BUŊGƐI PƐƐKƐI 42
CHONDII 44 Piɛile Wana Kɔl Tambɛiyo
Vɛɛ Ŋ Tosa Yɛ Hiouwɔɔ Lachioo o Piɛile Numndeŋ Niŋ?
“ Oo Chɛhowa, I veelu num a kɔl nuu kpou. Yandii, mulul la.”—SAM 119:145.
NYƐ NAŊ CHO PƐƐKU WO
Mi buɛiyaa Chɛhowaa o paandoo niŋ piɛi tau o ndu lo. Ŋ cho pɛɛku mɛɛ yiyaŋndo o nyɛ nda dimi wo choo mala naa le miŋ tosa hiouwɔɔ lachioo o piɛile naaleŋ niŋ yɛ.
1-2. (a) Yɛɛ kuuna yɛ naa Chɛhowa dimullo nyɛ cho naa o kɔllo? (b) Vɛɛ naŋ looku yɛ sina maa mi Chɛhowa yaŋ nilaŋ o piɛile naaleŋ?
BAA a yiyaŋ pa maa nyɛ pilɔɔ ŋ dimi o piɛile numndeŋ niŋ teleŋ o teleŋ niŋ ni, nduyɛ a dimul Chɛhowa mɛɛ kpeekpei ŋ cho sinaŋndo yɛ le? Te lende i cho ni, mɛɛ o cho ko num pilɛ le keŋ i yɔŋnuŋ te. Le mɛɛ yoomu naa cho kpɔndi kpɔndi yɛ, lepum ŋ chue teleŋndo tau le piɛileŋ te. Ɔɔ lepum miŋ che ndi i kala le Chɛhowa dimullo nyɛ cho naa o kɔllo niŋndo kanifuule, miŋ yiyaŋ maa ŋ cho wanaa sɔvɛ ndu o hɔl te.
2 Baabuiyo ke naa tiindaŋndo maa o cho diomnda naŋ soliŋ kpeku o piɛile naa leŋ niŋndaŋ te la cho la sɔvɛ Chɛhowa o hɔl te, kɛ te nyɛ naŋ cho dimioo wo chɛŋ pɛ naa o kɔllo niŋ di. Mbo yaŋ nilaŋ o “piɛile wanaa tusiaŋnda.” (Sam 10:17) Mbo yaŋ nilaŋ o nyɛ o nyɛ naŋ dimul ndu o piɛileŋ niŋ, kanifuule o nɔ yeemɛi o naa niŋ.—Sam 139:1-3.
3. Nyunala kuɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa o buŋgɛi hei niŋ?
3 Lepum miŋ nyunaŋ aa: Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ piɛi o Chɛhowa lo a tiindaŋndo? Yɛɛ mala yɛ naa le mi piɛile naaleŋ le chɔɔlu naa sɔɔŋguu Chɛhowa ikɛi kpɛɛluŋ? Vɛɛ yiyaŋndo o sɔɔŋ buɛiyaa Chɛhowaa o paandoo niŋ dimi o piɛileŋ niŋndoŋ mala yɛ naa miŋ tosa hiouwɔɔ lachioo o piɛile naaleŋ niŋ? Nduyɛ yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa te ŋ che ndi pɛ ikala le Chɛhowa dimullo mɛɛ kpeekpei naŋ cho sinaŋndo yɛ? Ŋ tofaŋndɔ mulilaŋ le nyunalaŋ ndaŋ.
