Nanchi Lesa Walula Milangululuko Yanji Nyi?
BAIBOLO waamba pe Lesa amba: “Ye ubula kuyuka kwaluka nangwa kuleta kimvule pa kufutuluka ne.” Kabiji aye mwine Lesa waambile amba: “Amiwa Yehoba kechi ngaluka ne.” (Yakoba 1:17; Malakai 3:6) Yehoba wapusanako bingi na bantu bashinta, kabiji bakubula kuketekela, mambo balauka aluka!
Bamo batanga Baibolo balanguluka amba kampe Lesa waalula milanguluko yanji. Kya kumwenako, kala pa kimye kimo Yehoba Lesa wapele bena Kilishitu bulume bwa kuba bya kukumya, pano luno waleka. Kala Lesa waswishishe mpaji, luno wakanya. Mu mizhilo ya bena Isalela Yehoba wakebanga kulama juba ja Sabado bino luno kafwako. Nanchi bino bibena kumwesha kuba’mba Lesa waaluka nyi?
Kyo twafwainwa kuyuka ke kya kuba’mba, Lesa kechi wapimpula mizhilo yaamba pa bololoke ne butemwe bwanji ne. Kabiji ‘kufuukula kwa myaka ne myaka’ kwa kupesha bantu kupichila mu Bufumu bwanji kechi kwaaluka ne. (Efisesa 3:11) Nangwa byonkabyo, byonkatu byo mwakonsha kuleka kutemwa muntu wendatu na kwimufichisha ku muchima, ne Yehoba naye upimpula mwa kwingijila kwesakana na mwalukila bintu.
Kabiji Lesa walula mikambizho yo akambizha bantu banji kwesakana na bibena kumweka pa kyo kyo kimye ne byo bakajilwa. Kange tukumye pa bino byambo ne. Akilangulukai pa muntu wayukisha kupishañanya benyi beya na kumona mpunzha wamona kintu kyatama kulutwe. Waambila bantu kuchimpukila mu jishinda jingi kusezha kintu kyatama. Nanchi kibena kulumbulula amba wapimpula milanguluko yanji pa mambo a ko babena kuya nyi? Akitwayai twisambe pa bya kumwenako bisatu byo twa kwambapo bilengela bamo kumona amba Lesa waaluka.
Mambo ka bya Kukumya o Byalekela?
Mambo ka Lesa o apelejile bulume bwa kuba bya kukumya ku bena Kilishitu bamo ba mu kitota kya myaka kitanshi? Mwafwainwa mwayuka kuba’mba bena Isalela byo bajinga mukoka wapatulwa wa Lesa, javula Lesa waubanga bya kukumya byamweshanga kuba’mba uji nabo. Kupichila mwi Mosesa, Lesa wamwesheshe bulume bwanji byo apokolwele bena Isalela mu Ijipita ne kwibazhikijila mu kiselebwa kukafikatu ne mu Ntanda ya Mulaye. Kyataminetu bena Isalela kechi bamweshe lwitabilo mwi aye ne. Kyapeleleko Lesa wamukaine mukoka wa bena Isalela ne kulenga kipwilo kya bwina Kilishitu. Wapele batumwa ne bakwabo bulume bwa kuba bya kukumya. Kya kumwenako, batumwa abo ba Petelo ne Yoano babukile mwanamulume wasemenwetu na bulema kabiji Paulo naye wasangwile mwanamulume wafwile. (Byubilo 3:2-8; 20:9-11) Bya kukumya byo baubilenga byalengejile bantu bavula ba mu byalo byapusana pusana kwitabila mu bwina Kilishitu. Pano, mambo ka bya kukumya o byalekela?
Mutumwa Paulo walumbulwile bingi bulongo kupichila mu kupana kya kumwenako amba: “Byo najinga mwanyike, naambilenga bya bwanyike, kabiji nalangulukilenga bya bwanyike, ne kutwala natwajilenga milanguluko mwa bwanyike: pakuba pano byo nakoma ke mukulumpe, nebileka bya bwanyike.” (1 Kolinda 13:11) Byonkatu bansemi byo bapusanya ndamino yo balaminamo kalombwana na yo balaminamo mwana wakoma, ne Yehoba naye wapimpwile byo aubilenga na kipwilo kya bwina Kilishitu kyalekele bya “bwanyike.” Mutumwa Paulo waambile amba bya bupe bya kuba bya kukumya nabiji kwamba mu milaka ingi nangwa kwaula “bikapita.”—1 Kolinda 13:8.
Mambo ka o Aswishishe Mpaji?
