Byo Twakonsha Kufundako Bakwetu mu Jishinda Jawama

1. Ñanyi wafwainwa kufundako bakwabo? Lumbululai.

MUMVWA byepi kufundako bakwenu? Bamo bomvwa bingi bulongo kufundako bakwabo. Bakwabo bakankazhama nangwa kumvwa moyo kufundako bakwabo. Monse mo kyakonsha kwikela, atweba bonse twafwainwa kufundangako bakwetu. Mambo ka? Mambo Yesu waambile’mba bena Kilishitu ba kine bakebayukila ku butemwe bo bemwesha abo bene na bene. (Yoa. 13:35) Jishinda jimo jo tumwesheshamo buno butemwe ke kufundako balongo ne banyenga inge ke kikebewe. Mambo a Lesa aamba’mba “bulunda bwawama” bukoselako na mambo a “kufundañanako kufuma panshi ya muchima.”​—Maana 27:9.

2. Bakulumpe mu kipwilo bafwainwa kuba ka, kabiji mambo ka? (Monai ne kakitenguluzha ka kuba’mba “Byo Betufundako pa Kupwila kwa Mukachi ka Mulungu.”)

² Kikatakata bakulumpe mu kipwilo bafwainwa kufundangako bakwabo mu jishinda jawama. Yehoba kwingijisha Yesu wapa bano banabalume mwingilo wa kufunga kipwilo. (1 Pe. 5:2, 3) Jishinda jimo jo bobilamo bino ke kwamba majashi a kufundañanako mu kipwilo. Kabiji bafwainwa kufundako balongo ne banyenga pa muntu pa muntu kuvwangakotu ne boba baleka kupwila. Pano bakulumpe mu kipwilo kuvwangakotu ne atweba bonse, twafwainwa kufundangako byepi bakwetu mu jishinda jawama?

3. (a) Twakonsha kuyuka byepi bulongo bya kufundako bakwetu mu jishinda jawama? (Isaya 9:6; monai kakitenguluzha ka kuba’mba “Londelainga Byaubanga Yesu pa Kufundako Bakwenu.”) (b) Ñanyi bintu byo tusakwisambapo mu uno mutwe?

³ Twakonsha kuyuka bulongo bya kufundako bakwetu inge ke tutange mashimikila a mu Baibolo aamba pa bantu bafundañanangako kikatakata Yesu. Jizhina ja mushingi jimo jo bamupa ke ja kuba’mba “Upana Maana.” (Tangai Isaya 9:6.) Mu uno mutwe, tusakwisamba pa byo twafwainwa kuba inge muntu witwambila kumufundako ne byo twafwainwa kufundako muntu wabula kwitwambila’mba tumufundeko. Kabiji tusakwisamba ne ene mambo o kyanemena kufundako muntu pa kimye kyafwainwa ne mu jishinda jawama.

INGE MUKWETU WITWAMBILA KUMUFUNDAKO

4-5 Inge muntu witwambila’mba tumubuuleko bya kuba, ñanyi bwipuzho bo twafwainwa kwiipuzha patanshi atweba bene? Lumbululai.

⁴ Inge mukwetu witwambila kumubuulako bya kuba, ñanyi kintu kyo twafwainwa kuba? Kimye kimo twakonsha kukeba’mba ponkapotu tumubuule bya kuba. Pano bino, twafwainwa kwiipuzha’mba, ‘Nanchi nayuka bya kumukwasha kwesakana na lukatazho lo aji nalo nyi?’ Pa bimye bimo, jishinda jawama kumukwashishamo, kechi kumubuula bya kuba ponkapotu ne, bino ke kumubuula muntu wafikilamo wakonsha kumukwasha bulongo kwesakana na bintu byo abena kukeba.

⁵ Fwanyikizha kuba’mba mulunda nenu wakolwa kikola kikatampe. Wimubuula’mba wakeba mashinda apusana pusana a kubukilwamo kabiji wimwipuzha kuba’mba mumubuule jishinda jawama jo afwainwa kulondela . Mwakonsha kusala jishinda jimo ja kubukilwamo, pano bino kechi mwi badokotala ne. Kechi mwayuka byavula byaamba pa kyokyo kikola ne. Inge kyaikala bino, jishinda jawama jo mwakonsha kukwashishamo mulunda nenu ke kumukwashako kukeba muntu wakonsha kumukwasha bulongo.

6 Mambo ka o twafwainwa patanshi kutekanya saka tukyangye kubuula muntu bya kuba?

⁶ Nangwatu inge twamona’mba twafikilamo kubuula muntu bya kuba pa kintu kyo abena kukeba, twafwainwa patanshi kutekanya saka tukyangye kumubuula bya kuba. Mambo ka? Byambo bya Maana 15:28 byamba’mba “muchima waoloka ulangulukila jimo saka akyangye kukumbula.” Twakonsha kuba byepi inge twamona’mba twayuka mukumbu? Nangwa kiji bino, patanshi twafwainwa kukeba bishinka, kulomba ne kulanguluka langulukapo. Kuba bino kuketulengela kushiinwa’mba bintu byo tukeba kukumbula byayilamo na bikeba Yehoba. Akimonai byaubile ngauzhi Natana.

