‘Wifunde’ Kusangela Bintu Byodi Nabyo

1. Le kusangela byotudi nabyo kushintulula bika, ne kekushintululapo bika?

LELO usangelanga byodi nabyo? Muntu usangela byadi nabyo wikalanga na ndoe, na nsangaji ya mutyima, kadi utanga mutyima pa bintu byadi nabyo pano. Keivwanangapo bibi nansha kuloba mwanda wa bintu byakadipo nabyo. Inoko kusangela bintu byotudi nabyo kekushintululapo amba ketukinenwepo kulonga’po kintu mwanda wa kukwatakanya būmi bwetu. Kimfwa, mwine Kidishitu ubwanya kukimba mikenga ya kutandabula’mo mwingilo wandi. (Loma 12:1; 1 Tm. 3:1) Nansha nankyo, kajimijangapo nsangaji yandi shi katambwilepo bukidi bonka madyese a mu mwingilo aadi utengele.

2. Mwanda waka kubulwa kusangela byotudi nabyo i kyaka?

² Kubulwa kusangela byotudi nabyo kubwanya kwituletela makambakano makatampe. Boba kebasangelangapo bintu byobadi nabyo, babwanya kwingila mansá mavule mwanda wa kwikala na bintu byokebasakilwapo. Na kya bulanda, bene Kidishitu bamo bafikile’nka ne mu kwiba lupeto ne bintu bikwabo byobadi babila. Ye bano badi beneneja’mba, ‘Nsakilwa kino kintu,’ ‘Nadi nekikimba mu bula bwa mafuku mavule,’ nansha amba ‘Nkafutanga lupeto mwenda mafuku.’ Bine, kwiba kintu kyo-kyonso kekusangajangapo Yehova kadi kumufutulwijanga. (Nki. 30:9) Kadi bantu bakwabo batyumukilwe mutyima mwanda kebatambwilepo madyese mu bulongolodi, ne kino kyebalengeje baleke kwingidila Yehova. (Ngt. 6:9) Le i bika bibwanya kulengeja mwingidi mwipāne wa Yehova alonge bintu bya uno muswelo? Padi kakidipo ukisangela bintu byadi nabyo.

3. Le i ñeni’ka yotubwanya kuboila ku Bene Fidipai 4:​11, 12?

³ Batwe bonso tubwanya kusangela byotudi nabyo. Mutumibwa Polo wālembele amba, “Ne mwifunde kuloelelwa byondi nabyo, nansha shi ngikale mu ngikadilo’ka.” (Tanga Bene Fidipai 4:​11, 12.) Paālembele bino binenwa wādi mu kifungo. Nansha nankyo, kājimijepo nsangaji yandi. ‘Wēfundile’ kusangela bintu byaādi nabyo. Shi tukolelwanga kusangela bintu byotudi nabyo, binenwa bya Polo ne bintu byaēmwenine bibwanya kwitukwasha tusangele byotudi nabyo. Ketufwaninwepo kulanga’mba bikekala bipēla kusangela byotudi nabyo mu ngikadilo kampanda. Inoko tunenwe kwifunda kusangela byotudi nabyo. Muswelo’ka? Twisambilei’ko pa ngikadila iketukwasha tusangele byotudi nabyo.

IKALA NA MUTYIMA WA KUFWIJA’KO

4. Le kwikala na mutyima wa kufwija’ko kwitukwashanga namani tusangele byotudi nabyo? (1 Bene Tesalonika 5:18)

⁴ Kwikala na mutyima wa kufwija’ko kulengejanga muntu asangele byadi nabyo. (Tanga 1 Bene Tesalonika 5:18.) Kimfwa, shi tufwijanga’ko pa bintu byotudi nabyo mu būmi, kino kiketukwasha tuleke kuzumbija mutyima pa byoketudipo nabyo ino byotwabila kwikala nabyo. Kwikala na mutyima wa kufwija’ko pa mingilo yotwingidila Yehova pano, kuketukwasha tulonge bukomo bwetu bonso mwanda wa kwiingila senene pa kyaba kya kukimba mingilo mikwabo mipya yoketudipo nayo. O mwanda Bisonekwa bitukankamika tufwije’ko Yehova mu milombelo yetu! Kwikala na mutyima wa kufwija’ko kwitukwashanga twikale na “ndoe ya Leza itabukile ñeni yonso.”—Fid. 4:​6, 7.

