Bakwashai Babwele Bukiji Kwa Kubula Kuzhinyazhinya Ne!
“Tukaya kwi ñanyi? Byambo bya bumi bwa myaka muji nabyo anweba.”—YOA. 6:68.
1. Petelo waambile’mba ka baana ba bwanga bavula byo bamushile Yesu?
YESU KILISHITU kimye kimo bamushile ku baana banji ba bwanga bavula bakaine kumvwa mfunjishisho yanji imo. Waipwizhe batumwa banji amba: ‘Ne anweba nenuwa musaka kufumako nyi?’ Petelo wakumbwile’mba: “Nkambo, tukaya kwi ñanyi? Byambo bya bumi bwa myaka muji nabyo anweba.” (Yoa. 6:51-69) Kafwako kukwabo ko bakonsheshe kuya ne. Bayudea kechi bajinga na “byambo bya bumi bwa myaka” kyokya kimye ne, kabiji ne lelo jino bino byambo kechi mobiji mu Babilona Mukatampe, bufumu bwa ntanda yonse bwa bupopweshi bwa bubela ne. Ku boba bafuma mu jitanga ja Lesa, bino bakeba kutokesha Yehoba ku muchima, bafwainwa ‘kubuka mu tulo,’ ne kubwela mu jitanga.—Loma 13:11.
2. Ki ka kyafwainwa kubiwa na mambo ayukanyikwa?
2 Yehoba watele muchima mikooko yataikile mu bena Isalela. (Tangai Ezikyo 34:15, 16.) Popamotu, ne bakulumpe mu kipwilo kya bena Kilishitu baji na muchima ne mutembo wa kukwasha boba ba bumukooko bafuma mu jitanga. Umvwe baambila musapwishi kuba’mba afundenga na muntu wakoka ukeba kukwashiwa, ki ka kyafwainwa kubiwa, inge awa ubena kufunjishañana wayuka’mba ye abena kufunjisha walenga mambo a bulala? Mu kifulo kya kumukajipila pa oo mambo ayukanyikwa, musapwishi wafwainwa kumwambila’mba abule bakulumpe mu kipwilo. Umvwe wakankalwa kuba bino, musapwishi mwine wafwainwa kubula bakulumpe mu kipwilo.—Levi 5:1; Nga. 6:1.
3. Awa muntu wajinga na mikooko 100 waubile byepi kimye kyo atulukile yewa wataikile?
3 Mu mutwe wafumako, kishimpi kya kwa Yesu kyaambiwepo pa mambo a muntu wajinga na mikooko 100. Byo pataikile umo, washile mikooko 99, ne kuya na kulonda yewa mukooko wataikile. Awa muntu byo asekejilepo pa kumutana! (Luka 15:4-7) Ne atweba tusekela umvwe mukooko wa Lesa wakokele ku mupashi wabwela mu jitanga. Byo batundaikwa na butemwe bwa kutemwa yeo muntu, bakulumpe mu kipwilo ne bakwabo ba mu kipwilo kampe bakimufwakeshapo ne kala wakoka. Ne abo bakeba kumona yeo muntu wabwela mu jitanga, ne kumwenamo mu bukwasho, luzhikijilo, ne mapesho a Lesa. (Mpitu. 33:27; Sala. 91:14; Mana. 10:22) Umvwe baikalapo na jishuko ja kukwasha muntu kubwela mu kipwilo, bafwainwa kuba byepi?
4. Twakonsha kufundamo ka mu Ngalatiya 6:2, 5?
4 Apo kampe bakonsha kutundaika yeo muntu kubwela mu kipwilo kupichila mu kumubula mu butemwe amba Yehoba watemwa mikooko yanji kabiji ukeba atweba kuba bintu papelela bulume bwetu. Bino bintu byavwangamo kufunda Binembelo, kutanwa ku kupwila kwa bwina Kilishitu, ne kusapwila mambo awama a Bufumu. Kyakonsha kuwama kutanga Ngalatiya 6:2, 5 ne kwamba’mba bena Kilishitu bakonsha kwikwasha kupichila mu kwisendelako bisendwa bene na bene, bino “bonse, pa muntu pa muntu, bakasenda bisendwa byabo bene [bya ku mupashi], au kyanji, au kyanji.” Kafwako muntu wakonsha kwitumwesheshako bukishinka kwi Lesa ne.
