Ikalai Byonka Byajinga Mishonale Mwine

“Ikalai ba kundondela amiwa, pamo byonka byo nji amiwa wa kumulondela Kilishitu.”—1 KO. 11:1.

1. Mambo ka o twafwainwa kulondelanga Yesu Kilishitu?

MUTUMWA Paulo walondelanga Mishonale mwine, aye Yesu Kilishitu. Kabiji Paulo watundaikile ne bena Kilishitu bakwabo amba: “Ikalai ba kundondela amiwa, pamo byonka byo nji amiwa wa kumulondela Kilishitu.” (1 Ko. 11:1) Panyuma ya kuba Yesu wibamwesha baana banji ba bwanga kya kumwenako kya kwikepesha kupichila mu kwibovwa ku maulu, wibambijile’mba: “Amiwa nemushila mwa kulondela, amba ne anweba mubenga monka mo nemubila.” (Yoa. 13:12-15) Atweba bena Kilishitu ba ano moba, tuji na mutembo wa kulonda Yesu Kilishitu mu byambo, mu mingilo ne mu byubilo byo tumwesha mu bwikalo bwetu.—1 Pe. 2:21.

2. Nangwa kya kuba kechi mwatongolwa ne kutumwa na Jibumba Jitangijila mu mwingilo wa bumishonale ne, muchima wa mutundu ka ye mwafwainwa kwikala naye?

² Mu mutwe wafumako, twafunjile kuba’mba mishonale ke muntu ye batuma kwikala musapwishi, ko kuba’mba usapwila mambo awama ku bantu bakwabo. Pa mambo a luno lubaji, Paulo waipwizhe mepuzho awama bingi. (Tangai Loma 10:11-15.) Akimonai byaipwizhe mutumwa amba: “Bakomvwa byepi kwa kubula musapwishi?” Kepo aambile byambo bya mu bungauzhi bwa kwa Isaya amba: “Byo auba buya aa maulu a boba baleta mambo a lusekelo a bintu byawama.” (Loma 10:11-15) Nangwa kya kuba kechi mwatongolwapo kala ne kutumwa mu kyalo kingi mu mwingilo wa bumishonale ne, mwakonsha kwikala na muchima wa busapwishi, kulonda Yesu kwikala na mukoyo wa kutaya mbila ya mambo awama. Mwaka wapwa 6,957,852 basapwishi ba Bufumu ‘baingijile mwingilo wa busapwishi’ mu byalo 236.—2 Timo. 4:5.

“Atweba Twaleka Byonse, ne Kwimulondela”

3, 4. Bintu ka Yesu byo ashile mwiulu, kabiji ki ka kyo twafwainwa kuba pa kuba’mba tumulondelenga?

³ Pa kuba’mba engile mwingilo wanji panopantanda, Yesu “wialwile mwine nobe ke watu pa kutambula musango wa buzha,” ne kusha bwikalo bwanji bwa mwiulu ne lukumo. (Fili. 2:7) Byonse byo tuba mu kulonda Kilishitu kechi byakonsha kwesakana pamo na byaubile Yesu kimye kyo aishile pano panshi ne. Bino twafwainwa kutwajijila kwimana bashikimanatu byo tulondela Kilishitu, kechi kutendeka kulanguluka pa bintu byo twajinga nabyo mu ino ntanda ya kwa Satana ne.—1 Yoa. 5:19.

⁴ Pa kimye kimo, mutumwa Petelo waambijile Yesu amba: “Atweba twaleka byonse, ne kwimulondela. (Mat. 19:27) Ba Petelo, Andeleo, Yakoba ne Yoano bashile makonde abo ponkapotu byo bebechile kulondela Kilishitu. Balekele mwingilo wa kwipaya masabi ne kutendeka mwingilo wabo mukatampe wa busapwishi. Kwesakana na jishimikila ja Mambo awama a mu buku wa kwa Luka, Petelo waambile’mba: “Talai, atweba twasha byetu, twimulondela.” (Luka 18:2) Atweba bavula kechi twashile byonse “byetu” kuba’mba tulondele Yesu ne. Nangwa byonkabyo, ‘twikaine’ atwe bene pa kwikala baana ba bwanga ba kwa Kilishitu ne bakalume ba Yehoba bengila na muchima yense. (Mat. 16:24) Bwikalo bwa uno mutundu bwaleta bintu byawama byavula bingi. (Tangai Mateo 19:29.) Kwikala na muchima wa kusapwila mu kulonda Yesu kwitulengela kwikala na lusekelo, kikatakata umvwe twakwashapo muntu kufwenya kwipi ne Lesa ne ku Mwananji ye atemwisha.

