MUTWE WA KUFUNDA 34
‘Twajijilai Kwenda mu Bukine’
‘Twajijilai kwenda mu bukine.’—3 YOA. 4.
LWIMBO 111 Bintu Bitulengela Kusangalala
BIJI MU UNO MUTWEa
1. Tumwenamo byepi inge ketwisambe pa bintu bitulengejile’mba tufunde “bukine”?
“ÑANYI kintu kimulengejile kwikala Bakamonyi ba kwa Yehoba?” Kampe ne anweba bakimwipuzhapo buno bwipuzho. Mambo bo bwipuzho bo twatemwa kwipuzha balongo ne banyenga inge tubena kukeba kwi bayuka bulongo. Kitusangajika bingi kuyuka balongo ne banyenga byo bayukile Yehoba ne kumutemwa kabiji tumvwa bingi bulongo pa kubuula bakwetu byo twafunjile bukine. (Loma 1:11) Ino misambo itukwasha kutwajijila kulanguluka pa bintu byakonsha kwitukwasha kutwajijila kwikala Bakamonyi ba kwa Yehoba. Kabiji itukwasha kutwajijila “kwenda mu bukine” ko kuba’mba kutwajijila kuba bintu byafwainwa kulengela Yehoba kwitupesha ne kwitabilwa kwi aye.—3 Yoa. 4.
2. Ñanyi bintu byo tusakwisambapo mu uno mutwe?
2 Mu uno mutwe tusakwisamba pa bintu bimo bitulengela kutemwa bukine. Kabiji tusakwisamba pa byo twakonsha kutwajijila kumwesha’mba twatemwa buno bupe bwanema. Kwakubula nangwa kuzhinaukatu ne, kuyuka bino bishinka kusakwitulengela kumusanchila bingi Yehoba pa kwitufunjisha bukine. (Yoa. 6:44) Kabiji kusakwitutundaika kutwajijila kufunjishanga bakwetu bukine bwa mu Baibolo.
ENE MAMBO O TWATEMENWA “BUKINE”
3. Ñanyi kintu kyakila mu kunema kitulengela kutemwa bukine?
3 Kuji bintu byavula bingi bitulengela kutemwa bukine. Ne kyakilamo kunema, twamutemwa bingi Yehoba Lesa yenka witufunjisha bukine. Mambo anji Baibolo etukwasha kuyuka’mba ye wa bulume bonse Walengele jiulu ne ntanda kabiji ye Shetu wa mwiulu wituta bingi muchima. (1 Pe. 5:7) Twayuka kuba’mba Lesa wetu wa “lusa ne kifyele, ubanda kuzhingila, wavula butemwe bubula kwaluka ne bukine.” (Lupu. 34:6) Yehoba watemwa bunchibamambo bwaoloka. (Isa. 61:8) Onkao mambo, kimukola bingi ku muchima kumona byo tuyanda kabiji ubena kutengela kimye kyo akafumyapo makatazho onse. (Yele. 29:11) Ne atweba tubena kutengela kino kimye. Kino kyo kintu kimo kitulengela kumutemwa bingi Yehoba.
Bukine bwa mu Baibolo Buji Nobe . . . Kimiko
Byonkatu kimiko byo kilengela bwato kubula kukumpulwa, luketekelo lwetu nalo lwakonsha kwitukwasha kuchinchika meseko. Kabiji bukine bwa mu Baibolo bwitulengela kubuulako bakwetu bintu bya kulutwe bitulaya Lesa. (Monai mafuka 4-7)
4-5. Mambo ka mutumwa Paulo o aesakenye lwitabilo lwetu na kimiko?
4 Ñanyi kintu kikwabo kitulengela kutemwa bukine? Tumwenamo bintu byawama bingi mu kufunda bukine. Akilangulukai pa kino. Bukine bwa mu Baibolo bwifunjisha pa luketekelo lwa kulutwe. Paulo waambile pa buneme bwa luno luketekelo byo anembele’mba: “Tuji na luno luketekelo luji nobe kimiko kya mweo wetu, lwa kine kabiji lwakosa.” (Hebe. 6:19) Byonkatu kimiko byo kilengela bwato kubula kukumpulwa, ne luketekelo lwetu mu bintu bya kulutwe lwitukwasha kuchinchika makatazho o tupitamo mu bwikalo bwetu.
