MUTWI WAKWIIYA 44
LWIIMBO 33 Amuwaale Mukuli Wanu Kuli Yehova
Mbweenga Twaliyumya na Bamwi Batucitila Shintu Shitaluleme
‘Mutaleki bubi kwaamba ayi bumukoome, sombi amutolelele kukoma bubi kwiinda mukucita shintu shibotu.’—LOMA. 12:21.
CITEENTE CINENE
Nsheenga mwaciita na mwacitilwa shintu shitaluleme.
1-2. Ino mbaani beenga batucitila shintu shitaluleme?
YESU wakaamba cikoshanyo ca mwanakashi mukalubinje uyo wakatolelela kusenga moomboloshi kwaamba ayi amucitile shintu shiluleme. Cilyeelete kwaamba ayi bashikwiiya bakwe Yesu bakanyumfwishisha mwanakashi uyo mbwaakalinga kulinyumfwa mukwiinga paciindi cilya bantu baanji bakalinga kucitilwa shintu shitaluleme. (Luka 18:1-5) Aswebo inga twanyumfwishisha mwanakashi uyo mbwaakalinga kulinyumfwa mukwiinga mpashi twakacitilwawo kale shintu shitaluleme.
2 Bantu baanji mucishi cino balicite kasalulushi, tabacitewo nkuumbu alimwi balilisuni. Aboobo inga tatukankamani na twacitilwa shintu shitaluleme. (Shiku. 5:8) Sombi inga twalefuka abuumbi na mukwesu nabi nankashi watucitila shintu shitabete kabotu. Kwalo, bamakwesu abenankashi tabaciti kashanga kutucitila shintu shitaluleme mbuli bucita baabo batupensha na kutupikisha. Balatubishisha ceebo cakwaamba ayi tabamaninite. Kuli shiinji nsheenga tweeya kuswa kucakubonenaako cakwe Yesu mbwaakaliyumya ndyaakacitilwa shintu shitaluleme kubaabo bakalinga kumupikisha. Tulyeelete kubakalikila moyo abuumbi bamakwesu abenankashi kwiinda ambotubakalikila moyo abo batupikisha alimwi batucitila shintu shitaluleme! Ino Yehova alalinyumfwa buyani na mushominyineesu nabi muntu uteshi mushominyineesu watucitila shintu shitaluleme? Sa alabikilako maano kushintu shitucitikila?
3. Ino tulishi buyani ayi Yehova alabikilako maano kushintu bamwi nshobacita kubasebenshi bakwe?
3 Yehova alabikilako maano abuumbi kushintu bamwi nshobacita kulindiswe. Baibo ilaamba ayi: “Yehova alisuni bululami.” (Kulu. 37:28, NWT) Yesu wakatushomesha ayi Yehova alaakupa kwaamba ayi bantu bakwe ‘bacitilwe shiluleme’ paciindi ceelete. (Luka 18:7, 8) Alimwi conoonobo alaakukushawo mapensho oonse ngotwiindamo akutalulama koonse.—Kulu. 72:1, 2.
4. Ino Yehova alatucafwa buyani munshiku shino?
4 Yehova alatucafwa kuliyumya na twacitilwa shintu shitaluleme, ndyetutolindila kwaamba ayi pacishi coonse pakabe bululami. (2 Pit. 3:13) Kucakubonenaako, alatucafwa kushiba nsheenga twaciita na twacitilwa shintu shitabete kabotu, kwaamba ayi shintu shitabiciliiko. Nshila yomwi Yehova mbwaatucafwa, nkwiinda mukutupa Baibo umo muli amakani aamba pa Mwanaakwe mbwaakacita ndyaakalinga kucitilwa shintu shitaluleme. Alimwi muli makani eenga atucafwa kushiba shakucita na twacitilwa shintu shitaluleme.
