MUTWI WAKWIIYA 42
LWIIMBO 44 Mupailo wa Muntu Upengete
Sa Mulapaila Kuswa Panshi Lya Moyo?
‘ Ndamulilila amoyo wangu woonse. No Yehova amuncaafwe.’ —KULU. 119:145.
CITEENTE CINENE
Tutokwiiya mbweenga mipailo ya basebenshi bakwe Yehova ilembetwe mu Baibo yatucafwa kunoopaila kuswa panshi lya moyo.
1-2. (a) Ino nshiinshi sheenga shapa kwaamba ayi tunokwaalilwa kulwiita Yehova mbotutolinyumfwa? (b) Ino tulishi buyani ayi Yehova alakutika cakubikila maano kumipailo yesu?
SA CIMWI ciindi mulalinyumfwa ayi mulaboshawo maswi omwi awomwi ndyemutopaila, na mpashi mulaalilwa kulwiita Yehova mbomutolinyumfwa? Na ubo mbomulinyumfwa, amushibe ayi tamubete nweenka. Ceebo cakwaamba ayi tulicite shakucita shiinji, cimwi ciindi tulapailabo mipailo ifwiifwi. Na mpashi inga kacitubeta ciyumu kulwiita Yehova mbotutolinyumfwa, ceebo cakuyeeya ayi tatweeleli kubandika anguwe.
2 Baibo ilatucafwa kushiba ayi ciyandika kuli Yehova nkupaila kuswa panshi lya moyo kuteshi mbotwaamba kabotu ndyetutopaila. Alakutika ‘mipailo ya bantu balibombya.’ (Kulu. 10:17) Alakutika cakubikila maano kushintu shoonse nshotumulwiita mukwiinga alisunishishi kutucafwa.—Kulu. 139:1-3.
3. Ino njimiipusho nshi njeshi tucane shikumbulo mumutwi uyu?
3 Mumutwi uyu tutocana shikumbulo kumiipusho iyi: Ino nceebonshi tulyeelete kunoopaila cakwaanguluka kuli Yehova? Ino nshiinshi nsheenga twaciita kwaamba ayi tunopaila mipailo yakuswa panshi lya moyo? Ino kuyeeya pa mipailo yakuswa panshi lya moyo ilembetwe mu Baibo inga kwatucafwa buyani kunokwaamba mipailo ibotu? Alimwi ino nshiinshi nsheenga twaciita na twalisukama nabi kulefuka maningi cakwaamba ayi tutookwaalilwa akusansulwita Yehova mbotutolinyumfwa?
MUNOOPAILA CAKWAANGULUKA KULI YEHOVA
4. Ino nciinshi ceenga catucafwa kunoopaila cakwaanguluka kuli Yehova? (Kulumbaisha 119:145)
4 Na twashiiba ayi Yehova ngushicibusa wesu ushomeka usuni kwaamba ayi shintu shinotweendela kabotu, tunanoopaila cakwaanguluka kuli nguwe akumulwiita mbotutoyeeya ambotutolinyumfwa. Wakalemba Kulumbaisha 119 wakeelesha kunoocita boobo ndyaakalinga kupaila kuli Yehova. Bweenka mbuli ndiswe, alakwe wakalinga kwiinda mumapensho mubuumi bwakwe. Bamwi bakamubekesha amakani akubeca. (Kulu. 119:23, 69, 78) Alimwi cimwi ciindi wakalinga kulinyumfwa cibiibi ceebo cakucita shilubo. (Kulu. 119:5) Nacibi boobo, taakalinga kuloonda kupaila kuli Yehova kuswa panshi lya moyo.—Amubelenge Kulumbaisha 119:145.
