Songela luzolo na ndemvokolo kwe bankwa masumu

1. Nti bilendi tûla tala ti muntu wuyirikiri masumu ma manene?

MU TIMOKO tiayôkele, tamweni bwe ntumwa Paulo kayirikila musamu wa masumu ma manene ku Korente. Nkwa masumu ka yasoba mabanza ko, mpe bamukatula mu timvuka. Kâ, ntiana bu songele wo verse ya mutu-diambu, bantu bakaka bayirikaka masumu ma manene balendi kwizi soba mabanza. (Rom. 2:4) Bwe bakuluntu balendi ba bakisila mu soba mabanza?

2-3. Nti tufweti sa tala ti tuwîri ti Mukristo wuyirikiri masumu ma manene, mpe mu bungu dia nti?

² Ntete bakuluntu bahana lubakusu, bafweti tomo zaba musamu. Buna, nti tulendi sa tala ti tuwîri ti Mukristo wuyirikiri masumu ma manene, malendi sa ti bamukatula mu timvuka? Tufweti tâ kwe muntu wo mu kwe lomba lubakusu kwe bakuluntu.—Iza. 1:18; Bis. 20:28; 1 Pi. 5:2.

³ Kâ, nti bilendi tûla tala ti muntu wuyirikiri masumu wukariri mu zonza kwe bakuluntu? Beto beni tufweti monekena bakuluntu ngatu babakisa muntu wo. Yo ni nsalulu ya luzolo yifweti bâ neto mu bungu ti ka tuzololo’â ko ti tahombesa mpangi’eto. Tala ti muntu wo wutatamane mu nsalulu zandi mbo katomo bebesa tindiku tiandi na Yehova. Yandi lendi tuma mpe bantu bakaka mu zonzela Yehova na kanda diandi mu mpila ya mbi. Ntiangu tusarilaka butindi mu bungu dia luzolo lweto mu Yehova na mu muntu wuyirikiri masumu.—Mik. 27:14.

BWE BAKULUNTU BABAKISILAKA BÔ BAYIRIKAKA MASUMU MA MANENE

4. Bakuluntu ntia kani di bâka nawu bu bazonzaka na muntu wuyirikiri masumu ma manene?

⁴ Mukristo bu wuyirikaka masumu ma manene, timvuka tia bakuluntu tifweti sola bakuluntu batatu mu yirika komite.a Babakala bo bafweti bâ ba kuluka mpe bafweti zabaka ndilu zawu. Ni bu sa ti bawu muntu wuyirikiri masumu babakisaka mu soba mabanza, bazebi ti ka balendi’â batuma muntu mu ngolo ko mu soba. (Lub. 30:19) Bakuluntu bazebi ti bantu babansoni bayirikaka masumu ma manene ka basobaka mabanza ko ntiana mutinu Davide. (2 Sam. 12:13) Bantu bakaka bayirikaka masumu balendi kala mu tambula malongi ma Yehova. (Mba. 4:​6-8) Kâ, kani dia bakuluntu ni mu nata muntu wuyirikiri masumu mu soba mabanza, tala ti wufwanane. Ntia mitieno mibabakisaka bu bazonzaka na muntu wuyirikiri masumu?

5. Ntia malongi bakuluntu babambukilaka bu bazonzaka na muntu wuyirikiri masumu? (2 Timote 2:​24-26) (Tala mpe tifwani.)

⁵ Bakuluntu, muntu wuyirikiri masumu babongelaka ntiana timeme tia ntalu, mpe tihumukini. (Like 15:​4, 6) Dieka bo, bu bazonzaka na muntu wo ka babâka na nzonzolo ya nkabu ko, ka babâka na miangu ko, mpe ka bamutumaka mu ngolo ko; bakuluntu ka babanzaka ko ti biyuvu kwa bafweti yula mu baka mvutu. Buna bifu basongelaka bi tumonaka mu 2 Timote 2:​24-26. (Tanga.) Bakuluntu ba lembama babâka, mpe nsayi yibâ nawu bu bayêlaka mu simba mutima wa muntu wuyirikiri masumu.

