October

Kana fokuñwi kumibelanga taata kuipeya kuutwa? Mulena Davida ni yena fokuñwi neku mubelanga taata kuipeya kuutwa; kacwalo, naalapezi ku Mulimu kuli: “Uzusuluse ku na moya wa kulata kukuutwa.” (Samu 51:12) Davida naalata Jehova. Niteñi, ka linako zeñwi neku mubelanga taata kuipeya kuutwa, mi ni luna lukopananga ni butata bobuswana. Kabakalañi? Libaka lapili kikuli, luhozize mukwa wa kusaipeya kuutwa. Libaka la bubeli kikuli, Satani uzwelapili kulika kulukukueza kukwenuhela Jehova sina mwanaaezelize. (2 Makor. 11:3) Libaka labulaalu kikuli, lupila ni batu babanani moya wa bukwenuheli, “ona moya osebeza cwale kwa bana babasa utwi.” (Maef. 2:2) Lutokwa kueza ka taata kulwanisa mukwa wa kueza sibi ni kuhanyeza Diabulosi ni batu baba lukukueza kusautwa Mulimu. Luswanela kueza molukonela kaufela kuutwa Jehova ni batu bafile maata a kuluetelela. w23.10 6 ¶1

Luitutañi kwa makazo yanaaezize Jesu ya kufetula mezi kuaeza waine? Luituta kuba ni buikokobezo. Jesu naasika itumba ka za makazo yanaaezize yeo; mane naasika itumba nihanyinyani ka za lika zanaaezize. Kono naabonisize buikokobezo ni kukuta-kutela kufa Ndatahe kanya ni tumbo. (Joa. 5:​19, 30; 8:28) Haiba lulikanyisa Jesu ka kuzwelapili kuba ni buikokobezo, haluna kuitumba kabakala lika zelupetile. Luitumbe kabakala tohonolo yelunani yona ya kusebeleza Mulimu yomunde. (Jer. 9:​23, 24) Haike lumufe tumbo yemuswanela. Kaniti luli, hakuna nto yende niyekana yelukona kupeta lusatusiwi ki Jehova! (1 Makor. 1:​26-31) Haiba luba ni buikokobezo, haluna kubata kulumbiwa kabakala lika zende zeluezelize batu babañwi. Lukaba ni tabo ka kuziba kuli Jehova wabona zelueza mi waitebuha zona. (Mubapanye Mateu 6:​2-4; Maheb. 13:16) Kaniti luli, haiba lulikanyisa Jesu ka kuba ni buikokobezo, lukatabisa Jehova.—1 Pit. 5:6. w23.04 4 ¶9; 5 ¶11-12

Ka kususumezwa ki moya wa Mulimu, muapositola Paulusi naasusuelize Bakreste kuisa pilu ku za babañwi. Lukona kusebelisa cwañi kelezo yeo haluli kwa mikopano ya puteho? Ka kuhupula kuli sina luna, babañwi ni bona babata kualaba. Halunyakisiseñi mutala wo. Hamuambolisana ni babañwi, kana mukabulela hahulu kuli mane babañwi hababi ni kolo ya kubulela sesiñwi kwateñi? Batili! Mukabata kuli ni bona babulele sesiñwi kwateñi. Ka mukwa oswana, lubata kuli mizwale ni likaizeli babañata baalabe kwa mikopano ya puteho. Mane nzila yeñwi yende hahulu yelukona kususueza ka yona mizwale ni likaizeli baluna ki ka kubafa kolo ya kualaba kuli babonise tumelo yabona. (1 Makor. 10:24) Likalabo zaluna halili zekuswani, lukafa babañwi kolo ya kualaba. Nihaike kuli kalabo yamina ki yekuswani, musike mwabulela lisupo zeñata. Haiba mukwahela lisupo kaufela ze mwa paragilafu, babañwi habana kuba ni za kubulela. w23.04 22-23 ¶11-13

Luswanela kuhupula kuli nto ya butokwa ki kuzwelapili kutusa babañwi, sihulu ka kueza musebezi wa kukutaza. Luswanela kuba batu babakona kucinca ka bunolo halukutaza. Lukopananga ni batu babanani litumelo ni mibonelo yeshutana-shutana, ili babazwa mwa lisimuluho zeshutana-shutana. Muapositola Paulusi naakona kucinca ka bunolo, mi ni luna lwakona kuituta kwa mutala wahae. Jesu naaketile Paulusi “kuba muapositola wa ba macaba.” (Maro. 11:13) Kacwalo, Paulusi naakutalize kwa Majuda, Magerike, batu babaitutile, batu ba mwa mahae, makwambuyu ba muuso, ni malena. Kuli afite kwa lipilu za batu babashutana-shutana bao, Paulusi naabile “lika kaufela kwa batu ba mufuta kaufela.” (1 Makor. 9:​19-22) Naaisanga hahulu pilu kwa lizo, lisimuluho, ni litumelo za batu banaakutaza ku bona mi naacinca-cincanga mukutalezo wahae kulikana ni batu banaakutaza ku bona. Ni luna lwakona kuekeza kwa buikoneli bwaluna bwa kukutaza haiba lucinca mitahisezo yaluna ka bunolo ni kulika kunahana nzila yende ya kutusa ka yona mutu ni mutu yelukutaza ku yena. w23.07 23 ¶11-12