5. Ino nceebonshi tatweelete kusuminisha cili coonse kutupa kwaalilwa kupaila kuli Yehova? Amwaambe cakubonenaako.
5 Yehova alisuni ayi nabibo bantu bakacita shilubo shinene banoopaila kuli nguwe. (Isa. 55:6, 7) Aboobo tatweelete kusuminisha cili coonse kutupa kwaalilwa kupaila kuli nguwe. Amuyeeye pacakubonenaako ici. Na muntu umwi ali palweendo lyalo wesa waluba, inga weepusha bantu bakumusena uko kwaamba ayi bamutondeshe nshila iya nkwatooya. Ano sa alyeelete kuwayawaya na kunyumfwa nsoni kwiipusha ceebo cakuloonda ayi batoomuseka ayi waluba? Sobwe! Aswebo na tatucishi kabotu shakucita nabi na twaciita cilubo, tulyeelete kupaila kuli Yehova cakwaanguluka.—Kulu. 119:25, 176.
SHEENGA SHATUCAFWA KUNOOPAILA MIPAILO YAKUSWA PANSHI LYA MOYO
6-7. Ino kuyeeya pamibo Yehova njaacite kulatucafwa buyani kumulwiita mbotutolinyumfwa? Amwaambe cakubonenaako. (Amubone afutunoti.)
6 Na katupaila kuli Yehova kuswa panshi lya moyo akumulwiita mbotutoyeeya ambotutolinyumfwa, tulaakuba abushicibusa buyumu anguwe. Aboobo ino nshiinshi sheenga shatucafwa kunoopaila munshila iyi?
7 Munoyeeya pamibo Yehova njaacite.a Na katuyeeya pamibo ibotu Yehova njaacite, cilaakutubeta cuubu kunomulwiita mbotuyeeya ambotulinyumfwa. (Kulu. 145:8, 9, 18) Amuyeeye pacakubonenaako caba Kristine, abo bakalinga kucite baishiwabo bakali. Bakaamba ayi: “Cakalinga kumbeta ciyumu kushoma ayi Yehova ngu Ishiwesu shilusuno akupaila kuli nguwe. Ndakalinga kulinyumfwa ayi nshindakalinga kweelela kupaila kuli Yehova alimwi ayi alaakucileka kuntondesha lusuno ceebo ca shilubo shangu.” Ino nciinshi cakabacafwa? Bakaamba ayi: “Lusuno lwakwe Yehova lutamaani lwakancafwa kushiba ayi Yehova alinsuni. Ano ndicishi ayi lyoonse ananooncafwa. Nabi kwaamba ayi cimwi ciindi inga ndaciita shilubo, alaakutolelela kuntondesha lusuno akuncafwa. Na ndayeeya palusuno Yehova ndwaacite, cilambeta cuubu kumulwiita pashintu shimpa kusangalala akulinyumfwa cibiibi.”
8-9. Ino nshibotu nshi shiswaamo na mwataanguna kuyeeya pa nshomusuni kwaamba kamutana kupaila? Amwaambe cakubonenaako.
8 Amuyeeye nsheenga mwaamba. Kamutana kupaila inga mwaliipusha miipusho mbuli, ‘Ino ndipenshi nshi ndyentokwiindaamo pacecino ciindi? Sa kuli muntu ngonjeelete kulekelela? Sa kuli cakancitikila coonono alimwi ntoyandika lucafwo lwakwe Yehova kwaamba ayi ncikonshe kuliyumya?’ (2 Baam. 19:15-19) Alimwi inga twayeeya pashintu Yesu nshakatulwiita ndyakatwiisha bwakupaila akubona nsheenga twapaililaawo paliina lyakwe Yehova, Bwaami bwakwe apa kuyanda kwakwe.—Mate. 6:9, 10.
9 Nankashi waliina lya Aliska ndyaakashiba ayi beebaye mbalwashi kansa yakubongo alimwi teshi bakekaale ciindi cilaamfu, cakalinga kumubeta ciyumu kupaila. Wakaamba ayi: “Ndakalinga kulinyumfwa kupilinganishikwa cakwaamba ayi na ndatalika kupaila ndakalinga kubula ashakwaamba.” Ino nciinshi cakamucafwa? Wakaamba ayi: “Kantana kutalika kupaila, ndayeeya panshonsuni kulwiita Yehova kwaamba ayi ntaambibo shitonkuma palwaangu na pa kuciswa kwa beebangu. Na ndacita boobo ndakalikana mumiyeeyo alimwi ndacikonsha kupailila pashintu shipusenepusene.”
