Wachtawa LAYBRI NA DI INTANƐT
Wachtawa
LAYBRI NA DI INTANƐT
Krio
  • BAYBUL
  • BUK ƐN ƆDA TIN DƐN
  • MITIN DƐN
  • bt chap. 15 pp. 117-123
  • “Ɛp di Kɔngrigeshɔn dɛn fɔ Tinap Tranga Wan”

Fim nɔ de fɔ dis say we yu pik.

Sɔri o, prɔblɛm de we mek di fim nɔ gri fɔ lod.

  • “Ɛp di Kɔngrigeshɔn dɛn fɔ Tinap Tranga Wan”
  • “Prich ... Gud Gud Wan” bɔt Gɔd in Kiŋdɔm
  • Sɔbɛdin
  • Buk ɛn Ɔda Tin dɛn fɔ Dis Sem Dɔkyumɛnt
  • “Lɛ Wi Go Bak . . . fɔ Fɛn di Brɔda Dɛn” (Akt 15:​36)
  • “Dɛn Agyu Siriɔs Wan” (Akt 15:​37-41)
  • Dɛn “Bin De Tɔk Fayn bɔt Am” (Akt 16:​1-3)
  • “Gɛt Fet Mɔ ɛn Mɔ” (Akt 16:​4, 5)
  • “Jiova Gi Dɛn Pawa fɔ Tɔk wit Maynd”
    “Prich ... Gud Gud Wan” bɔt Gɔd in Kiŋdɔm
  • Yɔŋ Brɔda dɛn, Una Falamakata Mak ɛn Timoti dɛn Ɛgzampul
    Di Wachtawa De Tɔk bɔt Jiova in Kiŋdɔm (Stɔdi)—2025
  • “Gladi Pasmak ɛn Gɛt Oli Spirit”
    “Prich ... Gud Gud Wan” bɔt Gɔd in Kiŋdɔm
  • Pɔl ɛn Timoti
    Lɛsin dɛn we Yu Kin Lan Frɔm di Baybul
“Prich ... Gud Gud Wan” bɔt Gɔd in Kiŋdɔm
bt chap. 15 pp. 117-123

CHAPTA 15

“Ɛp di Kɔngrigeshɔn dɛn fɔ Tinap Tranga Wan”

Sakit ovasia dɛn de ɛp di kɔngrigeshɔn dɛn fɔ gɛt strɔng fet

Dis chapta kɔmɔt na Akt 15:​36–16:​5

1-3. (a) Udat na di nyu pɔsin we go de travul wit Pɔl? Uskayn pɔsin i bi? (b) Wetin wi go lan insay dis chapta?

AS DƐN de waka na rod dɛn we bad frɔm wan tɔŋ fɔ go na di ɔda tɔŋ, apɔsul Pɔl bin de tink bɔt di tin dɛn we go apin to di yɔŋman we de waka wit am. In nem na Timoti. Timoti bin yɔŋ ɛn gɛt trɛnk, ɛn i go bi se i bin de arawnd 20 ia. Di say we dɛn bin de go bin de fa frɔm usay i bin de. As di de de dɔn, na so dɛn bin de waka go fa frɔm usay Listra ɛn Aykoniɔm de. Wetin go apin? Pɔl bin no wetin gɛt fɔ apin bikɔs dis na bin di sɛkɔn tɛm we i bin de travul fɔ go du in mishɔnari wok. I bin no se bɔku bad tin dɛn go apin to dɛn, ɛn dɛn go gɛt prɔblɛm dɛn. Fɔ se dis yɔŋman go ebul fɔ bia di prɔblɛm dɛn we go mit dɛn?

2 Pɔl bin biliv Timoti pas aw Timoti bin biliv insɛf bikɔs i bin ɔmbul. Di tin dɛn we bin jɔs apin bin mek Pɔl biliv tranga wan se i nid di rayt pɔsin we go de travul wit am. Pɔl bin no se di wan dɛn we de du sakit ovasia wok nid fɔ gɛt maynd, ɛn dɛn fɔ de tink di sem we so dat dɛn go ebul du di wok we na fɔ go fɛn di kɔngrigeshɔn dɛn ɛn ɛp dɛn fɔ tinap tranga wan. Wetin mek Pɔl bin fil dis we? I go bi se wan rizin na bikɔs ɔf di tin dɛn we bin apin bitwin in ɛn Banabas we bin mek dɛn skata.

