BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w10 7/15 pp. 12-15
  • “Kechi Wakamwe Ne. Amiwa Nkakukwasha”

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • “Kechi Wakamwe Ne. Amiwa Nkakukwasha”
  • Kyamba kya Usopa—2010
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • Mfumu Waakamwanga Lesa Watalañene na Kalama Watama
  • Wajinga Wakishinka Nangwa kya Kuba Wajinga kwa Bunke
  • Bakalume ba Lesa Kechi Bebalengela Kumuzhinauka Lesa Ne
  • Kuzhikijilwa ku Moyo wa Kuzakamishañana
  • Kukana Meseko
  • Yehoba Kechi Uketusha Ne
  • Hezekiya Bamuzhikijile ku Malaika wa Yehoba
    Bintu byo Mwakonsha Kufunda mu Baibolo
  • Hezekiya Bamupesheshe na Mambo a Lwitabilo Lwanji
    Mutanchi wa Kupwila kwa—Bwikalo ne Mwingilo Wetu wa Bwina Kilishitu January 2017
  • Bakafunga Batanu na Babiji ne Babineme Batanu na Basatu, bo Bañanyi mu ano Moba?
    Kyamba kya Usopa—2013
  • “Kuta Muchima Ku Milangwe Yobe Obe Mwine Ne”
    Kyamba kya Usopa—2011
Kyamba kya Usopa—2010
w10 7/15 pp. 12-15

“Kechi Wakamwe Ne. Amiwa Nkakukwasha”

YESU wajimwineko baana banji ba bwanga amba: “Aye Diabola waya emutaye anweba bamo mu kaleya, mwesekwe.” Pano bino saka akyangye kupana luno lujimuno, Yesu waambile amba: “Kechi wakamwe byo waya umaname ne.” Satana byo atwajijila kuzakamisha bantu kupichila mu kwibataya pakazhima kwikala ke jishinda ja kukainyamo kusapwila Bufumu, ko kuba’mba twakonsha kuketekela amba makafulumende akonsha kumanyika bena Kilishitu bakine. (Lum. 2:10; 12:17) Onkao mambo, ki ka kyafwainwa kwitukwasha kwinengezha ku mashinda a bujimuku a kwa Satana kabiji ne ‘kubula kwakamwa’ byonkatu Yesu byo akambizhe?

Kya kine, atweba bavula pa kimye kimo twakyumvwapo kala moyo. Pano bino, Mambo a Lesa etulaya amba Yehoba wakonsha kwitukwasha kubula kumvwa moyo. Mu ñanyi jishinda? Jishinda jimo Yehoba jo etukwashishamo kuyuka mwakubila na lumanamo ke kupichila mu kuyuka mashinda engijisha Satana ne bantu banji. (2 Ko. 2:11) Pa kuba’mba tumvwishe kino bulongo, twayai tumone kintu kimo kyaubiwe kala. Kabiji tusakumona ne byakumwenako bimo bya ano moba bya bakwetu ba mu lwitabilo bakishinka ‘baimene saka bakosa ku bya bujimuku bya Diabola.’—Efi. 6:11-13.

Mfumu Waakamwanga Lesa Watalañene na Kalama Watama

Mu myaka kitota kya butanu na busatu B.C.E., Mfumu Senakelibu wa bena Asilya wakulakenye kushinda mikoka yavula. Byo ajinga na luketekelo pa kuno kushinda, wakebeshe bingi kulukuka bantu ba Yehoba ne muzhi wabo mukatampe, Yelusalema, mwalamanga mfumu Hezekiya wajinga na moyo wa kwakamwa Lesa. (2 Mfu. 18:1-3, 13) Kwakubula nangwa kuzhinaukatu ne, Satana wakebelenga kushukilwa kyokya kimye kuba’mba atundaikilemo Senakelibu kuba monka mo alangulukijile, pa kuba’mba mpopwelo ya kine beizhiishe mu ntanda.—Nte. 3:15.

