Zelu yaimbarimbari inaakuwa

1. N’nga atu anjinji malamboano tanoira a-vi zelu yaakuwelanga? (Sanganikho 1:20, 21)

VILAMBO vinjinji kai vyailendo ona anamalaleya a Umwene tangali osangalala tawendanga ndhila mwemo munowenda atu anjinji tagawelanga marevista na mabukhu. Pyoodeya ira mutoroma iravo ulaliki osangalali-a. Akala ndi e-no vinooneya ira mwatothuulela madhu anofwanyeya mubukhu la Sanganikho oonga vya zelu yeniyo inokuwela atu ira tadhavuruwane malangi-oe. (Muleri Sanganikho 1:20, 21.) Bibilyani thitho mabukwi-u munofwanyeya “Zelu yaimbarimbari” yokumela wa Yohova. Yen’na ndi zelu yeniyo atu inofuneela aliwa ira tarome wenda mundhila yodhowa ingumini. Ninosangalala mutu awachela mabukhwi-u. Mbwenye kai othene enao anoira vyevi. Enango katinofuna idhiwa vinoonga Bibilya. Atu enango tanonitheya. Anothuulela ira Bibilya tawale. Vatokala enango anoruni-a vinoonga Bibilya va mwasa wa makalelo apama noonganga ira anoli-arela mbovuti-a vyongo thitho anodhiona ira mbolongomana maningi. Mbwenye mwaudhivela Yohova unave dhowanave kami-a atu othene ira tafwanye zelu yaimbarimbari. Moi a-vi?

2. N’nga ninafwanye a-vi zelu yaimbarimbari malamboano, n’nga atu anjinji tanosakula ira n’ni?

² Ndhila imbo-i inovelelela Yohova zeludhee ndi dhela mumadhwee Bibilyani. Vaduzi na vaduzi uliwethene, unooda lifwanya Bibilyali. N’nga a-vi vya mabukwi-u? Voi Yohova unaaniraeli-a, mabukwala anofwanyeya muviongelo vyokwaranya 1.000. Atu enao anoleri venango vuruwana thitho i-ndi-edha basa vinofunja aliwavyo, vyongo vinoawendela pama. Mbwenye atu anjinji tanosakula ira ta-avuruwane zelu yaimbarimbari. Tafunanga saka vyoira, anodhiveliwana wendela mathuulelwiwa venango vuruwana vinoawandela atu enango. Venango thitho anooda ninyoza namwasa oi nino-arela makundo a Bibilyani. Mwasa wen’na, unoonga mwasee atu anjinji munoire aliwa vyevi. Mbwenye voroma dhoweni nioneni mwemo munafwanyele i-yo zelu yokumela wa Yohova.

IDHIWA YOHOVA UNONIKAMI-A

FWANYA ZELU

3. N’nga zelu yaimbarimbari inothangani-anavon’ni?

³ Zelu inothapulela dodoliso looda i-ndi-edha basa vinoidhiwa mutu ira asakule pama vyoira. Mbwenye zelu yaimbarimbari inothangani-avo vinjinji. Bibilya linoonga ira: “Ova Yohova kuroma wa zelu, idhiwa ochena kwaranya, kuwewo uli vwechecha vyongo.” (Sang. 9:10) Ee-no nafunga sakula vyoira vamwasa ofuneya maningi, ninofwanela thuulela mwemo Yohova munothuulela liye vamwasuo weo uli “idhiwa ochena kwaranya.” Ninooda ira vyevyo vosakasaka Bibilyani thitho mabukuni mwi-u. Nairangana vyevyi, ninothonyi-edha ira nitokaana zelu yaimbarimbari.—Sang. 2:5-7.

