Jina cogom kolo gi baa na da kanya gise kur ni ’dé

1-2. 1) Ne gile go kongo ba Jesu be bogey kinye ga. 2) Ne kolo me ba Jesu bogey kinyeng kanoyge sí ga (gula poto kinye lay).

« BAYNDI induwa na kirbe go kúra, alla siikusiy nogo godilea » (Mat. 26:41b NWT). Kolo Jesu kay kaang gilge go sendi go ne kolo godile go da siikusinga ning ba, nga je nengu na kanya kinye go sinya. Alla cibngangudi kabu na : ’da bugangu kirbe kungu da dangu cadungu ni goo ’dé. Cub ’bey go Jesu yaa kolo kinyeng kaang ná, bogey kinye yaage béy na nage je íre ese njang béy (Mat. 26:35). Nage na kirbe go kúra. Alla girbige go na ’bogle kur je éje na indige go bogege na da kanya gangle kur ni. Ne mani ba, Jesu bege gile kaang : « Jinangu na kundungu kpeng ulangu kolo ngu boge na da kanya gise kur ni ’dé » (Mat. 26:41a NWT).

² Alla bogey kinyeng jenge na kindige kpeng ’dé. Kur go ge oom Jesu ná, írge jay ni, ’dewgere ’dege sonduro del cadige lay, kinywige lay ga. Bekolo jenge na kindige kpeng ’déng ba, nege kanya go yaage nage je né ’dé dug-dugng : kinywige ’dege Bayndigeng sí (Mat. 26:56).

3. 1) Go nga írengu njang bé Johba ná, ne kolo me ba nga bogengu kirbe kanga da ne danga cadinga ni goo ’dé ga. 2) Nga je goolengu ne me ba da kunjile kaang ni ga.

³ Nga ’balngu go boge kirbe kanga da ne danga cadinga ni goo ’dé. Nogo kindi, nga írngu njang go nga kanongu Johba sé ’dé. Alla nga nogo godile lay, nga je jibngu cadinga na kanya gise kur lay (Rom 5:12 ; 7:​21-23). Je éje bénga go nga je jibengu cadinga na kanya go je éje na indinga go nga je néngu kanya go na kirey ’dé. Go nga írengu njang bé Johba dage Korendiy ná, nga sóngu gile go Jesu key lay, nga jenengu na kindinga kpeng lay. Ne kanya go kunjile kaang je ojenga go nga néngu. Tumo cub ná, nga je goolengu go da ne kur poliy kinye go kange ni ba nga jenengu na kindinga kpeng ga lay, nogo naa ba nga ’dabengu kusinga bé kanya gise kur ’dé ga lay, nogo naa ba nga jenengu cogom lay ga.

DA NE KUR KONGO NI BA GI GOOLE KUSUM NA KÚRAY DA MÀNI GA

4-5. Kolo me ba ge né isinya go mani ndi pinya ’dé ga.

⁴ Isinya kangnye esige neny ’dé del dage kangnye alla, isinya kinyeng kolong ’balge go tenyege poldinga go na Johba. Je éjege na indinga go nga néngu na insinya kinye go dele.

⁵ Je eje bénga ped go nga je baangu da isinya ni. Je eje bénga go nga je nengu isinya kangnye base tobe kanga. Kur kangnye ná, nga porengu kusinga kolo nga néngu isinya go gumnya ’dé lay, nga jibengu na kanyane go domo sé yome, ’dewgere nga jibengu na kirbe go duninya koro sé yome lay ’dé ga. Kur kangnye ná, kara kangnye je baage da misew ni. Dage kangnye ne kanyane go domo ba oom kirbe kege del, ne mani ba wayege dojo kolo baage da isinya go sore na tom kolo habe na kulongo eywang ’dé, ’dewgere goolege kara go na tedige ’dé tum lay. Dage kangnye ’bedeng, wayege dojo kolo sonduro go bayndi induwa key lay, kirbe go jene na cam lay, kulongose, ’dewgere ne kanya kong go ’dang mani tum lay. Ginanogo Jak der tey mani, « bayndi na baa da kanya gise kur ni ná, ne kanya koliy go isinya go seje da ne day kusiy kulendiy ni » (Jak 1:14).

6. Ne me ba nga sénengu nee kúra gise cadinga ga.

⁶ Manina, gi sen godile kam kinye ga. Na kawriy bénga go nga sagle bé kusinga ’dé lay, nga ’dabinye godile kanga kinye ’dewgere, nga kirbe go nga na esuwa neny go nanga je íre na ese da kanya gise kur ni lay (1 Jan. 1:8). Pol kijiri bé ‘dage go nage na tuno Kumno key’ na gulage kusige na kúray kolo baage na da kanya gise kur ni ’dé (Gal. 6:1). Nga sénengu kusinga nee kúra lay, nga sénengu gaw go je éje bénga kur kangnye go nga je baangu da isinya ni lay (2 Kor. 13:5).

