“Beno vwanda na ngolo mpe beno vutuka manima ve”

1-2. Samu na yinki beto lenda zonza ti mukristo ke mutindu yinzo ya yinda mingi? (1 Bakorinto 15:58)

NA 1978, ba bandá kutunga yinzo ya yinda mingi na Tokyo, mbanza mosi ya Japon. Bantu vandá kanisa: ‘Na bakuningana ya ntoto nyonso yina ke salamá na Tokyo, yinzo ya yinda mingi yayi ke kubwa ve?’ Yinki zolá sala ti ya kubwa ve? Ni mutindu ba tungak’ yawu. Ba tungak’ yawu na makoki ya kutengama mwa fioti, mpe kuvutuka ya kutelama ntangu ntoto ke ninganaka. Yinzo ya yinda yayi ke ngolo mpe ya ke bikaná ya kutelama ntangu kuningana ya ntoto ke salamá, samu ti ya ke na makoki ya kuningana mwa fioti, mpe kubwa ve. Mukristo ke mutindu yinzo ya yinda mingi yayi. Na wa’ faso?

² Mutindu yinzo yayi, mukristo me lunga kuvanda ngolo, kasi bantangu ya nkaka, yandi me bonga kuningana mwa fioti. Mukristo me lunga kukangama ngolo na misiku ya Yehova mpe na faso ya yandi ya kutadila bamambu. (Tanga 1 Bakorinto 15:58.) Na bamambu nyonso mpe na ntima mosi, yandi me “fwana kutumama na Nzambi.” (Bis. 5:29) Kasi bantangu ya nkaka, yandi me bonga kuvanda na “lembami” to me bonga kuningana mwa fioti. (Zaki 3:17) Mukristo yina ke sadilá bamambu zole yayi ke lutisá ve kunata bamambu na ngolo mpe yandi ke biká ve bantu sala mambu ni mambu yina ba zola. Disolo yayi ke sadisa beto na kuzaba na wa’ faso beto me fwana kukangama ngolo. Beto ke tala mpe bafaso 5 yina Satana ke sadilá samu na kulembisa beto mpe wa’ faso beto lenda kubwa ve na mitambu ya yandi.

WA’ FASO BETO LENDA KANGAMA NGOLO?

3. Wapi misiku Muntu yina Ke Pesá Misiku me pesa na Bisalu 15:28, 29?

³ Yehova ke Muntu yina Ke Pesá beto Misiku. Ya ke ve mpasi na kuzaba yina yandi zola beto sala. (Iza. 33:22) Na kifwani, na siècle ya ntete, kimvuka ya bantwadisi zonzilá bima tatu yina bakristo me fwana kuvanda ya kukangama na yawu: 1) kusambila kaka Yehova kasi muntu, biteki to kima ya nkaka ve, 2) kuzitisa musiku ya Yehova na yina me tadila menga, mpe 3) kulanda dikanisi ya Yehova na yina me tadila kuvukisa nzutu. (Tanga Bisalu 15:28, 29.) Bubu yayi, wa’ faso bakristo lenda kangama ngolo na bamambu tatu yayi?

4. Samu na yinki beto me fwana kusambila kaka Yehova? (Luzabusu 4:11)

⁴ Beto me fwana kusambila kaka Yehova kasi muntu, biteki to kima ya nkaka ve. Yandi zonzá na bantu ya Izraele na kusambila kaka yandi. (Kul. 5:6-10) Mpe ntangu Satana vandá sosa kunata Yesu na kusambila yandi, Yesu lakisá pwelele ti kaka ni Yehova beto me fwana kusambila. (Mat. 4:8-10) Na yawu beto zolá sambila ve biteki. Beto me lunga mpe ve kusambila bantu. Na kifwani, beto zolá bakila ve bamfumu ya mabuundu, bamfumu ya yinza, bantu yina ke ya kuzabana mingi to bansaka mutindu banzambi ya beto. Beto me lunga kuvanda kaka ya kukangama na Yehova mpe kusambila kaka yandi samu ti ni yandi “yidikaka bima nyonso.”​—Tanga Luzabusu 4:11.

