Shapita Umbajinji
Bumo bwa Mutōtelo mu Ino Yetu Myaka—Le Bushintulula Bika?
1, 2. (a) I kwisakanya’ka kwa nsangaji kwisakanya bantu mu ino yetu myaka? (b) I lukulupilo’ka lwa kutendelwa ludi na bantu ba mityima myoloke?
KUJOKOLOKA ntanda yonso kudi kwisakanya kwa nsangaji kwa bantu batūtyikila mu bumo bwa mutōtelo. I kukongakana kwa midiyo ne midiyo ya bantu ba mizo yonso, ne tubila, ne ndimi. Mwaka ne mwaka kudi bavule bongwijibwa uno muswelo. Bano bo batelelwe mu Bible bu “batumoni” ba Yehova ne bu “kibumbo kikatampe.” Bengidilanga Leza mingilo ikola “dyuba ne bufuku.” (Isaya 43:10-12; Kusokwelwa 7:9-15) Mwanda waka bamwingidila? Mwanda i bayuke amba Yehova ye Leza umo kete wa bine. Kino kyo kibatonona bakwatañanye būmi bwabo na mashinda andi moloke. Kadi i bayuke amba tudi mu “mafuku a kumfulo” a ino ntanda imbi, ne amba panopano ponka Leza usa kwiyonakanya, ne amba ukapingakenya’po ntanda impya, ke paladisa kadi.—2 Temote 3:1-5, 13; 2 Petelo 3:10-13.
2 Kinenwa kya Leza kilaya’mba: “Kukidi bidi kitatyi kityetye, ne mubi ukēkala kutupu’ye . . . Nanshi bakikōkeji bakapyananga ntanda; kadi bakēsangaja mu bungi bwa ndoe.” (Mitōto 37:10, 11) “Boloke bakapyananga ntanda, ne kwikala monka nyeke.” (Mitōto 37:29) “Leza ukapampula impolo yonso mu meso abo; ne lufu nalo kelukēkalakopo dikwabo kadi, mhm, nansha kuyoyokota miyoa, nansha kudila kwine, nansha misongo mīne mpika. Bintu bibajinji bibatukidila.”—Kusokwelwa 21:4.
3. Bantu i babwanye namani kwikutyila mu bumo bwa mutōtelo wa bine?
3 Bano belunga pano mu bumo bwa mutōtelo wa bine bo bakekala bekadi babajinji ba yoya ntanda impya. I bayuke kiswa-mutyima kya Leza i kyepi, kadi bekankilanga’ko kwikilonga pangya bukomo bwabo. Yesu wālombwele mvubu ya kino kintu amba: “Bakuyūke, abe Leza enka wa binebine, ne Yesu Kidishitu o watumine nankyo bo būmi ne būmi bwine bwa kulādila nyeke na nyeke.” (Yoano 17:3) Mutumibwa Yoano wāsoneka’mba: “Ntanda ipita ne kilokoloko kyayo kine kumo, ino yewa ulonga kiswa-mutyima kya Leza wikele nyeke ne nyeke.”—1 Yoano 2:17, New World Translation.
Mobushintulwila Binebine
4. (a) Le bine kukongakanibwa kwa bantu bavule mu bumo bwa mutōtelo mu ino myaka kushintulula bika? (b) Bible ulombola namani kuno kukongakanibwa?
4 Le kukongakanibwa kwa bantu bavule mu bumo bwa mutōtelo wa bine mu ino myaka kushintulula bika? I kilomboji kilombola patōka amba ketudi bafwene mpata ku mfulo ya ino ntanda imbi, ne ntanda impya ya Leza keisa kushilula. Twimwenanga kufikidila kwa bupolofeto bwa mu Bible bwālaile kuno kukongakanibwa kukatampe. Bupolofeto bumo bidi bunena’mba: “Mu mafuku a kumfulo’a [ano otudi’mo] kikafika nenki, lūlu lwa njibo ya Yehova [mutōtelo wandi wa bine muzunzulwe] lukakomejibwa mu nsongo ya ngulu [peulu pa miswelo yonso ya mitōtelo], . . . ino bantu bakafula ponka pa alo. Ebiyampe mizo mingimingi ikenda ke inena’mba: Iyai tukande ku lūlu lwa Yehova, ne ku njibo ya Leza wa Yakoba; kadi uketulombola ku mashinda andi, tukanange mu tushinda twandi.”—Mika 4:1, 2; Mitōto 37:34.
