MUTWI WAKWIIYA 42
LWIIMBO 103 Beembeshi—Nshipo Mubantu
Amutondeshe Kulumba pa ‘Shipo Mubantu’
‘Ndyaakatanta kwiculu kwiine . . . , wakapa shipo mubantu.’ —EFE. 4:8.
CITEENTE CINENE
Tutokwiiya basebenshi bacafwilisha, bamanene alimwi abamatanjilili balubasu mbobatucafwa, ambweenga twatondesha kulumba pashintu basankwa aba bashomeka nshobacita.
1. Ino nshintu nshi shimwi Yesu nshaakatucitila?
TAAKUWO muntu wakacita shiinji kucafwa bamwi mbuli Yesu. Ndyaakalinga pacishi, liinji wakalinga kucafwa bantu kwiinda mukucita shaankamiko. (Luka 9:12-17) Wakatupa cipo ciinditeewo kwiinda mukwaaba buumi bwakwe ceebo ca ndiswe. (Joni 15:13) Kuswabo ndyaakabushikwa, Yesu watolelela kutucafwa. Kweelana ambwaakashomesha, wakasenga Yehova kutupa mushimu usalashi kwaamba ayi utwiishe akutuyuminisha. (Joni 14:16, 17; 16:13) Alimwi kwiinda mumabungano ngotubaawo nsondo ansondo, Yesu watolelela kutupa nshetuyandika kwaamba ayi tucikoonshe kwiisha bantu Baibo nsengwe yoonse akubacafwa kuba bashikwiiya.—Mate. 28:18-20.
2. Ino mbaani bamwi bali ‘nshipo mubantu’ abo baambwa pa Bene Efeso 4:7, 8?
2 Kuli cipo acimwi Yesu ncaakatupa. Mutumwi Paulo wakalemba ayi, pesule lyakwaamba ayi Yesu waya kwiculu, ‘wakapa shipo mubantu.’ (Amubelenge Bene Efeso 4:7, 8.) Paulo wakaamba ayi Yesu wakatupa basankwa aba kwaamba ayi banoocafwa libungano munshila shipusenepusene. (Efe. 1:22, 23; 4:11-13) Munshiku shino, ‘shipo mubantu’ shileelikaawo basebenshi bacafwilisha, bamanene abamatanjilili balubasu.a Nacibi boobo, bamakwesu aba tabamaninite aboobo balacita shilubo. (Jemu. 3:2) Sombi Yesu Klistu Mwaami wesu alasebensesha basankwa aba bayandika kwaamba ayi atucaafwe.
3. Amwaambe cakubonenaako citondesha mbweenga twacafwa bamakwesu bali ‘nshipo mubantu’ ndyebatosebensa ncito yabo.
3 Yesu wakapa basankwa aba incito yakuyuminisha libungano. (Efe. 4:12) Sombi soonse inga twabacafwa ndyebatosebensa ncito iyi iyandika. Inga twakoshanisha ncito njobasebensa kukuyaka Ŋanda ya Bwaami. Bamwi balasebensa ncito yakuyaka. Lyalo bamwi balacafwilisha batoyaka kwiinda mukubaletela shakulya, kuleta shakusebensesha na kubacafwa munshila shimwi. Aswebo soonse inga twacafwa basebenshi bacafwilisha, bamanene mulibungano alimwi abamatanjilili balubasu kuyuminisha libungano kwiinda mushintu nshotwaamba anshotucita. Amuleke tubandike mbotufubilaamo mukusebensa cankusu kwabo ambweenga twatondesha ayi tulabalumba akulumba Yesu uyo wakatupa ‘shipo mubantu.’
BASEBENSHI BACAFWILISHA ‘BALACAFWA BAMWI’
4. Ino ninshila nshi shimwi basebenshi bacafwilisha mbobakalinga kucafwa bamwi muciindi ca Beneklistu bakutaanguna?
4 Muciindi ca Beneklistu bakutaanguna, bamakwesu bamwi bakalinga kusalwa kusebensa mbuli basebenshi bacafwilisha. (1 Timo. 3:8) Citoboneka ayi mbobakalinga kusebensa ncito sha “kucafwa bamwi” Paulo nshaakaambawo. (1 Koli. 12:28) Aboobo cilyeelete kwaamba ayi basebenshi bacafwilisha bakalinga kusebensa ncito shiyandika kwaamba ayi bamanene banoobikila maano ku kwiisha akucita bweembeshi. Kucakubonenaako, mpashi basebenshi bacafwilisha bakalinga kucafwilisha kukopolola Malembo na kuya mukuula shintu shakusebensesha pa kwaakopolola.