5. Shimikizhaipo kya kumwenako kimo kimwesha kañenda byo akonsha kufuukulapo kuba panyumatu ya kufunda bukine bwa mu Baibolo.

⁵ Muntu wa jizhina ja Valmir mwina Brazil awo waikalanga mukasokopyo mwine mu Suriname wajinga lukokaula wa mabwe a ngolode. Uno muntu wiapupanga bingi malwa kabiji waikelenga bwikalo buncha. Kimye kimo kyo afikile mu taunyi, Bakamonyi ba kwa Yehoba batendekele kumufunjisha Baibolo. Wafunjilenga pa juba pa juba, ne kupimpula kya kine kine bwikalo bwanji, kabiji kechi pabanjile ne kubandatu ne, wabatizhiwe. Byo amwene’mba mingilo yanji ya mulengejilenga kukatazhiwa kwikela mwayijile mafunjisho a mu Baibolo, wapoteshe busulu bwanji ne kubwela ku Brazil mukukwasha kisemi kyanji kutana bukine. Bakañenda bavula umvwe bafunda bukine bwa mu Baibolo bafikenatu ponkapo kuleka makito mu byalo byanonka ne kubwela ku byalo byabo ko bafumine na kukwasha balongo babo ba ku mubiji ne bantutu bakwabo kufwenya kwipi ne Yehoba. Basapwishi ba Bufumu ba uno mutundu bamwesha muchima wa kine wa busapwishi.

6. Twakonsha kuba byepi inge kya kuba kechi twakonsha kuvilukila ku mpunzha kuji kukajilwa kukatampe kwa basapwishi ne?

⁶ Bakamonyi bavula bavilukila ku mapunzha kuji kukajilwa kukatampe kwa basapwishi. Bakwabo nabo baya ne ku byalo bingi na kwingila mwingilo wa kusapwila. Kampe pa bunke bwetu kechi twakonsha kuba bino ne, bino twakonsha kulonda Yesu kupichila mu kwingila mwingilo kimye kyonse ponka pakonsha kupelela bulume bwetu.

Yehoba Witufunjisha Bulongo

7. Ñanyi masukulu ajiko a kufunjisha boba bakeba kukomenako mu mwingilo wa busapwishi?

⁷ Byonkatu Yesu byo bamufunjishe kwi Shanji, ne atweba twakonsha kumwenamo mu lufunjisho Yehoba lo abena kufunjisha lelo jino. Yesu aye mwine waambile’mba: ‘Kyanembwa mu buku wa bangauzhi ba Lesa amba, Bonse bakebafunjisha kwi Lesa.’ (Yoa. 6:45; Isa. 54:13) Lelo jino, kuji masukulu anengezhiwa kikatakata kwitukwasha kwikala basapwishi ba Bufumu. Kwa kubula nangwa kuzhinaukatu ne, atweba bonse twamwenamo bingi mu Sukulu wa Mwingilo wa Lesa ubiwa mu bipwilo byetu. Bapainiya baji na jishuko ja kutanwa ku Sukulu ya Mwingilo wa Bupainiya. Bapainiya bavula baingila myaka yavula, bajinga na jishuko ja kutanwako kimye kya bubiji ku uno sukulu. Bakulumpe ne bankwasho mu kipwilo batanwa ku Sukulu ya mwingilo wa Bufumu mu kwibakwasha kuwamishako mfunjishisho yabo ne mingilo yo bengijila bakwabo ba mu lwitabilo. Bakulumpe ne bankwasho mu kipwilo bakatanda batanwapo kala ku Sukulu ya Lufunjisho lwa Mwingilo, ifunjisha kukwasha bantu mu mwingilo wa kusapwila. Kabiji balongo ne banyenga bavula batumwa mu byalo bingi mu mwingilo wa bumishonale, bapita mu Sukulu wa Gileada.