3 Insay dis chapta, wi go lan bɔt wetin na di bɛst tin fɔ du we yu ɛn pɔsin nɔ gri pan sɔntin. Wi go lan bak bɔt wetin mek Pɔl bin pik Timoti fɔ travul wit am, ɛn wi go si di impɔtant wok we sakit ovasia dɛn gɛt tide.

“Lɛ Wi Go Bak . . . fɔ Fɛn di Brɔda Dɛn” (Akt 15:​36)

4. Wetin Pɔl bin plan fɔ du we i travul fɔ go du in sɛkɔn mishɔnari wok?

4 Insay di chapta bifo dis wan, wi bin lan bɔt aw dɛn bin fɛn 4 brɔda dɛn, dat na, Pɔl, Banabas, Judas, ɛn Saylas fɔ go ɛp di kɔngrigeshɔn na Antiɔk fɔ tinap tranga wan afta di gɔvnin bɔdi bin disayd wetin fɔ du bɔt di prɔblɛm bɔt sakɔmsishɔn. Wetin Pɔl bin du afta dat? I bin go tɔk to Banabas bɔt wan nyu plan fɔ travul. I bin tɛl am se: “Lɛ wi go bak naw fɔ fɛn di brɔda dɛn na ɔl di siti dɛn usay wi bin dɔn tɔk bɔt Jiova in wɔd ɛn si aw dɛn de du.” (Akt 15:​36) Pɔl nɔ bin de tɔk bɔt fɔ go fɛn dɛn nyu Kristian dɛn ya nɔmɔ. Di Baybul buk we nem Akt tɔk bɔt ɔl di rizin dɛn we mek Pɔl bin travul di sɛkɔn tɛm fɔ go du in mishɔnari wok. Fɔs, i go kɔntinyu fɔ tɔk bɔt di tin dɛn we di gɔvnin bɔdi dɔn disayd. (Akt 16:​4) Sɛkɔn, bikɔs Pɔl na bin sakit ovasia, i bin dɔn mekɔp in maynd fɔ ɛp di kɔngrigeshɔn dɛn fɔ tinap tranga wan ɛn fɔ gɛt strɔng fet. (Rom. 1:​11, 12) Aw Jiova Witnɛs dɛn tide de fala di ɛgzampul we di apɔsul dɛn bin sɛt trade?

5. Aw di Gɔvnin Bɔdi we de tide de dayrɛkt ɛn ɛnkɔrej di kɔngrigeshɔn dɛn?

5 Tide, Krays de yuz di Gɔvnin Bɔdi fɔ Jiova Witnɛs dɛn fɔ dayrɛkt in kɔngrigeshɔn. Dɛn fetful anɔyntɛd man dɛn ya kin yuz lɛta dɛn, pɔblikeshɔn dɛn, mitin dɛn, ɛn ɔda we dɛn fɔ gayd ɛn ɛnkɔrej di kɔngrigeshɔn dɛn we de ɔlsay na di wɔl. Di Gɔvnin Bɔdi kin tray tranga wan bak fɔ de tɔk wit ɛni kɔngrigeshɔn. So dɛn kin yuz sakit ovasia dɛn fɔ du dat. Di Gɔvnin Bɔdi dɔn pik bɔku bɔku kwalifay ɛlda dɛn ɔlsay na di wɔl fɔ bi sakit ovasia dɛn.

6, 7. Wetin na sɔm pan di wok dɛn we di sakit ovasia dɛn gɛt?

6 Sakit ovasia dɛn tide de pe atɛnshɔn mɔ fɔ yuz di Baybul fɔ ɛnkɔrej ɔlman na di kɔngrigeshɔn dɛn we dɛn kin go fɛn. Aw dɛn kin du dat? Na bay we dɛn de fala di fayn ɛgzampul we di fɔstɛm Kristian dɛn lɛk Pɔl bin sɛt. I bin ɛnkɔrej in kɔmpin ovasia we i tɔk se: “Prich Gɔd in wɔd; du am kwik kwik wan di tɛm we tin fayn ɛn di tɛm we tin tranga; kɔrɛkt, wɔn, advays, ɛn du dɛn tin ya bay we yu de rili peshɛnt ɛn bay we yu de tich fayn. . . . Kɔntinyu fɔ prich di gud nyuz.”​—2 Tim. 4:​2, 5.

