Nanchi Yehoba Wimuyuka Nyi?
“Yehoba wayuka banji.”—2 TIMO. 2:19.
1, 2. (a) Ñanyi kintu Yesu kyo atelepo muchima? (b) Twafwainwa kwishikisha ñanyi mepuzho?
JUBA jimo Mufaliseo waishile kwi Yesu ne kumwipuzha’mba: “Nanchi mukambizho mukatampe wa mu Mizhilo ye wepi?” Yesu wamukumbwile’mba: “Wafwainwa kutemwa Yehoba Lesa wobe na muchima wobe yense, na mweo wobe yense, ne na maana obe onse.” (Mat. 22:35-37) Yesu watemenwe bingi Shanji wa mwiulu kabiji walondelanga uno mukambizho. Kabiji watele bingi muchima pa bulunda bwanji ne Yehoba, wamwesheshe kino kupichila mu kwikala wakishinka mu bwikalo bwanji bonse. Lufu lwanji byo lwafwenyenye pepi waambile’mba Lesa wamuyukile’mba wanji wakishinka mambo wakokelanga mikambizho yanji. Onkao mambo, Yesu watwajijile monka mu butemwe bwa Yehoba.—Yoa. 15:10.
2 Lelo jino bavula bamba’mba batemwa Lesa. Ne atweba byobyo twamba. Pano bino kuji ano mepuzho anema o twafwainwa kulangulukapo: ‘Nanchi Lesa wangyuka nyi? Yehoba ummona byepi? Nanchi nayukanyikwa’mba ne wanji nyi?’ (2 Timo. 2:19) Byo kyawamapo kulanguluka pa buno bulunda bwa pa muchima na Mulenga wa bintu byonse!
3. Mambo ka bamo o bazhinaukila kwikala ba kwa Yehoba, kabiji ki ka kyakonsha kwibakwasha kushinda ino ndangulukilo?
3 Bino bamo batemwa Yehoba kibakatazha kwitabila’mba Lesa wibatala bulongo. Bamo belengulula abo bene, kino kibalengela kwizhinauka kwikala ba kwa Yehoba. Byo kyawamapo kuyuka’mba Lesa witutala bulongo! (1 Sam. 16:7) Mutumwa Paulo wabujile bakwabo bena Kilishitu amba: “Umvwe muntu watemwa Lesa, uno muntu wayukanyikwa kwi aye.” (1 Ko. 8:3) Kutemwa Lesa yo ntatwilo yanema pa kuba’mba tuyukanyikwe kwi aye. Akilangulukaipotu, mambo ka o mubena kutangila kino Kyamba kya Usopa? Mambo ka o mubena kwibikilako kwingijila Yehoba na muchima yense, mweo, maana ne bulume bwenu bonse? Baibolo waamba’mba Yehoba utalatala mu muchima ne kukokela bantu bamichima yawama koaji. (Tangai Hagai 2:7; Yoano 6:44.) Onkao mambo, mwakonsha kushiinwa kuba’mba mubena kwingijila Yehoba mambo wimwichile. Kechi uvulama bo aichile inge batwajijila bakishinka ne. Lesa wibanemeka ne kwibatemwa bingi.—Sala. 94:14.
4. Mambo ka o twafwainwa kutwajijila kulanguluka pa byanema bulunda bwetu ne Lesa?
4 Yehoba inge witwita, twafwainwa kutwajijila mu butemwe bwanji. (Tangai Yuda 20, 21.) Bino Baibolo waamba’mba twakonsha kukumpulwa nangwa kusatukila Lesa. (Hebe. 2:1; 3:12, 13) Kyakumwenako, Paulo watongwele Haiminusa ne Filitusa panyumatu ya kwamba byambo biji mu 2 Timoti 2:19. Bano banabalume babiji pa kimye kimo bajinga bakalume ba Yehoba, bino ko kyakayanga basatukile ne kusha bukine. (2 Timo. 2:16-18) Kabiji mu kipwilo kya mu Ngalatiya bamo bayukanyikilwe kwi Lesa kechi batwajijile kwenda mu kyeya kya ku mupashi ne. (Nga. 4:9) Kechi twafwainwa kukwata nzenzekela bulunda bwetu ne Lesa ne.
5. (a) Ñanyi byubilo bimo bikeba Lesa? (b) Bañanyi bo tusakwisambapo?
5 Kuji byubilo Lesa yo atemwa bingi. (Sala. 15:1-5; 1 Pe. 3:4) Lwitabilo ne kwipelula byo byapusenyeko boba bayukanyikilwe kwi Lesa na bantu bakwabo. Twayai twisambe pa banabalume babiji tumone bino byubilo byo byalengejile Yehoba kwibatemwa. Kabiji tusakwisamba ne pa mwanamulume mukwabo wayukanyikilwe kwi Lesa waishile kwikala na muchima wa bwitote walengejile kumukana kwi Yehoba. Tusakufunjilako bintu byanema bingi ku bano banabalume.