Nanchi “bya Kutabataba bya Buno Bumi” byo Bibalengela Kukoka ku Mupashi Nyi?
5, 6. (a) Mambo ka o kyanemena kuba’mba tutelekeshe ku bibena kwamba bapopweshi bakwetu bakoka? (b) Mwakonsha kukwasha byepi boba bakoka kuyuka’mba kubula kupwanañena pamo na bantu ba Lesa kyo kibalengela kukoka?
5 Pa kuba’mba bakulumpe mu kipwilo ne basapwishi bakwabo bakoma ku mupashi bakwashe bulongo bapopweshi bakwabo bakoka ku mupashi, bafwainwa kutelekesha kimye bano bantu kyo babena kwamba biji ku michima yabo. Kampe yenu bakulumpe mu kipwilo mubena kufwakesha bamulume ne mukazhi babula kutanwa ku kipwilo na mambo a “bya kutabataba bya buno bumi” bibalengela kukoka ku mupashi. (Luka 21:34) Kubula mali nangwa kwikala na mitembo yavula ya kisemi kwakonsha kwibalengela kuleka kwingila mingilo yabo ya ku mupashi. Bakonsha kwamba’mba bakeba bukwasho bwa kwibakwasha kwamukako ku mitembo yabo, bino anweba mwakonsha kwibabula’mba, kuleka kupwila kechi kwawama ne. (Tangai Byambo bya Mana 18:1.) Mwakonsha kwibepuzha bulongo amba: “Nanchi mwi balusekelo byo mwaleka kutanwa ku kupwila nyi? Nanchi bwikalo bwa kisemi kyenu bwawama nyi? Abya lusekelo lwa Yehoba bo bulume bwenu ne luno nyi?”—Ne. 8:10.
6 Kulanguluka pa ano mepuzho kwakonsha kukwasha boba bakoka ku mupashi kuyuka’mba kyalengela bumupashi bwabo kubwela panyuma ne kubula lusekelo ke kubula kupwanañena pamo na kipwilo. (Mat. 5:3; Hebe. 10:24, 25) Kyakonsha kuwama kwibakwasha kuyuka’mba byo babula kusapwila mambo awama, kibalengela kubula kwikala balusekelo. (Mat. 28:19, 20) Onkao mambo, nanchi ki ka kyafwainwa kuba boba bakoka ku mupashi?
7. Aba bafuma mu jitanga twakonsha kwibatundaika kuba ka?
7 Yesu waambile’mba: “Iketai anwe bene, kuchina’mba, michima yenu yakanemenwa na bya kujajaja, ne kupendwa, ne na bya kutabataba bya buno bumi, . . . Kabiji jimukai anweba moba onsetu ne kulomba, mukakonshe kupuluka ku byobya byonse bikafika.” (Luka 21:34-36) Aba bafuma mu jitanga bino bakeba kwikala balusekelo jibiji byonka byo bajinga patanshi bafwainwa kutundaikwa kulomba mupashi wazhila ne bukwasho bwa Lesa ne kubila monka mwayila milombelo yabo.—Luka 11:13.
Nanchi Kuji Bebatuntwishishe Nyi?
8, 9. Mukulumpe mu kipwilo wakonsha kukwasha byepi muntu ye batuntwishishe?
8 Bantu byo baji bambulwakoloka, kwakonsha kwikala kupusenamo, kabiji kino kyakonsha kutuntwisha muntu. Bamo bebatuntwishapo kala umvwe muntu wanemekwa mu kipwilo ke obe bintu byapusana na bikeba Lesa. Umvwe kujipo musapwishi wakoka ye batuntwishapo mu jino jishinda, mukulumpe mu kipwilo wamufwakesha wakonsha kwisamba nanji amba Yehoba kechi utuntwishapo muntu nangwa umo ne. Onkao mambo ki ka kyakonsha kulengela muntu konauna bulunda bwanji na Lesa ne na bantu banji? Mu kifulo kya byobyo, nanchi kechi kyawama muntu kutwajijila kwingijila Lesa, saka aketekela’mba, “aye Mutonyi uchiba mambo a ba pano pa ntanda ponse” wayuka kyaubiwe kabiji ukachiba mambo monka mo aolokela nenyi? (Nte. 18:25; Kolo. 3:23-25) Umvwe kya kuba muntu wituntula ne kupona, kechi ubatu monka aponena ne, bino weseka kwimanapo.
