Myanda ya Kunyemena’ko ya Kabuku ka ku Kupwila Būmi ne Mwingilo

© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

6-12 KWEJI 1

BYABULĒME BYA MU KINENWA KYA LEZA ÑIMBO YA MITŌTO 127-134

A Bambutwile​—Endelelai Kukwatakanya Bupyani Bwenu Bulēme

w21.08 5 ¶9

Sanswa Kifuko Kyobe mu Kisaka kya Yehova

⁹ Yehova i mupe bantu bukomo bwa kubutula bana ne mwingilo wa kwibafundija bamusanswe ne kumwingidila. Shi wi mbutwile, le ufwijanga’ko pa kino kyabuntu kya pa bula? Nansha bamwikeulu byobeselwe bininge na Yehova, inoko kebapelwepo dino dyese. Nanshi shi wi bumbutwile, fwija’ko pa dyese dyodi nadyo dya kulela bana. Bambutwile i bebape mwingilo wa mvubu kadi ukola wa kutamija bana “na kwibalemununa ne kwibadyumuna bidyumu bya Yehova.” (Ef. 6:4; Kup. 6:5-7; Ñim. 127:3) Pa kukwasha bambutwile, bulongolodi bwa Leza bulupulanga bingidilwa bīsambila pa Bible, kimfwa mabuku, mavideo, minjiki, ne bishinte bya pa Entelenete. Na bubine, Tata wetu wa mūlu ne wandi Mwana basenswe bana. (Luka 18:15-17) Shi bambutwile bakulupila mudi Yehova ne kulonga bukomo bwa kulela babo bana balēme, Yehova usangalanga. Kadi bambutwile balonga uno muswelo, bapanga babo bana mukenga wa kwikala nyeke mu kisaka kya Yehova.

w19.12 27 ¶20

A Bambutwile​—Fundijai Benu Bana Basanswe Yehova

²⁰ Ikalai na bujinguludi. Ñimbo ya Mitōto 127 idingakanya bana na miketo. (Tanga Ñimbo ya Mitōto 127:4.) Monka mupungilwanga miketo ku byuma bishileshile kadi mishile bukata, bana babidi nabo i beshile. Nanshi bambutwile bafwaninwe kuyuka muswelo wa kufundija mwana ne mwana. Ba mulume ne mukaji bamo ba mu Isalela wa mu ano etu mafuku batamije biyampe babo bana babidi bengidile Yehova, balombola kintu kyebakweshe amba, “twadi twifunda Bible na mwana ne mwana pa bula.” Na bubine, mutwe ense wa kisaka ukakwata butyibi shi bibwanika kwifunda uno muswelo.

Byabupeta bya ku Mushipiditu

it-1 543

Mityi Itelelwe mu Bible

Kaimba wa mitōto wātelele bintu biloñanga umpafu pawādi wisambila pa boba batyina Yehova amba: “Bobe bana bakekala pamo bwa tumisambo twa umpafu tujokolokele meza obe.” (Ñi 128:1-3) Misambo mikete ku umpafu ibwanya kushipuka nansha kulupula mityi mikwabo. Kadi umpafu walanga miji, ebiya ku miji kwatamba tumityi. Namino, ye moisangulwilanga. Pamo bwa tuno tumisambo, bana bajokolokanga shabo, ne kino kituntwilanga ku nsangaji ya kisaka.

13-19 KWEJI 1

BYABULĒME BYA MU KINENWA KYA LEZA ÑIMBO YA MITŌTO 135-137

“Mfumwetu I Mukatampe Kutabuka Baleza Bakwabo Bonso”

it-2 661 ¶4-5

Bukomo, Bilongwa bya Bukomo

Lupusa Ludi na Leza pa Bukomo bwa Kipangila I Lumweke Patōka. Yehova byadi Leza wa bine, wingidijanga lupusa lwandi pa bukomo bwa kipangila mu muswelo ukwatañene na dijina dyandi. (Ñi 135:5, 6) Dyuba, kweji, imbuo ne ñenyenye bilēmekele bijila bibiludikanga. Lwelēle lwa ntanda nalo (lwine luletanga luvula, mvula ne bintu bikwabo) lulēmekele bijila biluludika. Njie ne byoni bitumbuka kitanda nabyo bilēmekele bijila bibiludika. Bino byonso’bi ne bintu bikwabo bivule kebibwanyapo kupandula dijina dya Leza mobifwaninwe ku butōtyi bwa bubela ne ku lwana.

Ino nansha nankyo, Yehova Leza ubwanya kwingidija bukomo bwa kipangila ne bintu bikwabo mwanda wa kulombola Buleza bwandi; kadi ubwanya kwibingidija mu muswelo wa pa bula mwanda wa kufikidija mpango yandi pa kitatyi kitungwe. Nansha mulanga, mvula wa kivula kikatampe ne mwikadila o-onso wa kūlu byokebitulumunangapo bantu kitatyi kyonso kyobilongeka, ino pēbingidije Yehova mwanda wa kufikidija bupolofeto bwandi, byāikele bitulumuja. (Dingakanya na 1Ba 17:1; 18:1, 2, 41-45.) Pavule pene, bino bintu byādi bitulumukwa mwanda byādi bikatampe bininge (Div 9:24), kadi byālongekele mu muswelo wa pa bula kadi mukomo kwivwanija. Ne kadi byālongekele pa kitatyi kekyādipo kilangila bantu amba bisa kulongeka.​—Div 34:10; 1Sa 12:16-18.

w21.11 6 ¶16

Le I Bika Byobwanya Kumwena mu Buswe bwa Ndamatyidile bwa Yehova?