Senakelibu watumine bantu ku Yelusalema na kukambizha uno muzhi kuba’mba azumbe. Pa boba bo batumine pajinga ne Labashake wajinga wakwambilako mfumu.a (2 Mfu. 18:17) Labashake wajinga na mulanguluko wa kukeba kuzumbisha Bayudea mu nkondo ne kwibalefula. Mashinda ka o aingijishe Labashake mu kweseka kuzakamisha Bayudea?

Wajinga Wakishinka Nangwa kya Kuba Wajinga kwa Bunke

Labashake waambijile boba bamwimenangako Hezekiya amba: “Bino byo byaamba mfumu mukatampe, mfumu wa Asilya amba: Nanchi ñanyi kintu kyo waketekelamo? . . . Tala, waketekela mwi mfumu wa Ijipita nobe ye mukombo, kabiji nanchi ye jitete jafyotokela jimo jisakupita mapusa mu kuboko kwa yewa usakukoselako.” (2 Mfu. 18:19, 21) Byambo byaambile Labashake byajinga bya bubela, mambo Hezekiya kechi walayañenepo na Ijipita ne. Pano bino byambo bya bubela byamwesheshe amba Labashake wakebelenga Bayudea kuvuluka amba: ‘Kafwako nangwa umo ukeya na kwibakwasha ne. bajitu bunke, betolwela.’

Mu myaka yapitapo katatakatu papo, balwanyi ba mpopwelo ya kine bazakamishe bena Kilishitu bakine pa mambo a kwibatwala kwa bunke mu kukeba kuba’mba bomvwe moyo. Nyenga umo mwina Kilishitu, ye bakashile mu kaleya na mambo a lwitabilo lwanji ne kumutwala kwa bunke kwabula bakwabo ba mu lwitabilo pa myaka yavula, wavulukile kyamukwashishe kubula kumvwa moyo. Waambile amba: “Lulombelo lwankwashishe kufwenya kwipi ne Yehoba . . . Navulukile mulaye uji pa Isaya 66:2 wa kuba’mba Lesa utala ‘bulongo yenkawa wipelula uji na muchima walajila.’ Bino byambo byankoseshenga ne kuntekenesha bingi.” Kabiji mulongo ye bakashile mu kaleya pa myaka yavula kwa bunke waambile’mba: “Naishile kuyuka amba Yehoba kechi bakonsha kumukanya ku mikiika ya bantu ne, kabiji nakasulukile bingi na mambo a bulunda bwami ne Lesa.” Ee, kwikala na bulunda bwakosa ne Yehoba kwalengejile bano bena Kilishitu babiji kwikala na bulume bwakebewenga kuchinchika nangwa kya kuba bajinga kwa bunke. (Sala. 9:9, 10) Aba baletelenga luno lumanamo bakonsheshe kwibabanya ku bisemi, balunda, ne ku bakwabo ba mu lwitabilo, bino bano Bakamonyi bo bakashile bayukile amba balwanyi babo kechi bakonsheshe kwibafumya kwi Yehoba ne.—Loma 8:35-39.

Onkao mambo, kyanema bingi kuba’mba twingijishenga bimye byonse kukoseshamo bulunda bwetu ne Yehoba. (Yako. 4:8) Twafwainwa kimye kyonse kwiipuzha atweba bene amba: ‘Nanchi Yehoba namumona amba koaji nyi? Nanchi byambo byanji byo bintangijila pa kufuukula bintu bya kuba, bicheche ne bikatampe mu bwikalo bwami bwa pa juba pa juba nyi?’ (Luka 16:10) Umvwe twaingila na ngovu kulama bulunda bwetu ne Lesa, kafwako kyafwainwa kwitulengela kumvwa moyo ne. Ngauzhi Yelemiya waambijileko Bayudea bo bamanyikilenga amba: “Naichile pa jizhina jenu anweba Yehoba, panshi pene monka mu kalengwa . . Mwafwenyenye kwipi byo nemwichile anweba; mwañambijile’mba: Kechi ube moyo ne.”—Jila. 3:55-57.

