ပတၢ်သးတီ မ့ၢ်ဘၣ်တၢ်မၤကွၢ်အီၤန့ၣ်​ ပကဘၣ်သ့ ဆိကမိၣ်ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်

၁. ပ “အိၣ်ဆၢပံၢ်ကလာ်” န့ၣ်အဲၣ်ဒီးတဲဝဲ မနုၤလဲၣ်. (၂ တံၤမသ့း ၄:၅)

ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲတမံၤမံၤ ဒီးပသး မ့ၢ်တမုာ်ဘၣ်န့ၣ်​ ပကသးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတၢ်ကရၢကရိအဂီၢ် တဘျီတခီၣ်န့ၣ်​ တညီဘၣ်. အဃိ ပလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲအံၤ ကန့ၢ်အဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်. ပကဘၣ်​ “အိၣ်ဆၢပံၢ်ကလာ်.” တၢ်ကတိၤအံၤ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ ပကဘၣ်​ ဆိကမိၣ်ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ် ဒီးအိၣ်​ “ဂၢၢ်ဂၢၢ်ကျၢၤကျၢၤ လၢတၢ်စူၢ်တၢ်နာ်အပူၤ.” (ဖး ၂ တံၤမသ့း ၄:၅.) အဃိ ပမ့ၢ်ပာ်ပသး မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်, ဆိကမိၣ်ထံတၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်​ ဒ်သီးဒီး ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်​ အကဲဝဲ ပဆိကမိၣ်ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်. ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်န့ၣ်​ ကမၤစၢၤပှၤလၢ ပဆိကမိၣ်တၢ်ကဘၣ်​ ဒီးအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်လၢအဂ့ၤ.

၂. တၢ်မၤလိတခါအံၤန့ၣ်​ ပကတဲသကီး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.

^၂ တၢ်မၤလိလၢ အပူၤကွံာ်တခါန့ၣ်​ ပတဲသကီး တၢ်ကီတၢ်ခဲသၢခါ လၢမုၣ်ကီၤလံၢ်မၤဝဲ ဒ်သိးဒီး ကမၤဟးဂီၤ ပတၢ်သးတီန့ၣ်​ ဝံၤလံ. မ့မ့ၢ်လၢ တၢ်မၤလိတခါအံၤန့ၣ်​ ပကတဲသကီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ အဂၤသၢခါ လၢကမၤဟးဂီၤ ပတၢ်သးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ. တၢ်ကီတၢ်ခဲ တဖၣ်အံၤ အကဲဝဲ (၁) ဖဲပဆိမိၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဂၤဂၤ မၤကမၣ်ပှၤ, (၂) ဖဲပှၤသိၣ်က့ၤသီက့ၤပှၤ, (၃) ဖဲတၢ်ဆီတလဲ အိၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ တၢ်ကရၢကရိအပူၤ. ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ တဖၣ်အံၤန့ၣ်​ ဒ်သိးဒီး ပဆိကမိၣ်ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်ကသ့ ဒီးပကသးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတၢ်ကရၢကရိ ထီဘိအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.

ဖဲပဆိမိၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဂၤဂၤ မၤကမၣ်ပှၤ

၃. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဂၤဂၤ မ့ၢ်မၤကမၣ်ဘၣ်ပှၤန့ၣ်​ ပကဆိမိၣ်ဘၣ်မနုၤလဲၣ်.

^၃ နဆိမိၣ်​ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ မ့တမ့ၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤဂၤ မၤကမၣ်ဘၣ်နၤ တဘျီဘျီဧါ. ပှၤလၢ အမၤကမၣ်ဘၣ်နၤန့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ အတပာ်လီၤသးလၢ အကမၤကမၣ်နၤဘၣ်. (ရိမ့ၤ ၃:၂၃; ယၤကိာ် ၃:၂) သနာ်က့ တၢ်လၢအမၤဝဲန့ၣ်​ အဘၣ်နသး တမုာ်ဘၣ်. အဃိ နကဆိမိၣ်တၢ်ဂ့ၢ်ဝဲန့ၣ်​ ဒီးနမံမၣ်တန့ၢ်ဘၣ်. တကးဒံးဘၣ်​ နကဆိကမိၣ်ဘၣ်လၢ ‘ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤ မၤယၤကၠဲအံၤအဃိ တၢ်ကရၢကရိတခါအံၤ အကဲ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကရၢကရိ မ့ၢ်ကၠ့ၤဧါ.’ မုၣ်ကီၤလံၢ်န့ၣ်​ အဘၣ်သး မၤဟးဂီၤ ပတၢ်သးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ. ဒီးအဘၣ်သးလၢ ပပာ်တ့ၢ်ကွံာ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ကရၢကရိ အဃိ ပမ့ၢ်ဆိကမိၣ်တၢ်ကၠဲန့ၣ်န့ၣ်​ အကသးခုဖးဒိၣ်. (၂ ကရံၣ်သူး ၂:၁၁) ပမ့ၢ်ဆိမိၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဂၤဂၤ မၤကမၣ်ဘၣ်ပှၤန့ၣ်​ ဒ်သီးဒီး ပဆိကမိၣ်ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်ကသ့ ဒီးပတဆိကမိၣ်တၢ် ဒ်သီးဒီး မုၣ်ကီၤလံၢ် အတၢ်ဘၣ်သး တဂ့ၤအဂီၢ် ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.