¹⁶ Yehova byadi kinyemeno kyetu, ketutyinangapo kintu. Shako mafuku amo tubwanya kutyumukwa mutyima ne kuzoza. Le Yehova uloñanga namani mu bitatyi bya uno muswelo? (Tanga Ñimbo ya Mitōto 136:23.) Uketusela mu maboko andi, kwitulangula bityebitye ne kwitukwasha twimane. (Ñim. 28:9; 94:18) Muswelo otumwena’mo: Kuyuka’mba Leza uketukwatakanya nyeke kwitukwashanga tuvuluke amba twi beselwe mu myanda ibidi. Mubajinji, nansha shi tushikatanga kwepi, tudi mu kifuko kya mutyima-ntenke. Wa bubidi, Tata wetu wa mūlu witutele mutyima bininge.

Byabupeta bya ku Mushipiditu

it-1 1248

Yah

Dino dijina dīpi Yah ditelwanga mwanda wa kulombola nsangaji, mitendelo, ditelwanga mu ñimbo, mu milombelo ne mu kuzenza. Kadi ditanwanga divule mu myanda itala nsangaji ilupuka ku kunekenya divita (ya bushindañani) ne ku kukūlwa nansha ku kukōkela kuboko kukomo kwa Leza ne bukomokomo bwandi. Kudi bimfwa bivule mwingidijibwe dino dijina. Musemwa, “Tendelai Yah!” (Ko kunena’mba, Aleluya) i mwingidijibwe bu kishima kya kutendela nakyo Leza mu Ñimbo ya Mitōto. Dibajinji utanwa mu Ñimbo ya Mitōto 104:35. Mu Ñimbo ya Mitōto mikwabo, utanwa ku ngalwilo’tu (Ñi 111, 112), pakwabo napo mubukata mwa mutōto (135:3), nansha ku mfulo (Ñi 104, 105, 115-117). Ino divule dine wikalanga ku ngalwilo nansha ku mfulo (Ñi 106, 113, 135, 146-150). Mu mukanda wa Kusokwelwa, bipangwa bya mūlu i bitendele’mo Yehova na kwingidija uno musemwa.​—Kus 19:1-6.

Pakwabo napo patanwa “Yah,” palombola mitendelo ya mu ñimbo ne kuzenza Yehova. Kimfwa, lwimbo lwa bunyongolodi lwa Mosesa. (Div 15:2) Isaya nandi wātelele ano majina onso abidi pamo “Yah Yehova,” misunsa ibidi mwanda wa kukomeneja. (Isa 12:2; 26:4) Hezekia nandi mu mitendelo yandi ya kusāsula kitatyi kyaābelwilwe mu kingelengele misongo ya mpanda-mfwa, wālombwele nsangaji mikatampe na kupituluka dijina Yah. (Isa 38:9, 11) Inoko bafwe kebabwanyapo kutendela Yah, bōmi bo bamutendelanga. (Ñi 115:17, 18; 118:17-19) Ñimbo ya Mitōto mikwabo i mitele dijina Yah mwanda wa kulombola kufwija’ko pa kukūlwa, pa bulami ne pa bulemununi.​—Ñi 94:12; 118:5, 14.

20-26 KWEJI 1

BYABULĒME BYA MU KINENWA KYA LEZA ÑIMBO YA MITŌTO 138-139

Kokaleka Moyo Ukukankaje

w19.01 10 ¶10

Tendela Yehova mu Kipwilo

¹⁰ Le mutyima ukulēmanga kitatyi kyonso kyosaka kwela kuboko mūlu mwanda wa kulondolola? Shi i amo, nabya kudipo bunka. Bubine i buno amba, bavule motudi bevwananga kamoyo kitatyi kyobalondolola. Pa kunekenya uno moyo, ufwaninwe bidi kujingulula kine kilengeja moyo obe. Le udi na moyo wa kwilwa byobya byowadi usaka kunena nansha wa kunena bya bubela? Le uselanga mutyima kūlu amba malondololo obe keakekalapo mayampe na a bakwenu? Na bubine, uno moyo ubwanya kwikala bu kilomboji kiyampe. Ao ulombolanga’mba wi mwityepeje kadi umwene amba bakwenu i bakupite. Yehova usenswe ino ngikadila. (Ñim. 138:6; Fid. 2:3) Inoko, Yehova ukusakila umutendele ne kukankamika batutu ne bakaka ku kupwila. (1 Ts. 5:11) Aye ukusenswe kadi ukakupa bukankamane bosakilwa.

w23.04 21 ¶7

Twikankamikei Batwe Bene na Bene ku Kupwila

⁷ Kubandaula manwa amo alupwilwe kala mu bishinte bya mu Kiteba kya Mulami kubwanya kukukwasha. Kimfwa, witeakanye senene. (Nki. 21:5) Shi ubaivwanija biyampe myanda, bikakupēlela kulondolola. Kadi londolola bīpi. (Nki. 15:23; 17:27) Kulondolola bīpi kukakulengeja uleke kwityepelwa bininge. Malondololo mēpi, padi’tu a musemwa umo nansha ibidi, abwanya kwivwanwa bukidi na batutu ne bakaka kupita’ko malondololo malampe mene adi na milangwe mivule. Shi ulondolola bīpi kadi mu byobe bishima, ukalombola’mba wi mwiteakanye biyampe kadi wivwanije senene myanda.