AMUCENJELE ANSHOMUCITA NA MWACITILWA SHINTU SHITALULEME
5. Ino nceebonshi tulyeelete kucenjela anshotucita na twacitilwa shintu shitaluleme?
5 Na twacitilwa shintu shitaluleme, inga catucisa kumoyo abuumbi akulinyumfwa cibiibi. (Shiku. 7:7) Basebenshi bakwe Yehova bashomeka mbuli Jobo a Abakuku abalo bakalinyumfwawo kale boobo. (Jobo 6:2, 3; Abaku. 1:1-3) Nabi kwaamba ayi kulinyumfwa boobo kulibo kabotu, tulyeelete kucenjela kwaamba ayi tutaciti cintu citabete kabotu.
6. Ino Abusalomu ncaakacita cilatwiisha nshi? (Amubone acikope.)
6 Na muntu umwi watucitila cintu citabete kabotu na kucitila shikamukowa nabi shicibusa wesu, inga twasuna kuboosha cishole. Nacibi boobo, kucita boobo inga kwapa kwaamba ayi shintu shibicileeko. Kucakubonenaako, amuyeeye nshaakacita Abusalomu uyo wakalinga mwanaakwe Defedi. Wakakalala abuumbi Tama mwanike wakwe ndyebakamoona cakumukakatisha kuli Amunoni mukwababo wakucanaamo. Kweelana a Milawo yakwe Mose, Amunoni wakalinga kweelete kucaikwa pacilubo ncaakacita. (Lefi. 20:17) Cakalingabo kabotu Abusalomu kukalala. Sombi wakabisha kucaya Amunoni.—2 Samwe. 13:20-23, 28, 29.
Tama ndyebakamoona cakumukakatisha, Abusalomu wakakalala abuumbi (Amubone palagilafu 6)
7. Ino musebenshi wakwe Yehova umwi wakalinyumfwa buyani ceebo ca shintu shitaluleme nshaakalinga kubona?
7 Na bantu abo bacita shintu shitaluleme batoboneka anga tabatokwaanishikwa, inga twatalika kutoonsha na kucita shintu shiluleme kulibo kabotu. Musebenshi wakwe Yehova umwi wakabona bantu baluleme kabacitilwa shintu shitabete kabotu kubantu babiibi, sombi bantu babiibi bakalinga kuboneka anga balisangalete mubuumi bwabo. Wakaamba ayi: “Aba mbantu babiibi, bekala muluumuno lyoonsebo.” (Kulu. 73:12, NWT) Alimwi wakakalala abuumbi ceebo cashintu shitaluleme nshaakalinga kubona cakwaamba ayi wakatalika kuyeeya ayi kusebensela Yehova takucite mpindu. Wakaamba ayi: “Ndindakeelesha kunyumfwisha shintu ishi, . . . shakanjumina abuumbi kushinyumfwisha.” (Kulu. 73:14, 16) Alimwi wakaamba mbwakalinga kulinyumfwa ayi: “Nebo pakacaalabo paniini kuwa mukucileka kushoma. Myeendo yangu pakacaalabo paniini kutelemuka.” (Kulu. 73:2) Ishi nsheshakacitikila amukwesu waliina lya Alberto.a
8. Ino nshiinshi mukwesu umwi nshaakacita ndyaakacitilwa shintu shitaluleme?
8 Bamakwesu bamwi bakabekesha ba Alberto ayi beepa maali alibungano. Aboobo tabakwe kutolelela kusebensa mbuli munene mulibungano alimwi baanji bakanyumfwa makani aya bakacileka kubalemeka. Bakaamba ayi, “Ndakakalala abuumbi akulefuka.” Bakakalala abuumbi cakwaamba ayi bakacileka kucanika kumabungano akushimikila kwamyaaka 5. Ishi shakacitikila ba Alberto aswebo inga shatucitikila na twakalala abuumbi ceebo ca kucitilwa shintu shitaluleme.
