BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w12 2/15 pp. 26-30
  • Mwakonsha Kwikala Na Lusekelo Nangwa Mwikala Na Babula Kwitabila

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Mwakonsha Kwikala Na Lusekelo Nangwa Mwikala Na Babula Kwitabila
  • Kyamba kya Usopa—2012
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • IBIKAINGAKO KWIKALA MUTENDE MU KISEMI
  • BAKWASHAI KWIYA MU BUPOPWESHI BWA KINE
  • BAKWABO BYO BAKONSHA KUKWASHA
  • KANGE MULEFULWE NE
  • Nanchi Mwakonsha Kukwasha Muntu Wabula Kwitabila uji mu Masongola na Nyenga Nangwa na Mulongo Nyi?
    Mwingilo Wetu wa Bufumu—2010
  • Bukine Buleta “Mpoko Kechi Mutende Ne”
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu Bwa Yehoba (Kya Kufundamo)—2017
  • Mepuzho Afuma ku Batanga
    Kyamba kya Usopa Kibena Kubijika Bufumu bwa Yehoba (Kya Kufundamo)—2022
  • Kusapwila Banabalume
    Mwingilo Wetu wa Bufumu—2009
Kyamba kya Usopa—2012
w12 2/15 pp. 26-30

Mwakonsha Kwikala Na Lusekelo Nangwa Mwikala Na Babula Kwitabila

“Wayuka byepi kana ukapulusha [mwinakobe]?”—1 KO. 7:16.

MWAKONSHA KUTANA MIKUMBU NYI?

․․․․․

Baitabila bakonsha kwikala byepi mutende na balongo babo babula kwitabila?

․․․․․

Mwina Kilishitu wakonsha kukwasha byepi wa mu kisemi wabula kwitabila kwiya mu mpopwelo ya kine?

․․․․․

Ba mu kipwilo bakonsha kukwasha byepi mukwabo wa mu lwitabilo wikala na ba mu kisemi babula kwitabila?

1. Kutambwila mambo awama a Bufumu kulengela kisemi kwikala byepi?

KIMYE kimo Yesu byo atumine baana banji ba bwanga wibambijile’mba: “Kabiji pa kuya saka musapwila amba: ‘Bufumu bwa mwiulu bwafwenya pepi.’” (Mat. 10:1, 7) Ano mambo awama aletele mutende ne lusekelo ku boba beatambwijile. Nangwa byonkabyo, Yesu wajimwineko baana banji ba bwanga amba bavula bakakanyanga mwingilo wabo wa kusapwila Bufumu. (Mat. 10:16-23) Kikola bingi ku muchima umvwe lumanamo lubena kufuma ku ba mu kisemi bakana kutambwila mambo awama a Bufumu.—Tangai Mateo 10:34-36.

2. Mambo ka bena Kilishitu o bakonsha kwikela ba lusekelo nangwa kya kuba bekala mu kisemi mo baabenamo mu mpopwelo?

2 Nanchi kino kibena kulumbulula kuba’mba bena Kilishitu baji mu bisemi byaabenamo mu mpopwelo kechi bakonsha kwikala na lusekelo nenyi? Ine. Nangwa kya kuba bimye bimo ba mu kisemi bakonsha kwitumanyika, bino kechi kyubiwa kimye kyonse ne. Kabiji kumanyikwa ku ba mu kisemi kechi kutwajijila ne. Byo tuba inge babena kwitumanyika byo bilengela kutwajijila kwitumanyika nangwa ne. Yehoba upesha boba bamuketekela, kwibalengela kwikala na lusekelo nangwa kya kuba babena kwibamanyika. Bena Kilishitu bakonsha kwikala ba lusekelo (1) kupichila mu kwikala mutende mu kisemi ne (2) kupichila mu kukwasha ba mu kisemi babula kwitabila kwiya mu mpopwelo ya kine.

IBIKAINGAKO KWIKALA MUTENDE MU KISEMI

3. Mambo ka mwina Kilishitu wikala mu kisemi mo baabenamo mu mpopwelo o afwainwa kwibikilangako kuleta mutende?

3 Pa kuba’mba lukunwa wa bololoke apange bipangwa mu kisemi, twafwainwa kwikala mutende pa nzubo. (Tangai Yakoba 3:18.) Nangwa kya kuba kisemi kya mwina Kilishitu kikyangye kukwatankana mu mpopwelo, wafwainwa kwibikako kuleta mutende pa nzubo. Mwakonsha kuba byepi bino?