8. Bintu ka balongo bamo byo babena kusankilapo pa kuba’mba bamwenemo mu lufunjisho lwa Yehoba?

⁸ Bakamonyi ba kwa Yehoba bavula bapimpulako bwikalo bwabo pa kuba’mba batanweko ku ano masukulu. Pa kuba’mba Yugu atanwe ku Sukulu ya Lufunjisho lwa Mwingilo mu Canada, walekele nkito mambo mukulumpe wanji wa nkito wakaine kumupa moba a kuya na kutanwa ku uno sukulu. Yugu waambile’mba: “Kechi nelangulushapotu nangwa pacheche byo naleka nkito ne. Kabiji umvwe bampele moba, pa kufuma ku uno sukulu umvwe banketekejile kumwesha bukishinka kupichila mu kutwajijila kwingila kikupu pa uno kampanyi. Pano luno nepana kwingila mwingilo uji yense Yehoba ye akonsha kumpa.” Pa kuba’mba bamwenemo mu lufunjisho lwa Lesa, bavula basankilapo bintu byo bamwenenga kala amba byanema.—Luka 5:28.

9. Ambaipo kya kumwenako kimwesha’mba lufunjisho lwa mu Binembelo ne kwibikako byanema bingi.

⁹ Lufunjisho lwa ku mupashi ne kwikala na kizaku kya kuba bintu kwakonsha kukwasha bantu kufunda bingi bintu. (2 Timo. 3:16, 17) Akimonai kyamwekele mu bwikalo bwa kwa Saulo mu muzhi wa Guatemala. Wasemekelwe saka avulañanako bongo pacheche, kabiji mufunjishi wanji umo wabujile bainanji amba kumukanjikizhanga kufunda kutanga ne, mambo kino kimulengelatu kubula kumvwa bulongo. Saulo walekele sukulu kwakubula nangwa kuyukapotu kutanga ne. Nangwa byonkabyo kamonyi umo wamufunjishishe Saulo kutanga, kupichila mu kwingijisha buloshuwa wa Taiko Muchima Muyuke Kutanga ne Kunemba. Kyafuminemo, Saulo wayukile kutanga kya kuba watendekele ne kwamba majashi mu Sukulu wa Mwingilo wa Lesa. Bainanji Saulo basambakene wajinga mufunjishi wanji kimye kyo bajinga mu mwingilo wa ku nzubo ne nzubo. Uno mufunjishi byo aumvwine kuba’mba Saulo wayuka kutanga, wibambijile kuba’mba mukeye nanji mulungu wiya. Mulungu walondejilepo Saulo byo ayile ku nzubo ya wajinga mufunjishi wanji, wamwipwizhe’mba: “Usa kumfunjishako ka?” Saulo watendekele kutanga palagalafu mu buku wa Nanchi Baibolo Kine Ufunjisha’mba Ka? Mufunjishi waambile’mba: “Nakumya bingi pakuba obewa ke umfunjishe amiwa.” Mufunjishi wasangalele bingi kya kuba ne mipolo yalukumuka wabwela wamupakachilamo ne Saulo.

Lufunjisho Lufika pa Muchima

10. Buku ka wawama ubena kwingijishiwa luno kufunjishamo bukine bwa mu Baibolo?

¹⁰ Yesu wafunjishenga bintu byo afunjile kwi Yehoba ne mu mikambizho yanembwa mu Byambo bya Lesa. (Luka 4:16-21; Yoa. 8:28) Tulonda Yesu kupichila mu kwingijisha lujimuno lwanji ne mu kulondela byaamba Binembelo. Mu jino jishinda, atweba bonse twamba jiwi jimo jonka ne kwikala na milanguluko imo, kino kitulengela kukwatankana pamo. (1 Ko. 1:10) Byo kyawamapo kuba’mba tuji na ‘kalume wa kishinka ne wa maana’ witunengezhezha mabuku alumbulula Baibolo a kwitukwasha kukwatankana pamo mu mfunjishisho yetu ne kwingila bulongo mwingilo wetu wa busapwishi! (Mat. 24:45; 28:19, 20) Buku umo ke Baibolo Ufunjisha, wanembwa luno mu milaka 179.

11. Nyenga umo wapwishishe byepi lukatazho kupichila mu kwingijisha buku wa Baibolo Ufunjisha?

¹¹ Kufunda Binembelo kupichila mu kwingijisha buku wa Baibolo Ufunjisha kwakonsha kupimpula ne michima ya bantu bakana bukine. Pa kimye kimo nyenga umo painiya wa jizhina ja Lula wikala mu kyalo kya Ethiopia wafunjishishenga Baibolo. Ponkapo mulongo wa yewa ye afunjishanga wabukile bukaji ne kwamba’mba baleke kwifunjisha. Lula wisambile na mulongo wanji mu meso anteka kupichila mu kwingijisha kya kumwenako kya mali a bubela kiji mu kitango 15, mu buku wa Baibolo Ufunjisha. Uno wamukazhi wafomokele ne kwibaswisha kuba’mba batwajijile na lufunjisho. Kabiji washinkilwepo ne pa lufunjisho lwalondejilepo ne kwamba’mba naye ubena kukeba kufundanga Baibolo, ne kuba’mba usakumulipilanga pa kumufunjisha bukine! Watatwile kufunda jisatu mu mulungu kabiji wanungulukile bingi ku mupashi.