5. Samu na yinki beto me fwana kutumama na musiku ya Yehova na yina me tadila luzingu mpe menga?

⁵ Beto me fwana kuzitisa musiku ya Yehova na yina me tadila luzingu mpe menga. Samu na yinki? Samu ti, na Yehova menga ke mutindu luzingu mpe ya ke mfunu mingi samu na yandi. (Lev. 17:14) Mbala ya ntete yina Yehova zonzá na bantu ti ba lenda kudya musuni ya bibulu, yandi zonzá na bawu na kudya ve menga. (Kub. 9:4) Yandi vutukilá mambu yango na musiku yina yandi pesá na Moyize samu na bantu ya Izraele. (Lev. 17:10) Mpe na siècle ya ntete, na manima ya kimvuka ya bantwadisi, Yehova zonzá na bakristo nyonso: ‘Beno landa kumanga menga.’ (Bis. 15:28, 29, nwt-MK) Beto me lunga kuvanda ngolo samu na kutumama na musiku yayi ntangu beto ke kuzwá mikanu na mambu ya mavimpi.b

6. Wapi bangolo beto me lunga kusala samu na kutumama na musiku ya Yehova na yina me tadila kuvukisa nzutu?

⁶ Beto me fwana kutumama na musiku ya Yehova na yina me tadila kuvukisa nzutu. (Ebr. 13:4) Ntumwa Polo zonzá na beto na ‘kufwa binama ya beto ya nzutu.’ Kifwani yayi vandá sosa kuzonza ti beto me lunga kusala bangolo ya beto nyonso samu na kukatula bansatu ya yimbi. Beto me lunga kusala nyonso samu na kutala ve to kusala ve bima yina lenda nata beto na kuvukisa nzutu na faso yina Yehova ke niminaka. (Kol. 3:5; Yobi 31:1) Ntangu beto ke kutaná na mambu yina lenda bwisa beto, beto me lunga kukima na mbangu samu na kubebisa ve kindiku ya beto na Yehova.

7. Yinki beto me lunga kusala mpe samu na yinki?

⁷ Yehova me zonza na beto na “kutumama na ntima mosi.” (Rom. 6:17) Yina yandi ke lombá na beto na kusala ke kaka samu na bambote ya beto. Beto lendá soba ve misiku ya yandi. Na yawu, beto me bonga kutumama kaka na yandi. (Iza. 48:17, 18; 1 Ko. 6:9, 10) Beto me lunga kunwana samu na kusepelisa Yehova mpe kuvanda mutindu mosi na muntu mosi yina soniká Bankunga. Yandi zonzaka: ‘Mu me bakaka lukanu ya kuzitisa misiku ya nge ntangu nyonso, tii na nsuka.’ (Nku. 119:112) Kasi Satana ke sosá kulembisa kukangama ya beto na Yehova. Yinki yandi ke sadilá samu na kusala yawu?

WA’ FASO SATANA KE SOSÁ KULEMBISA KUKANGAMA YA BETO NA YEHOVA?

8. Wa’ faso Satana ke sadilá bankwamusu samu na kulembisa kukangama ya beto?

⁸ Bankwamusu. Samu na kulembisa beto, Satana ke sadilá bamambu ya ngolo, mpe bantu yina ke sosá kunata beto na kusala mambu ya yimbi. Yandi ke na salak’ yawu samu na “kudya” beto, mpe kubebisa bundiku ya beto na Yehova. (1 Pi. 5:8) Samu ti bakristo ya ntete vandá kaka ya kukangama na Yehova, ba vandá talisa bawu mpasi, kubula bawu mpe kufwa bawu. (Bis. 5:27, 28, 40; 7:54-60) Satana ke na sadilá bankwamusu tii bubu yayi. Ntembe ve beto ke na talá yawu na faso yandi ke na nyokolá bampangi ya beto ya Russie mpe ya babwala ya nkaka. Yandi ke kwamisá mpe mosi na mosi na kati ya beto.

9. Pesa kifwani ya bamambu yina beto me lunga kusala keba.

⁹ Mayela ya yimbi. Satana ke sadilá ve kaka bankwamusu kasi mpe ‘mayela ya yimbi.’ (Ef. 6:11) Beto tala kifwani ya mpangi Bob, yina kotá lupitalu samu na kuzwa opération. Yandi zonzá na badokotolo ya yandi ti yandi me manga ba bwela yandi menga ata mambu ni mambu yina lenda kumina yandi. Muntu yina ke salá opération ndimá mukanu ya yandi. Kasi na nkokila, dokotolo ya nkaka kwizá tala yandi ntangu dikanda ya Bob kwendaka. Yandi zonzá na Bob ti yandi me kanisa ve ti ba ke sadila menga, kasi ba ke bumba mwa ndambu ya yawu kana ya kuma mfunu. Yandi vandá kanisa ti Bob lenda soba dikanisi ya yandi samu dikanda ya yandi vandá ve kuna. Kasi Bob kangamá na mukanu ya yandi. Yandi mangá ba bwela yandi menga ata mambu ni mambu yina lenda kumina yandi.

