KISHINTE KYA KWIFUNDA 13
LWIMBO 4 “Yehova I Mukumbi Wami”
Kuboko kwa Yehova Ke Kwīpipo Bininge Nansha Dimo
“Le kuboko kwa Yehova i kwīpi bininge?”—UMB. 11:23.
PEMANINE KISHINTE
Kukulupila mudi Yehova amba ukavuija bisakibwa byetu bya ku ngitu ne kuningija kikulupiji kyotudi nakyo mwadi.
1. Le Mosesa wālombwele namani amba ukulupile mudi Leza kitatyi kyaālupwile bene Isalela mu Edipito?
MU BANTU bavule ba lwitabijo batelwe mu mukanda wa Bahebelu, Mosesa wālombwele lwitabijo lwa kutendelwa. (Bah. 3:2-5; 11:23-25) Wālombwele lwitabijo kitatyi kyaālupwile bene Isalela mu Edipito. Kāzakajibwepo na Felo ne na kibumbo kyandi kya basola. Byaākulupile mudi Yehova, wāpityije bantu pa Dijiba Dityila kupwa kitatyi pa kupita’po webatweja mu ntanda mutuputupu. (Bah. 11:27-29) Bene Isalela bavule bājimije kikulupiji mu bukomo bwa Yehova bwa kwibakwatakanya, inoko Mosesa wāendelele kukulupila mudi Leza. Mosesa wādi na bubinga bwa kukulupidila mudi Leza, mwanda Leza wēbakwatakenye na kwibapa byakudya ne mema mu kingelengele mu ntanda mutuputupu kadi mūmu.a—Div. 15:22-25; Ñim. 78:23-25.
2. Mwanda waka Leza wāipangwile Mosesa amba: “Le kuboko kwa Yehova i kwīpi bininge”? (Umbadilo 11:21-23)
2 Inoko nansha Mosesa byaādi na lwitabijo lukomo, kintu kya mwaka umo pa kupita’po na pānyongolwelwe bene Isalela mu kingelengele, Mosesa wāshilwile kwiipangula shi Yehova ukabwanya kupa bantu Bandi mwita. Mosesa kādipo uyukile muswelo ubwanya Yehova kupa bantu midiyo ne midiyo bādi mu ntanda mutuputupu mwita obabwanya kudya. Ebiya Yehova wāipangula Mosesa amba: “Le kuboko kwa Yehova i kwīpi bininge?” (Tanga Umbadilo 11:21-23.) Pano, binenwa “kuboko kwa Yehova” bifunkila pa mushipiditu ujila wa Leza nansha bukomo bwandi bwingila. Nanshi Yehova wādi wipangula Mosesa amba, ‘Le bine ulanga’mba nkibwanyapo kulonga bintu byonenene kulonga?’
3. Mwanda waka myanda yēmwenine Mosesa ne bene Isalela i ya kamweno kotudi?
3 Lelo kodi mwiipangule shi Yehova ukavuija bisakibwa byobe bya ku ngitu ne bya kyobe kisaka? Ekale kodi mwiipangule kino kipangujo nansha kweipangwile’kyo, leka tubandaule’ko byēmwenine Mosesa ne bene Isalela, bene bābudilwe kikulupiji mu bukomo bwa Yehova bwa kwibakwatakanya. Misoñanya ya mu Bisonekwa yotusa kubandaula, isa kwitukwasha tuningije kikulupiji kyetu kya amba kuboko kwa Yehova ke kwīpipo bininge nansha dimo.
BOILA ÑENI KUDI MOSESA NE BENE ISALELA
4. Le i bika padi byālengeje bavule batatane bukomo bwa Yehova bwa kwibakwatakanya ku ngitu?
4 Tubandaulei’ko bintu byābadikile kulongeka. Muzo wa Isalela ne “kibumbo kikatampe kya bantu basobakane” ke bene Isalelapo, bādi mu ntanda mutuputupu mu bula bwa kitatyi kampanda pobādi batamba mu Edipito benda mu Ntanda ya Mulao. (Div. 12:38; Kup. 8:15) Kibumbo kisobakane kyātondelwe māna, ebiya bene Isalela bavule nabo batondwa’o, abo bonso bāshilula kwitompwela. (Umb. 11:4-6) Bantu bāshilula kwabila byakudya byādi mu Edipito. Mosesa pa kuningilwa na bantu, wālanga’mba i aye ufwaninwe kwibapa mwita.—Umb. 11:13, 14.
5-6. Le i ñeni’ka yotubwanya kuboila ku muswelo wātādilwe bene Isalela bavule na mushipiditu wa kibumbo kisobakane?