12. Ambaipo kya kumwenako kimwesha bakyanyike byo bakonsha kufunjishanga bulongo bukine bwa mu Baibolo.

¹² Bakyanyike bakonsha kukwasha bakwabo kwingijisha buku wa Baibolo Ufunjisha. Kimye Keanu wa myaka ya kusemwa 11 wikala mu kyalo kya Hawaii kyo atangilenga uno buku mu sukulu, ye bafunda nanji wamushikishe’mba: “Mambo ka kyo mubujila kusekelela moba a kukokoloka?” Keanu watangile mukumbu monka mu buku ku bya kulumbulula pa mutwe wa kuba’mba: “Nanchi Twafwainwa Kusekelela Moba a Kukokoloka Nyi?” Kepo azhikwile monka mu buku pa kibaba kya kuba’mba bijimo, ne kwipuzha kalombwana kusalapo mutwe wamutokejile ku muchima. Lufunjisho lwa Baibolo lwatendekele. Mu mwaka wa mwingilo wapwa, Bakamonyi ba kwa Yehoba bafunjishenga mafunjisho a Baibolo 6,561,426. Bavula baingijishenga buku wa Baibolo Ufunjisha. Nanchi ne anweba mubena kwingijisha uno buku ku mafunjisho a Baibolo nyi?

13. Mu ñanyi jishinda kufunda Baibolo mo kwakonsha kukwashisha bantu?

¹³ Kufunda Binembelo kupichila mu kwingijisha buku wa Baibolo Ufunjisha kwakonsha kukwasha bingi boba bakeba kuba kyaswa muchima wa Lesa. Bamulume ne mukazhi bengila bupainiya bwiikajila bekala mu kyalo kya Norway batatwile kufunjisha Baibolo kisemi kimo kyafumine mu Zambia kikala monka mu kyalo kya Norway. Bano ba mulume ne mukazhi bafumine mu Zambia bajinga na baana babakazhi basatu kabiji kechi bakebelenga kusemapo mwana mukwabo jibiji ne. Pano mukazhi byo anemene pa muchima, bafukwilepo kuba’mba afumye jimi. Byo kwashajiletu moba acheche kuba’mba bamonañane na dokotala, batangile kitango kyaamba’mba “Monainga Bumi Byonka Lesa byo Ebumona.” Kipikichala kya mwana uji munda mwainanji kiji mu kyokya kitango kibafikile bingi pa muchima bano bamulume ne mukazhi kya kuba bafuukwilepo kubula kufumya jimi. Batwajijile na kununguluka bulongo ku mupashi, kabiji byo apapile mwana wa mulume, bamutumbile jizhina ja yenka mulongo wibafunjishenga Baibolo.

14. Londololai kwikela monka mwayila byo tufunjisha byo mwakonsha kufuma bintu byawama.

¹⁴ Kintu kyanemene mu mfunjishisho ya kwa Yesu ke kya kuba’mba waubanga byonka byo afunjishanga. Bantu bavula batemwa bingi byubilo bya Bakamonyi ba kwa Yehoba, mambo balondela byajinga Yesu. Musulu umo mu kyalo kya New Zealand bamwibijile kyola kyajinga mu motoka wanji ye balajile ku bangivi. Wayile na kuloba ku bakapokola. Bakapokola bamwambijile’mba, “pa kubatu’mba kyola kyobe ne bijimo bimweke posotu umo wa Bakamonyi ba kwa Yehoba ekituluke.” Kamonyi umo watwajilenga mapepala a byambo wikitulukile kino kyola. Mwine mwina kino kyola byo bamubujile amba uno nyenga wikituluka, wayile ku nzubo yanji. Waumvwine bingi bulongo pa kutana kuba’mba kintu kyanji kimo kya buneme mo kiji. Nyenga wamubujile’mba: “Kyawama bingi pakuba nakuletela kino kyola kyobe, kikatakata mambo ne Kamonyi wa kwa Yehoba.” Musulu wakuminye bingi, mambo wavulukile byamubujile kapokola joja juba lukelo. Kyamwekeshatu patoka kuba’mba bena Kilishitu bekela monka mwayila mafunjisho a mu Baibolo kabiji balondela Yesu.—Hebe. 13:18.

