Twakonsha Kumwesha Byepi Amba Twatemwa Yehoba?
“Tutemwañana, mambo aye ye wajinga mutanshi kwitutemwa.”—1 YOANO 4:19.
1, 2. Yehoba witufunjisha byepi kumutemwa?
JISHINDA jawama nsemi wa mulume jo akonsha kufunjishishamo baana banji ke kupichila mu byubilo byanji. Inge keamweshe baana banji butemwe, ko kuba’mba ubena kwibafunjisha nabo kumwesha butemwe. Kafwako muntu witutemwa bingi nobe Shetu, aye Yehoba ne. Onkao mambo, tufunda kutemwañana “mambo aye ye wajinga mutanshi kwitutemwa.”—1 Yoano 4:19.
2 Mu ñanyi jishinda Yehoba mo amweshesha’mba “ye wajinga mutanshi kwitutemwa”? Baibolo waamba’mba: “Byo twakijinga bandengamambo, Kilishitu witufwijile.” (Loma 5:8) Shetu wa butemwe, aye Yehoba wapaine Mwananji kwikala bukuzhi bwa kwitukuula ku bundengamambo ne lufu. Buno bupe bwanema bwalengela’mba tufwenye kwipi ne Yehoba ne kumwesha byo twamutemwa. Byo apaine kino kitapisho kikatampe, Yehoba witumwesheshe byo twafwainwa kubanga. Witufunjishe’mba twafwainwa kumwesha butemwe kupichila mu kubula kwitemwa atwe bene ne kwikala bampanyi.—1 Yoano 4:10.
3, 4. Tumwesha byepi amba twatemwa Lesa?
3 Butemwe kyo kyubilo kya Yehoba kikatampe. Onkao mambo, twakonsha kuyuka ene mambo Yesu o aambijile’mba mukambizho wanema ke uno: “Wafwainwa kutemwa Yehoba Lesa wobe na muchima wobe yense ne na mweo wobe yense ne na maana obe onse ne na bulume bobe bonse.” (Mako 12:30) Yehoba ukeba’mba tumutemwe na ‘muchima wetu yense.’ Kyakonsha kumukola ku muchima Yehoba inge twatemwa muntu ungi nangwa kintu kikwabo kukila byo twamutemwa. Bino, kumutemwa kechi kwaimenatu pa byo tumvwa mu muchima ne. Yehoba ukeba ne kuba’mba tumutemwe na ‘maana etu onse’ ne na ‘bulume bwetu bonse.’ Kino kilumbulula’mba twafwainwa kutemwa Yehoba mu byo tulanguluka ne mu byo tuba.—Tangai Mika 6:8.
4 Onkao mambo, twafwainwa kutemwa Yehoba na muchima yense ne na byonse byo tuji nabyo. Inge saka tumutangizhako mu bwikalo bwetu, tumumwesha’mba kine twamutemwa. Mu mutwe wafumako, twisambile pa mashinda ana Yehoba mo amweshesha baana banji butemwe. Pano twayai tumone byo twakonsha kukosesha butemwe bo twatemwa Yehoba ne byo twakonsha kumwesha’mba twamutemwa.
MUMWESHAINGA YEHOBA AMBA MUSANTA
5. Inge twalanguluka pa bintu byonse bitubila Yehoba, tukeba kuba ka?
5 Inge muntu wimupa kya bupe, mumwesha’mba mwasanta. Kabiji na mambo a kuba’mba mwanemeka bupe bo emupa, mwibwingijisha. Yakoba wanembele’mba: “Bya bupe byonse byawama ne byalumbuluka bifuma mwiulu, saka biya panshi kufuma kwi Shetu wa byeya, ubula kwaluka byaluka kimvule.” (Yakoba 1:17) Tumusanchila bingi Yehoba mambo witupa bintu byonse byo tukeba mu bwikalo ne byobya bituletela lusekelo. Twayuka byo etutemwa, kabiji ne atweba tukeba kumwesha’mba twamutemwa. Nanchi ne anweba byo byo mumvwa nyi?
6. Bena Isalela bafwainwe kuba ka pa kuba’mba Yehoba atwajijile kwibapesha?
6 Bena Isalela batambwijile bintu byawama byavula kufuma kwi Yehoba. Pa myaka yavula, wibatangijilenga na mizhilo yanji ne kwibapa bintu byonse byo bakebelenga mu bwikalo. (Mpitulukilo ya mu Mizhilo 4:7, 8) Bena Isalela bafwainwe kumwesha kusanta kwi Yehoba kupichila mu kukookela ino mizhilo. Kya kumwenako, kimye kyo bapananga milambo kwi Yehoba, bafwainwe kumupa ‘bipangwa byawamisha bitanshi kupya’ bya mu kyalo. (Kulupuka 23:19) Bena Isalela bayukile’mba Yehoba ukatwajijila kwibapesha inge batwajijila kumukookela ne kumupa bintu byabo byawamisha.—Tangai Mpitulukilo ya mu Mizhilo 8:7-11.