5, 6. (a) I kika kinenenwa amba mizo īyanga kudi Yehova? (b) I bipangujo’ka byotufwaninwe kwiipangula?
5 Nansha mizo mituntulu byokeīyangapo ku njibo ya ku mushipiditu ya Yehova kumutōta, ino bantu bavule umo ne umo ba mu mizo bāyanga’ko. Bateñwanga ku mityima mpata pa kufunda mpango ya buswe ya Yehova Leza ne bumuntu bwandi bukoka. Bakimba na mutyima wa kwityepeja kuyuka byobya bisaka Leza kobadi. Milombelo yabo idi pamo na yālombele mulembi wa mitōto amba: ‘Mfundije kulonda kiswa-mutyima kyobe, mwanda abe wi Leza wami.’—Mitōto 143:10.
6 Lelo nobe wimwene mu kino kibumbo kikatampe kya bantu bakongakanibwa na Yehova mu mutōtelo umo? Le muswelo oteñwanga na bufundiji botambula mu Kinenwa kya Yehova ulombola amba ujingulwile bya binebine amba Aye ye Nsulo yabo? Le ‘ukanangila mu tushinda twandi’ kufika ne kwepi?
Muswelo Obubwanikile
7. (a) Dyuba dimo bumo bwa mutōtelo bukasambakana namani? (b) Mwanda waka i kya kampeja-bukidi kwikala tamba’nka pano mutōtyi wa Yehova, ne tukakwasha bakwetu namani nabo bekale batōtyi ba Yehova?
7 Mpango ya Yehova i bipangwa byonso bya ñeni bikale umbumo mu mutōtelo wa bine. Bine, twabilanga mpata dyodya dyuba dikekala bōmi bonso batōta Leza umo kete wa bine! (Mitōto 103:19-22) Ino kumeso kwa kwiya’dyo, Yehova ufwaninwe bidi kufundula bonso bapela kulonga kiswa-mutyima kyandi kyoloke. Ino pa lusa lwandi, i mubadikile bidi kuyukija kyasa kulonga amba bantu ba pi na pi bamone mukenga wa kushinta lwendo lwabo. (Isaya 55:6, 7) O mwanda, dyalelo kwelwanga lubila lwa kampeja-bukidi ku “mizo yonso, ne bisaka byonso, ne ndimi yonso, ne bantu” amba: “Akamwai Leza mumutumbike ntumbo; ke-kintu kitatyi kya kidye kyandi kibafika; mutōtei wāpangile diulu, ne ntanda, ne mema, ne pansulo pa mema.” (Kusokwelwa 14:6, 7) Le nobe witabije luno lwito? Shi witabije’lo, nabya udi na madyese a kwita bakwenu nabo bayuke Leza wa bine ne kumutōta.
8. Shi tubapu kwifunda bufundiji bwa Bible bwa kyalwilo, i mu bintu’ka bikwabo motufwaninwe kwikankila’ko kwendelela?
8 Yehova, mu mpango yandi, kasakilepo kutōtwa na bantu betela bu bamwitabije ino abo koku balondalonda tumweno twa abo bene. Leza usaka bantu bafikile pa “buyuki bwa binebine bwa kiswa-mutyima kyandi” ne kwibulonda mu būmi bwabo. (Kolose 1:9, 10, NW) O mwanda bantu ba mityima ya kufwija’ko befunda bufundiji bwa Bible bwa kyalwilo basakanga kwendelela kumeso bekale ke bene Kidishitu bapye. Kyobafwila i kuyuka Yehova bininge, kubaija mwivwanino wabo wa Kinenwa kyandi wikale na mushike, ne kwingidija’kyo ne pa mfulo mu būmi bwabo. Bakimbanga kwiula ngikadilo ya Tata wetu wa mūlu ne kumona bintu monka mwamwena’byo aye. Kino kyo kibatonona bakimbe miswelo ya kwingila mwingilo ukūla būmi wingidija Leza pano pa ntanda mu ano etu mafuku. Lelo nobe ye mosakila?—Mako 13:10; Bahebelu 5:12–6:3.