4. Bena Kilishitu bakonsha kutwajijila byepi kwikala na mutende?

4 Bena Kilishitu bafwainwa kwikala na mutende. Kino kikebewa kulomba kufuma panshi ya muchima, kabiji kyakonsha kwitulengela kwikala na “mutende wa Lesa.” (Fili. 4:6, 7) Lusekelo ne mutende biya na mambo a kuyuka Yehoba ne kwingijisha mafunde a mu Binembelo mu bwikalo bwetu. (Isa. 54:13) Pa kuba’mba twikale na lusekelo ne mutende, kyanema bingi kukumbulapo pa kupwila kwa kipwilo ne kwingila na mukoyo mwingilo wa mu bujimi. Bena Kilishitu baji mu bisemi byaabenamo bakonsha kwingilako mingilo ya bwina Kilishitu. Kyakumwenako, ba Enza,a baji na bamwatawabo batemwa kwibakanya ne kwibapuma. Bengilako mwingilo wa kulenga baana ba bwanga panyuma ya kwingila mingilo ya pa nzubo. Ba Enza baambile’mba: “Yehoba umpesha kimye kyonse kyo ngya na kubulako bakwetu mambo awama.” Kino kindengela kwikala na mutende ne lusekelo.

5. Ñanyi makatazho apitamo baji na ba mu kisemi babula kwitabila, kabiji kwepi ko bakonsha kutana bukwasho?

5 Twafwainwa kwibikako pa kuba’mba twikale mutende na ba mu kisemi babula kwitabila. Kuba bino kechi kwapela ne mambo bakeba’mba tubenga bintu bilala mafunde a mu Baibolo. Kulondela mafunde a mu Baibolo kwakonsha kuzhingijisha ba mu kisemi babula kwitabila, bino kuba bino kuleta mutende kulutwe na lwendo. Pano bino tukwatankana na ba mu kisemi babula kwitabila mu bintu bibula kulala mafunde a mu Baibolo pa kuba’mba twikale nabo mutende. (Tangai Byambo bya Mana 16:7.) Inge ke tupite mu makatazho, kyanema kukeba bukwasho bwa mu Binembelo kufuma mu mabuku a anemba jibumba ja kalume wakishinka kabiji wa maana ne ku bakulumpe mu kipwilo.—Mana 11:14.

6, 7. (a) Mambo ka bamo o bakainya ba mu kisemi kufunda na Bakamonyi ba kwa Yehoba? (b) Ubena kufunda Baibolo nangwa waitabila wakonsha kuba byepi inge ke bamumanyike kuba mu kisemi?

6 Kwikala mutende mu kisemi kikebewa kuketekela mwi Yehoba ne kuyuka byumvwa balongo ba mu kisemi babula kwitabila. (Mana 16:20) Nangwatu boba babena kufunda Baibolo bafwainwa kujimuka. Banabalume nangwa banabakazhi babula kwitabila bamo kechi bakanya benakwabo kufunda Baibolo ne. Bakonsha ne kwamba’mba kino kikakwasha kisemi kyabo. Nangwa byonkabyo, bamo bakonsha kwibakanya. Ba Esther, abo baikala luno ke Bakamonyi baambile’mba, “bazhingijile bingi” benakwabo byo batendekele kufunda Baibolo na Bakamonyi ba kwa Yehoba. Baambile’mba: “Natayanga mabuku abo nangwa kwiasoka.” Ba Howard, abo bakanyanga bakazhi babo kufunda Baibolo baambile’mba: “Banabalume bavula bachina’mba bakazhi babo babena kwibongwela mu kajibumba ka bupopweshi. Mwanamulume kechi uyuka bya kuba ne, kabiji kimulengela kwendatu na kukajipila mukazhanji ne kumukanya.”

