BUTALA BWA MABUKU BWA PA INTANETI
Kyamba kya Usopa
BUTALA BWA PA INTANETI
Kikaonde
Pa kukebela
  • Bisopelo
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • KUPWILA
  • w13 9/15 pp. 7-11
  • Bya Kuvululako bya Yehoba byo Byakishinka

Vidyo ufwamo.

Yakana kushinkuka.

  • Bya Kuvululako bya Yehoba byo Byakishinka
  • Kyamba kya Usopa—2013
  • Tumitwe tucheche
  • Byambo Bipashako
  • BYAUBANGA BENA ISALELA INGE LESA WIBAVULULAKO
  • KOKELAINGA LESA PA KUBA’MBA MWIKALE NA BUMI
  • KWIBAVULULAKO KWAKWASHISHE BENA KILISHITU BATANSHI KWIKALA BAKISHINKA
  • KETEKELAI MWI YEHOBA
  • Lekai Bituvululako Yehoba Bisangajikenga Muchima Wenu
    Kyamba kya Usopa—2013
  • ‘Milaye Yenu Intokesha Ku Muchima’
    Kyamba kya Usopa—2006
  • Nanchi Mbena Kwingila Papelela Ngovu Yami Nyi?
    Mwingilo Wetu wa Bufumu—2010
  • Byambo Bya Lesa Bikale Kyeya Kya Mu Jishinda Jenu
    Kyamba kya Usopa—2005
Monai Bikwabo
Kyamba kya Usopa—2013
w13 9/15 pp. 7-11

Bya Kuvululako bya Yehoba byo Byakishinka

“Bya kuvululako bya Yehoba byo byakishinka, kabiji bipana maana ku wabula maana.”—SALA. 19:7, NW.

MUSAKUKUMBULA’MBA KA?

Bya kwituvululako bya mutundu ka Yehoba byo etupa kupichila mu Binembelo?

Bya kwituvululako bya kwa Yehoba byakonsha kukwasha byepi bena Kilishitu lelo jino?

Mambo ka o twafwainwa kushiinwa kuba’mba kukokela bituvululako Yehoba mufuma byawama?

1. Ñanyi mitwe bantu ba kwa Lesa yo bafundapo javula pa kupwila, kabiji kufunda pa ino mitwe kwitukwasha byepi?

KIMYE kyo mubena kunengezha Lufunjisho lwa Kyamba kya Usopa, nanchi mwakilangulukapo kala amba, ‘Abye bintu twakibifundapo kala’ nyi? Inge kya kuba mwapwanañana na kipwilo kya bena Kilishitu pa myaka yavula, mwafwainwa mwayukapo mitwe imo yo twisambapo javula. Javula tufunda pa Bufumu bwa Lesa, bukuzhi, mwingilo wa kulenga baana ba bwanga ne pa byubilo byawama nabiji butemwe ne lwitabilo. Kufunda kimye kyonse pa ino mitwe kukosesha lwitabilo lwetu ne kwitukwasha kwikala “ba kwioba mambo, kechi ba kwiomvwatu ne.”—Yako. 1:22.

2. (a) Bya kuvululako bya kwa Lesa bilumbulula ka? (b) Mizhilo ya Lesa yapusana byepi na ya bantu?

2 Kyambo kya Kihebelu kyatuntululwa’mba “bya kuvululako” javula kilumbulula mizhilo, mikambizho ne malamuna Lesa o apa bantu banji. Kupusanako na mizhilo ya bantu yaluka aluka, mizhilo ya kwa Yehoba ne malamuna anji byakishinka. Ibyo kuba’mba mizhilo imo yo apaine kala lelo jino bantu banji kechi beilondela ne. Pano bino, kechi kiji bino na mambo a kuba’mba yatama ne. Nyimbi wa masalamo waambile’mba: “Koloka kwa bya kuvululako byenu ko kwa myaka ne myaka.”—Sala. 119:144, NW.

3, 4. (a) Bya kuvululako bya kwa Yehoba byavwangamo ka? (b) Bena Isalela bakonsheshe kumwenamo ka mu kukokela byo bebakambizhanga?

3 Mwafwainwa mwimwena kuba’mba bituvululako Yehoba kimo kimye bikala bya kwitujimunako. Lesa wajimunangako mukoka wa bena Isalela kupichila mu bangauzhi banji. Nabiji byo kwashajiletu kimye kicheche kuba’mba bena Isalela batwele mu Ntanda ya Mulaye, Mosesa wibajimwineko’mba: “Jimukai kuchina’mba michima yenu yakajimbaikwa, ne anweba mwakasendukamo mu jishinda pa kwingijila balesa bangi ne kwibapopwela, ne bukaji bwa Yehoba bwakeya kwimubukila.” (Mpitu. 11:16, 17) Mu Baibolo muji bya kuvululako byavula bingi Lesa byo apanga bantu banji.