၄. စီၤယိၤသးန့ၣ်​ အကၠီတရ့ဒီးအီၤဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်​ နာ်က့ အဆိကမိၣ်ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ် အဃိ မၤစၢၤအီၤဒ်လဲၣ်​ ဒီးပန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်. (၁ မိၤၡ့ ၅၀:၁၉-၂၁)

^၄ သးထီၣ်တၢ်တဂ့ၤ. ဖဲစီၤယိၤသး အိၣ်အနံၣ်တဆံဘျဲၣ်ခါန့ၣ်​ အကၠီတဖၣ်​ တရ့ဒီးအီၤဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်. အဝဲသ့ၣ်သးဟ့ စီၤယိၤသး ဒီးအဝဲသ့ၣ်တနီၤန့ၣ်​ ဘၣ်သးမၤသံအီၤ. (၁ မိၤၡ့ ၃၇:၄, ၁၈-၂၂) လၢခံန့ၣ်​ အကၠီတဖၣ်​ ဆါလီၤအီၤ ဒ်သီးဒီးကုၢ်တဂၤ. အဃိ စီၤယိၤသးထံၣ်ဘၣ်ဝဲ တၢ်ကီတၢ်ခဲ ၁၃ နံၣ်ညါ. ဖဲစီၤယိၤသး ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ ကၠဲန့ၣ်အခါ အသးထီၣ်တၢ်ကၠ့ၤဧါ. ဖဲအလိၣ်ဘၣ်​ တၢ်မၤစၢၤအခါ မ့ၢ်အဆိမိၣ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ တအဲၣ်အီၤလၢၤဘၣ်​ ဒီးပာ်တ့ၢ်ကွံာ်အီၤလံဧါ. စီၤယိၤသး တသးထီၣ်တၢ်ဘၣ်​ ဒီးတဆိမိၣ်ဝဲကၠဲန့ၣ်ဘၣ်. စီၤယိၤသးန့ၣ်​ အဆိကမိၣ်ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ် ဒီးအပာ်အသး မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်. စီၤယိၤသး မ့ၢ်ဘၣ်သး မၤကၣ်က့ၤ အကၠီတဖၣ်န့ၣ်​ အမၤဝဲသ့ ဘၣ်ဆၣ်​ အတမၤဝဲဘၣ်. စီၤယိၤသး ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်​ လၢအဝဲသ့ၣ်ဖီခိၣ်​ ဒီးပျၢ်ကွံာ် အဝဲသ့ၣ်တၢ်ကမၣ်. (၁ မိၤၡ့ ၄၅:၄, ၅) စီၤယိၤသး ဆိကမိၣ်ထံတၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲးအဃိ အတသးထီၣ်တၢ်ဘၣ်. တကးဒံးဘၣ်​ အဆိမိၣ်လၢ ကစၢ်ယွၤ အတၢ်ဘၣ်သး အိၣ်ကၠဲလဲၣ်အဃိ အတဆိမိၣ်ထဲ အတၢ်ကီတၢ်ခဲဘၣ်. (ဖး ၁ မိၤၡ့ ၅၀:၁၉-၂၁.) ပန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်. ပှၤမ့ၢ် မၤကမၣ်ဘၣ်ပှၤန့ၣ်​ ပတဘၣ်​ သးထီၣ်တၢ်ဘၣ်​ ဒီးပတဘၣ်ဆိမိၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ သးပ့ၤနီၣ်ပှၤကၠ့ၤဘၣ်. ပကဘၣ်​ ဆိကမိၣ်ထံက့ၤလၢ ယဟိဝၤယွၤ မၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးဒီး ပလဲၤခီဖျိ တၢ်ကီတၢ်ခဲကန့ၢ်ဟီ. ဒီးပှၤမ့ၢ် မၤကမၣ်ဘၣ်ပှၤန့ၣ်​ ပကဘၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်တၢ်အဲၣ်​ ဒီးပျၢ်ကွံာ်ပှၤဂၤတၢ်ကမၣ်.—၁ ပ့းတရူး ၄:၈.

၅. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တနီၤ တရ့ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါမံခွံး ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်နာ်က့ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါမံခွံး မၤဝဲဒ်လဲၣ်.