7. Twakonsha kwingijisha byepi ‘bintu byetu byawamisha’ kumwesha Yehoba amba twamutemwa?
7 Ne atweba twakonsha kumwesha amba twatemwa Yehoba kupichila mu kumupa ‘bintu byetu byawamisha.’ (Byambo bya Maana 3:9) Tuba bino kupichila mu kumunemeka kwingijisha bintu byo tuji nabyo. Kya kumwenako, twakonsha kupanako bupe bwa mali a kukwasha mwingilo wa Bufumu mu kipwilo kyetu ne mwaya ntanda. Umvwe tuji na bintu byavula nangwa bicheche, atweba bonse twakonsha kwingijisha byo tuji nabyo kumwesha’mba twatemwa Yehoba. (2 Kolinda 8:12) Bino kuji ne mashinda akwabo mo twakonsha kumweshesha Yehoba amba twamutemwa.
Inge twamuketekela bingi Yehoba, po po tukamwesha’mba twamutemwa bingi
8, 9. Mu ñanyi jishinda jikwabo mo tumweshesha Yehoba amba twamutemwa? Ba Mike ne kisemi kyabo baubile byepi?
8 Yesu witufunjishe kukeba Bufumu patanshi ne kubula kubambisha michima yetu pa mambo a kajo ne bivwalo. Shetu walaya kwitupa bintu byonse byo tukeba. (Mateo 6:31-33) Twaketekela mwi Yehoba ne kuyuka’mba ukafikizha uno mulaye. Kishinka ke kya kuba’mba umvwe mwatemwa muntu, mumuketekela bingi. Kabiji inge twamuketekela bingi Yehoba, po po tukamwesha’mba twamutemwa bingi. (Salamo 143:8) Onkao mambo, twakonsha kwishikisha’mba: ‘Nanchi byo ndanguluka ne byo ñingijisha kimye kyami ne bulume bwami bimwesha’mba kine namutemwa Yehoba nyi? Nanchi pa juba pa juba, nketekela mwi Yehoba amba usakumpa byonse byo nkeba nyi?’
9 Ba Mike ne kisemi kyabo baketekejile mwi Yehoba. Ba Mike byo bajinga banyike, bakebeshanga bingi kuya na kusapwila mu kyalo kingi. Nangwatu kimye kyo basongwele ne kwikala na baana babiji, bakijinga na uno mulanguluko. Kimye ba Mike ne kisemi kyabo kyo batangile pa balongo ne banyenga baingijilenga kuji kukajilwa, bafuukwilepo kupeezhako bwikalo bwabo. Bapoteshe nzubo yabo ne kuvilukila mu nzubo icheche. Ba Mike bakepesheko bantu bo baingijilanga mu busulu bwabo bwa kuwamisha bishimikwa ne kutendeka kwingijisha Intaneti pa kumona bibena kwenda busulu bwabo saka baji mu kyalo kingi. Kuba bino kwalengejile ba Mike ne kisemi kyabo kuvilukila ku kyalo kingi ne kwingila bulongo mwingilo wa kusapwila. Ba Mike baambile’mba, “Twimwenejile byambo byaambile Yesu biji mu Mateo 6:33 amba bya kine.”
LANGULUKA LANGULUKAINGA PA BIMUFUNJISHA YEHOBA
10. Mambo ka o kyawamina atweba kulanguluka languluka pa byo tufunda pe Yehoba byonka byaubanga Mfumu Davida?
10 Mfumu Davida wanembele’mba: “Jiulu jamba lukumo lwa Lesa; ne mwiulu mwine mubijika mingilo ya maboko anji.” Kabiji wanungilepo amba: “Mizhilo ya Yehoba yalumbuluka, ibwezhamo bulume. Bya kuvululako bya Yehoba byo bya kishinka, kabiji bipana maana ku wabula maana.” Davida byo alangulukile langulukilenga pa mizhilo ya Yehoba ne pa buya bwa bilengwa, wafwenyenye kwipi ne Yehoba ne kukeba kumwesha byo amutemwa. Davida waambile’mba: “Byambo bya mu kanwa kami ne bintu byo ndanguluka mu muchima wami bimutokeshe ku muchima, anweba Yehoba, Jibwe jami kabiji Mukuzhi wami.”—Salamo 19:1, 7, 14.
