilo lwenu mubikeko . . . kuchinchika.” (2 Petelo 1:5, 6, NW) Twafwainwa kuchinchika mambo Yesu waambile’mba: “Wakoselamo ne ku mpelo, ye ukapuluka.”—Mateo 24:13.
2 Kabiji ne atweba tubelabela, kufwisha balongo, ne kupitatu mu meseko akwabo. Satana wakonsha kusekela bingi umvwe kya kuba twasankilapo lwitabilo lwetu. (Luka 22:31, 32) Bino na mambo a bukwasho bwa Yehoba, twakonsha kuchinchika meseko apusana pusana. (1 Petelo 5:6-11) Akimonai byapichilemo bantu bamo bimwesha’mba twakonsha kupembelela juba ja Yehoba na kuchinchika kwa kubula kusankilapo lwitabilo.
Kubelabela Kechi Kwibalekesha Ne
3, 4. Ambai kya kumwenako kimwesha’mba twakonsha kwingijila Yehoba mu bukishinka nangwa kya kuba tubena kukolwa.
3 Lesa luno kechi witubuka mu jishinda ja kukumya ne, pano bino witupa bulume bwa kuchinchika. (Salamo 41:1-3) Sharon waambile’mba: “Umvwe navuluka kufumatu ku bwanyike bwami nakoyoka bingi na nkinga ya balemana. Kufumatu kimye kyo nasemekelwe, kikola kya kalepu kyapwishishe lusekelo lwami lonse.” Sharon byo afunjile pe Yehoba ne milaye yanji yaamba pa butuntulu bwa mubiji bwalumbuluka, kyamulengejile kwikala na luketekelo. Nangwa kya kuba wamba ne kwenda na kutatala, utana lusekelo mu mwingilo wa bwina Kilishitu. Myaka 15 yapitapo, waambile’mba: “Butuntulu bwami bwa mubiji bwakonsha kutwajijila na kushupikwa, bino luketekelo lwami ne bulunda bwami na Lesa byo binkwasha mu bwikalo bwami. Byo nasangalalapo pa kwikala mukachi ka bantu ba Yehoba kabiji ne kutambula bukwasho bwanji bukatampe!”
4 Mutumwa Paulo wakambizhe bena Kilishitu mu Tesalonika amba ‘bakoseshe ba michima yapungila.’ (1 Tesalonika 5:14) Bintu bimo nabiji kufichishiwa ku muchima byakonsha kuletela muntu binyenge. Mu 1993, Sharon wanembele’mba: “Byo neumvwinenga wapelelwa, kyandengejile . . . kwikala na binyenge pa myaka isatu. . . . Bakulumpe mu kipwilo bankwashishe ne kuntekenesha. . . . Kupichila mu Kyamba kya Usopa, Yehoba witufunjishe bya kuba pa mambo a binyenge. Kya kine, uta muchima bantu banji ne kuyuka byo twiumvwa.” (1 Petelo 5:6, 7) Sharon watwajijila na kwingijila Lesa mu bukishinka byo abena kupembelela juba jikatampe ja Yehoba.
5. Kya kumwenako ka kimwesha’mba bena Kilishitu bakonsha kuchinchika lukatazho lwa kupopomenwa?
5 Bena Kilishitu bamo bapopomenwa na mambo a bintu byo bapitamo kala mu bwikalo. Harley wamweneko bintu byatama byaubiwe mu Nkondo ya kibiji ya Ntanda yonse kabiji kino kyamulengelanga ne kulota biloto bya nkondo kimye kya bufuku. Wazazhilanga ku tulo amba: “Jimukai! Kenkentainga!” Inge wapapukamo, ne jisulwila tupu na mambo a moyo. Nangwa byonkabyo watendekele kwikala bwikalo bwaesakana na bikeba Lesa, kabiji mukuya kwa kimye, walekele kulota biloto bya uno mutundu.
6. Mwina Kilishitu umo wakatazhiwanga byepi mu milanguluko?
6 Mwina Kilishitu umo wajinga na kikola kya bukonye kyamukatazhanga bingi kuya mu mwingilo wa kusapwila ku nzubo ne nzubo. Bino wibikilengako bingi kusapwila, mambo wayukile kuba’mba uno mwingilo wavwangamo bumi bwanji mwine ne bamutelekelenga. (1 Timoti 4:16) Kimo kimye milanguluko yanji yalubankananga kya kuba ke akankalwe ne kukonkonsha. Pano bino waambile’mba: “Umvwe byatontoloka, naesekelenga na ngovu kubwezhamo milanguluko yami, ne kuya na kusapwila pa nzubo ikwabo. Nakoseshe bumupashi bwami kupichila mu kutwajijila na kusapwila.” Nangwatu kutanwa ku kupwila nako kwamukatazhanga bingi, bino uno mulongo wayukile buneme buji mu kupwanañena pamo na balongo ba ku mupashi. Onkao mambo wibikangako bingi kutanwako.—Bahebelu 10:24, 25.