7. Ñanyi kintu kyo tufunjilako ku byaubile ngauzhi Natana?

⁷ Byo esambilenga na ngauzhi Natana, Mfumu Davida waambile’mba wakebelenga kushimika nzubo ya Yehoba. Natana ponkapotu wamubuujile’mba kijitu bulongo. Nangwa byonkabyo, Natana patanshi wafwainwe kwipuzha Yehoba. Mambo ka? Mambo Yehoba kechi wakebelenga’mba Davida ashimike nzubo ya Lesa ne. (1 Moba 17:1-4) Kwesakana na kino kyaubiwe, inge muntu witwipuzha’mba tumubuuleko bya kuba, twafwainwa ‘kutekanya ne kubanda kwamba.’​—Yako. 1:19.

8. Ñanyi kintu kikwabo kyafwainwa kwitulengela kutekanya saka tukyangye kubuula muntu bya kuba?

⁸ Akimonai kintu kikwabo kyafwainwa kwitulengela kutekanya saka tukyangye kubuula muntu bya kuba: Inge twabuula muntu bukiji bya kuba kwakubula kulangulukapo bulongo kabiji mwafuma byatama, ko kuba’mba uno muntu wakonsha kwitupamo mambo. Kyawama kulangulukilapo jimo saka tukyangye kubuula muntu bya kuba.

KUFUNDAKO MUNTU WABULA KWITWAMBILA’MBA TUMUFUNDEKO

9. Bakulumpe mu kipwilo saka bakyangye kufundako muntu, ñanyi kintu kyo bafwainwa kushiinwa? (Ngalatiya 6:1)

⁹ Inge ke kikebewe, bakulumpe mu kipwilo bafwainwa kufundako mulongo nangwa nyenga “waya mu jishinda jingi.” (Tangai Ngalatiya 6:1.) Kampe muntu wakonsha kulenga mambo akatampe na mambo a kubula kufuukula bulongo. Kintu kyafwainwa kukebesha kuba bakulumpe mu kipwilo ke kukwasha uno muntu kuba’mba atwajijile kwenda mu jishinda jaya ku bumi bwa myaka ne myaka. (Yako. 5:19, 20) Nangwa byonkabyo, pa kuba’mba byo babena kumufundako bimukwashe, patanshi bafwainwa kushiinwa’mba uno muntu kine walenga mambo. Yehoba wituswisha kwingijisha jiwi jetu ja mu muchima pa kufuukula bintu. (Loma 14:1-4) Pano bakulumpe mu kipwilo bafwainwa kuba byepi inge bayuka’mba uno muntu walenga mambo kabiji bafuukulapo kumufundako?

10-12. Bakulumpe mu kipwilo bafwainwa kuba byepi pa kufundako muntu wabula kwibalomba’mba bamufundeko? Lumbululai. (Monai ne bipikichala.)

¹⁰ Kechi kyapeela bakulumpe mu kipwilo kufundako muntu wabula kwibalomba’mba bamufundeko ne. Mu ñanyi jishinda? Mutumwa Paulo waambile’mba pa bimye bimo muntu kechi wakonsha kuyuka’mba walenga mambo ne. Onkao mambo, patanshi bakulumpe mu kipwilo bafwainwa kubapo bintu bimo bikamulengela kuswa byo bakeba kumufundako.

¹¹ Kufundako muntu wabula kwitulomba kuba’mba tumufundeko, twakonsha kwikwesakanya ku kubyala nkunwa pa mushiji wakosa. Njimi saka akyangye kubyala, wafwainwa patanshi kujima mushiji. Kino kilengela mushiji kunekena ne kubyalapo nkunwa pa kuba’mba ikome bulongo. Kepo atwajijila kutekezha nkunwa pa kuba’mba ikome. Kyo kimotu, mukulumpe mu kipwilo saka akyangye kufundako muntu wabula kumwambila’mba amufundeko, kuji bintu byo afwainwa kuba bikalengela muntu kuswa kumufundako. Wafwainwa kupembelela kimye kyafwainwa. Panyuma ya bino, mukulumpe mu kipwilo wafwainwa kumwambila’mba wamuta bingi muchima kabiji kuji bintu bimo byo akeba kumubuula. Muntu ubena kufundañanako inge wamwesha butemwe ne kifyele, kikapeelela muntu ye abena kufundako kuswa byo bamufundako.

¹² Kimye kyo abena kwisamba nanji, mukulumpe mu kipwilo wafwainwa kumutekenesha’mba atweba bonse tulubankanya pa bimye bimo kabiji tukebewa kwitufundako. (Loma 3:23) Na jiwi jakooka kabiji na mushingi, mukulumpe mu kipwilo wafwainwa kumulumbulwila bulongo kwingijisha Binembelo kuba’mba walenga mambo. Inge mulongo waswa’mba walenga mambo, mukulumpe mu kipwilo wafwainwa “kubyala nkunwa” kupichila mu kumulumbulwila mu jishinda japeela byo afwainwa kuba pa kuba’mba akoseshe jikwabo bulunda bwanji ne Yehoba. Mu kupezhako, mukulumpe mu kipwilo wafwainwa “kutekezha” nkunwa kupichila mu kusanchila mulongo kufuma panshi ya muchima ne kulombela nanji pamo.​—Yako. 5:15.