6. Bwe bakuluntu bakubikilaka mutima’awu ntete bazonza na muntu wuyirikiri masumu? (Bisi-Rome 2:4)

⁶ Bakuluntu mutima’awu bakubikaka. Bawu tifwani tia Yehova bayêlaka mu landa bu babakisaka muntu wuyirikiri masumu, bu babambukaka misamu mia tâ ntumwa Paulo: “Nzambi mu mbote’andi nge kata nata ku nsobolo ya mabanza.” (Tanga Bisi-Rome 2:4.) Bakuluntu bafweti bambukaka ti bawu mivungi miena mu lutumu lwa Kristo. (Iza. 11:​3, 4; Mat. 18:​18-20) Ntete bazonza na muntu wuyirikiri masumu, komite mbo yisambila mu dimbitila mu kani diandi: nata muntu wuyirikiri masumu mu soba mabanza. Bawu mbo badinga mu Matsonoko na mu mikanda mieto, mpe mbo basambila mu bâ na lenda dia bakula. Bawu mbo badinga mu bakula misamu mia luzingu lwa muntu miatumini mbanzulu zandi, nsalulu zandi na ndiatulu’andi.—Bin. 20:5.

7-8. Bwe bakuluntu balendi landila luvivululu lwa Yehova bu bazonzaka na muntu wuyirikiri masumu?

⁷ Bakuluntu luvivululu lwa Yehova balandaka. Bawu mpila ya yirikila Yehova misamu mu ntama babambukilaka. Mu tifwani, Yehova wasarila luvivululu bu kayindula na Kayine, bu kamulwengesa mu mpasi zi tulumunaka masumu na bu kamuhana tivuvu tia baka lusakumunu. (Mba. 4:​6, 7) Yehova wasemba Davide mu nzila ya mbikuri Natane, yandi wasarila tifwani mu simba mutima wa mutinu. (2 Sam. 12:​1-7) Mpe Yehova mbikuri zandi keri tambikaka “mbala zazingi” kwe kanda dia Israele diabâ na bukolo. (Yer. 7:​24, 25) Yandi kakêla ko ti bantu batoko soba mabanza mu ba bakisa. Kâ wabonga nzengolo ya ba lomba mu soba mabanza.

⁸ Bakuluntu tifwani tia Yehova balandaka bu bayêlaka mu bakisa bantu bayirikiri masumu ma manene. Ntiana bu tâka 2 Timote 4:​2, mu luvivululu lwalwansoni bayindulaka, bu babakisaka Mukristo wa fwema. Buna ntangu zazansoni mukuluntu wufweti bâka wa dzuna, wufweti bâ na luvivululu, ngatu kabakisa muntu wuyirikiri masumu mu dinga mu yirika misamu mia sungama. Mukuluntu wamana baka nkesi, peleko wufwemene, muntu wuyirikiri masumu wulendi kala mu wirikila malongi na mu soba mbanza.

9-10. Bwe bakuluntu balendi bakisila muntu wuyirikiri masumu mu yindula mu nsalulu zandi za mbi?

⁹ Bakuluntu misamu mitumaka mu yirika masumu bayêlaka mu bakula. Mu tifwani, ngano tindiku tiandi na Yehova kayizi bebesa mu bungu ti ndongokolo’andi ya Bibila kabikiri na tisalu tia samuna? Ngano wabikiri mu vulu sambilaka, peleko tusambulu twandi ka twasiri’â twa nsungu ko? Ngano nsatu za mbi kabikiri zamutwarisa? Ngano nsololo ya mbi kasiri ya ndiku zandi na nsaka zandi? Nsololo zo bwe zasobesela mutima’andi? Ngano yandi bakuri bwe nzengolo zandi na nsalulu zandi zafwemesene Yehova Tata’andi?

¹⁰ Bakuluntu bu bakwe yuri biyuvu bia nsungu mpe bilembo fwemesaka, balendi simba mutima wa muntu wuyirikiri masumu, mpe balendi mu bakisa mu yindula mu nsalulu zandi. (Bin. 20:5) In Bawu balendi sarila bifwani mu bakisa muntu mu yindula na mu mona mbi ya nsalulu zandi, ntiana bwa sa Natane kwe Davide. Kampe mu timoko tiawu tia ntete, muntu mbo wubatika mu mona nkatika bunsana mu bungu dia ndiatulu’andi ya mbi, mpe lendi soba mabanza.

