Būmi Bukwatañene Na Kwipāna Kwa Bwine Kidishitu Mu Bwanapabo

‘Kokwa kudi mushipiditu wa Yehova, ko kudi ne bwanapabo.’​—2 KODINDA 3:​17.

BATUMONI BA YEHOVA bakulupile amba mutōtelo wabo ukalādilanga nyeke. O mwanda batengele kwingidila Leza ‘mu mushipiditu ne bubinebine’ nyeke ne nyekeke. (Yoano 4:​23, 24) Bano bene Kidishitu i bepāne kudi Yehova Leza pakubulwa kushishikita, basumininwe kwikala na būmi bukwatañane na kwipāna kwabo, i bine badi na bwanapabo. Pa kino, bakulupile mu Kinenwa kya Leza ne mu mushipiditu sandu wandi. Batumoni balondanga na mutyima onso lwendo lwa kwipāna kwabo kwa bwine Kidishitu mu bwanapabo bupāna Leza, koku kadi balombola bulēme bunenwe kupebwa “bakatampe balupusa” ba mabikavu ne kwingidija senene byepelo ne bintu byobapelwe lupusa mwendele bijila. (Loma 13:1; Yakoba 1:​25) Kifwa, Batumoni bengidijanga Sosiete Watch Tower bu kingidilwa kipelwe lupusa​—kimo kya mu bingidilwa bivule bidi mu matanda pala pala​—bibapanga muswelo wa kuvuija mwingilo wabo wa kukwasha bantu nabo, nakampata mu myanda ya kumushipiditu. Ino Batumoni i bepāne kudi Leza, kebepēnepo ku kitango kampanda kipelwe lupusa, kadi kwipāna kwabo kudi Yehova kukalādilanga nyeke.

² Batumoni ba Yehova i bengidi bepāne kudi Leza, banenwe kulonda misoñanya ya Yesu ya kulonga bantu ba mizo yonso “nabo ke bāna-babwanga, kwibabatyija mu dijina dya Tata, ne dya Mwana, ne dya [m]ushipiditu [s]andu. Kadi ne kwibalombola balaminine byonso.” (Mateo 28:​19, 20) Uno mwingilo ukendelela kutūla ne pakafika mfulo ya ngikadilo ya bintu, mwanda Yesu wānene kadi amba: “Myanda Miyampe ino’i ya Bulopwe ikasapulwa panopantanda ponso, amba ikale bu kiyukeno ku mizo yonso, penepa mfulo keifika shayo.” (Mateo 24:​3, 14, MB) Mwaka ne mwaka, mobo a bitampilo a Sosiete Watch Tower ne bitango bikwabo bipelwe lupusa bilupwilanga Batumoni ba Yehova midiyo ya Mabible, mabuku, mikanda ne mapepala a kwingidija mu mwingilo wabo wa kusapula pano pantanda ponso. Bino bitango bipelwe lupusa i bilēme mpata ku bengidi ba Leza bepāne, mwanda bibakwashanga na madingi a kolola būmi bwabo mwendele kwipāna kwabo kobepēne kudi aye.

³ Padi muntu ukokeja kupatanya’mba muswelo wisambila Batumoni pa Sosiete Watch Tower​—itwa pavule bu “Sosiete”​—ulombola amba beimwene bu mitabuke ne pa bu kingidilwa bitupu kipelwe lupusa. Lelo beimwene bu ye minē lupusa lwamfulo mu myanda itala butōtyi? Dibuku Les Témoins de Jéhovah: Prédicateurs du Royaume de Dieu i dilete kitōkeji pa uno mwanda, i dishintulule’mba: “Pātelele Kiteba kya Mulami [1 kweji 6, 1938] kishima ‘Sosiete,’ ke kunenapo amba i kingidilwa bitupu kipelwe lupusa, ino i ne kitango kya bene Kidishitu bashingwe-māni, babundile kino kingidilwa kipelwe lupusa, bekingidijanga.”a Nanshi kino kishima kifunkilanga pa “umpika wabinebine ne wamanwa.” (Mateo 24:​45, NW) Divule i mu buno buluji mwādi mwingidija Batumoni kino kishima “Sosiete.” Bine, kingidilwa kipelwe lupusa ne “umpika wabinebine ne wamanwa” ke bishimapo bikokeja kupingakanibwa. Bendeji ba Sosiete Watch Tower batoñwanga na bantu, ino Batumoni babundile ‘umpika wabinebine’ i bashingwe māni a mushipiditu sandu wa Yehova.