YƆŊ ISIOOŊ LE PIƐILEŊ O CHƐHOWA LO LE
4. Yɛɛ mala naa le Chɛhowa dimullo o piɛileŋ niŋ nyɛ cho naa o kɔllo siooŋii ve naa le? (Sam 119:145)
4 Te ŋ bii pɛ bila maa chaaŋ naa chɔm naa lo lechoo wo Chɛhowa cho ni, nduyɛ maa o yeema naa miŋ sɔla batiuwaa, ŋ nɔ niŋ isiooŋ le piɛileŋ o ndu lo le. Mi wana poonyiaa Sam bolle 119 wo kindiŋ le chaŋyɛi waa nuaa nɔɔ a Chɛhowa. Ndoo nɔ bahawɛilaŋ tau o yoomu ndɔɔ niŋ, nduyɛ mi waŋnda dimi choola wɔɔŋndaŋ a ndu okɔɔ. (Sam 119:23, 69, 78) Lepum vɛlɛ mi ndoo tambu kɔl le biondɔŋnda ndoo tosa laŋ. (Sam 119:5) A koŋ kpou, siooŋii bii ndu le Chɛhowa chɔmndo nyɛ wa ndu o kɔl lo le.—Nuawɔ Sam 119:145.
5. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ chɛl mi yiyaŋnda wɔɔŋndaŋ la kuuna naa piɛileŋ o Chɛhowa lo le? Chɔmndɔ tamaseliiyo.
5 Chɛhowa yeema mi wana o wana piɛi o ndulo, hali wanaa tosa bɛɛ hakila wɔɔŋ wɔɔŋndaŋ nda. (Aisa. 55:6, 7) Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ chɛl mi yiyaŋ wɔɔŋ kɛ kɛ kuuna naa piɛileŋ o Chɛhowa lo le. Le tamaseliiyo, wana kua a dɛndɛ choo wo sina maa o tiuba mbo suukaŋ a wanaa mala le mi dɛndɛla choo laŋ la kuɛ nyɛkɛndɛiya teleŋ o teleŋ o yeema pɛ malaa. Baa o nɔ pa mbo kiisaŋ le mbo nyuna le malaa, le mɛɛ o yeema mi wana sina maa nɛiyo luusiaŋ ndu o hɔl ɔɔ maa o tosa biondɔŋndo yɛ le? Sako! O nɛi pilɛ koŋ choo, te o yɔŋ pɛ miŋ tosa biondɔŋndo, ɔɔ miŋ sina nyɛ naŋ nɔ miŋ tosa wo le, ŋ nɔ miŋ piɛi o Chɛhowa lo a kɔl naa kpou.—Sam 119:25, 176.
YƐƐ MALA YƐ NAA MI PIƐILE NAALEŊ LE CHƆƆLU NAA SƆŊGUU CHƐHOWA IKƐI KPƐƐLUŊ
6-7. Vɛɛ yiyaŋndo o suliŋnda Chɛhowa laŋ choo mala yɛ naa le mi piɛile naaleŋ le chɔɔlu naa sɔɔŋguu ndu ikɛi? Chɔmndɔ tamaseliiyo. (Tofa vɛlɛ tɛɛsiaa amatou.)
6 Te ŋ piɛi pɛ o Chɛhowa lo a kɔllo kpou, miŋ tɛɛsial ndu yiyaŋnda naalaŋ, nduyɛ miŋ chɔm ndu nyɛ cho naa o kɔllo niŋ ndi wo, mi piɛile naaleŋ le chɔɔlu naa sɔɔŋguu ndu ikɛi kpɛɛluŋ. Mɛɛ yɛɛ mala yɛ naa le piɛileŋ o nɛi waa nuaa choo?