5 Pa kino kyepelo, Paulo waambilenga pa bena Kilishitu bashingwa baketekela kuya mwiulu. Pano bino, bino byambo bingila ne ku bena Kilishitu baji na luketekelo lwa kwikala myaka ne myaka mu paladisa pano pa ntanda. (Yoa 3:16) Onkao mambo, kufunda pa luketekelo lwa kukekala myaka ne myaka kwituletela bingi lusekelo.
6-7. Yvonne wamwenamo byepi mu bukine bo afunda bwaamba pa bintu bya kulutwe?
6 Akilangulukai pa byapichilemo nyenga Yvonne. Bamukomeshe kechi bajinga Bakamonyi ba kwa Yehoba ne. Kabiji byo ajinga mwanyike wachiinanga bingi lufu. Uvuluka byambo byo atangile byo abula kulubamo bya kuba’mba: “Mu kuya kwa moba muntu yense ukafwa.” Waambile’mba: “Bino byambo byandengelanga kutongama bingi bufuku na kulanguluka pa bintu bya kulutwe. Nalangulukilenga’mba ‘bino kechi byo twalengelwe ne. Inge byo byo kiji, mambo ka o twaikelako?’ Amiwa kechi mbena kukeba kufwa ne.”
7 Palutwe kacheche, Yvonne byo akomeneko, wamonañene na Bakamonyi ba kwa Yehoba. Washimikizhe’mba: “Mu kuya kwa moba naikele na luketekelo lwa kwikala myaka ne myaka mu Paladisa pano pa ntanda.” Nanchi kufunda bukine kwakwasha byepi nyenga yetu? Wanungilepo’mba: “Luno kechi ntongama ne kwikala na bijikila bya kuchiina lufu nangwa kuchiina bikamweka kulutwe ne.” Kyamweshatu Patoka kuba’mba Yvonne watemwa bingi bukine bwa mu Baibolo kabiji watwajijila kubuulako bakwabo kuketekela bintu bya kulutwe.—1 Timo. 4:16.
Bukine bwa mu Baibolo Buji Nobe . . . Kya Buneme
Kwingijila Yehoba luno ne kwikala na luketekelo lwa kumwingijila myaka ne myaka mu Bufumu bwanji kuji nobe kya buneme. Kwambatu kine, kwingijila Yehoba kwanema bingi kukila bintu byonse (Monai mafuka 8-11)
8-9. (a) Mu kishimpi kimo kya kwa Yesu muntu wanemekele byepi kya buneme kyo ataine? (b) Mumwesha byepi kuba’mba mwanemeka bukine?
8 Bukine bwa mu Baibolo bwavwangamo Mambo Awama aamba pa Bufumu bwa Lesa. Yesu waesakenye buno bukine bwaamba pa Bufumu ku kya buneme kyafyamika. Pa Mateo 13:44, Yesu waambile’mba: “Bufumu bwa mwiulu buji nobe kintu kya buneme kyo bafya mu bujimi, muntu kyo atuluka ne kwikifya; kabiji na mambo a lusekelo, uya na kupotesha byonse byo aji nabyo ne kupota bobwa bujimi.” Uno mwanamulume kechi wakebelekebelenga kino kya buneme ne. Nangwa byonkabyo, byo ekitulukile, waubile bintu byavula bingi pa kubatu’mba ekale nakyo. Wapoteshe byonse byo ajinga nabyo. Mambo ka? Mambo wayukile’mba kino kya buneme kyo ataana kyajinga bingi na mutengo. Kyajinga bingi na mutengo kukila bintu byonse byo apoteshe.
9 Nanchi ne anweba byo byo mwanemeka bukine nyi? Ee, mwi bunemeka bingi. Twayuka’mba pano pa ntanda kafwapo kintu nangwa kimo kyaesakana na lusekelo lo twikala nalo umvwe tubena kwingijila Yehoba mu ano moba ne. Kabiji kafwako kintu nangwa kimo kyaesakana na luketekelo lwa kukekala myaka ne myaka mu Bufumu bwa Lesa ne. Kwikala na bulunda bwakosa ne Yehoba ke kintu kyanema bingi kukila bintu byonse byo twasankilapo pa kuba’mba tumwingijilenga. Kintu kitusangajika bingi ke “[kumutokesha] ku muchima.”—Kolo. 1:10.
10-11. Ñanyi kintu kyalengejile Michael kupimpula bwikalo bwanji?