5. Ino nincito nshi shimwi shiyandika basebenshi bacafwilisha nshobasebensa munshiku shino?
5 Amuyeeye pancito shimwi shiyandika basebenshi bacafwilisha nshobasebensa mulibungano lyanu. (1 Pit. 4:10) Mpashi inga bapekwa ncito yakusebensela ku shamaali alibungano na kuma telitoli, kuoda mabuku akwaabila beshikushimikila, kusebensela ku shilimba, kusebensa mbuli ba asha, na kucafwilisha kwaamba ayi Ŋanda ya Bwaami itolelele kuboneka kabotu. Ishi shoonse nincito shiyandika kwaamba ayi mabungano anokweenda kabotu akwaamba ayi incito yakushimikila inoocitwa munshila ibambitwe kabotu. (1 Koli. 14:40) Kwiilikaawo, basebenshi bacafwilisha bamwi balapekwa mbasu pakubungana kwa Buumi bwa Bwineklistu Anciito Yesu alimwi akwaamba makani a Baibo abantu boonse. Alimwi musebenshi ucafwilisha inga wapekwa amukuli wakucafwilisha mutanjilili wa kakoto kakushimikila. Cimwi ciindi, munene inga wasenga musebenshi ucafwilisha kuyaakwe mukucita kufwakasha kwa bweembeshi.
6. Ino nshiinshi shimwi shitupa kulumba basebenshi bacafwilisha basebensa cankusu?
6 Ino bamulibungano balafubilaamo buyani muncito basebenshi bacafwilisha nshobasebensa? Nankashi waliina lya Beberlyb uyo ukala ku Bolivia wakaamba ayi: “Ndafubilaamo abuumbi mumabungano ceebo cakuba abasebenshi bacafwilisha. Ceebo ca ncito njobasebensa, ndacikonsha kwiimba, kukumbulawo, kukutika kumakani a Baibo, akwiiyaako kuswa kumavidyo ashikope. Balacafwilisha kushinisha kwaamba ayi abo bacanika kumabungano balishitilishitwe akucafwilisha baabo batacikoonshi kucanikaako kwaamba ayi bakutike kumabungano ndyebali kuŋanda. Pesule lyakubungana, balacafwilisha kubotesha, kucafwilisha ku shamaali, akushinisha kwaamba ayi tulicite mabuku ngotuyandika. Ndabalumba abuumbi!” Ba Leslie abo bakala ku Colombia alimwi beebetwe ku mukwesu usebensa mbuli munene bakaamba ayi: “Beebangu balayandika kucafwikwa ku basebenshi bacafwilisha. Kwakubula lucafwo lwabo, naakwiinga beebangu kabacite shakucita shiinji abuumbi. Aboobo ndabalumba pakusebensa cankusu kwabo akuba balibambite kucafwilisha.” Ino mulalinyumfwa buyani pancito basebenshi bacafwilisha njobasebensa mulibungano lyanu?—1 Timo. 3:13.
7. Ino inga twatondesha buyani ayi tulalumba pakuba abasebenshi bacafwilisha? (Amubone acikope.)
7 Nabi kwaamba ayi inga katulinyumfwa ayi tulabalumba basebenshi bacafwilisha, Baibo ilatuyuminisha ayi: “Amutondeshe ayi mulalumba.” (Kolo. 3:15, NWT) Mukwesu waliina lya Cristóvão uyo usebensa mbuli munene mulibungano ku Finland, wakaamba mbwatondesha kulumba. Wakaamba ayi: “Ndabalumba kwiinda mukubalembela meseji akwaamba cintu musebenshi ucafwilisha ncakaamba na ncaakacita cakanjuminisha na cimpa kulumba pancito njaasebensa.” Ba Pascal aba Jael abo bakala ku New Caledonia, liinji balabapaililaako basebenshi bacafwilisha. Ba Pascal bakaamba ayi, “Munshiku shiniini shaiinda, tutobapaililaako abuumbi basebenshi bacafwilisha bamulibungano lyesu akulumba Yehova pakuba ambabo akumusenga kwaamba ayi atolelele kubacafwa.” Yehova alakutika mipailo ya mushobo uyo aboobo libungano lyoonse lilafubilaamo.—2 Koli. 1:11.