4 Pa bimye byavula Yehoba wabujile bena Isalela kuba’mba bafwainwa kumwakamwanga, kukokela jiwi janji ne kuzhijika jizhina janji. (Mpitu. 4:29-31; 5:28, 29) Lesa wibalayile’mba ukebapesha bingi inge bakokela mikambizho yanji.—Levi 26:3-6; Mpitu. 28:1-4.

BYAUBANGA BENA ISALELA INGE LESA WIBAVULULAKO

5. Mambo ka Yehoba o alwijileko Mfumu Hezekiya?

5 Bwikalo bwa bena Isalela bumwesha kuba’mba Lesa walamine mulaye wanji wa kwibapesha. Nabiji kimye Mfumu wa bena Asilya aye Senakelibu kyo ashile na kulukuka Yuda na kukeba kwangata Mfumu Hezekiya bufumu, Yehoba watumine malaika na kwibazhikijila. Mu bufuku bumotu uno malaika wa Lesa waipaile “bonse bene babiyangala” ba mu nzhita ya bena Asilya kya kuba Senakelibu kyamulengele ne bumvu pa kubwela kwabo. (2 Moba. 32:21; 2 Mfu. 19:35) Mambo ka Lesa o alwijileko Mfumu Hezekiya? Mambo “[Hezekiya] wakakachilenga kwi Yehoba; kechi walekele kumulondela ne, bino walaminenga mikambizho yo akambizhizhe Yehoba.”—2 Mfu. 18:1, 5, 6

6. Mfumu Yosiya wamwesheshe byepi kuba’mba waketekela mwi Yehoba?

6 Muntu mukwabo wakokelanga mikambizho ya kwa Yehoba wajinga Mfumu Yosiya. Saka ajitu na myaka itanu na isatu “waubilenga byaoloka ku meso a Yehoba . . . kabiji kechi wasendukile nangwa ku kilujo nangwa ku kipiko ne.” (2 Moba. 34:1, 2) Yosiya wamwesheshe kuketekela mwi Yehoba kupichila mu kufumya bankishi mu kyalo ne kubwezha bupopweshi bwa kine. Kupichila mu kuba bino, Yosiya bamupesheshe pamo na mukoka yense.—Tangai 2 Byambo bya Moba 34:31-33.

7. Ki ka kyamwekanga inge bena Isalela balengulula bibavululangako Yehoba?

7 Nangwa byonkabyo, kyataminekotu bantu ba Lesa kechi batwajijile kuketekela na muchima yense mu bibavululangako Yehoba ne. Pa myaka yavula yapichilepo kechi bamukokejilenga pa bimye byonse ne. Lwitabilo lwabo byo lwakokele kyapelele kwibongola ne kutendeka kupopwela balesa ba bubela. (Efi. 4:13, 14) Byonka byo kyaambijilwe jimo, inge baleka kulondela mizhilo ya Lesa bamonanga malwa akabotoka.—Levi 26:23-25; Yele. 5:23-25.

8. Twakonsha kufunjilako ka ku bena Isalela?

8 Twakonsha kufunjilako ka ku bena Isalela? Byonkatu byo kyajinga ku bena Isalela, ne lelo jino bantu ba Lesa nabo bebajimunako ne kwibafundako. (2 Pe. 1:12) Mambo a Lesa anembelwe na lutangijilo lwa mupashi etuvululako kimye kyonse kyo tutanga. Byo tuji na luusa lwa kwifuukwila bintu, twakonsha kusalapo kukokela lutangijilo lwa Yehoba nangwa kulondela bintu byo tukeba atweba bene. (Mana 14:12) Twayai twisambe pa ene mambo o twafwainwa kuketekela bituvululako Yehoba ne byo tumwenamo mu kwibilondela.