7 Yiyaŋ o suliŋnda Chɛhowa laŋ choo.a Mɛɛ naŋ hiau lachi fau a yiyaŋndo o suliŋnda ndɔlaŋ choo, lende koni i wa bɛɛŋ le ndu chɔmndo yiyaŋnda naalaŋ a kɔllo kpou ni. (Sam 145:8, 9, 18) Ŋ yaasiaŋndɔ tamasi Kilisitiŋ ndo, ndepilɛnɔɔ finya ndɔ wa ŋuasu ŋuasu wo. Mbo dimi aa: “I ve ya o ba bɛɛŋ bɛɛŋ le suukaŋndo o Chɛhowa lo maa finya ni le. Mi yiyaŋ maa le mɛɛ ya tosa biondɔŋndaŋ yɛ Chɛhowa hiu niŋ lachi a ya kaalaa le.” O suliŋnda Chɛhowa laŋ tɛɛŋ, o kuɛɛ mala yɛ ndu? Mbo dimi aa: “Mi kaala lo lechoo Chɛhowa wo tosa mi sinaŋ nyɛkɛndɛi. Nduyɛ I sina maa o cho wa ya ikɛi teleŋ o teleŋ le ya malaa. O yoŋ bɛɛ mi tosa biondɔŋndo, o cho hiouwɔɔ lachi a ya kaalaa chɔmndo nduyɛ mbo mala ya. Mi hei mala ya mi chɔm ndu sɔɔŋ nɛŋi ya kɔllo woŋ vɛlɛ a sɔɔŋ tɛɛmbuu ya kɔllo woŋ.”
8-9. Tɔnɔla yɛɛ naŋ sɔla yɛ te ŋ yiyaŋ pɛ a nyɛ naŋ nɔ miŋ dimi wo okɔɔ tuupa miŋ piɛi? Chɔmndɔ tamaseliiyo.
8 Yiyaŋ a nyɛ ŋ cho dimi wo okɔɔ. Naapum tuupa ma piɛi, a nyunaŋ num pila nyunalaŋ ndaŋ aa: ‘Bahawɛila kuɛɛ la cho yɛ ya choo suŋ suŋ? Baa wana cho pa o ya nɔ mi mal haki wo? Baa siŋgaŋ sɛnɛi komalla pa o yoomoo niŋ o ya yeema mi Chɛhowa mala ya a ndu wo?’ (2 Ma. 19:15-19) Ŋ nɔla vɛlɛ miŋ tol nɛi chɔmaa Chiisu yɔŋgu a piɛileŋ okɔɔ wo kɔɔli, te ŋ yiyaŋ pɛ a nyɛ naŋ nɔ miŋ dimi o piɛileŋ niŋ a diola Chɛhowa laŋ, Masale ndɔleŋ, vɛlɛ a hɛnaŋ ndɔɔ okɔɔ wo.—Mat. 6:9, 10.
9 Mɛɛ nda saaluŋ pɔnɔɔ ndepilɛnɔ pilɛ diolaŋ Alisika naa kaŋsɛiyo o hullaŋ niŋ, i wa ndu o ba ikala le mbo piɛi. Mbo dimi aa: “Le mɛɛ ya wa buulaŋndo tau yɛ, i wa bɔɔ ikala ya o ba le mi yaa piɛi.” Yɛɛ mala yɛ ndu? Mbo dimi aa: “Mi chua teleŋ biŋgi le yiyaŋndo a nyɛ ya nɔ mi dimi o piɛileŋ niŋndo choo, le halikpeŋ I kɛsi kɔllo o ya pila choo, ɔɔ bahawɛi pɔnɔ nuu le. Mi hei mala ya le mi kɛsi kɔllo, nduyɛ mi yiyaŋ nyɛkɛndɛi tuupa mi piɛi o Chɛhowa lo.”
10. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ chua teleŋndo tau le piɛileŋ? (Tofa vɛlɛ fotueilaŋ.)
10 Chua teleŋndo tau le piɛileŋ. Mi che bɛɛ piɛile biŋgi leŋ le tiuba mi le sɔɔŋguu naa Chɛhowa ikɛi, kɛ te ŋ chua pɛ teleŋndo tau le piɛileŋ o Chɛhowa lo, ŋ tiuba miŋ dimul ndu yiyaŋnda naalaŋ a nyɛ kpeekpei cho naa o kɔllo niŋ di wo.b Mi Ilaacha, pɔnɔɔ Alisika dimi aa: “O paaleŋ niŋ mi piɛi teleŋnda bɔɔ bɔɔ. Nduyɛ le mɛɛ ya chua teleŋndo tau le piɛileŋ o Chɛhowa lo yɛ, mi keŋ tosa mi sɔɔŋguu ndu ikɛi kpɛɛluŋ. Chɛhowa yeema ya mi lau le mi keleŋa piɛile nileŋ chii le, lelaŋ I tiuba mi chua teleŋndo tau te I wa pɛ piɛileŋ o ndu lo.” Tofawɔ nɛi ŋ tosa heiyo: Nuuviaa teleŋndo a fondaŋ doŋdoŋndo le piɛileŋ. A nɔla ma piɛi choo choo, nduyɛ ma kɛsi kpeleŋndo le ndi tosaa teleŋ o teleŋ.