7 Bikɔs ɔf wetin de na da vas de, sakit ovasia wit in wɛf, if i mared, kin jɔyn di lokal pɔblisha dɛn fɔ prich difrɛn we dɛn. Dɛn sakit ovasia dɛn ya kin rili gɛt zil fɔ du di prichin wok, ɛn dɛn rili sabi fɔ tich, ɛn dis na kwaliti dɛn we kin rili ɛp di ship dɛn na di kɔngrigeshɔn. (Rom. 12:​11; 2 Tim. 2:​15) Di men tin we dɛn sabi sakit ovasia dɛn fɔ na dat, dɛn kin put wetin ɔda pipul dɛn want bifo wetin dɛn want. Dɛn kin rɛdi fɔ travul di tɛm we di wɛda nɔ kin fayn ɛn fɔ ivin go na ples dɛn we nɔ sef. (Fil. 2:​3, 4) Sakit ovasia dɛn kin ɛnkɔrej, tich, ɛn advays ɛni kɔngrigeshɔn bay we dɛn kin gi tɔk dɛn we kɔmɔt na di Baybul. Ɔlman na di kɔngrigeshɔn go bɛnifit we dɛn tink bɔt aw dɛn man dɛn ya de biev ɛn falamakata dɛn fet.​—Ibru. 13:​7.

“Dɛn Agyu Siriɔs Wan” (Akt 15:​37-41)

8. Wetin Banabas bin du we Pɔl bin tɛl am fɔ mek dɛn go fɛn di brɔda dɛn?

8 Banabas bin gladi we Pɔl bin tɛl am fɔ go “fɛn di brɔda dɛn.” (Akt 15:​36) Dɛn ɔl tu bin dɔn ɛnjɔy fɔ wok togɛda we dɛn bin de du di mishɔnari wok. Dɛn ɔl tu bin sabi di ples dɛn ɛn dɛn yus to di pipul dɛn we dɛn bin de go fɛn. (Akt 13:​2–14:​28) So i bin mek sɛns fɔ lɛ dɛn ɔl tu wok togɛda fɔ du dis wok. Bɔt sɔntin bin apin. Akt 15:​37 tɔk se: “Banabas bin dɔn mekɔp in maynd fɔ kɛr Jɔn, we dɛn de kɔl Mak.” Banabas nɔ bin jɔs de gi aydia bɔt wetin fɔ du. I “bin dɔn mekɔp in maynd” fɔ mek in kɔzin Mak go wit dɛn we dɛn de go du dis mishɔnari wok.

9. Wetin mek Pɔl nɔ bin gri wit wetin Banabas bin want fɔ du?

9 Pɔl nɔ bin gri. Wetin mek? Di Baybul tɛl wi se: “Pɔl nɔ bin want mek [Mak] go wit dɛn, bikɔs i bin dɔn lɛf dɛn na Pamfilia, ɛn i nɔ bin go wit dɛn fɔ du di wok.” (Akt 15:​38) Mak bin travul wit Pɔl ɛn Banabas we dɛn bin go du dɛn fɔs mishɔnari wok, bɔt i nɔ bin kɔntinyu fɔ de wit dɛn. (Akt 12:​25; 13:​13) We dɛn bin jɔs dɔn stat fɔ du dɛn mishɔnari wok ɛn we dɛn bin stil de na Pamfilia, Mak bin lɛf in wok ɛn go bak na Jerusɛlɛm. Di Baybul nɔ tɛl wi wetin mek i lɛf, bɔt wan dawt nɔ de se dis tin we i bin du bin mek apɔsul Pɔl fil se i nɔ siriɔs. Pɔl go dɔn de tink if Mak na pɔsin we dɛn fɔ abop pan.

10. Wetin bin apin we Pɔl nɔ bin gri fɔ du wetin Banabas want? Wetin bin apin afta dat?

10 Banabas bin stil mekɔp in maynd fɔ go wit Mak. Pɔl sɛf bin dɔn mekɔp in maynd fɔ mek Mak nɔ go wit dɛn. Akt 15:​39 tɔk se: “Na de dɛn agyu siriɔs wan ɛn skata.” Banabas ɛn Mak bin go bak na Sayprɔs usay Banabas bin de. Pɔl bin du wetin i bin dɔn plan. Di Baybul tɛl wi se: “Pɔl pik Saylas ɛn afta di brɔda dɛn pre fɔ mek Jiova in spɛshal gudnɛs de pan am, i go.” (Akt 15:​40) Dɛn ɔl tu bin travul “go na Siria ɛn Silisha ɛn ɛp di kɔngrigeshɔn dɛn fɔ tinap tranga wan.”​—Akt 15:​41.

11. Us impɔtant kwaliti dɛn go ɛp wi fɔ mek cham-mɔt nɔ kɔntinyu fɔ de bitwin wi ɛn wi brɔda ɛn sista dɛn ɛn we pɔsin ɔfɛn wi?