7 Bafunda Baibolo inge babena kwibakanya ku benakwabo mwafwainwa kwibakwasha kubula kuleka kufunda Baibolo. Kukoka muchima ne kwisamba na mushingi na benakwabo babula kwitabila javula ko kupwisha lukatazho lwa uno mutundu. (1 Pe. 3:15) Ba Howard baambile’mba, “Nji bingi na lusekelo, benakwami kechi baangalanga ne, batekanyanga.” Bakazhi babo baambile’mba: “Ba Howard bakebelenga kuba’mba ndeke kufunda Baibolo. Baambanga’mba babena kunduwikatu. Mu kifulo kya kwipachika naambanga’mba kampe byo mubena kwamba bya kine bino amiwa kechi byobyo nekimona ne. Nebambijile kutanga buku ye nafundangamo. Baswile kabiji kechi bakananga byo nebabulanga ne. Kino kibafikile bingi pa muchima.” Vulukainga kuba’mba benakwenu babula kwitabila bakonsha kumona nobe mwibalekelela ne kwakamwa kimye kyo muya na kwingila mingilo ya bwina Kilishitu, bino kwamba na kifyele kwakonsha kwibalengela kubula kwakamwa.

BAKWASHAI KWIYA MU BUPOPWESHI BWA KINE

8. Ñanyi lujimuno mutumwa Paulo lo ajimwineko bena Kilishitu baji mu masongola na babula kwitabila?

8 Mutumwa Paulo wafunjileko bena Kilishitu kuba’mba kechi bafwainwa kukana mukwabo wa mu masongola na mambotu a kubula kwitabila ne.b (Tangai 1 Kolinda 7:12-16.) Kuvuluka kuba’mba benakwabo babula kwitabila bakonsha kwikala bena Kilishitu kwakonsha kwibakwasha kutwajijila kwikala na lusekelo nangwa kya kuba benakwabo kechi baitabila ne. Nangwa byonkabyo, kufunjisha muntu wabula kwitabila pakebewa kujimuka, byonka byo tusakufunda mu byamwekele byalondelapo.

9. Inge mubena kukeba kufunjisha ba mu kisemi babula kwitabila, ki ka kyo mwafwainwa kuchinuzhukanga?

9 Ba Jason bavuluka byo baubanga kimye kyo bafundanga bukine bwa mu Baibolo, baambile’mba: “Nakebanga kubula bantu bonse.” Umvwe byo afunda mu Binembelo bya mufika pa muchima, ubena kufunda Baibolo wikala bingi na lusekelo kya kuba ukeba saka ambapotu kimye kyonse. Wakonsha kuketekela ba mu kisemi kyanji babula kwitabila kufunda mambo awama a Bufumu, bino bakonsha ne kumukaina. Nga kizaku kyajinga ne ba Jason kimye kitanshi kyo bafunjiletu Baibolo kyafikile byepi bakazhi babo pa muchima? Bakazhi babo baambile’mba: “Naumvwine bingi bulongo.” Mwanamukazhi umo waishile kufunda bukine panyuma ya myaka 18 kufuma pafunjijile bamwatawanji waambile’mba: “Nafundanga pachepache.” Inge mubena kufunjishapo bamo Baibolo baji na benakwabo babula kukeba kwiya mu bupopweshi bwa kine, mambo ka akubujila kwibafunjisha bya kusolomoka benakwabo bulongo? Mosesa waambile’mba: “Kufunjisha kwami kunokenga nobe mvula, ne kwamba kwami kupangenga nobe kime, nobe mvula umima pa nsono ya munyemvu.” (Mpitu. 32:2) Byambotu bicheche bya bukine inge mwi byamba bulongo byakonsha kukwasha muntu kukila ne byavula.

10-12. (a) Ñanyi lujimuno lwapaine mutumwa Petelo ku bena Kilishitu baji mu masongola na babula kwitabila? (b) Umo wafundanga Baibolo wafunjile byepi bya kwingijisha lujimuno luji mu 1 Petelo 3:1, 2?

10 Mutumwa Petelo na lutangijilo lwa mupashi wafunjile banabakazhi bena Kilishitu basongolwa ku babula kwitabila’mba: “Nekenenainga bamwatawenu kuba amba aba babula kukokela mambo a Lesa, be akokele kupichila mu kumona byubilo byenu byawama ne mushingi mukatampe kwa kubula kwibasapwila.” (1 Pe. 3:1, 2) Mwanamukazhi wakonsha kulengela mwatawanji kwikala mupopweshi wa kine kupichila mu kumunekenena ne kumukokela nangwa kya kuba umumanyika. Ne banabalume baitabila nabo byo baji mutwe wa kisemi, bafwainwa kulamanga bulongo bakazhi babo mu butemwe nangwa kya kuba bakazhi babo babula kwitabila bebakanya.—1 Pe. 3:7-9.