Shabo Boba Baitabila
6. (a) Lwitabilo lwajinga ne Abalahama mu milaye ya Yehoba lwamulengejile kuba ka? (b) Abalahama wayukanyikilwe byepi kwi Yehoba?
6 Abalahama “wamwitabijile Yehoba.” Kabiji watelelwe’mba “shanja bonse baji na lwitabilo.” (Nte. 15:6; Loma 4:11) Lwitabilo lo lwalengejile Abalahama kusha nzubo, balunda nanji ne bintu bikwabo byo ajinga nabyo ne kuya na kukekala ku ntanda ya kwalepa. (Nte. 12:1-4; Hebe. 11:8-10) Lwitabilo lwa kwa Abalahama lwakosele nangwatu kimye kyo papichile myaka yavula. Kino kyamwekejile ku byo aswile “kulambula Izaka” mwananji na mambo a kukokela mukambizho wa Yehoba. (Hebe. 11:17-19) Na mambo a kuba Abalahama waketekejile mu milaye ya Yehoba, Lesa wamunemekele bingi kabiji wayukanyikilwe kwi aye. (Tangai Ntendekelo 18:19.) Yehoba kechi wayukiletu amba Abalahama ko aji ne, wamunemekele bingi mambo wajinga mulunda nanji.—Yako. 2:22, 23.
7. Abalahama wayukilepo ka pa milaye ya Yehoba, kabiji wamwesheshe byepi lwitabilo?
7 Abalahama kechi waswaine ntanda yo bamulayile ne. Kabiji kechi wamweneko byaishile kuvula ba mu kikota kyanji nobe “musenga wa ku kitulu kya kalunga ka mema” ne. (Nte. 22:17, 18) Nangwa kya kuba aye milaye kechi yafikile byo akijinga na bumi ne, watwajijile kwikala na lwitabilo lwakosa mwi Yehoba. Wayukile kuba’mba inge Lesa walaya, kyo kimotu ne kwamba’mba kyamweka. Abalahama waitabijile bino mu bumi bwanji bonse. (Tangai Bahebelu 11:13.) Nanchi Yehoba wituyuka’mba tuji na lwitabilo lwajingapo ne Abalahama nyi?
Kupembelela Yehoba Kumwesha Lwitabilo
8. Ñanyi bintu bimo bavula byo bakeba?
8 Ne atweba twakonsha kwikalapo na bintu byo tukebesha’mba byubiwe. Masongola, kusema baana ne kubula kukolwakolwa byo bintu bimo byo tukebesha. Pano bino bavula, bino kechi bekala nabyo ne. Umvwe byobyo kiji, byo tuba mu makatazho a uno mutundu bimwesha byakosa lwitabilo lwetu.
9, 10. (a) Bamo boba byepi pa kubatu’mba bekale na byo bakeba? (b) Kufika kwa milaye ya Lesa kwimulengela kwiumvwa byepi?
9 Ke bumbulwamaana kulala mizhilo ya Lesa na mambotu a kukeba kwikala na byo tukeba. Kuba bino kwakonsha konauna bulunda bwetu ne Lesa. Kyakumwenako, bamo basalapo kubukwa mu jishinda japusana na bikeba Yehoba. Bakwabo nabo batwela nkito ibalengela kubula kwikala pamo na kisemi kyabo ne kutanwa ku kupwila. Pano kyakonsha kwikala byepi inge muntu kafwalame wabula kwitabila? Inge mwina Kilishitu ke obe bibye, nanchi kine twakonsha kwamba’mba ubena kukeba’mba bamuyuke kwi Yehoba nyi? Yehoba wakonsheshe kwiumvwa byepi inge kya kuba Abalahama wabujile kutekanya pa kupembelela kufika kwa milaye yanji? Kabiji kyakonsheshe kwikala byepi inge kya kuba Abalahama wateletu muchima ku bwikalo bwanji kuba’mba atumbalale mu kifulo kya kupembelela Yehoba? (Monai ne Ntendekelo 11:4.) Abya Yehoba wakonsheshe kutwajijila kumuyuka nyi?
10 Ñanyi bintu byo mukeba kuba’mba bikafike? Nanchi muji na lwitabilo lwakosa lwa kwimulengela kupembelela Yehoba, wimulaya kwimupa bintu byawama byo mukeba nyi? (Sala. 145:16) Byonka byo kyajinga kwi Abalahama, milaye imo ya Lesa kechi yakonsha kufika bukiji kwesakana na byo tukeba ne. Pano bino Yehoba ukeba atweba kwikala na lwitabilo lwajingapo ne Abalahama ne kuba bintu bimwesha luno lwitabilo. Kuba bino kuketulengela kutambula mfweto.—Hebe. 11:6.