7. Nangwa kya kuba bamo bachina kwambila pa bantu nangwa kuchina kutanwa ku kupwila, bamwesha byepi amba bebikako?
7 Bena Kilishitu bamo baji bingi na moyo wa kuchina bintu. Kya kumwenako, bakonsha kumvwa moyo kwamba na bantu nangwa kuchina kutanwa ku kupwila. Bano bantu kibakatazha bingi kukumbulapo pa kupwila kwa bwina Kilishitu nangwa kwamba jashi mu Sukulu ya Mwingilo wa Lesa. Bino bebikako bingi, kabiji twibasanchila pa byo batanwako ne kwambapo.
8. Ki ka kiketukwasha kuchinchika umvwe ketuyanjishiwe mu milanguluko?
8 Bantu ba bena kumanama mu milanguluko kyakonsha kwibakwashako kuchinchika lukatazho lwabo inge kya kuba sa bekalako na kimye kya kukokoloka ne kulaala. Ba dokotala nabo bakonsha kukwasha. Nangwa byonkabyo, kyawama bingi kulombanga ne kuketekela mwi Lesa. Salamo 55:22 waamba’mba: “Utwike Yehoba kisendwa kyobe, ne aye ukakukosesha: Kechi ukamuleka mololoke amba atenkene nangwa jimotu ne.” Onkao mambo, ‘ketekelai mwi Yehoba na muchima wenu yense.’—Byambo bya Mana 3:5, 6.
Kuchinchika Umvwe Twafwisha Mutemwe
9-11. (a) Ki ka kyakonsha kwitukwasha kubula kutwajijila na bulanda bukatampe inge mutemwe wetu wafwa? (b) Kya kumwenako kya kwa Ana kyakonsha kwitukwasha byepi kubula kwikala na bulanda bukatampe?
9 Kufwisha mulongo wetu kuleta bingi bulanda bukatampe. Abalahama wamujijile bingi Sala mukazhanji. (Ntendekelo 23:2) Nangwa Yesu muntu walumbuluka ‘wajijile ne mipolo’ kimye kyafwile mulunda nanji Lazalasa. (Yoano 11:35) Onkao mambo, ke kintu kya kisemwa bantu kwikala na bulanda umvwe kya kuba mutemwe wabo wafwa. Nangwa byonkabyo, bena Kilishitu bayuka kuba’mba kukekala lusanguko. (Byubilo 24:15) Onkao mambo, kechi boba “bulanda pamo [nobe] bakwabo babula luketekelo” ne.—1 Tesalonika 4:13.
10 Twakonsha kuba byepi umvwe twaikala na bulanda? Kampepo kino kya kumwenako kyakonsha kwitukwasha. Twambe namba, umvwe mulunda netu waya ku mpunzha imo na kufwakasha, kechi tutwajijila kwikala na binyenge ne, mambo twayuka kuba’mba tusa kukamonañana nanji inge wabwela. Kulangulukila mu jino jishinda kwakonsha kwitukwasha kukepeshako binyenge inge mwina Kilishitu wa kishinka wafwa mambo twayuka kuba’mba usa kukasangulwa.—Musapwishi 7:1.
11 Kukinka manungo mwi “Lesa wa bukwasho bonse” kuketukwasha kubula kwikala na bulanda bukatampe. (2 Kolinda 1:3, 4) Kikwabo kyakonsha kwitukwasha ke kulanguluka languluka pa kyamwekejile mwanamukazhi wafwijilwe aye Ana wa mu kitota kya myaka kitanshi. Wafwishishe mulume panyuma ya kwikalatu myaka itanu na ibiji mu masongola. Bino ne mu kimyetu kyo afikizhe myaka ya kusemwa 84, Ana watwajijiletu na kwingijila Yehoba mu nzubo ya Lesa. (Luka 2:36-38) Kuno kwibikako kwanji kwakwingijila Lesa kwamukwashishe kubula kwikala na bulanda bukatampe ne mukose. Umvwe ne atweba ke twingile mingilo ya bwina Kilishitu kimye kyonse, kuvwangakotu ne kusapwila mambo a Bufumu nako kwakonsha kwitukwasha kubula kwikala na bulanda bukatampe.
