Bya Kwingijisha Bulongo Kompyuta

¹ Mutumwa Paulo wakambizhe bena Kilishitu ba mu kitota-myaka kitanshi kubula kulabikwa, mambo “kimye bekikepesha kala.” (1 Ko. 7:29) Pakuba mpelo ya buno bwikalo byo ibena kufwenya pepi, kyanema bingi kuba’mba tupelawizhe ‘kukebesha Bufumu bwanji, ne bololoke bwanji’ ne ‘kupulusha bimye’! Kimye kyanema bingi—Mat. 6:33; Efi. 5:15, 16.

² Kununguluka mu bya kulenga-lenga kwatakaikwa na bantu kuba’mba kupulusha bingi kimye. Ku kya kumwenako, muntu wakonsha kutana byambo byavula bingi kupichila mu kuchinika pa jibatanyi ja pa kompyuta. Makompyuta akonsha kuba bintu byavula mu ka kimyetu kacheche abyo byakonsha kubiwa mu kimye kikatampe nangwa milungu yavula inge kyakuba mashinda angi aingijishiwa. Makompyuta awama inge kyakuba aingijishiwa bulongo.

³ Nanchi Kine Kine ikapulushako Kimye Nyi?: Ku lubaji lukwabo, kununguluka mu bya kulenga-lenga kwa yewo mutundu kechi kwiyatu ku muntu kwakubula kutayapo mali ne kimye ne. Muntu wakonsha kutayapo maola avula pa kufunda bya kwingijisha pulogalamu pa kompyuta. Mu kunungapo, muntu watabataba na kompyuta wakonsha konauna kimye kyafwainwa kwingijishiwa ku bintu bikebewa. Twafwainwa kwibingijisha bulongo ne kuvuluka jifunde jiji mu lujimuno lwa kwa Paulo lwa ‘kwenda pamo na ba mana, ne kupulusha bimye.’—Monai 1 Kolinda 7:31.

⁴ Bantu bavula baji na milanguluko yawama balenga mapulogalamu pa kompyuta a kusungilamo byanembwa bya kipwilo. Bino kuba byobyo ke kukeba kwa muntu mwine byo engijisha kompyuta yanji. Nangwa byonkabyo, byanembwa bya kipwilo biji na mafomu akokozhewa kechi byafwainwa kusungiwa pa kompyuta ne, mambo bana ne bantu bakwabo babula kuswishiwa bakonsha kwibitanga. Byanembwa byonse bya kipwilo—nabiji byanembwa bya maakaunti, Ifyalembwa Ifya Cilonganino Ifya Bakasankanya (Byanembwa bya Basapwishi bya Kipwilo), ne byanembwa bikwabo—byafwainwa kusungiwa pa mafomu anengezhiwa na Sosaiti, kabiji byambo byonse biji pa mafomu kechi byafwainwa kusungiwa pa kompyuta ne. Mu jino jishinda, bantu bangi kechi bakatange byanembwa bya kipwilo byankama ne.

⁵ Bakulumpe mu kipwilo bapewa mwingilo wa kupana mbaji ya majashi mu Sukulu ya Butumwa bwa Teokalasi ne Kupwila kwa Mwingilo bafwainwa kulanguluka ne kumona kana ñanyi ye bakonsha kupa jashi. Bafwainwa kuyuka byambo bibena kwambiwapo mu jo jo jashi. Ku kya kumwenako, mu sukulu, jashi jimo kechi jakonsha kulinga musambi uji yense kwi jamba ne. Nkebelo ya byambo ne bikebewa bya muntu ne mutundu wa jashi byafwainwa kulangulukwapo. Kechi kyafwainwa kulekela kompyuta kuba’mba ilangulukepo pa bino ne.

⁶ Mulongo wapewa jashi ja kwamba mu kipwilo kechi wafwainwa kuketekela byambo byakokozhewa na ugi, kikatakata muntu wabula kuyukanyikwa, na mambo akuba biji pa kompyuta kabiji kwibingijisha kusakumukwashako kubula kutaya kimye kya kukokozha jashi ne. Bena Kilishitu bapewa mwingilo kechi bafwainwa kukokozha majashi a Baibolo nangwa mbaji ya kupwila ne kwiabika pa kompyuta pa kuba’mba bakwabo beengijishenga ne. Nangwa byonkabyo, kompyuta ne CD-ROM wa Sosaiti wa Watchtower Library byafwainwa kwikala biñamba-ñamba byafwainwa kwingijisha mulongo mu kupesa-pesa ne kutana byambo bukiji-bukiji mu kimyetu kicheche.