Lupusano Luji pa Kwipelula ne Bwitote
11. Kola wajinga na ñanyi mashuko, kabiji kino kimwesha’mba wajinga byepi kwi Lesa?
11 Mosesa wakokelanga lunengezho lwa Lesa kabiji wanemekele bingi byafuukulanga Yehoba, pakuba Kola kechi byo byo aubanga ne. Kola wajinga mwina Levi wa mu kikota kya kwa Kohati kabiji wajinga na mashuko avula bingi. Ano mashuko avwangilemo ne kumona byapulukile mukoka wa bena Isalela kimye kyo baabukile Kalunga Kachila mu jishinda ja kukumya, kwikala ku lubaji lwa Yehoba kimye kyo akambwile bena Isalela basatukile ku Mutumba wa Sinai ne kusendako jikwachi ja lulayañano. (Lupu. 32:26-29; Bala. 3:30, 31) Wajinga wakishinka kwi Yehoba pa myaka yavula bingi kabiji bamuketekejile ku bena Isalela bavula mu kampu.
12. Byonka byo twamona pa jipa 28, bwitote bwalengejile byepi Lesa kuleka kutala bulongo Kola?
12 Nangwa byonkabyo, bena Isalela byo banangijilenga ku Ntanda ya Mulaye, Kola watendekele kumona nobe lunengezho lwa Lesa kechi lwaijilemo ne. Kino kyalengejile banabalume bakwabo 250 batangijilenga mu mukoka kulondela Kola kuba’mba bapimpule bintu. Kola ne bano banabalume bafwainwa bashiinwe’mba bajinga balunda ne Yehoba. Baambijile Mosesa amba: “Anweba mwikizhapotu! mambo jibumba jonse jazhila, bonsetu mo bavujila bazhila, ne Yehoba uji mukachi kabo.” (Bala. 16:1-3) Kino byo kyamwesheshepo kukizhamo kwiketekela ne bwitote! Mosesa waambile’mba: “Yehoba ukamwesha patoka kana wanji ñanyi?” (Tangai Kubala 16:5.) Juba jalondejilepo mabanga, Kola ne bansatuki bakwabo bafwile.—Bala. 16:31-35.
13, 14. Mu ñanyi mashinda Mosesa mo amwesheshe kwipelula?
13 Kupusanako na byaubile Kola, Mosesa aye “wajinga kimote kukila bantu bonse bajinga pano panshi.” (Bala. 12:3) Kukebesha kulondela lutangijilo lwa Yehoba kwamwesheshe’mba wajinga kimote kabiji wipelwile. (Lupu. 7:6; 40:16) Kechi tutangapo’mba Mosesa wakananga lunengezho lwa Yehoba nangwa’mba waendangatu na kuzhingila zhingila pa kulondela mikambizho ya Lesa ne. Kyakumwenako, Yehoba wapaine mikambizho ya kulondela pa kushimika ntente wa lusambakeno, nabiji kwingijisha misombelo ya tonge ne tumaswa twavula twakulukila ntente. (Lupu. 26:1-6) Inge kalama wimutangijila mu jibumba ja Lesa wimupa mikambizho imweka kukatazha kulondela, kimye kimo mwakonsha kulefulwa. Nangwa byonkabyo, Yehoba ke kalama walumbuluka, upana mingilo ku bamwimenako kabiji wibaketekela bakalume banji. Inge wapana mikambizho yavula ko kuba’mba ituwamina. Vulukai kuba’mba Mosesa kechi wazhingijile pa kutambula mikambizho yavula nangwa kulanguluka’mba Yehoba wamulengulula nangwa kumona’mba ubena kukebatu kumukondola ne. Pa kuba Mosesa wamwene kuba’mba bamingilo “byo baubile” byayijile monka mwayila lutangijilo lwa Lesa. (Lupu. 39:32) Mosesa byo amwesheshepo kwipelula! Wayukile kuba’mba waingilanga mwingilo wa Yehoba kabiji wajingatu nobe kingijisho kya kwingijisha pa kwingila uno mwingilo.