10 Atweba bavula twasankilapo bintu byavula bingi pa kubatu’mba twitabilwe kwi Yehoba. Bamo basankilapo makito a kufola muzema wa mali anemeka bantu bavula mu ino ntanda. Bakwabo nabo basankilapo bunonshi. Kabiji kufunda pe Yehoba kwalengela bakwabo kupimpula byubilo. Bino byo byaubile Michael. Kechi wakomejile mu kisemi kya Bakamonyi ba kwa Yehoba ne. Byo ajinga nsongwalume wafunjile makayo a kwipanta bibaka ne kwifina tukono. Waambile’mba: “Nanemekele bingi kwikala na butuntulu bwa mubiji bwawama ne kwikala wakosa. Bimye bimo naumvwanga nobe kafwako wakonsha kunshinda ne.” Bino Michael byo atatwile kufunda Baibolo, wafunjile’mba Yehoba washikwa bukapondo. (Sala. 11:5) Michael waambile pa kisemi kimo kya Bakamonyi ba kwa Yehoba kyamufunjishanga’mba: “Kechi bambuujilepo kuba’mba ndeke ano makayo ne. Batwajijiletu na kumfunjisha Baibolo.”
11 Kufunda bukine kwalengejile Michael kutemwa bingi Yehoba. Kufunda pe Yehoba byo obila kifyele bapopweshi banji kwamufikile bingi pa muchima. Palutwe kacheche, Michael wayukile kuba’mba wafwainwa kufuukulapo kintu kimo kyapimpwile bwikalo bwanji. Waambile’mba: “Nayukile’mba kuleka makayo a kwipanta bibaka ne kwifina tukono kukankatazha bingi. Pano bino, nayukile’mba kuleka ano makayo kukasangajika Yehoba kabiji nayukile’mba kwingijila Yehoba kyo kintu kyanema kyafwainwa kuba muntu.” Michael wanemekele bingi bukine bo afunjile kabiji kino kyamulengejile kupimpula bwikalo bwanji.—Yako. 1:25.
Bukine bwa mu Baibolo Buji Nobe . . . Lampi
Lampi witupa kyeya kitukwasha kumona konse ko tukeba kuya mu mfishi. Kyo kimotu, Mambo a Lesa etukwasha kufuukula bintu bulongo mu ino ntanda ya kwa Satana mwavula bubi (Monai mafuka 12-13)
12-13. Bukine bwa mu Baibolo bwakwashishe byepi Mayli?
12 Baibolo waambapo pa byanema bukine. Waesakanya bukine ku lampi upana kyeya mu mfishi. (Sala. 119:105; Efi. 5:8) Mayli, wikala mu kyalo kya Azerbaijan, waambapo pa bukine bwa mu Mambo a Lesa byo bwamukwasha. Bashanji ne bainanji kechi bayanga mu bupopweshi bumo ne. Bashanji bajinga ba Mozilemu, pakuba bainanji bajinga Bayudea. Waambile’mba: “Nangwa kyakuba nayukile kuba’mba Lesa ko aji, najinga na mepuzho avula bingi. Neipuzhanga kuba’mba: ‘Mambo ka Lesa o alengejile bantu? Mambo ka Lesa o akonshesha kumanyikila muntu mu mujilo wa Helo, wapichile mu makatazho avula mu bwikalo bwanji bonse?’ Bantu bavula baamba’mba bintu byonse bipitamo muntu mu bwikalo bwanji kyo kyaswa muchima wa Lesa. Kino kyandengelanga kwiipuzha’mba: ‘Mambo ka Lesa witulama o etulekela na kuyanda?’”
13 Nangwa byonkabyo, Mayli watwajijile na kukebakeba mikumbu ku ano mepuzho. Mu kuya kwa moba, waswile kutatula kufunda Baibolo kabiji waikele Kamonyi wa kwa Yehoba. Waambile’mba: “Bukine bwa mu Baibolo bwankwashishe kabiji bwandetejile bingi lusekelo ne kundengela kuleka kwikala na bijikila.” Byonka byaubile Mayli, bonse tutota Yehoba, ‘witwichile byo twajinga mu mfishi amba twiye mu kyeya kyanji kya kukumya.’—1 Pe. 2:9.
14. Twakonsha kutwajijila byepi kutemwa bukine? (Kabiji monai kakitenguluzha ka kuba’mba “Bintu Bikwabo byo Baesakanyako Bukine.”)
14 Abino ke bintu bicheche byo twaambapo bimwesha’mba bukine bwanema. Ne anweba mwafwainwa kulangulukapo bintu bikwabo bimwesha’mba bukine bwanema. Pa lufunjisho lwenu lwa pa bunke mwakonsha kukebakeba bishinka byakonsha kwimulengela kutwajijila kutemwa bukine. Kutemwa bukine kuketulengela kumonapo mashinda amo a kumwesheshamo’mba twibutemwa.