KOKELAINGA LESA PA KUBA’MBA MWIKALE NA BUMI

9. Bena Isalela byo bajinga mu kiselebwa, Yehoba wamwesheshe byepi kuba’mba uji nabo?

9 Bena Isalela byo bayilenga pa lwendo lwa myaka 40 lo bapichile mu “kiselebwa kyabayisha kilengesha moyo,” Yehoba kechi wibabujile jimo byo akebatangijilanga, kwibazhikijila ne kwibalama ne. Nangwa byonkabyo, pa bimye byavula wamwesheshetu patoka kuba’mba bafwainwa kuketekela mwi aye ne mikambizho yanji. Mute wibatangijilanga na jikumbi jaimananga mulumbulumbu kabiji bufuku wibatangijilanga na jikumbi jamwekelenga nobe mujilo. Kupichila mu kuba bino, Yehoba wavulwilemo bena Isalela kuba’mba wajinga nabo pa lwendo lwabo lwakatazha. (Mpitu. 1:19; Lupu. 40:36-38) Kabiji wibamwenanga ne bya mu bwikalo. “Bivwalo byabo kechi byafwile ne, ne maulu abo kechi avimbile ne.” “Kechi bakajilwe kintu” nangwa kimo ne.—Ne. 9:19-21.

10. Yehoba ubena kutangijila byepi bantu banji mu ano moba?

10 Bakalume ba Lesa ba mu ano moba katatakatu bakatwele mu ntanda ipya ya bololoke. Nanchi twaketekela kuba’mba Yehoba ubena kwitupa bikebewa pa kuba’mba tukapuluke “malwa akatampe” abena kwiya nyi? (Mat. 24:21, 22; Sala. 119:40, 41) Kya kine kuba’mba luno Yehoba kechi wingijisha jikumbi jaimana mulumbulumbu nangwa ja mujilo pa kwitutangijila ku ntanda ipya ne. Pano bino, ubena kwingijisha jibumba janji kwitukwasha kutwajijila kwikala balaba. Kya kumwenako, mu ano moba betutundaika bingi kukosesha bulunda bwetu na Lesa kupichila mu kutanga Baibolo pa juba pa juba, kwikala na Kupopwela kwa Kisemi, kutanwa ku kupwila kimye kyonse ne kusapwila. Nanchi twapimpulako bwikalo bwetu pa kuba’mba tulondelenga ino mikambizho nyi? Kuba bino kuketukwasha kwikala na lwitabilo lwakosa luketulengela kupuluka ne kutwela mu ntanda ipya.

11. Mu ñanyi mashinda Lesa mo amweshesha kuba’mba wituta bingi muchima?

11 Kununga pa kwitukwasha kutwajijila kwikala balaba ku mupashi, mikambizho yo tutambula itukwasha kuyuka bya kuba na bintu byo tupitamo pa juba pa juba. Ino mikambizho itukwasha kwikala na jiso jijitu ne mweno yawama ya bintu bya ku mubiji ne kwitukwasha kukepeshako bijikila bya mu bwikalo. Kabiji tumwenamo bingi mu mikambizho yo betupa yaamba pa mvwajilo ne mwekelo, bya kusala bya kisangajimbwe byawama, ne bya kusala po twafwainwa kupelela mu kufunda sukulu. Kabiji akilangulukai pa byo betuvululako bya kuchinuzhuka mapuso pa mazubo, pa kwendesha myotoka, pa Mazubo a Bufumu ne pa bya kwinengezhezha jimo ku bya malwa bipulumukatu. Luno lujimuno lumwesha kuba’mba Lesa wituta bingi muchima.

KWIBAVULULAKO KWAKWASHISHE BENA KILISHITU BATANSHI KWIKALA BAKISHINKA

12. (a) Ñanyi kintu Yesu kyo afunjishepo baana banji ba bwanga pa bimye byavula? (b) Ñanyi kintu kyaubile Yesu kyamwesheshe kwipelula kyafikile Petelo pa muchima, kabiji twafwainwa kufunjilako ka?

12 Mu myaka kitota kitanshi, bantu ba Lesa bebavululangako kimye kyonse. Pa bimye byavula Yesu wabulanga baana banji ba bwanga kuba’mba bafwainwa kwikala na muchima wa kwipelula. Bino, kechi wibabulangatu pa kanwa ne, wibamweshanga ne mwatala kwipelula kupichila mu byo aubanga. Pa juba japeleleko pano pa ntanda, Yesu wakonkenye batumwa banji ku Kijiilo kya Lupitailo. Batumwa banji byo bajilenga, Yesu waimene ne kwibovwa ku maulu, uno mwingilo javula waingilanga bakalume. (Yoa. 13:1-17) Kino kyo aubile kyamwesheshe kwipelula kabiji kibafikile bingi pa muchima baana banji ba bwanga. Byo papichile myaka 30, mutumwa Petelo wajingako ku kyo kya kijiilo wafunjileko bakwabo ba mu lwitabilo pa buneme bwa kwipelula. (1 Pe. 5:5) Byaubanga Yesu byafwainwa kwitulengela atweba bonse kwipelula mu byo tuba na bakwetu.—Fili. 2:5-8.