11. Twakonsha kwingijisha byepi maana etupa Yehoba kumwesha byo twamutemwa? (Monai kipikichala kitanshi.)
11 Lelo jino, Yehoba witufunjisha byavula pe aye mwine, pa kyaswa muchima wanji, bilengwa byanji, ne Mambo anji. Bantu mu ino ntanda bebatundaika kufunda, pano javula kufunda kufika palepa kwibalengela kuleka kutemwa Lesa. Pakuba Yehoba kechi ukebatu amba tuyuke bintu ne, bino witukwasha ne kwikala na maana. Ukeba’mba twingijishenga bintu byo twafunda pa kuba’mba tumwenengamo byawama ne kukwasha bakwetu. (Byambo bya Maana 4:5-7) Kya kumwenako, ukeba’mba tukwashe bantu “kuyukisha bulongo bukine” ne kwibakwasha kupuluka. (1 Timoti 2:4) Tumwesha amba twatemwa Yehoba ne bantu kupichila mu kufunjisha bantu bavula pa Bufumu bwa Lesa ne bintu byo bukobila bantu.—Tangai Salamo 66:16, 17.
12. Nyenga umo mwanyike waambile’mba ka pa bupe bwafumine kwi Yehoba?
12 Banyike nabo bakonsha kulanguluka languluka pa byonse bibapa Yehoba ne byo ebafunjisha. Nyenga Shannon ukivuluka byo aumvwine pa kushonkena ko ataainwe kimye kyo ajinga na myaka 11 ne nkasanji saka aji na myaka 10. Mu jashi jimo jajinga pa kuno Kushonkena kwa Nkambi kwa kuba’mba, “Ukuipeelesha kwa Bukapepa,” banyike bonse, kuvwangako ne Shannon ne nkasanji, bebechile kwikala mu mpunzha imo yo bebanengezhejile. Patanshi, waakaminwe. Pano wakuminye kimye banyike bonse kyo bebapele buku wa kuba’mba Ifipusho Abacaice Bepusha ne Fyasuko Ifingabafwa. Buno bupe bwawama bwamulengejile kumvwa byepi pe Yehoba? Waamba’mba: “Po po nashiinwe kuba’mba Yehoba ko aji kabiji wantemwa bingi. Kituletela bingi lusekelo mambo Lesa wetu mukatampe, aye Yehoba witupa bya bupe byawama bingi!”
KOOKELAINGA INGE YEHOBA WIMUFUNDAKO
13, 14. Twafwainwa kuba byepi inge Yehoba witufundako, kabiji mambo ka?
13 Baibolo wituvululako amba: “Yehoba ololako bantu bo atemwa, byonkatu shanji byo oba na mwananji ye atemwa.” (Byambo bya Maana 3:12) Inge twakookela bibena kwitufundako Yehoba ne byo abena kwitufunjisha, tufunda kuba byawama ne kwikala mu mutende. Ibyo kuba’mba muntu inge babena “kumufunda kechi usekelamo ne, bino kimukola ku muchima.” (Bahebelu 12:11) Nangwa byonkabyo, twafwainwa kuba byepi inge Yehoba ubena kwitufundako? Kechi twafwainwa kulengulula lujimuno lwa Yehoba nangwa kutwajijila kumvwa kutama ku muchima inge kechi twatemwa bintu byo babena kwitubuula ne. Twamutemwa Yehoba. Onkao mambo, tumumvwina ne kupimpulako byubilo byetu.
Inge twapimpulako byubilo pa kuba’mba tutokeshe Yehoba ku muchima, tumwesha’mba twamutemwa bingi
14 Mu kimye kyajingako Malakai, Bayudea kechi baumvwinanga Yehoba ne. Nangwa kya kuba bitapisho byo bapananga kechi byatokeshanga Lesa ku muchima ne, abo kechi bateleko maana ne. Onkao mambo, Yehoba wibajimwineko kyakosa bingi pa mambo a kino. (Tangai Malakai 1:12, 13.) Kabiji Yehoba wibajimwineko bimye byavula, bino bakaine kumumvwina. Onkao mambo, wibambijile’mba: “Nkemufinga, kabiji nkalula mapesho enu ke mafingo.” (Malakai 2:1, 2) Twamonatu patoka amba inge twatwajijila kukana kumvwina lujimuno lwa Yehoba nangwa kumona’mba kechi lwanema ne, bulunda bwetu ne aye bukapwa.
