Bumba kivuvu ya nge ngolo

1. Wapi kivuvu Yehova me pesa beto?

YEHOVA me pesa beto kivuvu ya kitoko: luzingu ya ntangu nyonso. Ba ya nkaka ke na kivuvu ya kuzinga ntangu nyonso na zulu mutindu bampeve yina ba lenda kufwa dyaka ve. (1 Ko. 15:50, 53) Kasi mingi na kati ya beto ke na kivuvu ya kuzinga ntangu nyonso awa na ntoto, na mavimpi ya mbote mpe kilengi. (Luz. 21:3, 4) Ya vanda ba yina ke kuzwa luzingu ya ntangu nyonso na zulu to ba yina ke kuzwa yawu na ntoto, kivuvu ya beto ke ntalu mingi samu na beto.

2. Kivuvu ya beto ke kwandi ndosi? Zonzila yawu.

² Na Biblia, “kivuvu,” zola zonza “kuvingila bamambu ya mbote na mantwala.” Beto zaba ti kivuvu ya beto samu na bilumbu yina ke kwiza ke lungana, samu ya ke katuká na Yehova. (Rom. 15:13) Beto zaba bamambu yina yandi me zonza na beto ti yandi ke sala, mpe beto zaba ti yandi ke lungisá ntangu nyonso bamambu yina yandi ke zonzaka. (Kut. 23:19) Beto ke ya kundima ti Yehova ke na nsatu mpe ngolo ya kulungisa bamambu nyonso yina yandi me zonza. Kivuvu ya beto ke ve ndosi, mpe ya ke na katuká ve na bansatu ya beto mosi. Kasi ya ke katuká na bamambu yina beto zaba ti ya ke tsyeleka.

3. Yinki beto ke zonzila na disolo yayi? (Nkunga 27:14)

³ Tata ya beto ya mazulu zola beto mingi, mpe yandi zola ti beto tudila yandi ntima. (Tanga Nkunga 27:14.) Ntangu kivuvu ya beto ke ngolo, beto lenda kanga ntima na kati ya bampasi. Mpe beto lenda bumba kilengi na bukindi ya beto na mantwala ya mambu ni mambu yina lenda kumina beto. Beto tala wapi mutindu kivuvu ya beto ke bumbá beto. Na kubanda, beto ke tala samu na yinki kivuvu ke mutindu kisengo yina ke simbá bwatu mpe yimpu ya kisengo. Na manima, beto ke tala wapi mutindu beto lenda kumisa ngolo kivuvu ya beto.

KIVUVU YA BETO KE MUTINDU KISENGO YINA KE SIMBÁ BWATU

4. Samu na yinki kivuvu ke mutindu kisengo yina ke simbá bwatu? (Baebre 6:19)

⁴ Na mukanda yina yandi filisá na Baebre, ntumwa Polo fwanisá kivuvu na kisengo yina ke simbá bwatu. (Tanga Baebre 6:19.) Bambala mingi, Polo vandá baká bwatu samu na kukwenda na babwala ya nkaka. Yandi zabá ti ba vandá sadilá kisengo samu bwatu baka ve nzila ya yimbi. Ntangu mosi, yandi vandá na kati ya bwatu, mpe ba kutaná na mupepe ya ngolo. Polo talá mutindu bantu yina vandá nata bwatu losá bisengo na kati ya maza samu bwatu kwenda ve kisika yina vandá matadi ya nene. (Bis. 27:29, 39-41) Mutindu kisengo yina ke simbá bwatu, kivuvu ya beto ke sadisá beto na kukwenda ve ntama na Yehova ntangu beto ke kutaná na bamambu yina ke mutindu mipepe ya ngolo. Kivuvu ke sadisá beto na kubumba kizunu ya ntima samu beto zaba ti na mantwala bamambu ke bonga. Kuzimbana ve ti Yesu zonzá na beto ti ba ke kwamisa beto. (Yoa. 15:20) Kukanisa na bamambu yina Yehova ke na bumbilá beto na mantwala ke sadisá beto na kubika ve kusadila yandi.