⁷ Kulenga ne kutambwisha mapulogalamu, mitanchi ya bintu, ne bintu bikwabo byaesakanako pa kompyuta pakachi ka balongo, kukokozha ne kutambwisha mbaji ya majashi a mu Kupwila kwa Mwingilo ne kwa Sukulu ya Butumwa bwa Teokalasi pa kompyuta nangwa mu mashinda akwabo, kyawama bingi balongo kwikokozhezha majashi abo bene, mambo bo bayuka bya kajilwa kipwilo kyabo. (1 Timo. 4:13, 15) Bya kipwilo kechi byafwainwa kwikala bya kumwenamo mali ne.

⁸ Nanchi ibyepi kutambwisha binembelo bya pulintwa pa kompyuta ku bantu bakwabo biji mu Jisambijilo ja Ulupungu lwa kwa Kalinda ne Jisambijilo ja Buku pa Kipwilo? Kyafwainwa kuwama inge kyakuba basapwishi bene benembela byambo ne kushila mu Baibolo nangwa mu mabuku akwabo abena kusambijiwamo. Kwingijisha binembelo byapulintwa pa kompyuta biji mu mabuku a kusambijilamo byabula kwambulwa kwafwainwa kulengela muntu kwikala na mukose wa kwingijisha Baibolo pa kukeba binembelo. Bino kutanga binembelo kimye kya jisambijilo ja Baibolo nangwa pa kupwila kwa kipwilo ke lubaji lumo lwa kufunda ne kwikokozha kwingijisha Baibolo bulongo mu butumwa bwetu. Javula, inge binembelo bya ambulwa byalepa, kutanga kufuma mu Baibolo kukwasha bingi, kikatakata inge jibumba ja tundaikwa kulondela kutanga Baibolo.

⁹ Bitewa bikwabo: Byonka byo kyalondololwa mu Ulupungu lwa kwa Kalinda lwa August 1, 1993, pa peja 17 kunungakanya kompyuta ku electronic bulletin board (jishinda ja kutuminamo mawi ne kwisamba bintu pa kompyuta) kwakonsha kuleta bintu byakonsha konauna bumupashi. Byonka bijitu muntu wa byubilo byatama byo akonsha kubika vailasi mu bulletin board pa kompyuta—ko kuba’mba pulogalamu yapangwa kutamisha ne konauna mafailo a pa kompyuta—po pamotu ne bantu basenduka mu lwitabilo, bantangi ba bupopweshi, ne bantu bakwabo bakeba konauna byubilo byawama bya bakwabo nangwa mu jishinda jikwabo bakonsha kubika byambo byatama mu bulletin board pa kompyuta. Kanatu bulletin board pa kompyuta nangwa panembwa kuba’mba “JW Only,” yatalwa bulongo ne kwingijishiwa bulongo na bakalume bakishinka ba kwa Yehoba bafikapo, ya konsha kulengela Bena Kilishitu “kwendañana ne babi.” (1 Ko. 15:33) Sosaiti yatambwila masawakya pa lwa makompyuta bantu o batela’mba makompyuta abo o bengijisha kulondolola byambo bya ku mupashi bya kusombatu. Kabiji aingijishiwa kubulañana mana atama, kukumbanya miyebe, byambo byabubela, byambo byatama, kwipuzha mepuzho onauna luketekelo lwa bantu bamo ne kwibalengela kuzhinauka, ne kukumbanya ndumbulwilo ya Binembelo ya pa bunke bwabo. Byambo bimo byakonsha kumweka nobe byawama kabiji byakonsha kufunda muntu, bino sa byatama. Bena Kilishitu batala ku ‘muzha wa kishinka ne wa mana’ kibapa kajo ka ku mupashi ne ndumbulwilo pa kimye kyafwainwa. (Monai Ulupungu lwa kwa Kalinda July 1, 1994, mapeja 9-11.) Mwina Kilishitu uji na mwingilo mukatampe wa kuzhikijila lwitabilo lwanji ku bintu byonse byakonsha kutamisha ne konauna lwitabilo, kabiji kyanema ke kuyuka bantu bakulamankana nabo.—Mat. 24:45-47; 2 Yoano 10, 11.