10. Ino nceebonshi tulyeelete kweelesha kunoopaila mipailo ilaamfuko? (Amubone ashikope.)
10 Munoopaila mipailo ilaamfuko. Nabi kwaamba ayi kupaila mipailo ifwiifwi inga kwatucafwa kuba abushicibusa buyumu a Yehova, kupaila mipailo ilaamfuko inga kwatucafwa kulwiita Yehova mbotutolinyumfwa ambotutoyeeya.b Ba Elijah beebaabo ba Aliska bakaamba ayi: “Ndeelesha kupaila mankanda aanji pabushiku, alimwi kupaila mipailo ilaamfuko kulancafwa kuba abushicibusa buyumu a Yehova. Yehova alankalikila moyo kushikila ndamanisha kupaila, aboobo inga ndapaila ciindi cilaamfu kweelana ambonsuni.” Amukeeleshe kucita sheeshi: Amukacane ciindi amusena nkweenga camubeta cuubu kupaila kwakubula kupilinganishikwa, nabi kupaila cakuposha. Lyalo lyoonse munokweelesha kupaila mipailo ilaamfuko.
Amucane ciindi amusena nkweenga mwapaila kuli Ishiwanu wakwiculu kwakubula kupilinganishikwa (Amubone palagilafu 10)
MUNOKUTUMANA KUYEEYA PAMIPAILO YAKUSWA PANSHI LYA MOYO ILEMBETWE MU BAIBO
11. Ino kukutumana kuyeeya pa mipailo yakuswa panshi lya moyo ilembetwe mu Baibo inga kwatucafwa buyani? (Amubone akabokosi kacite mutwi wakwaamba ayi “Sa Amwebo Mulalinyumfwa Mbuli Mbobakalinga Kulinyumfwa?”)
11 Kukutumana kuyeeya pa mipailo yakuswa panshi lya moyo basebenshi bakwe Yehova bamuciindi camu Baibo njobakapaila, anyimbo shakulumbaisha Lesa nshobakeemba inga kwamucafwa. Kuyeeya pabasebenshi bakwe Lesa mbobakalinga kwaamba ambobakalinga kulinyumfwa, inga kwamucafwa kunoopaila cakwaanguluka kuli Yehova. Mipailo yabo inga yamucafwa kushiba maswi apya ngeenga mwasuna kusebensesha ndyemutopaila. Alimwi mpashi inga mwacana mipailo basebenshi bakwe Yehova ndyebakaamba mbobakalinga kulinyumfwa munshila ikoshenye ambomutolinyumfwa, na mpashi bakasenga Yehova shintu shikoshenye anshemusuni kumusenga.
12. Ino njimiipusho nshi njeenga twaliipusha na twabelenga maswi musebenshi wakwe Yehova umwi ngaakaamba mumupailo?
12 Na mutobelenga Baibo lyalo mwabelenga maswi musebenshi wakwe Yehova umwi ngaakaamba mumupailo, amuliipushe ayi: ‘Ino ngani wakapaila mupailo uyu alimwi ino wakalinga mubukaalo bwa buyani? Sa mbwakalinga kuyeeya andime mbontoyeeya? Ino nshiinshi nsheenga ndeeya kuswa kumupailo uyu?’ Inga mwayandika kulangweetawo makani aamwi kwaamba ayi mucane shikumbulo kumiipusho iyi, sombi kucita boobo kulaakumucafwa. Amuleke tubandike pa mipailo ili 4.
13. Ino nciinshi nceenga tweeya kuswa kumupailo wakwe Aana? (1 Samwelo 1:10, 11) (Amubone acikope cili papeeji yakutaanguna.)