5 Bimweka bu bene Isalela bātādilwe na mushipiditu wa kubulwa kufwija’ko wālombwele kibumbo kisobakane. Netu tubwanya kutādilwa na mushipiditu wa kubulwa kufwija’ko wa bantu bakwabo ne kuleka kusangela byobya bitupa Yehova. Kino kibwanya kulongeka shi tushilule kwabila bintu byotwadi nabyo mafuku kunyuma nansha kukwatyilwa mukao boba badi nabyo. Inoko tubwanya kwikala na nsangaji mivule shi tuloelelwe byobya byotudi nabyo, bikale bivule nansha bityetye.
6 Bene Isalela bādi bafwaninwe kuvuluka mulao wēbakulupije Leza amba pobakafika mu kifuko kyabo kipya, bakekala na bintu bivule bya ku ngitu. Uno mulao wādi wa kufikidila mu Ntanda ya Mulao, ke kitatyipo kyobādi benda mu ntanda mutuputupu. Ne batwe netu, pa kyaba kya kuta mutyima pa byobya byoketudipo nabyo mu ino ngikadilo ya bintu, tufwaninwe kulangulukila pa byobya bilaile kwitupa Yehova mu ntanda mipya. Kadi tufwaninwe kulangulukila pa bisonekwa bitukwasha tuningije kikulupiji kyetu mudi Yehova.
7. Mwanda waka tubwanya kukulupila’mba kuboko kwa Yehova ke kwīpipo bininge?
7 Padi ye uno wiipangula mwanda waka Leza wāipangwile Mosesa amba: “Le kuboko kwa Yehova i kwīpi bininge?” Padi Yehova wādi ukwasha Mosesa aleke kulangulukila enka pa mwikadile kuboko Kwandi kukomokomo ino alangulukile ne pa kokubwanya kufika. Leza wādi ubwanya kupa bene Isalela mwita muvule nansha byobādi kulampe mu ntanda mutuputupu. Leza wālombwele bukomo bwandi na “kuboko kwa bukomo ne kuboko kōlole.” (Ñim. 136:11, 12) Nanshi kitatyi kyotudi mu makambakano, tukulupilei amba Yehova ubwanya kwitukwasha konso kotudi.—Ñim. 138:6, 7.
8. Le i muswelo’ka otubwanya kwepuka kulonga kilubo kyālongele bavule mu ntanda mutuputupu? (Tala ne kifwatulo.)
8 Kepāijijepo Yehova wapa bantu mwita; wēbapa bisesekwadi kutabuka ne pa byobādi basakilwa. Inoko bene Isalela pa kyaba kya kufwija’ko Leza pa kino kingelengele, abo bātādilwa na makomwa-meso. Bāingila bufuku ne mwinya mwanda wa kuboya bisesekwadi bivule. Yehova wākalabela bano bantu “balombwele makomwa-meso,” ne kwibapa mfuto. (Umb. 11:31-34) Tubwanya kuboila ñeni ku kino kimfwa. Tufwaninwe kutadija kutyina twakekala na makomwa-meso. Twikale bampeta nansha balanda, tufwaninwe kwingila bininge mwanda wa kwibikila “byabulēme . . . momwa mūlu” na kuningija kipwano kyetu na Yehova ne Yesu. (Mat. 6:19, 20; Luka 16:9) Shi tulonge namino, tubwanya kukulupila’mba Yehova uketukwatakanya.
Le i mushipiditu’ka wāmwekeje bantu bavule mu ntanda mutuputupu, ne i ñeni’ka yotubwanya kuboila’ko? (Tala musango 8)
9. Le i bika byotufwaninwe kukulupila pa mwanda utala bukwashi bwa Leza?
9 Yehova ubālanga kuboko kwandi mwanda wa kukwasha bantu bandi dyalelo. Ino kino kekishintululapo amba ketukabulwepo nansha dimo lupeto nansha byakudya.b Inoko Yehova kaketwelapo nansha dimo. Uketukwatakanya mu byamalwa bya miswelo yonso. Tubwanya kwelekeja buno bubine na kubandaula myanda ibidi motubwanya kulombola kikulupiji kyetu kya amba Yehova ukabāla kuboko kwandi mwanda wa kuvuija bisakibwa byetu bya ku ngitu; (1) kitatyi kyotulwa na makambakano a misokwe ne (2) kitatyi kyotwiteakanya mwa kwikwatakenya mu bununu.
MWA KULWILA NA MAKAMBAKANO A MISOKWE
10. Le i makambakano’ka a misokwe otubwanya kwikonda nao?
10 Penda pafwena ino ngikadilo ya bintu ku mfulo, misokwe ibwanya kukomena’ko bininge. Tuvutakanya twa politike, mavita, bimpengele bya kipangila, nansha bipupo bya misongo bipya, bibwanya kulengeja mu kitulumukila bintu bikandile’ko bei nansha kwitulengeja tujimije kaji, bintu byetu, ne yetu njibo. Bibwanya kwitulomba kukimba kaji kapya mu kifuko kyotudi’mo pano, nansha kulanga ya kuvilukila ku kifuko kikwabo mwanda wa kumona mwa kukwatakenya kisaka. Le i bika biketukwasha tukwate butyibi bulombola’mba tukulupile mudi Yehova?