YESU MBWAAKALIYUMYA NDYAAKACITILWA SHINTU SHITALULEME
9. Ino nshintu nshi shitaluleme Yesu nshebakamucitila? (Amubone acikope.)
9 Yesu wakatondesha cakubonenaako cibotu abuumbi nceenga twakonkela, na twacitilwa shintu shitaluleme. Bantu baanji kwiilikaawo abamumukwashi wakwe bakamucitila shintu shitaluleme. Beshikamukowa bakwe bakaamba ayi wacinkuka, bamatanjilili babupailishi bakaamba ayi shibanda nshoshakalinga kumupa nkusu shakucita shaankamiko alimwi bashilumamba ba bene Loma bakamuweluluka, kumupensha akumucaya. (Maako 3:21, 22; 14:55; 15:16-20, 35-37) Nacibi boobo, Yesu taakwe kubishaawo ndyebakalinga kumucitila shintu shoonse ishi shitaluleme. Ino nshiinshi nsheenga tweeya kuswa kucakubonenaako cakwe?
Yesu wakatondesha cakubonenaako cibotu nceenga twakonkela na bamwi batucitila shintu shitaluleme (Amubone palagilafu 9 a 10)
10. Ino nshiinshi Yesu nshaakacita bamwi ndyebakalinga kumucitila shintu shitaluleme? (1 Pita 2:21-23)
10 Amubelenge 1 Pita 2:21-23.b Yesu wakatutondesha cakubonenaako cibotu ca nsheenga twaciita na bamwi batucitila shintu shitabete kabotu. Wakalinga kucishi ndyaakalinga kweelete kuumunabo alimwi andyaakalinga kweelete kwaamba. (Mate. 26:62-64) Cimwi ciindi wakalinga kuumunabo na bantu baamba makani akubeca pali nguwe. (Mate. 11:19) Na wasalawo kwaamba, takalinga kucobola baabo bakalinga kumupensha na kubakoonga. Lyoonse Yesu wakalinga kulikasha mukwiinga “wakabika shoonse mumaansaakwe Lesa moomboloshi ululeme.” Yesu wakalinga kucishi ayi Yehova atoobona shintu shoonse shitaluleme bamwi nshobatoomucitila. Wakalinga kushomete ayi paciindi ceelete, Yehova alaakukushawo shintu shoonse shitaluleme.
11. Ino nshiinshi nsheenga twaciita kwaamba ayi twaambe maswi alikabotu na umwi watucitila shintu shitaluleme? (Amubone ashikope.)
11 Na muntu umwi watucitila cintu citaluleme inga twakonkela cakubonenaako cakwe Yesu kwiinda mukusala kabotu shakwaamba. Shilubo shimwi shilaba shiniini alimwi inga twasuulakobo. Na mpashi inga twasalawo kuumunabo kwaamba ayi tutaambi maswi eenga alengesha ayi shintu shibicileeko. (Shiku. 3:7; Jemu. 1:19, 20) Cimwi ciindi inga twayandika kwiimikaninako umwi utocitilwa shintu shitabete kabotu na mpashi inga twayandika kwaamba cancine pa shintu nshotushoma. (Milimo 6:1, 2) Na twasalawo kwaamba, tulyeelete kweelesha cankusu kwaamba cakukalika moyo alimwi munshila yabulemu.—1 Pit. 3:15.c
Na bamwi batucitila shintu shitaluleme, inga twakonkela cakubonenaako cakwe Yesu kwiinda mukusala kabotu ciindi ndyeenga twaamba abwakwaamba (Amubone palagilafu 11 a 12)
12. Ino inga twacita buyani kwaamba ayi tubike shoonse “mumaansaakwe Lesa moomboloshi ululeme”?
12 Nshila aimwi mbweenga twakonkela cakubonenaako cakwe Yesu, nkwiinda mukubika shoonse “mumaansaakwe Lesa moomboloshi ululeme.” Na bamwi bakatubekesha na kutucitila shintu shitabete kabotu, tulashoma ayi Yehova alicishi shakacitika. Tulaliyumya na twacitilwa shintu shitaluleme ceebo cakushiba ayi Yehova alakululamika shintu paciindi ceelete. Na twashoma muli Yehova akulindila kwaamba ayi akalulamike shintu, teshi tukanookalalitebo na kupata bamwi. Na twatolelela kunookalalitebo ceebo cashintu bamwi nshobakatucitila, inga twaciita cintu citabete kabotu, inga tatubi alusangalalo alimwi inga twanyonyoola bushicibusa bwesu a Yehova.—Kulu. 37:8.