Bunolo ki kalemeno kakabonisa kuli mutu unani maata mi haafokoli. Mutu utokwa kuba ni maata kuli aeze lika ka kuwa pilu hakopana ni muinelo otaata. Bunolo ki kalulo ya “muselo wa moya.” (Magal. 5:​22, 23) Linzwi la Sigerike lelitolokilwe kuli “bunolo” fokuñwi neliitusiswanga kutalusa pizi ya mwa naheñi yetwaelizwe kupila ni batu. Mueze inge bababona pizi ya mwa naheñi yelutilwe kuba ni bunolo. Nihaike kuli pizi yeo ibunolo, isanani maata. Ki lika mañi zekona kulutusa kuba bababunolo ni kuba ni maata ka nako yeswana? Halukoni kuba ni lika zeo ka ili luna. Lutokwa kulapela ku Mulimu kuli alufe moya wahae, ni kumukupa kuli alutuse kuba ni kalemeno ka butokwa kao. Kunani mitala ya batu babañata babaitutile kuba bababunolo. Ka mutala, mizwale ni likaizeli babañata babonisize bunolo hane balwaniswa ki batu babañwi, mi kueza cwalo kutahisize kuli batu babañwi babe ni mubonelo omunde ka za Lipaki.—2 Tim. 2:​24, 25. w23.09 15 ¶3

Mwa pono yesabisa yanaaboni muapositola Joani, naaboni baana-bahulu ba 24 kwa lihalimu inze balapela Jehova. Nebalumbeka Mulimu ka kubulela kuli waswanela kufiwa “kanya ni likute ni maata.” (Sin. 4:​10, 11) Mangeloi asepahala ni ona anani mabaka amañata a kulumbeka Jehova ni kumukuteka. Apila kwa lihalimu ni yena mi amuziba hande hahulu. Alemuhanga tulemeno twanani tona mwa lika zaeza. Hanzaa bona lika zaeza Jehova, asusuezwanga kumulumbeka. (Jobo 38:​4-7) Ni luna luswanela kulumbeka Jehova mwa litapelo zaluna, kumutaluseza zelulata ni zeluitebuha ka za hae. Hamunze mubala ni kuituta Bibele, mueze momukonela kaufela kulemuha tulemeno twa Jehova tomutabela hahulu. (Jobo 37:23; Maro. 11:33) Hasamulaho, mutaluseze Jehova momuikutwela ka za tulemeno to. Hape luswanela kulumbeka Jehova kabakala kuli walutusanga ni kutusa mizwale ni likaizeli baluna.—1 Sam. 2:​1, 2. w23.05 3-4 ¶6-7

Ka 1919, Babilona Yomutuna naatuhezi kuba ni maata fahalimwaa batu ba Mulimu. Ka silimo seo, “mutanga yasepahala yanani kutwisiso” naaketilwe, mi naaketilwe ka nako yeswanela kuli aamuhele batu ba lipilu zende mwa nzila yenca yenesazo lukiswa, yona “Nzila Yekenile.” (Mat. 24:​45-47; Isa. 35:8) Lwaitumela kwa musebezi one baezize babeleki babasepahala ba kwamulaho bao kakuli musebezi wabona utusize kuli babazamaya mwa nzila bazibe zeñata ka za Jehova ni ka za milelo yahae. (Liprov. 4:18) Hape batusizwe kupila ka kuya ka likuka za Jehova. Jehova naasalibeleli kuli batu bahae baeze licinceho zene batokwa kueza honafo feela. Kono utusize batu bahae kueza licinceho hanyinyani-hanyinyani. Kaniti luli, kaufelaa luna lukaba ni tabo haluka kona kutabisa Mulimu mwa lika kaufela zelueza! Mukwakwa ni mukwakwa utokwa kulukiswanga kamita kuli uzwelepili kuba mwa muinelo omunde. Kuzwa feela ka 1919, musebezi wa kulukisa “Nzila Yekenile” uzwezipili kuezwa kuli utuse batu babañata kuzwa ku Babilona Yomutuna. w23.05 17 ¶15; 19 ¶16

Mizwale ba mwa Sitopa Sesietelela balutile batusi ba mwa tutengo totushutana-shutana twa Sitopa Sesietelela. Ka nako ya cwale, batusi bao bapeta misebezi yemiñata mwa kopano ka busepahali. Baitukiselize kuzwelapili kueza musebezi wa kubabalela lingu za Kreste. Bakreste babatozizwe babasali fa lifasi habaka angelwa kwa lihalimu ibato ba kwa mafelelezo a ñalelwa yetuna, batanga ba Jehova fa lifasi bakazwelapili kumusebeleza ka busepahali. Lwaitumela kwa ketelelo ya Jesu Kreste, kakuli ki yona yekatahisa kuli kube cwalo. Ki niti kuli ka nako yeo lukalwaniswa ki Gogo wa kwa Magogo, ili linaha zekaswalisana hamoho. (Ezek. 38:​18-20) Kono kusina taba ni twaniso yeo yekaba teñi ka nakonyana, batanga ba Jehova bakazwelapili kumusebeleza. Kusina kukakanya, uka balamulela! Mwa pono, muapositola Joani naaboni “buñata bobutuna bwa batu” ba lingu zeñwi za Kreste. Joani naataluselizwe kuli “buñata bobutuna bwa batu” bao, kaufelaa bona bazwa “mwa ñalelwa yetuna.” (Sin. 7:​9, 14) Kacwalo, lunani buikolwiso bwa kuli Jehova uka basileleza! w24.02 5-6 ¶13-14