Bakalume ba Lesa Kechi Bebalengela Kumuzhinauka Lesa Ne

Labashake waingijishe byambo bya bujimuku mu kukeba kulengela bantu kutendeka kuzhinauka. Waambile’mba: “Nanchi kechi i ye [Yehoba] ye afumishishepo Hezekiya bipandawilo byanji bya patuntama ne byakusokelapo bitapisho byanji nenyi? . . . Yehoba i ye wañambijile’mba: Yanga ukalwishe yoya ntanda ne kwiyonauna.” (2 Mfu. 18:22, 25) Mu jino jishinda, Labashake wapachikile kuba’mba Yehoba kechi wakonsheshe kulwilako bantu banji ne, mambo bamufichishe kumuchima. Pano bino kechi byo byo kyajinga ne. Yehoba watemenwe bingi byabwelele Hezekiya ne Bayudea ku mpopwelo ya kine.—2 Mfu. 18:3-7.

Lelo jino, balwanyi bakonsha kwamba byambo muji bukine bucheche, bino bavwangamo ne bubela pa kuba’mba balengele bantu kuzhinauka. Kyakumwenako, balongo ne banyenga bo bakasa kimo kimye bebambila amba mulongo ukwasha mingilo mu kyalo kyabo wasankilapo lwitabilo lwanji, onkao mambo ne abo bafwainwa kusankilapo lwitabilo ne luketekelo lwabo. Nangwa byonkabyo, ino ndangulukilo kechi ilengela bena Kilishitu bayuka bintu byo biji kwikala na luzhinauko ne.

Akimonai kyamwekejile nyenga umo mwina Kilishitu kimye kya Nkondo ya Kibiji ya Ntanda Yonse. Byo ajinga mu kaleya, bamumwesheshe byambo byo banembele abo bene byamwesheshenga amba mulongo wasankilapo lwitabilo lwanji. Awa muntu wamutebawizhenga washikishe nyenga umvwe kya kuba waketekejile mwi yewa Kamonyi. Nyenga wakumbwile amba: “Uno mulongo naye ke mbulwa kulumbuluka.” Nyenga wanungileko ne kuba’mba umvwe uno mulongo watwajijile kulondela mafunde a mu Baibolo, ko kuba’mba Lesa ye wamwingijishenga. “Pakuba byambo byanji byo byabula kulamata ku Baibolo, ko kuba’mba kechi ke mulongo wami ne.” Uno nyenga wakishinka wajinga na maana a kwingijisha bulongo lujimuno lwa mu Baibolo lwaamba’mba: ‘Kechi muketekele mu baana ba bamfumu ne, nangwa mu mwana wa muntutu, mo mwabulwa bukwasho ne.’—Sala. 146:3.

Kwikala na maana alumbuluka a mu Mambo a Lesa ne kwingijisha lujimuno lujimo kwitukwasha kuchinuzhuka ndangulukilo ya bujimbijimbi yakonsha kwitulengela kukankalwa kuchinchika. (Efi. 4:13, 14; Hebe. 6:19) Onkao mambo, pa kuba’mba twinengezhe atweba bene kwikala na ndangulukilo yawama kimye kyo tuji mu makatazho, twafwainwa kwikala na muteeto wa kutanganga Baibolo pa juba pa juba ne kwikala na lufunjisho lwa pa bunke. (Hebe. 4:12) Ee, kino kyo kimye kyo twafwainwa kwikesha na maana ne kukosesha lwitabilo lwetu. Mulongo umo wachinchikile myaka yavula mu kaleya mo bamukashile mwa bunke bwanji waambile’mba: “Nakeba kutundaika bonse kuyuka buneme bwa kajo konse ka ku mupashi ko tutambwila, mambo kechi twayuka byo kaketukwasha kimye kimo ne.” Kya kine, umvwe twateshako muchima kufunda Mambo a Lesa ne mabuku apanwa na jibumba ja kalume lelo jino, ko kuba’mba mu bimye byakatazha mu bwikalo bwetu, mupashi wazhila ‘uketuvulula byonse’ byo twafunda.—Yoa. 14:26.