¹⁰ Ulupungu lwa kwa Kalinda luntutu lumo lwakonkomwejile pa buneme bwa kushingika muzhilo wakutambula luusa. Tumpanyi twavula tulenga ne kupotesha ano mapulogalamu a pa kompyuta tutambula luusa lwa kwingijisha ano mapulogalamu ne kupewa lasensi umwesha ano mapulogalamu byo akonsha kwingijishiwa kwesakana na muzhilo. Javula lasensi ushimuna kuba’mba mwina pulogalamu kechi wafwainwa kupa muntu ungi makope alengwa kufuma ku ano mapulogalamu ne; kikatakata muzhilo mu byalo byonse wazhijika kuba byobyo. Bantu bavula ba lwiso kechi bachina kulala uno muzhilo ne. Bino bena Kilishitu bafwainwa kutako mana ku uno muzhilo, ne kulubula bya kwa Kesala kwi Kesala.—Mat. 22:21; Lo. 13:1.

¹¹ Mashitolo amo akatampe apotesha makompyuta aikela jimo na mapulogalamu aji na malasensi. Nangwa kikale byonkabyo, mashitolo amo kechi apana malasensi ne, mambo akuba babika mapulogalamu pa kompyuta kwakubula kutambula luusa lwa kulenga makope akwabo, kino kilumbulula kuba’mba mwina shitolo walala muzhilo mu kwingijisha ano mapulogalamu. Kintu kikwabo ke kya kuba’mba, bena Kilishitu bafwainwa kuchinuzhuka kubika nangwa kufumya byambo mu electronic bulletin boards pa kompyuta byafuma ku makope angi (pamo nobe mabuku a Sosaiti) ne kwiabika pa kompyuta kwakubula luusa kufuma ku bene bealengele ne.—Hebe. 13:18.

¹² Buwame bonse bwa kwingijisha kununguluka mu bya kulenga-lenga bwafwainwa kupimwa ku bubi bufuma mu kwibingijisha. Byonka byakonsha kwingijishiwa TV bulongo, byubilo byatama abyo bibena kusambukila bantu lelo byalengela ne bantangi ba ku kyalo kwikala na kijikila. Kusampana kwa makompyuta mwaya ntanda kwakonsha kwimuletela byambo byavula byanema mu nzubo nangwa pa nkito. Akwasha basulu ne tubungwe, apa bino ne bantu bakwabo bakeba kuyuka bintu bya mu bwikalo bwabo nangwa kwendela pamo mu bya busulu mu buno bwikalo bubena kuya na kununguluka. Pa kimye kimotu, makompyuta a mwesha bintu byatama nabiji kwilala, mañwiñwi aleta lupato, ne byambo bikwabo bimwesha bya kuba bya bunya ne byatama.

¹³ Kuji bishinka byanema byavula mwina Kilishitu byo afwainwa kwingijishisha kompyuta bulongo. Bena Kilishitu bavula babena kwiyowa kwingijisha pulogalamu wa New World Translation, mavolyumu a Insight, ne pulogalamu wa GetVerse, Sosaiti byo yabika pa makompyuta disiketi. Bamo nabo bamwenamo mu kwingijisha Watchtower Library pa CD-ROM, iji na bintu byavula bya kwingijisha pa kupesa-pesa. Pa kuvuluka buwame bwa kwingijisha kununguluka mu bya kulenga-lenga, muntu ubena kwingijisha na nkebelo ya kumwenamo kwa pa bunke wafwainwa kwivimbila ne kuvimbila bakwabo ku bintu byonse byonauna. Twafwainwa kujimuka pa kwingijisha bulongo kununguluka mu bya kulenga-lenga pa kuba’mba kechi bitonawina kimye kyetu kyanema nangwa kwitulabika ku mwingilo wetu wanema ne mashuko etu ne.—Mat. 6:22; 28:19, 20.