^၅ ပကကွၢ်သကီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါမံခွံး လၢအကဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဂၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိ.b ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါမံခွံးန့ၣ်​ အအိၣ်လၢ ကလံၤထံး အမဲရကၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တနီၤ လၢအအိၣ်ဒီးမူဒါန့ၣ်​ တရ့ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါမံခွံး ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါမံခွံး တဲဝဲလၢ “ယတလဲၤခီဖျိဘၣ်​ တၢ်သူၣ်ကိၢ်သးဂီၤ ကၠဲအံၤနီဘျီဘၣ်. ယဘၣ်ယိၣ်တၢ်ညါ. လၢမုၢ်နၤခီန့ၣ်ယဟီၣ်​ ဒီးယမံမၣ်တန့ၢ်ဘၣ်.” ဘၣ်ဆၣ်​ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါမံခွံးန့ၣ်​ အဆိကမိၣ်​ ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ် ဒီးအကျဲးစၢး ပၢၤအသး. အဃ့ ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံ ဒ်သိးဒီး အကအိၣ်ဒီး တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ဒီးတၢ်တူၢ်န့ၢ်ခီၣ်ကဲ. တကးဒံးဘၣ်​ အဖးဝဲ ပတၢ်ကရၢကရိလံာ်လဲၢ်တဖၣ်​ လၢကကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤ လၢအဂီၢ်. ပန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဂၤဂၤ မ့ၢ်တရ့ဒီးပှၤ ဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်န့ၣ်​ ပကဘၣ်​ ပာ်သးမုာ်မုာ် ဒီးကျဲးစၢးမၤလီၤမၢ်ကွံာ် တၢ်ဆိမိၣ်လၢ အတဂ့ၤဘၣ်. တကးဒံးဘၣ်​ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤတဂၤ တဲတၢ်ကၠဲန့ၣ်လဲၣ်, မၤတၢ်ကၠဲန့ၣ်လဲၣ်န့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ပတသ့ၣ်ညါ အတၢ်အိၣ်သး ခဲလၢာ်ဘၣ်. အဃိ ဃ့ထုကဖၣ်​ လၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ်​ ဒီးဃ့အတၢ်မၤစၢၤလၢ နကအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်​ ဒ်သီးဒီးအီၤ. နမ့ၢ်မၤကၠဲန့ၣ်န့ၣ်​ ကမၤစၢၤနၤလၢ နတဆိမိၣ်လၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤန့ၣ်​ ဘၣ်သးမၤကမၣ်နၤဘၣ်​ ဒီးနကပျၢ်ကွံာ်အတၢ်ကမၣ်. (ကတိၤဒိ ၁၉:၁၁) ပကဘၣ်နီၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ သ့ၣ်ညါ ပတၢ်အိၣ်သးခဲလၢာ် ဒီးအဝဲကဟ့ၣ်ပှၤ တၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ ဒ်သိးဒီး ပလဲၤခီဖျိတၢ်ကန့ၢ်.—၂ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၁၆:၉; စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ၅:၈.

ဖဲပှၤသိၣ်က့ၤသီက့ၤပှၤ

၆. ဘၣ်မနုၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ သိၣ်က့ၤသီက့ၤပှၤလဲၣ်. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၅, ၆, ၁၁)

^၆ ပှၤမ့ၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤပှၤန့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ ပသးကဘၣ်ဒိ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပမ့ၢ်ဆိမိၣ်ထဲ ပတၢ်တူၢ်ဘၣ်န့ၣ်​ ပကဆိမိၣ်လၢ ပှၤသိၣ်က့ၤသီက့ၤပှၤန့ၣ်​ တဘၣ်ဘၣ်​ ဒီးတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ တခါအံၤ တဘၣ်ဃးဒီးပှၤဘၣ်. နာ်က့ ပမ့ၢ်ဆိမိၣ်ကၠဲန့ၣ်ဒု တကဲဘျုးဘၣ်. နီၢ်ကီၢ်န့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ အဲၣ်ပှၤအဃိ အသိၣ်က့ၤသီက့ၤပှၤ. (ဖး ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၅, ၆, ၁၁.) ပမ့ၢ်ဆိမိၣ်ထဲ ပတၢ်တူၢ်ဘၣ်​ လၢအတမုာ်ဘၣ်န့ၣ်​ အိၣ်ဒၣ်​ ပဟ့ၣ်မုၣ်ကီၤလံၢ် အခွဲးလၢ ကလ့ပစီပှၤ. မုၣ်ကီၤလံၢ် တဘၣ်သးလၢ ပကတူၢ်လိာ် ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤဘၣ်, အဘၣ်သးလၢ ပကယံၤထီၣ်ဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်​ ဒီးတမၤ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤလၢၤဘၣ်. အဃိ ပှၤမ့ၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤနၤန့ၣ်​ ဒ်သီးဒီး နဆိကမိၣ်ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ် ကသ့အဂီၢ် နကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.

