Ikalai Balukokelo ne Kukosa Byonka Byajinga Kilishitu

“Koseshai michima yenu; amiwa nepashinda panopantanda.”—YOA. 16:33.

1. Yesu wajinga na lukokelo lwabaya byepi kwi Lesa?

YESU KILISHITU waubanga kyaswa muchima wa Lesa kimye kyonse. Kechi waikelepo na milanguluko ya kusatukila Shanji wa mwiulu nangwa jimotu ne. (Yoa. 4:34; Hebe. 7:26) Pano bintu byo apichilengamo panopantanda kechi byamupelejile kuba’mba akokele ne. Kufumatu ku ntendekelo ya busapwishi bwanji, balwanyi ba kwa Yesu kubikakotu ne Satana, baesekele na ngovu kumukanjikizha ne kumweseka kuba’mba asankilepo bukishinka bwanji. (Mat. 4:1-11; Luka 20:20-25) Bano balwanyi balengejile Yesu kukatazhiwa mu milanguluko ne ku mubiji. Kyapeleleko, bamwipaile pa kichi kya lumanamo. (Mat. 26:37, 38; Luka 22:44; Yoa. 19:1, 17, 18) Mu bino byonse, kabiji ne kimyetu kyo apichile mu buyanji bukatampe, Yesu “wakokejile ne ku lufu.”—Tangai Filipai 2:8.

2, 3. Twakonsha kufunjilako ka ku lukokelo lwa kwa Yesu nangwa kya kuba wamanamine?

² Bintu byo apichilemo Yesu byo ajinga panopantanda byamufunjishe kwikala wa lukokelo. (Hebe. 5:8) Kyakonsha kumweka nobe Yesu kechi wakebewenga kufunda byavula pa mambo a kwingijila Yehoba ne. Panyuma ya bino, waikele na bulunda bwakosa ne Yehoba pa myaka ya kukankalwa kubala kabiji wajinga “sendwe mwine” wa Lesa mu kulengwa kwa bintu. (Mana. 8:30) Nangwa byonkabyo, wamwesheshe bukishinka bwanji bonse kupichila mu kuchinchika kechi na mambo a buyanji ne. Yesu, Mwana Lesa, wakomene ku mupashi. Twakonsha kufunjilako ka ku byo apichilemo?

³ Nangwa kya kuba Yesu wajinga muntu walumbuluka, aye mwine kechi ye wilengejile kwikala wa lukokelo ne. Walombele bukwasho bwa Lesa pa kuba’mba ekale wa lukokelo. (Tangai Bahebelu 5:7.) Netuwa pa kuba’mba twikale ba lukokelo, tukebewa kwikepesha ne kulomba bukwasho bwa Lesa kimye kyonse. O ene mambo mutumwa Paulo o ajimwijileko bena Kilishitu amba: “Ikalai na ye uno muchima mwi anweba, yenka waji mwi Kilishitu Yesu,” aye “wipelwile mwine, wakokejile ne ku lufu.” (Fili. 2:5-8) Bwikalo bwa kwa Yesu bwamwesheshe kuba’mba bantu bakonsha kwikala ba lukokelo nangwa kya kuba baikala na bangubabibi. Kya kine, Yesu wajinga walumbuluka, pano ibyepi atweba bantu bambulwa kulumbuluka?

Twakonsha Kukokela Nangwa kya Kuba twi Bambulwa Kulumbuluka

4. Kulengwa na lūsa lwa kwifuukwila bintu kulumbulula ka kwi atweba?

⁴ Lesa walengele ba Adama ne Evwa kwikala bilengwa bya maana biji na lūsa lwa kwifuukwila bintu. Byo tuji baana babo, ne atweba tuji na lūsa lwa kwifuukwila bintu. Kino kilumbulula ka? Kilumbulula kuba’mba twakonsha kufuukulapo kuba kyawama nangwa kyatama. Mu jishinda jikwabo, Lesa witupa lūsa lwa kusalapo kumukokela nangwa ne. Luno lūsa luketulengela kwitotolwela. Kya kine, bintu byo tufuukulapo byakonsha kulumbulula bumi nangwa lufu. Byakonsha kulamata ne bantu betuzhokoloka.