13. Yesu watundaikanga baana banji ba bwanga kwikala na ka?

13 Buneme bwa kwikala na lwitabilo lwakosa kyo kintu kikwabo kyaambangapo Yesu javula na baana banji ba bwanga. Byo bakankelwe kupanga ndemona mu muntu, baana ba bwanga baipwizhe Yesu amba: “Mambo ka atweba o twaji kukankelwa kumupangamo ndemona?” Yesu wibakumbwile’mba: “Mambo a kalwitabilo kenu kacheche. Kine nemwambila namba: Umvwe mwaikala na lwitabilo nobe luchacha wa masitate . . . kafwako kyo mukakankalwa ne.” (Mat. 17:14-20) Mu mwingilo wanji yense, Yesu wafunjishanga baana banji ba bwanga kuba’mba kwikala na lwitabilo kwanema bingi. (Tangai Mateo 21:18-22.) Nanchi tutanwako ku kushonkena konse, ku kubuñana ne ku kupwila kwa bwina Kilishitu pa kuba’mba tukoseshe lwitabilo lwetu nyi? Kuno kupwila kechi kwa kwitusangajikatu ne, ke bimye byo tumwesha byo twaketekela mwi Yehoba.

14. Mambo ka o kyanemena mu ano moba kwikala na butemwe bujipo ne Kilishitu?

14 Mu Binembelo bya Kingiliki bya Bwina Kilishitu muji bya kwituvululako byavula bingi bya kwitukwasha kwitemwa atwe bene na bene. Yesu waambile’mba mukambizho mukatampe wa bubiji ke wa “kutemwa mukwenu byonka byo witemwa obe mwine.” (Mat. 22:39) Kabiji mutumwa Yakoba nkasanji Yesu watelele butemwe amba “muzhilo wa mfumu.” (Yako. 2:8) Mutumwa Yoano wanembele’mba: “Anweba batemwe bami, kechi mbena kwimunembela mukambizho mupya ne, bino yenkawa mukambizho wa kala ye mwajinga nanji ku ntendekelo.” (1 Yoa. 2:7, 8) Yoano waambilenga pa ka byo aambile’mba “mukambizho wa kala”? Waambilenga pa mukambizho wa butemwe. Wajinga “wa kala” mambo Yesu wamupaine kala saka papita ne myaka yavula, ko kuba’mba ye wamupaine “ku ntendekelo.” Pano bino, wajinga ne “mupya” mambo batumwa bafwainwe kwikala na butemwe bwa kwipana, kikatakata pa kupita mu makatazho aishilenga kulutwe. Byo tuji baana ba bwanga ba kwa Kilishitu, nanchi kechi tusanta pa bya kwitujimunako bitukwasha kuchinuzhuka kwikala na muchima wa kwitemwatu obe mwine uji mu ino ntanda wakonsha kwitulengela kubula kutemwa bakwetu nenyi?

15. Ñanyi mwingilo mukatampe wajinga ne Yesu pano pa ntanda?

15 Yesu watele bingi muchima bantu. Kino kimwekela mu byo abukile bakolwa ne balemana kabiji ne byo asangwile bafu. Nangwa byonkabyo, kubuka bantu bakolwa kechi ye wajinga mwingilo mukatampe wa kwa Yesu ne. Mwingilo mukatampe ye ajinga nanji wajinga wa kusapwila ne kufunjisha, kabiji uno mwingilo wakwashishe bingi bantu. Mu ñanyi jishinda? Twayuka kuba’mba bonse Yesu bo abukile ne kusangula mu myaka kitota kitanshi, mu kuya kwa moba bakotele ne kufwa, pakuba bonse batambwijile byambo byo asapwijilenga bakekala na bumi bwa myaka ne myaka.—Yoa. 11:25, 26.