11. Le i bika bibwanya kukukwasha ulwe na makambakano a misokwe? (Luka 12:29-31)
11 Kintu kibajinji kadi kifike’po kya abe kulonga i kusapwila Yehova malangalanga obe. (Nki. 16:3) Lomba Yehova akupe tunangu tosakilwa pa kukwata butyibi buyampe ne pa kutūkija mutyima mwanda wa kuleka “kusela mutyima kūlu” pa ngikadilo yodi’mo. (Tanga Luka 12:29-31.) Muzenze akukwashe usangele byobya byosakilwa pa kwikala mūmi. (1 Tm. 6:7, 8) Longa bukimbi mu mabuku etu pa mwa kulwila na makambakano a misokwe. Bavule i bamwene mu bishinte bidi pa jw.org bilombola mwa kulwila na makambakano a misokwe.
12. Le i bika bibwanya kukwasha mwine Kidishitu akwate butyibi buyampe butala kyandi kisaka?
12 Bamo baitabije kaji kebalomba kushiya kyabo kisaka, inoko bavule bamwene mwenda mafuku amba buno kebwadipo butyibi bwa tunangu. Kumeso kwa kwitabija kaji, kokata mutyima enka ku lupeto inoko i biyampe ne kubandaula shi kaji’ka kakakukwasha abe ne kyobe kisaka mwikale pabwipi na Yehova. (Luka 14:28) Wiipangule amba: ‘Shi naikala kulampe na wami mukaji le kino kikekala na lupusa’ka pa busongi bwetu? Le nkabwanya kutanwa ku kupwila konso, kusapula, ne kupityija kitatyi pamo na batutu ne bakaka?’ Shi udi na bana, i biyampe wiipangule ne kino kipangujo kya mvubu: ‘Lelo nkatamija bami bana “na kwibalemununa ne kwibadyumuna bidyumu bya Yehova” shi nkidipo nabo pamo?’ (Ef. 6:4) Ludikwa na mulangilo wa Leza pa kyaba kya mulangilo wa ba mu kisaka nansha balunda kebalēmekelepo misoñanya ya mu Bisonekwa.c Tony ushikatanga mu Azia wa kushika wasokwele twaji tuvule tuyampe twa kukengidila mu ntanda ya bweni. Inoko pa kupwa kulangulukila pa uno mwanda ne kwisambila’po na wandi mukaji, wakwete butyibi bwa kupela tuno twaji, ino balonga bukomo bwa kutyepeja madepanse mu kisaka. Tony palangulukila’po unena’mba: “Naikele na dyese dya kukwasha bantu bavule bayuke Yehova, kadi betu bana basenswe Yehova bininge. Kisaka kyetu i kīfunde amba kitatyi kyonso kyotwendelela kulonda binenwa bidi mu Mateo 6:33, Yehova ukendelela kwitukwatakanya.”
KITATYI KYOTWITEAKANYA MWA KWIKWATAKENYA MU BUNUNU
13. Le i bintu’ka byendele’mo byotubwanya kulonga pano mwanda wa kwitukwasha mwenda mafuku shi tubanunupa?
13 Kikulupiji kyetu mudi Yehova kibwanya kutūlwa pa ditompo kitatyi kyotulangulukila pa mukekadila būmi bwetu shi tubanunupa. Bible witukankamika twingile bininge mwanda wa tumone mwa kwikwatakenya mwenda mafuku. (Nki. 6:6-11) I byendele’mo kulea’ko kantu kampanda kaketukwasha mu mafuku a kumeso, shi ngikadilo yotudi’mo itulengeja tulonge nabya. Lupeto lwitukiñanga mu ludingo kampanda. (Mus. 7:12) Inoko ketufwaninwepo nansha dimo kutūla bintu bya ku ngitu pa kifuko kibajinji mu bwetu būmi.
14. Le Bahebelu 13:5 ubwanya kwitukwasha namani tuleke kuzumbija mutyima bininge pa mwa kwikwatakenya mu mafuku a kumeso?