Nuuviaa teleŋndo a fondaŋ mala num ma chua teleŋndo tau le piɛileŋ ndo (Tofa pɛl 10)
YIYAŊ A MƐƐ BUƐIYAA CHƐHOWAA O PAANDOO NIŊ NDAA PIƐI A KƆL NDAA KPOU YƐ
11. Vɛɛ naŋ sɔla yɛ tɔnɔɔ te ŋ yiyaŋ pɛ a mɛɛ buɛiyaa Chɛhowaa o paandoo niŋ ndaa piɛi a kɔl ndaa kpou yɛ? (Tofa vɛlɛ kɔfoo hoo “Baa Num Bɛɛ Nɔ Pa Bahawɛi Pilɔɔ Maa Nda?”)
11 A tiuba ma sɔla tɔnɔɔ te a yiyaŋ pɛ a nyɛ buɛiyaa Chɛhowaa o paandoo niŋ dimi o piɛileŋ niŋ, vɛlɛ a o chonduŋ nda soli le Chɛhowa saŋgalaa woŋ niŋ. Te a pɛɛku pɛ a mɛɛ buɛiyaa Mɛlɛkaa o paandoo niŋ piɛi ndu a kɔl ndaa kpou yɛ, keŋ cho num nyindɔɔ mi num bɛɛ piɛi Chɛhowa a kɔl numndo kpou. Piɛile ndaleŋ le tiuba mi le mala num ma saaluŋ nɛila sɛnɛila ŋ suliŋ kpeku le Chɛhowa saŋgalaa laŋ. Naapum a nɔla vɛlɛ ma saaluŋ nyɛ buɛiyaa Chɛhowaa apum dimi o piɛileŋ niŋ, o chiɛɛliaŋ a bahawɛi numndo okɔɔ wo.
12. Te a veelu pɛ diomndaŋ o Baabuiyo niŋ a nyɛ buɛi Chɛhowaa opilɛ dimi o piɛileŋ niŋndo okɔɔ, nyunala kuɛɛ ŋ nɔ yɛ ma nyunaŋ?
12 Te a veelu pɛ diomndaŋ o Baabuiyo niŋ a nyɛ buɛi Chɛhowaa opilɛ dimi o piɛileŋ niŋndo okɔɔ, nyunaŋndɔ aa: ‘Nɛɛ ndoo dimi yɛ diomndaŋ ndaŋ, nduyɛ bahawɛila kuɛɛ la wa yɛ ndu choo? Baa bahawɛila nilaŋ la velaŋ pa a bahawɛila ndoo nɔ laŋ? Yɛɛ piɛile ndɔleŋ le pɛɛku yɛ ya?’ Naapum a nɔ ma chɔɔlu yaasiaa tosa le mulioo sɔlaa le nyunalaŋ ndaŋ. A cho tɔnɔɔ sɔla tau te a kindiŋ pɛ le hei tosaa. Ŋ yaasiaŋndɔ tamaseliilaŋ latiŋ.
13. Te o hiŋ pɛ a piɛileŋ okɔɔ, yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o tamasi Hana wo niŋ? (1 Saamiɛɛ 1:10, 11) (Tofa vɛlɛ o kɔɔ.)