5. Ñanyi bulwi atweba bonse bo tubena kulwa, kabiji twakonsha kwibushinda byepi?

⁵ Na mambo a bumbulwa kulumbuluka bo twaswana, lukokelo kechi lwiyatu lwine ne. Kechi kyapela kukokela mizhilo ya Lesa kimye kyonse ne. Paulo wibikileko pa kubatu’mba ekale wa lukokelo. Wanembele’mba: “Namona mu bya mubiji wami muzhilo mukwabo ungi ubenakulwa na muzhilo wa mu muchima wami ne kundeta mu buzha bwa muzhilo wa bundengamambo waikala mu bya mubiji wami.” (Loma 7:23) Kya kine, umvwe kafwapo bya bulanda, misongo, ne bintutu bikwabo byavwangwamo, kukokela kupela bingi. Pano tubapo byepi umvwe kya kuba “lwiso lwa mubiji, ne lwiso lwa meso” lwitulengela kukankalwa kukokela? Twikala na ino milanguluko yatama na mambo a bumbulwa kulumbuluka ne “mupashi wa panopantanda” bituzhokoloka, kabiji yakonsha kwitutwala mungi. (1 Yoa. 2:16; 1 Ko. 2:12) Pa kuba’mba twiishinde, twafwainwa ‘kunengezha michima’ yetu saka tukyangye kutanwa mu byakatazha ne meseko ne kwibikishako kukokela Yehoba, nangwa pamwekepotu kya byepi nangwa byepi. (Sala. 78:8) Tuji na bya kumwenako byavula bya mu Baibolo bya bantu bashinjile ino ndangulukilo na mambo a kuba banengezhezhe michima yabo.—Eze. 7:10; Da. 1:8.

6, 7. Ambai kya kumwenako kimwesha lufunjisho lwa pa bunke byo lwakonsha kwitukwasha kufuukula bintu bulongo.

⁶ Jishinda jimo jo twakonsha kunengezhezhamo michima yetu ke kupichila mu kukosako kufunda Binembelo ne mabuku alumbulula Baibolo. Fwanyikizhai kuba’mba ke kimye kya mabanga kyo mwikelamo na lufunjisho lwenu lwa pa bunke. Po po mwafumatu na kulomba mupashi wa Yehoba kuba’mba emukwashe kulama byo mufunda mu Mambo anji. Mwanengezhezhe kutamba filimu umo pa malangalanga juba jikwabo bufuku. Mwaumvwa bantu saka bamba’mba wawama bingi, bino saka mwayuka kuba’mba mu uno filimu muji byubilo bimo byatama ne bumbanzhi.

⁷ Mwavuluka lujimuno lwa kwa Paulo luji mu Efisesa 5:3 lwa kuba’mba: “Pakuba bulalelale ne bubipisho bonse, ne lunkumbwa, kechi mwibiswe nangwa kwibitelatu mwenu mo muji ne, mo mwafwainwa bazhijikwa.” Kabiji mwavuluka ne lujimuno luji mu Filipai 4:8. (Tangai.) Byo mubena kulanguluka pa luno lujimuno lwanembwa na lutangijilo lwa mupashi, mwishikisha anweba bene’mba, ‘Umvwe nata muchima wami ne milanguluko yami ku bino bintu kya luputu, nanchi mbena kulondela kya kumwenako kya kwa Yesu pa mambo a kukokela Lesa nyi?’ Mwafwainwa kubapo byepi? Nanchi mwakonsha kutamba uno filimu nyi?

8. Mambo ka o twafwainwa kwikela na byubilo byawama ne kulama mizhilo ya Yehoba?

⁸ Kyakonsha kwikala kilubo umvwe ke tupeezhe mizhilo ya Yehoba, kampe ketulanguluke kuba’mba twakonsha kushinda meseko akonsha kwiya na mambo a kupwanañana kubi, kuvwangakotu ne bumbanzhi ne bya kisangajimbwe byatama. Mu kifulo kya kuba bino, twafwainwa kwizhikijila atweba bene ne baana betu ku bintu bimwesha mupashi wa kwa Satana. Banjimi bengila na ngovu pa kuba’mba bazhikijile majimi abo ku bañonyi ne banyama bakonsha kuja ne konauna kajo. Nanchi ne atweba twakonsha kumvwa mukose kwizhikijila ku “bya bujimuku” bya kwa Satana nyi?—Efi. 6:11.