Byo Twafwainwa Kuba na Makatazho Apusana Pusana
12. Ñanyi makatazho amo apitamo bisemi bimo bya bwina Kilishitu?
12 Bena Kilishitu bamo bakonsha kuchinchika makatazho mu kisemi. Kya kumwenako, umvwe umo mu masongola wauba bukende, kino kyakonsha kulengela kisemi kwikala na kijikila. Awa wabula kulenga mambo wakonsha kuba saka achikaukatu, ne kwitumonapo tulo ne, mambo a kwikala na kijikila. Kino kyakonsha kumulengela kukankalwa ne kwingila bulongo mingilo icheche, kampe wakonsha ne kwikozhatu kimye kyo abena kwingila. Uno muntu wabula kulenga mambo wakonsha kukankalwatu ne kuja kajo, kya kuba saka anyanatu ne kukatazhiwa mu milanguluko yanji. Kyakonsha ne kumulengela kubula kwingila bulongo mingilo ya bwina Kilishitu. Kabiji kyakonsha ne kuleta bufinda ku baana.
13, 14. (a) Ñanyi lutundaiko lo mwakonsha kufunda ku lulombelo lwalombele Solomone kimye kyapainwe nzubo ya Lesa? (b) Mambo ka o tulombela mupashi wazhila?
13 Umvwe ketupite mu makatazho a uno mutundu, Yehoba wakonsha kwitupa bukwasho bukebewa. (Salamo 94:19) Lulombelo lwalombele Mfumu Solomone kimye nzubo ya Yehoba kyo yapainwenga lumwesha kuba’mba Lesa umvwa milombelo ya bantu banji. Solomone walombele’mba: “Umvwe balomba lulombelo nangwa lwa byepi nangwa lusashijilo lwa byepi, nangwa muntu umo, nangwa bena Isalela bonse, bonse pa muntu pa muntu saka bayuka kumanama kwa michima yabo bene, ne kutanyika maboko abo ku yo ino nzubo, apa bino mukomvwe mwiulu mo mwikala, ne kwibalekelako mambo ne kwibobila bya kwibafweta bonse, pa muntu pa muntu, monka mwayila mashinda abo onse, mambo michima yabo mwiiyuka, pakuba anweba yenka, yenu mwayuka michima ya bantu bonse; namba bakemwakamwenga moba onse o bakekalanga mu kyalo kyo mwibapele bashakulu betu.”—1 Bamfumu 8:38-40.
14 Kyakonsha kwitukwasha bingi inge twatwajijila na kulomba mupashi wazhila. (Mateo 7:7-11) Pa bipangwa bya mupashi paji ne byubilo nabiji lusekelo ne mutende. (Ngalatiya 5:22, 23) Tutekeneshiwa bingi umvwe Shetu wa mwiulu wakumbula milombelo yetu. Mu kifulo kya kwikala na bulanda, twikala na mutende ne lusekelo.
15. Ñanyi binembelo byakonsha kwitukwasha kubula kubambisha muchima?
15 Kya kine kuba’mba twikala na kijikila pa kubatu’mba tuchinchike makatazho. Pano bino kino kijikila kyakonsha kukepanako umvwe saka tuvuluka bino byambo bya kwa Yesu bya kuba’mba: “Kechi mubambishe michima na mweo wenu ne, nangwa na byo mukaja, nangwa na byo mukatoma; nangwa na bya mibiji yenu, byo mukavwala ne. ... Nanchi sambilai kukebesha bufumu bwanji, ne bololoke bwanji; ne bino bintu byonse bikemubikilwapo.” (Mateo 6:25, 33, 34) Mutumwa Petelo witukambizha’mba ‘kasa tutaya kijikila kyetu kyonse pe aye, mambo aye wituta muchima.’ (1 Petelo 5:6, 7) Kyawama bingi kweseka na ngovu kupwisha lukatazho. Pano bino umvwe twaingila papelela bulume bwetu, twafwainwa kulomba bukwasho kwi Yehoba kupichila mu lulombelo, kukila kwikalatu na bijikila mambo kechi byakonsha kupwisha lukatazho ne. Nyimbi wa masalamo waimbile’mba: “Ufikizhe jishinda jobe kwi Yehoba; Kabiji uketekele mwi aye, ne aye ukekyuba.”—Salamo 37:5.