၇. (က) ဒ်သီးဒီး တၢ်ဂီၤပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲန့ၣ်​ ဖဲစီၤပ့းတရူးတူၢ်လိာ် တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ ယဟိဝၤယွၤ သူအီၤဒ်လဲၣ်. (ခ) ပန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မၤလိလၢ စီၤပ့းတရူးအအိၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၇ တူၢ်လိာ် တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ ဒီးဆီတလဲက့ၤသး. ယ့ၣ်ၡူးဘှီဘၣ်ထီၣ်က့ၤ စီၤပ့းတရူးလၢ တၢ်မၢဖိအဂၤတဖၣ်​ အမဲာ်ညါ တဘျုးဘျီညါ. (မၢ်ကူး ၈:၃၃; လူၤကၣ်​ ၂၂:၃၁-၃၄) အဃိ စီၤပ့းတရူး ကမဲာ်ဆှး. ဘၣ်ဆၣ်​ စီၤပ့းတရူး တူၢ်လိာ်ယ့ၣ်ၡူး အတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ ဒီးအမၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ အတၢ်ကမၣ်​ တကးဒံးဘၣ်​ အသးတီဒီးယ့ၣ်ၡူး ထီဘိဒံး. အဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဆိၣ်ဂ့ၤ စီၤပ့းတရူး အတၢ်သးတီ ဒီးဟ့ၣ်လီၤအီၤ မူဒါအရ့ဒိၣ်တဖၣ်​ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤ. (ယိၤဟၣ်​ ၂၁:၁၅-၁၇; မၤတၢ် ၁၀:၂၄-၃၃; ၁ ပ့းတရူး ၁:၁) ပန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မၤလိလၢ စီၤပ့းတရူးအအိၣ်ဒ်လဲၣ်. ပမ့ၢ်တသးစၢၢ်ဆၢလၢ ပတၢ်တူၢ်ဘၣ်ဘၣ်, ပမ့ၢ်တူၢ်လိာ် တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ ဒီးဆီတလဲက့ၤပသးန့ၣ်​ ကကဲဘျုးလၢပဂီၢ် ဒီးပှၤဂၤအဂီၢ်ကၠ့ၤ. ပမ့ၢ်မၤကၠဲန့ၣ်မၣ်​ ပကကဲဘျုးဒိၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးပဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်အဂီၢ်.

၈-၉. ဖဲပှၤသိၣ်က့ၤသီက့ၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ဘၢၤနါဒိၤ သီသီခါန့ၣ်​ အတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ တၢ်မနုၤမၤစၢၤအီၤလၢ အကမၤဘၣ်ထီၣ်က့ၤ အတၢ်ထံၣ်လဲၣ်.

^၈ ပကကွၢ်သကီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ဘၢၤနါဒိၤ လၢအအိၣ်လၢ ကီၢ်မိၣ်စဲဘံး အတၢ်လဲၤခီဖျိ. ဖဲပှၤပာ်ပတုာ်ကွံာ်အီၤလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်သီသီခါန့ၣ်​ အတူၢ်ဘၣ်ဝဲဒ်လဲၣ်. အတဲဝဲလၢ “ပှၤသိၣ်က့ၤသီက့ၤယၤန့ၣ်​ ယတကၠဲးဘၣ်​ အဃိ ယသးထီၣ်တၢ်.” အဘၣ်ယိၣ်ဝဲလၢ ပှၤလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤတဖၣ်​ ကထံၣ်အီၤဒ်လဲၣ်. တကးဒံးဘၣ်​ အတဲဝဲလၢ “ဒ်သီးဒီး ယကအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်လၢအဘၣ်​ ဒီးနာ်န့ၢ်က့ၤ ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတၢ်ကရၢကရိန့ၣ်​ ယံာ်ဝဲတဘျုးလါညါ.” တၢ်မနုၤမၤစၢၤ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ဘၢၤနါဒိၤ လၢအကအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်လၢအဘၣ်လဲၣ်.

^၉ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ဘၢၤနါဒိၤ မၤဘၣ်ထီၣ်က့ၤအတၢ်ထံၣ်. အတဲဝဲလၢ “ဖဲယကဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်ခါန့ၣ်​ ယသူ ဧ့ၤဘြံၤ ၁၂:၇ လၢကမၤစၢၤပှၤဂၤ လၢကအိၣ်ဒီး တၢ်ထံၣ်လၢအဘၣ်​ လၢယဟိဝၤယွၤ အတၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ အဖီခိၣ်. ခဲအံၤ ယကၠးလီၤယသးလၢ ‘မတဂၤကဘၣ်မၤထွဲ လံာ်စီဆှံတဆၢအံၤလဲၣ်.’ ပှၤကိးဂၤဒဲး လၢအဘူၣ်ထီၣ်ဘါထီၣ်​ ယဟိဝၤယွၤန့ၣ်​ ကဘၣ်မၤထွဲဝဲ အဃိ ယၤသ့ၣ်​ ယဘၣ်မၤထွဲကၠ့ၤ.” လၢခံ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ဘၢၤနါဒိၤ ဆီတလဲက့ၤ အတၢ်ထံၣ်​ ဒီးမၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤ အတၢ်နာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတၢ်ကရၢကရိ. အဖးအါထီၣ်​ လံာ်စီဆှံ ဒီးအဟံန့ၢ်အါထီၣ်​ တၢ်ဆၢကတီၢ်လၢ ကဆိကမိၣ်ထံ တၢ်လၢအဖးဝဲတဖၣ်​ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. အဘၣ်ယိၣ်ဒံးလၢ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်​ ကထံၣ်အီၤဒ်လဲၣ်​ သနာ်က့ အဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်​ ဒီးအစံးဆၢတၢ်လၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤ. လၢခံဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ဘၢၤနါဒိၤ ကဲထီၣ်က့ၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်. ပှၤမ့ၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤနၤ ဒ်သိးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ဘၢၤနါဒိၤန့ၣ်​ တဘၣ်သးစၢၢ်ဆၢလၢ ပှၤကထံၣ်နၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်တဂ့ၤ. တူၢ်လိာ်တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ ဒီးဆီတလဲက့ၤနသး.c (ကတိၤဒိ ၈:၃၃; ၂၂:၄) တကးဒံးဘၣ်​ ခီဖျိလၢ နသးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတၢ်ကရၢကရိအဃိ အကဆိၣ်ဂ့ၤက့ၤနၤ သပှၢ်တၢၢ်.