11 Sɔntɛm, dis akawnt go mɛmba wi bɔt aw wisɛf nɔ pafɛkt. Dɛn bin dɔn pik Pɔl and Banabas as spɛshal pipul dɛn fɔ de tɔk fɔ di gɔvnin bɔdi. I go bi se Pɔl insɛf go bi wan pan di gɔvnin bɔdi mɛmba dɛn. Bɔt stil, Pɔl ɛn Banabas bin de du tin dɛn we bin de sho se dɛn nɔ pafɛkt. Fɔ se dɛn bin alaw dis prɔblɛm fɔ ambɔg di pis we dɛn bin de ɛnjɔy? Pan ɔl we Pɔl ɛn Banabas nɔ bin pafɛkt, dɛn bin ɔmbul ɛn dɛn bin de tink lɛk aw Krays de tink. Wan dawt nɔ de se as tɛm de go, dɛn bin gɛt di wanwɔd we Kristian dɛn fɔ gɛt ɛn dɛn bin de fɔgiv dɛnsɛf. (Ɛfi. 4:​1-3) Leta, Pɔl ɛn Mak bin du bɔku ɔda wok dɛn togɛda.a​—Kol. 4:​10.

12. Us kwaliti dɛn Kristian ovasia dɛn tide fɔ gɛt fɔ sho se dɛn de falamakata Pɔl ɛn Banabas?

12 Pɔl ɛn Banabas nɔ bin gɛt di abit fɔ de agyu siriɔs wan. Bikɔs dɛn bin sabi Banabas as pɔsin we lɛk pipul dɛn ɛn we bin de du gud, dat bin mek dɛn nɔ bin de kɔl am Josɛf, bɔt di apɔsul dɛn bin de kɔl am Banabas, we min “Pikin we De Ɛnkɔrej.” (Akt 4:​36) Dɛn bin sabi Pɔl bak as pɔsin we bisin bɔt ɔda pipul dɛn ɛn we de tek tɛm du tin. (1 Tɛs. 2:​7, 8) Kristian ovasia dɛn tide, lɛk sakit ovasia dɛn, fɔ falamakata Pɔl ɛn Banabas dɛn ɛgzampul. Dɛn fɔ tray tranga wan ɔltɛm fɔ sho se dɛn ɔmbul ɛn dɛn fɔ trit dɛn kɔmpin ɛlda dɛn ɛn ɔl di brɔda ɛn sista dɛn na di kɔngrigeshɔn fayn, ɛn dɛn fɔ sho se dɛn bisin bɔt dɛn.​—1 Pit. 5:​2, 3.

Dɛn “Bin De Tɔk Fayn bɔt Am” (Akt 16:​1-3)

13, 14. (a) Udat na bin Timoti? Aw Pɔl bin kam fɔ sabi am? (b) Wetin mek Pɔl bin gi spɛshal atɛnshɔn to Timoti? (c) Us wok dɛn bin gi Timoti?

13 Pɔl bin travul go na wan Roman prɔvins na Galeshia fɔ go du in sɛkɔn mishɔnari wok, ɛn dɛn bin dɔn gɛt sɔm kɔngrigeshɔn dɛn de. Dɔn i bin gɛt fɔ “rich na Dabi ɛn Listra.” Di Baybul tɔk se: “Wan disaypul we nem Timoti bin de de. In mama na bin Ju ɛn na bin disaypul, bɔt in papa na bin Grik.”​—Akt 16:​1.b

14 So Pɔl bin dɔn mit Timoti in famili we i bin travul fɔ di fɔs tɛm na da eria de arawnd di ia 47 afta Krays. Tu ɔ tri ia leta we Pɔl bin go bak na da eria de, i bin gi spɛshal atɛnshɔn to Timoti we na bin yɔŋ pɔsin dɛn tɛm dɛn de. Wetin mek? Na bikɔs “di brɔda dɛn . . . bin de tɔk fayn bɔt” Timoti. Nɔto di brɔda dɛn nɔmɔ we bin de na in kɔngrigeshɔn bin lɛk am, bɔt ɔda kɔngrigeshɔn dɛn bak bin sabi am fɔ di gud kwaliti dɛn we i gɛt. Di Baybul tɔk se di brɔda dɛn na Listra ɛn Aykoniɔm, we na lɛk 20 mayl so, bin de tɔk gud tin dɛn bɔt Timoti. (Akt 16:​2) Di oli spirit bin dayrɛkt di ɛlda dɛn fɔ gi Timoti wan impɔtant wok; dat na fɔ ɛp Pɔl ɛn Saylas we dɛn de du dɛn sakit ovasia wok.​—Akt 16:​3.