5. Wapi mutindu kivuvu sadisá Yesu na mantwala ya lufwa?

⁵ Beto tala mutindu kivuvu sadisá Yesu na kuvanda kaka ya kukangama na Yehova, ata yandi zabá ti ba ke kufwa yandi na mutindu mosi ya yimbi. Na kilumbu ya Pantekote ya mvula 33 N.B., ntumwa Piere zonzilá mbikudulu mosi ya buku ya Bankunga yina ke lakisá na faso ya kitoko kizunu mpe kivuvu yina vandá na Yesu. Ya ke zonzaka: ‘Mu ke zinga na kati ya kivuvu samu ti nge ke bika ve munu na yinza ya bantu ya kufwa mpe nge ke bika ve kisadi ya nge kubola na kati ya ndyamu. Nge ke fulusa munu na kilengi na kuvanda na lweka ya munu.’ (Bis. 2:25-28; Nku. 16:8-11) Ata ti Yesu zabá ti yandi ke kufwa, yandi vandá na kivuvu ya ngolo ti Yehova ke vumbula yandi. Mpe na manima yandi ke vanda na kilengi na kuvanda dyaka na Tata ya yandi, na mazulu.—Ebr. 12:2, 3.

6. Yinki mpangi mosi ya bakala zonzá samu na kivuvu?

⁶ Kivuvu ya beto me sadisa bampangi mingi ya kento na ya bakala na kukanga ntima na mantwala ya bampasi. Beto tala kifwani ya Leonard Chinn, mpangi mosi yina vandá vanda na Angleterre. Na kati ya guerre mondiale ya ntete, ba tulak’ yandi na boloko samu yandi mangá kukuma soda. Na kati ya bangonda zole, yandi vandá vanda kaka yandi mosi kisika yina ba tulak’ yandi na boloko. Mpe na manima, ba pesak’ yandi bisalu ya ngolo kuna. Mpangi Chinn sonikaka: “Bamambu yina me kutana me lakisa munu ti beto ke na nsatu ya kivuvu samu na kukanga ntima. Beto ke na bifwani ya Yesu, ya bantumwa mpe ya bambikudi. Mpe beto ke na bansilulu ya Biblia. Nyonso yina ke pesá beto kivuvu ya ngolo samu na bilumbu yina ke kwiza, mpe ya ke pesá beto ngolo ya kukanga ntima.” Samu na Leonard, kivuvu vandá mutindu kisengo yina ke simbá bwatu. Ya lenda vanda mpe mutindu mosi samu na beto.

7. Wa’ faso bampasi lenda sala ti kivuvu ya beto kuma dyaka ngolo? (Baroma 5:3-5; Zaki 1:12)

⁷ Ntangu beto ke kangá ntima na mantwala ya bankwamusu mpe beto ke talá mutindu Yehova me sadisa beto, beto ke zabá ti Yehova ke sepelá na beto. (Tanga Baroma 5:3-5; Zaki 1:12.) Ya ke salá ti kivuvu ya beto kuma dyaka ngolo kulutila ntangu beto zabá matsyeleka. Satana zola ti bampasi lembisa beto. Kasi na lubakusu ya Yehova, beto lenda nunga mpasi ni mpasi yina lenda kumina beto.

KIVUVU YA BETO KE MUTINDU YIMPU YA KISENGO

8. Samu na yinki kivuvu ke mutindu yimpu ya kisengo? (1 Batesalonika 5:8)

⁸ Biblia ke fwanisá mpe kivuvu na yimpu ya kisengo. (Tanga 1 Batesalonika 5:8.) Basoda ke lwatá yimpu ya kisengo samu na kubumba yintu ya bawu na makofi yina bambeni ke sosá kubula bawu. Na mvita yina Satana ke na nwanisá beto, beto ke na nsatu ya kubumba makanisi ya beto na makofi yina yandi ke bula beto. Yandi ke losá ntangu nyonso bamambu na mantwala ya beto samu na kumeka beto, mpe kubebisa makanisi ya beto. Mutindu yimpu ya kisengo ke bumbá yintu ya basoda, kivuvu ya beto ke bumbá makanisi ya beto samu beto bikana ya kukangama na Yehova.

9. Yinki ke salamá ntangu bantu ke ve na kivuvu?

⁹ Kivuvu ya beto ya luzingu ya ntangu nyonso ke sadisá beto na kubaka mikanu ya mbote. Kana kivuvu ya beto ke ve ngolo mpe beto ke kanisá kaka na bansatu ya beto, beto lenda zimbana nsilulu ya luzingu ya ntangu nyonso. Beto tala kifwani ya bakristo yina vandá zinga na Korinto. Ba vandá dyaka ve na kiminu na nsilulu yina Yehova pesá ya kuvutula bantu na luzingu. (1 Ko. 15:12) Polo soniká ti ba yina ke ve na kivuvu samu na bilumbu yina ke kwiza, ke kanisá kaka na kulungisa bansatu ya bawu. (1 Ko. 15:32) Bubu yayi, bantu mingi yina ke tulá ve kivuvu na bansilulu ya Nzambi ke sosá kuzwa kilengi na bima nyonso yina ke talaná na mantwala ya bawu. Kasi beto, beto ke ve mutindu yina, samu beto ke tulá ntima na bansilulu yina Nzambi pesaka. Kivuvu ya beto ke mutindu yimpu ya kisengo samu ya ke bumbá makanisi ya beto. Mpe ya ke sadisá beto na kukanisa ve kaka na beto mosi, samu kusala mutindu yina ke bebisa kindiku ya beto na Yehova.—1 Ko. 15:33, 34.

