MBILI YA MOYWANGA
“Yehova Ngu Mwinyailo wa Kondo”
VA 28 JANUWALE 2010, ndali muzinda woriya wa Strasbourg muilambo ya France. Koma kandadowile wewo na yolinga yofuna dowa ona malo. Ndali va gulu la abali anayo katumiziwe ira kaimelele a Mboni da Yehova va khani da malamulo vamaso va Khoti Loona Vya Ufulu wa Athu wu Europe. Khaniwa yali yoi boma la France laonga ira abali-u kafuneya peleka sonkho wa ndalama dotamangela madola 89 miliyoni, dedo dali ndalama doinjiva vinjinji. Koma yofuneya vinjinji yali yoi wina wi-u va mulandula, woopangi-a ira zina la Yehova lilemekeziwe, athwae kakaena mbili yapama koma teto kapitilize mulambela momasuwa. Vyevyo vyaireile va mulandula vyoondisimikizela ira “Yehova ngu mwinyailo wa kondo.” (1 Sam. 17:47) Dedi-ani ndiufotokozeleni mwemo vyaendeleathu.
Mu 1999, boma la France loonga ira ofesi-u ya muilambweyo yafuneela peleka sonkho va ndalama dedo dapelekiwa, dedo kawachelaathu ambeela mu 1993 mpakana mu 1996. Nooshisha landela khanila wu makhoti a wu France ira chilungamo ioneye koma kavyakami-ile. Nooshisha teto panga apilo khanila koma kavyachenjile iliyetene. Moi boma loowaka teto ndalama dokwaranya madola 6.3 miliyoni dedo dali wu akaunti ya ofesi ya thambi. Mwai okha unoyo nan’na iyo ira kaniweli-ede ndalamado, wali landela khanila wu Khoti Loona Vya Ufulu wa Athu wu Europe. Kaanavuruwane mulandula, a khoti koopanga vyoi iyovano, ndimuwa mulukulu oimelela khotilo, limo-i na maloya oimelela boma nikambilane noona akala ninafwanye ndila yomali-ela khaniyo ya-anadowe wu khoti.
Nooganiza ira ndimuwa oimelela khotiyo unonikanyi-eda ira nipelekewo ndalama vang’ono va ndalama dedo boma lafunaathu. Koma nooiziwa ira peleka ndalama wu boma ngakale dangali doyeva wali wosempana na makundo a m’Baibulo. Abali na arongola koopeleka ndalamado ira dikami-e va chito ya Umwene. Eno ndalamado kadafuneya dowa wu boma. (Mat. 22:21) Eno noodowave wu sonkanoyo vofuna lemekeza malamulo a khotilo.
Miyo limo-i na afwanga anayo ndadowilena miyo wu Khoti Loona Vya Ufulu wa Athu wu Europe mu 2010
Sonkanoyo waireile musubi limo-i lava khotivo lelo lali loriya vinjinji. Koma vyokambilanavyo kavyaendile pama. M’mawae owambeela, oimelela khotiyo oonga ira adedi-edela ira a Mboni da Yehova kafuneela peleka dimo-i mwa ndalamado wu boma la wu France. Mooembekezeleya nakede ona nangafukile ira, “Kodi munoiziwa ira boma liwaka wale ndalama dokwaranya madola 6.3 miliyoni?”
Oimelela khotiyo, oodabwa vinjinji maloyayo kangasomedele ira boma loowaka ndalama di-u. Moi maganizo a oimelela khotiyo koochenja mwemo mwaonela liye khanila. Liye oowakalipela vinjinji maloyayo moi oomali-a khaniyo vathawi ineyo. Ndoozindikila ira Yehova oonikami-a mundila ineyo kanaidedi-edela ira niwine mulanduyo. Noovenyavo va sonkanovo nisangalalanga vinjinji moi kanavwechecha vyevyo vyaireilevyo.
Va 30 Juni 2011, Khoti Loona Vya Ufulu wa Athu wu Europe, loogamula mulandula moniomela murima vinjinji. Khotilo loogamula ira kaninafuneya pelekanga sonkho, koma teto loonga ira bomalo linafuneya weli-a ndalama detene dedo kawakileathu limo-i na ndalama doenjedela. Igamulo yo-odiwaleya inela yookami-a ira lambela oona uyendenga pama wu France mpakana peeno. Yofuka yo-okozeelele yali ngati libwe lelo Davide amuphele liye Goliyati. Yofukeyo yoopangi-a ira vyongo vichenje. Koma kodi chifukwa n’ni nawinile mulandula? Chifukwa mogwilizana na mawu anayo Davide amuwandelile liye Goliyati, “Yehova ngu mwinyailo wa kondo.” — 1 Sam. 17:45-47.