BYO TUMWESHA’MBA TWATEMWA BUKINE
15. Ñanyi jishinda jimo jo twakonsha kumwesheshamo’mba twatemwa bukine?
15 Twakonsha kumwesha’mba twatemwa bukine inge ketutange Baibolo ne mabuku alumbulula Baibolo pa juba pa juba. Nangwa kyakuba twabanda mu bukine, kufunda kechi kupwa ne. Kyamba kya Usopa kitanshi kya July 1879 kyaambile’mba: “Bukine buji nobe jiluba jicheche jawama jamena mungye kabiji javimbilwa mu nsono yakonsha kwijilengela kubula kukoma bulongo. Pa kuba’mba mwijimone mwafwainwa kukenkenta bulongo. . . . Kabiji inge mukeba kwijisenda mwafwainwa kubandama ne kwijiyokola. Bino kechi kyawama kwikalatu na jiluba jimo ja bukine ne. . . . Mwafwainwa kufunjilapo ne bukine bukwabo.” Kufunda kechi kwapeela ne, pano bino, mufuma bintu byawama bingi.
16. Ñanyi jishinda jo mwingijisha pa kutanga Baibolo ne mabuku akwabo alumbulula Baibolo jimukwasha kumvwisha byo mubena kutanga? (Byambo bya Maana 2:4-6)
16 Kechi bonse batemwa kutanga ne kufunda ne. Pano bino, Yehoba witubuula kutwajijila ‘kukebakeba’ bukine pa kuba’mba twibuyuke. (Tangai Byambo bya Maana 2:4-6.) Umvwe saka tukebakeba buno bukine tukamwenamo bintu byawama bingi. Corey waambile’mba inge ubena kutanga Baibolo uta muchima pa kyepelo kimo. Walumbulwile’mba: “Ntanga tubyambo twa munshi tonse, ntanga binembelo byonse biji pa tubisopelo to bamwesha mu kyokyo kyepelo kabiji nkebakeba bishinka bikwabo byalumbulula kyokyo kyepelo. . . . Kuba bino kunkwasha kumvwisha bulongo mwatala kyokyo kyepelo.” Umvwe ketwikalepo na kimye kya kutanga Baibolo kwingijisha jino jishinda nangwa jikwabo kimwesha’mba twanemeka bukine.—Sala. 1:1-3.
17. Tumwesha byepi amba tubena kwingijisha bintu byo tubena kufunda mu Mambo a Lesa? (Yakoba 1:25)
17 Pa kuba’mba tumwenemo byawama twafwainwa kutanganga Baibolo ne kwingijishanga bintu byo tubena kutanga mu Baibolo mu bwikalo bwetu bonse. Umvwe ketube bino po po tukekala na lusekelo. (Tangai Yakoba 1:25.) Twakonsha kumwesha byepi amba tubena kwingijisha buno bukine? Mulongo umo waambile’mba twafwainwa kwikalangapo na kimye kya kumona inge tubena kwingijisha bintu byo tubena kufunda nangwa ne. Mutumwa Paulo waambile’mba: “Monka mo twaendelako kala kufika ne pano po tuji, twayai twendenga bulongo monkamo.”—Fili. 3:16.
18. Mambo ka o twafwainwa kwibikilangako ‘kutwajijila kwenda mu bukine’?
18 Akilangulukai pa mambo a Lesa byo etukwasha ‘kutwajijila kwenda mu bukine.’ Etukwasha kwikala na byubilo byawama bisangajika Yehoba ne bulongo ne banyenga. (Maana. 27:11; 3 Yoa. 4) Abino bishinka byanema bingi mambo bitulengela kutemwa bukine ne kutwajijila kwenda mu bukine?
LWIMBO 144 Langulukaingatu pa Mfweto!
a Kyambo kya “bukine” javula kilumbulula bintu byo twaitabilamo ne bwikalo bwetu. Umvwe po po mwaikala Bakamonyi ba kwa Yehoba nangwa bemuyuka mu bwikalo bwenu bonse amba mwi Bakamonyi ba kwa Yehoba musakumwenamo bingi kufunda ene mambo o betutelela’mba Bakamonyi ba kwa Yehoba. Kino kisakwimukwasha kubanga bintu byakonsha kwimulengela’mba mwitabilwe kwi Yehoba.