7. Da ne kur kongo ni ba nga goolengu kusinga na kúray da màni ga. Aga kanya pina gusu na.

⁷ Kur go nga senngu ne kur kongo ba nga je baangu da kanya gise kur ni ’de ná, nga néngu ne me ga. Nga germengu íre ese kanga tey. Agangangu kanya pina gusu na. Da kurweley go kaale ni ná, burgu kubro kinye ba esige ’dé neny del. Ne mani ba, ge je sí kara kolo ngemege. Ne mani gag, nga « goolengu kusinga na kúra » da kanya kinye ped go je éjege na indinga go nga baangu na da isinya ning (1 Kor. 9:27).

NOGO NAA BA GI ’DABE KUSUM BÉ KANYA GISE KUR ’DÉ GA

8-9. Nogo naa ba kormo muduro go ge yaa koliy da Kolo yóro sapitre 7 ning ná, ’bal go jibe isinya go gumnya sé yome ga (Kolo yóro 7:​8, 9, 13, 14, 21).

⁸ Nogo naa ba ge né isinya ’dé ga. Gulangangu kanya go nga kunjilengu da kanyane go kormo muduro key go ge yaa koliy da Kolo yóro sapitre 7 ning. Kormo mudurong wel na tama do gawlang. Berse go 22 yaa na « day se », baa da toro ni kabla. Alla, ginanogo berse kangnye gilge mani ná, cub ’bey go baa da toro ni kabla ná, nedi kanya kangnye sam na sam ba, baadi na da isinya ni.

⁹ Nedi ne me ba baadi na da isinya ni ga. Go ca tumo ná, na mboriyo mira na ’dalang « ba kaaldi na kire go mira na tama do [gawlang] koro ». Ping ’bedeng, je e na kire go je e tugu koro (tub Kolo yóro 7:​8, 9). Kur go gooldu ná, ay gare ’dé. Nedi isang pina ’dé, alla ’dedu isimiy gbigim lay, ’dengli kolo koro kur go yaa béy go nadu je walwi kanya kubaro go gisi jalwalom dam ’dé kolo gile béy go nadu ne tama do kúra (tub Kolo yóro 7:​13, 14, 21). Mabana kormo mudurong kolong na jub kimdi kinye go éje na indiy go ne na isinyang sú yuma ná, je age kusiy ’dabe da kanya gise kur ni ’dé lay, je nédi isinya ’dé tum lay.

10. Ne me ba dam ’dé éje na bay go tabe Kumno go né kanya ginane kormo muduro go maktub go Kolo yóro yaa koliyng ga.

¹⁰ Kolong kaang gil kanya go ’bal go éje bé bay go tabe Johba go kongo-kongo pinya lay. Bayndi go tabe Kumno dam ’dé ne isinya go gumnya lay, dam ’dé kirbe go kanyang na eje « éje car béy ». Dam ’dé yaa na : « Ng gool isang da timening ni ’dé. » Alla, mabana kurbu da kanya go kaalng ni kúra ná, je sene go nadi na kirbe go kúra ’dé lay, nedi kanya kinye go eje na indiy go baa na da isinya ni lay. Manina, nadi na boge kinye go kúra ’dé ga. Sanydi kindiy na kirey ’dé ga. Manina, edi da kur go kretinye ’bal go é da màni ’dé, ’dewgere edi da sit internet kúra ’dé ni ga. Manina, banydi go ole Kumno lay, go tibe Bible lay, go e da dawe ca kinye ni, ’dewgere go jee alé ga. Ginane kormo muduro key go da maktub go Kolo yóro ni mani ná, kanya kinyeng ejege éje ’barjal ’dé.

11. Go nga baangu da isinya ni ’dé ná, ne me ba nga séngu kusinga yome na indiy ga.

¹¹ Kunjilingangu ne me ga. Nga narengu kusinga go ne isinya tew ’dé. Alla, nga jibengu kanya go éje na bayndi go né isinyang sé yome. Ne kanya go Salomon kunjili da kanya kaale go gisi kormo mudurong lay, tama do gawlang go kijiridi da maktub go Kolo yóro ning. Salomon yaa kolo tama do ne kilang taang be na gile ginane kaang mani : « Kanya baa da kire koro ni ’dé » (Koy. 7:25). Kin yaadi ’bedeng na : « Aga kire kom yuma na undo, ira mira na kúl koro kibiy ’dé » (Koy. 5:​3, 8). Go nga baangu da isinya ni ’dé ná, « úrnga yuma » na kanya go je éje na indinga go nga baangu na da isinya nib. Ne mani ba, súnga kusinga yuma na kanya kinye, ’dewgere na guye kinye go dam ’dé je jogi ’bangnyadinga kinye ’dé, alla ne kanya gise kur béngang (Mat. 5:​29, 30).