5. Le i bubinga’ka bwādi bwa kulengeja bene Isalela bekale na mutyima wa kufwija’ko? (Tala ne kifwatulo.)

⁵ Tubandaulei’ko byātene bene Isalela. Bātompwedile Yehova misunsa mivule amba basaka byakudya byobādi badya mu Edipito. (Umb. 11:​4-6) Na bubine būmi kebwādipo bupēla mu ntanda mutuputupu. Le i bika byādi bya kwibakwasha basangele byobādi nabyo? Bādi bafwaninwe kulangulukila kitatyi ne kitatyi pa bintu byādi kebibalongele Yehova. Mu Edipito bādi basusulwa mwanda bādi bapika, ino Yehova wāletēle boba bādi bebasusula mpupo dikumi. Bene Isalela pobālekelelwe “batūta bene Edipito” na kusela ndalama, olo, ne bisandi. (Div. 12:​35, 36) Bene Isalela pobādi kebapangilwa ku Dijiba Dityila, Yehova wākalañenye mema mu kingelengele. Kadi pobādi benda mu ntanda mutuputupu wēbadishishe māna difuku ne difuku. Penepo i bika byālengeje bene Isalela betompwele pa mwanda wa byakudya? Shi bene Isalela kebāsangedilepo byobādi nabyo, ke kunenapo amba bābudilwe byakudya byobādi basakilwa ino i mwanda kebādipo na mutyima wa kufwija’ko pa byādi ke bibalongele Yehova.

6. Le i mu miswelo’ka imoimo mobwanya kulombola kufwija’ko?

⁶ Ino le i muswelo’ka obwanya kwikala na mutyima wa kufwija’ko? Dibajinji, difuku ne difuku witūdile’ko kitatyi kya kulangulukila pa bintu biyampe byakusangajanga. Ubwanya kulemba myanda ibidi nansha isatu yobwanya kufwijija’ko. (Mad. 3:​22, 23) Dya bubidi, lombola kufwija’ko. Fwija’ko bantu bakwabo pa bintu biyampe byobakulongela. Ino kutabukidila fwija’ko Yehova kitatyi ne kitatyi. (Ñim. 75:1) Dya busatu, tonga balunda bekalanga na mutyima wa kufwija’ko. Mutyima wa kufwija’ko usambukanga, mo monka ne mutyima wa kubulwa kufwija’ko nao usambukanga. (Kup. 1:​26-28; 2 Tm. 3:​1, 2, 5) Bine kwikala na mutyima wa kufwija’ko, kubwanya kwitukwasha tuleke kuzumbija mutyima pa bintu byoketudipo nabyo.

7. Le Aci waikele namani na mutyima wa kufwija’ko, ne i bika byalupukile’ko?

⁷ Tubandaulei’ko byatene Aci ushikatanga mu Indonezi. Unena’mba: “Mu kipupo kya Corona, nashilwile kudingakanya ngikadilo yonadi’mo na yadi’mo banabetu mu lwitabijo. Kino kyaunengeje ndeke kusangela byondi nabyo.” (Ngt. 6:4) Le i bika byamukweshe ashinte mulangilo wandi? Aci unena’mba: “Nashilwile kubala bintu biyampe byonadi ntambula difuku ne difuku ne kulangulukila pa bintu bivule biyampe byondi nabyo pa kwikala kongikele mu bulongolodi bwa Leza. Kupwa nafwija’ko Yehova pa bino bintu byonso. Kino kyankweshe nsangele byondi nabyo.” Le shi kusangelangapo byodi nabyo, ubulwepo kulonga byalongele Aci pa kwikala na mutyima wa kufwija’ko?