Ki lika mañi zeluswanela kueza kuli lufiwe moya okenile? Luswanela kulapela ku Mulimu kuli alufe ona, kuituta Linzwi la Mulimu lelitahile ka kususumezwa ki moya wahae, ni kuswalisana ni kopano yahae yeetelelwa ki moya wahae. Kueza cwalo kuka lutusa kuba ni “muselo wa moya.” (Magal. 5:​22, 23) Mulimu ufanga feela moya wahae okenile kwa batu babanahana lika zende ni babanani muzamao omunde. Haana kuzwelapili kulufa moya wahae haiba lika zelunahana lifosahalile mi lueza lika zeo. (1 Mates. 4:​7, 8) Hape kuli luzwelepili kufiwa moya okenile, luswanela kutokomela kuli ‘halunyefuli bupolofita.’ (1 Mates. 5:20) Linzwi la “bupolofita” leliitusisizwe fa liama kwa litaba zalufa Jehova ka kuitusisa moya wahae, zekopanyeleza lizazi la Jehova ni mafelelezo a lifasi. Haluswaneli kukasheza lizazi leo kwapili ka kunahana kuli Armagedoni haina kutaha mwa mazazi aluna. Kono luswanela kulihupula ka kuzwelapili kuba ni muzamao omunde ni kupateha mwa “likezo za busepahali ku Mulimu.”—2 Pit. 3:​11, 12. w23.06 12 ¶13-14

Ka kuba Bakreste, ki lika mañi zeluswanela kueza haiba fa kapangaliko kaluna kutaha maswaniso a mapunu? Luswanela kutalimela kusili kapili-pili. Nto yekona kulutusa kuunga muhato wo ki kuhupula kuli nto ya butokwa hahulu mwa bupilo bwaluna ki silikani saluna ni Jehova. Kono mane nihaiba maswaniso asaangiwi kuli ki maswaniso a mapunu akona kutahisa kuli lube ni takazo ya kueza somano. Ki kabakalañi haluswanela kuatokolomoha? Bakeñisa kuli halubati kueza nto ifi kamba ifi yekona kutahisa kuli lubuke ni mutu nihaiba mwa pilu yaluna. (Mat. 5:​28, 29) Muuna-muhulu yomuñwi yabizwa David yapila kwa Thailand utalusa kuli: “Niipuzanga kuli: ‘Nihaike kuli maswaniso a haki a mapunu luli, kono kana nikatabisa Jehova haiba nizwelapili kuabuha?’ Kueza cwalo kunitusanga kueza likatulo zende.” Kuba ni sabo yeswanela ya kusaba kufoseza Jehova kulutusa kueza likatulo zende. Kusaba Mulimu ki ona “makalelo,” kamba mutomo wa “butali.” w23.06 23 ¶12-13

‘Mizuzu ya mwahali’ ikona kutalusa liputeho zaluna. Ka nako ya ñalelwa yetuna, Jehova ulusepisa kuli uka lusileleza ibile feela luzwelapili kumusebeleza hamoho ni mizwale ni likaizeli baluna. Ka mukwa ocwalo, luswanela kueza molukonela kaufela kulata hahulu mizwale ni likaizeli baluna ka nako ya cwale isiñi feela kutuhelela bufokoli bwabona. Kueza cwalo kukona kutahisa kuli lupunyuhe. Fa “Lizazi la Jehova lelituna” batu kaufela bakakopana ni miinelo yetaata. (Zef. 1:​14, 15) Batu ba Jehova ni bona bakakopana ni miinelo yetaata. Kono haiba luitukiseza ka nako ya cwale, haluna kuikalelwa ka nako yeo mi lukatusa babañwi. Lukatiyela miinelo yetaata kaufela yeluka kopana ni yona. Mizwale baluna habaka kopana ni miinelo yetaata, lukaeza molukonela kaufela kubatusa ka kubabonisa mukekecima ni kubafa zebatokwa. Mi lukaswalisana hahulu ni mizwale ni likaizeli baluna bolulata hahulu. Mi Jehova uka lufuyaula ka kulufa bupilo bobusa feli mwa lifasi lelinca, ili mo likozi ni manyando halisana kuhupulwa.—Isa. 65:17. w23.07 7 ¶16-17