ဖဲတၢ်ဆီတလဲအိၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ တၢ်ကရၢကရိပူၤ

၁၀. တၢ်ဆီတလဲ အိၣ်ထီၣ်အဃိ ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတနီၤ ထံၣ်ဘၣ်ဒီးတၢ်မၤကွၢ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၀ တၢ်ဆီတလဲ မ့ၢ်အိၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်ကရၢကရိပူၤန့ၣ်​ ပထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤကွၢ်သ့. တကးဒံးဘၣ်​ ပမ့ၢ်တပလီၢ်သးဘၣ်န့ၣ်​ ပကယံၤထီၣ်ဒီး ယဟိဝၤယွၤ. အဒိ ပကကွၢ်သကီး ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိတဖၣ်န့ၣ်​ အဝဲသ့ၣ်​ ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ဆီတလဲဒ်လဲၣ်. တချုးလၢ စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အိၣ်ထီၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ်​ ဟံၣ်ခိၣ်တဂၤ ကဘၣ်မၤဝဲ ပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ်​ အတၢ်မၤ. အဝဲသ့ၣ်​ တ့ထီၣ်တၢ်လုၢ်လီၢ် ဒီးလုၢ်ထီၣ်တၢ်လၢ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်​ လၢအဝဲသ့ၣ်​ ဟံၣ်ဖိဃီဖိအဂီၢ်. (၁ မိၤၡ့ ၈:၂၀, ၂၁; ၁၂:၇; ၂၆:၂၅; ၃၅:၁, ၆, ၇; ယိၤဘး ၁:၅) ဘၣ်ဆၣ်​ စီၤမိၤၡ့ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ အိၣ်ထီၣ်ဝံၤဘျီ ဟံၣ်ခိၣ်တဖၣ်​ မၤဝဲမူဒါတဖၣ်န့ၣ်​ တသ့လၢၤဘၣ်. အဃိ ယဟိဝၤယွၤ ဃုထၢထီၣ်​ စီၤအၤဟရိၣ်​ အဟံၣ်ဖိဃီဖိ လၢကကဲထီၣ်​ ပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ်​ ဒီးလုၢ်ထီၣ်တၢ်. ပှၤပာ်ပနီၣ်ဝဲ တၢ်သိၣ်တၢ်သီအံၤ ဝံၤဘျီ ဟံၣ်ခိၣ်တဂၤဂၤ မ့ၢ်တဟဲလီၤစၢၤလၢ စီၤအၤဟရိၣ်ဘၣ်​ ဒီးမ့ၢ်မၤဝဲ ပှၤလုၢ်တၢ်ဒိၣ်​ အတၢ်မၤန့ၣ်​ ပှၤကဘၣ်မၤသံအီၤ.d (၃ မိၤၡ့ ၁၇:၃-၆, ၈, ၉) ခီဖျိလၢ တၢ်ဆီတလဲ တခါအံၤအဃိ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ မ့ၢ်စီၤကိၤရး, စီၤဒၤသၣ်, စီၤအဘံရၣ်​ ဒီးပှၤခိၣ်ပှၤနၢ်အဂၤ ၂၅၀ န့ၣ်ထီဒါက့ၤ စီၤမိၤၡ့ ဒီးစီၤအၤဟရိၣ်ဧါ. (၄ မိၤၡ့ ၁၆:၁-၃) ပတသ့ၣ်ညါ လီၤတံၢ်ဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ်​ ပသ့ၣ်ညါလၢ စီၤကိၤရး ဒီးပှၤလၢ အအိၣ်ဃူအီၤန့ၣ်​ တသးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤဘၣ်. အဃိ တၢ်ဆီတလဲ မ့ၢ်အိၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်ကရၢကရိပူၤန့ၣ်​ ပကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.