10. Samu na yinki faso ya bantu ya kutala bamambu ke kaka mutambu? (1 Bakorinto 3:19, 20)

¹⁰ Faso ya bantu ya kutala bamambu. Kana beto ke kanisá mutindu bantu yina ke zitisá ve misiku ya Yehova, ya ke nata beto malembe-malembe na kubanda kuwa dyaka ve Yehova mpe kuzitisa ve misiku ya yandi. (Tanga 1 Bakorinto 3:19, 20.) “Ndwenga yina kele na bantu ya yinza,” ke natá bantu na kutumama dyaka ve na Nzambi. Ndambu ya bakristo ya Pengame na ya Tyatile bandá kundima bamambu ya yimbi ya bantu yina vandá kisika mosi na bawu mutindu kuvukisa nzutu na faso ya yimbi mpe kusambila biteki. Yesu kebisá bimvuka yayi samu ba vandá ndima bamambu ya kuvukisa nzutu na faso yina Yehova ke niminaka. (Luz. 2:14, 20) Bubu yayi, bantu yina ke vandá kisika mosi na beto ke sosá kunata beto na kundima faso ya bawu ya kutadila bamambu ya yimbi. Bantu ya dikanda ya beto, bandiku mpe bantu ya nkaka yina beto me zabasana, lenda sosa kunata beto na kuzitisa ve misiku ya Yehova. Na kifwani, ba lenda zonza na nge ti kana nge landa bansatu ya nge, ya ke ve yimbi. Ba lenda zonza mpe ti mambu ya Biblia na yina me tadila kuvukisa nzutu ke mambu ya ntama.

11. Samu na kuvanda kaka ya kukangama, yinki beto me fwana kulosa?

¹¹ Bantangu ya nkaka, beto lenda vanda na dikanisi ti misiku yina Yehova ke pesá beto ke ve ya kulunga. Beto lenda kubwa na mutambu ya kuzinga ve “na kati ya bandilu mutindu yawu kele ya kusonama.” (1 Ko. 4:6) Ni yina salá bamfumu ya mabuundu na ntangu ya Yesu. Ba vandá natá bantu na ngolo na kulanda misiku ya bawu yina vandá mpasi na kusadila. (Mat. 23:4) Yehova ke sadilá Biblia mpe kimvuka ya yandi samu na kulakisa beto nzila ya kulanda. Beto ke ve na nsatu ya kubwela dyaka bamambu ya nkaka na yina yandi pesaka. (Bin. 3:5-7) Na yawu, beto zolá landa kaka bamambu yina ke na kati ya Biblia mpe kusosa ve kupesa na bampangi malongi yina me katuka na beto mosi.

12. Wa’ faso Satana ke sadilá “mabanza ya mpamba”?

¹² Luvunu. Satana ke sadilá “mabanza ya mpamba” mpe ‘mambu ya ntete-ntete ya yinza’ samu na kuvuna bantu mpe kukabula bawu. (Kol. 2:8) Na siècle ya ntete, na kati ya mabanza ya luvunu vandá na bamambu yina bantu vandá longá, malongi ya bazwife yina vandá katuká ve na Biblia, mpe malongi yina vandá lomba na bantu na kutumama kaka na Musiku ya Moyize. Bamambu yayi vandá ya luvunu samu ya vandá kwelana ve na ndwenga ya Nzambi. Bubu yayi, bantu mingi ke kanisá ti bamambu ya yimbi yina ke na salamá ke foti ya bamfumu. Ba ke sadilá télé, internet mpe bima ya nkaka samu na kumwangisa bansangu ya luvunu. Ni yawu salamá na COVID-19.c Bambangi ya Yehova yina vandá landa malongi ya kimvuka ya Yehova, vandá ve na manyongi ya kulutila mutindu ba yina vandá landa malongi ya luvunu.​—Mat. 24:45.

