Mepuzho Afuma Ku Batanga

Mambo ka jishimikila ja kusemwa kwa kwa Yesu jiji mu buku wa Mateo o japusena na jiji mu buku wa Luka?

Jishimikila ja kwa Mateo jaamba pa bintu byamwekele pa kusemwa kwa Yesu ne bwikalo bwanji saka aji mwanyike byapusana na jishimikila ja kwa Luka, mambo bano banembi ba Mambo Awama baamba pa bantu bapusana.

Jishimikila ja kwa Mateo jaamba kikatakata pa bintu byamwekejile Yosefwa. Jaamba pa byaubile Yosefwa kimye kyo ayukile’mba Maliya waimita, malaika byo amwekele mu kiloto ne kumulumbulwila byo kyajinga, ne byo aswile bintu byo bamulumbulwijile. (Mat. 1:19-25) Mateo walumbulula kiloto kya kwa Yosefwa malaika mo amubuujile kunyemena ku Ijipita pamo na kisemi kyanji, kiloto kikwabo malaika mo amubuujile kubwela mu kyalo kya Isalela, byamwekele kimye kyo abwelele, ne byo afuukwilepo kwikala mu Nazala pamo na kisemi kyanji. (Mat. 2:13, 14, 19-23) Mu bitango bitanshi bya Mambo Awama anembele Mateo, jizhina ja kwa Yosefwa jatongolwamo bimye bitanu na bisatu, pakuba Maliya watongolwamotu bimye bina.

Jishimikila ja kwa Luka jaamba kikatakata pe Maliya. Jaamba pa kimye malaika Ngabaliela kyo amwekele kwi Maliya, byo ayile na kumona mulongo wanji aye Elisabeta, ne byambo byaambile Maliya bya kutota Yehoba. (Luka 1:26-56) Luka waamba ne byambo Shimeona byo aambijile Maliya pa mambo a kumanama kwa Yesu. Nangwatu kimye kisemi byo kyayile ku nzubo ya Lesa Yesu saka aji na myaka 12, Luka watongola byambo byaambile Maliya kechi Yosefwa ne. Luka wanungilepo ne kuba’mba Maliya walamine bino bintu mu muchima wanji. (Luka 2:19, 34, 35, 48, 51) Mu bitango bitanshi bibiji biji mu Mambo Awama anembele Luka, jizhina ja kwa Maliya jatongolwamo bimye 12, pakuba ja Yosefwa jatongolwamotu bimye bisatu. Onkao mambo, Mateo walumbulula byavula pa bijikila byajinga ne Yosefwa ne byo aubile, bino Luka aye waamba byavula pa mwingilo waingijile Maliya ne byo apichilemo.

Kabiji bano banembi babiji ba Mambo Awama balumbulwila mwapusana ndonda ya kisemi mwasemekejilwe Yesu. Mateo walumbulula ndonda ya kisemi kya kwa Yosefwa ne kumwesha’mba Yesu byo ajinga mwana wa kwa Yosefwa wa kushinda wafikijilemo kwikala nswanyi wa bufumu bwa kwa Davida monka mwayila mizhilo. Mambo ka? Mambo Yosefwa wajinga wa mu kisemi kya Mfumu Davida kupichila mu mwananji aye Solomone. (Mat. 1:6, 16) Pakuba Luka walumbulwile kisemi mwafumine Maliya ne kumwesha’mba Yesu kyamufwainwa kuswana pa bufumu bwa kwa Davida mambo “wafumine mu baana ba kwa Davida.” (Loma 1:3) Mambo ka? Mambo Maliya wajinga wa mu kisemi kya Mfumu Davida kupichila mu ndonda ya kisemi kya mwana wa kwa Davida aye Natana. (Luka 3:31) Bino mambo ka Luka o abujila kunemba amba Maliya wajinga mwana wa kwa Heli mu byo alumbulula ndonda ya kisemi kyanji? Mambo ndonda ya kisemi pa kwiilumbulula baambangatu pa banabalume. Onkao mambo, Luka wabikapo Yosefwa ne kumulumbulula’mba mwana wa kwa Heli, mambo wajinga muko wa kwa Heli.—Luka 3:23.

Ndumbulwilo ya kwa Mateo ne Luka ya ndonda ya kisemi mwafumine Yesu imwesha kuba’mba ye wajinga Mesiasa walailwe. Kisemi mwafumine Yesu bekiyukile bingi bulongo bantu bavula kya kuba nangwatu Bafaliseo ne Basadusea kechi bakonsheshe kukana kino ne. Lelo jino, byanembele Mateo ne Luka po paimena lwitabilo lwetu kabiji kyo kishiino kimwesha’mba Lesa ufikizha milaye yanji.