14 Kwipelula kwa kwa Mosesa kwamwekele ne kimye kyatamine bintu mu bwikalo bwanji. Kimye kimo bantu byo bajilakenenga, wazhingijile kya kuba kyamulengela ne kukankalwa kutumbijika Lesa. Na mambo a kino, Yehoba wamwambijile Mosesa amba kechi ukebafikizha bantu mu Ntanda ya Mulaye ne. (Bala. 20:2-12) Aye ne kolojanji Alona bachinchikile bimye byavula bibakatazhanga bena Isalela. Bino na mambotu a kuba’mba watamishe pa kimye kimo kechi wakonsheshe kutambula byo atengejilenga pa myaka yavula ne. Mosesa waubilepo byepi? Nangwa kya kuba ku muchima kwamufichile, Mosesa wipelwile ne kuswa byafuukwile Yehoba. Wayukile’mba Yehoba ye Lesa waoloka uchiba mambo monka mo aolokela. (Mpitu. 3:25-27; 32:4) Inge mwalanguluka pe Mosesa, abya kechi mumona amba Yehoba wamuyukile nenyi?—Tangai Kulupuka 33:12, 13.
Kukokela Yehoba Kukebewa Kwipelula
15. Twakonsha kufunjilako ka ku bwitote bwa kwa Kola?
15 Byo tuba na lupimpu lubiwa mu bipwilo bya bwina Kilishitu mwaya ntanda ne na bifuukula batangijila byo bilengela Yehoba kwitutala bulongo nangwa ne. Kola ne bansatuki bakwabo bepatwile bene kwi Lesa na mambo a kukizhamo kwiketekela, kwitota, ne kubula lwitabilo. Nangwa kya kuba Kola wamwenenga’mba Mosesa mukote ye wafuukwilengatu bintu pa juba pa juba, Yehoba mwine ye watangijilenga mukoka. Kola wavulamine kino kishinka kabiji wankankelwe kwikala wakishinka ku boba baimenejilengako Lesa. Kyakonsheshe kuwama bingi inge wapembejile Yehoba mwine kumukwasha kumvwisha mwatajile lunengezho lwanji nangwa aye mwine kupimpula bintu. Kyapeleleko, na mambo a bwitote Kola watamishe jizhina janji ne mingilo yanji ya bukishinka yayiletu mu mema.
16. Kwipelula byonka byajinga Mosesa kwakonsha kulengela byepi Yehoba kwituyuka?
16 Jino jishimikila jijimunako bakulumpe mu kipwilo ne bonsetu lelo jino. Kupembelela Yehoba ne kulondela mikambizho yanji ipana bamwimenako kukebwa kwipelula. Nanchi tumwesha kuba’mba twipelula ne kukoka muchima byonka byajinga Mosesa nyi? Abya twanemeka boba batangijila ne kukokela lutangijilo lwabo nyi? Nanchi tutekanya inge twalefulwa nyi? Umvwe twauba bino Yehoba uketutalanga bulongo. Kabiji inge twipelula ne kunekenena uketutemwa bingi.
Yehoba Wayuka Bantu Banji
17, 18. Ki ka kyakonsha kwitukwasha kutwajijila kuyukanyikwa’mba twi ba kwa Yehoba?
17 Kulanguluka pa bwikalo bwa bantu bafwenyenye kwipi ne Yehoba bo atalanga bulongo kwanema bingi. Abalahama ne Mosesa bajinga bambulwa kulumbuluka byonka byo tuji kabiji nabo baubanga bilubo. Nangwa byonkabyo, Yehoba wibayukile’mba banji. Pa kuba byaubile Kola bimwesha’mba ne atweba twakonsha kwipatula kwi Yehoba kabiji wakonsha kuleka kwitutala bulongo. Atweba bonse kyanema bingi kwishikisha’mba: ‘Yehoba ummona byepi? Nakonsha kufunjilako ka ku bino byakumwenako bya mu Baibolo?’
18 Kituletela bingi lusekelo kuyuka’mba Yehoba wituyuka’mba twi banji bakishinka bo afwenya kwipi. Twajijilai kukosesha lwitabilo lwenu, kwikala bepelula, ne kunungulula byubilo bikwabo byakonsha kulengela Lesa kutwajijila kwimutala bulongo. Kya kine, kuyukanyikwa bulongo kwi Lesa ke kintu kyanema bingi kituletela lusekelo mu bwikalo bwetu kabiji kulutwe na lwendo tukamwenamo byawama bingi.—Sala. 37:18.
Mukivuluka Nyi?
• Twakonsha kwikala na bulunda bwa mutundu ka ne Yehoba?
• Mwakonsha kulondela byepi lwitabilo lwa kwa Abalahama?
• Twakonsha kufunjilako ka kwi Kola ne Mosesa?
[Kipikichala pa peja 26]
Nanchi tuji na lwitabilo lwajingapo ne Abalahama lwa kuba’mba Yehoba ukafikizha milaye yanji nyi?
[Kipikichala pa peja 28]
Kola kechi wanekenejile lutangijilo ne
[Kipikichala pa peja 29]
Nanchi Yehoba wimuyuka’mba munekenena lutangijilo lwanji nyi?