13. Bakulumpe mu kipwilo bakonsha kuba byepi pa kuba’mba bayuke’mba muntu waumvwisha byo bamufundako?

¹³ Pa bimye bimo, muntu ye babena kufundako kechi wakonsha kumvwisha bintu byo babena kumufundako ne. Bakulumpe mu kipwilo bafwainwa kuba byepi pa kuba’mba kintu kya uno mutundu kibule kumweka? Bakonsha kumwipuzha mepuzho mu jishinda jawama kuba’mba omvwishe bishinka. (Sapwi. 12:11) Mikumbu yanji ikalengela muntu ubena kumufundako kuyuka inge uno muntu waumvwisha bintu byo bamufundako nangwa ne.

KUFUNDAKO MUNTU PA KIMYE KYAFWAINWA NE MU JISHINDA JAWAMA

14. Nanchi twafwainwa kufundako muntu inge twazhingila nyi? Lumbululai.

¹⁴ Atweba bonse twi bambulwakulumbuluka. Onkao mambo, tuba ne kwamba bintu bizhingijisha bakwetu. (Kolo. 3:13) Mambo a Lesa aamba’mba bakwetu pa bimye bimo bakonsha kuba bintu byakonsha kwituzhingijisha. (Efi. 4:26) Pano bino, kechi twafwainwa kufundangako bakwetu saka twazhingila ne. Mambo ka? Mambo “bukaji bwa muntu kechi buleta bololoke bwa Lesa ne.” (Yako. 1:20) Inge ketufundeko muntu saka twazhingila, twakonsha kulengelatu bintu kuya mu nsunya. Kino kechi kilumbulula’mba kechi twafwainwa kubuula muntu wituzhingijisha bintu byo tubena kumvwa ku muchima ne. Pano bino, twakonsha kwisamba nanji pa kimye kikwabo inge bukaji bwatontoloka. Akimonai byo twakonsha kufunjilako ku muntu wa kishinka wafunjileko Yoba, aye Elihu.

15. Ñanyi bintu byo tufunjilako ku byaubile Elihu? (Monai ne kipikichala.)

¹⁵ Pa moba avula, Elihu watelekelenga kwi Yoba byo ebingishenga ku byambo byatama byamwambijilenga balunda nanji ba bubela. Elihu waumvwijile Yoba lusa. Nangwa byonkabyo, Elihu wazhingijile na mambo a kuba’mba Yoba waambile bya bubela pe Yehoba pa kuba’mba ebingishe. Pano bino, Elihu wapembejile kimye kyawama kya kwambilapo kabiji watekenye ne kwamba na mushingi pa kufundako Yoba. (Yoba 32:2; 33:1-7) Tufunjilako kintu kyanema bingi ku byaubile Elihu: Twafwainwa kufundako muntu pa kimye kyafwainwa ne mu jishinda jawama. Kabiji twafwainwa kumwesha butemwe ne mushingi pa kuba bino.​—Sapwi. 3:1, 7.

TWAJIJILAI KUFUNDAKO BAKWENU NE KUSWA KWIMUFUNDAKO

16. Ñanyi kintu kyo mufunjilako pa Salamo 32:8?

¹⁶ Kinembelo paimena uno mutwe kyaamba’mba ‘Yehoba witubuula bya kuba saka etutala.’ (Tangai Salamo 32:8.) Kino kibena kulumbulula’mba Yehoba utwajijila kwitukwasha. Kabiji kechi witubuulatu bya kuba ne, bino witukwasha ne kuyuka byakwibingijisha. Ne atweba twafwainwa kubanga byonka byuba Yehoba. Inge tubena kufundako bakwetu, twafwainwa kutwajijila kwibatundaika ne kwibakwasha kufuukulapo bulongo.

17. Inge bakulumpe mu kipwilo kebafundeko bakwabo kwesakana na mwayila mafunde a mu Baibolo, bakekala nobe ñanyi kintu? Lumbululai. (Isaya 32:1, 2)

¹⁷ Kwesakana na byo twafunda, twafwainwa kufundangako bakwetu ne kuswa kwitufundako. (2 Timo. 3:1) Bakulumpe mu kipwilo bafundako bakwabo kwesakana na mwayila mafunde a mu Baibolo, baji nobe “tukola twa mema tuji mu kyalo mwabula mema.” (Tangai Isaya 32:1, 2.) Tusanchila bingi balunda baji na muchima wa kukeba kwitufundako. Byambo byo bamba pa kwitufundako “biji nobe maepo a ngolode aji mu bipe bya siliva.” (Maana 25:11) Twayai atweba bonse tutwajijile kwikala na maana a kufundako bakwetu ne kuswa kwitufundako.