4. Mwasiwa ngwan’ni Yohova ekene ngunaniva-e zelu yaimbarimbari?

⁴ Yohova ekene ngunaniva-e zelu yaimbarimbari. (Aroma 16:27) Mwasiwa ngwan’ni ninoonga e-no? Yoroma, liye vokala namapanducha, unoidhiwa iliyothene yokuza vyongo vipanduchile liye. (Sal. 104:24) Yanambili, iliyothene inoira liye inothonyi-edha ira liye ngwazelu. (Aroma 11:33) Yaneraru, othene ano-indi-edha basa zelu ya Yohova, vyongo vinoawendela pama. (Sang. 2:10-12) Ee-no ira nifwanye zelu yaimbarimbari, ninofwanela rumela ira makundo aimbarimbarala, tanisogolelenga nasakulanga vyoira thitho nairanga visakunle i-yovyo.

5. N’nga vyo-arelavovyee vinokala vyan’ni akala atu katinorumela ira mwinya zelu yaimbarimbari ngu Yohova?

⁵ Atu anjinji anoagumanana i-yo nalaleelanga, anorumela ira yopanduchiwai chogomi-a luso mbwenye katinofuna rumela ira undheuno utokala namapanducha. Malomwee anoonga ira vyongo vyate chinja. Enango thitho anogumanana i-yo anoonga ira anororomela Nlungu mbwenye anoona ira makundo a Bibilyani mbawale thitho anosakula wendela mathuulelwiwa. N’nga vyo-arevovyee vinokala vyoi a-vi? N’nga muilamboi vyongo vinowenda pama namwasa oi atu tanonyindela zelu dhiwa akala dha Nlungu? N’nga atu anofwanya imwerumweru yaimbarimbari na idedi-edho yosikimizeleya ya vyasogolo? Vinoona i-yo vinonisikimizela likundo laimbarimbari loonga ira: “Kavali zelu venango zindiyela uliwethene venango malangi-o aliothene oruni-ana na Yohova.” (Sang. 21:30) Vyevi ndi vinoniiri-a ira nivepenga Yohova ira aniva-enga zelu yaimbarimbari. Mbwenye pyovwi-a tangaranga ira atu anjinji katinoira vyevi. Mwasiwa ngwan’ni?

MWASIWA UNOIRI-A IRA ATU TAKONDENGA ZELU YAIMBARIMBARI

6. Movwelana na lemba la Sanganikho 1:22-25, n’nga mbaatu avi ta-anofuna fwananya zelu?

⁶ Atu anjinji katinofuna vuruwana zelu yaimbarimbari “yaakuwelanga ndhila.” Bibilya linothonyi-edha ira vatokala magulu mararu aatu enao ta-anafuna fwanya zelu: “O-oidhiwa,” “onyoza” na “opupwa.” (Muleri Sanganikho 1:22-25.) Va-eeni dhoweni nioneni vinoiri-a atu kondanga zelu yokumela wa Nlungu thitho vinaire i-yo ira na-akale ninga aliwa.

7. Mwasiwa ngwan’ni atu enango tanosakula kala “o-oidhiwa”?

⁷ Atu “o-oidhiwa” mbenao anororomela vyothene vinovwa aliwa thitho tanonami-iwa mo-orucha. (Sang. 14:15) Hora dhinjinji nalaleelanga, ninogumanana atu ninga enala. Mwaifwanafwani-o, kathuulelani vyaatu mamiliau enao anonami-iwa na anamasogolela amareligiau thitho andale. Atu enango anosukwala taidhiwa ira tatonami-iwa na anamasogolela ninga enala. Mbwenye atu oromoliwa va lemba la Sanganikho 1:22 tanosakula kala o-oidhiwa namwasa oi pievyo vinofuna aliwa. (Jer. 5:31) Aliwa tanosangalala ta-arelanga vinofuna aliwa thitho katinofuna idhiwa vinoonga Bibilya venango a-rela malamulwee. Anjinji ali ninga i-yana mwinango wau Quebec, wu Canada wenuo ngodhivelela maningi vamwasa wa mareligiau. Liye atom’mwandela wa Mboni mwinango ira: “Akala padri-u unaa nidimeli-a odawa nguliye a-kala i-yo!” I-yo kaninofuna kala ninga atu enala enao tanosaku kala o-oidhiwa!—Sang. 1:32; 27:12.