Linzwi la Mulimu hañata litalusanga baana bane banani tumelo kuli nebanani maata hahulu. Kono nihaiba baana bane batiile hahulu kamita nebasa ikutwangi cwalo. Ka mutala, Mulena Davida fokuñwi naaikutwanga kuli ‘naatiile sina lilundu,’ kono fokuñwi ‘naasabanga hahulu.’ (Samu 30:7) Nihaike kuli moya wa Mulimu neutusanga Samisoni kuba hahulu ni maata, naaziba kuli hanaasike atusiwa ki Mulimu, “[naakafokola] ni kuba inge batu babañwi kaufela.” (Baat. 14:​5, 6; 16:17) Jehova ki yena yanaafile baana babasepahala bao maata. Muapositola Paulusi ni yena naalemuhile kuli naatokwa kufiwa maata ki Jehova. (2 Makor. 12:​9, 10) Naakatazwanga ki makulanu. (Magal. 4:​13, 14) Fokuñwi ni yena neku mubelanga taata kueza zelukile. (Maro. 7:​18, 19) Mi fokuñwi naabanga ni lipilaelo mi naaikalelwanga ka za lika zeneka ezahala ku yena. (2 Makor. 1:​8, 9) Niteñi, Paulusi hanaaikutwanga kufokola, naabanga ni maata. Ka mukwa ufi? Jehova naafanga Paulusi maata anaatokwa kuli azwelepili kuitiisa. w23.10 12 ¶1-2

Haiba ka linako zeñwi luikutwanga kuli halu ba butokwa, luswanela kuhupula kuli Jehova naaluhohezi ku yena. (Joa. 6:44) Walemuhanga tulemeno twaluna totunde tolusa lemuhangi luna, mi waziba lipilu zaluna. (2 Makol. 6:30) Kacwalo, lwakona kumusepa halutaluseza kuli lu ba butokwa hahulu. (1 Joa. 3:​19, 20) Pili lusika ituta kale niti, babañwi ku luna neluezanga lika zesa lutahiseza kuli luikutwe mulatu. (1 Pit. 4:3) Nihaiba Bakreste babasepahala, banani bufokoli bobuñwi bobaikataza kufelisa. Kana munyaziwa ki pilu yamina? Haiba ki cwalo, muzibe kuli haki mina munosi, batanga ba Jehova babañwi babasepahala bakile baba ni maikuto acwalo. Ka mutala, muapositola Paulusi naaikutwanga hahulu mulatu hanaahupulanga lika zanaaezize kwamulaho. (Maro. 7:24) Ki niti kuli Paulusi naabakezi libi zahae mi naakolobelizwe. Niteñi, naabulezi kuli naali “yomunyinyani hahulu kwa baapositola,” ni kuli naali “wapili” kwa baezalibi.—1 Makor. 15:9; 1 Tim. 1:15. w24.03 27 ¶5-6

Tuto yeñwi yeluituta kwa katulo yemaswe yanaaezize Mulena Joasi kikuli luswanela kuketa balikani babaka lususueza kueza lika zende, ili balikani babalata Jehova ni bababata kumutabisa. Haluswanela kuswalisana feela ni litaka zaluna. Muhupule kuli Joasi neli mwanana hahulu ku mulikanaa hae Jehoyada. Hamuketa balikani, muipuze kuli: ‘Kana banitusa kutiisa tumelo yaka ku Jehova? Kana banisusueza kupila ka likuka za Mulimu? Kana baambolanga ka za Jehova ni litaba za niti zalufile? Kana bakuteka likuka za Mulimu? Kana banibulelelanga feela litaba zenibata kuutwa, kamba kana babanga ni bundume bwa kunifa kelezo hanieza mafosisa?’ (Liprov. 27:​5, 6, 17) Kubulela feela niti, hamuswaneli kuba ni balikani babasa lati Jehova. Kono haiba munani balikani babalata Jehova, muzwelepili kuswalisana ni bona, mi baka mitusa.—Liprov. 13:20. w23.09 9-10 ¶6-7

Alfa ki taku yapili mwa sipeleta sa Sigerike, mi omega ki yona taku ya mafelelezo. Ka kubulela kuli ki yena “Alfa ni Omega,” Jehova ubonisa kuli hakala kueza nto yeñwi ubonanga teñi kuli yapetiwa ka kutala. Jehova hasaabupile Adama ni Eva, ali ku bona: “Mupepe mi muate, mutaze lifasi mi mubuse fahalimwaa lona.” (Gen. 1:28) Ka nako yeo, kuswana feela inge kuli Jehova naabulela kuli “Alfa.” Jehova naatalusize mulelo wahae ka kuutwahala kuli: Nako ikataha ili fo batu babapetahalile babasimuluha ku Adama ni Eva bakataza lifasi ni kutusa kuli libe paradaisi. Ka nako yeo, kukaswana feela inge kuli Jehova ubulela kuli “Omega.” Jehova hasaafelize kubupa “mahalimu ni lifasi ni ze ku zona kaufela,” naabulezi taba yeñwi yebonisa kuli mulelo wahae ukatalelezwa. Jehova naafa bupaki bwa kuli, hakuna nto niyekana yeka mupaleliswa kupeta mulelo wahae ka za batu ni lifasi. Ukapetiwa ka kutala kwa mafelelezo a lizazi labu 7.—Gen. 2:​1-3. w23.11 5 ¶13-14