TÁ MUTYIMA PA BINTU BYODI NABYO NE KWIKALA MWITYEPEJE

8. Le i dikinga’ka dyāponene’mo Baluki?

⁸ Baluki mulembi wa mupolofeto Yelemia, wāponene mu dikinga mu bula bwa kitatyi kampanda. Baluki wādi na mwingilo mukomo, wādi ukwasha Yelemia kitatyi kyaādi usapula byādi bya kufikila bene Isalela pa mwanda wa kubulwa kikōkeji kyabo kudi Yehova. Kitatyi kimo Baluki wālekele kusangela ngikadilo yaādi’mo. Pa kyaba kya kuta mutyima pa byādi bimusakila Yehova kulonga, ye uno wāshilwile kulangulukila bininge pādi ne pa byaādi usaka kulonga. Yehova wālombwele Baluki kupityila kudi Yelemia amba: “Wikimbilanga bintu bikatampe. Leka kukimba bino bintu.” (Yel. 45:​3-5) Mu muneneno mukwabo wāmulombwele amba: “Sangela ngikadilo yodi’mo pano.” Baluki wāitabije bulemununi ne kushala nyeke mulunda na Yehova.

9. Le mungya 1 Bene Kodinda 4:​6, 7, kwityepeja kuketukwasha tujingulule bika? (Tala ne bifwatulo.)

⁹ Kitatyi kimo mwine Kidishitu ubwanya kulanga’mba i mufwaninwe kupebwa madyese kampanda mu mwingilo wa Yehova. Kimfwa, ubwanya kuyuka bintu bivule, kwikala mwingidi mukomo, na bwino, nansha kwikala na bino byonso bisatu. Inoko bantu bakwabo babwanya kupebwa madyese awadi usaka kwikala nao. Le i bika bibwanya kumukwasha aleke kutyumukwa mutyima? Ubwanya kulangulukila pa byānenene mutumibwa Polo bitanwa mu 1 Bene Kodinda 4:​6, 7. (Tanga.) Madyese onso otudi nao ne bwino, bitambanga kudi Yehova. Ketupelepo bino byonso mwanda twi ba pa bula kutabuka bantu bakwabo, ino i mwitupe’byo mwanda wa kanye kandi ka ku buntu bitupu.—Loma 12:​3, 6; Ef. 2:​8, 9.

10. Le i muswelo’ka otubwanya kwikala betyepeje?

¹⁰ Tubwanya kwikala betyepeje na kulangulukila bininge pa kimfwa kya Yesu. Tubandaulei’ko byālongekele mu bufuku bwāoije Yesu batumibwa bandi ku maulu. Mutumibwa Yoano wālembele amba: “Yesu byaadi uyukile [1] amba Tata i mumupe bintu byonso mu maboko andi ne [2] amba watambile kudi Leza kadi [3] wendanga kudi Leza, . . . [wāshilula] kaoija bandi bana ba bwanga ku maulu.” (Yoa. 13:​3-5) Yesu wādi ubwanya kulanga’mba, aye ye ufwaninwe koijibwa ku maulu. Inoko mu bula bwa būmi bwandi bwa pano pa ntanda, kālangilepo nansha dimo amba ufwaninwe kwikala mpeta kadi na būmi buyampe. (Luka 9:58) Yesu wādi mwityepeje kadi wādi usangela byaādi nabyo. Bine, i mwitushile kimfwa kiyampe.—Yoa. 13:15.

