Mwakonsha Kuchinchika Byepi mu Mwingilo?

ABYA mwakilefulwapo kala kya kuba ke musake ne kusankilapo mwingilo wa kusapwila nyi? Kumanyikwa, bijikila, kubelabela, kwituseka ku bakwetu, nangwa bantu kukana kwituteleka kwakonsha kwitulengela kukankalwa kuchinchika. Nangwa byonkabyo, langulukai pa kya kumwenako kya kwa Yesu. Wachinchikile meseko akatazha “mambo a lusekelo lwamutujilwe kulutwe.” (Hebe. 12:2) Wayukile’mba kumwendeleka Lesa ko boba kechi kwa kine ne, ne kino kyasangajikile muchima wa Yehoba.—Mana. 27:11.

Nenuwa mwakonsha kusangajika muchima wa Yehoba inge saka muchinchika mu mwingilo. Nangwa byonkabyo, i byepi umvwe makatazho abena kwimukokesha ku mupashi? Ba Krystyna bakikulumpe kabiji babelabela, baambile’mba: “Kechi kyenyi kwi amiwa kumvwa kukoka ne kulefulwa ne. Makatazho eya na mambo a bukote, nabiji kubelabela ne bijikila bya mu bwikalo bwa pa juba pa juba bindengela kubula kubambakana.” Mwakonsha kwikala byepi na mukoyo mu mwingilo nangwa kya kuba mwafikilwa na makatazho?

Londai Bangauzhi

Basapwishi ba Bufumu bakishinka pa kuba’mba bekale na mukoyo mu mwingilo wa kusapwila, bafwainwa kwikala na muchima wajingapo na bangauzhi bakala. Monai kya kumwenako, kya kwa Yelemiya. Byo bamwichile kwikala ngauzhi, patanshi wakankazhamine. Bino nangwa byonkabyo, Yelemiya wachinchikile mu mwingilo wanji wakatazha kukila pa myaka 40 mambo akuba wafunjile kuketekela mwi Lesa.—Yele 1:6; 20:7-11.

Ba Henryk batundaikilwe bingi na kya kumwenako kya kwa Yelemiya. Baambile’mba: “Kukila pa myaka 70 yo naingila mu mwingilo, nalefulwapo kala na byuba bantu betushikwa, nangwa’mba bakana. Mu bino bimye, mvuluka kya kumwenako kya kwa Yelemiya. Butemwe bwanji bwa kutemwa Yehoba ne kukosa ku mupashi bobwa mulengejile kwikala na bulume bwa kutwajijila kwaula.” (Yele. 1:17) Ba Rafał nabo batundaikilwe na kya kumwenako kya kwa Yelemiya. Baamba’mba: “Yelemiya waketekejile mwi Lesa kukila kwiketekela aye mwine ne kuta muchima ku byo alangulukilenga. Watwajijile kwa kubula moyo nangwa kya kuba bamushikilwe bingi. Ngeseka kuvuluka kino kishinka.”

Ngauzhi mukwabo wa kya kumwenako kikwasha bantu bavula kuchinchika mu mwingilo ke Isaya. Lesa wamwambijile kuba’mba balongo banji kechi bakamumvwina ne. Yehoba wamwambijile’mba: “Lengela michima ya bano bantu ke yaluwankana, ne matwi abo ke abula kumvwa.” Abya Isaya wakankelwe nyi? Lesa kechi byo byo amwene ne! Byo atongwelwe kwikala ngauzhi, waambile’mba: “Amiwa bano! Ntumai amiwa.” (Isa. 6:8-10) Isaya wasajilepo kwingila mwingilo ye bamutongwejile. Nanchi nenuwa mulondela mukambizho wa kusapwila nyi?

Pa kuba’mba twikale na mukoyo mu mwingilo byonka byajinga Isaya, nangwa kya kuba bantu bakana kuteleka, kechi twafwainwa kuta muchima pa kukana kuteleka kwabo ne. Ba Rafał bapwisha kulefulwa mu jino jishinda: “Kechi nta muchima pa mukeyu uba bantu ne. Bantu ba mu nyaunda yami baji na lūsa lwa kuteleka nangwa ne.” Ba Anna banungilepo’mba: “Kechi nswisha milanguluko yami kulanguluka pa bintu byatama nangwa bilefulañana ne. Kinkwasha kuba kino ke lulombelo ne kulanguluka pa kinembelo kya juba saka nkyangye kuya mu mwingilo wa mu bujimi. Milanguluko yatama ifumamo ponkapotu.”