11 Bena Kilishitu bavula lelo jino bamwenamo bingi mu kulondela lujimuno lwa kwa Petelo. Akimonai byapichilemo ba Selma. Byo batendekele kufunda Baibolo na Bakamonyi ba kwa Yehoba, bamwatawabo kechi basekejilemo ne. Bamwatawabo baambile’mba: “Nazhingijile, naumvwanga mukao kabiji naakaminwe bingi.” Ba Selma baambile’mba: “Nangwatu saka nkyangye kutendeka kufunda bukine kwikala ne ba Steve kwakatezhe. Mambo bazhingilanga bukiji. Byo natendekele kufunda Baibolo, bukaji bwakijilemo ne kukilamo.” Ki ka kibakwashishe?

12 Ba Selma bavuluka byo bafunjile na Kamonyi wibafunjishanga Baibolo. Baambile’mba, “juba jimo, kechi nakebelenga kufunda Baibolo ne. Mambo bufuku bwafumineko ba Steve bampumine byo nakebelenga kwibalumbulwila kabiji naumvwine bingi bulanda kabiji napopomejilwe. Byo nabujile uno nyenga byamwekele ne byo kyankolele ku muchima, wañambijile’mba tutange 1 Kolinda 13:4-7. Byo natangilenga natendekele kulangulukapo ne kutana kuba’mba, ‘ba Steve kechi boba bino byonse ne.’ Uno nyenga wandengejile kumwena bintu mwapusanako, byo angipwizhe amba: ‘Nga anweba pa bino byubilo bimwesha butemwe, binga byo mubila bamwatawenu?’ Nakumbwile’mba: ‘Kafwako nangwa kimo ne mambo bakatazha kwikala nabo.’ Uno nyenga waambile na jiwi jakoka’mba, ‘ba Selma, ba ñanyi babena kukeba kwikala bena Kilishitu, pe anweba ne ba Steve? Byo namwene kuba’mba nafwainwa kupimpulako ndangulukilo, nalombele kwi Yehoba kunkwasha kutemwa ba Steve. Bwikalo bwatendekele kuwama pachepache.” Byo papichile myaka 17, ba Steve baishile kufunda bukine.

BAKWABO BYO BAKONSHA KUKWASHA

13, 14. Ba mu kipwilo bakonsha kukwasha byepi baji mu bisemi byaabenamo mu bupopweshi?

13 Byonka miso ya mvula byo italazha mushiji ne kulengela bijimwa kumena bulongo, ne ba mu kipwilo nabo balengela bakwabo baji mu masongola na babula kwitabila kwikala na lusekelo. Ba Elvina bekala mu Brazil baambile’mba: “Butemwe bwa balongo ne banyenga bo bwankwashishe kukosela mu bukine.”

14 Lusa ne kuta muchima bakwetu mu kipwilo kwakonsha kufika wa mu kisemi wabula kwitabila pa muchima. Mwanamulume umo mu Nigeria wafunjile bukine panyuma ya kupitapo myaka 13 kufuma pafunjijile mukazhanji bukine waambile’mba; “Byo twailenga mu motoka umo na Kamonyi, motoka wanji wafwile. Wakebele bakwabo Bakamonyi baji mu mizhi yajinga pepi, betutambwijile ne kwitupa pa kulaala. Betulamine bingi bulongo uba nobe twiyukile kufumatu ne ku bwanyike. Popo namwene butemwe bwa bwina Kilishitu bwaambangapo benakwami.” Mu England, muka kusongolwa mo wafunjile bukine panyuma ya kupitapo myaka 18 kufuma pafunjijile bamwatawanji bukine waambile’mba: “Bakamonyi betwitanga ku mazubo abo na kujila pamo kajo. Betutanga bingi muchima.”c Monka mu kino kyalo kintu kimo, mwanamulume umo waishile kwikala Kamonyi waambile’mba: “Balongo ne banyenga baiyanga na kwitupempula nangwa kwitwita ku mazubo abo kabiji betutanga bingi muchima. Kino kyamwekele patoka kimye kyo najinga mu mwanya, bavula baiyanga nakumpempula.” Nanchi ne anweba mwakonsha kumwesha byo mwata muchima babula kwitabila baji mu kisemi kimo na balongo betu ba mu lwitabilo nyi?