⁴ Batumoni ba Yehova batele mutyima ku muswelo obesamba, mwanda wa kwepuka mwivwanino mubi. Pa kyaba kya kunena’mba, “Sosiete ufundijanga’mba,” Batumoni bavule basangelanga kwingidija mineneno miyampe pamo bwa ino, “Bible unena’mba” nansha amba, “Ami mongyukile, Bible ufundijanga’mba.” Mu uno muswelo bakokelanga milangwe pa butyibi bwa Kamoni ne Kamoni bwakwete pa kwitabija bufundiji bwa Bible, muno mo mobepukilanga mulangwe wa bitupu utembaula bantu amba Batumoni i bakutwe na katangotango kamo nenki kebaningila bintu. Kunena kuyampe, milangwe itala mwingidijijo wa bishima ke mwandapo wa kupatena. Mwanda mvubu ya mwingidijijo wa bishima i kutōkejeja muntu mwivwanino mubi wadi nao kete. Bene Kidishitu banenwe kwikala na ñeni mijalale. Bible witudyumunanga kuleka “bya kupatena bishima.” (2 Temote 2:​14, 15, MB) Kadi Bisonekwa i bilete’po uno mulangwe, amba: “Shi mwisambe mu ludimi lwa muneneno wakubulwa kwivwanwa biyampe, le kikayūkibwa namani, kyokya kīsambilwa?”​—1 Kodinda 14:⁠9.

Mushipiditu wa Leza Utyepejanga Mbila Mivule

⁵ ‘Bintu byonso i byampikwa kijila, ino ke bintu byonsopo byendele’mo,’ mo mwānenene mutumibwa Polo. Wābweja’ko amba: ‘Bintu byonso i byampikwa kijila, ino ke bintu byonsopo byūbaka muntu.’ (1 Kodinda 10:23) I kipēla kwivwanija, bino binenwa bya Polo kebishintululapo amba i kyendele’mo kulonga bintu bijidikilwe na Kinenwa kya Leza. Būmi bwa mwine Kidishitu buludikwanga na mbila mipotoloke ibala-inga shi twiidingakanye na bijila kubwipi kwa 600 byāpelwe Isalela wa kala. Eyo, myanda mivule i mishīlwe mutyima wa mundamunda wa muntu mwine. Muntu wipēne kudi Yehova usepelelanga bwanapabo bulupuka ku kuludikwa na mushipiditu wa Leza. Mwine Kidishitu ye-yense ukwete bubinebine ke bwandi, ulondanga mutyima wandi wa mundamunda mufundijibwe na Bible ne kwiubija mudi Leza wa kumwendeja na mushipiditu sandu. Kino kipanga mwine Kidishitu mwipāne ñeni ya kujingulula i byepi ‘byūbaka’ muntu, ‘byendele’mo’ kwadi aye mwine ne ku bakwabo. Wayuka’mba butyibi bwaetyibila butenga ne ku kipwano kyapwene na Leza, mwanda i kudi aye kwaikele kwipāna.

⁶ Kamoni ye-yense ulombolanga amba wakwata bubinebine ke bwandi na kuleta malondololo ku kupwila kwa bwine Kidishitu. Ku ñanjilo ubwanya kupituluka mu byobya binenwe mu dibuku difundwa. Mu kwendelela kumeso, ukafikila ne pa ditabula dya kushilula kunena bufundiji bwa Bible mu bishima bya aye mwine. Namino walombola patōka amba watamija manwa andi a kulanguluka kupita’ko kupituluka mu binene bakwabo. Kulupula milangwe mu bishima bya aye mwine ne kunena bishima byoloke bya bubinebine mu muswelo ukunka mityima kukamuletela kusepelela ne kadi kino kilombola’mba i mukulupile’byo ne mu ñeni yandi.​—Musapudi 12:10; enzankanya na Loma 14:⁠5b.