Ngauzhi Ezikyo waingijile mu Bayudea belundumikile bajinga mu buzha mu Babilona. (Ezi. 2:6) Umvwe ngauzhi wakaine kufikizha byambo bya kwa Lesa ku bantu kabiji ne mubi wafwa kwakubula kumvwa lujimuno, Ezikyo wakonsheshe kuzhatwa pa lufu lwa yewa muntu. Yehoba waambijile Ezikyo’mba: “Mashi anji nkeakebela ku kuboko kobe obewa.”—Ezi. 3:17, 18.

Ba Henryk beseka kuba byonka byaubilenga Ezikyo: “Nkeba kubinga ku mashi a bantu bonse. Bumi bwa bantu buji mu kizumba kikatampe.” (Byu. 20:26, 27) Ba Zbigniew nabo byo byo bomvwa: “Ezikyo wafwainwe kutwajijila kechi na mambo a byalangulukilenga bamo ne. Akino kinkwasha kumona mwingilo wa kusapwila byonka Mulenga byo amumona.”

Kechi Muji Bunke Ne

Kechi mwikala bunke ne, kimye kyo mubena kusapwila. Byonka byajinga mutumwa Paulo, twafwainwa kwamba’mba: “Twi ba mu mwingilo umo ne Lesa.” (1 Ko. 3:9) Ba Krystyna, abo bashimikizha kuba’mba mu bimye bimo balefulwa bingi, baamba’mba: Oene mambo o nsanshijila Yehoba kunkosesha. Kabiji umpa bulume.” Ee, tukeba mupashi wa Lesa kwitukosesha mu mwingilo!—Zeka. 4:6.

Inge tubena kusapwila, mupashi naye witukwasha kumwesha “bipangwa bya Mupashi.” (Nga. 5:22, 23) Nangwa kikatazhepotu byepi kino kitukwasha kukosela mu mwingilo wa kusapwila. Ba Henryk baambile’mba: “Mwingilo wa kusapwila unkwasha kwikala na byubilo byawama. Nafunda kutekanya ne lusa kabiji kechi mfikenatu kwikileka ne.” Kuchinchika mu mwingilo nangwa kya kuba kwikale makatazho a byepi ne byepi, kwakonsha kwimukwasha kwikala na bipangwa bya mupashi.

Yehoba wingijisha ba malaika banji kutangijila uno mwingilo wakilamo kunema. (Lum. 14:6) Baibolo wamba’mba baji “jikumi bya biumbi jikumi, ne biumbi bya biumbi” bya bilengwa bya mupashi. (Lum. 5:11) Kupichila mu lutangijilo lwa kwa Yesu, bamalaika batundaika bakalume ba Yehoba panopantanda. Nanchi muvuluka kino kimye kyonse kyo muji mu mwingilo nyi?

Ba Anna baambile’mba: “Kulanguluka langulukapo kuba’mba bamalaika baji netuwa mu mwingilo kinkosesha bingi. Mwenamo bingi mu bukwasho bo bapana kupichila mu lutangijilo lwa Yehoba ne Yesu.” Kyawama bingi kwingila na ba malaika bakishinka.

Kwingila na bakwetu basapwishi ba Bufumu kwakonsha kwitukwasha byepi kuchinchika? Kyawama bingi kuyuka jibumba jikatampe ja Bakamonyi bakishinka. Kwakubula nangwa kuzhinaukatu ne, mwamwenamo mu ñambilo ya mu Baibolo ya kuba’mba: ‘Kyela kya kapotwe kitwisha kyela kikwabo. Byonkabyo ne muntu naye ulengela mulunda nanji kujimuka.’—Mana. 27:17.

Kwingijila pamo na bakwetu mu mwingilo kwitukwasha kufunda mashinda amo engila bulongo ao akonsha kwikala apya kwi atweba. Ba Elżbieta baambile’mba “Kwingila na basapwishi bapusana pusana ke jishinda jomwesheshamo butemwe ku basapwishi bakwetu ne ku bantu bo tutana.” Saka mwingila na basapwishi bapusana pusana mu mwingilo. Kino kikalengela mwingilo wenu kuwama.