Kai mulandu oka unola unoyo nawinile iyo. Mwaisazo, makhoti alukulu alukulu a muvilambo 70, koma teto makhoti angasene oona milandu vailambo yetene koogamula milandu dokwakwana 1 225, moomela murima a Mboni da Yehova. Vigamulovi vyooteteza ufulwi-u, monga ufulu woiziweya mwalamulo monga ipembezo, ufulu olaleela, ufulu okoonda pangana miyambo dotonyi-eda omeluwana ilambo yawo koma teto wokoonda eliwa magazi.
Vathawi inela ndatumikela wu Likulu li-u la Vailambo Yetene la Mboni da Yehova muzinda wa New York, muilambo ya America. Ndiye kodi vyawandeile avi ira ndafwanyeena va milandu da wu Europe?
NDALELIWE NA MAKOLO ANAYO KALI ATINDI VOPANGA UMISHONALE
Ababanga a George na am’manga a Lucille, koovolowa kalasi nambala 12 ya Sukuku ya Giliyadi, moi katumikela wu Ethiopia moi miyo ndabaliwe mu 1956. Aluwa koondiva-a zina loi Philip volandela zina la namalaleya m’mo-iwa wa muthawi ya anamarumiwa. (Vyo. 21:8) Mu chaka yo-arela boma looruni-a lambela wi-u. Ngakale ira vathawi ineyo ndali mwana vinjinji ndinoumbuwela ira banja li-u loolambela mobisa. Monga mwana, ndaganiza ira vyevi vyali vyosangalasa. Koma pivyovwi-a chisoni ira mu 1960, andimuwa andimuwa a boma kooniwandela ira nivenyemo muilambweyo.
M’bali Nathan H. Knorr (umazele) angazile za ona banja li-u wu Addis Ababa, wu Ethiopia mu 1959
Banja li-u lootamela mutaoni ya Wichita, Kansas wu America. Makolwanga koomeluwave laleela ngati mwemo kapangelaathu kangali amishonale. Aluwa kooiomeluwana vinjinji choonadi moi koondifunji-a miyo, koomufunji-a murongolanga wandimuwa Judy na murongolanga wa ng’ono ng’ono Leslie ira nimuomeluwengana koma teto mutumikela Yehova na murima wetene. Abalangayo teto kabaliwele wu Ethiopia. Ndabatiziwe ndangan’na chaka 13. Vangavirile chaka taaru, banja li-u lootamela wu Arequipa, wu Peru wewo wafuneya olaleela Umwene anjinji.
Mu 1974 ndangan’na chaka 18, ofesi yathambi ya wu Peru yoonditumiza miyo limo-i na abali amo-iwa 4 ira natumikelenga muilambweyo monga apainiya avadela. Noolaleela wu madela anayo kali kaanalaleeliwevo wu mimwango da Andes. Noolaleela teto wa athu a wu delalo oonga Ikechuwa na Iayimara. Nooenda va galimoto ineyo nakeda iyo iromola ira ingalawa chifukwa ya mwemo yaoneelaathu. Ndinosangalala ndaumbuelanga thawi ineyo nda-indi-eda miyo chito Baibulo vokami-a athu a mudelalo iziwa ira vachineneveva Yehova unomali-a mavuto etene monga usiwa, marenda koma teto khwa. (Chiv. 21:3, 4) Athu anjinji koovuruwana uthenga wapama wa Umwene moi koowambeela mutumikela Yehova.
Galimoto ineyo nakeda iyo iromola ira ingalawa mu 1974
NDOOWAMBEELA TUMIKELA ULIKULU LI-U LA VAILAMBO YETENE
Mu 1977, M’bali, Albert Schroeder, unoyo ali wa m’Bungwe Lolamulela la Mboni da Yehova, ooza za endela thambi ya wu Peru. Liye oondilimbikisa ira ndifukede utumiki wa va Beteli moi ndoopanga vyevyo. Vaanavire thawi indendai, va 17 Juni, 1977, ndoowambela tumikela va Beteli ya wu Brooklyn. Va chaka 4 do-arela, ndatumikela mu dipatimenti yoweli-a koma teto yosakaeda vyongo.