Kuzhikijilwa ku Moyo wa Kuzakamishañana

Labashake waesekele kuzakamisha Bayudea. Waambile’mba: “Ulayañane ne nkambo yami, mfumu wa Asilya, ne amiwa nkakupa biumbi bibiji bya bambili umvwe obewa wakonsha kumona bantu ba kwendapo. Nanchi wakonsha byepi kulengulula nangwa mukulumpe umotu wa mu bacheche ba mu bakalume ba nkambo yami?” (2 Mfu. 18:23, 24) Mwayilatu bumuntu, Hezekiya ne bantu banji kechi bakonsheshe kushinda nzhita ya bulume ya bena Asilya ne.

Bantu betumanyika lelo jino nabo bakonsha kumweka nobe baji bingi na bulume, kikatakata umvwe Kafulumende ubena kwibatundaika. Abino byo byo kyajinga ne ku kipanyi kya bena Nazi bamanyikanga bantu mu kimye kya Nkondo ya Kibiji ya Ntanda Yonse. Baesekele kuzakamisha bakalume ba Lesa bavula. Mulongo wetu umo, wapwishishe myaka yavula mu kaleya, waambile byo bamuzakamishanga. Pa kimye kimo, wa mwingilo umo wamwipwizhe amba: “Wakumona nkasobe byo bakumuloza nyi? Wakufunjilako ka ku kino?” Mulongo wakumbwile amba: “Amiwa ne kamonyi wa kwa Yehoba kabiji nkatwajijila kwikala byonkabye.” Pakuba awa wa mwingilo waambile’mba: “Nanchi yobe usakulondelapo kulozewa.” Nangwa byonkabyo, mulongo wetu watwajijile kwikala wakosa kabiji uno mulwanyi walekele kumuzakamisha. Ki ka kyamulengejile mulongo kwikala wakosa byo bamuzakamishe bino? Mulongo wakumbwile amba: “Naketekejile mu jizhina ja Yehoba.”—Mana 18:10.

Umvwe twaikala na lwitabilo lwakosa mwi Yehoba, tusenda jikebo jikatampe jituzhikijila ku bintu byonse byo engijisha Satana pa kuba’mba etonaune ku mupashi. (Efi. 6:16) Onkao mambo, twafwainwa kwipuzha Yehoba mu lulombelo kuba’mba etukwashe tukoseshe lwitabilo lwetu. (Luka 17:5) Kabiji twafwainwa ne kwingijisha lunengezho lukosesha lwitabilo lwetu lo betupa ku jibumba ja kalume wakishinka. Umvwe betuzakamisha, twikala bakosa inge twavuluka mulaye Yehoba ye alayile ngauzhi Ezikyo wafwainwe kwamba byambo ku bantu bakosele michima. Yehoba wamwambijile amba: “Nakosesha meso obe byonka biji abo, ne kilungi kyobe byonka biji byabo. Nakosesha kilungi kyobe nobe jibwe ja nguzha jakosa kukila jibwe ja mujilo.” (Ezi. 3:8, 9) Umvwe kyakebewa, Yehoba wakonsha kwitukwasha kwikala nobe jibwe ja nguzha byonka byajinga Ezikyo.

Kukana Meseko

Balwanyi bayuka kuba’mba umvwe mikenge yabo yonse yakankalwa kwingila, bakonsha kulengela muntu kubula bukishinka kupichila mu kumweseka kumupa bintu byawama. Labashake naye waingijishe jino jishinda. Waambijile boba bajinga mu Yelusalema amba: “Bino byo byaamba mfumu wa Asilya amba: Mupwane ne amiwa, mulupuke ne kwiya kuno ko nji . . . poso byonkeya na kwimutwala ku ntanda yapashañana na ino yenu, yo ntanda muji kajo ne binyu, ne bashinkwa ne majimi a miñanzañanza, ne bichi bya maolivi ne buki, namba mukekale na bumi ne kufwa ne.” (2 Mfu. 18:31, 32) Mulaye wa kuja bashinkwa ne kutoma binyu byawama wawamine bingi ku boba bo bashinkijile mu muzhi.