Mweshainga Byubilo Byajingapo na Yesu ku Bantu

15, 16. Twakonsha kulengela byepi bantu kuteleka ku bukine bo tusapwila?

¹⁵ Byubilo bya kwa Yesu byalengejilenga bantu kuteleka ku byo asapwijilenga. Kya kumwenako, butemwe ne kwipelula byalengejile bantu kwiya ko aji. Wamwesheshe butemwe ku boba baishile kwi aye kabiji watekeneshe bantu na byambo bya lusa, ne kubuka bavula. (Tangai Mako 2:1-5.) Atweba kuba twauba bya kukumya ne, bino twakonsha kumwesha butemwe, kwipelula ne lusa, mambo bino byubilo bikwasha bantu kwiya mu bukine.

¹⁶ Lusa lwaingijile bingi kimye painiya umo wiikajila wa jizhina ja Tariua kyo asolomokele pa nzubo ya wakikulumpe umo wa jizhina ja Beere, wikala pa jikuji ja Kiribati mu South Pacific mwine munkonkoso. Nangwa kya kuba uno mwanamulume kechi wakebelenga kutelekako ne, Tariua wamwene kuba’mba uno muntu walemanako kabiji wamubijile lusa. Wamushikishe’mba: “Abya mwaumvwapo Lesa byo alaya bantu bakolwa ne bakikulumpe nyi?” Kepo atangile byambo biji mu bungauzhi bwa kwa Isaya. (Tangai Isaya 35:5, 6.) Uno mwanamulume waambile na lusekelo amba: “Natanga Baibolo pa myaka yavula bingi kabiji bamishonale ba mu bupopweshi bwami bamfwakesha bingi pa myaka yavula, bino nkyangye kutangapo bino byambo mu Baibolo.” Beere watendekele kufunda Baibolo, kabiji waubilenga bingi bulongo ku mupashi. Kya kine kuba’mba walemana, bino luno wabatizwa, ye utangijila jibumba jaikela kwalepa na koekela, kabiji monka apitañena pa jikuji na kusapwila mambo awama.

Twajijilai Kwikala Byonka Byajinga Kilishitu

17, 18. (a) Mwakonsha kwikala byepi basapwishi basapwila bulongo? (b) Ñanyi mulaye ukafikizhiwa ku boba batapo muchima pa mwingilo wa busapwishi?

¹⁷ Bintu byawama bimwekana kikupu mu mwingilo bimwesha’mba twakonsha kwingila bulongo umvwe twaikala na byubilo byawama byajingapo na Yesu ne kwibimwesha. Kitufwainwa bingi kwikala byonka byajinga Kilishitu byo tuji basapwishi ba mukoyo!

¹⁸ Bamo byo baikele baana ba bwanga ba kwa Yesu mu myaka kitota kitanshi, Petelo washikishe’mba: “Atweba tukamona ka?” Yesu wakumbwile’mba: ‘Bonse baleka mazubo, nangwa balongo nangwa banyenga, nangwa bashabo, nangwa bainabo, nangwa baana, nangwa majimi, pa jizhina jami, bakatambula byavula bya mu byonkabyo, ne kuswana bakaswana bumi bwa myaka.’ (Mat. 19:27-29) Uno ye mulaye ukafikizhiwa kwi atweba umvwe twatwajijila na kulonda Mishonale mwine, aye Yesu Kilishitu.

Musakukumbula’mba Ka?

• Yehoba ubena kwitufunjisha byepi kwikala basapwishi?

• Mambo ka buku wa Baibolo Ufunjisha kyo awamina mu mwingilo wetu?

• Twakonsha kulonda byepi byubilo bya kwa Yesu pa kwingila na bantu?

[Kipikichala pa peja 17]

Yesu byo aichile ba Petelo, Andeleo, Yakoba, ne Yoano amba bamulondele, baubiletu ne kyamulondela kwakubula nangwa kutaya kimye ne

[Kipikichala pa peja 19]

Mabuku nabiji wa “Baibolo Ufunjisha” etukwasha kukwatankana mu mfunjishisho yetu