Byabupeta bya ku Mushipiditu

it-1 862 ¶4

Lulekelo

Kadi, kulekela muntu witusanshije nansha ke misunsa mivule i kintu kifwaninwe kulonga mwine Kidishitu. (Luk 17:3, 4; Ef 4:32; Kol 3:13) Leza kalekelangapo boba bapela kulekela bakwabo. (Mat 6:14, 15) Ne kadi, nansha bubi bukatampe byobulengejanga “muntu mubi” apangwe mu kipwilo kya bwine Kidishitu, ino shi walombola kwisāsa kwa binebine, ulekelwanga pa kitatyi kifwaninwe. Mu kino kitatyi, bantu bonso ba mu kipwilo bafwaninwe kumusanswa. (1Ko 5:13; 2Ko 2:6-11) Inoko bene Kidishitu kebanenwepo kulekela muntu ulonga bubi bwa nshikani kadi ku kusaka shi kalombwelepo kwisāsa. Uno muntu wikalanga ke walwana na Leza.​—Bah 10:26-31; Ñi 139:21, 22.

27 KWEJI 1–2 KWEJI 2

BYABULĒME BYA MU KINENWA KYA LEZA ÑIMBO YA MITŌTO 140-143

Longa Mungya Milombelo Yobe

w22.02 12 ¶13-14

‘Ivwana Binenwa bya wa Tunangu’

¹³ Mona madingi bu kilomboji kilombola’mba Leza ukusenswe. Yehova witusakilanga biyampe. (Nki. 4:20-22) Paetudingilanga kupityila ku Kinenwa kyandi, ku mabuku esambila pa Bible, ne ku banabetu mu lwitabijo batame ku mushipiditu, ulombolanga’mba witusenswe. Kisonekwa kya Bahebelu 12:9, 10 kinena’mba, uloñanga namino “mwanda wa kamweno ketu.”

¹⁴ Tá mutyima ku madingi, ke ku muswelopo obakudingila. Kyaba kimo, tubwanya kumona’mba kebetudingilepo mu muswelo muyampe. Shako, muntu yense uleta madingi ufwaninwe kwialeta mu muswelo obabwanya kwietabija. (Ngt. 6:1) Inoko shi i batwe bobadingila, i biyampe kuta mutyima ku ñeni iboilwa’ko, nansha shi tulanga’mba adi afwaninwe kuletwa mu muswelo muyampe. Tubwanya kwiipangula’mba: ‘Nansha shi nkisangedilepo muswelo obandingila, le mubyaanena mudi kintu kya bine? Le mbwanya kuleka kuta mutyima ku bilubo bya muntu waundingila ne kuboila ñeni ku madingi andi?’ I kya tunangu kukimba muswelo wa kumwena mu madingi obetudingila.​—Nki. 15:31.

w10 3/15 32 ¶4

Lama “Butōki bwa Mutyima” mu Bino Bitatyi Bikomo

Kuningilwa na balwana, kukoma kwa misokwe ne misongo mikomo, bisusulanga bantu ba Leza. Shi abafikilwa na bino bintu, bibasanshijanga mityima. Enka ne Mulopwe Davida wātenwe na bino bintu, wānenene amba: “Mushipiditu wami ubakōka; mutyima wami ubapungila munda mwami.” (Ñim. 143:4) Le i bika byāmukweshe ōminine bino bitatyi bikomo? Davida wāvulukile muswelo wikalanga Yehova na bengidi bandi ne muswelo waāmupandije aye mwine. Wālangulukile pa byālongele Yehova pa mwanda wa dyandi dijina dikatakata. Kadi Davida wādi ulangulukila bininge pa mingilo ya Yehova. (Ñim. 143:5) Mo monka, shi tulangulukile pa Umpangi wetu, pa byobya byakadi mulonge ne pa byakyendelela na kulonga, kino kiketukwasha tūminine mu bitatyi bya makambakano.

w15 1/3 20 ¶2

Kwisonga “Enka Mudi Mfumwetu Kete” Le I kwa Kamweno?

Kyaba kimo ubwanya kwiivwana na Davida kaimba wa mitōto, wānene amba: “Peja bukidi ungitabe, abe Yehova; mushipiditu wami wenda ushinika; kokamfya mpala yobe.” (Ñim. 143:5-7, 10) Mu bitatyi bidi namino, mupe Tata obe wa mūlu kitatyi kya kukulombola byobya byasaka kodi. Ubwanya kulonga namino na kwitūdila’ko kitatyi kya kutanga Kinenwa kyandi ne kulangulukila pa byobya byotanga. Ukayuka misoñanya yandi ne kumona muswelo waākweshe bantu bandi pa kala. Shi umuteja, nabya ukaningija kikulupiji mu tunangu tudi mu kumukōkela.