8. Chin’ni inanikami-e ira nikale oidhiwa vyongo?

⁸ Vonifunela vyapama, Bibilya linonilimbi-a ira na-adhowenave kala o-oidhiwa vyongo “mbwenye ira va dodoliso lozindiyela, nikale andimuwa vovwechecha vyongo.” (1 Akor. 14:20) I-ndi-edha basa Bibilya vaingumii-u unonikami-a kala oidhiwa vyongo. Vang’ono navang’ono ninodhionela okene mwemo makundwala munonikami-edha aliwa rambela nyarwa thitho sakula vyoira mwazelu. Ninooda ira pama dhisakasaka munoirela i-yo vyongo vamwasa wen’na. Akala nikanle nifunjedhanga Bibilya thitho fwanyeyanga vamigumanoni vahora yokwivela, ninooda dhifuka mwasee wa-adhivelenle i-yo nobadiziwa fiyedha va-eeni. N’nga akala nitomala badiziwa ninodhowa vasogolo vofunji-a thitho volaleela milanyu yapama? N’nga vyosakula vi-u vinothonyi-edha ira ninosogoleliwa na makundo a Bibilyani? N’nga ninothonyi-edha makalelo apama nairanga vyongo naatu enango? Akala ninoona ira vatokala vinofwanela i-yo saka-edha ninofwanela vuruwana vithuulelo vya Yohova vyevyo ‘vinova-a zelu mutu o-oidhiwa vyongo.’—Sal. 19:7.

9. N’nga atu “onyoza” tanothonyi-edha a-vi ira katinofuna fwanya zelu?

⁹ Gulu lanambili laatu anokonda zelu dha Nlungu, “mbonyoza.” Hora dhinango ninogumana aatu ninga enala nalaleelanga. Aliwa tanosangalala irela iburuto atu enango. (Sal. 123:4) Bibilya latoongelatu ira malambo omari-a vanodha kala atu anjinji onyoza. (2 Pe. 3:3, 4) Mofwanafwana naakamwini a Loti wenuo ali olongomana, atu enango malamboano katinofuna vuruwana vyowenjeli-a vyokumela wa Nlungu. (Maro. 19:14) Atu anotheya atu enao ano-arela makundo a Bibilyani. Atu onyozala ano-arela “vyofuna viwa vamwasa onyoza Nlungu.” (Yuda 7, 17, 18) Vinoonga Bibilya vamwasa okuza atu onyoza Nlungu, vinovwelana na vyevyo atu opanduwa thitho onyoza Yohova vinoira aliwa!

10. Movwelana na lemba la Salimo 1:1, n’nga ninaire a-vi ira na-akale onyoza?

¹⁰ N’nga ninaire a-vi ira na-akale mugulu laatu onyoza? Ndhila imbo-i ndi rambela vwelanana atu enao anokalela dandaulanga vilivyothene. (Muleri Salimo 1:1.) Vyevi vinothapulela ira kaninofwanela vuruwana venango leri iliyothene yokumela wa opanduwa. Ninonzindiyela ira na-aire polepole, ninoroma dandaulanga vilivyothene thitho kaikelanga Yohova na malangi-o anoniva-a liye dhela mugululee. Ira vyevi vya-aniireele, ninofwanela dhifuka ira: ‘N’nga hora dhinjinji ndinodhiveliwechana dandaula ndawachela malangi-o na makundo enango taongiwa mundhila ipya? N’nga ndinodhiveliwa fwanyela myasa anosogolela?’ Na-iya ira vyevi mombaranya, Yohova unodha sangalala na i-yo.—Sang. 3:34, 35.

