“Muzhilo wa Lusa” Emutundaikenga

BA LISAa baambile’mba: “Lusa lwammwesheshe balongo ne banyenga lwankwashishe bingi.” Baambilenga pa kintu kibakwashishe kufunda bukine. Abino byo byo kyajinga ne kwi ba Anne. Baambile’mba: “Patanshitu, nakebelenga kufunda bukine na mambo a lusa lwammwesheshe Bakamonyi ba kwa Yehoba. Kechi na mambo a bintu byo bafunjisha ne.” Luno bano banyenga bonse babiji batanga Baibolo ne kulanguluka langulukapo. Pano bino lusa lo bebamwesheshe lo lwibalengejile kuba’mba bafuukulepo kufunda bukine.

Twakonsha kumwesha byepi lusa pa kuba’mba tutundaike bakwetu? Twayai twisambe pa mashinda abiji: byo twamba ne byo tuba. Kepo tusakwisamba pa bantu bo twafwainwa kumweshanga lusa.

“MUZHILO WA LUSA” PA LUJIMI WENU

Mwanamukazhi walumbuluka ye baambapo mu Byambo bya Maana kitango 31 uji na “muzhilo wa lusa” pa lujimi wanji. (Maana. 31:26) Uswisha uno “muzhilo” kumutangijila pa kwamba. Bansemi babalume nabo bafwainwa kuswisha uno “muzhilo” kwibatangijila pa kwamba. Bansemi bavula bayuka kuba’mba kwamba na bukaji kwakonsha kuzhingijisha baana babo kabiji kwakonsha kulengela mwana kubula kukookela byo babena kumubuula.

Nangwa twi bansemi nangwa ne, ñambilo yetu yakonsha kumwesha byepi amba tuji na lusa? Byambo bitanshi biji pa Byambo bya Maana 31:26, bitubuula byo twafwainwa kuba, amba: “Aye wamba byambo bya maana.” Kino kyavwangamo kusala byambo byawama ne kubula kwamba na bukaji. Twakonsha kwiipuzha’mba: ‘Nanchi byambo byo nkeba kwamba bisakuzhingijisha bakwetu, nangwa kuleta mutende nyi?’ (Maana. 15:1) Kyanema bingi kulangulukila jimo saka tukyangye kwamba.

Kabiji byambo bya maana byaamba’mba: “Byambo bya kupulumukatu byasañana nobe mpoko.” (Maana. 12:18) Kulanguluka pa bakwetu byo basakumvwa ku muchima pa byambo byo tukeba kwamba ne mo tusakwibyambila kwitukwasha kuyuka bya kwamba ne mwakwambila. Kulondela “muzhilo wa lusa” kuketukwasha kubula kwamba byambo byatama, ne kubula kwamba na bukaji. (Efi. 4:31, 32) Tukasala byambo byawama bimwesha’mba tuji na lusa ne kwamba na jiwi jakooka. Abino byo byaubile Yehoba byo atundaikilenga kalume wanji aye Elaija wajinga na moyo. Malaika waimenejilengako Yehoba waambile na “jiwi jicheche jaambijilenga munshi.” (1 Mfu. 19:12) Kwikala na lusa kwavwangamo byavula kechi kwikalatu na ñambilo yawama ne. Twakonsha kumwesha lusa ne mu byo tuba. Pano mu ñanyi jishinda?

KUMWESHA LUSA KWAKONSHA KUTUNDAIKA BANTU KUFUNDA BUKINE

Tulondela byuba Yehoba inge ke twingijishe byambo byawama pa kwamba ne kukwasha bakwetu. (Efi. 4:32; 5:1, 2) Ba Lisa, bo twaambapo kala, baambile pa lusa lwibamwesheshe Bakamonyi ba kwa Yehoba. Baambile’mba: “Amiwa ne kisemi kyami pamo, betupangile mu nzubo kya kwitubazhimunatu. Bakamonyi ba kwa Yehoba babiji pamo na bakazhi babo, batambwile moba a kukookoloka ku nkito pakuba’mba betukwasheko kulonga bipe. Pa kyokya kimye kechi nafunjilenga Baibolo ne!” Lusa lo bamwesheshe ba Lisa lo lwalengejile kuba’mba bafuukulepo kufunda bukine.

Ba Anne bo twaji kwambapo ku ntendekelo, nabo baumvwine bingi bulongo pa lusa lwibamwesheshe Bakamonyi ba kwa Yehoba. Baambile’mba: ‘Na mambo a bintu bibobile bantu babula kwingijila Yehoba, kibakatazhanga bingi kuketekela bantu.’ Kabiji banungapo’mba: “Byo namonañene na Bakamonyi ba kwa Yehoba nabo kechi nebaketekejile ne. Neipwizhenga’mba, ‘Mambo ka o bantela muchima bibye?’ Pano bino, naketekejile Kamonyi wa kwa Yehoba wamfunjishanga Baibolo mambo wammwesheshe bingi lusa.” Ñanyi bintu byawama byafuminemo? Ba Anne banungapo’mba: “Palutwe kacheche, natendekele kulanguluka languluka pa bintu byo nafunjilenga.”