15, 16. Wetin mek dɛn bin de tɔk gud tin dɛn bɔt Timoti?

15 Wetin mek pipul dɛn bin de tɔk gud tin dɛn bɔt Timoti di tɛm we i bin yɔŋ? Na bikɔs i bin gɛt sɛns, di we aw i luk, ɔ bikɔs ɔf di tin dɛn we i bin sabi fɔ du? Bɔku tɛm, mɔtalman dɛn kin rili kɔle dɛn kwaliti dɛn ya. Wantɛm, ivin Samiɛl we na bin Gɔd in prɔfɛt, insɛf bin dɔn kɔle pɔsin bikɔs ɔf aw i tan. Bɔt Jiova bin mɛmba am se: “Di we aw mɔtalman de si, nɔto da we de Gɔd de si, bikɔs mɔtalman de si wetin in yay de si, bɔt Jiova de si wetin de insay pɔsin in at.” (1 Sam. 16:​7, NWT) Nɔto di kayn we aw Timoti luk ɔ di tin dɛn we i sabi fɔ du bin mek i gɛt gudnem, bɔt na bikɔs ɔf di fayn kwaliti dɛn we i bin gɛt na dat bin mek i gɛt gudnem to in kɔmpin Kristian dɛn.

16 Sɔm ia afta dat, apɔsul Pɔl bin tɔk bɔt sɔm pan di Kristian kwaliti dɛn we Timoti bin gɛt. Pɔl bin tɔk bɔt di fayn we aw Timoti bin de biev, aw i bin de put wetin ɔda pipul dɛn want bifo in yon, ɛn we i bin de wok tranga wan fɔ du di wok dɛn we dɛn gi am na di kɔngrigeshɔn. (Fil. 2:​20-22) Dɛn bin sabi Timoti as pɔsin we nɔ bin gɛt “ipokrit fet.”​—2 Tim. 1:​5.

17. Aw yɔŋ wan dɛn tide kin falamakata Timoti in ɛgzampul?

17 Tide, bɔku yɔŋ wan dɛn de falamakata Timoti in ɛgzampul bay we dɛn de tray fɔ gɛt kwaliti dɛn we Gɔd gri wit. So dɛn de tray fɔ gɛt gudnem wit Jiova in ɛn pipul dɛn pan ɔl we dɛn yɔŋ. (Prɔv. 22:​1; 1 Tim. 4:​15) Dɛn kin sho se dɛn nɔ gɛt ipokrit fet ɛn dɛn nɔ de gri fɔ liv dɔbul layf. (Sam 26:​4) Dat dɔn mek bɔku yɔŋ wan dɛn de du impɔtant wok dɛn na di kɔngrigeshɔn jɔs lɛk Timoti. Dɛn kin ɛnkɔrej ɔl di wan dɛn we lɛk Jiova we de arawnd dɛn we dɛn kin kwalifay fɔ bi pɔblisha dɛn we de prich di gud nyuz, ɛn as tɛm de go, dɛn kin gi dɛn layf to Jiova ɛn baptayz!

“Gɛt Fet Mɔ ɛn Mɔ” (Akt 16:​4, 5)

18. (a) Us fayn wok dɛn Pɔl ɛn Timoti bin de du as sakit ovasia dɛn? (b) Aw di kɔngrigeshɔn dɛn bin bɛnifit?

18 Pɔl ɛn Timoti bin wok togɛda fɔ lɔng tɛm. As sakit ovasia dɛn, Pɔl ɛn Timoti bin de du bɔku difrɛn difrɛn wok dɛn we di gɔvnin bɔdi bin de sɛn dɛn fɔ go du. Di Baybul tɔk se: “As dɛn bin de travul na di siti dɛn, dɛn bin de tɛl di brɔda dɛn di tin dɛn we di apɔsul dɛn ɛn di ɛlda dɛn na Jerusɛlɛm dɔn disayd, so dat dɛn go du am.” (Akt 16:​4) Wan dawt nɔ de se di kɔngrigeshɔn dɛn bin de fala di dayrɛkshɔn we di apɔsul ɛn ɛlda dɛn na Jerusɛlɛm bin de gi dɛn. Bikɔs dɛn bin de du wetin dɛn bin de tɛl dɛn fɔ du, dat bin mek “di kɔngrigeshɔn dɛn kɔntinyu fɔ gɛt fet mɔ ɛn mɔ ɛn bɔku pipul dɛn bin de jɔyn dɛn ɛvride.”​—Akt 16:​5.