၁၁. ပန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မၤလိ ပှၤကဃးဖိတနီၤ အအိၣ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၁ တၢ်ဆီတလဲ မ့ၢ်အိၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်ကရၢကရိပူၤန့ၣ်​ တူၢ်လိာ်ဒီးမၤထွဲအီၤ. ဖဲပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ ဟးဝ့ၤဝီၤလၢ ပှၢ်မုၢ်ကနၢခါန့ၣ်​ ပှၤကဃးဖိ န့ၢ်ဘၣ်​ မူဒါလီၤဆီတခါ. ပှၤအံၣ်စရ့လးဖိ မ့ၢ်ဘၣ်ပၠီတၢ်လီၢ် တတီၤဂ့ၤတတီၤဂ့ၤန့ၣ်​ ပှၤကဃးဖိ ဘၣ်ယိာ်ဝဲ တလါစီဆှံ ဒီးလဲၤတၢ်လၢ ပှၤဂီၢ်မုၢ်အမဲာ်ညါ. (၄ မိၤၡ့ ၃:၂၉, ၃၁; ၁၀:၃၃; ယိၤၡူ ၃:၂-၄) အဝဲသ့ၣ်​ န့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်ဂ့ၤမး. ဘၣ်ဆၣ်​ ဖဲအဝဲသ့ၣ်​ အိၣ်လၢ ကီၢ်တၢ်စံးပာ်အခါ တၢ်ဆီတလဲ အိၣ်ထီၣ်ဝဲလၢ ပှၤတလိၣ်သုးတလါစီဆှံ တတီၤဝံၤတတီၤလၢၤဘၣ်. လၢခံ ဖဲစီၤၡလိၤမိၤ ပၢတၢ်အခါ ပှၤကဃးဖိတနီၤန့ၣ်​ န့ၢ်ဘၣ်မူဒါ ဒ်သိးဒီး ပှၤသးဝံၣ်တၢ်ဖိ, ပှၤခိးတြဲၤဖိ ဒီးပှၤကွၢ်ထွဲ တၢ်ပာ်ဖှိၣ်အလီၢ်. (၁ ကွဲးနီၣ်တၢ် ၆:၃၁-၃၃; ၂၆:၁, ၂၄) လၢညါန့ၣ်​ ပှၤကဃးဖိ န့ၢ်ဘၣ်မူဒါလီၤဆီ. ဘၣ်ဆၣ်​ လံာ်စီဆှံ တပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ အဝဲသ့ၣ်​ ကဒူးကဒ့ၣ်တၢ် ဒီးလီကီမူဒါ လီၤဆီန့ၣ်ဘၣ်. ပန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်မၤလိဒ်လဲၣ်. တၢ်ဆီတလဲ မ့ၢ်အိၣ်ထီၣ်လၢ တၢ်ကရၢကရိပူၤ ဒီးပမူဒါမ့ၢ်ဆီတလဲ နာ်က့ ပဘၣ်တူၢ်လိာ်ဒီးမၤထွဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ လၢပသးဒီဖျၢၣ်. တကးဒံးဘၣ်​ မူဒါလၢ ပန့ၢ်ဘၣ်​ တခါဂ့ၤတခါဂ့ၤန့ၣ်​ ပဘၣ်မၤအီၤလၢ တၢ်သးခု. ဒီးပကဘၣ်​ နီၣ်ဘၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤပှၤန့ၣ်​ တမ့ၢ်ခီဖျိလၢ ပမူဒါအဃိဘၣ်. ယဟိဝၤယွၤ ပာ်လုၢ်ပာ်ပှ့ၤပှၤ ခီဖျိလၢ ပအိၣ်ဒီး တၢ်ဒိကနၣ်အဃိ.—၁ ၡမူၤအ့လး ၁၅:၂၂.

၁၂. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်​ စၤအဲနၤ တမၤဘၣ်တၢ်လၢ ဘ့ၤသ့လးလၢၤဘၣ်အဃိ အဆိမိၣ်ဘၣ်တၢ်ဒ်လဲၣ်.

^၁၂ ပကကွၢ်သကီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်​ စၤအဲနၤ လၢအအိၣ်လၢ မုၢ်ထီၣ်တၢ်ခၢၣ်သးလီၢ်ကဝီၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အံၤ အမၤတၢ်လၢ ဘ့ၤသ့လး ၂၃ နံၣ်ဝံၤအလီၢ်ခံ ပှၤဆှၢက့ၤအီၤလၢ တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ. အမူဒါ ဆီတလဲအဃိ မူဒါလၢ အမၤဝဲမုာ်တခါန့ၣ်​ အတမၤဘၣ်ဝဲလၢၤဘၣ်. အတဲဝဲလၢ “ယမူဒါဆီတလဲအဃိ ယဖုးဘၣ်သးညါ. ယဆိမိၣ်လၢ ပှၤသူယၤ တသ့လၢၤဘၣ်. ယကၠးလီၤယသးလၢ ‘ယမၤကမၣ်ဘၣ်​ တၢ်မနုၤလဲၣ်.’” တကးဒံးဘၣ်​ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတနီၤ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤန့ၣ်​ တဲဘၣ်တၢ်ကတိၤလၢ အမၤဘၣ်ဒိအါထီၣ်အသး. အဝဲသ့ၣ်တဲအီၤလၢ “ဘၣ်ဒီနမၤတၢ် တသ့အါအါဘၣ်အဃိ ဘ့ၤသ့လး ပျဲက့ၤနၤဧါသၢၤ.” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်​ စၤအဲနၤ အသးဘၣ်ဒိ ဒီးအဟီၣ်ဝဲကီးနၤဒဲးန့ၣ်​ ကအိၣ်ဝဲတတီၤဖိညါ. ဘၣ်ဆၣ်​ အတဲဝဲလၢ “ယတသးဒ့ဒီလၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်အဲၣ်​ ဒီးအတၢ်ကရၢကရိအဖီခိၣ်​ နီတဘျီဘၣ်.” အဃိ ဒ်သီးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်​ စၤအဲနၤ ဆိကမိၣ်ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ် ကသ့အဂီၢ် အကဘၣ်မၤဒ်လဲၣ်.

၁၃. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်​ စၤအဲနၤ အတၢ်ထံၣ်​ လၢတဂ့ၤဘၣ်န့ၣ်​ အမၤလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲန့ၢ် ဒ်လဲၣ်.