9. Mambo ka o twafwainwa kwikela balukokelo kwi Yehoba pa juba pa juba?

⁹ Mu bintu bimo byo tuba pa juba pa juba, twafwainwa kumona kana tubena kuba bintu mu jishinda ja Yehoba nangwa ne. Pa kuba’mba tukamone lupulukilo, twafwainwa kukokela Lesa ne kwikela monka mwayila mafunde anji aoloka. Tumwesha bukishinka bwa kine kupichila mu kulondela kya kumwenako kya kwa Kilishitu kya kukokela “ne ku lufu.” Yehoba uketufweta na mambo a bukishinka bwetu. Yesu walayile’mba: “Wakoselamo ne ku mpelo, ye ukapuluka.” (Mat. 24:13) Kino kikebewa kwikala bakosa kya kine, byonka byaubile Yesu.—Sala. 31:24.

Pa Kuba’mba Twikale Bakosa Twafwainwa Kumwena kwi Yesu

10. Meseko ka akonsha kwiya potuji, kabiji twakonsha kubapo byepi?

¹⁰ Byo twazhokolokwa na ino ntanda iji na byubilo byatama, twafwainwa kukosa pa kuba’mba tubule kongolwa. Bena Kilishitu bapita mu bintu nabiji muchima wa kusaka kutumbalala, kupwanañana, mali, ne makatazho afuma ku bupopweshi, abyo byakonsha kwibalengela kusenduka mu mashinda aoloka a Yehoba. Bavula bebalengulula ku ba mu kisemi. Mu byalo bimo, bipamo bya lufunjisho bitundaika lufunjisho lwa kuba’mba bilengwa bilengeletu abyo bine, kabiji ne lwa kuba’mba Lesa ufwako. Kechi kyapela kukana ano mafunjisho ne. Onkao mambo, twafwainwa kwibikishako pa kuba’mba twiashinde ne kwivimbila atweba bene. Kya kumwenako kya kwa Yesu kitumwesha byo twakonsha kwiashinda.

11. Kulanguluka pa kya kumwenako kya kwa Yesu kwitulengela byepi kukoselako?

¹¹ Yesu waambijile baana banji ba bwanga amba: “Panopantanda kumanama ko kwenu: byonkabyo koseshai michima yenu; amiwa nepashinda panopantanda.” (Yoa. 16:33) Kechi waongwelwepo na byubilo bya ino ntanda ne. Kechi walekele bantu kumulengela kukankalwa kufikizha mwingilo wanji wa kusapwila nangwa kumulengela kukankalwa kulondela mizhilo ya mpopwelo ya kine ne byubilo byawama ne, kabiji ne atweba kechi twafwainwa kuba bino ne. Mu lulombelo Yesu waambile pa baana banji ba bwanga amba: “Abo kechi bo ba panopantanda ne, byonka byo nji amiwa kechi ne wa panopantanda ne.” (Yoa. 17:16) Kufunda ne kulanguluka pa kya kumwenako kya kwa Kilishitu kya kukosa kwakonsha kwitulengela kwikala bakosa pa kuba’mba twipatule ku ino ntanda.

Funjilai kwi Yesu Kwikala Bakosa

12-14. Ambai kya kumwenako kya kwa Yesu kya kwikala bakosa.

¹² Yesu wamwesheshe kukosa mu mwingilo wanji yense. Kwingijisha lūsa lwanji lwa kwikala Mwana Lesa, “wayile mu nzubo ya Lesa, wibapangilemo bonse bapoteshengamo ne bapotelengamo mu nzubo ya Lesa. Waalumwine ne matebulu a bapimpwijilengamo mali ne bipona bya bapotesha bankunda.” (Mat. 21:12) Juba ja bufuku bwanji bwapeleleko panopantanda bashilikale byo baishile na kumukwata, wakosele ne kupita kulutwe na kuzhikijila baana banji ba bwanga, ne kwamba’mba: “Byonkabyo inge mubenakunkeba amiwa, muleke bano bayenga.” (Yoa. 18:8) Byo papichile ka kimye kacheche, waambijile Petelo kusomeka mpoko mu kikwa akyo kyamwesheshenga kuba’mba kukosa kwa kwa Yesu kechi kwaimenejile pa bilwilo bya panopantanda ne, bino waketekejile mwi Yehoba.—Yoa. 18:11.

