Mu kuzwá lukengolo ya tsyeleka na kutulá ntima na Yehova

MUTINDU MU KWIZÁ ZABA YEHOVA MPE MU BANDÁ KUTULA NTIMA NA YANDI

Mu butamá na 1948, na bwala mosi ya fioti yina ke na sude-westi ya bwala ya Nigéria. Na ntangu yina, Moustapha, tata ya munu ya leki mpe Wahabi, yaya ya munu ya bakala, kumá Bambangi ya Yehova. Ntangu mu vandá na bamvula 9, tata ya munu kufwaka. Ntima ya munu lwalá mingi, kasi Wahabi zonzá na munu ti beto zolá tala dyaka tata ntangu bantu ya kufwa ke vutuka na luzingu. Dikanisi yayi pesá munu ngolo, mpe ya natá munu na kubanda kulongoka Biblia. Mu kuzwá mbotokolo na 1963. Bayaya ya munu zole ya nkaka ya bakala, mpe leki ya munu ya bakala kuzwá mpe mbotokolo.

Na 1965, mu kwendá vanda na yaya ya munu ya bakala, Wilson na mbanza ya Lagos. Mu vandá lutisa bantangu ya mbote na mipasuli-nzila ya nkaka ya kimvuka ya Igbobi. Kilengi mpe tiya ya bawu pesá munu nsatu ya kukuma mupasuli-nzila. Mpe ni yawu mu salá na janvier 1968.

Albert Olugbebi, mpangi mosi ya bakala yina vandá sala na Betele salá lukutakanu mosi na bantwenya, samu na kuzonzila beto ti dibuundu ya Yehova vandá na nsatu ya ba pionniers spéciaux na nore ya Nigéria. Mu ke na zabá dyaka tiya yina vandá na mpangi Olugbebi ntangu yandi zonzaka: “Beno ke bantwenya, mpe beno lenda sadila ntangu mpe ngolo ya beno samu na Yehova. Bilanga ke mwasi!” Mu vandá na nsatu ya kuvanda mutindu mbikudi Izaya, mpe kukwenda bisika nyonso yina Yehova zolá filisa munu. Na yawu, mu fulusá mukanda samu na kulomba ti ba filisa munu mutindu pionnier spécial.​—Iza. 6:8.

Na mai 1968, ba filisá munu mutindu pionnier spécial na mbanza ya Kano, na nore ya Nigéria. Ya vandá na ntangu ya Mvita ya Biafra (1967-1970). Mvita yango natá bampasi mpe kufwá bantu mingi na nore ya Nigéria, tekila ya kuma na esti ya Nigéria. Mpangi mosi ya bakala sosá kunimina munu na kukwenda kuna, samu yandi vandá na boma ti mambu ya yimbi kumina munu. Kasi mu zonzá na yandi: “Matondo na luzolo ya nge. Kasi, kana Yehova zola ti mu kwenda sadila yandi kuna, ntembe ve mu zaba ti yandi ke vanda na munu.”

KUTULA NTIMA NA YEHOVA NA KISIKA MVITA KE NA SALAMAKA

Ya vandá kyadi mingi na kutala bamambu yina salamá na Kano na ntangu ya mvita. Mvita yango bebisá bisika mingi ya mbanza. Bantangu ya nkaka na kisalu ya kusamuna, beto vandá tala bamvumbi ya bantu yina ba kufwá na mvita. Na ntama, ya vandá na bimvuka mingi na Kano. Kasi bampangi mingi kimaka. Ba yina bikaná vandá kuma ve na lutangu ya 15. Ba vandá na boma mpe ya kulemba. Ntangu bampangi yayi talá beto ba pionniers spéciaux 6 yina ba filisá kuna, ya salá bawu kilengi mingi. Beto kindisá bawu mpe ba kumá na ngolo. Beto sadisá bawu na kuvutukila balukutakanu, kisalu ya kusamuna, mpe kufilisa na Betele barapore mpe mikanda samu na kuzonzila babuku yina ba vandá na yawu nsatu samu na kisalu ya kusamuna.