16. Bakamonyi ba kwa Yehoba babena kukokela byepi mukambizho wa kwa Yesu wa kulenga baana ba bwanga?

16 Mwingilo wa kusapwila watendekele Yesu mu myaka kitota kitanshi ubena kwingijiwa lelo jino mwaya ntanda yonse. Yesu wakambizhe baana banji ba bwanga amba: “Onkao mambo, yainga na kufunjisha bantu ba mu bisaka byonse kwikala ke baana bami ba bwanga.” (Mat. 28:19) Kya kine baingijile bingi, kabiji ne atweba tubena kumwingila bingi na ngovu. Bakamonyi ba kwa Yehoba kukila pa 7 milyonyi babena kwingila mwingilo wa kusapwila Bufumu bwa Lesa na mukoyo mu byalo kukila pa 230. Kabiji kimye kyonse Bakamonyi bafunjisha bantu bavula bingi Baibolo. Mwingilo wa kusapwila umweshatu patoka kuba’mba tuji mu moba apelako.

KETEKELAI MWI YEHOBA

17. Ñanyi lutundaiko lwapaine Paulo ne Petelo?

17 Bena Kilishitu batanshi kwibavululako kwibakwashishe kutwajijila kwikala na lwitabilo lwakosa. Kya kumwenako, Paulo byo ajinga mu kaleya mu Loma wavulwilemo Timoti amba: “Saka ukwachisha ku mutanchi wa byambo byawama byo waumvwine kwi amiwa.” (2 Timo. 1:13) Petelo byo apwishishe kutundaika bena Kilishitu bakwabo kwitemwa abo bene na bene, kuchinchika, ne kwikanya, waambile’mba: “Amiwa nateshakotu muchima kwimuvululamo kimye kyonse bino bintu byonse byo nemunembela, nangwa kya kuba mwibiyukila kala jimo kabiji mwakosela mu bukine.”—2 Pe. 1:5-8, 12.

18. Bena Kilishitu batanshi baumvwanga byepi inge bebavululako?

18 Mu makalata anembele Paulo ne Petelo mwajinga “byambo byaambile kala bangauzhi bazhila.” (2 Pe. 3:2) Nanchi bena Kilishitu batanshi bashikilwe balongo bebavululangako nyi? Ine, mambo bayukile’mba kwibavululako kwamweshanga butemwe bwa Lesa bwibakwashishenga ‘kutwajijila kukoma mu lusa lwa Nkambo yetu kabiji Mupulushi aye Yesu Kilishitu ne kumuyuka.’—2 Pe. 3:18.

19, 20. Mambo ka o twafwainwa kukokelanga bituvululako Yehoba, kabiji twakonsha kumwenamo ka?

19 Lelo jino tuji na bishinka byavula bingi byakonsha kwitulengela kushiinwa kuba’mba kituwamina kukokela bituvululako Yehoba biji mu Mambo anji, Baibolo. (Tangai Yoshua 23:14.) Baibolo witubula Lesa byo aubanga na bantu bambulwa kulumbuluka pa myaka yavula. Bino bintu byanembejilwe kwitukwasha. (Loma 15:4; 1 Ko. 10:11) Tumona bibena kufika bungauzhi bwa mu Baibolo. Bungauzhi buji nobe bya kwituvululako byanembejilwe jimo. Kya kumwenako, bantu bavula baiya mu mpopwelo ya kine ya kwa Yehoba, byonkatu byo kyaawijilwe jimo kuba’mba kikobiwa mu “moba akapelako.” (Isa. 2:2, 3) Kutaminako kwa bintu mu ntanda nako kubena kufikizha bungauzhi bwa mu Baibolo. Kabiji byonka byo twakwambapo kala, kusapwila mwaya ntanda yonse mu ano moba nako kubena kufikizha byambo bya kwa Yesu.—Mat. 24:14.

20 Mulenga wetu wauba bintu byavula byakonsha kwitulengela kumuketekela. Nanchi mumwenamo mu byo etuvululako nyi? Twafwainwa kukokelanga inge wituvululako. Bino byo byaubile nyenga Rosellen. Washimikizha’mba: “Byo natendekele kuketekela mwi Yehoba na muchima yense, natendekele kumona butemwe bwanji ne byo ankosesha.” Ne atweba twayai tumwenengamo mu kukokela bituvululako Yehoba.

[Kipikichala pa peja 7]

[Kipikichala pa peja 8]

Bya kuvululako bya kwa Yehoba byalengejile Yosiya kutumbijika mpopwelo ya kine (Monai jifuka 6)

[Kipikichala pa peja 10]

Kumvwina bituvululako Yehoba kwitulengela kulama bulongo Nzubo ya Bufumu kuchina mapuso (Monai jifuka 11)

    Mabuku a mu Kikaonde (1992-2025)
    Shinkai
    Shinkulai
    • Kikaonde
    • Tuminaiko Bakwenu
    • Byo Mukeba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Shinkulai
    Tuminaiko Bakwenu