Ilamai Bulongo

Pa kuba’mba tutwajijile na kizaku mu mwingilo, twafwainwa kwinengezha bulongo, kwikala na muteeto wawama wa lufunjisho lwa pa bunke, ne kukokoloka bulongo. Kabiji, twafwainwa kuta muchima ku bulunda bwetu na Yehoba ne ku butuntulu bwa mubiji.

Baibolo waamba’mba: “Muntu ulangulukila jimo ne kukosakana pa kwingila ukamona bintu byavula.” (Mana. 21:5) Ba Zygmunt bakikulumpe, baji na myaka ya kusemwa 88, baambile’mba: “Kwikala na mutanchi wawama wa mu mwingilo kwankwasha kufikizha bikonkwanyi bimo. Ngabanya bulongo kimye pa kuba’mba ñingilengako kimye kyabaya mu kusapwila.”

Kuyuka bulongo Binembelo kwitukosesha ne kwitukwasha mu mwingilo. Byonka byo tukeba kuja kajo pa kuba’mba tutwajijile na bumi, twafwainwa kujanga kimye kyonse kajo ka ku mupashi pa kuba’mba tutwajijile mu mwingilo wa kusapwila. Kuja kajo ka mambo a Lesa kimye kyonse ne kwikaja “pa kimye pafwainwa” kwakonsha kwitupa bulume bwa mu mwingilo.—Mat. 24:45-47.

Ba Elżbieta bapimpwile bwikalo bwabo pa kuba’mba bengilenga bulongo mu mwingilo. Baambile’mba: “Nakepesheko kimye kya kutamba malangalanga pa kuba’mba ngikalengako na kimye kya kunengezha kuya mu mwingilo. Umvwe natanga Baibolo mu kimye kya mabanga, ndanguluka pa bantu bo nataine mu nyaunda. Nkeba keba binembelo ne bibaba byakonsha kwibakwasha.”

Kukokoloka kukemukwasha kwikala na ngovu ne kwimulengela kwingilako pakatampe mu mwingilo. Mu jishinda jikwabo, kimye kyabaya kya kisangajimbwe kyakonsha kwimulengela kubula kwingila bulongo mwingilo. Ba Andrzej, baji na mukoyo wa kusapwila baambile’mba: “Kubula kukokoloka kulengela kukoka bingi, kya kuba kushalatu pacheche kulefulwa. Ñingila papelela bulume bwami bonse kuchinuzhuka kino.”—Sapwi. 4:6.

Nangwa kya kuba tubena kwibikako na ngovu, bantu bachechetu bo bamwesha lusanchilo ku mambo awama. Nangwa byonkabyo, Yehoba, kechi ukavulama mwingilo wetu ne. (Hebe. 6:10) Nangwa kya kuba bantu bavula kechi bakeba kwamba netuwa ne, bakonsha kuba kebetwambepo panyuma ya kufumapo. Kyakonsha kwikala byonka byo tutanga pe Ezikyo amba: Bantu “bakayuka’mba . . . ngauzhi wa Lesa wajinga mukachi ketu.” (Ezi. 2:5) Kya kine, mwingilo wetu kechi wapela ne, pano bino tumwenamo byawama ne bantu beomvwa pamo.

Ba Zygmunt baambile’mba: “Kusapwila kwitukwasha kuvwala bumuntu bupya ne kumwesha butemwe kwi Lesa ne ku bakwetu pamo.” Ba Andrzej banungilepo’mba: “Kyanema bingi kwingilako uno mwingilo wa kupulusha bantu. Kechi ukabwelapo nangwa ku mwingila byonka byo babena kumwingila lelo jino ne.” Nenuwa mwakonsha kumona bibusa byavula kupichila mu kukosela mu mwingilo lelo jino.—2 Ko. 4:1, 2.

[Bipikichala pa peja 31]

Kuta muchima ku bulunda bwetu ne Yehoba ne ku butuntulu bwa mubiji bwawama kwitukwasha kuchinchika mu mwingilo