⁷ Batumoni ba Yehova batononwanga na buswe bobaswele Leza ne bantu nabo. (Mateo 22:36-​40) Bine, badi mu kisaka kya bu bana na bana kujokoloka ntanda yonso, bekutyile pamo nkē na buswe bulonda kifwa kya Kidishitu. (Kolose 3:​14; 1 Petelo 5:9) Eyo i bantu badi na bwanapabo, umo ne umo i mutyibe mbila aye mwine ya kusapula myanda miyampe ya Bulopwe bwa Leza, kuleka kwikuja mu bimyanda bya kipolitike, kwilama ku mashi, kwepuka byamazua bya miswelo kampanda, ne ya kwikala na būmi bukwatañane na misoñanya ya Bible. Buno butyibi kebwibaningilwangapo. I butyibi bubadilwa mu mwikadilo wa umbūmi utoñwanga na mutyima tō na muntu usaka kwikala Kamoni kumeso kwa kutabula ditabula dya kwipāna bu mwine Kidishitu.

Lelo Beshintulwilanga ku Kitango Kyendeji?

⁸ Bible ulombola patōka’mba bene Kidishitu babine kebengidilangapo Leza bya kuningilwa. Unena’mba: ‘Yehova i Mushipiditu, kokwa kudi mushipiditu wa Yehova, ko kudi bwanapabo.’ (2 Kodinda 3:​17) Ino tukokeja kukwatañanya muswelo’ka buno bubine na mulangwe wa “umpika wabinebine ne wamanwa” ne kyandi Kitango Kyendeji?​—Mateo 24:45-​47, NW.

⁹ Pa kulondolola ku kino kipangujo, tufwaninwe kuvuluka bidi musoñanya wa bumutwe udi mu Bisonekwa. (1 Kodinda 11:⁠3) Mu Efisesa 5:​21-​24, Kidishitu i mutelwe bu “mutwe wa kipwilo,” ‘okikōkele.’ Batumoni ba Yehova i bemvwanije amba umpika wabinebine ne wamanwa i mubundwe na banababo na Yesu ba kumushipiditu. (Bahebelu 2:​10-​13) Kano kabumbo ka umpika wabinebine ko katongelwe bu ka kuleila bantu ba Leza ‘bidibwa [bya kumushipiditu] pa kitatyi kifwaninwe.’ Mu ano mafuku a ku mfulo, Kidishitu i mutūle uno umpika pa “lupeto lwandi lonso.” Nanshi i mufwaninwe kupebwa bulēme na yewa yense witela bu mwine Kidishitu pangala pa kino kyepelo kimupelwe.

¹⁰ Kitungo kya bu mutwe i kulama bumo ne kutadija mwanda wa “bintu byonsololo bilongibwe monka mo byendele biyampe ne mo bīkadile.” (1 Kodinda 14:40) Pa kufikila pa dino ditabula, kwātongelwe mu myaka katwa imbajinji kibalwa kampanda kya bene Kidishitu bashingwe-māni ba mu kabumbo ka umpika wabinebine ne wamanwa ba kwimanina kisumpi kyonso. Myanda mikatampe yālondele’po yālombwele amba bwendeji bwādi bwimaninwe na kino kitango kyendeji kya mu myaka katwa imbajinji bwāitabijibwe ne kweselwa na Yehova. Bene Kidishitu ba mu myaka katwa imbajinji bāitabije na nsangaji ino mpangiko. Byabine, bāsepelele’yo binebine ne kufwija’ko pangala pa bipa bilumbuluke byādi bilupuka’ko.​—Bilongwa 15:​1-​32.

¹¹ Ino mpangiko ikidi na mvubu ne dyalelo. Pano Kitango Kyendeji kya Batumoni ba Yehova i kibundwe na bene Kidishitu bashingwe-māni dikumi, bonso ke balāle myaka makumi ne makumi mu bwine Kidishitu. Bapānanga buludiki bwa kumushipiditu ku Batumoni ba Yehova, monka mwādi mulongela kitango kyendeji kya mu myaka katwa imbajinji. (Bilongwa 16:4) Batumoni balondanga na nsangaji kifwa kya bene Kidishitu babajinji, kya kutala ku banabetu bapye ba mu Kitango Kyendeji ba kwibapa bwendeji ne buludiki bwimanine pa Bible butala pa butōtyi. Eyo, nansha bano banabetu babundile Kitango Kyendeji byobadi bapika ba Yehova ne Kidishitu, mwikadile balunda nabo bene Kidishitu, ino tufwaninwe kwibakōkela, mwanda Bible witusoñanya’mba: “Kōkelai boba bemulelele, ne kwibakōkelelela; ke-bantu abo batengele ponka pa mityima yenu, pamo bwa boba bakapitamo mu bukalama bwabo, amba balonge kino’ki ne tusepo, ne kukālala mpika, ke-kintu kino namino bānwe kemukamwenamopo kantu, mhm.”​—Bahebelu 13:17.