11. Bwe Yezu keri bongelaka bankwa masumu?

¹¹ Bakuluntu ngolo basarilaka mu landa tifwani tia Yezu. Bu keri zonzaka na Saule wa ku Tarse, Yezu wayula tiyuvu tia nsungu: “Saule, Saule, mu bungu dia nti ta kunkwamisina?” Buna Yezu wamubakisa mu yindula mu nsalulu zandi za mbi. (Bis. 9:​3-6) Mu bungu dia “mukento wu beri tâka Yezabele,” Yezu watâ: “Nimuheni ntangu ya soba mabanza.”—Nza. 2:​20, 21.

12-13. Bwe bakuluntu bahaninaka ntangu kwe muntu wuyirikiri masumu mu soba mabanza? (Tala mpe tifwani.)

¹² Ntiana Yezu, bakuluntu ka babâka na manzangu ko ma tâ ti muntu wuyirikiri masumu ka wulendi’â wasoba mabanza ko. Tala ti bantu bakaka balendi soba mabanza mu timoko tiawu tia ntete na komite, bantu bakaka ntangu ya mwa yayingi yi bâka nawu nsatu. Buna, bakuluntu balendi kubika misamu ngatu bamonana na muntu wo mbala zazingi. Kampe ha manima ma timoko tia ntete muntu wo wuyirikiri masumu mbo wubatika mu tomo yindula mu misamu mi bamutêlele. Yandi lendi pusana kwe Yehova mu lusambulu lwa nsungu. (Mik. 32:5; 38:18) Dieka bo, mu timoko tilanda muntu wuyirikiri masumu wulendi bâ na mbanzulu za swaswana na zo zabâ nandi mu timoko tia ntete.

¹³ Mu bakisa nkwa masumu mu soba mabanza, bakuluntu nsayi basongelaka na tiari. Bawu Yehova basambilaka mu sakumuna ngolo zawu, na lukwikulu ti mpangi’awu mbo yisoba mabanza.—2 Tim. 2:​25, 26.

14. Nkwa masumu bu yisobaka mabanza, kwe nani bafweti hana mukembo, mpe mu bungu dia nti?

¹⁴ Tala ti nkwa masumu yisobele mabanza, musamu wa nkatika wa nsayi wena! (Like 15:​7, 10) Nani fweti baka mukembo? Ngano bakuluntu? Bambuka misamu mia tâ Paulo mu bungu dia bankwa masumu: “Kampe Nzambi lendi ba hana nsobolo ya mabanza.” (2 Tim. 2:25) Buna ni Yehova, ka muntu’â ko, bakisaka muntu mu soba mabanza mandi na ndiatulu’andi. Paulo zonzele ndandu zimonekaka muntu bu wusobaka mabanza: muntu wo wulendi kwizi bâ na nkatika luzabu lwa matielaka, lendi kwizi soba ndiatulu, mpe lendi kwizi dioka mitambu mia Satana.—2Tim. 2:26.

15. Bwe bakuluntu balendi tatamana mu bakisa nkwa masumu yisobele mabanza?

¹⁵ Nkwa masumu bu yisobaka mabanza, komite vizite za bakuluntu yikubikaka ngatu katatamana mu baka lubakusu lufwanane mu telamana mitambu mia Satana na mu tomesa nzila zandi. (Ebr. 12:​12, 13) Diangana, bakuluntu ka bazonzelaka misamu mitariri ndiatulu ya muntu wo ko kwe bantu bakaka. Kâ, nti bantu ba timvuka bafweti zaba mu bungu dia musamu wo?