BAMANENE MULIBUNGANO “BATOOSEBENSA CANKUSU PAKATI KANU”
8. Ino nceebonshi Paulo ncaakaambila ayi bamanenenyina bakalinga ‘kusebensa cankusu’? (1 Bene Tesalonika 5:12, 13)
8 Bamanene bamuciindi ca Beneklistu bakutaanguna bakalinga kusebensa cankusu kucafwa libungano. (Amubelenge 1 Bene Tesalonika 5:12, 13; 1 Timo. 5:17) Bakalinga kutanjilila mulibungano kwiinda mukutanjilila mabungano akusala shakucita shakalinga kukumite libungano. Alimwi bakalinga kululika bashominyinaabo calusuno kwaamba ayi batolelele kuba alushomo luyumu. (1 Tesa. 2:11, 12; 2 Timo. 4:2) Kwalo, basankwa aba bakalinga kusebensa cankusu kulangweta mikwashi yabo shiyandika akutolelela kuyumya lushomo lwabo abushicibusa bwabo a Yehova.—1 Timo. 3:2, 4; Taita. 1:6-9.
9. Ino njimikuli nshi imwi bamanene njobacite munshiku shino?
9 Munshiku shino, bamanene balicite shakucita shiinji. Balasebensa ncito ya ‘kushimikila makani abotu.’ (2 Timo. 4:5) Balatondesha cakubonenaako cibotu kwiinda mukusebensa cankusu muncito yakushimikila, kubika bubaambo bwancito yakushimikila kumusena libungano nkolishimikila, akutwiisha bwakushimikila akwiisha kabotu. Alimwi balasebensa mbuli boomboloshi bacite nkuumbu alimwi batacite kasalulushi. Na umwi mulibungano wacita cilubo cinene, bamanene baleelesha cankusu kumucafwa kwaamba ayi abooshe bushicibusa bwakwe a Yehova. Nacibi boobo, balabikilako maano kwaamba ayi libungano litolelele kuba lisalalite. (1 Koli. 5:12, 13; Gala. 6:1) Incito inene bamanene njobasebensa nkucita bweembeshi. (1 Pit. 5:1-3) Balalibambila kabotu makani a Baibo, kweelesha cankusu kushiba beshikushimikila boonse mulibungano alimwi akucita kufwakasha kwa bweembeshi. Kwiilika pamikuli imwi bamanene njobacite, bamwi balacafwilisha kuyaka akubamba Maanda a Bwaami, kubamba sha kubungana kunene, akusebensa mu Komiti Ilanga Pamakani Akupa Lucafwo Lwakucipatela amu Makoto Afwakashila Balwashi. Bamanene balasebensa cankusu kwaamba ayi batucaafwe!
10. Ino nshiinshi shimwi shitupa kulumba bamanene abo basebensa cankusu?
10 Yehova wakaambila limwi ayi beembeshi balaakunotulama kabotu alimwi ayi ‘teshi tukaloondewo tubili nabi kuba aboowa.’ (Jele. 23:4) Ubu mbwaakalinyumfwa nankashi waliina lya Johanna uyo ukala ku Finland, banyina ndyebakaciswa abuumbi. Wakaamba ayi: “Nabi kwaamba ayi cilambeta ciyumu kulwiitako bamwi mbontolinyumfwa, munene umwi ngondatakalinga kushi kabotu wakakutika cakukalika moyo ndyendakalinga kwaamba mbondakalinga kulinyumfwa, kupaila andime, akuncafwa kushiba ayi Yehova alinsuni. Nshiibaluki kabotu nshaakaamba, sombi ndeebaluka ayi ndakalinyumfwa kushitilishikwa. Ndashoma ayi Yehova ngowakamutuma kwaamba ayi ese ancaafwe paciindi ceelete.” Ino bamanene bamulibungano lyanu bakamucafwa buyani?
11. Ino inga twatondesha buyani ayi tulabalumba bamanene? (Amubone acikope.)
11 Yehova alisuni kwaamba ayi tunoobalumba abuumbi bamanene “ceebo ca mulimo wabo.” (1 Tesa. 5:12, 13) Ba Henrietta abalo bakala ku Finland bakaamba ayi: “Bamanene balacafwa bamwi mukuliyandila, sombi ici tacaambi ayi balicite ciindi cinene ankusu kwiinda bamwi na ayi tabeendi mumapensho mubuumi bwabo. Cimwi ciindi ndabalwiita ayi, ‘Muli munene uli kabotu. Ndalinga kusunibo kumushibisha ayi mbomubete.’” Nankashi waliina lya Sera uyo ukala ku Türkiyec wakaamba ayi: “Bamanene balayandika kuyuminishikwa kwaamba ayi batolelele kusebensa ncito yabo. Aboobo inga twabalembelako maswi ayuminisha, kubetaako kucakulya na kuya ambabo muncito yakushimikila.” Sa kuli munene ngomulumba abuumbi ceebo cakusebensa cankusu mulibungano? Amutondeshe ayi mulalumba pashintu nshaacita.—1 Koli. 16:18.