13 Amubelenge 1 Samwelo 1:10, 11. Paciindi Aana ndyaakapaila mupailo uyu, wakalinga kwiinda mumapensho obilo anene. Taakalinga kuciteewo baana alimwi nabukashinyina wakalinga kumupensha maningi. (1 Samwe. 1:4-7) Ino nshiinshi nsheenga mweeya kuswa kumupailo wakwe Aana, na amwebo mutokwiinda mubukaalo buyumu kwaciindi cilaamfu? Aana wakalwiita Yehova shoonse shakalinga kumupa kulisukama, lyalo pesule lyakucita boobo wakalinyumfwako kabotu. (1 Samwe. 1:12, 18) Aswebo tulaakulinyumfwako kabotu na ‘twatuula nshetulisukama mumaansa akwe Yehova,’ nkokwaamba ayi kumulwiita shoonse shitootupa kulisukama ambotutolinyumfwa.—Kulu. 55:22.
Aana wakalwiita Yehova shoonse shakalinga kumoyo wakwe ndyaakalinga kucite lipenshi lya kutaba abaana akucobolwa kuli nabukashinyina (Amubone palagilafu 13)
14. (a) Ino nciinshi cimwi nceenga tweeya kuswa kucakubonenaako cakwe Aana? (b) Ino kubelenga Baibo akukutumana kuyeeyawo inga kwatucafwa buyani kushiba makani aamwi ngeenga tweelikaamo mumipailo yesu? (Amubone futunoti.)
14 Ndyepakeendabo myaaka iniini kuswa ciindi Samwelo ndyaakashalwa, Aana wakatola mwanaakwe kuli Eli Mupailishi Munene. (1 Samwe. 1:24-28) Mumupailo ngwaakapaila kuswa paanshi lya moyo, wakalumba Yehova ceebo cakubona mbwaashitilisha akulama basebenshi bakwe bashomeka.c (1 Samwe. 2:1, 8, 9) Nabi kwaamba ayi Aana wakatolelela kwiinda mumapensho mubuumi bwakwe, wakatalika kunoyeeya bunene pashoolwe Yehova nshaakamupa muciindi cakunoyeeyabo pamapensho ngaakalinga kwiindaamo. Ino tutokwiiyako nshi? Cilaakutubeta cuubu kuliyumya mumapensho ngotutookwiindaamo, na katubikila maano kubona Yehova mbwaatotucafwa kushika apacecino ciindi.
15. Ino nshiinshi nsheenga tweeya kuswa kumupailo wa mushinshimi Jelemiya? (Jelemiya 12:1)
15 Amubelenge Jelemiya 12:1. Jelemiya wakalefuka ndyaakabona bantu bakalinga kucita shintu shibiibi kababoneka anga balekala kabotu. Alimwi liinji wakalinga kulinyumfwa cibiibi ceebo cakwaamba ayi bene Isilaeli bamwi bakalinga kumucobola akumuseka. (Jele. 20:7, 8) Tulanyumfwishisha mbwaakalinga kulinyumfwa mukwiinga aswebo bakatucobolawo kale akutuseka alimwi tulabona bantu bamwi bacita shintu shibiibi sombi baboneka anga balekala kabotu. Nabi kwaamba ayi Jelemiya wakalwiita Yehova mbwaakalinga kulinyumfwa cibiibi pashintu nshaakalinga kubona ashakalinga kumucitikila, taakwe kwaamba ayi Yehova taabete kabotu. Alimwi ndyaakabona Yehova mbwaakaanisha bantu bakwe, wakatalika kushoma cakutatoonsha ayi ngu Lesa ucita shintu mubululami. (Jele. 32:19) Aswebo inga twalwiita Yehova mbotulinyumfwa cibiibi pashintu shitaluleme bantu nshobatoocita. Sombi tulashoma cakutatoonsha ayi alaakucitawo comwi pashintu shitaluleme shitoocitika mucishi.