Musipili otaata wa kuzwa Babilona kuya Isilaele neukona kuunga nako yebato ba likweli zeene, kono Jehova naasepisize kuli naakazwisa nto ifi kamba ifi yenekona kubasitatalisa mwa nzila. Majuda bane basepahala nebaziba kuli nebaka fumana limbuyoti zeñata hahulu hane bakakutela kwa naha yabona ya Isilaele kufita lika zene bakatokwa kuitombola. Mbuyoti yetuna hahulu yene bakafumana neiama bulapeli bwabona ku Mulimu. Nekusina tempele ya Jehova mwa Babilona. Nekusina aletare fone bakona kufela Maisilaele matabelo sina mone uboniseza Mulao wa Mushe, mi nekusina baprisita bane baonga-ongilwe hande kuli bafe matabelo ao. Kutuha fo, batu bane balapela milimu isili neli babañata hahulu kufita batanga ba Jehova, mi batu bao nebasa kuteki Jehova kamba likuka zahae. Kacwalo, Majuda babañata-ñata bane balata Mulimu nebanyolezwi hahulu kukutela kwa naha yahabo bona kuli bayo lapela Mulimu ka nzila yelukile hape. w23.05 14-15 ¶3-4

Lutokwa kutusiwa ki moya okenile wa Mulimu, kuli luzwelepili kupila “sina bana ba liseli.” Kabakalañi? Kakuli haki nto yebunolo kuzwelapili kuba babakenile mwa lifasi le mokuatile hahulu muzamao wa buhule. (1 Mates. 4:​3-5, 7, 8) Moya okenile wakona kulutusa kusakukuezwa ki minahanelo ya batu ba mwa lifasi le, ili babasaangi lika sina mwaalingela Mulimu. Moya okenile hape wakona kulutusa kuba ni “mufuta kaufela wa bunde ni kuluka.” (Maef. 5:9) Nzila yeñwi yelukona kufumana ka yona moya okenile, ki ka kuukupa. Jesu naabulezi kuli Jehova “ukafa hahulu moya okenile ku babamukupa.” (Luka 11:13) Hape luamuhelanga moya okenile halulumbeka Jehova hamoho kwa mikopano ya Sikreste. (Maef. 5:​19, 20) Moya okenile wa Mulimu uka lutusa hahulu kupila ka nzila yetabisa Mulimu. w24.03 23-24 ¶13-15

Kana mutokwa kuba hahulu ni pilu-telele? Haiba ki cwalo, mulapele ku Jehova kuli mube ni kalemeno ka. Pilu-telele ki kalulo ya muselo wa moya. (Magal. 5:​22, 23) Kacwalo, lwakona kukupa Jehova kuli alufe moya okenile ni kulutusa kubonisa muselo waona. Haiba lukopana ni muinelo okona kulupaleliswa kuba ni pilu-telele, luswanela ‘kuzwelapili kukupa’ moya okenile kuli ulutuse kuba ni pilu-telele. (Luka 11:13) Hape lwakona kukupa Jehova kuli alutuse kuunga lika sina mwaliingela. Hamulaho wa kulapela, luswanela kuikataza kubonisa pilu-telele zazi ni zazi. Haiba luzwelapili kulapela kuli lube ni pilu-telele ni kuikataza kuibonisa, lukaba hahulu ni kalemeno kao mi luka kabonisanga. Kunahanisisa fa mitala ya mwa Bibele hape kwakona kulutusa. Mwa Bibele kunani mitala yemiñata ya batu bane babonisize pilu-telele. Kunahanisisa mitala yeo, kwakona kulutusa kuziba linzila za kubonisa ka zona kalemeno kao. w23.08 22 ¶10-11

Jesu naakolwisize muapositola Pitrosi kuli Jehova naaka mubabalela. Jesu yanaazusizwe kwa bafu naaezize makazo yeñwi kuli Pitrosi ni baapositola babañwi bafumane litapi. (Joa. 21:​4-6) Kusina kukakanya, makazo yeo neikolwisize Pitrosi kuli Jehova naaka mutusa kufumana lika za kwa mubili zanaatokwa. Mwendi muapositola yo naahupuzi manzwi anaabulezi Jesu a kuli Jehova ukababalela batu ‘bababata pili Mubuso.’ (Mat. 6:33) Lika zeo kaufela nelitusize Pitrosi kuunga musebezi wa kukutaza kuba wa butokwa hahulu mwa bupilo bwahae kufita musebezi wa bundui. Naakutalize ka bundume fa lizazi la Pentekota ya 33 C.E., mi naatusize batu babañata-ñata kuamuhela taba yende. (Lik. 2:​14, 37-41) Mi hasamulaho, atusa Masamaria ni ba Macaba kuamuhela Kreste. (Lik. 8:​14-17; 10:​44-48) Kaniti luli, Jehova naaitusisize Pitrosi ka nzila yeipitezi kutusa batu ba mufuta kaufela kutaha mwa puteho. w23.09 20 ¶1; 23 ¶11