13. Samu na yinki beto me lunga kuvanda ekenge na bamambu nyonso yina lenda katula makanisi ya beto na bamambu ya mfunu?

¹³ Bamambu nyonso yina lenda katula makanisi ya beto na bamambu ya mfunu. Beto me fwana kuzimbana ve “kubakula mambu ya mfunu.” (Flp. 1:9, 10) Bansaka lenda baka beto ntangu mpe bangolo nyonso. Kupesa ntangu mpe bangolo ya beto na bima yina ke ve mfunu, lenda sala ti beto lenda dyaka ve kusala bima yina ke mfunu. Bamambu mutindu kudya, kunwa, kusakana to kisalu, lenda kuma bima ya kulutila mfunu na luzingu ya beto kana beto sala ve keba. (Luke 21:34, 35) Bilumbu nyonso, beto ke kuwá mpe ke tangá bansangu na yina me tadila bamambu ya yinza mpe ya politiki yina ke kabulá bantu. Ya lenda sala ti beto banda kukota na bamambu yayi ata na kati ya ntima. Na yawu, beto zolá sala keba. Satana ke sadilá mitambu nyonso yina beto me zonzila samu na kulembisa nsatu ya beto ya kukangama ngolo na mambu ya mbote. Beto tala wa’ faso beto lenda vanda ya kukangama ngolo ata nyonso yina yandi ke na salaka.

WA’ FASO BETO LENDA BIKANA KAKA YA KUKANGAMA NGOLO?

14. Zonzila mosi ya bamambu yina lenda sadisa beto na kubikana kaka ya kukangama na Yehova.

¹⁴ Kuzimbana ve ti nge kukipesá na Yehova mpe ti nge kuzwá mbotokolo. Nge salak’ yawu samu nge vandá na nsatu ya kukangama na Yehova. Kuzimbana ve yinki salá ti nge ndima ti nge me kuzwa matsyeleka. Kuzimbana ve faso nge kwizá zaba Yehova mpe faso buzitu mpe luzolo ya nge na yandi bandá kukula. Kiminu ya nge kulá mpe ya natá nge na kubalula ntima. Nge biká bamambu yina Yehova ke yiná mpe nge bandá kusala yina yandi ke zolaka. Kuzimbana ve faso ya zunisá ntima ya nge na kuzaba ti Nzambi lemvokilá nge. (Nku. 32:1, 2) Nge bandá kukwiza na balukutakanu mpe kuzonzila na bantu ya nkaka bamambu ya kitoko yina nge vandá longoka. Kuzimbana ve kilumbu nge kukipesá na Yehova mpe kilumbu nge kuzwá mbotokolo. Awa nge ke na tambulá na nzila ya luzingu mpe kangama na yawu.​—Mat. 7:13, 14.

15. Wa’ faso kulongoka Biblia mpe kukanisa mbote-mbote na yawu ke sadisa nge?

¹⁵ Longoka mambu ya Nzambi mpe kanisa mbote-mbote na yawu. Mutindu yinti lenda vanda ngolo kana myanzi ya yawu ke ya kukota mbote-mbote na yinsi ya ntoto, beto mpe lenda vanda kaka ngolo kana kiminu ya beto ke ya kukangama na mambu ya Nzambi. Ntangu yinti ke kulá, myanzi ya yawu ke kulá mpe ke kotá dyaka na yinsi ya ntoto. Mutindu mosi mpe ntangu beto ke longoká Biblia mpe ke kanisá na yawu mbote-mbote, kiminu ya beto ke kulá mpe beto ke vandá na kundima ti banzila ya Yehova ke mbote. (Kol. 2:6, 7) Kanisa na faso malongi ya Yehova sadisá bisadi ya yandi na ntama. Na kifwani, Ezekiele teká dikebi ntangu mbazi mosi lakisak’ yandi kimona meso ya bamambu na yina me tadila tempelo. Kimona-meso yayi pesá Ezekiele ngolo, mpe ya ke na longá beto bileso na yina me tadila faso ya kubakila misiku yina me tadila lusambu ya tsyeleka.d (Ezk. 40:1-4; 43:10-12) Beto mpe ke kuzwá bambote ntangu beto ke baká ntangu ya kulongoka mpe ya kukanisa mbote-mbote na makanisi ya Biblia ya mutindu yayi.