11. Le kwityepeja kwakweshe namani Dennis asangele byadi nabyo?

¹¹ Dennis wa mu Pays-Bas, walongele bukomo bwa kulonda kimfwa kya Yesu kya kwityepeja, inoko kebyadipo nyeke bipēla. Unena’mba: “Shi muntu wapebwa madyese onadi nkimba, nadi neivwana bibi mwanda nadi nanga‘mba ami ye ufwaninwe’o. Kitatyi kyonadi neivwana namino, nadi ntanga bishinte bīsambila pa kwityepeja. Nalembele pantu kampanda bisonekwa mu JW Library^® bīsambila pa kwityepeja mwanda wa mpēlelwe kwibisokola ne kwibitanga. Kadi natentwile mu yami telefone mīsambo īsambila pa kwityepeja ne kwiiteja kitatyi ne kitatyi.a Ne mwifunde amba mingilo yonso yotwingila i mwanda wa kutumbija Yehova, ino ke mwandapo wa kwitumbija batwe bene. Batwe bonso tuluñanga’ko’tu kuboko, ino Yehova ye ukwashanga’mba mingilo yandi yendeke.” Shi kukisangelangapo ngikadilo yodi’mo, longa bukomo bwa kwikala mwityepeje. Kino kikakukwasha uningije kipwano kyobe na Yehova ne kukukwasha usangele byodi nabyo.—Yak. 4:​6, 8.

LANGULUKILA PA LUKULUPILO LOBE

12. Le i lukulupilo’ka lwa mu mafuku a kumeso lwitukwashanga tusangele byotudi nabyo? (Isaya 65:​21-25)

¹² Tusangelanga bininge byotudi nabyo shi tulangulukila pa lukulupilo lwa kutendelwa lwa mu mafuku a kumeso. Binenwa bya Yehova byālembelwe na mupolofeto Isaya bilombola’mba Yehova uyukile mwadi mwa kwikadila būmi mu ano etu mafuku, kadi bitukulupija’mba ukatalula’ko makambakano onso. (Tanga Isaya 65:​21-25.) Tukekala na mutyima-ntenke ne na mobo mayampe. Tukekala na kaji kayampe, ne kudya byakudya biyampe kadi bya bumeni. Ketukatyinapo kintu kibi kibwanya kwitufikila nansha kufikila betu bana. (Isa. 32:​17, 18; Ezk. 34:25) Bine, lukulupilo lwetu i lwa kutendelwa kadi lusenga.

13. Le i mu ngikadilo’ka motubwanya kulangulukila bininge pa lukulupilo lwetu?

¹³ Na bubine pano po pene potusakilwa kulangulukila pa lukulupilo lwetu. Mwanda waka? Mwanda tudi mu “mafuku a mfulo” kadi batwe bonso tutanwanga na makambakano ‘makomo ne mwa kulongela.’ (2 Tm. 3:1) Yehova witukwashanga difuku ne difuku tūminine na kwitwendeja, kwituludika, ne na kwitupa bintu byotusakilwa. (Ñim. 145:14) Kadi lukulupilo lwetu lwitukwashanga tūminine mu bitatyi bya makambakano. Padi wikondanga pa kuvuija bisakibwa bya kyobe kisaka. Le ko kunena’mba bikekala nyeke bikomo kuvuija bisakibwa bya kyobe kisaka? Aa! Yehova i mulaye kukupa byosakilwa—ino bivule bine mu Paladisa. (Ñim. 9:18; 72:​12-14) Padi wikondanga na misanshi ya endaenda, kutyumukwa mutyima, nansha na misongo mikwabo mikatampe. Le ko kunena’mba ukendelela’nka na kususuka kwampikwa kwiivwana biyampe? Ke amopo. Misongo ne lufu kebikekala’kopo mu ntanda mipya ya Leza. (Kus. 21:​3, 4) Luno lukulupilo lwitukwashanga tusangele byotudi nabyo, tutalule kīji ne bulobo tamba’nka pano. Tubwanya kusangela byotudi nabyo nansha shi twikondanga na bukondame, kujimija muswe wetu, misongo, nansha makambakano makwabo. Mwanda waka? Mwanda nansha shi twikondanga na makambakano’ka pano, tuyukile amba ‘kyamalwa i kya lupito’ kadi ketukasusukapo nansha dimo mu ntanda mipya.—2 Ko. 4:​17, 18.