15. Ndangulukilo ya mutundu ka yo twafwainwa kuchinuzhuka?
15 Ntanda ya kwa Satana itundaika bantu kwikala na bwitote ne kwitemwa abo bene. Bavula kechi bakeba kwibololako nangwa kwibabuula bya kuba ne. Bamo batelekatu ku bibena kwibabuula bakwabo mambo kafwako kyo bakonsha kuba ne. Kechi twafwainwa kuba bino ne. Baibolo witubuula’mba: “Kilekai kulondela bintu bya buno bwikalo.” Twafwainwa kuyuka bintu Yehoba byo akeba’mba tubenga ne kuba bimutokesha ku muchima. (Loma 12:2) Wingijisha jibumba janji kwitupa lujimuno pa kimye kyafwainwa. Kya kumwenako, wituvululamo kuyuka pa kupelela pa kwisamba na babula banabalume bakwetu nangwa na babula banabakazhi bakwetu, bya kusala balunda ne bya kusala bya kisangajimbwe. Inge twakookela bitufundako Yehoba ne kupimpulako byubilo pa kuba’mba tumutokeshe ku muchima, tumwesha’mba tusanta pa lutangijilo lwanji ne kumwesha’mba twamutemwa bingi.—Yoano 14:31; Loma 6:17.
KETEKELAI MWI YEHOBA AMBA UKEMUKWASHA NE KWIMUZHIKIJILA
16, 17. (a) Mambo ka o twafwainwa kuyukila bilanguluka Yehoba saka tukyangye kufuukula bya kuba? (b) Mu kifulo kya kuketekela mwi Yehoba, bena Isalela baubile byepi?
16 Baana ba bacheche baketekela bansemi babo kwibakwasha ne kwibazhikijila. Nangwatu boba bakoma bakonsha kulomba bukwasho ku bansemi babo. Bayuka’mba nangwa kya kuba bakoma kabiji bakonsha kwifuukwila, bino bansemi babo bakonsha kwibabuulako maana. Shetu, aye Yehoba witupa luusa lwa kwifuukwila. Bino na mambo a kuba twamuketekela bingi ne kumutemwa, tulomba bukwasho bwanji kimye kyonse ne kukebesha kuyuka byo alangulukapo pa bintu bimo saka tukyangye kufuukulapo bya kuba. Inge twaketekela mwi Yehoba, uketupa mupashi wanji wazhila wa kwitukwasha kuba byaoloka.—Filipai 2:13.
17 Mu kimye kyajingako Samwela, bena Isalela bebashinjile ku bena Filishitiya mu nkondo. Mu kifulo kya kwipuzha Yehoba byo bafwainwe kuba, abo baambile’mba: “Twayai ku Shilo tukasende jikwachi ja lulayañano lwa Yehoba, pa kuba’mba jikale ne atweba ne kwitupokolola mu maboko a balwanyi betu.” Ki ka kyamwekele byo baubile bino? “Bo baipayile bavujile bingi; ku lubaji lwa bena Isalela, bashilikale benda panshi 30,000, bafwile. Kabiji Jikwachi ja Lesa bejangachile.” (1 Samwela 4:2-4, 10, 11) Bena Isalela balangulukilenga’mba umvwe basenda Jikwachi, Yehoba usakwibakwasha ne kwibazhikijila. Bino, kechi bamulombele Yehoba amba ebakwashe nangwa kukeba kuyuka byo alangulukilenga ne. Pakuba abo baubile byo balangulukilenga’mba bijitu bulongo, onkao mambo bavula bebepayile.—Tangai Byambo bya Maana 14:12.
18. Baibolo wimufunjishapo amba ka pa kuketekela mwi Yehoba?
18 Nyimbi wa masalamo umo watemenwe Yehoba ne kumuketekela wanembele’mba: “Pembelela Lesa, mambo nkamutota byo aji Mupulushi wami Mukatampe. Lesa wami, amiwa napopomenwa. O ene mambo o nemuvulukila.” (Salamo 42:5, 6) Nanchi ne anweba byo byo mumvwa pe Yehoba nyi? Nanchi mumvwa amba mwafwenya kwipi ne aye ne kumuketekela nyi? Mwakonsha kufunda ne byo mwafwainwa kuba pa kuba’mba mutwajijile kumuketekela. Baibolo witubuula’mba: “Ketekela mwi Yehoba na muchima wobe yense, kabiji kange uketekele mu milangwe yobe ne. Saka umuvuluka mu bintu byonse byo uba, ne aye ukakolwela mashinda obe.”—Byambo bya Maana 3:5, 6.
19. Mwakonsha kumumwesha byepi Yehoba amba mwamutemwa?
19 Yehoba byo ajinga mutanshi kwitutemwa, witufunjisha byo twafwainwa kumutemwa. Twayai tulangulukenga pa bintu byonse byo etubila ne byo etutemwa. Kabiji twayai tumumweshe’mba twamutemwa na muchima wetu yense, ne na mweo wetu yense, ne na maana etu onse, ne na bulume bwetu bonse.—Mako 12:30.