Byabupeta bya ku Mushipiditu

it-2 1151

Bulembe

Mu Muneneno wa Kyelekejo. Bubela ne lubabo lwa mubi, bibwanya kona bulēme bwa muntu. Bino bintu i bidingakanibwe na bulembe bwa lufu bwa nyoka. (Ñi 58:3, 4) Bible unena pa bitala bantu ba lubabo amba, “Bulembe bwa bampidi budi mu milomo yabo.” Kakipindi kene kalupulanga bulembe bwa mpidi kadi mu mulomo ne mu meno a kipindi kya kūlu kya kibanga kyandi. (Ñi 140:3; Lo 3:13) Shi ludimi lwa muntu lwingidijibwe bibi mwanda wa kubabañana, kunenenañana bibi, kufundija bya bubela ne kunena binenwa bisansa, nabya i “luyule bulembe bwa lufu.”​—Yak 3:8.

3-9 KWEJI 2

BYABULĒME BYA MU KINENWA KYA LEZA ÑIMBO YA MITŌTO 144-146

“Ba Nsangaji I Boba Bantu Badi na Leza Wabo Yehova!”

w18.04 32 ¶3-4

Bipangujo bya Batangi

2. Kujadikwa kwa kino kishima i kukwatañane na myanda mikwabo ya mu Ñimbo ya Mitōto. Kwingidija kishima “penepo” mu vese 12 kulombola’mba madyese alonda’ko mu 12 kutūla ku 14 afunkilanga pa boloke—bene balomba ‘kupandijibwa ne kukūlwa’ ku bantu babi (vese 11). Buno bujadiki i bukwatañane ne na vese 15, mwine mutelelwe misunsa ibidi kishima “nsangaji,” kadi pano i bikwatañane mu muswelo muyampe ne kwioba. Kino i kilengeje ino nsangaji ifunkile pa bantu bamo bonka—ko kunena’mba “boba bantu ba Leza wabo i Yehova.” Kadi yuka’mba bilembwa bibajinjibajinji bya Kihebelu kebyādipo na bishinkijo enka ne tunwe twine. O mwanda balamuni bafwaninwe kujingulula buluji bwa bine, na kuta mutyima ku mulembelo wa mu Kihebelu wa kusasula, ku myanda isambilwa’po, ne ku mavese makwabo a mu Bible akwatañene na myanda’ya.

3. Kujadikwa kwa kino kishima i kukwatañane na mavese makwabo a mu Bible, mene alaile madyese akapāna Leza ku bantu bandi ba kikōkeji. Kujadikwa kwa kino kishima asher, pano i kulengeje Ñimbo ya Mitōto ilombole lukulupilo lwa binebine lwādi na Davida, lwa’mba Leza pa kupwa kunyongolola muzo wa Isalela ku balwana nabo, wādi wa kwesela bantu bekale na nsangaji ne ntundubuko. (Levi 26:9, 10; Kupituluka 7:13; Ñimbo ya Mitōto 128:1-6) Kimfwa, Kupituluka 28:4 unena’mba: “Bipa bya ku difu dyobe bikekala byadyese ne bipa bya nshi yobe, ne bipa bya bimunanwa byobe bine, ne kutundubuka, kwa bañombe bobe, ne bāna ba luombe lobe bene kumo.” Na bubine, mu umbikalo wa Solomone mwanā Davida, muzo wa Isalela wāikele mu ndoe ne na ntundubuko byādi kebyamwekele kashā. Kya mvubu nakampata, bintu byālongekele mu buludiki bwa Solomone bifunkila pa bintu bikalongeka mu buludiki bwa Meshiasa.​—1 Balopwe 4:20, 21; Ñimbo ya Mitōto 72:1-20.

w22.10 28 ¶16-17

Lama Nyeke Lukulupilo Lobe Lukomo

¹⁶ Lukulupilo lwetu lwa būmi bwa nyeke i kyabuntu kilēme kitupele Leza. Tutengele na kipyupyu būmi bulumbuluke bwa kumeso—bwine botukulupile amba busa kufikidila. Lukulupilo lwingilanga pamo bwa wetu ñanga, na kwitukwasha twimanije na kūminina byamalwa, kupangwapangwa, enka ne kuleka kutyina lufu. Kadi lwingilanga pamo bwa kyetu kilama-mutwe, na kukinga milangwe yetu amba tupele byobya bibi ne kulonga byobya biyampe. Lukulupilo lwetu lwitupa Bible lwitufwenyanga kudi Leza, ne kwitulombola mubaile buswe bwaetusenswe. Bine tumwenanga bininge mu kulama nyeke lukulupilo lwetu lukomo.