16. Ino nshiinshi nsheenga tweeya kuswa kumupailo wa mwine Lefi? (Kulumbaisha 42:1-4) (Amubone ashikope.)
16 Amubelenge Kulumbaisha 42:1-4. Mwine Lefi wakalemba maswi ali palilembo ili, taakalinga kucikonsha kulambila Yehova pa tempele pomwi abashominyina. Maswi ngaakalemba alatondesha mbwaakalinga kulinyumfwa. Aswebo inga twalinyumfwa mbwaakalinga kulinyumfwa na tatutocikoonsha kweenda kuswa paŋanda ceebo cakuciswa nabi na twaangwa ceebo cakulambila Yehova. Cimwi ciindi inga twasangalalaako, lyalo cimwi ciindi inga twalinyumfwa kulefuka maningi. Sombi teshi mulandu ambweenga twalinyumfwa, tulyeelete kulwiita Yehova mbotutolinyumfwa. Kucita boobo inga kwatucafwa kunyumfwishisha mbotutolinyumfwa akubona shintu munshila ili kabotu. Kucakubonenaako, mwine Lefi wakashiba ayi alaakuba acoolwe acimwi cakulumbaisha Yehova. (Kulu. 42:5) Alimwi wakakutumana kuyeeya Yehova mbwaakalinga kumubikilako maano. (Kulu. 42:8) Kupaila kuli Lesa kuswa panshi lya moyo inga kwatucafwa kunyumfwishisha mbotutolinyumfwa, kuba aluumuno lwamumiyeeyo akuba ankusu shakuliyumya.
Mwine Lefi wakalemba Kulumbaisha 42 wakapaila kuli Lesa kuswa panshi lya moyo. Na twalwiita Yehova mbotutolinyumfwa, inga catucafwa kunoobona shintu munshila ili kabotu (Amubone palagilafu 16)
17. (a) Ino nshiinshi nsheenga tweeya kuswa kumupailo wakwe Jona? (Jona 2:1, 2) (b) Ino kwiibaluka malembo amwi acanika mulibuku lya Kulumbaisha inga kwatucafwa buyani ndyetutokwiinda mubukaalo buyumu? (Amubone futunoti.)
17 Amubelenge Jona 2:1, 2. Mushinshimi Jona wakapaila mupailo uyu ndyaakalinga mumala mwa ciswi cinene. Nabi kwaamba ayi Jona taakwe kunyumfwila Yehova, wakalinga kushomete cakutatoonsha ayi atookutika mupailo wakwe. Jona ndyaakalinga kupaila, wakaamba maswi aanji acanika mulibuku lya Kulumbaisha.d Cilyeelete wakalinga kweeshi kabotu maswi ayo. Aboobo kukutumana kuyeeya pa maswi ayo akunoebaluka, kwakamucafwa kushoma ayi Yehova alaakumucafwa. Aswebo na tweelesha kulabililako malembo amwi, mpashi tulaakuebaluka ndyeshi tukanokwiinda mubukaalo buyumu alimwi alaakutuyuminisha na tukapaile kuli Yehova.
AMUTOLELELE KUYUMYA BUSHICIBUSA BWANU A YEHOVA KWIINDA MUKUPAILA
18-19. Ino lilembo lya Bene Loma 8:26, 27 inga lyatuyuminisha buyani na tutookwaalilwa kusansulwita Yehova mbotutolinyumfwa? Amwaambe cakubonenaako.
18 Amubelenge Bene Loma 8:26, 27. Cimwi ciindi inga twalisukama maningi cakwaamba ayi tutookwaalilwa akusansulwita Yehova mbotutolinyumfwa. Sombi kuli ceenga catucafwa. Mushimu usalashi inga ‘watusengelaako.’ Munshila nshi? Yehova wakasebensesha mushimu usalashi kucafwa bakalemba Baibo kulemba mipailo iinji mu Maswi akwe. Na twaalilwa kumusansulwiita kabotu mbotutolinyumfwa, inga wayeeya pa mipailo imwi ilembetwe mu Baibo akubona anga aswebo nshotwalinga kusuni kusenga, lyalo akwiikumbula.