11. N’nga atu “opupwa” anoaona a-vi makundo a Yohova oonga makalelo apama?

¹¹ Gulu laatu enao anokonda zelu dha Nlungu mbaatu “opupwa.” Aliwa mbopupwa namwasa oi tanokonda a-rela malamulo a Nlungu oonga makalelo apama. Aliwa anoira vyevyo vinoona aliwa ira pyapama waaliwa. (Sang. 12:15) Atu enala anokala takondanga Yohova wenuo uli mwinyaa zelu. (Sal. 53:1) Naagumanana vanolaleela i-yo hora dhinjinji anoniruni-a mwakopolo namwasa oi ninolemeza makundo a Bibilyani. Mbwenye aliwa katinonikami-a kaana ingumi yapama. Bibilya linoonga ira: “Wa mutu opupwa zelu dhaimbarimbari chiyongo yavadhulu.” (Sang. 24:7) Liye kanodhula valomonivee valango va sidadi. Atu opupwa katina mathuulelo aliothene azelu enao ananiva-e aliwa. Voi Yohova unoniwenjeli-a ira kumavo vamethoni vamutu opupwa”!—Sang. 14:7.

12. N’nga chini inanikami-e ira na-akale opupwa?

¹² Mo-iyana naatu anoidanana malamulo a Nlungu, i-yo ninodhiveliwana malamulwee thangani-avo thitho makundwee a makalelo apama. Ninongooda adhiveliwana maningi makundwala nafwanafwani-a vyo-arelavo vya vwela na a-vwela. Kathuulelani nyarwa dho-iyana-iyana atu dhinodedi-edha aliwa namwasa oira vyongo mopupwa vokonda malangi-o azelu a Yohova. Kathuulelani mwemo vyongo munouwendelani aliwa pama namwasa ovwela malamulo a Nlungu.—Sal. 32:8, 10.

13. N’nga Yohova unonikanyi-edha ira nivwelenga malangi-oe azelu?

¹³ Yohova unovelela malangi-o a zelu wa mutu uliothene mbwenye kanokanyi-edha atu ira ta-arelenga. Mbwenye unoonga vyevyo vinoireela atu ale ta-anavwela malangi-oe a zelu. (Sang. 1:29-32) Enao anosakula a-mvwela Yohova anodha “a-nda vyova-a vya ndhiliwa.” Vira wahora vyoira viwa vinodha adhi-edha nyarwa dhokoka thitho vamagomelovee tanodha nongiwa. Mbwenye anovwela malangi-o a zelu a Yohova thitho a-indi-edhanga basa, anolanyedhiwa ira: “Mutu ondivwela unodhakala mo-otekenyeya thitho kanodha dhodhomi-iwa noova soka.”—Sang. 1:33.

ZELU DHAIMBARIMBARI DHEDHO DHINONIGANYALI-A

14-15. N’nga ninofunjedhavon’ni va lemba la Sanganikho 4:23?

¹⁴ Hora dhothene na-indi-edhanga basa zelu dha Nlungu vyongo vinoniwendela pama. Ninga muoni i-yo, Yohova unovelela malangi-oe azelu wauliothene. Mwaifwanafwani-o, Bukhu la Sanganikho Yohova unoniva-a malangi-o okami-a enao anaa-indi-edhe i-yo basa hora iliyothene. Dhoweni nioneni vifwanafwanio 4 vyamalangi-o azelwala.

¹⁵ Nivunelenga rimi-u opipirisa. Bibilya linoonga ira: “Uvunele rimaa othene kwaranya vyothene vinofwanela vuneliwa neri-a rimanimo puli akasupe aingumi.” (Sang. 4:23) Kathuulelani vinofwanelela i-yo irana ira nivunele rimi-u. Ninofuneela dyanga vyodya vyova-a manungo apama, ira waredha olimbi-a manungo thitho rambela vilemeelo vyothakala. Ninoira thitho vyofwanafwana na vyevi ira nivunele rimi-u opipirisa. Dambo nlilothene ninodya venango leri madhu a Nlungu. Ninokozeela, fwanyeya thitho wakula vamigumanoni. Laba basa lolaleela hora dhothene unonikami-a ira nikaleve methove. Thitho ninorambela makalelo othakala vo-oira iliyothene inadhodhomi-e mathuulelwi-u ninga vyosangalali-a vyo-ofwanelela thitho vwelana naatu amakalelo othakala.