14 Yesu wāletele kyelekejo kilombola’mba i bulembakane kwibikila lupeto pampikwa kwikala “mpeta kudi Leza.” (Luka 12:16-21) I kutupu uyukile bitutengele dya kesha. (Nki. 23:4, 5; Yak. 4:13-15) Batwe balondi ba Kidishitu tutanwanga na makambakano amo keatanangapo bantu bonso. Yesu wānenene amba tufwaninwe kwitabija ‘kuleka’ bintu byetu byonso mwanda wa kwikala bandi bana ba bwanga. (Luka 14:33, kunshi kwa dyani.) Bene Kidishitu ba mu myaka katwa kabajinji mu Yudea bāitabije kujimija bintu byabo na nsangaji. (Bah. 10:34) Mu ano etu mafuku, banabetu bavule i bajimije twabo twaji mwanda wa kupela kwikuja mu myanda ya politike. (Kus. 13:16, 17) Le i bika byebakweshe balonge namino? Bakulupile bya binebine mu mulao wa Yehova wa amba: “Nkikakushiyepo nansha dimo kadi nkikakwelapo nansha dimo.” (Tanga Bahebelu 13:5.) Tuloñanga bukomo bwa kwiteakanya mwa kwikwatakenya mu mafuku a kumeso. Ino shi myanda yampikwa kulaya ibetufikila, tutūlanga kikulupiji kyetu mudi Yehova.
15. Le i mumweno’ka wa bujalale ufwaninwe kwikala na bambutwile bene Kidishitu pa babo bana? (Tala ne kifwatulo.)
15 Mu bibidiji bimo, ba mulume ne mukaji basakanga dibajinji kwikala na bana mwanda wa mwenda mafuku, bana’ba bakebakwatakanye na lupeto kitatyi kyobakanunupa. Bible unena’mba bambutwile bafwaninwe kuvuija bisakibwa bya babo bana. (2 Ko. 12:14) Shako shi bambutwile abanunupa, babwanya kusakilwa babo bana bebakwashe na lupeto ne na bintu bikwabo, kadi bana bavule basangelanga kupa bambutwile babo bine byobasakilwa. (1 Tm. 5:4) Inoko bambutwile bene Kidishitu bayukile amba nsangaji yabo mikatampe keitambengapo mu kulela bana na mulangwe wa amba bakebakwatakanye na lupeto mwenda mafuku, ino itambanga mu kukwasha babo bana bengidile Yehova.—3 Yo. 4.
Ba mulume ne mukaji bene Kidishitu bepāne babandaulanga misoñanya ya mu Bible pobakwata butyibi pa mobakekwatakenya mu mafuku a kumeso (Tala musango 15)d
16. Le bambutwile babwanya namani kuteakanya babo bana bayuke mwa kusokwela lupeto lwa kwikwatakanya nalo mwenda mafuku? (Bene Efisesa 4:28)
16 Kupityila ku kimfwa kyobe, fundija bobe bana bakulupile mudi Yehova na kwibakwasha beteakanye mwa kwikwatakenya abo bene. Pobakidi bankasampe, wibalombole kamweno kadi mu kwingila bininge. (Nki. 29:21; tanga Bene Efisesa 4:28.) Shi abatama, wibakwashe bate mutyima ku byobafunda ku masomo. Bambutwile bene Kidishitu babwanya kulonga bukimbi ne kwingidija misoñanya ya mu Bible pa kukwasha babo bana bakwate butyibi bwa tunangu pobatonga masomo a kufunda. Kino kikakwasha babo bana bayuke mwa kwikwatakenya abo bene ne kulonga bivule mu mwingilo wa Yehova.
17. Le i bika byotubwanya kukulupila?
17 Bengidi ba Yehova ba lulamato babwanya kukulupila’mba Yehova udi na bukomo bwa kuvuija bisakibwa byabo bya ku ngitu kadi usakanga kulonga namino. Byotwenda tufwena ku mfulo ya ino ngikadilo ya bintu, po pene kikulupiji kyetu mudi Yehova kikatūlwa pa ditompo. Ino nansha shi tubatanwa na bika, tukulupilei bya binebine amba Yehova ukengidija bukomo bwandi mwanda wa kuvuija bisakibwa byetu bya ku ngitu. Tubwanya kukulupila’mba kuboko kwandi kukomokomo ne kuboko kwandi kolole, kekukekalapo nansha dimo kwīpi kukomenwa kufika kotudi.
LWIMBO 150 Kimba Leza Mwa Kunyongolwelwa
a Tala “Bipangujo bya Batangi” mu Kiteba kya Mulami kya Kweji 10, 2023.
b Tala “Bipangujo bya Batangi” mu Kiteba kya Mulami kya mafuku 15 Kweji 9, 2014.
c Tala kishinte “I Kutupu Ubwanya Kwingidila Bamfumwandi Babidi” mu Kiteba kya Mulami kya mafuku 15 Kweji 4, 2014.
d NSHINTULWILO YA KIFWATULO: Ba mulume ne mukaji bene Kidishitu besamba na wabo mwana umo mwine wingila pamo na wandi mulume ku lūbako lwa Njibo ya Bulopwe.