Yesu walumbulwile mukambizho wa pa masongola waambile Lesa ku bamulume ne mukazhi batanshi amba: “Kyo kyo akalekela muntu shanji ne inanji, ukalamachila ku mukazhanji; ne abo babiji bakekala ke mubiji umotu.” (Mateo 19:5) Masongola beanengezhe kwikala bulunda bwa bantu babiji bwa kikupu. Bino kimye Lesa kyo aingijilenga na mukoka wa bena Isalela ne kwibapa mizhilo, mpaji yavujile bingi. Onkao mambo, nangwa kya kuba Lesa pa kutendeka ke waswishishe mpaji ne, bino wapaine mikambizho ya kulondela mu masongola a mpaji. Kimye kyalengelwe kipwilo kya bwina Kilishitu, Mambo a Lesa po po akainye mpaji.—1 Timoti 3:2.
Yehoba Lesa uswisha bintu bimo kwikalako kufika pa kimye kyo afwainwa kwibyolwelamo. Yesu walumbulwile kuba’mba pa kimye kimo Yehoba waswishishe ne ‘kuleka’ masongola abula kufwainwa a mwayila bisho na mambo a “kukosa michima” kwa bena Isalela.’—Mateo 19:8; Byambo bya Mana 4:18.
Mambo ka Kulama Juba ja Sabado o Kwapwila?
Lesa wakambizhe bena Isalela kulama Juba ja Sabado pa mulungu pa mulungu panyuma ya kwibapokolola kufuma mu Ijipita. Kabiji pa kupitapo kimye po po amwikajikile ke Muzhilo wa mukoka. (Kulupuka 16:22-30; 20:8-10) Mutumwa Paulo walumbulwile kuba’mba Yesu wipaine bumulambo kabiji ‘wazhimañenye . . . mizhilo ya mikambizho ya mu byatongolwa’ ne “kwiazhimañanya ao malayañano a byatongolwa.” (Efisesa 2:15; Kolose 2:14) Pa byo ‘azhimañenye’ pajinga ne Muzhilo wa Sabado, mambo Baibolo waamba’mba: ‘Onkao mambo kechi muleke muntu nangwa umo emuzhachishe mu bya kuja, nangwa mu bya kutoma, nangwa na juba ja kijiilo, nangwa na kutentama kwa ñondo, nangwa na juba ja Sabado ne.’ (Kolose 2:16) Mambo ka Lesa kala o apaine Mizhilo, kuvwangakotu ne wa Sabado?
Mutumwa Paulo wanembele amba: “Mizhilo yaaluka ke kalama wetu wa kwituleta kuji Kilishitu.” Kabiji wanungilepo kuba’mba: “Lwitabilo byo lwaiya, kechi tukiji na kalama ne.” (Ngalatiya 3:24, 25) Lesa kechi waalwile milanguluko yanji ne, wabikileko muzhilo wa Sabado pa kyo kya kimye kuba’mba afunjishe bantu kuyuka’mba bafwainwe kwikalangapo na kimye kya kulanguluka pa bintu bya ku mupashi. Nangwa kya kuba Muzhilo wa Sabado kechi watwajijile ne, bino wamwesheshe byo kikekala kulutwe kimye kikakasuluka bantu ku makatazho aku mubiji ne ku mupashi.—Bahebelu 4:10; Lumwekesho 21:1-4.
Lesa wa Butemwe ne Bukishinka
Bya kumwenako bya mu Baibolo byo twaambapo peulupo bimwesha kuba’mba Yehoba Lesa wapaine mikambizho yapusana pusana pa bimye byapusana pusana. Kino kechi kibena kulumbulula amba waalwile milanguluko yanji ne. Bino wakwashishenga bantu byo bakajilwe pa bimye byapusana pusana kabiji waubanga bino kuba’mba bantu bekale bulongo. Kyo kimotu ne lelo jino.
Na mambo a kuba Yehoba kechi walula Mafunde anji ne, kyo kyo twayukila bintu byo twafwainwa kuba bya kumutokesha pa muchima. Kabiji kitulengela kusumininwa kuba’mba byonse byalaya Lesa bikafika. Yehoba waamba: “Nkoba byonse byonasaka . . . abya byo nafukula, nkebyuba.”—Isaya 46:10, 11.
[Mabulañano pa peja 19]
Lesa kechi waalula Mafunde anji aamba pa butemwe ne bololoke ne
[Mabulañano pa peja 20]
Mutumwa Paulo waambile’mba bya bupe bya kuba bya kukumya “bikapita”
[Mabulañano pa peja 21]
Masongola beanengezhe kwikala a mfungwa ya kikupu ya bantu babiji kwapwa