19, 20. Wetin mek Kristian dɛn fɔ obe “di wan dɛn we de bifo”?

19 Semweso tide, Jiova Witnɛs dɛn de ɛnjɔy bɔku blɛsin dɛn bikɔs dɛn de fala di dayrɛkshɔn dɛn we “di wan dɛn we de bifo” dɛn kin gi dɛn. (Ibru. 13:​17) Bikɔs di tin dɛn we de apin na di wɔl de chenj, i rili impɔtant fɔ lɛ Kristian dɛn fala di dayrɛkshɔn dɛn we “di slev we fetful ɛn gɛt sɛns” de gi. (Mat. 24:​45; 1 Kɔr. 7:​29-31) We wi du dat, i go ɛp wi fɔ mek wi nɔ kɔmɔt na di trut, ɛn i go mek wi nɔ gɛt wan sten na di wɔl.​—Jems 1:​27.

20 Fɔ tru, Kristian ovasia dɛn tide ɛn ɔl di Gɔvnin Bɔdi mɛmba dɛn nɔ pafɛkt jɔs lɛk aw Pɔl, Banabas, Mak, ɛn ɔda ɛlda dɛn we bin de insay di fɔstɛm Kristian dɛn tɛm nɔ pafɛkt. (Rom. 5:​12; Jems 3:​2) Bɔt bikɔs di Gɔvnin Bɔdi de rili fala Gɔd in Wɔd ɛn de rili fala di apɔsul dɛn ɛgzampul, dɛn dɔn pruv se dɛn na man dɛn we wi kin abop pan. (2 Tim. 1:​13, 14) Dis dɔn mek di kɔngrigeshɔn dɛn de tinap tranga wan ɛn gɛt fet mɔ ɛn mɔ.

TIMOTI WOK LƐK SLEV “FƆ KƐR DI GUD NYUZ GO BIFO”

Apɔsul Pɔl bin rili valyu di ɛp we Timoti bin de ɛp am. Afta di tu man dɛn bin dɔn wok togɛda fɔ lɛk 11 ia, Pɔl bin rayt bɔt Timoti se: “A nɔ gɛt ɛnibɔdi we tan lɛk am we go rili kia fɔ una. . . . Una no di fayn ɛgzampul we i dɔn sɛt, jɔs lɛk pikin wit in papa, i dɔn wok lɛk slev wit mi fɔ kɛr di gud nyuz go bifo.” (Fil. 2:​20, 22) Timoti bin rɛdi fɔ wok tranga wan fɔ kɛr di prichin wok go bifo, so Pɔl bin lɛk am ɛn i sɛt fayn ɛgzampul fɔ wi.

Timoti

Timoti in papa na bin Grik ɛn in mama na bin Ju, ɛn i go bi se na Listra dɛn mɛn am. Frɔm we Timoti bin smɔl, in mama, Yunis ɛn in grani Lɔis bin dɔn de tich am bɔt di Skripchɔ dɛn. (Akt 16:​1, 3; 2 Tim. 1:​5; 3:​14, 15) I go bi se na dɛn ɔl bin gri fɔ bi Kristian di tɛm we Pɔl bin fɔs go na Timoti in om-tɔŋ.

Bay di tɛm we Pɔl bin go de bak, lɛk afta tu ɔ tri ia, “di brɔda dɛn na Listra ɛn Aykoniɔm bin de tɔk fayn bɔt” Timoti we bin de arawnd 20 ia da tɛm de. (Akt 16:​2) Gɔd in spirit bin dɔn sho sɔm “prɔfɛsi dɛn” bɔt dis yɔŋman, ɛn bikɔs ɔf dat Pɔl ɛn di lokal ɛlda dɛn bin disayd fɔ gi Timoti spɛshal wok. (1 Tim. 1:​18; 4:​14; 2 Tim. 1:​6) I fɔ jɔyn Pɔl fɔ du mishɔnari wok. Timoti go gɛt fɔ lɛf in famili, ɛn fɔ mek di Ju dɛn we i de go fɛn nɔ tɔk bad bɔt am, i go nid fɔ sakɔmsayz.​—Akt 16:​3.