9. I bika bilengeje bumo bwa binebine bubwanike dyalelo?
9 Bible ulombola amba boba bengidila Yehova bafwaninwe kwikutyila umbumo. (Efisesa 4:1-3) Buno bumo bufwaninwe kwikala’ko dyalelo dino, nansha byotudi mu ntanda mikalañane, koku tulwa na kwetu kubulwa kubwaninina. Yesu wālombele na kininga amba bandi bana ba bwanga bonso bekale umo, mu bumo bwa binebine. Le kino kishintulula namani? Dibajinji, kishintulula amba bafwaninwe kwikala mu kipwano kiyampe na Yehova ne na Mwanandi. Dya bubidi, bafwaninwe kwikala bekutyile umbumo abo bene na bene. (Yoano 17:20, 21) O mwanda kipwilo kya bwine Kidishitu i kīkute mu bulongolodi bufundijija’mo Yehova bantu bandi.
Le I Bintu’ka Bilengeja Bumo?
10. (a) I bika byotutamija kitatyi kyotwingidija Bible mwa kulangulukila pa malondololo a bipangujo bitutala? (b) Londolola bipangujo bidi kunshi kwa uno musango, koku ubandaula bintu bilengeja bumo bwa bwine Kidishitu.
10 Bintu bisamba-bibidi bilengeja bumo bwa butōtyi i bitelwe kunshi’ku. Polondolola bipangujo bikwatañene nabyo, ta mutyima ku muswelo obidi na kamweno mu kipwano kyobe na Yehova ne na banabenu bene Kidishitu. Kulanguluka pa ino myanda ne kutanga bisonekwa bitelelwe bitupu, byampikwa kupitulukwa myanda yabyo, kukatamija tunangu tobe twa bwine Leza, bwino bwa kuyuka kulanga, ne kusansanya—ngikadilo yotusakilwa batwe bonso. (Nkindi 5:1, 2; Fidipai 1:9-11) Bandaula pano bino bintu kimo kimo.
(1) Twitabije amba Yehova ye mwinē lupusa lwa kulombola kiyampe ne kibi. “Kulupila mudi Yehova ne mutyima obe onsololo, kadi kokalemēnenapo pa kwivwanija kwa abe mwine; mu mashinda obe onso muyuke, kadi aye ukōlolanga tushinda tobe.”—Nkindi 3:5, 6.
Mwanda waka tufwaninwe kukimba madingi a Yehova ne bwendeji bwandi kumeso kwa kutyiba mbila? (Mitōto 146:3-5; Isaya 48:17)
(2) Tudi na Kinenwa kya Leza kya kwituludika. “Po mwatambwile mwanda wa Leza, o mwaivwene kudi bātwe, mweusepelela, kepamo na mwanda wa bantupo, ehe, i na mwanda wa Leza, i binebine, nanshi o onka’o wingila mudi bānwe bakwitabija.”—1 Tesalonika 2:13.
I kyaka’ka kidi mu kulonga bintu “byotulanga” amba byo byoloke? (Nkindi 14:12; Yelemia 10:23, 24; 17:9)
Shi ketuyukilepo madingi aleta Bible pa mwanda kampanda, tufwaninwe kulonga namani? (Nkindi 2:3-5; 2 Temote 3:16, 17)
(3) Batwe bonso tumwenanga mu mpangiko imo yonka ya bidibwa bya ku mushipiditu. “Bobe bana bonso bakekala bantu bafundijibwe na Yehova.” (Isaya 54:13, NW) “Twitei mityima bātwe bene na bene ya pa kwisombela ku [buswe] ne mīngilo miyampe; ne kuleka’byo kubungakana mpika, pamo na muswelo wa bamobamo, poso kwikwasha bātwe bene; ne byo mwamona difuku [dya bonakani] dibafwena po pene pa kuningija.”—Bahebelu 10:24, 25.