Inga mwayuminisha bamakwesu bakasalwa kwaamba ayi batolelele kusebensa ncito yabo (Amubone palagilafu 7, 11 a 15)
BAMATANJILILI BALUBASU BALAYUMINISHA BAMWI
12. Ino ndikoto nshi limwi lya basankwa Yesu mbwaakapa ncito yakuyuminisha mabungano? (1 Bene Tesalonika 2:7, 8)
12 Kwiilikaawo, Yesu wakapa basankwa bamwi incito yakucafwilisha libungano munshila imwi. Wakasebensesha bamanene mu Jelusalemu kutuma Paulo, Banabasi alimwi abamwi mbuli bamatanjilili balubasu. (Milimo 11:22) Ino nceebonshi? Kwaamba ayi bayuminishe mabungano, bweenka mbuli ncito basebenshi bacafwilisha abamanene njobakalinga kusebensa. (Milimo 15:40, 41) Basankwa aba bakalinga kulyaaba abuumbi kwaamba ayi basebense ncito iyi. Alimwi cimwi ciindi bakalinga kubika buumi bwabo mumapensho kwaamba ayi baiishe akuyuminisha bamwi.—Amubelenge 1 Bene Tesalonika 2:7, 8.
13. Ino njimikuli nshi imwi bamatanjilili balubasu njobacite?
13 Bamatanjilili balubasu baleenda abuumbi. Bamwi baleenda mishinso ilaamfu abuumbi kwaamba ayi bafwakashile mabungano. Nsondo ansondo, mutanjilili walubasu alaamba makani a Baibo aanji, kuya mukucita bweembeshi, kutanjilila kubungana kwa bapainiya, kwa bamanene, akwa kuya muncito yakushimikila. Alalibambila makani akubamba kubungana kwa lubasu akubungana kunene. Alayiisha mushikolo sha bapainiya, akubamba kubungana kulibetele kwa bapainiya mulubasu ndwabeteemo. Kwiilika pancito shoonse ishi, alayandika kusebensa ncito shimwi shiyandika alimwi cimwi ciindi shisa cakuteengashila kuswa ku ofesi yamusampi.
14. Ino nshiinshi shimwi shitupa kulumba bamatanjilili balubasu abo basebensa cankusu?
14 Ino mabungano alafubilaamo buyani muncito iyandika isebensa bamatanjilili balubasu? Mukwesu umwi ukala ku Türkiye wakaamba ayi: “Lyoonse na batufwakashila, ndayuminishikwa kunoosebensesha bunene ciindi cangu kucafwa bamakwesu abenankashi. Ndakashibana abamatanjilili balubasu baanji, sombi taakuwo nabi womwi wakampa kulinyumfwa ayi alicite shakucita shiinji na ayi taasuniiwo kubandika andime.” Ba Johanna abo mbotwalinga twaambaawo, bakasebensa amutanjilili walubasu muncito yakushimikila sombi taakuwo muntu nabi womwi ngobakacana pamaanda poonse mpobakeenda. Nacibi boobo, bakaamba ayi: “Teshi nkabulubeewo bushiku bulya. Benankashi shangu boonse bobilo bakalongela kumusena kumwi alimwi ndakalinga kubayeeya abuumbi. Mutanjilili walubasu wakanjuminisha cankuumbu akuncafwa kushiba ayi pacecino ciindi mpashi inga katutekali pafwiifwi abamumukwashi abeshicibusa besu. Sombi mucishi cipya tulaakuba acoolwe cakuba pomwi ambabo kwamuyayaya.” Sobaanji tulabalumba abuumbi bamatanjilili besu balubasu alimwi ambobatucafwa.—Milimo 20:37–21:1.
15. (a) Kweelana a 3 Joni 5-8, ino inga twatondesha buyani ayi tulabalumba bamatanjilili balubasu? (Amubone acikope.) (b) Ino nceebonshi tulyeelete kunotondesha kulumba ku benankashi beebetwe kubamakwesu basebensa cankusu mulibungano, alimwi ino inga twacita buyani ubo? (Amubone kabokosi kacite mutwi utokwaamba ayi “Amwiibaluke Bamakaabo.”)