10. Wa’ faso kivuvu lenda bumba beto na makinisi ya luvunu?

¹⁰ Kivuvu ya beto ke sadisá mpe beto na kukanisa ve ti beto lenda lenda ve kusepelisa Yehova. Na kifwani, bantu ya nkaka lenda kanisa: ‘Mu lenda lenda ve kuvanda na kati ya bantu yina ke kuzwa luzingu ya ntangu nyonso. Mu ke ve muntu ya mbote. Mu lenda lenda ve kusala bamambu yina Yehova zola ti mu sala.’ Elifazi, ndiku ya luvunu ya Yobi sosá kunata Yobi na kukanisa mutindu yina. Yandi zonzaka: ‘Muntu kele yinki samu yandi vanda bunkete?’ Mpe yandi zonzá mambu yayi samu na Nzambi: ‘Tala! Yandi ke kwikilaka ve na basantu ya yandi, nkutu zulu kele ve bunkete na meso na yandi.’ (Yobi 15:14, 15) Ya vandá kaka luvunu! Kuzimbana ve ti ni Satana ke na manima ya makanisi ya mutindu yayi. Yandi zaba ti si nge ke vandá mingi na makanisi ya mutindu yayi, kivuvu ya nge ke kuma madidi. Na yawu, losa bamambu ya luvunu yayi mpe tula makanisi ya nge kaka na bansilulu ya Yehova. Kusala ata fioti ve ntembe ti Yehova zola nge zinga ntangu nyonso, mpe yandi ke sadisa nge na kulungisa dikanisi yina.—1 Tim. 2:3, 4.

BUMBA KIVUVU YA NGE NGOLO

11. Samu na yinki beto me bonga kuvanda na ntima ya yinda ntangu beto ke vingilá ti kivuvu ya beto lungana?

¹¹ Ya ke ve pete na kubumba ntangu nyonso kivuvu ya beto ngolo. Beto lenda banda kutala ti bansilulu ya Yehova ke na kwizá ve na mbangu. Kasi beto zimbana ve mambu yayi: na yina me tadila Yehova, ya ke ve na ntangu yina yandi vandá ve, mpe yandi ke vanda kaka. Na yawu, bamambu yina beto ke talá ti ya ke baká ntangu, samu na Yehova ya ke kaka ntangu fioti. (2 Pi. 3:8, 9) Yehova ke lungisa bamambu yina yandi zonzá, na mutindu ya kulutila mbote. Kasi, ya zola zonza ve ti yandi ke sala yawu na ntangu yina beto zola. Yinki ke sadisa beto na kubumba kivuvu ya beto ngolo, mpe kuvingila na ntima ya yinda nyonso ti Yehova lungisa bansilulu ya yandi?—Zaki 5:7, 8.

12. Wa’ faso Baebre 11:1, 6 ke lakisá ti kivuvu ke kwendá nzila mosi na kiminu?

¹² Kana beto bikana pene-pene na Yehova, beto ke bumba kivuvu ya beto ngolo, samu ti ni yandi ke lungisa kivuvu yina. Biblia ke lakisá ti kivuvu ke kwendá nzila mosi na kiminu ti Yehova kele, mpe ti yandi ke “pesaka musendo na ba yina ke sosaka yandi.” (Tanga Baebre 11:1, 6.) Ntangu beto ke vandá na kiminu ya ngolo ti Yehova kele, beto ke vanda mpe na kivuvu ya ngolo ti yandi ke lungisa nyonso yina yandi me zonza ti yandi ke sala. Beto tala bamambu yina beto lenda sala samu na kukulisa kindiku ya beto na Yehova, mpe kubumba kivuvu ya beto ngolo.

13. Wapi mutindu beto lenda kuma pene-pene na Nzambi?

¹³ Sambila Yehova mpe tanga Biblia. Ata ti beto lenda tala ve Yehova, beto lenda kuma pene-pene na yandi. Beto lenda sambila yandi na kiminu ti yandi ke kuwa beto. (Yer. 29:11, 12) Beto lenda kuwa yandi ntangu beto ke tangá Biblia, mpe beto ke yindulá na yawu. Ntangu beto ke tangá mutindu Yehova sadisá bisadi ya yandi ya ntama, kivuvu ya beto ke kumá dyaka ngolo. Nyonso yina beto ke tangá na Biblia “sonamaka samu na kulongisa beto, samu na lusalusu na mvibudulu [to kukanga ntima] mpe kibakala yina yawu ke pesa beto, beto vanda na kivuvu.”—Rom. 15:4.