¹³ Yesu wasanzhilemo bafunjishi ba bubela ba mu moba anji ne kusolola mafunjisho abo aluwankana kwa kubula kuba moyo. Yesu wibambijile’mba: “Malwa enu, anweba banembeshi ne Bafaliseo, bakamfutumfutu! mambo mwibashinkila bantu bufumu bwa mwiulu. Byanema bya Mizhilo, buchibamambo bwaoloka, ne lusa, ne bukishinka. mwibileka kwibyuba. . . . Movwa pangye ya katomeno ne lomvu, kabiji mukachi mwayula bwivi ne lwiso.” (Mat. 23:13, 23, 25) Baana ba bwanga bwa kwa Yesu bafwainwe kukosa mambo ne abo bakonsheshe kwibamanyika ku bantangi ba bupopweshi bwa bubela kabiji ne kwipaya bamo ba mwi abo.—Mat. 23:34; 24:9.

¹⁴ Yesu wakosele nangwatu kimye kyo atalañene na bandemona. Pa kimye kimo, watalañene na mwanamulume wajinga na bandemona babulume kya kuba kechi kwajingapo muntu wakonsheshe kumukwata ne kumukasa na munyololo ne. Kwa kubula moyo, Yesu wapangile bandemona bavula bajinga mu uno muntu bamukatezhenga. (Mako 5:1-13) Lelo jino, Lesa kechi wapa bena Kilishitu bulume bwa kuba bino bya kukumya ne. Pano bino, mu mwingilo wetu wa kusapwila ne kufunjisha, ne atweba twafwainwa kulwa nkondo ya ku mupashi ne Satana, aye “wiipofula michima ya babula kwitabila.” (2 Ko. 4:4) Byonka byo kyajinga kwi Yesu, bilwilo byetu “kechi byo bya buntunshi ne, nanchi byo bya bulume bukatampe bufuma kwi Lesa bwa kukundula masakwa akosa,” ko kuba’mba mafunjisho a bubela a bupopweshi. (2 Ko. 10:4) Tufunjilako byavula ku kya kumwenako kya kwa Yesu pa mambo a kwingijisha bino bilwilo bya ku mupashi.

15. Ki ka kyamulengejile Yesu kukosa?

¹⁵ Kukosa kwa kwa Yesu kwaimenejile pa lwitabilo kechi pa kuba’mba bantu bamutote ne. Ne atweba byo twafwainwa kukosa. (Mako 4:40) Twakonsha kwikala byepi na lwitabilo lwa kine? Ne jikwabo twafwainwa kulondela kya kumwenako kya kwa Yesu. Wamwesheshe kuba’mba wajinga na maana a kine a mu Binembelo ne kwibiketekela. Yesu kechi wanonene mpoko yonkaye ne, bino yajinga mpoko ya ku mupashi, Mambo a Lesa. Kimye kyonse wafunjishanga bintu kwingijisha Binembelo. Javula waambanga’mba: “Kyanembwa’mba,” ko kuba’mba mu Mambo a Lesa.a

16. Twakonsha kwikala byepi na lwitabilo lukatampe?

¹⁶ Ne atweba pa kuba’mba twikale na lwitabilo lwakosa lwakonsha kushinda meseko eya na mambo a kwikala baana ba bwanga, twafwainwa kutanganga ne kufunda Baibolo pa juba pa juba ne kutanwanga ku kupwila kwa bwina Kilishitu, ne kulamanga bukine bwitulengela kukosesha lwitabilo lwetu. (Loma 10:17) Kabiji twafwainwa kulanguluka langulukanga pa bintu byo tufunda ne kwibilamanga mu michima yetu. Lwitabilo lwakosa lo lonkatu lwakonsha kwitulengela kwingilanga mingilo. (Yako. 2:17) Twafwainwa kulomba mupashi wazhila mambo lwitabilo ke lubaji lwa kipangwa kya mupashi.—Nga. 5:22.

17, 18. Nyenga umo wakyanyike wamwesheshe byepi kukosa pa sukulu?