Lelo boba balondanga mpangiko yonso mituntulu ya Yehova ya bidibwa bya ku mushipiditu bamwenanga’mo byabuyabuya’ka? (Isaya 65:13, 14)
(4) Yesu Kidishitu ye Mwendeji wetu, ke muntupo kampanda, mhm. “Kemukitelwai bu Labi, mwanda mufundiji wenu i umo, ino banwe bonso mudi bana na bana. Kadi kemukitelai muntu nansha umo pano panshi bu shenu, mwanda Shenu i umo enka, Yewa udi mūlu. Nansha kutelwa bu ‘bendeji,’ mwanda Mwendeji wenu i umo, Kidishitu.”—Mateo 23:8-10, NW.
Lelo kudi bafwaninwe kwimona umbukata mwetu amba i bapite bakwabo? (Loma 3:23, 24; 12:3)
(5) Tukulupile amba umbikalo wa Bulopwe bwa Leza lo lukulupilo lumo kete ku bantu. “Mwikale kulombela’nka namino’mba: Abe Tata wetu wa mūlu, dijina dyobe dijile kijila. Bulopwe bobe bufike. Muswidile mutyima obe mūlu ne panopantanda pene i monka. Nanshi badikilai bidi kusaka bulopwe bwa Leza, ne boloke bwandi kumo, ebiya nankyo ne byabyo byonso bikemutentekelwapo.”—Mateo 6: 9, 10, 33.
‘Kubadikila bidi kusaka bulopwe’ kwitulaminanga namani bumo bwetu? (Mika 4:3; 1 Yoano 3:10-12)
(6) Mushipiditu sandu o ulupulanga mu batōtyi ba Yehova ngikadilo iloeja bumo bwa bwine Kidishitu. “Kipa kya mushipiditu i buswe, nsangaji, ndoe, kitūkijetyima, kanye, buyampe, lwitabijo, kutalala, kwīfula.”—Ngalatea 5:22, 23, NW.
Tufwaninwe kulonga bika shi tusaka mushipiditu wa Leza ulupule bipa motudi? (Bilongwa 5:32)
Kwikala na mushipiditu wa Leza kudi na kamweno’ka mu kipwano kyetu na banabetu bene Kidishitu? (Yoano 13:35; 1 Yoano 4:8, 20, 21)
(7) Batōtyi bonso ba bine ba Leza basapulanga myanda miyampe ya Bulopwe bwandi. “Myanda Miyampe ino’i ya Bulopwe ikasapulwa panopantanda ponso, amba ikale bu kiyukeno ku mizo yonso, penepa mfulo keifika shayo.”—Mateo 24:14, Myanda Miyampe ku Bonso.
I bika bifwaninwe kwitutonona tuputumine bininge mu mwingilo wa busapudi? (Mateo 22:37-39; Loma 10:10)
11. Wivwane twingidija bubinebine bwa mu Bible mu būmi bwetu, i bika bikalupuka’ko?
11 Kutōta Yehova umbumo kwitufwenyanga pabwipi nandi, kwitupa ne kisense kiyampe na banabetu mu lwitabijo. Mitōto 133:1 unena’mba: “Ē! talaipo bidi, mo kyanengelela ne kulumbulula’kyo, bāna na bāna kwikala pamo mutyima umo onka, senene, shē!” Bine, kulupuka mu ino ntanda muyudile mushipiditu wa kwisakila, busekese, ne bikandangobo, ino kukongakena pamo na boba baswele Yehova bya binebine, bakōkela ku bijila byandi, i kintu kifukatyija mutyima mpata!