^၁၃ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်​ စၤအဲနၤ အတၢ်ထံၣ်​ လၢတဂ့ၤဘၣ်န့ၣ်​ အမၤလီၤမၢ်ကွံာ်ဝဲန့ၢ် ဒ်လဲၣ်. အဖးဝဲ တၢ်ကရၢကရိလံာ်လဲၢ် လၢအဘၣ်ဃးဒီး တၢ်လဲၤခီဖျိလၢ အလီၤဂာ်ဒီး တၢ်လၢအထံၣ်ဘၣ်ဝဲ အဃိမၤစၢၤအီၤလၢ အလဲၤခီဖျိတၢ်ကန့ၢ်. အဖးဝဲ တၢ်ဂ့ၢ်လၢအမ့ၢ် “နမၤနၢၤကွံာ် နတၢ်သးဟးဂီၤသ့” လၢတၢးထီခိးတၢ် လါဖ့ၤဘြူၤအါရံၤ ၁, ၂၀၀၁. တၢ်ဂ့ၢ်တခါန့ၣ်​ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲ ဘၣ်ဃးဒီး စီၤမၢ်ကူး လၢအကဲ ပှၤကွဲးလံာ်စီဆှံဖိတဂၤ အတၢ်လဲၤခီဖျိ. ဖဲစီၤမၢ်ကူး အမူဒါ ဆီတလဲခါန့ၣ်​ ဘၣ်သ့ၣ်သ့ၣ်​ အသးဟးဂီၤ ဒီးအတၢ်ထံၣ်န့ၣ်​ ကလီၤဂာ်ဒ်သိးဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်​ စၤအဲနၤ. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်အံၤ တဲဝဲလၢ “စီၤမၢ်ကူး အတၢ်လဲၤခီဖျိန့ၣ်​ အလီၤဂာ်ဒ်သိး ကသံၣ်လၢအမၤလီၤမၢ်ကွံာ် ယတၢ်ထံၣ်လၢအတဂ့ၤဘၣ်.” ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်​ စၤအဲနၤန့ၣ်​ အတအိၣ်လၢ အကျီာ်အကျာ်, အတဆိမိၣ်ထဲ အကစၢ်ဂီၢ်ဘၣ်​ ဒီးအဆဲးရ့ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါတဖၣ်. အသ့ၣ်ညါဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤ အသးစီဆှံန့ၣ်​ ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ အတၢ်ကရၢကရိ ဒီးပှၤလၢ အတီခိၣ်ရိၤမဲတၢ်တဖၣ်န့ၣ်​ ကွၢ်ထွဲကဟုကယာ်အီၤ သပှၢ်တၢၢ်. တကးဒံးဘၣ်​ အသ့ၣ်ညါဝဲလၢ တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်လၢ တၢ်ကရၢကရိအဂီၢ်န့ၣ်​ မ့ၢ်ဝဲလၢ ယဟိဝၤယွၤအတၢ်မၤ ကဝံၤဝဲအဂီၢ်.

၁၄. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ဘလါဒိၤ သးဘၣ်ဒိလၢ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤအဃိလဲၣ်​ ဒီးတၢ်မနုၤမၤစၢၤအီၤလဲၣ်.

^၁၄ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ဘလါဒိၤန့ၣ်​ အသးနံၣ်အိၣ်ဝဲ ၇၃ နံၣ်. အကဲတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် ဒီးအအိၣ်လၢ စလိၤဘံနံယၢၤ. ဖဲပှၤပာ်ဖှိၣ်က့ၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တပူၤဃီ ဒီးပှၤပံးကွံာ်ဝဲ ဘီမုၢ်ဘျီၣ်ဒိၣ်လၢ အလဲၤထီၣ်ဝဲတဖျၢၣ်န့ၣ်အခါ အသးတမုာ်ဘၣ်. ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ဘလါဒိၤ တဲဝဲလၢ “ဘၣ်မနုၤအဃိ ပှၤဘၣ်ပံးကွံာ်ဝဲ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖျၢၣ်အံၤလဲၣ်န့ၣ်​ ယတနၢ်ပၢၢ်ဘၣ်​ ဒီးယသးဘၣ်ဒိညါ. ယၤန့ၣ်​ ယကဲလဲးသမါ ဒီးပဘှီဂ့ၤထီၣ်က့ၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်တဖျၢၣ်အံၤ မၣ်တယံာ်ဒံးဘၣ်. ဒီးပတ့ထီၣ်​ တၢ်ပီးတၢ်လီ အသီတနီၤ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤကၠ့ၤ. ခီဖျိလၢ ပှၤပာ်ဖှိၣ်က့ၤ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အဃိ တၢ်ဆီတလဲတနီၤန့ၣ်​ တညီလၢ ပဝဲပှၤသးပှၢ်တဖၣ်​ အဂီၢ်ကၠ့ၤဘၣ်.” အဃိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်ခွါ ဘလါဒိၤ တူၢ်လိာ်ဒီးမၤထွဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲဒ်လဲၣ်. အတဲဝဲလၢ “ပမ့ၢ်ဆီတလဲ ပတၢ်ထံၣ်​ ဒ်သိးဒီး ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကရၢကရိ အတၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲန့ၣ်​ ပကန့ၢ်ဘၣ်​ တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤထီဘိ. တကးဒံးဘၣ်​ တၢ်ဆီတလဲအံၤ မၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးဒီး ပကအိၣ်​ ကတဲာ်ကတီၤပသး လၢခါဆူညါ တၢ်ဆီတလဲဖးဒိၣ်အဂီၢ်.” မ့ၢ်နသးဘၣ်ဒိ ခီဖျိလၢ နတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်န့ၣ်​ ပှၤပာ်ဖှိၣ်က့ၤ တပူၤဃီဧါ မ့တမ့ၢ် နသးဘၣ်ဒိလၢ နမူဒါဆီတလဲအဃိဧါ. နသးမ့ၢ်ဘၣ်ဒိန့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ နၢ်ပၢၢ်နတၢ်တူၢ်ဘၣ်. နမ့ၢ်မၤထွဲ ဒ်တၢ်ဆီတလဲ အိၣ်ဝဲအသိး ဒီးဆဲးသးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတၢ်ကရၢကရိ ထီဘိန့ၣ်​ ယဟိဝၤယွၤ ကဆိၣ်ဂ့ၤနၤ သပှၢ်တၢၢ်.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၈:၂၅.