12. Job ír njang go né me ga lay, nogo naa ba dandiy da kanya gise kur ni lay ga (Job 31:1).

¹² Go nga néngu kanya go éje na indinga go nga baangu na da isinya ni ’dé ná, nga narengu kunsiga go ne kanya kangnye. Ne kanya go Job ne. ‘Teydi tisigi na kindiy’. Tey go dere nogo, nar kusiy go sé kindiy da tama do ’dang caro ni na kirbe go misew (tub Job 31:1). Job só kibiy go ayng, nogo « sí kusiy yom » na misew go ne. Danga pinya ná, súnga kusinga yuma na kanya go je éje na indinga go nga baangu na da kanya gise kur ni lay.

13. Kolo me ba nga goolengu kirbe kanga na kúray ga (gula poto lay).

¹³ Nga goolengu kirbe kanga na kúray (Ode. 20:17). Kara kangnye kirbige go mabana nga je kirbingu da kanya isinya cay ni base go ney ná, isang go sinya na da màni ’dé. Kirbe kinye kolong na kirey ’dé. Bayndi go je kirbi da kanya go isinya cay ni ná, je asi kirbe key na kanya go sinya. Kirbe kinye kolong, je eje na kanya gise kur kinye go, ge waye na indige dojo kolo ge íre na ese. Alla kirbe go sinya je éje bénga kandi. Nga néngu ne me ga. Jubnganguge keleng sú yuma lay, ginanganguge na kirbe kinye go aywa ndann lay. Mabana nga je nengu ginane kolong mani ná, kirbe kanga kinye go sinya kolong je wéyege ne kirbe go esi go nga wayengu na indige dojo kolo jibege na sé yome ’dé ale lay, je éjege na indinga go nga néngu na isinya go gumnya ’dé lay (Pil. 4:8 ; Kol. 3:2 ; Jak 1:​13-15).

14. Go nga jibengu kanya gise kur kinye sé yome nà, ne me ba nga senengu nee kúra ga.

¹⁴ Go nga jibengu kanya gise kur sé yome ná, nga sénengu nee kúra go só agekubu Johba key ná, na kawriy bénga jumar. Kur kangnye ná, je ese bénga go nga ’dengu kirbe kanga lay, na kanya go nga tobngung go é boge tum na kanya go je aany Johba kindiy. Alla pore kusu kanga je boge kusinga ni eye gina tib ’dé : nga je habengu jalwalom go da kirbe kanga ni.

15. Nogo naa ba ngeme kirbe kanga na kúray ná, je ojenga go nga írengu na ese da kanya gise kur ni ga.

¹⁵ Nga ngemengu kirbe kanga na kirey kúra. Mabana nga kunjulungu go ’dade isinya lay’, ‘tobe kanyane go kúra’ lay ná, nga je írengu ese go ne kanya kúra lay, nga je jibengu kanya kinye go éjege na indinga go nga baangu na da isinya ning sé yome lay (Amos 5:15). Ping ’bedeng, mabana nga ngimangu kirbe kanga na kúray ná, nga je habengu esuwa lay, nga je ’balengu go íre ese da kanya gise kur go je éje ni, ’dewgere day go nga ’balngu go jibey sé yome ’déng tum lay.

16. Nogo naa ba guye kinye go da kire Kumno key ni ojenga go nga jenengu na cogom ga (gula poto lay).

¹⁶ Nogo naa ba nga ngemengu kirbe kanga na kúray ga. Nogo nga nengu guye kinye go da kire Kumno key ni. Dawe ca kanga kinye, ’dewgere alé go jee je narnga kire go nga néngu isinya. Alla nga je asingu kirbe kanga go aanye Johba kindiy (Mat. 28:​19, 20; Heb. 10:​24, 25). ’Bedeng, kur go nga je tibngu kolo Kumno key lay, nga je kirbingu da màni lay ná, nga je ngermingu nenogoca kanga go ne kanya kúrang tey lay, nga je ’dadingu kanya go sinya tum lay (Jes. 1:8 ; Kir. 1:​2, 3 ; 119:​97, 101). ’Dangangu kulendinga bura da kolo go Jesu yaa bé bogey kinye kaang ni : « Ulangu kolo ngu boge na da kanya gise kur ni ’dé » (Mat. 26:41). Kur go nga je gayngu kolo na Bádinga go da tele dana na kire go ole ná, nga je ’dengu béy kire go di ujanga lay, go di girma tobe kanga go aanye kindiy tey tum lay (Jak 4:8).