14. Samu na yinki ya ke mbote na kuyindula na yina Yehova salá samu na bantu ya nkaka?

¹⁴ Yindula na mutindu Yehova lungisá bansilulu ya yandi na ntama. Kanisa na mambu yina Yehova salá samu na Abrahami na Sara. Ba kumá na bamvula yina ba lendá buta dyaka ve. Ata mpili yina, Nzambi zonzá na bawu ti ba ke buta. (Kub. 18:10) Yinki Abrahami salaka? Biblia ke zonzaka: ‘Yandi vandaka na lukwikulu ti yandi ke kuma tata ya makanda mingi.’ (Rom. 4:18) Na meso ya bantu, nsilulu yayi lendá lungana ve. Kasi Abrahami vandá na kiminu ya ngolo ti Yehova ke lungisa yawu. Abrahami kufwá ve nsoni na kivuvu yina vandá na yandi. (Rom. 4:19-21) Masolo ya mutindu yayi ke pesá beto kiminu ti Yehova ke lungisá ntangu nyonso bansilulu ya yandi, ata na ntangu yina beto lenda tala ti ya lenda salama ve.

15. Samu na yinki beto me bonga kuyindula na bamambu yina Yehova me sala samu na beto?

¹⁵ Kanisa na yina Yehova me sala samu na nge. Kanisa na mutindu Yehova me lungisa samu na nge bansilulu yina yandi zonzá na Biblia. Na kifwani, Yesu zonzá ti Tata ya yandi ke pesa nge bima yina nge ke na yawu nsatu. (Mat. 6:32, 33) Yandi zonzá mpe ti Yehova ke pesa nge mpeve ya santu kana nge lomba yandi yawu. (Luke 11:13) Yehova me lungisa bansilulu yayi. Nge lenda kanisa mpe na bansilulu ya nkaka yina yandi me lungisa samu na nge. Na kifwani, yandi zonzá ti yandi ke lemvokila nge, yandi ke pesa nge ngolo, mpe yandi ke pesa nge bima yina nge ke na yawu nsatu samu na kuvanda pene-pene na yandi. (Mat. 6:14; 24:45; 2 Ko. 1:3) Ntangu nge ke yindula na bamambu yina Yehova me sala samu na nge, ya ke kumisa ngolo kivuvu ya nge na bamambu yina yandi ke sala samu na nge na mantwala.

VANDA NA KYESE SAMU NA KIVUVU

16. Samu na yinki kivuvu ya beto ke dikabu ya ntalu?

¹⁶ Kivuvu ya beto samu na luzingu ya ntangu nyonso ke dikabu ya ntalu yina me katuka na Nzambi. Beto ke na vingilá bilumbu ya kitoko na mantwala, mpe beto zaba ti ya ke salama. Kivuvu yayi ke mutindu kisengo yina ke simbá bwatu, samu ti ya ke sadisá beto na kutekita ve na mantwala ya bampasi, na kununga bankwamusu, ata mpe kuvanda na bukindi na mantwala ya lufwa. Ya ke mutindu yimpu ya kisengo samu ya ke bumbá makanisi ya beto samu beto sala ve bamambu ya yimbi, mpe beto kangama na bamambu ya mbote. Kivuvu yina Biblia ke pesá beto ke kumisá beto pene-pene na Yehova, mpe ya ke lakisá ti Yehova ke zolá beto mingi. Beto ke kuzwá bambote mingi na kubumba kivuvu ya beto ngolo.

17. Samu na yinki kivuvu ya beto ke pesá beto kilengi?

¹⁷ Na mukanda yina ntumwa Polo soniká na Baroma, yandi zonzá na bawu na ‘kuvanda na kyese samu na kivuvu.’ (Rom. 12:12) Polo vandá na kilengi samu yandi zabá ti kana yandi bikana ya kukangama na Yehova, yandi ke kuzwa luzingu ya ntangu nyonso na zulu. Beto mpe lenda vanda na kilengi na kivuvu ya beto, samu beto zaba ti Yehova ke lungisa bansilulu ya yandi. Mutindu mosi ya ba yina soniká Bankunga zonzak’ yawu: ‘Kyese na muntu yina kivuvu ya yandi ke na Yehova Nzambi ya yandi, Muntu yina ke vandaka ntangu nyonso ya kukwikama.’—Nku. 146:5, 6.