Timoti bin travul go na bɔku say dɛn. I bin prich wit Pɔl ɛn Saylas na Filipay, i bin prich bak wit Saylas na Beria, dɔn in wangren bin prich na Tɛsalonayka. We Timoti bin go mit Pɔl bak na Kɔrint, i bin tɛl am bɔt di lɔv we di brɔda dɛn na Tɛsalonayka bin gɛt ɛn aw dɛn bin fetful pan ɔl we dɛn bin gɛt prɔblɛm. (Akt 16:​6–17:​14; 1 Tɛs. 3:​2-6) We Pɔl bin yɛri bad nyuz bɔt di brɔda dɛn na Kɔrint di tɛm we i bin de na Ɛfisɔs, i bin sɛn Timoti fɔ go bak na Kɔrint. (1 Kɔr. 4:​17) We Pɔl bin de na Ɛfisɔs, i bin sɛn Timoti ɛn Irastɔs fɔ go na Masidonia. Bɔt we Pɔl rayt to di brɔda dɛn na Rom, Timoti bin de wit am na Kɔrint. (Akt 19:​22; Rom. 16:​21) Dis na sɔm pan di say dɛn we Timoti bin go bikɔs ɔf di gud nyuz.

I go bi se Timoti bin de fred smɔl fɔ de bifo, ɛn dat bin mek Pɔl ɛnkɔrej am se: “Nɔ alaw ɛnibɔdi fɔ tɛkɛ yu bikɔs yu yɔŋ.” (1 Tim. 4:​12) Bɔt Pɔl bin biliv Timoti, na dat mek i bin sɛn am fɔ go na wan kɔngrigreshɔn we bin gɛt prɔblɛm fɔ go “tɛl sɔm pipul dɛn mek dɛn nɔ tich difrɛn tin.” (1 Tim. 1:​3) Pɔl bin gi Timoti bak di wok fɔ pik ovasia dɛn ɛn ministerial savant dɛn na di kɔngrigeshɔn.​—1 Tim. 5:​22.

Pɔl bin rili lɛk Timoti bikɔs ɔf di fayn fayn kwaliti dɛn we i bin gɛt. Di Skripchɔ dɛn tɔk se dis yɔŋman bin fetful ɛn i bin de sho lɔv, ɛn di tayt padi biznɛs we i bin gɛt wit Pɔl bin tan lɛk di padi biznɛs we papa kin gɛt wit in bɔypikin. Pɔl bin rayt se i bin de mɛmba di kray we Timoti bin de kray, i bin rili want fɔ si am, ɛn i bin de pre fɔ am. Jɔs lɛk papa we bisin bɔt in pikin, Pɔl bin gi Timoti advays bak bɔt “di sik we [i] de sik fast fast” we sɔntɛm gɛt fɔ du wit di bɛlɛ-at we i bin de gɛt.​—1 Tim. 5:​23; 2 Tim. 1:​3, 4.

Timoti bin de wit Pɔl di fɔstɛm we dɛn put am na prizin na Rom. Timoti sɛf bin de na prizin fɔ sɔm tɛm. (Fay. 1; Ibru. 13:​23) Wi si klia wan di tayt padi biznɛs we bin de bitwin dɛn tu man dɛn ya di tɛm we Pɔl bin rayt to Timoti se: “Tray yu bɛst fɔ kam to mi kwik,” di tɛm we Pɔl bin no se i nɔ go te igen i go day. (2 Tim. 4:​6-9) Di Baybul nɔ tɛl wi if Timoti bin go to Pɔl we i bin rili lɛk ɛn we bin de advays am, di tɛm we Pɔl bin rili nid am.

MAK BIN ƐNJƆY FƆ DU BƆKU IMPƆTANT WOK DƐN

Di Gɔspɛl we Mak bin rayt tɔk se di wan dɛn we bin arɛst Jizɔs bin tray bak fɔ ol “wan yɔŋman” we bin ɛkskep ɛn “rɔn go nekɛd wan.” (Mak 14:​51, 52) Mak we dɛn bin de kɔl bak Jɔn Mak, na in wangren bin rayt bɔt dis stori, so i go bi se na in na di yɔŋman we i bin rayt bɔt. If na so i bi, i go bi se Mak go dɔn sabi Jizɔs Krays.

Mak

Arawnd 11 ia leta, dat na di tɛm we Ɛrɔd Agripa bin de mek di Kristian dɛn sɔfa, “plɛnti pipul dɛn” we bin de na di kɔngrigeshɔn na Jerusɛlɛm, bin gɛda na Meri we na Mak in mama in os fɔ pre. Na dɛn os apɔsul Pita bin go we Jiova bin yuz mirekul fɔ pul am na prizin. (Akt 12:​12) So i go bi se Mak bin mɛn na os usay leta di Kristian dɛn bin de yuz fɔ gɛt dɛn mitin dɛn. I tan lɛk se i bin sabi Jizɔs in disaypul dɛn gud gud wan ɛn dɛn bin ɛp am fɔ du wetin rayt.