Epuka Mpusa Ileta Nkalañani
12. Mwanda waka tufwaninwe kwepuka mushipiditu wa bwanapabo?
12 Tufwaninwe kwepuka mpusa ileta nkalañani, kutyina amba twakōna bumo bulēme botudi nabo ntanda yonso. Lupusa lumo bidi i mushipiditu wa kukimba bwanapabo bwa kuvundamina Leza ne bijila byandi. Yehova witukwasha twepuke’o na kwitusokwela mwine ulengeja’o, ke Satana Dyabola kadi. (2 Kodinda 4:4; Kusokwelwa 12:9) Satana ye wāongwele ba Adama ne Eva bāpela kulonda byēbanene Leza, bātyiba mbila mitupe na kiswa-mutyima kya Leza. Bipa bilupukile’ko i bilete musala kobadi ne kotudi. (Ngalwilo 3:1-6, 17-19) Ino ntanda i miyule ne pa milomo mushipiditu wa bwanapabo bwa kuvundamina bijila bya Leza. O mwanda tufwaninwe kulwa nao mu mityima yetu.
13. I bika bikalombola amba i bine twiteakanyanga kukekala mu ntanda impya ya Leza ya boloke?
13 Kimfwa, tala mulao wa nsangaji ulaile Yehova, wa kutalula ino ngikadilo imbi ya bintu ne kupingakenya’po madiulu mapya ne ntanda impya “mukekala’nka boloke.” (2 Petelo 3:13, MB) Mwene kino kifwaninwe kwitutonona twalwile’ko kwiteakanya mwa kukekadila mu kyokya kitatyi kikekala’ko boloke pi na pi? Kino kilomba kulonda madingi a mu Bible anena’mba: “Kemukisanswa panopantanda, nansha byapanopantanda bīne. Shi muntu usenswe panopantanda, nankyo lusa lwa Tata keludipo mudi aye, mhm.” (1 Yoano 2:15) Shi ke pano, tupelei mushipiditu wa ino ntanda—ngikadilo yayo ya kukimba bwanapabo, kwisakila kwayo kupitepite, busekese ne bikandangobo byayo. Twikalei nyeke na kibidiji kya kulonda binena Yehova ne kumukōkela na mutyima umo, nansha ngitu yetu yakubulwa kubwaninina byoitukokela ku bibi. Būmi bwetu bonso bufwaninwe kulombola amba milangwe yetu ne kukanina kwetu kwa mutyima bitutwala’nka ku kulonga kiswa-mutyima kya Leza.—Mitōto 40:8.
14. (a) Mwanda waka i kya kamweno kukwatakanya mukenga wa kwifunda tamba pano mashinda a Yehova ne kwialonda mu būmi bwetu? (b) Bisonekwa bitelelwe mu musango bidi na buluji’ka kotudi batwe bonso umo ne umo?
14 Shi kitatyi kitungile Yehova kya konakanya ino ngikadilo imbi ya bintu ne bonso baswele milongelo yayo kibabwana, kakejepo. Kakelaijapo nansha kushinta misoñanya yandi amba ikwatañane na musakila boba bakilamete ku ino ntanda, abo koku bafunda ne kulonga kiswa-mutyima kya Leza na mityima ibidi. Pano po pa kwalwila’ko pano! (Luka 13:23, 24; 17:32; 21:34-36) Bine, i kya nsangaji mpata pa kumona kibumbo kikatampe kikwatakanya uno mukenga mulumbuluke, kilonda na kyaka kyonso bufundiji bupāna Yehova kupityila ku Kinenwa kyandi ne ku bulongolodi bwandi, koku kasha kinangila umbumo mu tushinda twandi tutwala ku ntanda impya! Mu kwenda kwifunda myanda itala padi Yehova, mo mu kwenda kumuswa ne kukimba kumwingidila.
Myanda ya Kupituluka’mo
• Mpango ya Yehova itala pa mutōtelo i mpango’ka?
• Pa kupwa kwifunda bufundiji bwa kyalwilo bwa Bible, i mu bintu’ka motufwaninwe kwendelela kumeso na kininga?
• Lelo umo ne umo ukalonga bika shi usaka kwikala umbumo na batōtyi bakwabo ba Yehova?
[Kifwatulo pa paje 4]
‘Ba butūkanye bakapyananga ntanda ne kwisangaja mu bungi bwa ndoe’