19 Kushiba makani aya nkokwakacafwa nankashi waliina lya Yelena ukala ku Russia. Wakaangwa ceebo cakupaila kuli Yehova akubelenga Baibo. Ba Yelena bakalisukama maningi cakwaamba ayi cakalinga kubayumina kupaila. Bakaamba ayi: “Lyalo ndakeebaluka ayi na ndalisukama maningi cakwaamba ayi ndabuula ashakwaamba mumupailo, Yehova inga wakumbula mipailo ya basebenshi bakwe bakale kale ilembetwe mu Baibo . . . mukwiinga inga wabona ayi anebo nshondalinga kusuni kwaamba. . . . Ici cakanjuminisha maningi ndyendakalinga kwiinda mubukaalo buyumu abuumbi.”
20. Ino nshiinshi nsheenga twaciita kwaamba ayi tutataliki kuyeeya pashintu shimwi katutana kumanisha kupaila?
20 Na twalisukama, inga twatalika kupaila lyalo akutalika kuyeeya pashintu shimwi katutana kumanisha kupaila. Ino nciinshi ceenga catucafwa kwaamba ayi camushobo uyo citacitiki? Inga twabelenga cakuposha maswi amwi mulibuku lya Kulumbaisha. Alimwi inga tweelesha kulemba mbotutolinyumfwa bweenka Mwaami Defedi mbwaakacita. (Kulu. 18, 34, 142; maswi apeculu.) Kwalo, taakuwo milawo ya mbotweelete kulibambila katutana kupaila. (Kulu. 141:2) Munoocita nshomubona ayi shilamuubila.
21. Ino nceebonshi tulyaangulukite kupaila kuli Lesa kuswa panshi lya moyo?
21 Cilayuminisha kushiba ayi Yehova alanyumfwishisha mbotulinyumfwa nabi katutana kumulwiita. (Kulu. 139:4) Sombi alisuni ayi tunoomulwiita mbotulinyumfwa ambotumushoma. Aboobo mutanoowayawaya kupaila kuli Ishiwanu wakwiculu na mutoyandika lucafwo lwakwe. Munokweelesha akusebensesha maswi ali mumipailo ilembetwe mu Baibo. Munoopaila kuswa panshi lya moyo. Munoolwiita Yehova shintu shimupa kusangalala ashimupa kulinyumfwa cibiibi. Lyoonse Yehova ananoomucafwa mukwiinga ngu Shicibusa wanu wancine!
LWIIMBO 45 Nshonjeeya Mumoyo
a Amubelenge makani aamba pamibo imwi Yehova njaacite, mulibuku lyamu Chitonga lyaamba ayi Magwalo Aagwasya Kupona Buumi bwa Bunakristo pamutwi waamba ayi “Jehova.”
b Liinji mipailo yaambwa kumabungano ilaba ifwiifwi.
c Aana ndyaakalinga kupaila, maswi amwi ngaakaamba alikoshenye amaswi Mose ngaakalemba. Cilyeelete wakalinga kucana ciindi cakukutumana kuyeeya pa Malembo. (Duto. 4:35; 8:18; 32:4, 39; 1 Samwe. 2:2, 6, 7) Ndyepakeenda myaaka iinji, Maliya banyina Yesu wakaamba maswi akulumbaisha Yehova akoshenye maningi amaswi Aana ngakaamba.—Luka 1:46-55.
d Kwaamba ayi mubone shakubonenaako shimwi, amweelanye Jona 2:3-9 a Kulumbaisha 69:1; 16:10; 30:3; 142:2, 3; 143:4, 5; 18:6; a 3:8. Mavesi aya mbwakonkene aleendelana a Jona nshaakaamba ndyaakalinga kupaila.