¹² Lelo kyepelo kya butadi kipelwe Kitango Kyendeji na Bisonekwa kishintulula’mba Kamoni wa Yehova umo ne umo ufwaninwe kwishintulwila ku kino kitango pa mwanda utala mwingilo? Mhm, kekyendele’mo na binenwa bya Polo kudi bene Kidishitu bādi mu Loma, wēbanene amba: “Mwanda ka [utyibila] mwanenu mwanda, a? Kadi le i mwanda ka ōpunikila mwanenu, a? Mwanda bātwe tukēmananga bonso kumeso kwa kidye kya Leza . . . bātwe bonsololo, kuno ko tudi, tukēshintulwila kudi Leza, muntu pandi, muntu pandi.”​—Loma 14:​10-​12.

¹³ Ino mwene i kyabine Kamoni yense unenwe kutūla lapolo wandi wa mwingilo wa busapudi? I amo, ino kitungo kya uno mulongelo i kishintululwe patōka mu kadibuku ka Batumoni, kanena’mba: “Balondi babajinji ba Yesu Kidishitu bādi batele mutyima ku malapolo a kwendelela kumeso kwa mwingilo wa busapudi. (Mako 6:​30) Mwingilo pa kutubuluka’o, bāungwijije pamo malapolo a bibalwa ne nsango ya bintu bikatampe byēmwenene boba badi benda basapula myanda miyampe. . . . (Bilongwa 2:​5-​11, 41, 47; 6:7; 1:​15; 4:4) . . . Ku bano bengidi bene Kidishitu bakikōkeji, kuteja malapolo a bintu bilongelwe kwādi kwibakankamika kashāa! . . . Ne bulongolodi bwa Yehova bwa mu ano mafuku nabo muswelo umo onka, buloñanga bukomo bwa kulama bibalwa byabine bifikilwa’po mu uno mwingilo ufikidija bupolofeto budi mu Mateo 24:14.”

¹⁴ Kitango Kyendeji i mpangiko ilombola buswe itūdilwe’ko, kadi i kifwa kya lwitabijo kifwaninwe kwiulwa. (Fidipai 3:​17; Bahebelu 13:7) Kulamata kobalamete Kidishitu ne kumulonda kobamulonda mu lwayo kulombola’mba i balamate ku byānene Polo amba: “Ke pa mwanda wa kunena’mba, twikale bamfumwandya lwitabijo lwenu, mhm, nanshi twi bakwashi ba mu kusepelela kwenu; mwanda bānwe i ku lwitabijo ko mwaimana.” (2 Kodinda 1:⁠24) Kitango Kyendeji kimonanga mwendela myanda, o mwanda kikokelanga milangwe pa mvubu idi mu kulonda madingi a Bible, kileta milangwe itala pa mwa kwingidijija bijila ne misoñanya ya Bible, kidyumuna ku byaka bya munshimunshi, ne kukankamika “bakwashi” nakyo ba mu mingilo. Enka namino, kivuija kiselwa kyakyo kya bu kalama wa bwine Kidishitu, kibakwasha balame nsangaji yabo, ne kwibōbaka mu lwitabijo mwanda wa bamone kwimanija shinkidingi.​—1 Kodinda 4:​1, 2; Tetusa 1:​7-9.