16. Wa’ faso kuvanda na ntima ngolo bumbá Bob? (Nkunga 112:7)

¹⁶ Vanda na ntima ngolo. Mfumu Davidi zonzilá luzolo ya yandi ya ngolo na Yehova ntangu yandi yimbaka: ‘Ntima ya munu ke ngolo, O Nzambi.’ (Nku. 57:7) Beto lenda vanda na ntima ngolo mpe kutula ntima ya beto nyonso na Yehova. (Tanga Nkunga 112:7.) Beto tala yina sadisá Bob, mpangi yina beto zonzilá na mantwala. Ntangu ba zonzá na yandi ti ba ke bumba menga samu na kusadila yawu kana ba vanda na yawu nsatu, yinki Bob salaka? Yandi vutulá na mbala mosi ti, kana dikanisi ya kusadila menga lenda kwizila bawu, to ba ke na talá ti ya ke na kima yina lenda nata bawu na kubwela yandi menga, yandi ke basika na lupitalu ya bawu mbala mosi. Na manima, Bob zonzaka: “Mu vandá na ata ntembe na mambu yina mu vandá sala, mpe ata boma na yina lendá kumina munu.”

17. Yinki beto lenda longoka na yina kuminá Bob? (Tala mpe kizizi.)

¹⁷ Samu Bob zabá yinki yandi ke sala tekila yandi kota na lupitalu, yandi lendá kuvanda na ntima ngolo. Kima ya ntete yina sadisak’ yandi, ni nsatu ya kusepelisa Yehova. Ya zole, yandi baká ntangu ya kulongoka dikanisi ya Yehova na yina me tadila luzingu mpe menga na kati ya Biblia mpe mikanda ya beto. Ya tatu, yandi vandá na kundima ti malongi yina Yehova ke pesá beto, ke kaka samu na bambote ya beto mosi. Beto mpe, lenda vanda na ntima ngolo na mantwala ya mambu ni mambu yina lenda kumina beto.

18. Yinki kifwani ya Baraki ke na longá beto na yina me tadila kutula ntima na Yehova? (Tala kizizi ya paje ya ntete.)

¹⁸ Tula ntima na Yehova. Beto tala faso Baraki lendá kununga, samu yandi tulá ntima na faso yina Yehova twadisak’ yandi. Bana ya Izraele vandá ve ya kubongama samu na kunwana, samu ba vandá na ata binwanunu. Kasi Yehova zonzá na Baraki, na kukwenda nwana na Sisera mfumu ya bantu ya Kanana mpe basoda ya yandi, yina vandá na binwanunu mingi na bapusu-pusu ya kunwana. (Baz. 5:8) Mbikudi ya kento Debora zonzá na Baraki na kukatuka na nzila ya mongo mpe kuvanda na yinsi samu na kunwana na Sisera mpe bapusu-pusu ya yandi 900. Ata nyonso vandá lakisa pwelele ti Baraki zolá lenda ve kununga, yandi tumamaka. Ntangu basoda katuká na mongo ya Tabore, Yehova nokisá mvula ya nene. Ya salá ti bapusu-pusu ya Sisera kangama na poto-poto, mpe Yehova salá ti Baraki nunga bawu. (Baz. 4:1-7, 10, 13-16) Mutindu mosi mpe, Yehova ke sadisa beto na kununga kana beto tudila yandi ntima, mpe beto tula ntima na nzila yina yandi ke lakisá beto na manima ya bantu yina yandi tulá samu na kutwadisa beto.​—Kul. 31:6.

SOSA KUBIKANA KAKA NGOLO

19. Samu na yinki nge ke na nsatu ya kubikana kaka ngolo?

¹⁹ Na kati ya yinza yayi, beto me lunga kubika ve kunwana samu na kukangama ngolo na Yehova. (1 Tim. 6:11, 12; 2 Pi. 3:17) Beto bika ve ti bankwamusu, mayela ya yimbi, faso ya bantu ya kutala bamambu, luvunu, mpe bamambu nyonso yina lenda katula makanisi ya beto na bamambu ya mfunu, bwisa beto. (Ef. 4:14) Beto kangama ngolo mpe beto bika ve kuzola Yehova mpe kutumama na misiku ya yandi. Kasi, beto kangama ve kaka na dikanisi ya beto. Na disolo yina ke landa, beto ke tala wa’ faso Yehova na Yesu ke bifwani ya kulunga na kifu yayi.