16, 17. (a) Mambo ka o tubujila kuleka kwikala na bijikila? (b) Bwikalo bwetu bwakonsha kwikala byepi umvwe ke tulondele byanembwa pa Filipai 4:6, 7?
16 Paulo wanembele’mba: “Kechi mubambishe michima yenu nangwa mu kintu kimo ne; kabiji mu bintu byonse kasa musolola kwi Lesa byo musaka monka mu lulombelo ne lusashijilo ne kuba sante pamo. Kabiji mutende wa Lesa ubula kuyukanyika, ukalama michima yenu ne milanguluko yenu mwi Kilishitu Yesu.” (Filipai 4:6, 7) Kya kine kuba’mba bantu bafuma mu kisemi kya kwa Adama kechi baamukako kikupu ku bijikila ne. (Loma 5:12) Banabakazhi bena Hiti boasongwele Esao balengejile bansemi baakaminwenga Lesa, abo ba Isaka ne Libeka “kumvwa bingi bibi ku michima yabo.” (Ntendekelo 26:34, 35) Kikola kyafwainwa kyalengejile bena Kilishitu abo ba Timoti ne Tolofimusa kwikala na bijikila. (1 Timoti 5:23; 2 Timoti 4:20) Nangwatu Paulo naye wajinga na kijikila na mambo a bakwabo ba mu lwitabilo. (2 Kolinda 11:28) Bino aye ‘Umvwa milombelo’ wata muchima bonse bamutemwa.—Salamo 65:2.
17 Kimye kyo tubena kupembelela juba ja Yehoba, tuji na wa kwitutundaika ne kwitutekenesha “aye Lesa wa mutende.” (Filipai 4:9) Yehoba ye “wa lusa ne wa bibusa,” ye ‘wawama, waswila jimo kulekela mambo,’ kabiji “uvuluka’mba, [twi] ba lukungu.” (Kulupuka 34:6; Salamo 86:5; 103:13, 14) Onkao mambo, twayai ‘tusololenga kwi Lesa byo tusaka monka mu lusashijilo’ mambo kino kiketulengela kwikala na “mutende wa Lesa,” ko kuba’mba mutende wa kine kine.
18. Byonka byo kyashimunwa mu Yoba 42:5, bantu bakonsha ‘kumumona’ byepi Lesa?
18 Umvwe milombelo yetu yakumbulwa, tuyuka kuba’mba Lesa uji ne atweba. Panyuma ya kuba Yoba wachinchika lumanamo, waambile’mba: “Kala naumvwinetu nkuwa yenu [anweba Yehoba], pakuba lelo meso ami emumona.” (Yoba 42:5) Umvwe ne atweba twayuka, ne kwikala na lwitabilo, ne lusanchilo, twakonsha kuba saka tulanguluka languluka pe Lesa byo etukwasha, kabiji kino kimwesha amba ‘twamumona’ kukila ne kala. Kino byo kituletelapo mutende mu muchima ne mu milanguluko yetu!
19. Ki ka kifumamo umvwe ‘twatwika Yehoba kisendwa kyetu’?
19 Umvwe ‘twatwika Yehoba kisendwa kyetu,’ twakonsha kuchinchika makatazho kabiji mutende wakonsha kuzhikijila muchima ne milanguluko yetu. Muchima wetu wa bukifwanyikizho wakonsha kwikala wakasuluka ku moyo wa kuchina bantu ne ku bijikila. Michima yetu ikakasuluka ku bijikila.
20, 21. (a) Lukatazho lwapichilemo Setepena lumwesha byepi muntu byo akonsha kwikala na mutende mu muchima kimye kya lumanamo? (b) Ambaipo kya kumwenako kya ano moba kimwesha bya kwikala na mutende mu muchima kimye kya lumanamo.