¹⁵ Shi Kamoni watyibe butyibi bwimanine pa madingi a Bible apānwa na Kitango Kyendeji, nankyo watyibe’bo mwendele kusaka kwandi, mwanda i kifundwa kya aye mwine kya Bible kyo kimunekenye, wayuka’mba uno o muswelo ufwaninwe kulonga. Kamoni ne Kamoni utonwenwanga na Kinenwa kya Leza ku kwingidija madingi a Bisonekwa mayampe apāna Kitango Kyendeji, koku uyukile senene amba butyibi bwatyiba budi na lupusa pa kipwano kyapwene aye mwine na Leza, mwanda i kudi aye kwaikele kwipāna.​—1 Tesalonika 2:13.

Befundi Abo Kadi Bashidika

¹⁶ Lelo shi butyibi bwa mwiendelejo i myanda itala muntu mwine, mwanda waka Batumoni ba Yehova bamobamo bapañwanga? Ke muntupo utyibanga na maviyo amba kulonga bubi kampanda kunenwe kupangila muntu mu kipwilo. Kupanga muntu mu kipwilo i mulongelo mukwatañane na Bisonekwa shi ulongele kilubo kikatampe pakubulwa kwisāsa, pamo bwa bilubo bitelelwe mu Mukanda Umbajinji ku Bene Kodinda shapita wa 5. O mwanda, shi mwine Kidishitu wapangwa pa mwanda wa busekese, padi kino kibamufikila mwanda wa kupela kwaapela bukwashi bwa kumushipiditu bwa bakumbi ba buswe. Ke enkapo Batumoni ba Yehova kete balondanga uno mulongelo wa bwine Kidishitu. Dibuku dimo (The Encyclopedia of Religion) dinena’mba: “Kitango kyo-kyonso kimonanga bu kyoloke kwilama ku bantu bapela kulonda mokisakila, baleta kavutakanya mu bantu. Mu myanda itala mutōtelo mo mwine mubingijanga ino mbila mulangwe wa amba, mfuto [ya kupanga] yololanga mwimanino wa muntu ku meso a Leza.”

¹⁷ Batumoni ba Yehova i befundi ba Bible. (Yoshua 1:8; Mitōto 1:2; Bilongwa 17:11) Mpangiko ya bufundiji bwa Bible ipānwa na Kitango Kyendeji ibwanya kudingakanibwa na mulongo wa bifundwa biletelwe na bendeji ba masomo. Eyo, nansha myanda ya kufunda byokeisulukilepo kudi bano bendeji, ino i abo batandikanga mulongo wa bifundwa, baleta mufundijijo ufwaninwe kulondwa, balupula ne bulombodi bwa mvubu mu myanda itala kuludika. Shi muntu kampanda wapele kulonda bulombodi butūdilwe ku masomo, kaletela bana ba masomo bakwabo bikoleja, nansha kafutulwija masomo, upañwanga. Bakulumpe bendeja masomo badi’po na bubinga bwa kumupanga, mwanda wa bana ba masomo bonsololo bekale biyampe.

¹⁸ Kutentekela pa bu befundi, Batumoni ba Yehova kadi i bashidika ba Yesu Kidishitu, bapelwe musoñanya wa ‘kulwa divita dilumbuluke dya lwitabijo.’ (1 Temote 6:​12; 2 Temote 2:⁠3) Mokyendele, yense ūminina mu mwiendelejo wambulwa kufwaninwa mushidika mwine Kidishitu ukokeja kukabulwa kwitabijibwa na Leza. Mushidika mwine Kidishitu i muntu udi na bwanapabo bwa kwitongela, ukokeja kutyiba mbila monso mwasakila, inoko ufwaninwe kuyuka’mba, unenwe kwitwika byobya byonso bikalupuka ku butyibi bwandi. Polo i mulete’po uno mulangwe, amba: “Kutupu nansha umo wa mu bushidikale wakwikobakanya ku bintu bitupu bya panopantanda, aye udi na onka mutyima wandi wa kusangaja umusonekele pa mukanda wa bushidikale. Wivwane kadi, muntu ulwile pa bya mazua a pa mwaka, kapadibwapo mpalo, poso ulwilanga monka mwendele bijila.” (2 Temote 2:​4, 5) Bene Kidishitu bapye, kubadila’mo ne ba mu Kitango Kyendeji, i betekune abo bonso abetūla mu makasa a Kilongoji wabo, Yesu Kidishitu, balamine “bijila” mwa kukatambwila mpalo ya būmi bwanyeke.​—Yoano 17:3; Kusokwelwa 2:​10.