Ntangu beto bandá kisalu ya ki-pionnier spécial, beto longoká ndinga ya Hausa. Samu beto vandá zonzila nsangu ya Kimfumu na ndinga ya bawu, bantu mingi ya bwala yina, vandá teka beto dikutu. Kasi, bantu ya dibuundu yina vandá nginda kuna, vandá zola ve kisalu ya beto ya kusamuna. Na yawu, beto zolá sala mingi keba. Kilumbu mosi, bakala mosi landá beto na mbele. Kasi samu beto lutilak’ yandi na mbangu, yandi lendá ve kusimba beto. Ata ti bamambu nyonso yayi zolá tula luzingu ya beto na mpasi, Yehova salá ti beto ‘zinga na lukengolo,’ mpe lutangu ya basamuni bandá kukula. (Nku. 4:8) Bubu yayi, ya ke na bimvuka 11 na Kano, mpe basamuni kuluta 500.

BANKWAMUSU NA BWALA YA NIGER

Mu lutisá kaka bangonda fioti na Kano. Na août 1968, ba filisá munu na ba pionniers spéciaux zole ya nkaka, na Niamey, mbanza ya kimfumu ya bwala ya Niger. Beto kwizá tala ti Niger ke mosi ya babwala yina ntangu ke vandá ngolo. Beto zolá mesana na tiya, mpe kulongoka lumputu, ndinga ya kisalu ya bwala. Ata ti ya vandá mpasi na kusala yawu, beto tulá ntima na Yehova, mpe beto bandá kusamuna na Niamey na bampangi ndambu yina vandá vanda kuna. Na kati ya mwa ntangu, bantu mingi ya Niamey, yina zabá kutanga kuzwá buku La vérité qui conduit à la vie éternelle. Bantu ya nkaka vandá sosa beto samu na kuzwa buku yango.

Mwa ntangu fioti na manima, beto kwizá zaba ti bamfumu ya bwala vandá sepela ve na Bambangi ya Yehova. Na juillet 1969, beto vukaná samu na lukutakanu ya circonscription. Beto vandá pene-pene na bantu 20. Ya vandá mbala ya ntete lukutakanu ya mutindu yayi salama na bwala, mpe bampangi zole zolá kuzwa mbotokolo na lukutakanu yina. Kasi, na kilumbu ya ntete ya lukutakanu, basoda kwizá mpe ba sukisá lukutakanu na nzila. Ba natá ba pionniers spéciaux nyonso na ntwadisi ya circonscription, na boloko. Na manima ya kuyufula beto byuvu, ba zonzá na beto na kukwenda mpe kuvutuka kuna kilumbu yina zolá landa. Samu beto talá ti bamambu zolá beba ya kulutila, beto salá discours ya mbotokolo na yinzo ya muntu. Na manima, beto kwendá botika na kinsweki bampangi zole yina, na mwila.

Mwa balumingu na manima, luyalu bingisá munu na ba pionniers spéciaux 5 ya nkaka. Ba pesá beto bilumbu zole samu na kubika bwala, mpe ni beto mosi zolá yidika bamambu samu na kukwenda. Beto tumamá mpe beto kwendá na filiale ya Nigéria. Kuna, ba pesá beto bisalu ya nkaka.

Ba filisá munu na Orisunbare, bwala mosi ya Nigéria. Mu sepelá kusamuna na bampangi ndambu yina vandá vanda kuna, mpe kulonga bantu Biblia. Kasi, bangonda  6 na manima, filiale zonzá na munu na kuvutuka na Niger. Na kubanda, ya pamusá munu mpe mu vandá na mwa boma. Kasi mu vandá na nsatu ya kutala dyaka bampangi ya Niger.

Mu vutuká na Niamey. Kilumbu yina landá kuvutuka ya munu, mu kutaná na muntu mosi ya mumbungu ya bwala ya Nigéria. Ntangu yandi kwizá zaba ti mu ke Mbangi ya Yehova, yandi yufulá munu byuvu mingi na yina me tadila Biblia. Mu longoká Biblia na yandi. Na manima, yandi biká kunwa cigarette mpe malafu mingi, mpe yandi kuzwá mbotokolo. Na kati ya bamvula yina landá, mu vandá na kilengi ya kusamuna na bampangi ya kento na ya bakala ya bisika mingi ya Niger, mpe kutala mutindu bantu vandá ndima matsyeleka. Mbala ya ntete yina mu kumá kuna, Bambangi ya Yehova vandá 31. Kasi ntangu mu katuká kuna, ba kumá 69.

“BETO ZABA VE WAPI MUTINDU KISALU YA KUSAMUNA KE NA SALAMÁ NA GUINÉE”

Na décembre 1977, mu vutuká na Nigéria samu na kusala lukolo mosi. Ya baká munu balumingu tatu. Na manima, mpangi Malcolm Vigo, yina vandá coordinateur ya Comité ya Filiale na Nigéria, tangisá munu mukanda yina katuká na filiale ya bwala ya Sierra Léone. Bampangi vandá sosa mpangi mosi ya bakala yina vandá mupasuli-nzila, yina vandá na mavimpi ya mbote, ya kukwela ve, mpe yina zabá kuzonza anglais na lumputu, samu yandi sala mutindu ntwadisi ya circonscription na Guinée. Mpangi Vigo zonzá na munu ti lukolo yina mu salá vandá samu na kisalu yayi. Yandi bumbilá ve munu ti ya vandá ve kisalu ya pete. Yandi zonzá na munu: “Kanisa mbote-mbote tekila nge ndima.” Na mbala mosi, mu vutulak’ yandi: “Ni Yehova ke na filisá munu. Mu ke kwenda.”

Mu kwendá na Sierra Léone mpe mu kutaná na bampangi yina vandá na filiale. Mosi ya bampangi yina vandá na comité ya filiale zonzá na munu: “Beto zaba ve wapi mutindu kisalu ya kusamuna ke na salamá na Guinée.” Ni filiale ya Sierra Léone vandá twadisa kisalu ya kusamuna na bwala ya Guinée. Kasi, samu muvusu vandá na Guinée, bampangi ya filiale vandá lenda ve kusolola na bampangi ya kuna. Bambala mingi, ba sosá kufilisa mpangi mosi kuna samu na kuzwa bansangu ya bampangi ya Guinée. Kasi ba lendá ve. Na yawu, ba zonzá na munu na kukwenda na Conakry, mbanza ya kimfumu ya Guinée, mpe kusosa kuzwa mukanda yina ke pesa munu muswa ya kuvanda na bwala.

Ntangu mu kumá na Conakry, mu kwendá na ambassade ya Nigéria, mpe mu kutaná na mfumu ya ambassade. Mu zonzá na yandi ti mu vandá na nsatu ya kusamuna na Guinée. Yandi zonzá na munu na kubikana ve kuna, samu ti ba lendá kanga munu na boloko, to mambu ya yimbi lendá kumina munu. Yandi zonzaka: “Vutuka na Nigéria mpe samuna kuna.” Mu vutulak’ yandi: “Mu ke kwenda ve. Mu ke bikana.” Na yawu, yandi soniká mukanda na luyalu ya Guinée samu na kulomba ba sadisa munu, mpe muntu mosi ya luyalu sadisá munu.

Mwa ntangu fioti na manima, mu vutuká na filiale ya Sierra Léone, mpe mu zonzá na bampangi ti luyalu ya Guinée ndimá kupesa munu mukanda samu na kuvanda kuna. Bampangi yangalalá ntangu ba kuwá faso Yehova sakumuná nzyetolo ya munu.

Kubanda 1978 tii 1989, mu salá kisalu ya ntwadisi ya circonscription na babwala ya Guinée, na Sierra Léone, mpe bantangu ya nkaka na Liberia. Na kubanda, mu vandá beela mingi. Ya vandá salama mingi na babwala yina vandá ntama. Kasi, bampangi vandá sala nyonso samu na kunata munu na lupitalu.

Kilumbu mosi, mu beelá palu ya ngolo mpe misyete. Ntangu mu beluká, mu kwizá zaba ti bampangi sololá samu na kuzaba kisika yina ba zolá kunda munu. Ata ti bamambu nyonso yayi tulá luzingu ya munu na mpasi, mu kanisá ata fioti ve kubika bisalu yina ba pesá munu. Mu vandá kaka na kundima ti lukengolo ya tsyeleka mpe ya ntangu nyonso ke katuká na Nzambi yina lenda vutula beto na luzingu.

MUNU NA KENTO YA MUNU, BETO TULÁ NTIMA NA YEHOVA

Na 1988, mu kutaná na Dorcas, mpangi mosi ya kento ya mupasuli-nzila, yina ke zolá mingi Yehova, mpe yina ke ya kukuluka. Beto kwelaná, mpe yandi bandá kusala kisalu ya circonscription kintwadi na munu. Dorcas salá mingi, mpe yandi vandá ndima kutula luzolo ya Yehova na mantwala ya bansatu ya yandi. Bantangu ya nkaka, beto vandá tambula bakilometre 25 na bifunda ya beto samu na kukwenda tala bampangi na bimvuka. Ntangu bimvuka yina beto vandá kwenda tala vandá ntama mingi, beto vandá kota na ba camions ya mutindu nyonso samu na kukwenda na banzila ya poto-poto mpe yina vandá na mabulu mingi.

Dorcas ke na bukindi mingi. Na kifwani, bantangu ya nkaka, beto vandá luta na bamaza yina vandá na bangandu. Mu ke na zabá dyaka ntangu yina beto salá nzyetolo ya bilumbu 5. Na kukuma kisika yina beto vandá kwenda, beto zolá sadila ba pirogues, samu ti pont yina vandá luta na zulu ya maza mwanganaka. Ntangu Dorcas vandá sosa kubasika na pirogue, yandi kubwaka na maza. Maza yango vandá sunda. Munu na yandi, beto zabá ve kusaba (nager), mpe bangandu vandá na maza yango. Bantwenya ya babakala kotá na maza, mpe vuukisak’ yandi. Mambu yango kwamisá beto mingi bilumbu yina landaka. Kasi beto biká ve kisalu ya beto.

Na kubanda ya 1992, beto pamuká na kuzaba ti Dorcas vandá na kivumu. Beto vandá kanisa: “Yayi ke kwandi kumanisa ya kisalu ya beto ya ntangu nyonso?” Na manima, beto zonzaka: “Yehova me pesa beto dikabu.” Na yawu, beto bokilá mwana ya beto ya kento Jahgift (ya zola zonza “Dikabu ya Yehova”). Bamvula yiya na manima ya kubutuka ya Jahgift, Eric leki ya yandi ya bakala butukaka. Bana ya beto zole yayi ke makabu yina me katuka na Yehova. Na kati ya mwa bantangu, Jahgift vandá sala na kisika yina ba ke bangulá mikanda ya beto na ndinga yina ba ke zonzá na Conakry, mpe Eric ke kisadisi na kati ya kimvuka.

Dorcas vandá dyaka ve pionnière spéciale, kasi yandi bikaná mupasuli-nzila ntangu beto vandá kulisa bana ya beto. Na lubakusu ya Yehova, mu bikaná pionnier spécial. Ntangu bana ya beto kulá, Dorcas vutuká dyaka pionnière spéciale. Bubu yayi, Dorcas na munu ke na salá mutindu bamisionere na Conakry.

KISIKA YINA KE KATUKÁ LUKENGOLO YA TSYELEKA

Luzingu ya munu nyonso, mu vandá kwenda kaka kisika ni kisika yina Yehova natá munu. Bambala mingi, munu na kento ya munu talá faso Yehova vandá kengidila beto mpe vandá sakumuna beto. Kutula ntima na Yehova bumbá beto na bampasi mingi yina ke kutaná bantu yina ke tulá ntima na bimvwama. Dorcas na munu me kwiza tala ti lukengolo ya tsyeleka ke katuká na Yehova, ‘Nzambi ya luvuukusu ya beto.’ (1 Ns. 16:35) Mu ke na kundima ti luzingu ya ba yina nyonso ke tulá ntima ya bawu na Yehova, yandi ‘ke kanga yawu mbote-mbote na saki ya luzingu.’​—1 Sa. 25:29.