Lilimo zepeli kuzwa fousinyezwa muleneñi wa Jerusalema ki Mababilona, Mulena Nebukadenezare wa Mababilona naabile ni tolo yenee musabisize hahulu ya siswaniso sesituna. Mi alaela kuli baana bahae bababutali kaufela, kukopanyeleza cwalo ni Daniele, bamubulelele tolo yeo ni taluso yayona kono hane bakapalelwa kueza cwalo, nebaka bulaiwa. (Dan. 2:​3-5) Daniele naatokwa kuunga muhato kapili-pili; hakusi cwalo, batu babañata nebaka bulaiwa. “Akena mwahali mi ayo kupa mulena kuli amufe nako ilikuli ato mutaluseza tolo yahae.” (Dan. 2:16) Kuli aeze cwalo, naatokwa kuba ni bundume ni tumelo. Hakuna bupaki bobubonisa kuli Daniele naakile atalusa tolo kwamulaho. Naakupile balikani bahae “kuli balapele ku Mulimu wa lihalimu kuli abashemube kabakala kunutu ye.” (Dan. 2:18) Jehova naaalabile litapelo zabona. Daniele naatalusize tolo ya Nebukadenezare ka tuso ya Mulimu. Daniele ni balikani bahae nebasika bulaiwa. w23.08 3 ¶4

Halunyakisiseñi mo kuba ni pilu-telele kukona kulutuseza. Haiba luba ni pilu-telele, lukaba ni tabo mi lukawa pilu. Kacwalo, kuba ni pilu-telele kwakona kulutusa kuba ni buiketo bwa mwa munahano ni bwa kwa mubili. Haiba lubonisa babañwi pilu-telele, lukasebelisana hande ni bona. Hape kukaba ni swalisano yetuna mwa puteho yaluna. Mi kusahalifa kapili halufoselizwe ki mutu yomuñwi kukona kutusa kuli butata busike bwaba bobutuna hahulu. (Samu 37:​8, litaluso ze kwatasi; Liprov. 14:29) Kono sa butokwa nikufita kikuli, lukalikanyisa Ndataa luna wa kwa lihalimu mi lukaba ni silikani sesitiile ni yena. Kaniti luli, pilu-telele ki kalemeno ka butokwa mi kakona kulutusa kaufelaa luna! Nihaike kuli ka linako zeñwi kukona kulubela taata kubonisa pilu-telele, ka tuso ya Jehova, lwakona kuzwelapili kuba ni kalemeno kao. Mi halunze lulibelela lifasi lelinca ka pilu-telele, lwakona kuba ni buikolwiso bwa kuli “meeto a Jehova atalima baba musaba, babalibelela lilato lahae lelisa feli.” (Samu 33:18) Haike kaufelaa luna luikatulele kuzwelepili kuapala pilu-telele. w23.08 22 ¶7; 25 ¶16-17

Jakobo naabulezi kuli mutu ukona kubulela kuli unani tumelo, kono zaeza halibonisi cwalo. (Jak. 2:​1-5, 9) Jakobo hape naabulezi za mutu yabona ‘muzwale kamba kaizeli yasina liapalo kamba lico’ kono haamutusi. Mutu yo niha ka bulela kuli unani tumelo, kono haibonisi ka misebezi, tumelo yeo haina tuso. (Jak. 2:​14-16) Jakobo naabulezi kuli Rahaba ki mutala omunde wa mutu yanaabonisize tumelo ka likezo. (Jak. 2:​25, 26) Naautwile ka za Jehova mi naalemuhile kuli naatusa Maisilaele. (Josh. 2:​9-11) Naabonisize tumelo yahae ka likezo—naasilelelize matwela bababeli ba Maisilaele bupilo bwabona hane buli mwa lubeta. Kabakaleo, musali yanaasika petahala yo, ili yanaasi Muisilaele, naangilwe kuba yalukile sina feela Abrahama. Mutala wahae ukoñomeka butokwa bwa kubonisa tumelo ka likezo. w23.12 5-6 ¶12-13

Ka kuba Bakreste, halubati kuutwisisa feela lituto za matatekelo za mwa Bibele. Ka kutusiwa ki moya okenile wa Mulimu, lubata kuituta “nihaiba zetungile za Mulimu.” (1 Makor. 2:​9, 10) Mwakona kukala ka kuituta taba yeñwi ka tokomelo ilikuli mube ni silikani sesitiile ni Jehova. Ka mutala, mwakona kubatisisa mo Mulimu naaboniselize lilato lahae kwa batanga bahae ba kwamulaho, ni mo taba yeo iboniseza kuli wamilata ni mina. Hape mwakona kuituta ka za mo Jehova naabatela Maisilaele kumulapelela ni kubona mwabatela kuli lu mulapelele kacenu. Kamba mwakona kuituta ka butungi ka za bupolofita bwanaatalelelize Jesu hanaali fa lifasi. Mwakona kuba ni tabo haiba muituta litaba zecwalo ka kuitusisa Watch Tower Publications Index kamba Buka ya Lipatisiso ya Lipaki za Jehova. Kuituta litaba zetungile za mwa Bibele kwakona kutiisa tumelo yamina ni kumitusa kufumana “zibo ya kuziba Mulimu.”—Liprov. 2:​4, 5. w23.10 18-19 ¶3-5