¹⁷ Nyenga umo wakyanyike wa jizhina ja Kitty wayukile lwitabilo lwa kine byo lulengela kukosa. Kufumatu ku bwanyike bwanji, wayukile kuba’mba kechi wafwainwe ‘kwiobila bumvu mambo awama’ pa sukulu ne, kabiji wakebeshe bingi kusapwila bulongo ku bakwabo baana ba sukulu. (Loma 1:16) Pa mwaka pa mwaka, wibikijile kikonkwanyi kya kubulako bakwabo mambo awama, bino wakankalwanga mambo a kubula kukosa. Byo ajinga pepi kufikizha myaka 20, wayile pa sukulu ungi. Waambile’mba, “Pano mbena kuya na kufikizha jishuko jo napusumwine.” Kitty walombele kuba’mba akose byonka byajinga Kilishitu, kwikala na maana kabiji ne kwikala na jishuko ja kusapwila.

¹⁸ Juba jitanshi pa sukulu, baana basukulu bebambijile kwilumbulula abo bene pa muntu pa muntu. Bavula batongwele bupopweshi mo bakomejile, kabiji ne kunungapo kuba’mba kechi baitabijile kya kine mu bintu byo bafundanga ne. Kitty wavulukile kuba’mba jino jo jishuko jo alombelengapo. Byo kyafikile kimye kyanji kya kwilumbulula, waambile na kukosa amba: “Amiwa ne Kamonyi wa kwa Yehoba, ndondela Baibolo pa mambo a kwikala na byubilo byawama bya ku mupashi.” Byo akyambilenga, baana ba sukulu bamo bamutajile na mukeyu. Bino bakwabo bamutelekele, kabiji panyuma bamwipwizhe mepuzho. Kabiji Mufunjishi waambile pe Kitty kuba’mba wajinga wa kumwenako wawama mu kwamba pa bintu byo aitabijilemo. Kitty uji bingi na lusekelo pa mambo a kufunjila ku kya kumwenako kya kwa Yesu kya kwikala wakosa.

Ikalai na Lwitabilo ne Kukosa Byonka Byajinga Kilishitu

19. (a) Kwikala na lwitabilo lwa kine kwavwangamo ka? (b) Twakonsha kusangajika byepi muchima wa Yehoba?

¹⁹ Batumwa nabo bayukile kuba’mba bafwainwe kwikala na lwitabilo pa kuba’mba bakose pa kwingila mingilo. Bamulombele Yesu amba: “Vuzhai lwitabilo lwetu.” (Tangai Luka 17:5, 6.) Kwikala na lwitabilo lwa kine kechi kulumbululatu kwitabila amba Lesa koaji ne. Kyavwangamo kwikala na bulunda bwakosa ne Yehoba, bwipasha na bobwa bwikala pakachi ka mwana wa mucheche ne shanji wa butemwe ne. Na lutangijilo lwa mupashi, Solomone wanembele’mba: ‘Mwanami, umvwe uji na muchima wa maana, ne muchima wami naye ukasekelanga. Kine muchima wami ukasangalalanga kanwa kobe byo kakambanga byalumbuluka.’ (Mana. 23:15, 16) Mu jishinda jimotu, kwikala bakosa mu kulondela mafunde aoloka kusangajika muchima wa Yehoba, kabiji kuyuka bino kwitulengela kukizhamo ne kukosa. Onkao mambo, twayai tutwajijile kulondela kya kumwenako kya kwa Yesu ne kutundaika bololoke na kukosa!

[Tubyambo twa mushi]

Mwakonsha Kulumbulula Nyi?

• Ki ka kyakonsha kwitukwasha kutwajijila balukokelo nangwa kya kuba twi bambulwa kulumbuluka?

• Lwitabilo lwa kine lwaimena pa ka, kabiji lwakonsha kwitukwasha byepi kwikala bakosa?

• Ki ka kifuma mu kwikala balukokelo ne kukosa byonka byajinga Kilishitu?

[Kipikichala pa peja 13]

Nanchi mubena ‘kunengezha michima’ yenu kuba’mba mushinde meseko nyi?

[Kipikichala pa peja 15]

Byonka byajinga Yesu, ne atweba twakonsha kumwesha kukosa kwaimena pa lwitabilo