JINA NA KUNUM KPENG

17. Ne godile go esuwa go kongo ba Piyer way na indiy dojo ga.

¹⁷ Nga ’balngu go ’dee kanyane kanga kangnye go kúra ’déng sé. Nga je kine goolengu go godile kanga kangnye esige neny. Ne kanya go an da Piyer cay ni. Kur go manydi kolo ca subu da Jesu cay ni ná, ne sondire bayndi induwa ba ney (Mat. 26:​69-75). Alla kur go na kusu hamle derdi to naji da kara bore sariya timedige ni ná, gildi go dam ’dé nany an del ca da sonduro keyng ni (Kan. 5:​27-29). Kur go ’digle kab kaal ’de ná, « ne kolo sondiridi kara go walwe banya » ba se banyndi go lee kanya na kara go ne Jup kinye ’déng (Gal. 2:​11, 12). Sonduro keyng king an kusuro ’bedeng. Dam ’dé go kinding ná, ’de sonduro keyng sí ’dé.

18. Mabana nga kirbingu go nanga ayngu banga da godile kanga kinye ni ’beey pinya ná, ne me ba nga néngu ga.

¹⁸ Ginane Piyer key mani ná, nga je kine wayengu dojo na godile go nga kirbingu go nanga ay banga da cay ni aleng. ’Bendinga kong yaa na : « Kur ng bany go goole bideyo go kara go na tedige ’bal ginane ’digle 10 mani ná, ng kirbi go nang ay banga da cay ni ale. Alla godile kolong sí ginane kirga tonyo go wel bore go cale oomeng mani. » Go kúrang ná, ’bendingang boy kabiy da turgey ni ’dé. Sendi go na da kurweley ni ped ná, nany waye dojo na godile key lay, dam ’dé da jene key go da duninya go culo kaang ni lay. Nedi kanya na kirbe key koli ped kolo nare na kusiy go goole bideyo go kara go na tedige lay, tamay dage na bawda kinye go da kongregasinyo key ni ojiyge lay.

19. Mabana nga anngu del ca da godile kanga kangnye ni ’dé ná, nga néngu ne me ga.

¹⁹ Mabana nga anngu del ca da godile kanga kangnye ni ’dé ná, ne me ba ojenga go nga néngu na kanya go na kirey ’déng ’dé ga. Nangangu guye na gile go Jesu key kaang : « Jinangu na kundungu kpeng. » Mabana nga goolngu kusinga go nanga esi ’beey pinya ná, ’dabangangu kusinga bé kanya gise kur ’dé (1 Kor. 10:12). Nangangu guye na kanya kinye go nage na kawdige béngang kog. Kolo yóro 28:14 yaa na : « Kulongo eywa bé bayndi go jen na kindiy kpeng » (2 Piy. 3:14).

KANYA KÚRA KINYE GO GI JE HABE KUR GO GI JEN NA KUNUM KPENG

20-21. 1) Mabana nga jinangu na kindinga kpeng kolo nga baangu na da kanya gise kur ni ’dé ná, ne me kinye go kúra ba nga je habengu da màni ga. 2) Mabana nga nangu kanya go nga ’balngu go néng ná, ne me ba Johba je béngangu ga (2 Korente 4:7).

²⁰ Nga sénengu gaw go pore kusu kanga go je na na kindinga kpeng lay, go nga baangu na da kanya gisekur ni ’dé layng ná, na kawriy neny. Só agekubu Johba kaykinye ná, je bénga kulongo eywa dele « kulongo go eywa go mani sam ’bey go da isinya go ne ni » (Heb. 11:25 ; Kir. 19:8). Ne kolo me ga. Bekolo ge nengangu ne kolo nga sóngu agekubu kaykinye (Age. 1:27). Ne day kolong mani ba, nga je habengu na kirbe go kúra lay, nga je ngemengu na kulongo wele perere kanga go jene na kire kindinga gag girmiling lay (1 Tim. 6:12; 2 Tim. 1:3 ; Jud 20, 21).

²¹ Nogo kindi « siikusinga nogo godile ». Tey go dere ná, nogo nga nangu na esuwa ’déng ne mani ’dé. Johba tob go ojengangu (tub 2 Korente 4:7). Sinangangu go ne esuwa go del mbaj-mbajng ba je béngadi. « Esuwa go del mbaj-mbajng », tey go dere nogo mabana nga tobngu go ane dele ca da kanya gise kur ni ná, ne danga ba nga porengu kusinga. Sinangangu gaw go mabana nga je porngu kusinga ná, Johba je benga esuwa go nga je toninguy kur go nga je engu tinyay (1 Kor. 10:13). Na oje go Johba key ná, nga je jenengu na kindinga kpeng lay, nga je baangu na da kanya gise kur ni ’dé lay.