¹⁷ Mu mukanda wālembēle Polo bene Loma, wēbakankamikile’mo amba: “Sangalai mu lukulupilo.” (Loma 12:12) Polo wādi ubwanya kusangala mwanda wādi ukulupile amba shi ashale nyeke na kikōkeji, ukekala na būmi bwa nyeke momwa mūlu. Ne batwe netu tubwanya kusangala mwanda tukulupile amba Yehova ukafikidija milao yandi. Bine monka mwālembēle kaimba wa mitōto, “wa nsangaji i yewa . . . [wa] lukulupilo lwandi ludi mudi Yehova Leza wandi, . . . Mwine wikele wa binebine nyeke.”​—Ñim. 146:5, 6.

w18.01 26 ¶19-20

Lelo I Buswe’ka Buletanga Nsangaji ya Bine?

¹⁹ Ino ntanda ya Satana ke misusule bantu pano ke padi kintu kya myaka 6 000. Mu mafuku a mfulo a ino ngikadilo, ntanda i miyule bantu besenswe abo bene bipitepite, basenswe lupeto, ne kwisangaja. Balangulukilanga’nka pa bintu byobasaka kwikala nabyo ne kwibimona bu bya mvubu mpata mu būmi. Na bubine bantu ba uno muswelo kebabwanyapo kwikala na nsangaji nansha dimo! Inoko, Bible unena’mba: “Keye wa nsangaji yandi, shandi; yewa muntu udi ne Leza wa Yakoba ke mukwashi wandi, kukulupila kwandi kudi mudi Yehova Leza wandi.”​—Ñimbo ya Mitōto 146:5.

²⁰ Bengidi ba Yehova bamusenswe bya binebine, kadi mwaka ne mwaka bantu bavule nabo bamuyukanga ne kumusanswa. Kino kilombolanga’mba Bulopwe bwa Leza buludikanga, ne amba panopano ponka busa kwituletela madyese oketubwanyapo kufwatakanya! Tusangajanga Yehova shi tulonga byobya byaetusakila kulonga, ne kino kituletelanga nsangaji ya bine. Boba basenswe Yehova bakekala na nsangaji ya nyeke ne nyekeke! Mu kishinte kilonda’ko, tukabandaula’mo ngikadila imo mibi ilupuka ku buswe bwa kwisakila. Kupwa tukamona kwishila kudi pa ino ngikadila mibi na ngikadila miyampe ya bengidi ba Yehova.

Byabupeta bya ku Mushipiditu

it-1 111 ¶9

Banyema

Bible ukomeneja pa mulangwe wa kuleka kususula bipangwa bya munshi. Yehova witela bu Mwine Wibipele būmi, kadi usakanga bikale biyampe. (Nki 12:10; Ñi 145:15, 16) Bijila bya Mosesa bisoñanya kwikala na banyema ba nja biyampe. Kitatyi kyādi kilumbakana banyema ba nja, bādi bajokejibwa biyampe kudi bene’bo, kadi banyema bādi batanwa bapone munshi mwa kiselwa, bādi batalulwa kiselwa’kya. (Div 23:4, 5) Bantu bādi bafwaninwe kwibengidija pampikwa kwibasusula. (Kup 22:10; 25:4) Enka mobyādi bikadile ku muntu, banyema nabo bādi bafwaninwe kukōkolokwa mu mafuku a Sabato. (Div 20:10; 23:12; Kup 5:14) Banyema baleta kyaka bādi bafwaninwe kutebwa mutyima bininge nansha kwipaibwa. (Ngo 9:5; Div 21:28, 29) Kadi kwitenteka kwa banyema beshile kwādi kupelejibwe.​—Lev 19:19.

10-16 KWEJI 2

BYABULĒME BYA MU KINENWA KYA LEZA ÑIMBO YA MITŌTO 147-150

Tudi na Bubinga Buvule bwa Kutendela Yah

w17.07 18 ¶5-6

“Tendelai Yehova”​—Mwanda Waka?

⁵ Yehova kāsengelepo’tu’nka bene Isalela mu kikonge kete, kadi wāsengele umo ne umo. Yehova uloñanga namino ne dyalelo kotudi. Mulembi wa Ñimbo ya Mitōto wālembele amba Leza “undapanga ba mityima mifwe, ne kwibakuta pa byaso byabo.” (Ñimbo ya Mitōto 147:3) Kitatyi kyotubela nansha kyotutyumukwa mutyima tukulupilei amba Yehova witutele mutyima. Yehova udi na kipyupyu kya kwitusenga ne kundapa byaso byetu. (Ñimbo ya Mitōto 34:18; Isaya 57:15) Witupanga tunangu ne bukomo amba tumone mwa kulwila na makambakano o-onso abwanya kwitutana.​—Yakoba 1:5.

⁶ Kadi mulembi wa Ñimbo ya Mitōto wātadile mūlu ne kunena amba Yehova “ubalanga ñenyenye” kadi “wīnikanga majina ayo onso.” (Ñimbo ya Mitōto 147:4) Mulembi wa Ñimbo ya Mitōto wāmwene ñenyenye, inoko kābwenyepo kuyuka buvule bwayo. Dyalelo, befundi ba sianse bayukile amba mu kisansa kyetu kya ñenyenye mudi ñenyenye midiyala ne midiyala. Ne kadi bimweka’mba mūlu mudi bisansa bya ñenyenye midiyala ne midiyala! Bantu kebabwanyapo nansha dimo kubala ñenyenye yonso, inoko aye’ko Umpangi wetu wiibalanga. Na bubine, uyukile senene luñenyenye ne luñenyenye ne kwilwinika dijina. (1 Kodinda 15:41) Leza byayukile luñenyenye ne luñenyenye, nanshi ukuyukile ne abe. Uyukile senene nyeke konso kodi, mowiivwanina, ne byonso byosakilwa!

w17.07 18 ¶7

“Tendelai Yehova”​—Mwanda Waka?