Mak bin wok wit bɔku ovasia dɛn na di fɔstɛm Kristian kɔngrigeshɔn dɛn. Di tin we wi no na dat, in fɔs spɛshal wok we i bin gɛt, na fɔ wok wit in kɔzin, Banabas ɛn apɔsul Pɔl fɔ go na Antiɔk na Siria. (Akt 12:​25) We Banabas ɛn Pɔl bin go du dɛn fɔs mishɔnari wok, Mak bin de wit dɛn. Fɔs, dɛn go na Sayprɔs, dɔn dɛn go na Eshia Maynɔ. Frɔm de, Mak bin go bak na Jerusɛlɛm ɛn wi nɔ no wetin mek i bin go bak. (Akt 13:​4, 13) Afta di cham-mɔt we Banabas ɛn Pɔl bin gɛt bɔt Mak, Akt chapta 15 tɛl wi se, Mak ɛn Banabas bin kɔntinyu dɛn mishɔnari wok na Sayprɔs.​—Akt 15:​36-39.

I go bi se insay di ia 60 ɔ 61 afta Krays, dɛn bin dɔn fɔgɛt bɔt di cham-mɔt we dɛn bin gɛt, ɛn dis tɛm Mak bin de wok wit Pɔl na Rom. Insay da siti de, Pɔl bin de na prizin we i rayt to di kɔngrigeshɔn na Kolose. I bin rayt se: “Aristakɔs we na mi kɔmpin prizina, de grit una, ɛn Banabas in kɔzin, we na Mak (di wan we wi de tɛl una fɔ wɛlkɔm if i kam to una”) insɛf de grit una. (Kol. 4:​10) So, Pɔl bin de tink bɔt fɔ sɛn Jɔn Mak na Kolose fɔ go tɔk fɔ am.

Mak bin wok wit apɔsul Pita na Babilɔn insay di ia 62 ɛn 64 afta Krays. As wi dɔn si na chapta 10 insay dis buk, Pita ɛn dis yɔŋman Mak, bin gɛt tayt padi biznɛs, na dat mek Pita bin kɔl am “mi bɔypikin.”​—1 Pit. 5:​13.

Faynali, arawnd di ia 65 afta Krays, we apɔsul Pɔl bin de na prizin na Rom fɔ di sɛkɔn tɛm, i bin rayt to in kɔmpin wokman Timoti, we bin de na Ɛfisɔs se: “Briŋ Mak we yu de kam, bikɔs i go ɛp mi we a de wok.” (2 Tim. 4:​11) Wan dawt nɔ de se Mak bin rɛdi fɔ du wetin Pɔl bin tɛl am, ɛn i bin kɔmɔt na Ɛfisɔs ɛn go bak na Rom. Banabas, Pɔl, ɛn Pita bin rili valyu dis man!

Di wok we bin spɛshal pas ɔl we Mak bin du, na dat Jiova bin yuz am fɔ rayt wan pan di Gɔspɛl akawnt. Akɔdin to tradishɔn, na apɔsul Pita bin tɛl Mak bɔku pan di tin dɛn we Mak bin rayt. Tin dɛn sho se dis na tru, bikɔs di we aw Mak tɔk bɔt di tin dɛn we apin, sho se na pɔsin lɛk Pita we bin si we dɛn tin dɛn de bin apin, go dɔn no. Bɔt i tan lɛk se Mak nɔ bin rayt in Gɔspɛl na Babilɔn we i bin de wit Pita, bɔt i bin rayt am na Rom. Mak bin yuz bɔku Latin wɔd dɛn ɛn i bin translet Ibru wɔd dɛn we fɔ dɔn at fɔ mek pipul dɛn we nɔto Ju ɔndastand, so i bin tan lɛk se di men pipul dɛn we i bin rayt fɔ na di Jɛntayl dɛn.

a Luk di bɔks we gɛt di taytul “Mak Bin Ɛnjɔy fɔ Du Bɔku Impɔtant Wok Dɛn.”

b Luk di bɔks we gɛt di taytul “Timoti Wok Lɛk Slev ‘fɔ Kɛr di Gud Nyuz Go Bifo.’”

    Krio Buk, Magazin, ɛn Ɔda Tin Dɛn (2010-2025)
    Lɔg Awt
    Lɔg In
    • Krio
    • Sɛn
    • Arenj am di we aw yu want
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Wetin Yu Fɔ No Bifo Yu Yuz Dis Wɛbsayt?
    • Prayvesi Pɔlisi
    • Prayvesi Sɛtin Dɛn
    • JW.ORG
    • Lɔg In
    Sɛn