9 Pa kwibakwasha kuba’mba babwele, mukulumpe mu kipwilo wakonsha kwibabula’mba mu kupita kwa kimye, bamo batana’mba kintu kibatuntwishishe kechi kyanematu ne kunema ne. Kampe ne kyokyo kintu kibalengejile kuleka kwingijila Yehoba kechi pokiji ne. Umvwe muntu walefulwa na mambo a kumukajipila, kulangulukapo na lulombelo kwakonsha kumukwasha kuyuka’mba wafwainwa kutambwila lolo lujimuno, kabiji kechi wafwainwe kulefulwa na mambotu a kumukajipila ne.—Sala. 119:165; Hebe. 12:5-13.
Nanchi Kuji Lufunjisho Lumo lwa Mutuntwishishe Nyi?
10, 11. Byambo ka byawama kwingijisha pa kukwasha muntu wabujile kumvwisha lufunjisho lwa mu Baibolo?
10 Bamo bafuma mu jitanga ja Lesa mambo a kubula kuswa mafunjisho amo a mu Binembelo. Bena Isalela bafumine mu buzha ku Ijipita “bavulamine mingilo [ya Lesa]” yo ebobijile, kabiji ‘kechi bapembejile jiwi janji ja kwibabula maana ne.’ (Sala. 106:13) Kyakonsha kuwama kuvululamo yeo wakoka ku mupashi amba ‘kalume wa kishinka ne wa maana’ ubena kupana kajo kawama bingi ka ku mupashi. (Mat. 24:45) Awo muntu byo byo afunjile bukine patanshitu. Pano mambo ka o abujila kutwajijila na kwenda mu bukine jibiji?—2 Yoa. 4.
11 Pa kweseka kukwasha boba bafuma mu jitanga ja Lesa, bakulumpe mu kipwilo bakonsha kwambako pa baana ba bwanga balekele kwenda ne Yesu na mambo a kukana lufunjisho lwanji lumo. (Yoa. 6:53, 66) Byo balekele kwikala balunda na Kilishitu ne na baana banji ba bwanga bakishinka, bataile bumupashi bwabo ne lusekelo pamo. Nanchi ne boba baleka kutanwa ku kipwilo kya bena Kilishitu batana kukwabo kuji kajo kawama ka ku mupashi nyi? Ine, mambo kafwako kukwabo!
Nanchi Kujipo Mambo a Bulala o Balenga Nyi?
12, 13. Umvwe muntu wafuma mu jitanga waitaba’mba walenga mambo a bulala, wakonsha kukwashiwa byepi?
12 Bamo bantu baleka kusapwila ne kutanwa ku kipwilo mambo a kulengapo mambo a bulala. Bakonsha kulanguluka’mba inge basolola mambo abo ku bakulumpe mu kipwilo, bakapangiwa. Pano bino kechi bakonsha kupangiwa mu kipwilo ne, inge baleka kuba bintu byabula bya mu binembelo kabiji balapila kya kine. (2 Ko. 7:10, 11) Mu kifulo kya kupangiwa, bakebatambwila, kabiji bakulumpe mu kipwilo bakebakwasha ku mupashi.
13 Umvwe wi mulongo wafikapo kabiji watongolwa kukwasha muntu wakoka ku mupashi, wafwainwa kuba byepi inge wakubula amba walenga mambo a bulala? Byonka byo kyaambiwapo kala, mu kifulo kya kwivwangamo mu ano mambo, mubule’mba akabule bakulumpe mu kipwilo. Umvwe wabula kuya na kwibabula, obewa wakonsha kwimenako jizhina ja Yehoba ne butuntulu bwa kipwilo kupichila mu kubila monka mwaambila lutangijilo lwa Lesa pa ano mambo. (Tangai Bena Levi 5:1.) Bakulumpe mu kipwilo bakayuka bya kukwasha yense ukeba kubwela ne kwikela monka mwayila kyaswa muchima wa Lesa. Bakonsha kumufundako mu butemwe. (Hebe. 12:7-11) Umvwe awo muntu waitaba’mba walenga mambo kwi Lesa, waja nyenye, kabiji walapila kya kine, bakulumpe mu kipwilo bakamukwasha, kabiji ukalekelwa mambo kwi Yehoba.—Isa. 1:18; 55:7; Yako. 5:13-16.