⁷ Yehova uyukile monso moikadile kadi udi na bukomo bwa kukukwasha ku makambakano obe. (Tanga Ñimbo ya Mitōto 147:5.) Ubwanya padi kwimona’mba udi mu ngikadilo mikomo bininge yokubwanyapo kunekenya. Inoko Leza mwine uyukile mikalo yetu, “witunena’mba, i luvumbi.” (Ñimbo ya Mitōto 103:14) Byotudi ba kubulwa kubwaninina, o mwanda tujokelajokelanga mu bilubo bimo byonka, ne kadi kino kibwanya kwitutyumuna mutyima. Langa’po bidi motwialakenyanga pa byotwanenene, pa bilokoloko bibi byotwadi nabyo nansha pa mukao! Yehova kekalangapo na bukōkekōke, inoko uyukile ne pa mfulo motwiivwanina.​—Isaya 40:28.

w17.07 21 ¶18

“Tendelai Yehova”​—Mwanda Waka?

¹⁸ Mulembi wa Ñimbo ya Mitōto wāyukile amba Yehova wātongele bantu ba muzo wa Isalela wa kala mu mizo yonso ya pano pa ntanda bekale ke bantu bandi. O muzo umo kete wādi na “mwanda” wa Leza ne “bijila byandi.” (Tanga Ñimbo ya Mitōto 147:19, 20.) Dyalelo, tudi na dyese dikatampe dya kwityilwa pa dijina dya Leza. Bine tudi na mutyima wa kufwija’ko pa kumuyuka, pa kuludikwa na Kinenwa kyandi kyotudi nakyo, ne pa kipwano kyotupwene nandi. Pamo bwa mulembi wa Ñimbo ya Mitōto 147, nobe udi na bubinga buvule bwa ‘kutendela Yehova’ ne kukankamika bakwabo nabo bamutendele.

Byabupeta bya ku Mushipiditu

it-1 316

Byoni

Kaimba wa mitōto wānenene amba, “byoni bya mapapa” bitendele Yehova. (Ñi 148:1, 10) Byoni bitendelanga Yehova kupityila ku muswelo mukutakane obipangilwe. Koni kamo kabwanya kwikala na masala 1 000 kutūla ku 20 000 ne kupita. Kadi disala ne disala didi na mukombo, ku mukombo nako kulamete tutwa na tutwa twa tukombo tutyetutye twitweletwele. Ku tuno tukombo tutyetutye nako kulamete tonji tutyetutye tutwa na tutwa, kadi ku tuno tonji nako kudi tonji tutyetutye tudi mu bunkimbwa tutwa na tutwa. Banenanga’mba disala dya nkunda dya bula bwa masantimetele 15 didi na tonji tutyetutye tutwa twa tununu, ne tonji twa mu bunkimbwa nato midiyo na midiyo. Muswelo upungilwe mapapa a koni ne muswelo okatumbuka i bipite’ko mupungilwe maamviyo a dyalelo. Mikupa yako ya mpunge ikalengejanga kekale kapēla mu lwelēle. Kino kyo kilengejanga bikupakupa bya kyoni kitwa bu frégate bine bidi na mametele 2, bilēme’tu magrame 110 pokidi mūlu. Mu mpunge ya mikupa ya mapapa a byoni bikatampe bilelembanga mūlu mudi tubintu twibibwejanga’ko bukomo pobitumbukile. Enka namino, ye mupungilwanga mapapa a maamviyo.

17-23 KWEJI 2

BYABULĒME BYA MU KINENWA KYA LEZA NKINDI 1

A Bankasampe​—Le I Ani Omukateja?

w17.11 29 16-17

Kokaleka Kintu Nansha Kimo Kikubudije Mpalo

¹⁶ Padi wi nkasampe, ne umona’mba bambutwile bobe kebakwivwanangapo, nansha’mba badi na lupusa bininge podi. Kino kibwanya kukulobeja bininge, wafula’nka ne kulanga ya kuleka’byo kwingidila Yehova. Inoko shi uleke kwingidila Yehova, kukatanapo muntu nansha umo mu ino ntanda ukusenswe bininge pamo bwa bambutwile bobe bene Kidishitu ne balunda nobe mu kipwilo.