14. Le i muswelo’ka otubwanya kuningija lukulupilo lwetu?

¹⁴ Lukulupilo byoludi lwa mvubu pa kusangela byotudi nabyo, le i muswelo’ka otubwanya kwiluningija? Monka musakilwanga muntu kuvwala makalashi pa kumona bintu bidi kulampe bininge, netu tusakilwa kuningija lukulupilo lwetu mwanda wa tumone senene bintu biyampe bikekala mu Paladisa. Shi tuzumbijanga mutyima pa mwanda wa lupeto, tulangulukilei pa mukekadila būmi kitatyi kekikekala’kopo lupeto, mapu, ne kukoma kwa misokwe. Shi tuzumbijanga mutyima pa mwanda wa madyese a mu mwingilo wa Yehova mene oketwatambwile, tulangulukilei pa kuno kuzumbija mutyima mokekukekadilapo na mvubu potukekala babwaninine, mwanda tukengidila Yehova mu bula bwa myaka tununu ne tununu. (1 Tm. 6:19) Tubwanya kuzumbija mutyima bininge pa būmi bwa dyalelo pa kyaba kya kulangulukila pa būmi bwa kumeso. Inoko kitatyi kyotulangulukila pa būmi buyampe bwitulaile Yehova, po pene tukapēlelwa kuta mutyima pa buno būmi pa kyaba kya makambakano etu.

15. Le i ñeni’ka yowaboila ku byanenene Christa?

¹⁵ Tubandaulei’ko lukulupilo molwakwashishe Christa, mukaja Dennis mwine otwesambilanga’po dibajinji. Unena’mba: “Mbelanga misongo ya mu mikupa mine inengejanga ñendele mu kakinga, kadi ngikale kitatyi kyonso enka wa mu butanda. Ngivwananga misanshi difuku ne difuku. Dokitele wami waunenene panopano amba nkisapo kwiivwana biyampe. Inoko bukidi bonka najingulula’mba, ‘Umonanga būmi bwa kumeso mu muswelo mwishile na monebumwenanga.’ Ami ntele mutyima pa lukulupilo lwami lwine lumpele ndoe ya mutyima. Dyalelo binomba kūminina mu ino ntanda, ino nkekala na nsangaji mivule mu ntanda mipya!”

“BOBA BAMUTYINA KEBABULWANGAPO KINTU NANSHA KIMO”

16. Mwanda waka Mulopwe Davida wālembele amba boba batyina Yehova “kebabulwangapo kintu nansha kimo”?

¹⁶ Enka ne mwingidi wa Yehova usangela byadi nabyo, ubwanya kwikonda na makambakano. Bible ulombola’mba Mulopwe Davida wāsusukile na misanshi ya kufwilwa bandi bana basatu. Wābepēlwe bya bubela, wālongēlwe bintu na mankufi, ne kwikala muntu unyemakana mu bula bwa myaka mivule. Inoko nansha byaādi wikonda na ano makambakano, wānenene padi Yehova amba: “Boba bamutyina kebabulwangapo kintu nansha kimo.” (Ñim. 34:​9, 10) Mwanda waka wānenene namino? Mwanda wādi uyukile amba nansha Yehova byakakamukingepo ku makambakano onso a mu būmi, ino ukamupa byasakilwa. (Ñim. 145:16) Kadi pamo bwa Davida, netu tubwanya kukulupila’mba Yehova uketukwasha tūminine makambakano onso. Bine, tubwanya kusangela byotudi nabyo.

17. Mwanda waka ubasumininwa kwifunda kusangela byodi nabyo?

¹⁷ Yehova usaka usangele byodi nabyo. (Ñim. 131:​1, 2) Nanshi enedelela kwifunda kusangela byodi nabyo. Shi ulonge bukomo bwa kwikala na mutyima wa kufwija’ko, kuta nyeke mutyima pa bintu byodi nabyo, kwikala mwityepeje, ne kuningija lukulupilo lobe, ukabwanya kunena’mba: “Bine, ndoelelwe.”—Ñim. 16:​5, 6.