15 Mutumwi Joni wakayuminisha Gayasi kunootambula bamakwesu bakalinga kusa mukuyuminisha mabungano, alimwi wakamusenga ayi ‘anoobacafwa munshila isangalasha Lesa kwaamba ayi batolelele mulweendo lwabo.’ (Amubelenge 3 Joni 5-8.) Nshila yomwi mbweenga twacita boobo, nkwiinda mukwiitako mutanjilili walubasu kucakulya. Nshila imwi nkwiinda mukucanikaako kukubungana kwa kuya muncito yakushimikila kubaako munsondo ndyaatofwakashila libungano. Ba Leslie mbotwalinga twaambaawo balatondesha kulumba munshila ashimwi. Bakaamba ayi: “Ndapaila kuli Yehova kwaamba ayi anoobapa nshebayandika. Alimwi nebo abeebaangu twakabalembela makalata, akubalwiita mbotuyuminishikwa abuumbi na batufwakashila.” Munokwiibaluka ayi bamatanjilili balubasu abalo baleenda mumapensho alimwi balalema bweenka mbuli ndiswe. Cimwi ciindi balaciswa, kulisukama pashintu shimwi alimwi akulefuka. Yehova inga wakumbula mipailo ya mutanjilili wanu walubasu yakusenga lucafwo, kwiinda mumaswi abotu ngeenga mwaamba na cipo ciniini nceenga mwamupa!—Tus. 12:25.
TULAYANDIKA ‘SHIPO MUBANTU’
16. Kweelana a Tushimpi 3:27, ino njimiipusho nshi bamakwesu njobeelete kuliipusha?
16 Nsengwe yoonse, tulayandika bamakwesu baanji bakusebensa mbuli ‘shipo mubantu.’ Na muli mukwesu wakabombekwa, sa inga mwacikonsha kucafwilisha munshila iyi? (Amubelenge Tushimpi 3:27.) Sa mulilibambite kusebensa cankusu kwaamba ayi mweelele kusebensa mbuli musebenshi ucafwilisha? Na mutosebensa kale mbuli musebenshi ucafwilisha, sa mulilibambite kusebensa cankusu kwaamba ayi mweelele kusebensa mbuli munene?d Sa inga mwacikonsha kwaalulako bukaalo bwanu kwaamba ayi mulembe foomu yakucanika ku Cikolo ca Bashimikila sha Bwaami? Cikolo ici cilaakumucafwa kwiiya shiinji akuba balibambite kusebenseshekwa a Yesu munshila shiinji. Na mutolinyumfwa ayi inga tamucikonshi, amupaile kuli Yehova. Amusenge mushimu usalashi kuli nguwe kwaamba ayi umucaafwe kucikonsha kukumanisha ncito ili yoonse njeenga mwapekwa.—Luka 11:13; Milimo 20:28.
17. Ino bamakwesu abo bali ‘nshipo mubantu’ balatondesha nshi pali Klistu Yesu Mwaami wesu?
17 Bamakwesu abo Yesu mbwakasala kuba ‘shipo mubantu,’ mbumboni butondesha ayi atootutanjilila munshiku shino shakweelaako. (Mate. 28:20) Tulalumba abuumbi ceebo cakwaamba ayi tulicite Mwaami ucite lusuno alimwi ushikwaaba uyo ucishi nshotuyandika alimwi wakatupa bamakwesu bakutucafwa. Aboobo amucane nshila sha mbweenga mwatondesha kulumba pakuba abamakwesu aba basebensa cankusu. Alimwi mutanolubaako kulumba Yehova mukwiinga ngwaatupa “shipo shoonse shibotu shitacite kampenda.”—Jemu. 1:17.
LWIIMBO 99 Bamakwesu Baanji Abuumbi
a Bamanene basebensa mu Likoto Litanjilila, beshikucafwilisha bamu Likoto Litanjilila, bamu Komiti Yamusampi alimwi abamwi basebensa ncito shimwi abalo ‘nshipo mubantu.’
b Meena amwi akaalulwa.
c Kale kale cakalinga kwiitwa ayi Turkey.
d Kwaamba ayi mushibe nsheenga mwaciita kwaamba ayi mweelele kusebensa mbuli musebenshi ucafwilisha na munene mulibungano, amubelenge mutwi waamba ayi “Nobamakwesu—Sa Mutosebensa Cankusu Kwaamba Ayi Mweelele Kusebensa Mbuli Musebenshi Ucafwilisha?” awaamba ayi “Nobamakwesu—Sa Mutosebensa Cankusu Kwaamba Ayi Mweelele Kusebensa Mbuli Munene Mulibungano?” mu Njashi Yamulindilishi ya November 2024.