ပကဘၣ်​ ဆိကမိၣ်ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ် လၢတၢ်အိၣ်သးခဲလၢာ်

၁၅. ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤန့ၣ်​ ဘၣ်မနုၤအဃိ ပကဘၣ်​ ဆိကမိၣ်ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်လဲၣ်.

^၁၅ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ ပအိၣ်မူဘၣ်လၢ တၢ်အကတၢၢ် ဘူးထီၣ်ဝဲအဃိ ပသ့ၣ်ညါလၢ ပကထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ပူၤကၠ့ၤ. ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲန့ၣ်​ ပကသးတီဒီး ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ် တညီထီဘိဘၣ်. အဃိ ပကဘၣ်​ ဆိကမိၣ်ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်. အဒိ ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဂၤဂၤ မ့ၢ်တရ့ဒီးပှၤဂ့ၤဂ့ၤဘၣ်နာ်က့ ပတဘၣ်​ သးထီၣ်အီၤဘၣ်. ပှၤမ့ၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤပှၤန့ၣ်​ ပတဘၣ်​ သးစၢၢ်ဆၢလၢ ပှၤကထံၣ်ပှၤဒ်လဲၣ်န့ၣ်ဘၣ်. ပကဘၣ်တူၢ်လိာ် တၢ်သိၣ်က့ၤသီက့ၤ ဒီးဆီတလဲက့ၤပသး. တကးဒံးဘၣ်​ တၢ်ဆီတလဲ မ့ၢ်အိၣ်ထီၣ်လၢ ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်ကရၢကရိပူၤ ဒီးပသးမ့ၢ်ဘၣ်ဒိနာ်က့ ပကဘၣ်​ တူၢ်လိာ်ဒီးမၤထွဲ တၢ်ဟံးစုနဲၣ်ကျဲ လၢပသးဒီဖျၢၣ်.

၁၆. ပနာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတၢ်ကရၢကရိ ထီဘိ ကသ့ဒ်လဲၣ်.

^၁၆ ပမ့ၢ်ထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်မၤကွၢ်သနာ်က့ ပကဘၣ်​ ဆဲးနာ်န့ၢ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတၢ်ကရၢကရိထီဘိ. ဘၣ်ဆၣ်​ ပမၤဒ်န့ၣ်ကသ့အဂီၢ် ပကဘၣ်​ ဆိကမိၣ်ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်. ပဆိကမိၣ်ပဲာ်ထံနီၤဖးတၢ်န့ၣ်​ ကဲဝဲ ပပာ်ပသး မုာ်မုာ်ခုၣ်ခုၣ်, ဆိကမိၣ်ထံတၢ် လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးအိၣ်ဒီးတၢ်ထံၣ်​ ဒ်သိးဒီး ယဟိဝၤယွၤ. လၢလံာ်စီဆှံအပူၤ ပှၤလၢအထံၣ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ လၢအလီၤဂာ် ဒ်သိးဒီးနၤန့ၣ်​ မၤလိန့ၢ်တၢ်လၢ အဝဲသ့ၣ်အအိၣ်​ ဒီးအဝဲသ့ၣ်လဲၤခီဖျိ အတၢ်ကီတၢ်ခဲ န့ၢ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်​ ဆိကမိၣ်ထံအီၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး. ဃ့ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်မၤစၢၤ ဒီးတဘၣ်အိၣ်ယံၤဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်နီတဘျီတဂ့ၤ. ခါဆူညါ တၢ်မ့ၢ်ကဲထီၣ်အသးဒီးပှၤ ဒ်လဲၣ်ဂ့ၤဒ်လဲၣ်ဂ့ၤ နာ်က့ ပမ့ၢ်မၤထွဲ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤန့ၣ်​ မုၣ်ကီၤလံၢ် မၤလီၤဖးပှၤဒီး ယဟိဝၤယွၤ ဒီးအတၢ်ကရၢကရိ တန့ၢ်နီဘျီဘၣ်.—ယၤကိာ် ၄:၇.