Jino jishinda bejingijishe kukeba kupwishishamo luketekelo lwa mishonale umo ye bakashile mu kaleya. Bamwambijile kuba’mba bakamutwala “mu nzubo yawama bulongo” ya mu “mpunzha ya kitambo” pa bañondo batanu na umo pa kuba amba akekale na kimye kya kufuukulapo bulongo. Nangwa byonkabyo, mulongo watwajijile kwikala walaba ku mupashi kabiji kechi walajile mafunde anji a bwina Kilishitu ne. Ki ka kyamukwashishe? Waishile kwamba amba: “Nalangulukanga pa Bufumu kuba’mba bo bonkatu bo nafwainwa kuketekela. . . . Byo nakosele na mambo a kuyuka Bufumu bwa Lesa, ne kwibuketekela, kwakubula kuzhinauka nangwa pachechetu ne, bakankelwe konauna lwitabilo lwami.”

Nanchi ne atweba twaketekela mu Bufumu bwa Lesa nyi? Mushakulu Abalahama, mutumwa Paulo, ne Yesu bonse bachinchikile meseko na mambo a kuketekela mu Bufumu kuba’mba bwa kine. (Fili. 3:13, 14; Hebe. 11:8-10; 12:2) Umvwe twatwajijila kusambila kukebesha Bufumu mu bwikalo bwetu ne kuvulukanga mapesho a myaka o bukaleta, ne atweba twakonsha kuchinchika meseko a kwitujimbaikilamo pa kuba’mba etwamuke pa kakimye kacheche.—2 Ko. 4:16-18.

Yehoba Kechi Uketusha Ne

Nangwa kya kuba Labashake waesekele mashinda avula a kuzakamishishamo Bayudea, Hezekiya ne bantu banji baikele na luketekelo lwakosa mwi Yehoba. (2 Mfu. 19:15, 19; Isa. 37:5-7) Yehoba naye wakumbwile milombelo yabo ne kwibakwasha kupichila mu kutuma malaika waipayile bashilikale 185,000 mu kampu wa bena Asilya. Juba jalondejilepo, Senakelibu wabwelele na bumvu ku muzhi wanji wa Ninevwa, na bashilikale banji bachechetu bashajilepo.—2 Mfu. 19:35, 36.

Kya kine, Yehoba kechi washile boba bamuketekejile ne. Byakumwenako bya ano moba bya balongo ne banyenga yetu bachinchika mu meseko bimwesha amba ne lelo jino Yehoba ye wibakwasha. Onkao mambo, Shetu wa mwiulu kyo kyo etulayila amba: “Amiwa, Yehoba Lesa wobe, nkakukwata pa kuboko kwa kilujo; ye amiwa nakwambila namba: Kuba moyo ne; amiwa nkakukwasha.”—Isa. 41:13.

[Tubyambo twa mushi]

a “Labashake” jajinga jizhina ja mushingi jo batelelangamo kinemanga wa bena Asilya wayile bingi nkuwa. Jizhina ja uno mwanamulume kechi bejitongola mu jishimikila ne.

[Mabulañano pa peja 13]

Yehoba walaya bakalume banji kukila pa bimye 30 mu Mambo anji, amba: “Kuba moyo ne”

[Kipikichala pa peja 12]

Mashinda a bujimuku aingijishepo Labashake epasha byepi na oa engijishapo balwanyi ba bantu ba Lesa lelo jino?

[Bipikichala pa peja 15]

Kwikala na bulunda bwawama ne Yehoba kwitulengela kutwajijila kulama bukishinka bwetu mu meseko

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu