Ukokeja Kulombola Namani Kwityepeja Kwabine?

KWITYEPEJA kwabine kudi na mvubu mikatampe ku meso a Leza. Yakoba wāsonekele’mba: “Leza upelele betatula, ino upa buntu ku betyepeje.” (Yakoba 4:​6, MB) Kekubulwe padi Yakoba wādi wela milangwe ku myanda mivule inenwe mu Bisonekwa bya Kihebelu. “Yehova nansha i mukatampe ubangile b[etyepeje]; ino bakibengo i mwibayūke kala bakidi kulampe.” “Meso mu mutwe a muntu akatūkijibwa panshi, ne kwikandija kwa bantu kukobijibwa, ino Yehova aye kasuku kete ukazunzulwa.” “[Leza] usepa boba basepangana, kadi aye ko usangela ba micima mituke.”​—Mitōto 138:6; Isaya 2:​11; Nkindi 3:​34, BB.

Mutumibwa Petelo nandi wētukankamikile kwikala betyepeje. Wāsoneka’mba: “Ikalai na butukizyecima mu myanda ya banwe bene na bene, ku mwanda Leza upela ba kibengo ne bwandi buntu upa bo boba becyepezya.”​—1 Petelo 5:​5, BB.

Kifwa kya Kidishitu kya Kwityepeja

Padi usa kwipangula’mba, I buya’ka nansha kamweno’ka kadi mu kwikala mwityepeje? Ku boba beelela’ko kwikala bene Kidishitu babine, ano malondololo i a kamweno kakatampe​—kwikala mwityepeje ko kulonda mu lwayo lwa Kidishitu. Yesu wālombwele kwityepeja kwandi pa kwitabija mwingilo wa pa bula wa kwiya pano panshi kutamba mūlu, ne kwikala muntu udi munshi, mupitwe’ko na bamwikeulu. (Bahebelu 2:7) Nansha byaādi Mwanā Leza, wāuminine bumvu bonso bwādi bumufwija balwana nandi ba mitōtelo. Wālamine butūkanye bwandi mu matompo onso, nansha byaādi ukokeja kwabija bibumbo bya bamwikeulu.​—Mateo 26:53.

Ku mfulo Yesu wākobekwa bya bumvu ku mutyi wa masusu, ino aye mukōkele nyeke kudi Shandi. O mwanda Polo wāsonekele padi aye amba: “Mwikale ne uno mutyima uno mwenu munda wadi ne Kidishitu Yesu; aye pa kwikala mu [muswelo wa] Leza, kafwatakenyepo’mba: Kudingakana pamo ponka na Leza kuno i kintu kya kusompola; mhm, nanshi wēbudija aye mwine, pa kwalamuka mu [muswelo wa bu um]pika, ne kwa kifwa kya bu-bantu. Kadi pa kutānwa monka umuswelo wa bu-muntu wēpelulula aye mwine, pa kukōkela ku lufu, nalo, kadi, e-ē! i lufu lonka lwa [ku mutyi wa masusu].”​—Fidipai 2:​5-8.

Shi ke pano, i muswelo’ka otukokeja kulombola kwityepeja kwabine? Mu myanda mimweke, i muswelo’ka otukokeja kwityepeja pa kyaba kya kwitatula?

Mulongelanga Muntu wa Kwityepeja

Tubandaulei bidi kwityepeja mu mingilo, ku kaji nansha mu mwingilo wa bwine Kidishitu. Pa kusaka’mba mwingilo wendeke biyampe shē, kufwaninwe kwikale batadi, baludiki ne bemaniji, bantu kampanda ba kunena kya mfulo kya kulonga. Le usa kulonga’po kika? Padi usa kulanga’mba, “Le nandi wilangila bu ani pa kunombola kya kulonga? Ami kendi mwije mu kano kaji myaka mivule kumupita aye.” Eyo, shi udi na mitatulo ukakolelwa kukōkela. Ku mutamba mukwabo, muntu mwityepeje wikankilanga ‘kuleka kulonga nansha kimo kya bingojila, nansha kya ntumbo ya bitupubitupu, mhm, ino na kwiikija mu ñeni umona bakwabo bu bamutabuke bukatampe.’​—Fidipai 2:3.

Le usa kulonga namani shi madingi i matambe kudi mwanuke nansha kudi mwana-mukaji? Shi uyukile kwityepeja, kubulwepo kuta’ko mutyima. Ino shi udi na mitatulo ukatenekwa, ne kwiapela ponka na ponka. Le usaka’ko bakutendela na lushiñanya lukutwala ku koneka’ni, nansha usaka kwitabija madingi ōbaka abwanya kukutamija?​—Nkindi 27:9; 29:5.

Lelo ubwanya kunekenya bikoleja bikomokomo? Kwityepeja kukakukwasha ulwe na ino myanda mikomo, wikale kwiyūminina, enka na mwāuminine’yo Yoba. Shi udi na mitatulo, ukasaka’nka kuloba ne kutomboka mu myanda mikatampe ne mu imweka bu mityetye.​—Yoba 1:​22; 2:​10; 27:​2-5.

Muntu wa Kwityepeja Udi na Buswe ne Ulekelanga

Bantu bamobamo bakolelwanga kunena’mba, “Mfwile’ko lusa. Nadi naluba. Udi na bubinga.” Mwanda waka? Mwanda wa mitatulo mipitepite! Ino divule dine, kulomba kufwilwa lusa kwabinebine kupwijanga lupotopoto mu busongi.

Lelo ulekelanga na mutyima tō pakulubilanga muntu kampanda’ni, nansha utuntumananga na mitatulo, pakwabo mafuku nansha myeji ipwa ipunguluka, wāpela ne kuneneja yewa ukulubile? Lelo utūlanga’po mfika waikala nyeke’nka nabya? I bantu bavule bepaibwanga’nka pangala pa mfika. Bangi nabo bababanga bakwabo mwanda wa bantu bebashikwe. Ino muntu mwityepeje udi na buswe, kadi ulekelanga. Mwanda waka? Mwanda buswe kebulamangapo kinongo kya bibi byobulongelwe. Yehova wādi wa kulekela Isalela na mutyima tō shi wādi amba wālekele mitatulo yandi. Mulondi wa Yesu mwityepeje witabijanga na mutyima tō kulekela bakwabo, nansha ke misunsa inga!​—Yoela 2:​12-​14; Mateo 18:21, 22; 1 Kodinda 13:5.

Muntu mwityepeje ‘ubadikilanga kupa bakwabo bulēme.’ (Loma 12:10) Tutanga mu bwalamuni bumo (New International Version) amba: “Mwilēmekei umo ne mukwabo kupita [momwilēmekele] banwe bene.” Lelo wanyanga bakwenu ne kwibatendela bwino ne manwa abo’ni, nansha ukimbanga nyeke’nka tuto twabo mwanda wa kōna ntumbo yabo? Bine, le ubwanya kutendela bantu bakwabo byabinebine? Shi ukolelwanga mu uno mwanda, nankyo padi kubulwa mutyima-ntenke ne mitatulo byo bikukambija.

Muntu wamitatulo katūkijangapo mutyima. Ino muntu mwityepeje udi na mutyima mutūke ne kitūkijetyima. Le abe nobe? Lelo ukalalanga pa kabi ne kabi kobakuloñanga? Kwikala uno muswelo i kubulwa kitūkijetyima. Shi wi mwityepeje, kukokejapo kwilangila. Vuluka kyokya kyāfikile bana-babwanga ba Yesu pobēlangile bipitepite​—pālupukile lupotopoto lwabinebine lwa kusaka kuyuka i ani wādi wa kwikala mukatampe wabo. Bāidilwe’ko amba abo bonso bādi ‘bapika bitupu’!​—Luka 17:10; 22:24; Mako 10:35-​37, 41.

Voltaire mulembi mwine France wāshintulwile amba kwityepeja i “bumvubumvu bwa mutyima . . . bwanga bwa kwishīka ku mitatulo.” Bine, kwityepeja i kwiikija mu ñeni. Muntu mwityepeje i muntu wa mutyima wa bumvubumvu, ke wamitatulopo. Udi na bulēme bwa mushike, usangela bakwabo.

Mwanda waka tufwaninwe kwielela’ko kwikala betyepeje? Mwanda kwityepeja ko kwitabijibwe na Leza, kadi kwitukwasha tutambule buludiki bwandi. Danyele wādi mwityepeje, o mwanda Yehova wāmwene uno mupolofeto bu muntu “muswedibwe nakampata,” wāmutumina ne mwikeulu mu kimonwa! (Danyele 9:​23; 10:11, 19) Kwityepeja kuletanga mpalo mivule. Kukuletela balunda babine bakusenswe. Kadi nakampata kukuletela madyese a Yehova. “Mpalo ya kwityepeja ne kwakamwa Yehova e bupeta ne bulēme ne būmi.”​—Nkindi 22:4.

[Kifwatulo pa paje 7]

Kakishima’tu katye ka kulomba kufwilwa lusa kaneñenyanga būmi