Kubwela kwa Mwana Kuleta Bingi Lumwengemwenge
14. Mu byambo byenu, shimikizhaipo kishimpi kya kwa Yesu kyaamba pa mwana walubile.
14 Pa kukwasha mukooko wafuma mu jitanga, awa ye batongola amba amukwashe wakonsha kwambako kishimpi kya kwa Yesu kyanembwa mu Luka 15:11-24. Mu kyokya kishimpi, awa mwanyike watayaikile nsabo yanji na bwikalo buncha. Kyapeleleko, walekele kwikala bobwa bwikalo buncha. Byo afwile nzala, wavulukile ku nzubo, kabiji wafuukwilepo kubwela ku nzubo! Byo akijinga kwalepa, bashanji bamumwene ne kunyema lubilo mu kumuponena pa nshingo, ne kumufyompa ne kusangalala. Kulanguluka pa kino kishimpi kwakonsha kukwasha yewa wafuma mu jitanga kubwela jibiji mu jitanga. Byo kiji kuba’mba buno bwikalo bujipo katatakatu bukonaunwe, wafwainwa kubwela mu kipwilo kwa kubula nangwa kukwata ku lusono ne.
15. Mambo ka bamo kyo bakumpwilwa mu kipwilo?
15 Bantu bavula bakumpulwa mu kipwilo kechi baji byonka byajinga yewa mwana walubile ne. Bamo kukumpulwa kubiwa bitende bitende, byonkatu bwato byo bukumpulwa bitende bitende saka bufuma ku kitulu. Bamo banemenwa bingi na bya kutabataba kya kuba baleka ne kuta muchima ku bintu bya ku mupashi. Kabiji bakwabo nabo betuntwisha bene ku muntu mukwabo wa mu kipwilo, nangwa baleka kupwila na mambo a kubula kuswa lufunjisho lumo lwa mu Binembelo. Bamo betumpa mu byubilo byabula kwitabizhiwa mu binembelo. Nangwa byonkabyo, bishinka byaambiwapo kwesakana na ano onse mambo byakonsha kwimulengela kukwasha boba bafuma mu jitanga na mambo a bino bintu nangwa bintutu bikwabo mema saka akiji mu kapokoso.
“Mwanami wa Mulume Mwabwelai ku Nzubo!”
16-18. (a) Mukulumpe mu kipwilo umo wakwashishe byepi mulongo wakokele ku mupashi pa myaka yavula? (b) Ki ka kyalengejile uno mulongo kukoka, wakwashiwe byepi, kabiji bamutambwijile byepi mu kipwilo?
16 Mukulumpe mu kipwilo umo waambile’mba: “Jibumba ja bakulumpe mu kipwilo jiji pa kipwilo kyetu jatemwa bingi kufwakesha boba bakoka ku mupashi. Nalangulukilepo pa mulongo umo ye nafunjishanga ne kumukwasha kuyuka bukine. Walekele kupwila pa myaka nobe 25, kabiji wajinga bingi na makatazho, onkao mambo namulondolwejile kwingijisha mafunde a ku mupashi aji mu Baibolo byo akonsha kumukwasha. Palutwe kacheche, watendekele kutanwa ku Nzubo ya Bufumu ne kuswa kumufunjishanga Baibolo kuba’mba abwele jibiji mu jitanga.”
17 Ki ka kyalengejile uno mulongo kukoka ku mupashi? Mwine waambile’mba: “Natendekele kutesha muchima ku bintu bya ino ntanda kukila bintu bya ku mupashi. Kepo nalekele kwikala na lufunjisho lwami, kuya na kusapwila, ne kutanwanga ku kipwilo. Nobe mu kukopa kwa jiso, natainetu kuba’mba naleka kuya ku kupwila kwa bwina Kilishitu. Bino bankwashishe kubwela mu kipwilo ku mukulumpe mu kipwilo wantele bingi muchima.” Makatazho ajinga na uno mulongo atendekele kupwa panyuma ya kutendeka kufunda Baibolo. Waambile’mba, “Nayukile’mba mu bwikalo bwami mwakebewenga butemwe ne lutangijilo lwa Yehoba ne jibumba janji.”