20 Mwana wa bwanga Setepena kechi wazhingijile nangwa kunenañana kimye kyo apichilenga mu meseko a kweseka lwitabilo lwanji ne. Kimye kyapeleleko saka akyangye kushimuna mambo awama, bonse bajinga mu kije kya Saniedilini byo bamutajishe “bamwene kilungi kyanji no kilungi kya malaika.” (Byubilo 6:15) Kechi wamwesheshepotu nangwa kuzhingila ne, wajingatu nobe malaika, muluwe wa Lesa. Panyuma ya kuba Setepena wibasanzamo bamitonyi kuba’mba bo baipaile Yesu, bino byambo “bibashile ku michima, ke bamushenkele ku meno.” Pakuba aye Setepena “byo ayujile na mupashi wazhila, watajijishe mwiulu, wamwene lukumo lwa Lesa, ne Yesu kasa aimana ku kilujo kya Lesa.” Kino kimwesho kyamukoseshe bingi Setepena kutwajijila kwikala wa kishinka posotu ne ku lufu. (Byubilo 7:52-60) Nangwa kya kuba luno kechi tumona bimwesho ne, twakonsha kwikala na mutende wa Lesa mu kimye kya lumanamo.
21 Monai byambo byaambile bena Kilishitu bamo bo baipaile ku bena Nazi mu kimye kya Nkondo ya kibiji ya Ntanda yonse. Byo ashimwinenga pa kyamumwekejile mu kije kya mambo, waambile’mba: “Banchibijile mambo amba nafwainwa kwipaiwa. Naumvwine kabiji panyumatu ya kuba naamba byambo bya kuba’mba, Kasa mukosa mu lwitabilo kufikatu ne ku lufu, ne byambotu bikwabo bya Nkambo, napemene. . . . Bino kange mubambishe michima yenu ne. Mambo amiwa nji na mutende, mutende wa kukankalwa ne pa kutula!” Mwina Kilishitu mukwabo wa kyanyike wajinga pepi na kumunyonga nshingo wanembejile bansemi yanji amba: “Kimye kyapitaila kala pakachi ka bilo. Nkiji na kimye kya kupimpwilamo milanguluko yami. Bino amba nakonsha kwikala na lusekelo mu ino ntanda inge kya kuba namukana Nkambo yetu? Ine! Bino mwayuka’mba nangwa kya kuba mbena kufwa nji bingi na lusekelo ne mutende.” Kechi kya kuzhinaukatu nangwa pacheche ne kuba’mba, Yehoba ukosesha bantu banji bakishinka.
Mwakonsha Kuchinchika!
22, 23. Ñanyi bintu byo mwakonsha kuketekela kimye kyo mubena kupembelela juba ja Yehoba na kuchinchika?
22 Kampe kechi mwakonsha kupitapo mu ano makatazho o twaambapo ne. Bino Yoba muntu waakaminwenga Lesa waambile bukine byo aambile’mba: “Muntu usemwa ku mwanamukazhi ye wa moba acheche ne ao nao onka a malwa.” (Yoba 14:1) Apo kampe mwi nsemi ubena kwingila na ngovu kuba’mba mukwashe baana benu ku mupashi. Bano baana bafwainwa kuchinchika makatazho o bapitamo ku sukulu. Pano bino kimuletela bingi lusekelo umvwe batwajijila kwikala bakosa ne kulondela mafunde aoloka a Yehoba! Kimo kimye mubena kupita mu makatazho ne meseko ku nkito. Bino mwakonsha kuchinchika ano makatazho ne mesekotu akwabo, mambo Yehoba ‘wimusendela tutundu twenu pa juba, pa juba.’—Salamo 68:19.
23 Mwakonsha kwilengulula anweba bene kuba’mba kafwako byo muji ne. Pano bino yukai kino kuba’mba Yehoba kechi ukavulama mwingilo wenu ne butemwe bo mwijimwesha jizhina janji jazhila ne. (Bahebelu 6:10) Wakonsha kwimukwasha kuchinchika meseko a lwitabilo lwenu. Onkao mambo, twajijilai kuba kyaswa muchima wa Lesa mu milombelo yenu ne mu bintu byonse byo mukeba kuba. Kino kikemulengela kuketekela amba Lesa ukemupesha ne kwimukwasha byo mubena kupembelela juba ja Yehoba na kuchinchika.
Musakukumbula’mba Ka?
• Mambo ka bena Kilishitu kyo bafwainwa kuchinchikilanga?
• Ki ka kyakonsha kwitukwasha kuchinchika ku misongo ne mu kimye kyo twafwisha mutemwe wetu?
• Lulombelo lwitukwasha byepi kuchinchika meseko?
• Mambo ka o twafwainwa kupembelelanga juba ja Yehoba na kuchinchika?
[Kipikichala pa peja 17]
Kukinka manungo mwi Yehoba kwitukwasha kuchinchika umvwe twafwisha mutemwe