16. Mwasiwa ngwan’ni makundo ofwanyeya valemba la Sanganikho 23:4, 5 mbokami-a maningi malamboano?

¹⁶ Nikwakwanengana vyongo vina i-yo. Bibilya linovelela malangi-o ala: “Kudhichenyeli-enga na basa ira ufwanye fuma. . . . N’nga methwaa anoing’anechecha fuma yeniyo ya-anarucha mala? Namwasa oi inodhisakaedhela mapepelo ninga aivangwe nopurumuela dhulu.” (Sang. 23:4, 5) Kobiri thitho vyongo, ndi vyo-odimbela. Mbwenye malamboano atu ofuma na osauwene tanovikumbanyedha maningi mwemo munafwanyele aliwa kobiri. Hora dhinjinji vyevi vinoiri-a ira tairenga vyongo vinanonge limbili liwa, uxamwaliwa naatu enango thitho manungwiwa. (Sang. 28:20; 1 Timo. 6:9, 10) Mbwenye zelu dhinonikami-a ira na-akumbanyenga maningi namwasa okuza kobiri. Ee-no kaninokala aidyani thitho ninokala osangalala na vina i-yo.—Namal. 7:12.

17. N’nga ninakaena a-vi “lumi laatu a zelu,” ninga liongiwile valemba la Sanganiko 12:18?

¹⁷ Niromenga thuulela na-anaonge. Na-aire polepole, vinoonga i-yo vinooda sukwali-a maningi atu enango. Bibilya linoonga ira: “Vatokala mutu unoonga mo-othuulela na madhu olatha ninga sarasada, mbwenye lumi laatu a zelu linoili-a.” (Sang. 12:18) Ninodhowanave vwelana naatu enango narambelanga ongela mafyeda atu enango va vyongo vinodawi-a aliwa. (Sang. 20:19) Ira vyoonga vi-u visangalali-enga atu enango a-kala asukwali-a, ninofwanela dhali-a rimani mwi-u makundo a madhu a Nlungu. (Luka 6:45) Nathuulelanga maningi vinoonga Bibilya madhwi-u anokala ninga “isime yazelu” thitho anooda didili-a atu enango.—Sang. 18:4.

18. N’nga i-ndi-edha basa likundo lava lemba la Sanganiko 24:6 unanikami-e a-vi ira vyongo viniwendelenga pama muurumiwini?

¹⁸ Ni-arelenga malangi-o. Vofuna ira vyongo viniwendelenga pama Bibilya linonilangi-a ira: “Weyo unooda koma kodwao vo-arela malangi-o azelu thitho vakala anamalangi-a oinjiva atu anovulumuwa.” (Sang. 24:6) Kathuulelani mwemo i-ndi-edha basa likundo leli munanikami-edhele aliwa ira vyongo viniwendelenga pama vabasa li-u lolaleela nofunji-a. Malo molabanga basa lolaleela mundhila yi-uene, nino-arela malangi-o enao anova-iwa i-yo. Ninowachela malangi-o a zelu migumanoni wi-u, wewo anamalangi-a azelu unoonga aliwa myasa dha Bibilyani thitho ira vifwanafwani-o vyonikami-a. Wenjedhela vevo gulu la Yohova linoniva-a vyongo ninga—mavidiyo na mabukhu—vyevyo vinokami-a atu vwechecha Bibilya. N’nga munofunjedha i-ndi-edha basa pama vyongo vyevi?

19. N’nga munoona a-vi zelu dhedho dhinovelela Yohova? (Sang. 3:13-18)

¹⁹ Muleri Sanganikho 3:13-18. Ninosimba namwasa wa malangi-o apama maningi anofwanya i-yo mumadhu a Nlungu. N’nga vyongo vyakale a-vi vaingumi yi-u va-akala malangi-oala? Muyofunjedha yei, nitoona zelu dhokami-a dhofwanyeya mubukhu la Sanganikho. Mbwenye Bibilya lothene mutokala malangi-o okami-a okumela wa Yohova. Dhoweni hora dhothene ni-indi-edhengani basa zelu dhinoniva-a Yohova. Atu anjinji muilamboi anoona ira zeludhi to-ofuneya. Mbwenye i-yo ninosikimizela ira “othene odhi-indi-edha basa zeludhi, anodha romoliwa oraeli-iwa.”