¹⁷ Langulukila pa kino: Shi bambutwile bobe kebadipo bakulemununa, le wadi wa kuyuka namani amba bakutele mutyima bya binebine? (Bahebelu 12:8) Na bubine, byobadi bampikwa kubwaninina, o mwanda kyaba kimo muswelo obakulemununa ubwanya kukulobeja. Inoko kokata mutyima pa kino. Longa bukomo bwa kwivwanija kine kyobanenena ne kulonga nabya. Uba talala, kadi kokakimba kwibingija. Kinenwa kya Leza kinena’mba: “Yewa utyepeja binenwa byandi udi ne kuyukidija: Kadi yewa utalaja wandi mushipiditu i muntu wa kwivwanija.” (Nkindi 17:27) Witungile kitungo kya kwikala muntu mutame mu ñeni, witabija madingi ne kuboila’ko ñeni nansha shi i maletwe muswelo’ka. (Nkindi 1:8) Vuluka nyeke amba kwikala na bambutwile basenswe Yehova i kyabuntu kilēme mpata. Basakanga kukukwasha mwanda wa ukamone būmi bwa nyeke.

w05 1/3 19-20 ¶11-12

Tulamei Byobya Bituyukanya bu Bene Kidishitu

¹¹ Kimba kusangaja Leza kutabuka kusangaja bantu. Tudi na kibutwila kya kwiyukanya motwikadile na kwitela mu muswelo kampanda amba twi ba mu kisumpi kya bantu kankenge. Muntu yense usakilwanga kwikala na balunda, kadi kwitabijibwa na bakwetu kwituletelanga maloa. Mu bunsongwa—enka ne ku butame kwine—lupusa lwa bakwetu lwikalanga na bukomo, luleta’nka ne mutyima uyokayoka wa kukimba kwibeula ne kwibasangaja. Ino balunda ne bakwetu kebetusakilangapo nyeke biyampe. Kyaba kimo bakimbanga’tu bantu ba kulonga nabo bibi. (Nkindi 1:11-19) Shi mwine Kidishitu waponena mu luno lupusa lubi, usakanga divule kufya byobya byadi. (Mitōto 26:4) “Kemukiulai mwikadilo ne bibidiji bya bapanopantanda,” ye mwādyumwinine mutumibwa Polo. (Loma 12:2, MB) Yehova witupanga bukomo munda mwetu mwa kulwila na lupusa lo-lonso lutamba panja.​—Bahebelu 13:6.

¹² Shi lupusa lutamba panja kelusake kōna byobya bituyukanya bu bene Kidishitu, i biyampe tuvuluke amba dikōkeji dyetu kudi Leza dyo ditabuke mumweno onso wa bantu ne milangwe ikalakala na bavule. Binenwa bitanwa mu Divilu 23:2 biketuludika, binena’mba: “Kokikolwa kukalonda kibumbo kukalonga bubi.” Bene Isalela bavule pobāalakene bukomo bwa Yehova bwa kufikidija milao yandi, Kalebu aye wāpelele na mutyima umo kulonda kibumbo. Wādi ukulupile’tu amba milao ya Leza i ya kukulupila bya binebine, kadi wāpadilwe mpalo mivule pangala pa mwimanino wandi. (Umbadilo 13:30; Yoshua 14:6-11) Le nobe udi na mutyima pamo bwa uno wa kukomena lupusa lwa milangwe ya bavule mwa kulamina kipwano kyobe na Leza?

Byabupeta bya ku Mushipiditu

it-1 846

Mulembakane

Pa kyaba kya kufunkila pa muntu kalangapo biyampe, kishima “mulembakane” mu Bible, kifunkilanga pa muntu upela tunangu ino utonga kwikala na mwiendelejo keukwatañenepo na misoñanya myoloke ya Leza. Bishima bishileshile bya mu Kihebelu bifunkila pa uno muntu i kesilʹ (ko kunena’mba, ‘kivila’; Nki 1:22), ʼewilʹ (ko kunena’mba, “mulembakane”; Nki 12:15), na·valʹ (ko kunena’mba, ‘wampikwa ñeni’; Nki 17:7), ne lets (ko kunena’mba, “wa kafutululo”; Nki 13:1). Kishima kya Kingidiki aʹphron kifunkila pa “muntu wampikwa ñeni” (Luk 12:20), a·noʹe·tos kifunkila pa “wampikwa ñeni” (Ngt 3:1), ne mo·rosʹ nakyo kifunkila pa “mulembakane” (Mat 23:17; 25:2).

24 KWEJI 2–2 KWEJI 3

BYABULĒME BYA MU KINENWA KYA LEZA NKINDI 2

Mwanda Waka Upyasakēne Kifundwa kya pa Kasuku?

w22.08 18 ¶16

‘Nangilai Nyeke mu Bubine’

¹⁶ Ke batwepo bonso basenswe kutanga ne kwifunda. Inoko Yehova witwita ‘tukimbe’nka kukimba’ ne ‘kukimbidila’ mwanda wa kwivwanija senene bubine. (Tanga Nkindi 2:4-6.) Potulonga bukomo bwa kukimba, tumwenanga’mo nyeke byabuyabuya. Corey unena pa butangi bwandi bwa Bible amba, utanga bidi mutyima pa vese umo, kupwa ke pa mukwabo. Ushintulula’mba: “Ntañanga byonso bilembelwe kunshi kwa dyani, natala mavese onso obatumine’ko, ne kulonga bukimbi. . . . Bine, mwenanga bininge mu butangi bwami na ano manwa.” Ekale twingidijanga ano manwa nansha manwa makwabo, tulombolanga’mba tusenswe bubine, shi twitūdila’ko kitatyi ne kulonga bukomo bwa kwifunda’bo.​—Ñim. 1:1-3.