18 Nga uno mulongo bamutambwijile byepi mu kipwilo? Waambile’mba: “Neumvwatu nobe yewa mwana walubile ye baambilepo kwi Yesu Kilishitu. Nyenga umo wa kikulumpe wajingako myaka 30 yapitapo kabiji ne luno wakitwajijila na kwingijila Yehoba waambile’mba, ‘Mwanami wa mulume mwabwelai ku nzubo!’ Bino byambo byamfikile bingi ku muchima. Ee kine, nayukile’mba kubwela mu kipwilo kyo kintu kyo nafwainwe kuba. Kabiji mbena kusanchila bingi yewa mukulumpe mu kipwilo ne kipwilo kyonsetu pa butemwe, kunkasulukila, butekanye, ne byo bantele muchima. Butemwe bwabo bo batemwa Yehoba ne bantu kine bwankwashishe bingi kubwela mu jitanga.”
Bakwashai Bapelawizhe Kubwela!
19, 20. Mwakonsha kutundaika byepi boba bakoka ku mupashi kupelawizha kubwela mu jitanga, kabiji mwakonsha kwibamwesha byepi amba Lesa kechi ukeba atweba kwingila mingilo yakila bulume bwetu ne?
19 Tubena kwikala mu bimye byapelako, kabiji mpelo ya buno bwikalo ijitu kwipi. Onkao mambo, koseshainga bakoka kuba’mba batanwenga ku kupwila kwa bwina Kilishitu. Batundaikai bapelawizhe kutendeka kupwila. Bavululaimo amba Satana ubena kweseka konauna bulunda bwabo na Lesa ne kwibalengela kulanguluka’mba bisendwa bya mu bwikalo byakonshatu kupwa inge baleka mpopwelo ya kine. Babujishaitu amba bakonshatu kwikala balusekelo inge baikala baana ba bwanga bakishinka ba kwa Yesu.—Tangai Mateo 11:28-30.
20 Vululaimo boba bakoka ku mupashi amba Lesa ukeba atweba kwingila papelela bulume bwetu. Nyenga wa kwa Lazalasa aye Maliya byo bamukatezhe pa kwitulwila manyi a lupoto lukatampe ku mutwe wa kwa Yesu byo kwashajile pacheche kuba’mba afwe, Yesu waambile’mba: “Mulekai. . . . Aye wauba byonka byo ayuka kuba.” (Mako 14:6-8) Yesu watakaikile bingi yewa mwanamukazhi wafwijilwe watailemo bupe bucheche ku nzubo ya Lesa. Ne aye waubile byonka byo ayukile kuba. (Luka 21:1-4) Atweba bavula twakonsha kutanwa ku kupwila kwa bwina Kilishitu ne kwingilako mwingilo wa kusapwila mambo a Bufumu. Na bukwasho bwa Yehoba, aba bavula bakoka ku mupashi nabo bakoba byonkabye.
21, 22. Mwakonsha kwibayukisha amba ka aba bonse babwela kwi Yehoba?
21 Umvwe aba ba bumukooko bafuma mu jitanga bachina kumonañana na balongo babo jibiji, mwakonsha kwibavululamo pa mambo a lusekelo lwajingapo kimye kyabwelele ku nzubo yewa mwana walubile. Aba babwela mu kipwilo nabo baleta lusekelo. Batundaikai kuba’mba bengile na bulume kumukana Diabola ne kufwenya kwipi ne Lesa.—Yako. 4:7, 8.
22 Aba babwela kwi Yehoba bebatambwila bingi na lusekelo. (Jila. 3:40) Byo baingijilanga Lesa kala baikalanga bingi na lusekelo. Aba bonse babwela mu jitanga kwa kubula kuzhinyazhinya bakekala na mfweto yavula bingi kulutwe na lwendo!
Musakukumbula’mba Ka?
• Mwakonsha kukwasha byepi mwina Kilishitu ye batuntwisha ne kukoka ku mupashi?
• Byambo ka byakonsha kukwasha muntu wafumine mu jitanga ja Lesa na mambo a kubula kumvwa mwatajile lufunjisho lumo?
• Mwakonsha kukwasha byepi muntu ubena kuchina kubwela mu kipwilo?
[Kipikichala pa peja 13]
Mwafwainwa kutelekesha kimye kibena kwamba mukwenu wa mu lwitabilo wakoka ku mupashi
[Kipikichala pa peja 15]
Kwamba pa kishimpi kya kwa Yesu kya mwana walubile kwakonsha kulengela bamo kubwela mu jitanga