Linzwi lanaaitusisize muapositola Pitrosi lelitolokilwe kuli “lelituna” halitolokiwa linzwi ka linzwi, litalusa “nto yenamuluzwi.” Manzwi atatama mwa timana yeo, atalusa zelikona kueza lilato lelituna. Likona kukwahela libi za mizwale baluna. Kuli luutwisise hande taba yeo, lueze inge kuli lusweli lilato laluna ka mazoho amabeli, inge kuli ki lisila lelikona kunamululwa, mi lwalinamulula hahulu kuli likwahele “libi zeñata,” isiñi feela sibi silisiñwi kamba zepeli. Kukwahela ki mubulelelo wa swanisezo otalusa kuswalela. Sina feela lisila halikona kukwahela masila, lilato ni lona lakona kukwahela bufokoli bwa babañwi ni kusapetahala kwabona. Haiba lulata hahulu mizwale ni likaizeli baluna, luka baswalela haba lufoseza—nihaikaba kuli lutokwa kuikataza kuli lueze cwalo. (Makolo. 3:13.) Haluswalela babañwi, lubonisa kuli lubalata hahulu ni kuli lubata kutabisa Jehova. w23.11 11-12 ¶13-15

Mulena Josiasi hanaanani lilimo ze 26, akala kulukisa tempele. Ka nako yene baeza musebezi wo, bafumana “buka ya Mulao wa Jehova yene ifilwe ka Mushe.” Mulena hasaautwile zeneñozwi mwa mulao, honafo feela aanga muhato wa kumamela zeneñozwi mwateñi. (2 Makol. 34:​14, 19-21) Kana mubata kubalanga Bibele kamita? Haiba mukalile kubalanga Bibele, kana musweli mwaikola kueza cwalo? Kana mwañolanga litimana zekona kumitusa ka butu? Josiasi hanaanani lilimo zebato ba ze 39, aeza mafosisa anaatahisize kuli abulaiwe. Naaisepile hahulu kufita kukupa ketelelo ku Jehova. (2 Makol. 35:​20-25) Luitutañi kwa taba yeo? Kusina taba ni folukuma kamba butelele bwa nako yeluitutile Bibele, luswanela kuzwelapili kubata Jehova. Lukona kueza cwalo ka kulapelanga ku Jehova kamita kuli aluetelele, kubala Linzwi lahae, ni kuteeleza kwa kelezo ya Bakreste babahulile kwa moya. Haiba lueza cwalo, mwendi haluna kueza mafosisa amatuna mi lukaba ni tabo.—Jak. 1:25. w23.09 12 ¶15-16

Bibele ibulela za basali babañwi bane balata hahulu Jehova ni kumusebeleza. Nebanani mikwa, yecwale ka ‘kueza lika ka kusafiteleza ni kusepahala mwa lika kaufela.’ (1 Tim. 3:11) Kuzwa fo, likaizeli bakona kufumana mitala ya basali babali Bakreste babahulile kwa moya mwa liputeho zebaswalisana ni zona, ili yebakona kulikanyisa. Likaizeli babasali babanca, kana kunani likaizeli babahulile kwa moya bemuziba bemukona kulikanyisa? Mulemuhe tulemeno twabona totunde; kihona mukanyakisisa momukona kutuboniseza. Kalemeno ka butokwa kaswanela kuba ni kona mutu kuli abe Mukreste yahulile kwa moya ki buikokobezo. Haiba musali waikokobeza, ukaba ni silikani sesinde ni Jehova ni batu babañwi. Ka mutala, musali yalata Jehova, ukayemela ka buikokobezo tukiso ya butoho yaezize Ndatahe wa kwa lihalimu. (1 Makor. 11:3) Tukiso yeo yasebeza mwa puteho ni mwa lubasi. w23.12 18-19 ¶3-5

Jehova ubata kuli muuna alate musalaa hae, kumubabalela, kuba mulikanaa hae yomunde, ni kumutusa kuzwelapili kuba ni silikani sesitiile ni Jehova. Kuba ni maata a kunahana, kukuteka basali, ni kuba yaitingwa, lika mitusa kuba muuna yanyezi yomunde. Hase munyezi, mwakona kuba ndate. Ki lika mañi zemukona kuituta ku Jehova ka za kuba ndate yomunde? (Maef. 6:4) Jehova naabulelezi mwanaa hae Jesu ka kuutwahala kuli naamulata mi naamutabisa. (Mat. 3:17) Haiba mukaba ndate, kamita mubulelelange bana bamina kuli mwabalata. Mubababazange kabakala lika zende zebaeza. Bo ndate bana babalikanyisanga mutala wa Jehova batusanga bana babona kuba Bakreste babahulile kwa moya. Mwakona kuitukiseza kupeta buikalabelo bomukona kuba ni bona kwapili bo, ka kuisa pilu ba mwa lubasi lwamina, ba mwa puteho ni kubabonisa kuli mwabalata ni kuli mwaitebuha lika zende zebaeza.—Joa. 15:9. w23.12 28-29 ¶17-18