¹⁹ Mwene bino byonso bilombola patōka’mba Batumoni ba Yehova i bengidi ba Leza ke bapikapo ba bantu? I bene Kidishitu bepāne, badi na bwanapabo bwēbapele Kidishitu, balekele mushipiditu wa Leza ne Kinenwa kyandi biludika būmi bwabo, o mwanda bengidilanga umbumo na banababo ba mu kipwilo kya Leza. (Mitōto 133:1) Bukamoni bwa kino bufwaninwe kadi kufundula kwalakana ko-konso kutala pa nsulo kutamba bukomo bwabo. Bembanga pamo na mwāimbile mulembi wa mitōto amba: “Yehova i bukomo bwami ne ngabo yami; mutyima wami ubamukulupila, ino nami nakwashibwa: E po nsepelela ku mutyima wami pakatampe pene; kadi ne ku lwimbo lwami nkamutōtanga.”​—Mitōto 28:7.

[Footnotes]

[Questions]

1. Batumoni ba Yehova i bepāne kudi ani, ne mwanda waka bengidijanga bitango bipelwe lupusa?

2. Mwanda waka Batumoni ba Yehova bakwete na mutyika mukatampe Sosiete Watch Tower ne bitango bikwabo bipelwe lupusa?

3. Batumoni ba Yehova bādi bengidija pa kala kishima “Sosiete” mu buluji’ka?

4. (a) I muneneno’ka udi na Batumoni bavule wa kwepuka mwivwanino mubi? (b) Mwanda waka tufwaninwe kwikala na ñeni mijalale pa mwanda utala mwingidijijo wa bishima?

5. Kisonekwa kya 1 Kodinda 10:23 kifwaninwe kwivwanibwa muswelo’ka?

6. I muswelo’ka otukokeja kulombola ku kupwila kwa bwine Kidishitu amba tubakwata bubinebine ke bwetu?

7. I butyibi’ka bukwata bengidi ba Yehova mu bwanapabo?

8. Lelo i kipangujo’ka kisakilwa kutōkejibwa?

9, 10. (a) Musoñanya wa bumutwe ulondwanga namani mu kipwilo kya bwine Kidishitu? (b) Mwanda waka kulonda musoñanya wa bumutwe kwādi na mvubu mu kipwilo kya mu myaka katwa imbajinji?

11. I muswelo’ka ufwaninwe kumonwa Kitango Kyendeji kya mu ano mafuku?

12. Mwine Kidishitu umo ne umo ufwaninwe kukeshintulwila kumeso a ani?

13. Mwanda waka Batumoni ba Yehova batūlanga lapolo wabo wa mingilo?

14, 15. (a) I muswelo’ka wingidijibwa 2 Kodinda 1:​24 ku Kitango Kyendeji? (b) Butyibi bukwata bene Kidishitu abo bene bufwaninwe kwimanina pa kika, na kuta mutyima ku kika?

16. Nansha butyibi bwa mwiendelejo byobutala muntu mwine, mwanda waka bamobamo bapañwanga?

17, 18. Kupangwa kwa muntu i kwendele’mo muswelo’ka na kyelekejo kya (a) myanda ya masomo? (b) bulongolodi bwa bushidika?

19. Byotwabandaula myanda itala kwipāna kwa bwine Kidishitu, i kika kyotukokeja kukulupila?

[Kifwatulo pa paje 16]

Kitango kyendeji kya mu myaka katwa imbajinji kyālamine bumo bwa lufundijo

[Kifwatulo pa paje 19]

Kujokoloka ntanda yonso, Batumoni ba Yehova basangelanga mu bwanapabo bwibapele Kidishitu

Usa Kulondolola Namani?

◻ Lelo Sosiete Watch Tower pamo ne bingidilwa bikwabo bipelwe lupusa bikwashanga Batumoni ba Yehova namani?

◻ Bene Kidishitu bamwenanga biyampe muswelo’ka mu mwingilo wa Kitango Kyendeji kya Batumoni ba Yehova?

◻ Mwanda waka bantu ba Yehova batūlanga lapolo wabo wa busapudi?

◻ Kupangwa kwa mwine Kidishitu mwipāne i kufwaninwe mu myanda’ka imo?