13. Ino nshiinshi sheenga shatucafwa kuliyumya cakukalika moyo na bamwi batucitila shintu shitaluleme?
13 Kwalo, teshi tukacikonshewo kukonkela cakubonenaako cakwe Yesu cakumaninina. Cimwi ciindi, inga twaamba na kucita shintu sheenga shapa kwaamba ayi tulinyumfwe cibiibi. (Jemu. 3:2) Alimwi mpashi shintu shimwi shitaluleme bamwi nsheenga batucitila, inga shatupa kutolelela kunolinyumfwa cibiibi akulefuka mubuumi bwesu boonse mucishi cino. Na ubo mbocibete kulindimwe, amushibe kwaamba ayi Yehova alicishi mbomutolinyumfwa. Yesu alakwe alicishi mbomutolinyumfwa mukwiinga bamwi bakamucitilawo kale shintu shitaluleme. (Ebu. 4:15, 16) Kwiilika pacakubonenaako cibotu cakwe Yesu, Yehova alatulwiita makani eenga atucafwa na bamwi batucitila shintu shitaluleme. Amuleke tubandike malembo obilo eenga atucafwa, ngotucana mu libuku lya Bene Loma.
“AMULEKELEBO LESA WOOMBOLOSHA AKUPA MULANDU”
14. Ino ‘kulekela Lesa woombolosha akupa mulandu’ cilaamba nshi? (Bene Loma 12:19)
14 Amubelenge Bene Loma 12:19. Mutumwi Paulo wakayuminisha Beneklistu ‘kulekela Lesa woombolosha akupa mulandu.’ Tulalekela Lesa woombolosha akupa mulandu na twamuleka kwaamba ayi asale ndyeshi akalulamike shintu paciindi ceelete alimwi munshila mwiine njaasuni. Mukwesu waliina lya John ndyebakamucitila shintu shitaluleme, wakaamba ayi: “Ndakalinga kuyandika kuleya kukalala kwaamba ayi ntaciti cintu citabete kabotu. Kucita boobo tacakalinga cuubu. Sombi lilembo lya Bene Loma 12:19 lyakancafwa kukalika moyo akushoma muli Yehova.”
15. Ino nceebonshi cili kabotu kulindila kwaamba ayi Yehova alulamike shintu?
15 Kuli shibotu shiswaamo na twalekela Yehova kwaamba ayi alulamike shintu. Na twacita boobo, tulaleya kulisukama akulefuka uko liinji nkotubaako na tweelesha kumana lipenshi liyumu palweesu sobeene. Yehova alisuni kutucafwa. Cilibo anga atootulwiita ayi, ‘Shintu shitaluleme bamwi nshobakamucitila amushishiye mumaansa angu; ndaakusebenselawo.’ Na twashoma cishomesho cakwe Yehova cakwamba ayi alaakoombolosha baabo batucitila shintu shitaluleme, tatuyandiki kutolelela kunookalalitebo mukwiinga tulicishi ayi alaakucita cintu ciluleme. Kucita boobo nkokwakacafwa ba John mbotwalinga twaambawo. Bakaamba ayi, “Na ndalindila kwaamba ayi Yehova amane lipenshi ndyentokwiindaamo, mulaakuswa shibotu abuumbi kwiinda ambweenga caba na ndeelesha kulimana palwaangu.”