Va dambo la ukwati-u, mu 1979
Mu Juni 1978, ndoogumana na Elizabeth Avallone wu sonkano wa muvilambo unoyo waireile wu New Orleans, wu Louisiana. Naliyene teto aleliwe na makolo anayo mofwanafwana na makolwanga, naaluwene teto kooiomeluwana vinjinji choonadi. Elizabeth ali angatumikele Yehova monga mpainiya ogarateya wa chaka 4 moi oofunechecha panga utumiki wa thawi detene wa moywae wetene. Noowambeela aleda, moi vaanavire thawi indendai noowambeela omeluwana vinjinji. Nootelana va 20 Okotobala mu 1979 moi noowambeela tumikela va Beteli monga banja.
Abali na arongola a mupingwi-u owambeela wa Brooklyn Spanish kooniomeluwana vinjinji. Va chaka dedi niitumikela teto m’mipingo dimo-i taaru, moi abali na arongola kookala kanilimbikisanga koma teto nikami-a va utumiki-u wa va Beteli. Ninoyamikela vinjinji likami-edo liwa koma teto la afwi-u na abali-u anayo kanikami-a samalela makolwi-u okalamba.
Abali na arongola a va Beteli anayo kasonkana mupingo wa Brooklyn Spanish, mu 1986
NDOOWAMBEELA TUMIKELA MUDIPATIMENTI YA VYAMALAMULO
Mu Januwale 1982, ndoodabwa ndangavepiwe ira ndatumikelenga Mudipatimenti ya Vyamalamulo ya wu Beteli. Vangavirile chaka taaru, koonditumiza wu univesite ira ndidowe ndapange maphuzilo a vyamalamulo ira ndikale loya. Vevo ndafunjeda miyo, ndoodabwa ona ira maufulu anayo athu anjinji kawanyalanyazaathu muilambo ya United States koma teto muvilambo vimo-i, koolimbikisiwa chifukwa ya milandu dedo a Mboni da Yehova kawinileathu. Athu kookambilana vinjinji vyokuza milandu dofuneyadi mukalasi.
Mu 1986 ndangan’na chaka 30, ndoo-eliwa kala oing’anela Dipatimenti ya Vyamalamulo. Ndoona ira ngu mwai ulukulu, komave chifukwa yoi ndali ng’ono ng’ono koma teto chifukwa yoi kandaiziwa vinjinji vyokuza utumikila, ndoova vinjinji.
Ndoomari-a maphuzilwanga moi ndookala loya mu 1988, koma kandaiziwa ira maphuzilwala kanokoza sokoneza moywanga wauzimu. Maphuzilo a vadimu kanokoza pangi-a ira muthu aambeele vigweli-a, novionanga ira ngofuneya vinjinji, kwaranya athu amo-iwa anayo katipangile maphuzilo ofwanafwana na anayo upangile liye. Koma iyananga Elizabeth oondikami-a, ira ndiambeele teto panga nawili vyongo vyevyo vyandikami-ile ira ndikale vausamwali wapama na Yehova ngati mwemo vyaliliathu ndaanadowe wu sukulu ya vyamalamulo. Vyoondilandela thawi, vanduli viwa usamwalanga na Yehova oolimba nawili. Ndisimikiza ira yongo yofuneya vinjinji va moyo kai panga maphuzilo amo-iwene avadela. Yofuneya kukala vausamwali wapama na Yehova, muomeluwana koma teto aomeluwananga athwae.
TETEZA NOGARATI-A MWALAMULO CHITO YOLALEELA UTHENGA WAPAMA
Ndangamari-ile maphuzilo a vyamalamulo, ndoowambeela kami-a va chito dokuza malamulo va Beteli koma teto teteza gulu la Mulungu na ufulwi-u wolaleela. Chitwanga yali yosangalasa, koma teto yali yorucha chifukwa vyongo vyoochenja mombaraanya mu gulu li-u. Mwaisazo, ambeela mu 1991, Dipatimenti ya Vyamalamulo yoovepiwa ira ikami-e vopeleka malangizo oyi mabukwi-u katikaengana tengo o-eliwa. Ambeela thawi ineyo, a Mboni da Yehova kanopeleka mabuku vooromola tengo. Vyevi vyooevi-a chito wu Beteli koma teto m’magawo, moi vikala viireyanga mpakana vano. Vyevi teto vinokami-a ira kaniliveli-iwenga misonkho doofuneya. Athu amo-i kooganiza ira chenja wewu unopangi-a ira gulu li-u lifwanyenga ndalama doyeva, koma teto unosokoneza chito yolaleela. Koma kai vyevyo vyaireile. Iwelengelo ya anayo kanatumikela Yehova ambeela 1990, iwenjedeleya vinjinji, moi malambwano athu kanokoza fwanya yodja ya uzimu yova-a moyo o-olivela ndalama iliyetene. Ndiona ira kopolo ineyo Yehova unapeleka liye, koma teto malangizo anayo unaniva-a liye zela mwa kapolo wororomeleya na wazelu, pivyevyo vikami-ile ira chenja wewu koma teto chenja umo-i wewo uireile mugululi ukale owandeya. — Ekis. 15:2; Mat. 24:45.
