Butangi Bwambulwa Kilubo

BISONEKWA binena amba kiswa-mutyima kya Leza i amba bantu ba miswelo yonso ‘bafikile pa buyuki bwa binebine bwa bubinebine.’ (1 Tem. 2:4) Kukwatañana na kino, potutanga na diwi ditunduke mu Bible, mutyima wetu wa kusaka kwivwanija bantu buyuki bwa binebine ufwaninwe kumweka ne mu mutangilo wetu.

Bwino bwa kutanga na diwi ditunduke myanda ya mu Bible ne ya mu mabuku ashintulula Bible budi na mvubu ku banuke ne ku batame bene. Byotudi Batumoni ba Yehova, tudi na kiselwa kya kusambulwila bakwetu buyuki bwa kuyuka Yehova ne mashinda andi. Divule kino kitulombanga kutanga ku meso a muntu umo nansha a kisumpi kya bantu batyetye. Kadi tutañanga uno muswelo mu bisaka byetu. Ku Masomo a Mwingilo wa Kiteokratike kudi mikenga miyampe yobapele batutu ne bakaka, banuke ne batame, ya kudingilwa madingi a kulumbulula butangi bobatanga na diwi ditunduke.

Kutanga Bible pa kibumbo, ku meso a bantu nansha ku meso a kipwilo, i kintu kya kukwata na kusumininwa. Mwanda Bible i mulembwe ku bukomo bwa mushipiditu wa Leza. Ne kadi, “mwanda wa Leza i wa būmi ne bukomo . . . kadi i wa kampeja bukidi kakuyūkidila kufwatakanya ne kukanina kwa mutyima.” (Bah. 4:12) Kinenwa kya Leza kiselele buyuki bulēme mpata kebubwanyapo kutanwa kukwabo. Kikokeja kukwasha muntu wayuka Leza umo kete wa bine ne kupwana nandi kipwano kilumbuluke, ne kunekenya makambakano a umbūmi. Kishitulanga dishinda ditwala ku būmi bwa nyeke mu ntanda impya ya Leza. Nanshi tufwaninwe kwitungila kitungo kya kutanga Bible pangya bukomo bwetu bonso.​—Mit. 119:140; Yel. 26:2.

Mwa Kutangila Pambulwa Bilubo. Kutanga biyampe kulombanga bivule, ino kuleka kulonga bilubo dyo ditabula dibajinji. Kino kilomba kulonga buninge bwa kutanga enka bilembwa bidi pa papye kete. Kokolwa kukila bishima, kutyiba bishima ku mfulo, nansha kutangakanya bishima mwanda’po’tu i biifwane na bishima bikwabo.

Pa kutanga bishima mobyolokele, ufwaninwe bidi kwivwana mwanda mwine wisambilwa’po. Kino kilomba kwiteakanya kwa binebine. Mwenda mafuku, shi ubatamija bwino bwa kutala kumeso koenda mwa kuyukila mwilondela milangwe, nabya butangi bobe bukalumbuluka ne kubulwa bilubo.

Bishinkijo ne biyukeno bya mutelelo i bintu bya mvubu mpata mu binenwa bilembwe. Bishinkijo bilombolanga pa kwitūja, kitatyi kya kwija pa kwitūja, kyaba kimo bilombola ne pantu pafwaninwe kubenda diwi. Mu ndimi imoimo, kutunya kushinta diwi mobifwaninwe pangya bishinkijo bitūdilwe’po kukokeja kwalamuna kipangujo ke binenwa bitupu, pakwabo ne buluji bonso bwashinta. Eyo, kyaba kimo bishinkijo bitūdilwanga’tu mwanda wa kulonda ndudi ya ludimi. Mu ndimi mikwabo namo, muntu kabwanyapo kutanga pambulwa kilubo shi katelepo mutyima mpata ku biyukeno bya mutelelo, bikale bilembwe nansha byobya bivwanikwa kupityila ku mwanda wisambilwa’po. Bino byo byalamunanga mulenga wa mwa kutelela masomo obidi’po. Nanshi ufwaninwe kujingulula biyampe muswelo wingidijibwa bishinkijo ne biyukeno bya mutelelo mu ludimi lwenu. Kino kyo kintu kya kuyuka pa kutanga bintu bipotoloke. Kadi vuluka amba kitungo kyobe i kulupula milangwe, ke kutelapo’tu bishima kete, mhm.

Shi usaka kutamija bwino bobe bwa kutanga pambulwa kilubo, i biyampe kwiibidija butangi. Tanga musango umo kete, kupwa pita’mo misunsa ne misunsa enka ne byobwanya kutanga’o pampikwa bilubo. Kupwa pita ku musango ulonda’po. Ku mfulo, longa buninge bwa kutanga mapaje mavulevule pampikwa kukila, kupituluka, nansha kutangakanya bishima kampanda. Shi ubapu ano matabula, nena muntu kampanda ashilule kukwivwana ne kukudyumuna ponso polonga bilubo.

Mu bipindi bimo bya ntanda, kafi ne kitōkeji kibumbudima biletelanga bantu makambakano pa kutanga. Shi bino bintu bikale kutebwa’ko mutyima bya binebine, nabya butangi kebukatunyapo kulumbuluka.

Mwenda mafuku, batutu batanga biyampe bakokeja kunenwa kutanga ku meso a bantu bavule myanda ya mu Kifundwa kya Kitabo kya pa Kipwilo ne mu Kifundwa kya Kiteba kya Mulami. Ino kuta mutyima biyampe ku ano madyese kulomba bivule, ke kubwanyapo’tu enka kutela bishima mobyolokele kete, mhm. Pa kwikala mutangi mufike’po utanga ku meso a bantu bavule mu kipwilo, ufwaninwe kutamija bibidiji biyampe bya butangi bwa pa kasukwa. Kino kilomba ne kujingulula amba kishima ne kishima kidi mu musemwa kidi na mvubu yakyo. Shi ukile’mo bishima bimo, kubwanyapo kwivwanija biyampe mwanda obesambila’po. Shi utangakanya bishima, nansha ke potanga kasukwa kobe, buluji bwa musemwa bukashinta. Kutangakanya kubwanya kutamba ku kuleka kuta mutyima ku biyukeno bya mutelelo nansha ku buluji bwine bwingidijibwe’mo bishima’bya. Nanshi longa buninge bwa kwivwanija nshintulwilo ya kishima ne kishima pokitūdilwe’pa. Kadi ta mutyima ne ku bishinkijo, utale muswelo obikwatakanya buluji bwa musemwa. Vuluka kadi amba milangwe ilupulwanga divule na bisumpi bya bishima. Ta mutyima ku bino bisumpi, shi kotange na diwi ditunduke, tanga kisumpi ne kisumpi kya bishima​—misemwa ne milangwe mituntulu​—kupita’ko kutanga bishima bitupu. Ditabula dikatampe dya kukukwasha uyuke kwivwanija bakwenu buyuki bwa binebine mu butangi bobe, i kwivwanija biyampe myanda yotanga.

Mutumibwa Polo wātumīne mukulumpe mwine Kidishitu wa bwino mukanda’mba: ‘Endelela na kwielela’ko mu butangi bwa pa bantu.’ (1 Tem. 4:13) Kunena na bubine, uno i mwanda witulomba batwe bonso kulumbulula.