‘AMUTOLELELE KUKOMA BUBI KWIINDA MUKUCITA SHINTU SHIBOTU’
16-17. Ino kupaila inga kwatucafwa buyani kwaamba ayi ‘tutolelele kukoma bubi kwiinda mukucita shintu shibotu’? (Bene Loma 12:21)
16 Amubelenge Bene Loma 12:21. Paulo wakeelikaawo akuyuminisha Beneklistu ayi ‘amutolelele kukoma bubi kwiinda mukucita shintu shibotu.’ Mulikani Yesu ndyaakaamba pa Kalundu, wakaamba ayi: ‘Amutolelele kusuna balwani banu akunobapaililaako abo bamupensha.’ (Mate. 5:44) Ici alakwe ncaakacita. Mpashi twakayeeyawo kale pamakani atondesha Yesu mbwakaliyumya bashilumamba bene Loma ndyebakamupoopa pacisamu. Yesu bakamucitila shintu shibiibi abuumbi alimwi wakanyumfwa kucisa abuumbi. Inga tatunyumfwishishi kabotu mbwakalinyumfwa ndyaakalinga kupenshekwa.
17 Yesu wakatolelela kusuna Yehova akushomeka kuli nguwe nabi kwaamba ayi wakapenga abuumbi. Muciindi cakusenga ayi bashilumamba baanishikwe, wakapaila ayi: “Ta, amubalekelele mukwiinga tabeshi ncebatoocita.” (Luka 23:34) Na twabapaililaako abo batucitila shintu shitabete kabotu, cilaakutucafwa kukalika moyo akutakalala bunene. Alimwi inga catucafwa kwaalula mbotulinyumfwa pali mbabo.
18. Ino kupaila kwakabacafwa buyani ba Alberto aba John bamwi ndyebakabacitila shintu shitaluleme?
18 Kupaila kwakacafwa bamakwesu bobilo mbotwaambawo kumatalikilo kwa mutwi uyu, kuliyumya bamwi ndyebakabacitila shintu shitaluleme. Ba Alberto bakaamba ayi: “Ndakapaililako bamakwesu bakancitila shintu shitaluleme. Ndakapaila kuli Yehova mankanda aanji kwaamba ayi ancaafwe kutatolelela kunookalalitebo pa shakancitikila.” Cisangalasha ncakwaamba ayi, pacecino ciindi ba Alberto batosebensela Yehova cakushomeka. Ba John bakaamba ayi: “Mankanda aanji, ndakapaila kuli Yehova kwaamba ayi acafwe mukwesu wakancitila shintu shitaluleme akusenga ayi ancaafwe kumulekelela. Yehova wakancafwa kutatolelela kumubikila mfundilishi mukwesu uyo lyalo akutalika kunoomubona munshila ili kabotu. Alimwi mipailo iyo yakancafwa kuba aluumuno lwa mumiyeeyo.”
19. Ino nshiinshi nshotweelete kutolelela kucita kushikila kumamanino acishi cino? (1 Pita 3:8, 9)
19 Ndyetucili mucishi cino cibiibi, bamwi mpashi bananotucitila shintu shitaluleme. Teshi mulandu ansheenga tweendaamo, atutolelele kupaila kuli Yehova kwaamba ayi atucaafwe. Alimwi atutolelele kukonkela cakubonenaako cakwe Yesu cakuliyumya bamwi ndyebakamucitila shintu shitaluleme. Kwiilikaawo, atutolelele kukonkela njiisho shamu Baibo. Na twacita boobo, inga twashooma ayi Yehova alaakutupa shoolwe.—Amubelenge 1 Pita 3:8, 9.
LWIIMBO 38 Alaakumuyumya
a Meena amwi akaalulwa.
b Mu libuku lya 1 Pita capita 2 a capita 3, Pita wakaamba pa bukaalo bupusenepusene Beneklistu ndyebakacitilwa shintu shitaluleme ku bamaami beshilunkutwe na ku bamasankwa beebete batakalinga Beneklistu.—1 Pit. 2:18-20; 3:1-6, 8, 9.
c Amweebele vidyo pa jw.org icite mutwi waamba ayi Lusuno Mbolutupa Kuba a Luumuno Lwancinencine.