Kusina taba kuli lu batanga ba Jehova babasepahala, lwakopananga ni miinelo yetaata yebakopananga ni yona batu kaufela. Hape mwendi lukatokwa kutiyela twaniso kamba nyandiso yezwa kwa batu babatoile batanga ba Mulimu. Nihaike kuli Jehova haalutibelangi kwa miinelo yetaata yeo, ulusepisa kuli uka lutusa. (Isa. 41:10) Ka tuso yahae, lwakona kuzwelapili kuba ni tabo, kueza likatulo zende, ni kuzwelapili kusepahala ku yena niha lukopana ni miinelo yetaata hahulu. Jehova usepisa kulufa “kozo ya Mulimu” yebulezwi mwa Bibele. (Mafil. 4:​6, 7) Kozo yeo ki kozo yelubanga ni yona mwa munahano ni mwa pilu kabakala kuba ni silikani sesinde ni yena. Kozo yeo ‘ifita kutwisiso kaufela,’ mi ki yende hahulu nikufita. Kana mukile mwaikutwa kuba ni kozo ya mwa munahano hamulaho wa kulapela ka taata ku Jehova? Kozo yeo, ki yona “kozo ya Mulimu.” w24.01 20 ¶2; 21 ¶4

Kulata Mulimu kususuezanga batu babasepahala kulumbeka libizo lahae ka pilu yabona kaufela. Mulena Davida naautwisisa kuli kulumbeka libizo la Jehova ki kulumbeka Jehova yena kasibili. Libizo la Jehova liama butu bwahae; kacwalo, libizo leo liluhupulisa tulemeno twahae kaufela totunde ni misebezi yahae yekomokisa. Davida naabata kuunga libizo la Ndatahe kuba lelikenile ni kulilumbeka. Naabata kueza cwalo ka ‘zeinzi ku yena kaufela,’ fo kikuli, ka pilu yahae kaufela. Malivi ni bona nebaetelezi babañwi mwa kulumbeka Jehova. Nebaitumelezi ka buikokobezo kuli manzwi abona naasakoni kulumbeka ka kutala libizo la Jehova lelikenile. (Neh. 9:5) Kusina kukakanya, nebatabisize pilu ya Jehova bakeñisa kuli nebabonisize buikokobezo ni kumulumbeka kuzwelela kwatasaa pilu. w24.02 9 ¶6

Jehova haana kumiinga kuli mupalezwi kukondisa kabakala kuli hamusika peta sikonkwani sene muitomezi, ili sikonkwani sene musakoni kupeta. (2 Makor. 8:12) Muitute sesiñwi kwa muinelo omipaleliswa kupeta sikonkwani samina. Muhupule likonkwani zemupetile kale. Bibele italusa kuli: “Mulimu haki yasika luka kuli alibale musebezi wamina.” (Maheb. 6:10) Ni mina hamuswaneli kulibala zese mupetile kale. Muhupule likonkwani zemupetile kale zecwale ka kuba ni silikani sesitiile ni Jehova, kutaluseza babañwi ka za hae, kamba kukolobezwa. Sina feela hane muezize zwelopili ni kupeta likonkwani za kwa moya zene muitomezi kwamulaho, mwakona kueza zwelopili ni kupeta sikonkwani semuitomezi cwale. Ka tuso ya Jehova, mwakona kupeta sikonkwani samina. Hamunze muzwelapili kueza momukonela kaufela kupeta sikonkwani samina sa kwa moya, musike mwalibala kubona mwamituseza Jehova ni mwamifuyaulela hamunze mueza cwalo. (2 Makor. 4:7) Haiba musazwafi, mukaikola limbuyoti zeñata hahulu nikufita.—Magal. 6:9. w23.05 31 ¶16-18

Jehova ubatanga linzila za kubonisa ka zona batu bahae kuli wabalata mi bamutabisa. Mañolo abulela za likezahalo zepeli ili fo Jehova naabulelezi Jesu kuli naali Mwanaa hae yalatwa ni yamutabisa. (Mat. 3:17; 17:5) Kana nemuka tabela kuutwa Jehova hamibulelela kuli mwamutabisa? Jehova habulelangi ku luna kuzwelela kwa lihalimu, kono uezanga cwalo ka kuitusisa Linzwi lahae. Halubala manzwi a Jesu a mwa Libuka za Evangeli, kuswana feela inge kuli luutwa Jehova halutaluseza kuli lwamutabisa. Jesu naalikanyisize Ndatahe ka kutala. Kacwalo, halubala manzwi anaabulezi Jesu kwa balutiwa bahae babasepahala bane basika petahala kuli neba mutabisa, kuswana feela inge kuli Jehova ulubulelela manzwi aswana ao. (Joa. 15:​9, 15) Halukopana ni miinelo yetaata, hakutalusi kuli halutabisi Mulimu. Kono ilufa kolo ya kubonisa kuli lulata hahulu Mulimu ni kuli lumusepile hahulu.—Jak. 1:12. w24.03 28 ¶10-11