w22.10 19 ¶3-4

Tunangu twa Bine Twelanga Mbila

³ Tunangu tubwanya kushintululwa bu bukomo bwa kwingidija byobya byotuyukile mwanda wa kukwata butyibi buyampe. Inoko, tunangu twa bine tulombanga bivule. Bible unena’mba: “Kutyina Yehova yo ngalwilo ya tunangu, kadi buyuki bwa Mwine Ujila Nakampata yo ñeni.” (Nki. 9:10) Nanshi kitatyi kyotukimba kukwata butyibi bukatampe, tufwaninwe kulonda milangwe ya Yehova—“buyuki bwa Mwine Ujila Nakampata.” Tubwanya kulonga’byo na kwifunda Bible ne mabuku esambila pa Bible. Kadi potulonga namino, tulombolanga tunangu twa bine.​—Nki. 2:5-7.

⁴ Yehova bunka bwandi ye ubwanya kwitupa tunangu twa bine. (Loma 16:27) Mwanda waka aye ye Nsulo ya tunangu? Dibajinji, byadi Umpangi, uyukile kanda ne kanda katala bintu byapangile. (Ñim. 104:24) Dya bubidi, bintu byonso byalonga bilombolanga’mba udi na tunangu. (Loma 11:33) Dya busatu, madingi a Yehova a tunangu aletelanga byabuyabuya boba bealonda. (Nki. 2:10-12) Nanshi, shi tukimba kwikala na tunangu twa bine, tufwaninwe kwitabija buno bubine bwa kyalwilo ne kwibuleka bwituludike mu butyibi botukwata ne mu byotulonga.

w16.09 22 ¶2-3

A Bankasampe, Komejai Lwitabijo Lwenu

²Bantu bavule dyalelo kebakulupilepo amba Leza wētupangile. Shi wi nkasampe mwingidi wa Yehova nansha ukifunda yandi myanda, ubwanya kyaba kimo kukolelwa mwa kuletela bukamoni bulombola’mba i Mupangi wetu. Bible witukwashanga tute mutyima na katentekeji pa byotwimvwana ne byotutanga kadi ne kulangulukila’po. Kinenwa kya Leza kinena’mba: “Kwivwanija kukakulela.” Namani? Kukakukwasha wepuke milangwe ya bubela ne kukomeja lwitabijo lobe mudi Yehova.—Tanga Nkindi 2:10-12.

³ Pa kwikala na lwitabijo lukomo mudi Yehova, tufwaninwe kumuyuka biyampe. (1 Temote 2:4) O mwanda potanga Bible ne mabuku etu, i kya mvubu mpata kwimana ne kulangulukila pa byobya binenenwe’mo. Tompa kwimvwanija byobya byotanga. (Mateo 13:23) Shi wifunda uno muswelo, ukatana bubinga buvule bulombola’mba Yehova i Umpangi wetu ne amba Bible i mutambe kwadi. (Bahebelu 11:1) Tutalei mwa kulongela.

Byabupeta bya ku Mushipiditu

it-1 1211 ¶4

Bululame

Pa kwikala na bululame, kebilombepo muntu kwikulupila aye mwine, ino bilomba’tu kwikala na kikulupiji ne lwitabijo lukomo mudi Yehova ne mu bukomo bwandi bwa kupandija. (Ñi 25:21) Leza i mulaye amba ukekala “ngabo” ne “kifuko kikomejibwe,” na kulama dishinda dya boba banangila mu bululame. (Nki 2:6-8; 10:29; Ñi 41:12) Bukomo bobaloñanga bwa kusaka kwitabijibwa na Yehova, bwibakwashanga bemanije, kadi kino kibakwashanga balonde dishinda dyoloke dine dibatwala ku kitungo kyabo. (Ñi 26:1-3; Nki 11:5; 28:18) Nansha Yoba byaānenene pampikwa kwivwanija amba, muntu wampikwa mambo ubwanya kususuka pa mwanda wa lupusa lwa mubi ne kufwa’nka mufwilanga nonga-bibi, ino Yehova aye ukulupija amba, uyukile būmi bwa muntu wa kubulwa mambo, kadi i mulaye amba bupyani bwandi bukekala’ko nyeke, būmi bwandi bwa kumeso bukekala bwa ndoe, kadi ukapyana byobya biyampe. (Yob 9:20-22; Ñi 37:18, 19, 37; 84:11; Nki 28:10) Nanshi i bimweke patōka’mba kwikala mululame ko kulengejanga muntu ekale wa mvubu kadi mulēmekibwe, ino ke kwikalapo na bupeta. (Nki 19:1; 28:6) Kadi bana badi na mbutwile udi namino bamonwanga bu ba nsangaji. (Nki 20:7) Kimfwa kyandi kikalanga kintu kilēme mpata kobadi. Bamwenanga mu mwiendelejo muyampe wa shabo, ne mu bulēme bwalēmekelwe.