“SEMBA HA MESO MA BANTU BABANSONI”

16. Tintwari na 1 Timote 5:​20, “bantu babansoni” beri zonzelaka Paulo ni banani?

¹⁶ Tanga 1 Timote 5:20. Paulo kwe Timote katsoneka misamu mio, mpwana’andi mukuluntu, mu bungu dia mpila yi bafweti bongela “bô basarilaka masumu.” Bwe keri zolo tâka? Yandi keri’â zolo tâka ko ti bantu babansoni ba mu timvuka ni “bantu babansoni.” Kâ yandi, bantu keri zonzelaka batizabila ndiatulu yo ya masumu; balendi bâ bantu bamona misamu miango, peleko bantu babaka nsangu za musamu wo kwe muntu wayirika masumu. Bakuluntu bafweti ba têla ti musamu wa bayirikiri, mpe nkwa masumu yandi basungikiri.

17. Tala ti masumu ma yirikiri muntu ma zabakana mena mu timvuka, peleko malendi kwizi zabakana, ntiana nsangu balendi hana kwe bantu mpe mu bungu dia nti?

¹⁷ Ntangu zakaka, masumu malendi zabakana mu timvuka, peleko malendi kwizi zabakana. Buna “bantu babansoni” balendi bâ timvuka tiatiansoni. Dieka bo, mukuluntu wumosi wufweti hana nsangu kwe timvuka ti mpangi yo nsembolo ya bakuluntu kabakiri. Mu bungu dia nti? Paulo heni mvutu: “Ngatu bô bakaka babaka bunkuta” mu lembo bwa mu masumu.

18. Bwe bakuluntu bayirikilaka misamu mia muntu weka lembo lungisa mvula 18? (Tala mpe tifwani.)

¹⁸ Bwe tulendi tâ mu ntwenia ya batusu yeka lembo lungisa mvula 18, mpe yirikiri masumu ma manene? Timvuka tia bakuluntu mbo tikubika misamu ngatu bakuluntu bole bazonza na ntwenia yo yiyirikiri masumu, ha meso ma bibuti biandi. Bakuluntu mbo badinga mu zaba nti bibuti bieka toko sa mu bakisa mwana’awu mu soba mabanza. Tala ti mwana wusongele mbanzulu za mbote, mpe bibuti bimubakisi mu soba ndiatulu, bakuluntu ba bole balendi bonga nzengolo ya lembo yirika komite. Diangana, dema dia bibuti diena dia ba hana Nzambi dia sungikaka bala bawu mu luzolo. (Lub. 6:​6, 7; Bin. 6:20; 22:6; Efz. 6:​2-4) Ha manima, bakuluntu balendi tatamana mu yulaka kwe bibuti tala ti mwana’awu lubakusu lufwanane kata baka. Mbo tala ti mwana wo weka lembo lungisa mvula 18 tatamane mu ndiatulu’andi ya mbi, yandi ka sobe mabanza? Buna komite ya bakuluntu yifweti zonza na yandi, mboko na bibuti bandi.

“YEHOVA WA FULUKA WENA MU LUZOLO NA NDEMVOKOLO”

19. Bwe bakuluntu balandilaka tifwani tia Yehova bu bazonzaka na muntu wuyirikiri masumu?

¹⁹ Bakuluntu babâka mu komite, dema die nawu ha meso ma Yehova dia lunda timvuka tia verela. (1 Kor. 5:7) Bawu bazololo mpe ti muntu wuyirikiri masumu wasoba mabanza, tala ti wufwanane. Buna bakuluntu mabanza ma mbote mabâka nawu, na tivuvu. Mu bungu dia nti? Mu bungu ti bazololo balanda tifwani tia Yehova, “wa fuluka mu luzolo na mu ndemvokolo.” (Zaki 5:11) Taleno bwe ntumwa Za kasongela mbanzulu zo, bu kabâ wa nuna. Yandi watsoneka: “Bala bani ba fioti, nilutsonekene misamu mi ngatu lwalembo yirika masumu. Kâ, tala ti muntu wusumukini, tibakisi tie neto kwe Tata, Yezu Kristo, wa sungama.”—1 Za 2:1.

20. Nti tutaluzula mu timoko tia ndongokolo tia mansukina tia mukanda wu?

²⁰ Kâ, Mukristo wulendi kala mu soba mabanza. Buna, bafweti mu katula mu timvuka. Bwe bakuluntu bayirikilaka misamu mia masumu ma manene ma mpila yo? Diambu ni dio tutaluzula mu timoko tia ndongokolo tia mansukina tia mukanda wu.