13 Nuawɔ 1 Saamiɛɛ 1:10, 11. Teleŋ Hana wa piɛileŋ ndeŋ ndo, ndoo nɔ simulta kala kalaŋ latiɔɔŋ. O ve wana vialaa le, nduyɛ diɔɔmu ndɔ wa ndu nyɛpalaa tusioo choo. (1 Sam. 1:4-7) Te num bɛɛ wa pɛ bahawɛi bii niŋ num paaliaŋndo le teleŋ vilɛiyo chɔulabaa, yɛɛ piɛile Hana leŋ le pɛɛku yɛ num? Mbo sinaŋ nyɛkɛndɛi mɛɛ o chua teleŋndo tau le piɛileŋ o Chɛhowa lo, nduyɛ mbo nyindul ndu bahawɛila ndɔlaŋ. (1 Sam. 1:12, 18) Naa bɛɛ tiuba miŋ sɔla kɔl dɛɛniaa te ‘wuulul pɛ Chɛhowa kalaŋnda naalaŋ,’ sanaa a ndu dimullo mɛɛ naŋ cho sinaŋndo o kɔllo niŋ a bahawɛila cho naa choo laŋ okɔɔ yɛ.—Sam 55:22.
Hana ve wana vialaa le, nduyɛ diɔɔmu ndɔ wa hiouwɔɔ lachi a ndu sɔɔŋ wɔɔŋndoŋ dimullo. Kɛ mbo kumbul Chɛhowa kɔl ndɔɔ o piɛileŋ niŋ (Tofa pɛl 13)
14. (a) Yɛɛ cheleŋ naŋ pɛɛku yɛ o tamasi Hana wo niŋ? (b) Vɛɛ yiyaŋndo o Diom Mɛlɛkaa choo mala yɛ naa miŋ chɔɔlu sina sɔɔŋ naŋ dimi o piɛile naaleŋ niŋndoŋ? (Tofa tɛɛsiaa amatou.)
14 Mɛɛ Hana velu poo diolaŋ Saamiɛɛ, wɔsilaŋ latiŋ hiouwɔɔ okoŋ kɔɔli, mbo huŋ a ndu o wana bɛndu wanaa soliaa lasalaa lo Ilai. (1 Sam. 1:24-28) Mbo mel Chɛhowa balikaa o piɛileŋ niŋ kanifuule, mbo cha maa mbo manda wanaa chɔm lo lechoo wo o ndulo wa, nduyɛ mbo soli bahawɛila ndalaŋ.c (1 Sam. 2:1, 8, 9) Mi che bɛɛ ndoo nɔ wɔ bahawɛilaŋ o yoomoo niŋ, kɛ mbo handu kɔllo o salala Chɛhowa ndoo dɔu niŋ ndu laŋ choo mbo hiau kɔllo handɔɔ o bahawɛila ndɔlaŋ choo. Yɛɛ hei pɛɛku yɛ naa? Ŋ tiuba miŋ hiou lachi a biuwɔŋndo simulta cho naa komallo laŋ te ŋ handu pɛ kɔllo a mɛɛ Chɛhowa bii niŋ naa tooloo haaa a boondei hei yɛ.
15. Te a tosal naa pɛ kafalaŋ, yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o piɛile Chɛluimaya leŋ niŋ wana ndoo suaa le Mɛlɛka wo? (Chɛluimaya 12:1)
15 Nuawɔ Chɛluimaya 12:1. A teleŋ pilɛ o yoomu ndɔɔ niŋ, mi Chɛluimaya wana ndoo suaa le Mɛlɛka wo tambu kɔl le mɛɛ o wa chɔɔ wanaa dɛnɛwɔɔŋnda batiuwaa sɔlaa yɛ. Teleŋnda bɔɔbɔɔ mi ndoo tambu kɔl le mɛɛ chaaŋaa nduaa Isɔluɛiya wa ndu biyɔɔ wɔɔŋndo yɛ. (Chɛl. 20:7, 8) Naa bɛɛ miŋ sinaŋ maa ndu te ŋ che wanaa lakafaa batiuwaa sɔlaa o yoomu ndaa niŋ, ɔɔ ma bii naa biyɔɔ wɔɔŋndo. Mi che bɛɛ mi Chɛluimaya dimul Chɛhowa sɔɔŋ wa ndu kɔllo tɛɛmbuuwo woŋ, kɛ o bii ndu tɔɔyaŋ le sɔɔŋ wɔɔŋ wa yɔŋnɔŋndo woŋ te. Mɛɛ o che Chɛhowa wanaa nila kaluaa miŋgioo o nɛi, naapum mi tiindaŋ ndɔɔ o yamaŋ Mɛlɛka kialu o nɛi sakpoo choo woŋ chɔɔlu kalu. (Chɛl. 32:19) Naa bɛɛ tiuba miŋ dimul Chɛhowa kpendekele kɔl naa tambɛiyo o piɛileŋ niŋ. Nduyɛ ŋ nɔ tiindaŋndo o ndu niŋ maa o cho hunɔɔ kafala cho naa choo laŋ faŋa a teleŋ bɛnda wo.
16. Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o tamasi po Livainɔ wa o biyɔɔ niŋndo o ba, te bahawɛila naalaŋ la kuuna naa pɛ sɔɔŋ ŋpum tosaa? (Sam 42:1-4) (Tofa vɛlɛ fotueilaŋ.)
16 Nuawɔ Sam 42:1-4. Livainɔ wa o biyɔɔ niŋndo poonyiaa bolle Baabuileŋ ndeŋ ni, nduyɛ ndoo tiuba kɔlaŋ o chiɛi Mɛlɛkaa niŋ le Mɛlɛka piɛiyo a chaaŋaa nduaa Isɔluɛiya le. Bolle Baabuile ndoo poonyiaa leŋ ndeŋ le chɔm kpendekele mɛɛ o wa sinaŋndo yɛ. Naapum miŋ sinaŋ mɛɛ o wa sinaŋndo yɛ te a dɔu naa pɛ o chiɛi manyumndo niŋ, ɔɔ mi dialii nɛyɛi kala kalɛi kuuna naa kɔlaŋ inɛ ve wa naa choo. I cho tonya maa teleŋndaŋ lapum miŋ sinaŋ nyɛkɛndɛi, lepum yɛ miŋ tambu kɔl. Kɛ i wa bɔɔ suɛi sɔvɛ le miŋ chɔm Chɛhowa mɛɛ naŋ cho sinaŋndo yɛ o piɛileŋ niŋ. Hei nɔla mi mala naa miŋ mɛɛndaŋ yiyaŋnda naalaŋ nyɛkɛndɛi, nduyɛ miŋ handu kɔllo o nyɛ hiou wa o sɔvɛ wo choo. Le tamaseliiyo, mi po Livainɔ hoo bii bila maa o cho hunɔɔ dilakeŋnaŋnda sɛnɛila sɔla le Chɛhowa saŋgalaa. (Sam 42:5) Mbo yiyaŋ vɛlɛ a mɛɛ Chɛhowa wa ndu mandaa yɛ okɔɔ. (Sam 42:8) Mi piɛileŋ o Mɛlɛka lo a kɔllo kpou mala naa le biyɔɔ bila mɛɛ naŋ sinaŋ lepum yɛ, miŋ miiŋgu nyaaloo sɔla, nduyɛ a yoomuaŋ le hiouwɔ lachi a biuwɔŋndo.
Mi Livainɔ poonyiaa Sam bolle 42 dimul Mɛlɛka o piɛileŋ niŋ nyɛ wa ndu o kɔl lo. Te ŋ tɛɛsial pɛ Chɛhowa o piɛileŋ niŋ mɛɛ naŋ cho sinaŋndo yɛ, keŋ mala naa miŋ handu kɔllo o sɔɔŋ hiou wa ŋ sɔvɛ woŋ choo (Tofa pɛl 16)
17. (a) Yɛɛ naŋ pɛɛku yɛ o piɛile Chona leŋ niŋ, wana ndoo suaa le Mɛlɛka wo? (Chona 2:1, 2) (b) Vɛɛ diomnda cho o yau Sam ndo niŋndaŋ la mala yɛ naa te ŋ wa pɛ o simullo bɛŋgu? (Tofa tɛɛsiaa amatou.)
17 Nuawɔ Chona 2:1, 2. Suu bɛndoo o dembe Chona, wana ndoo suaa le Mɛlɛka wo dimi diomndaŋ ndaŋ o Chɛhowa lo ni. Mi che bɛɛ mi Chona ndoo kɛɛ le diikɔŋndo, kɛ ndoo nɔ tiindaŋndo maa Mɛlɛka cho piɛile ndɔleŋ muli. O piɛile ndɔleŋ niŋ, mi Chona soliŋ diomnda bɔɔbɔɔ naŋ saaluŋ o yau Sam ndo niŋndaŋ kpeku.d Ndoo kɛɛ dɔɔ yau Sam ndo sina nyɛkɛndɛi le. Mi yiyaŋndo o diomnda laŋ choo ke ndu tiindaŋndo maa Chɛhowa wa ndu mala. O nɛi pilɛ koŋ choo, te ŋ kindiŋ pɛ le bolii Baabuiye ipum loonɔŋndo, mi i luei naa yoomuaŋ te ŋ piɛi pɛ o Chɛhowa lo o teleŋnda kala kalalaŋ niŋ.
HIOU LACHI A CHƐHOWA SƆƆŊGUUWO IKƐI KPƐƐLUŊ O PIƐILEŊ NIŊ
18-19. Te ŋ che ndi pɛ lepum ikala le Chɛhowa dimullo nyɛ cho naa o kɔl o piɛileŋ niŋndo, tiindaŋ yɛɛ Luomaŋnda 8:26, 27 ke yɛ naa? Chɔmndɔ tamaseliiyo.
18 Nuawɔ Luomaŋnda 8:26, 27. Le mɛɛ naŋ wa o buulaŋ bɛndoo niŋ yɛ, lepum miŋ che ndi ikala le Chɛhowa tɛɛsiallo mɛɛ naŋ cho sinaŋndo yɛ. Kɛ ŋ nɔ miŋ yiyaŋ maa ŋ nɔ wana mala le le. A teleŋnda waa nuaa, mi nyina diandaa Mɛlɛkaa “nyɔɔlu” le naa. Vɛɛ keŋ yɔŋnuŋ yɛ? Sanaa a nyina ndɔ diandaa, mi Chɛhowa tosa a sabu ma poonyiaa o Diom ndɔɔ niŋ nyɛ buɛiyaa nduaa o paandoo niŋ dimi o piɛileŋ niŋndo. Te ŋ che ndi pɛ ikala le Chɛhowa chɔmndo mɛɛ kpeekpei naŋ cho sinaŋndo yɛ, Chɛhowa tiuba mbo che nyɛ buɛiyaa nduaa o sindɔɔ niŋ dimi o piɛileŋ niŋndo maa nyɛ naŋ yeema dimioo o piɛile naaleŋ niŋndo o cho ni, okoŋ mbo muli naa diom.
19 Mi hei sinaa mala ndepilɛnɔɔ o Lɔɔsiaa niŋ diolaŋ Yelena. Ma bii ndu le mɛɛ o wa piɛileŋ a diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ yɛ. Mi keŋ tosa mbo buulaŋ tau tau, nduyɛ i wa ndu o ba ikala le piɛileŋ o Chɛhowa lo. Mbo dimi aa: “Okoŋ, mi loonuŋ maa te I hiu pɛ buulaŋndo nduyɛ mi sina nyɛ ya piɛi le ndu wo le, mi Chɛhowa che nyɛ buɛiyaa nduaa o sindɔɔ niŋ nyuna o piɛileŋ niŋndo maa nyɛ yaa yeema le ndu dimullo o piɛileŋ nileŋ niŋndo o cho ni. Hei wa bɔɔ suɛi kɔl dɛɛniaa le ya o teleŋ kala kala koŋ bɛŋgu.”
20. Vɛɛ naŋ bɛɛndiaa yɛ kɔl naa le piɛileŋ te ŋ wa pɛ o nyɛ kindilaa bɛŋgu?
20 Te ŋ wa pɛ o nyɛ kindilaa bɛŋgu, mi i wa ikala le kɔllo handɔɔ o nyɛ naŋ cho piɛileŋ a ndu okɔɔ wo choo. Le kɔl naa bɛɛndiaa, ŋ tiuba miŋ yaŋ nilaŋ o diomnda nda chua le yau Sam ndo laŋ. Ŋ tiu vɛlɛ ba miŋ poonyiaa mɛɛ naŋ cho sinaŋndo yɛ o yau choo, mɛɛ Masaa Deeve ndoo tosa yɛ. (Sam 18, 34, 142; diomnda taselaŋ.) I cho tonya maa sawa kpeekpei cho a mɛɛ naŋ nɔ miŋ bɛɛndiaŋ tuupa miŋ piɛi yɛ le. (Sam 141:2) A tiuba ma tosa nyɛ bɛnda le numndo.
21. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ piɛi o Chɛhowa lo a kɔl naa kpou?
21 I cho bɔɔ suɛi kɔl dɛɛniaa le sinaa maa mi Chɛhowa bii bila mɛɛ naŋ sinaŋ yɛ tuupa miŋ piɛi o ndu lo. (Sam 139:4) A koŋ kpou, mbo wa a kɔl kɛndɛ le naa nilaŋ yaŋɔɔ te ŋ dɔu pɛ tiindaŋndo o ndu niŋ, nduyɛ miŋ dimul ndu mɛɛ naŋ cho sinaŋndo yɛ. Lelaŋ, kiisaŋ wa num le piɛileŋ o finya num cho o choo choo niŋndo lo le. Pɛɛku a sɔɔŋ buɛiyaa nduaa piɛi a muŋ okɔɔ woŋ o Baabuiyo niŋ le sinaa nyɛ ŋ nɔla ma dimi o piɛile numndeŋ niŋndo. Piɛi a kɔl numndo kpou. Dimul ndu o piɛileŋ niŋ nyɛ tosa num ma wa a kɔl kɛndɛ wo, a nyɛ tɛɛmbuu num kɔllo wo. Chɛhowa cho wa teleŋ o teleŋ a num latulu maa chaaŋ num kpeekpeiyo.
CHONDII 45 Nyɛ Ya I Keela Kɔllo Choo Wo
a Yaasiaa o fondɛi hei bɛŋgu “Suliŋnda Chɛhowalaŋ lapum” o yau Bolii Baabuiye le Yoomu leKilisiɔŋndo niŋ, o suɛi lebolii pɔmbuɛi hei bɛŋgu “Chɛhowa.”
b Piɛile puaapiliaa piɛi o bɔŋaŋndaŋ o kundaa niŋndo, le nɔ mi le bandu le.
c O piɛile ndɔleŋ niŋ, mi Hana soliŋ diomnda pilɛla Muuse poonyiaa laŋ kpeku. I cho kpendekele maa mi ndoo chua teleŋndo le yiyaŋndo o diomndaŋ cho Baabuiyo niŋndaŋ choo. (Ditɔ. 4:35; 8:18; 32:4, 39; 1 Sam. 2:2, 6, 7) Mɛɛ wɔsilaŋ la hiou o kɛmɛlaŋ niŋ, mi Meele kalaa Chiisu soliŋ diomnda pilɛla Hana soliŋ kpeku laŋ le Mɛlɛka saŋgalaa.—Luku 1:46-55.
d Le tamaseliiyo, tuu wɔ Chona 2:3-9; Sam 69:1; 16:10; 30:3; 142:2, 3; 143:4, 5; 18:6; a 3:8, a mɛɛ la chɛlaŋ a diomnda Chona soliŋ kpeku o piɛile ndɔleŋ niŋndaŋ yɛ.