15, 16. Ñanyi bintu byakonsha kulengela waitabila kutwajijila kwikala na lusekelo nangwa kya kuba ba mu kisemi bakana kwitabila?

15 Kya kine kuba’mba kechi bonse babula kwitabila baji mu masongola, baana, bansemi nangwa bakilongo baswa kufunda bukine, nangwatu mwikale bakishinka ne na byubilo byawama pa myaka yavula ne. Bamo bakonsha kutwajijila kwimukanya nangwa kukizhamo kwimumanyika. (Mat. 10:35-37) Nangwa byonkabyo, bena Kilishitu inge batwajijila kwikala na byubilo byawama mufuma byawama. Mwanamulume umo waishile kufunda bukine panyuma ya mukazhanji waambile’mba: “Inge waitabila watendeka kuba byawama, kechi uyuka bibena kulanguluka mukwabo wa mu masongola wabula kwitabila ne. Kange mulangulukenga amba mwakankalwa kumukwasha ne.”

16 Ba mu kisemi nangwa bakana bukine, awa waitabila wakonsha kutwajijila kwikala na lusekelo. Nyenga umo uji na bamwatawanji bakaine kutambwila mambo a Bufumu pa myaka 21 nangwa kya kuba wibikangako kwibafunjisha waambile’mba: “Kwibikako kutokesha Yehoba pa muchima, kwikala wakishinka ne kuwamisha bulunda bwami ne Lesa kwandengela kutwajijila kwikala na lusekelo. Kuta muchima ku bintu bya ku mupashi nabiji lufunjisho lwa pa bunke, kutanwa ku kupwila, kuya mu mwingilo wa mu bujimi ne kukwasha bakwetu mu kipwilo kwandengela kufwenya kwipi ne Yehoba ne kulama muchima wami.”—Mana 4:23.

KANGE MULEFULWE NE

17, 18. Mwina Kilishitu wikala na ba mu kisemi babula kwitabila wakonsha kutwajijila byepi kwikala na luketekelo?

17 Umvwe mwi bena Kilishitu bakishinka bekala na ba mu kisemi babula kwitabila kange mulefulwe ne. Vulukainga kuba’mba: “Yehoba kechi ukebaleka bantu banji ne, na mambo a jizhina janji jikatampe.” (1 Sam. 12:22) Lesa ukekala nenu, kikulutu mwatwajijila kumuta muchima. (Tangai 2 Byambo bya Moba 15:2.) ‘Sangalelai mwi Yehoba,’ ‘fikizhai jishinda jenu kwi Yehoba; kabiji ketekelai mwi aye.’ (Sala. 37:4, 5) “Kelwainga mu lulombelo,” shiinwai kuba’mba Shenu wa mwiulu usakutwajijila kwimukwasha kushinda meseko.—Loma 12:12.

18 Lombainga Yehoba kwimupa mupashi wazhila wa kwimukwasha kwikala mutende mu nzubo yenu. (Hebe. 12:14) Mwakonsha kwikala na byubilo bibaisha mutende byakonsha kufika wabula kwitabila ye mwikala nanji pa muchima. “Bintu byonse saka mwibyubila lukumo lwa Lesa,” umvwe mwatwajijila kuba bino mukekala mutende kabiji muchima wenu ukasekela. (1 Ko. 10:31) Mu bino bintu byonse, kisangajika muchima kuyuka kuba’mba balongo ne banyenga ba mu kipwilo kya bwina Kilishitu baketukwashanga.

[Tubyambo twa mushi]

a Mazhina apimpulwa.

b Lujimuno lwa kwa Paulo kechi lukanya bena Kilishitu kwabenamo umvwe bintu byakilamo kutama ne. Muntu mwine ye wafwainwa kwifuukwila. Monai buku wa ‘Ikalai Monka Mu Butemwe bwa Lesa,’ mapa 220-221.

c Binembelo kechi byakanya kujila pamo na babula kwitabila ne.—1 Ko. 10:27.

[Kipikichala pa peja 28]

Monaipo kimye kyafwainwa kya kulumbulula bulongo byo mwaitabilamo

[Kipikichala pa peja 29]

Tai muchima babula kwitabila baji mu masongola na balongo betu ba mu lwitabilo

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu