“Diom Mɛlɛkaa . . . Nɔ Kpaayaa”
“Diom Mɛlɛkaa . . . cho yoomu nduyɛ o nɔ kpaayaa.”—HIBULUIYA 4:12.
1. Yɛɛ ke yɛ num tiindaŋndo maa Diom Mɛlɛkaa nɔ kpaayaa? (Tofa fotueiyo o peeleŋ ndeŋ choo.)
WANAA Chɛhowaa nɔ laalaŋndo maa diom mɛlɛkaa, yooŋgu ndɔɔ le waŋchieeya, “cho yoomu nduyɛ o nɔ kpaayaa.” (Hibuluiya 4:12) Ŋ che niŋ kpaayaa Baabuiyo o yoomu naa niŋ a yoomula wanaa cheleŋnda. Tuupa miŋ simnuŋ Chɛhowɛiya, apum wa viiya, a wa chuaa kooma wana ve o numpila niŋ te waŋ, ɔɔ kaa ihini nɔɔlɛiyo tosaa. Apum ndaa nɔ tɔɔ bɛndoo ɔɔ nyɛsɔlaa, kɛ ma sina maa nyɛ cheleŋ cho a nɔ ndu o yoomu ndaa niŋ te. (Ikilisiaatii 2:3-11) O cho suɛi nyaale le sinaa maa, wanaa ndaa nɔ tiindaŋ a nɛi chɔmaa le wa, nɔ niŋ hau nɛi chɔmaa a tiindaŋndo. Ŋ tuei niŋ sɔɔŋ yɔŋnaŋ waa naa diomndaŋ veeloo yeela o Bandu Mɛŋgɛlaa niŋ o buŋgɛi hei bɛŋgu, “Baabuiyo Siŋga Yoomulaŋ.” Nduyɛ o yɔŋ bɛɛ maa ŋ simnuŋ niŋ ŋKilisiɔŋ, Baabuiyo mala naa miŋ hiou lachi a chaŋyɛi nɛi kindioo kpoke a Chɛhowa.
2. Vɛɛ kpaaya Diom Mɛlɛkaa siŋga yɛ waŋnda o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋ?
2 I cho suɛi kɔndɔfili bii naa le sinaa maa mi wanaa bɔɔbɔɔ tosa siŋgaŋnda bɛndaŋ mɛɛ nda sina tonyaa. Mi puaapiliaa a ndepiliaa naa ndaa nɔ tiindaŋndo le kɔlaŋ choo choo o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋnda bɛɛ tosa siŋgaŋnda waa lende. (Nuawɔ Kɔliŋtiaŋ Tasoo 6:9-11a) Mɛɛ Pɔɔl wa suɛi a wanaa cho luɛiyɔɔ o masale Mɛlɛkaleŋ niŋ te wa okɔɔ, mbo dimi aa, “O paandoo niŋ sɔɔŋ wɔɔŋ waa lende nyaa tosa ni.” Diom Mɛlɛkaa a nyina diandaa Mɛlɛkaa mala waŋnda haa ni ma siŋgaŋ. Kɛ mi che bɛɛ ma simnuŋ ŋKilisiɔŋ, mi a tiŋ tosa biondɔŋnda wɔɔŋ wɔɔŋnda paaliaŋ chaŋyɛi ndɛi a Chɛhowa wo. Le taamaseliiyo, mi Baabuiyo suaa a puaapilɛnɔ pɔyaŋndo o sɔla solioo wo. Mɛɛ nyɔɔ viou kpɛɛ, mbo tosa siŋgaŋnda mala ndu le mbo miiŋgu vɛlɛ o kunda leKilisiɔŋndo niŋndo. (Kɔliŋtiaŋ Tasoo 5:1-5; Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 2:5-8) I cho suɛi kɔl dɛɛniaa le sinaa maa puaapiliaa a ndepiliaa tiu niŋ ba ma tosa siŋgaŋndaŋ tau, kanifuule, kpaaya Diom Mɛlɛkaa mala nda ni.
3. Yɛɛ naŋ cho yɛ yaasiaa o buŋgɛi hei niŋ?
3 Diom Mɛlɛkaa nɔ bɔɔ kpaayaa. Mɛɛ Chɛhowa ke naa ndu yɛ, ŋ nɔ miŋ kindiŋ o nɛi o nɛi niŋ le miŋ soliŋ ndu kpeku nyɛkɛndɛi. (Timoti Diiŋ Ndɔɔ 2:15) Buŋgɛi hei cho yaasiaa nyɛ naŋ nɔ miŋ tosa le kpaaya Baabuiyo soliŋndo kpeku (1) o yoomu naa niŋ, (2) o wali pollo niŋ, nduyɛ (3) te ŋ wa pɛ suɛi yɔŋgoo o biŋndo choo. Nyɛ naŋ cho pɛɛku o buŋgɛi hei niŋndo cho naa mala le miŋ chɔm balika melaa a kaalaa naa le Finya naa o choo choo niŋ. Ndu cho naa pɛɛkoo ni le tɔnɔ naa.—Aisaiya 48:17, NW.
O YOOMU NAA NIŊ
4. (a) Yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa le mi Diom Mɛlɛkaa pilaŋ naa kɔllo? (b) Vɛɛ ŋ tofa yɛ teleŋndo le diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ?
4 Le mi Diom Mɛlɛkaa pilaŋ naa kɔllo, mɛɛ miŋ veelu diomndaŋ leniŋ teleŋ o teleŋ. Ŋ nɔ miŋ kindiŋ le diomndaŋ veeloo leniŋ lepaa o lepaa. (Chɔɔsuaa 1:8) Naa bɔɔbɔɔ nɔ sɔɔŋ tau le tosaa. Kɛ ŋ nɔ miŋ chɛl nyɛ o nyɛ, kɔ bii a kalaŋnda naŋ nɔ laŋ, kuuna naa diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ te. (Nuawɔ Ɛfisiaŋnda 5:15, 16.) Lepum ŋ tofa le teleŋndo idii puŋ, naapum ipala ɔɔ ichɔl. Ŋ chɛl nyɛ wana ŋchondoo poonyiaa hoo wo aa, “I kaala sawala numndaŋ bɔɔ Mɛlɛka. Le teleŋ o teleŋ, I cho yiyaŋndo a laŋ okɔɔ.”—Sam 119:97.
Ŋ nɔ miŋ chɛl nyɛ o nyɛ, kɔ bii a kalaŋnda naŋ nɔ laŋ, kuuna naa diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ te
5, 6. (a) Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ yiyaŋ yiŋgoloŋ? (b) Vɛɛ yiyaŋndo yiŋgoloŋ piiliaŋ yɛ naa? (c) Vɛɛ diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ a yiyaŋndo le choo mala yɛ num niŋ?
5 Kɛ a koŋ kpou, diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ kinɛi cho letuu le. Ŋ nɔ miŋ yiyaŋ yiŋgoloŋ o nyɛ naŋ veelu diomndaŋ choo wo nyɛkɛndɛi. (Sam 1:1-3) Koŋ kinɛi mala naa ni miŋ tol taasi Baabuiyo kɔɔli o yoomu naa niŋ. Lelaŋ, o yɔŋ bɛɛ miŋ veelu diomndaŋ o Baabui nda soli wo niŋ, ɔɔ o nyɛ mapuuloo choo, ŋ yeema miŋ chɛl Diom Mɛlɛkaa mbo siŋga naa, nduyɛ mbo nyindu naa le sɔɔŋ tosaa.
6 Vɛɛ yiyaŋ yiŋgoloŋndo pilaŋ yɛ naa kɔllo? Te ŋ veelu pɛ diomndaŋ o Baabuiyo niŋ, ŋ nɔ miŋ sim kpɛ miŋ nyunaŋ aa, ‘Yɛɛ hei cho yɛ ya dimullo a Chɛhowa okɔɔ? Vɛɛ kpɛ ya I cho yɛ niŋ nyɛ ya I veelu hoo diomndaŋndo dɔuwɔɔ o wali niŋ o yoomu nuu niŋ? Siŋgaŋnda kuɛ ya nɔ yɛ wɔ le tosaa?’ Te ŋ yiyaŋ pɛ yiŋgoloŋ o Diom Mɛlɛkaa choo, nduyɛ miŋ piɛi o nyɛ naŋ veelu diomndaŋndo choo, ŋ cho nɔ yeemɛi le ndu dɔuwɔɔ o wali niŋ. Okoŋ, ŋ cho sina kpaaya Baabuiyo o yoomula naalaŋ niŋ.—Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 10:4, 5.
O WALI POLLO NIŊ
7. Vɛɛ naŋ soliŋ yɛ Diom Mɛlɛkaa kpeku nyɛkɛndɛi o wali pollo niŋ?
7 I cho suɛi sɔvɛ le miŋ soliŋ Diom Mɛlɛkaa kpeku teleŋ o teleŋ naŋ wa pɛ yooŋgu kɛndɔɔ dimioo, a waŋnda pɛɛkoo. Mi puaapilɛnɔ pilɛ dimi aa, “Te a wa pɛ yooŋgu kɛndɔɔ dimioo chiɛiyo a chiɛiyo nya Chɛhowa, a yeema pa ma soo nyɛ o nyɛ fee ɔɔ a cho chɛlɔɔ mi ndu bɛɛ soo?” Te ŋ veelu pɛ diomndaŋ o Baabuiyo niŋ le waŋndo, mɛɛ ŋ chɛl le mi Chɛhowa soo o ndu lo. Bolle Baabuile kɛndɛleŋ soliŋndo kpeku bɛnda mbo hiau nyɛ o nyɛ naŋ dimi. (Tɛsaloniaŋ Tasoo 2:13) Te a wa pɛ o wali pollo niŋ, a kindiŋ pa le Baabuiyo soliŋndo kpeku chuɛi chuɛi?
Te ŋ veelu pɛ diomndaŋ o Baabuiyo niŋ le waŋndo, mɛɛ ŋ chɛl le mi Chɛhowa soo o ndu lo
8. Le yɛɛ naŋ nɔ yɛ miŋ tosa tau mbo hiou diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ te ŋ wa pɛ yooŋgu kɛndɔɔ dimioo?
8 Kɛ a koŋ kpou, diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ le wanaa naŋ cho yooŋgu kɛndɔɔ dimullo wa cho letuu le. Wanaa bɔɔbɔɔ bii nyɛ dimiŋ o Baabuiyo niŋndo bila le. Hei wa tonya o wɔsiŋ kɛmɛ tasoŋ niŋ, nduyɛ tonya i cho vɛlɛ hau ni. (Luomaŋnda 10:2) Bolle Baabuile naŋ veelu diomndaŋ ndeŋ, ŋ yiyaŋ naa maa wana chiɛiyo bii leŋ bila le. Ŋ nɔ miŋ miŋgi diomnda kendu bila biyɔɔ laŋ veelu ɔɔ miŋ tɛɛsial ndu sɔɔŋ kulloŋ o bolle Baabuile naŋ veelu diomndaŋ ndeŋ niŋ le ndu malaa. O nɛiyo hoo niŋ, Diom Mɛlɛkaa nɔla mbo fuuluu waŋnda o kɔl di.—Nuawɔ Luku 24:32.
9. Vɛɛ naŋ mala yɛ waŋnda le ma nɔ bɛɛleŋ le Baabuiyo a nyɛ naŋ dimi tuupa miŋ veelu diomndaŋ o Baabuiyo niŋndo? Chɔmndɔ taamaseliiyo.
9 Nyɛ naŋ dimi vɛlɛ tuupa miŋ veelu diomndaŋ o Baabuiyo niŋndo tosa mi wana chiɛiyo nɔ bɛɛleŋ le Baabuiyo. Le taamaseliiyo, ŋ dimi lepum aa, “Ŋ tofa wɔ nyɛ wana toosiaa bɛndoo dimi a suɛi hei okɔɔ wo.” Ɔɔ te ŋ wa pɛ suɛi o wana cho Kilisiɔŋnɔ le wo lo, ŋ dimi aa, “Ŋ tofa wɔ nyɛ Diom Mɛlɛkaa dimul naa wo.” Te ŋ komal pɛ wana buulaŋ a suɛi Mɛlɛkɛi okɔɔ le wo, ŋ nyuna ndu aa, “A tuei niŋ pa suɛi dimiŋ hei sindɛ ve?” Te ŋ loonuŋ pɛ maa wana o wana nɔ kɔɔlima yɛ yiaŋ vɛlɛ a laalaŋnda teŋgeŋndaŋ, ŋ tiuba miŋ kandu balta chua waŋnda yeemɛi laŋ.—Kɔliŋtiaŋ Tasoo 9:22, 23.
10. (a) Yɛɛ ndoo yɔŋnuŋ yɛ a puaapilɛnɔ pilɛ? (b) Vɛɛ ŋ che yɛ niŋ kpaaya Diom Mɛlɛkaa o wali pollo niŋ?
10 Wanaa bɔɔbɔɔ saaluŋ niŋ maa soliŋndo Diom Mɛlɛkaa kpeku, nɔ kpaayaa le wanaa nda dimul yooŋgu kɛndɔɔ wa kɔltaŋ pilaŋndo. Le taamaseliiyo, mi puaapilɛnɔ pilɛ kua fal bii niŋ diomndaŋ veeloo o yaula naalaŋ niŋ le wɔsiŋ bɔɔbɔɔ wo yilɔɔ. Paale pilɛ, o ke ko ndu Bandu Mɛŋgɛlaa kinɛi mbo hiounuŋ te. Kɛ, mbo kɛɛsiaa le mbo veelul ndu diomndaŋ o bolle Baabuileŋ niŋ. Mbo nuel ndu Kɔliŋtiaŋ Diiŋ Ndɔɔ 1:3, 4. Loŋ o dimi ni aa, “Ndu cho finya naa o tuiinuŋ naa inyiɛɛ wo ni . . . ndu cho Mɛlɛka o nyɔɔlu naa kɔltaŋ niŋ ndo ni. Ndu nyɔɔlu naa kɔltaŋ niŋ o dɛnɛ o dɛnɛ palaa niŋ ni.” Mi diomndaŋ ndaŋ la pilaŋ fallo hoo kɔllo tau. Mbo nyuna puaapilɛnɔɔ le mbo veelu vɛlɛ diomndaŋ o bolle Baabuile leŋ niŋ. Okoŋ, mi fallo hoo dimi maa ndu nda laandɔ yeema kɔl dɛɛniaa. Le bolle Baabuile pilɛ leŋ ndeŋ, mbo yeema sina tau a Baabuiyo okɔɔ. Diom Mɛlɛkaa soliŋndo kpeku o wali pollo niŋ nɔ bɔɔ kpaayaa!—Walta Wanaa Chiisuaa 19:20.
TE A WA PƐ SUƐI YƆŊGOO O BIŊNDO CHOO
11. Kalaŋ yɛɛ puaapiliaa yɔŋgu sɔɔŋ o biŋndo choo wa nɔ yɛ?
11 Ŋ hɛnaŋ bɔɔ kɔlaŋ o bɔŋaŋnda naalaŋ, la ibuŋgalaŋ, a la bɛndaŋ. Le sabu kpeekpei naŋ kua wo cho le Chɛhowa piɛiyo ni. Miŋ sɔla vɛlɛ tɔnɔɔ o nyɛ naŋ pɛɛku wo niŋ. Le saboo hoo, puaapiliaa yɔŋgu sɔɔŋ o biŋndo choo wa sɔla dikeŋnaŋ bɛndoo a kalaŋ bɛndu bɛndoo. (Chemisi 3:1) A nɔ ma tosa a sabu maa pɛɛkula ndalaŋ la tɔlnuŋ o Diom Mɛlɛkaa choo. Te a nɔ pɛ dikeŋnaŋndo hoo, vɛɛ ŋ soliŋ yɛ kpaaya Diom Mɛlɛkaa kpeku le wanaa ŋ cho suɛi o nda lo wa kɔltaŋ pilaŋndo?
12. Vɛɛ wana cho suɛi yɔŋgoo wo kindiŋ yɛ o nɛi o nɛi niŋ le mi suɛi nduɛi tɔlnuŋ o Baabuiyo choo?
12 Baabuiyo nɔ mbo wa nyɛ sɔvɛ bɛndu le suɛi kɛ kɛ naŋ yɔŋgu. (Chɔŋ 7:16) Lelaŋ, a nɔ ma wa yekeŋ a mɛɛ ŋ yɔŋgu suɛi numnde yɛ, vɛlɛ a sɔɔŋ yɔŋnaŋndoŋ, ɔɔ taamaseliila ŋ soliŋ kpeku laŋ. Te o ve lende le, o tosa mi waŋnda faŋa kɔllo o nyɛ Baabuiyo dimi wo choo. Loonuŋ vɛlɛ maa, diomndaŋ veeloo o Baabuiyo niŋ cho nyɛ pilɛ a waŋnda Baabuiyo pɛɛkoo le. Te a hiu pɛ bolii Baabuiye soliŋ kpeku, wanaa bɔɔbɔɔ nɔla ma loonuŋ ndi le. Lelaŋ, wa yekeŋ le bolii Baabui ŋ cho soliŋ kpeku ve hɛlioo. Nduyɛ chua teleŋndo ma veelu diomndaŋ, ma tɛɛsiaa, ma chɔm taamaseliilaŋ, vɛlɛ ma chɔm mɛɛ wana duau ndi o wali niŋ yɛ. (Nɛhimaya 8:8) Te a sɔla pɛ suɛi le yɔŋgoo, chua teleŋndo ma pɛɛku ndi nyɛkɛndɛi a bolii Baabui cho leniŋnde. Kindiŋ ma bii bila mɛɛ nyɛ cho o suɛi keŋ niŋndo chɛlaŋ a bolii Baabuiye yɛ. Soliŋ bolii Baabuiye i tiŋ kpeku le ma pɛɛku waŋnda nyɛ cho o suɛi keŋ niŋndo. (A saaluŋ kɛɛsiaala kɛndɛlaŋ o buŋgaŋ 21 tei 23 o Benefit From Theocratic Ministry School Education niŋ.) Nduyɛ i hiou wa i sɔvɛ ve cho ni, nyuna Chɛhowa le mbo mala num le sinaa yiyaŋ sɔvɛ cho o Baabuiyo niŋndo.—Nuawɔ Ɛsilua 7:10; Pulɔwaa 3:13, 14.
13. (a) Vɛɛ bolle Baabuileŋ le pilaŋ yɛ ndepilɛnɔ pum kɔllo o bɔŋaŋndo? (b) Vɛɛ Baabuiyo pilaŋ yɛ num niŋ kɔllo o bɔŋaŋndaŋ?
13 Boondii ndepilɛnɔɔ o Ɔsiteliaa niŋ wa chuaambɔ pɔmbɔ wo, mi kpundɛla bɔɔbɔɔ komal ndu. Mi che bɛɛ mbo mɛɛlu Chɛhowa sina, kɛ ndoo laalaŋndɔ kɛsɛ maa Chɛhowa kaalaa ndu le. Mɛɛ ndepilɛnɔɔ hoo wa o bɔŋaŋndo, mbo tuɛi bolle Baabuile pilaŋ ndu kɔllo leŋ. Mbo yiyaŋ lechoo yiŋgoloŋ nduyɛ mbo tosa yaasiaa. Mi hei tosa mbo veelu diomndaŋ o bolii Baabui cheleŋ niŋ. Mbo laalaŋ kpeekpei maa Chɛhowa Kaala ndu.b (Tofa tɛɛsiaa amatou.) A tuei niŋ pa bolle Baabuileŋ o bɔŋaŋndo, o ibuŋgaa, ɔɔ bɔŋaŋ bɛndoo mi le pilaŋ num kɔllo o nɛi wa naa niŋ?—Nɛhimaya 8:12.
14. Vɛɛ naŋ chɔm yɛ maa ŋ che Diom Chɛhowaa nyɛ sɔvɛ nduyɛ ŋ kaala ndu?
14 Baa ŋ nɔ pa balika melaa le Diom Chɛhowaa, Baabuiyo? Mbo dimi maa o cho wa le fɛɛŋ a fɛɛŋ, nduyɛ mbo lo o lediom. (Pitɛ Tasoo 1:24, 25) Lelaŋ, ŋ nɔ miŋ kindiŋ o nɛi o nɛi niŋ le waa diomndaŋ veeloo leniŋ lɔɔlɔɔ, miŋ dɔu ndu o wali niŋ o yoomula naalaŋ niŋ, nduyɛ miŋ soliŋ ndu kpeku le acheleŋnda malaa. Te ŋ tosa pɛ hei, mɛɛ ŋ chɔm maa ŋ kaala yau sɔvɛ sɔviɔɔ hoo, nduyɛ ŋ nɔ balika melaa le ndu. Nduyɛ i hiou kpou ve, ŋ kaala Wana Diom ndɔɔ cho leniŋ ndo, Chɛhowa Mɛlɛka.
a Tofa kɔfoo “Nyɛ Tosa Mbo Laalaŋndo.”
b Kɔliŋtiaŋ Tasoo 6:9-11 (NW): “Nya pila la sina ndi walaŋ maa, wanaa tosa sɔɔŋ wɔɔŋndoŋ nda, a luei niŋ o masale Mɛlɛkaleŋ niŋ te. Wana o wana hui num pila a keŋ te. Wana o wana cho wana suundɛi, a wanaa sooluu nyɛm cheleŋndoŋ nda, a wanaa kei suundaa nda wanaa nda cho o nɔ niŋ te wa, a waŋ piaanduaa hini a chaaŋaa ndaa waŋ piaanduaa wa, a viiya, a wanaa luɛi hɔlteŋ o nyɛm pilaŋ nda, a wanaa kolaa, a wanaa tɛɛmbuu chaaŋaa ndaa waŋnda chieeya tɔɔ wa, a wanaa chua nyɛm pilaŋ a lediɔɔmu wa, nda kpou, opilɛ bɛɛ luei o masale Mɛlɛkaleŋ niŋ te. O paandoo niŋ sɔɔŋ wɔɔŋ waa lende nyaa tosa ni. Kɛ, mi la sɔla yiŋɔɔ, mi yɔŋnda nyala wɔɔŋndaŋ la faŋaŋ nya. Nduyɛ, mi la simnuŋ wanaa cho le Mɛlɛka wa. Okoŋ, mbo tosa mi la simnuŋ wanaa sakpo ndu o hɔl sanaa o sabu Masanɔɔ Chiisu Kilitioo niŋ, a Mɛlɛka naa nyina ndɔ diandaa.”