Kaninawina milandudi chifukwa yokaana maloya apama oniimelela m’makhoti. Thawi dinjinji, ineyo inapangi-a andimuwa andimuwa a boma ira kanikami-e chi ikalelo yapama ya athu a Yehova. Ndoona isazo ya vyevi mu 1998, vevo abali aralu a m’Bungwe Lolamulela na a-iyaniwa kafwanyeileathu va misonkano davadela wu Cuba. Aluwa kali ooma murima koma teto aulemu, moi vyevi vyoopeleka umboni wakopolo wa andimuwa andimuwa a boma oyi kaninapangana vya ndale kwaranya vyevyo nakambilana iyo nagumana na aluwa vamisonkano do-iyana-iyana.
Komave thawi dimo-i khani dokuza malamulo dalepeleya mali-iwa vokeda kambilana, ninofuneelecha dowa ukhoti na yolinga yofuna ‘teteza uthenga wapama nogarati-a mwalamulo chito yolengeza uthenga wapama.’ (Afil. 1:7) Mwaisazo, wa cha-ka dinjinji andimuwa andimuwa a boma a wu Europe na wu South Korea, katazindikila ufulu wi-u wokoonda panga usilikali. Chifukwa ya vyevi, abali 18 000 a wu Europe koma teto abali okwaranya 19 000 awu South Korea, koomangiwa chifukwa yokoonda volowa usilikali.
Vamapeto viwa, va 7 Julayi 2011, Khoti Loona Vya Ufulu wa Athu a wu Europe loopeleka igamulo yoodiwaleya va mulandu wa vaari va Bayatyan na boma la Armenia. Igamulo inela yookami-a ira a Mboni da Yehova wu Europe kava-iwenga chito dimo-i m’malo mwa usilikali. Igamulo ngati inela yoopelekiwa teto wu khoti la wu South Korea va 28 Juni 2018. Kavyawandeya wina va milandu dedi vyaakale ira abali aizombwe a mu vilambo vyevi koosomedela inda chito ya usilikali.
Abali a Mudipatimeti ya Vyamalamulo ulikulu li-u koma teto m’maofesi a thambi vailambo yetene, kano-inda chito mwatindi voteteza ufulwi-u wolambela koma teto voteteza chito yolaleela uthenga wapama. Ninoyamikela vinjinji mwai oimelela abali na arongoli-u anayo kanaruni-iwa na boma. Kaya niwine va milandudi kapena naari, fwanyeya wi-u m’makhoti unokami-a ira nilaleele wa andimuwa andimuwa a boma, mamwene koma teto mitundu da athu. (Mat. 10:18) Oweluza oimelela boma, atolankhani, koma teto athu amo-iwa, kanoganizela malemba anayo nina-indi-eda iyo chito va milandudi. Athu ooma murima kanoiziwa vinjinji vyokuza a Mboni da Yehova koma teto ira vyevyo ninaroromela iyo vinakumela m’Baibulo. Amo-i mwa athu anala kanowambeela mulambela Yehova.
ZIKOMO YEHOVA
Va chaka 40 diviriledi, ndiikan’na mwai wo-inda chito na abali m’maofesi a thambi vailambo yetene va khani dokuza malamulo, koma teto dowa oneela m’makhoti o-iyana-iyana vamaso va andimuwa andimuwa a boma anjinji. Ndinoomeluwa koma teto ayamikela afwanga anayo ndina-indana miyo chito Mudipatimenti ya Vyamalamulo wu likulu li-u, koma teto anayo kali m’maofesi a thambi vailambo yetene. Yehova ukala andidalisanga moi ndinosangalala.
Iyananga Elizabeth ukala andikami-anga mororomeleya koma teto mwachikondi va chaka 45 diviriledi va thawi dapama, koma teto va thawi dorucha. Ndinomuyamikela chifukwa ukala apanganga vyevi ngakale ira ukala abulelanga marenda anayo kanapangi-a ira itetezo ya mu thuthu lae ikalenga yotita, koma teto kopolo dae diyevenga.
Niona ira Yehova ngunoyo unaniva-a kopolo koma teto nikami-a ira niwine. Vale Davide aongile ira, “Yehova ngu kopolo wa athwae.” (Sal. 28:8) Onga vyoona “Yehova ngu mwinyailo wa kondo.”