Ba Lisa ne ba Anne, bafuukwilepo kutendeka kufunda Baibolo na mambo a lusa lwibamwesheshe balongo ne banyenga mu kipwilo. Lusa lwibamwesheshe bano balongo lwibalengejile kutendeka kuketekela Yehoba ne bantu banji.

MWESHAINGA BAKWENU LUSA LUJIPO NE LESA

Bantu bamo bengijisha byambo byawama ne kumwemwesela na mambo a nkomeno yabo ne mpunzha ko bakomejile. Bantu bakwabo baji na ñambilo yawama na mambo a kisho kyabo. Pano bino, kwikala na ñambilo yawama na mambo a kisho kyetu ne byubilo byetu kwakonsha kwitulengela kukankalwa kumwesha lusa lujipo ne Lesa.—Esakanyaiko Byubilo 28:2.

Kinetu kipangwa kya lusa, ke kipangwa kiji pa bipangwa bya mupashi wazhila wa Lesa. (Nga. 5:22, 23) Onkao mambo, mupashi wazhila wa Lesa ye wafwainwa kwitukwasha kwikala na kino kipangwa kya lusa. Inge twauba bino, tukekala na lusa byonka biji Yehoba ne Yesu. Kabiji atweba bena kilishitu twafwainwa kuta muchima bakwetu. Onkao mambo kutemwa Yehoba Lesa ne bakwetu ko kwitulengela kwikala na lusa. Luno lusa lo tumwesha lufuma panshi ya muchima kabiji lutookesha Lesa ku muchima.

BAÑANYI BO TWAFWAINWA KUMWESHANGA LUSA?

Kitupelela kubila lusa bantu betubijilepo byawama nangwa bantu bo twayuka. (2 Sam. 2:6) Jishinda jimo jo twakonsha kubilamo bino ke kwibasanchila. (Kolo. 3:15) Pano kyakonsha kwikala byepi inge ketulanguluke’mba bantu bamo kechi twafwainwa kwibobila lusa ne?

Akilangulukai pa kino: Yehoba umwesha bantu lusa lwanji lukatampe. Kabiji mu mambo anji, Lesa witutundaika kumweshanga kino kyubilo kya lusa. Byambo bya kuba’mba “lusa lukatampe” bebingijisha bimye byavula mu Binembelo bya Bwina Kilishitu bya Kingiliki. Ñanyi bintu bitubila Lesa bimwesha’mba uji na lusa?

Yehoba umwesha lusa bantu bonse kabiji wibapa bintu bya mu bwikalo bikebewa pa kuba’mba batwajijile kwikala na bumi. (Mat. 5:45) Kabiji Yehoba witumwesha lusa saka tukyangyetu ne kumuyuka. (Efi. 2:4, 5, 8) Wapaine bupe bwawama ku bantu bonse bwa mwananji yenkawa umotu. Mutumwa Paulo wanembele’mba Yehoba wapaine bukuzhi “monka mwayila kuvula kwa lusa lwanji lukatampe.” (Efi. 1:7) Kabiji Yehoba watwajijila kwitutangijila ne kwitufunjisha nangwa kya kuba tulenga mambo ne kuba bintu bimufichisha ku muchima. Byambo ne mikambizho yanji biji nobe ‘mvula umima.’ (Mpitu. 32:2) Kafwako byo twakonsha kumubila byakonsha kwesakana na lusa lo etumwesha ne. Kabiji twayuka kuba’mba inge Yehoba kechi witumwesheshe lusa lwanji lukatampe ne, inge kechi tujipo na luketekelo lwa kukekala na bumi bwa myaka ne myaka kulutwe ne.—Esakanyaiko 1 Petelo 1:13.

Kinetu, lusa lwa Yehoba lukatampe lwitulengela kumutemwa ne kufwenya kwipi ne aye. Kino kitulengela ne atweba kubula kusalulula bantu bo twafwainwa kumweshanga lusa. Onkao mambo, pa juba pa juba twafwainwa kumweshanga bakwetu lusa lujipo ne Yehoba. (1 Tesa. 5:15) Inge ketumweshe lusa kimye kyonse tukekala nobe mujilo mu kimye kya mashika. Ko kuba’mba tukatundaikanga ba mu kisemi kyetu, bo tupwila nabo, bo twingila nabo, bo tufunda nabo ku sukulu ne bantu bo twikala nabo mu kinkalankulo.

Langulukai pa ba mu kisemi kyenu nangwa ba mu kipwilo bo mwakonsha kutundaika nangwa kukwasha. Kampe mu kipwilo kyenu mujipo ye mwakonsha kukwasha kuwamisha pa nzubo nangwa kwibakwashangako kupota byo bakeba. Kabiji inge mwataana muntu ubena kukebewa bukwasho mu mwingilo, nanchi mwakonsha kumukwasha nyi?

Byonka biji Yehoba, twayai atweba bonse tulondelenga “muzhilo wa lusa” mu ñambilo ne mu byo tuba.