Kufundija Bengidi ba Bulopwe

1-3. Le Yesu wātandabwile namani mwingilo wa busapudi, ne kino kyalupwile bipangujo’ka?

YESU wāsapwile mu Ngadilea yense mu myaka ibidi. (Tanga Mateo 9:35-38.) Wāsapwile myanda miyampe ya Bulopwe mu bibundi bivule bityetye ne bikatampe, ne mu mashinakoka. Konso kwaādi usapula, bibumbo byādi bimubumba. Yesu wājingulwile amba, “mwangulo i mukatampe,” kusakilwa bengidi bavule.

² Yesu wākwete’ko mpangiko ya kutandabula mwingilo wa busapudi. Namani? Na kutuma batumibwa bandi 12, “kukasapula Bulopwe bwa Leza.” (Luka 9:1, 2) Batumibwa ye bano bēipangwile muswelo wa kuvuija uno mwingilo. Kumeso kwa kwibatuma, Yesu wēbapele na buswe byobya byāmupele Shandi wa mūlu—ke kwibafundija kadi.

³ Kubetwiya bipangujo bivule mu ñeni, amba: Le i bufundiji’ka bwāfundijibwe Yesu na Shandi? I bufundiji’ka bwāfundije Yesu batumibwa bandi? Bidi namani dyalelo—le Mulopwe Meshiasa ufundijanga balondi bandi mwa kuvuijija mwingilo wabo? Shi i amo, muswelo’ka?

“Monka Mwaunfudijije Tata Ye Monesambila”

4. I kwepi kwāfundijibwe Yesu na Shandi ne kitatyi’ka?

⁴ Yesu wādi uyukile amba i mufundijibwe na Shandi. Wānene mu bula bwa mwingilo wandi amba: “Monka mwaunfudijije Tata ye monesambila.” (Yoa. 8:28) I kwepi kwāfundijibwe Yesu ne kitatyi’ka? Mobimwekela, kufundijibwa kwandi kwāshilwile’tu kinondanonda na kupangwa kwa uno Mwana Mubutulwe Bunka wa Leza. (Kol. 1:15) Uno Mwana paādi na Shandi mu madiulu, wāpityije myaka keibadika, uteja ne kumona bilonga ‘Mufundiji Mukatampe.’ (Isa. 30:20) O mwanda, uno Mwana wāfundile bivule bitala ngikadilo, mingilo, ne mpango ya Shandi.

5. Le Tata wāpele Mwana bufundiji’ka butala pa mwingilo waādi wa kwingila pano panshi?

⁵ Kitatyi pa kufika, Yehova wāfundije wandi Mwana myanda itala mwingilo waādi ufwaninwe kwingila pano panshi. Tala bupolofeto bulombola kipwano kidi pa bukata bwa Mufundiji Mukatampe ne wandi Mwana mubutulwe bunka. (Tanga Isaya 50:4, 5.) Bupolofeto bunena amba, Yehova wādi ubūkija wandi Mwana “mo bukila, mo bukila.” Kino kimfwa kileta mulangwe wa mwadimu ulangula wandi mwana wa masomo na futwi mwanda wa kumufundija. Dibuku dimo dīsambila pa Bible dinena’mba: “Yehova . . . umumwene na aye udi mu kalasa na mwikadilanga mwanā masomo ne kumufundija bine byafwaninwe kukasapula.” Mu kano “kalasa” ka mūlu, mo mwāfundije Yehova wandi Mwana “bya kulombola ne bya kwisamba.” (Yoa. 12:49) Kadi Shandi wāpele wandi Mwana bulombodi bwa mwa kufundijija.a Paādi pano panshi, Yesu wāingidije senene ino myanda na kuvuija mwingilo wandi ne na kufundija balondi bandi bavuije mwingilo wabo.

6, 7. (a) Le Yesu wāpele batumibwa bandi bufundiji’ka, ne bwēbakumbenye namani? (b) Yesu utalanga amba balondi bandi bapebwe bufundiji’ka?

⁶ Le Yesu wāpele batumibwa bandi bufundiji’ka, mungya bidi ku ntwelelo? Kukwatañana na Mateo shapita 10, wēbapele bulombodi bupotoloke bwa mwa kwingidila, kubadila’mo ne butala: kifuko kwa kusapula (vese 5, 6), musapu wa kusapula (vese 7), kisakibwa kyabo kitala kukulupila mudi Yehova (vese 9, 10), mwa kwisambila na bantu ku mobo (vese 11-13), bya kulonga shi abebapele (vese 14, 15), ne bya kulonga shi abebapangapanga (vese 16-23).b Bufundiji bupotoloke bwāpene Yesu ku batumibwa bandi bwēbakumbenye bendeleje kumeso mwingilo wa busapudi bwa myanda miyampe mu myaka katwa kabajinji K.K.

⁷ Le dyalelo nadyo? Yesu Mulopwe wa Bulopwe bwa Leza, i mupe balondi bandi mwingilo utabukile yonso, wa kusapula “myanda miyampe ya Bulopwe . . . pa ntanda yonso ikelwe na bantu mwanda wa bukamoni ku mizo yonso.” (Mat. 24:14) Le Mulopwe wetupele bufundiji bwa mwa kwingidila uno mwingilo utabukile yonso? I bine i mwitupe’bo! Aye papo mūlu, Mulopwe i mute’ko mutyima kuyuka’mba balondi bandi bapebwe bufundiji bwa mwa kusapwila, panja pa kipwilo, ne mwa kuvuijija biselwa bya pa bula munda mwa kipwilo.

Kufundija Bengidi Bekale Basapudi

8, 9. (a) Le Masomo a Mwingilo wa Kiteokratike aikele na kitungo’ka kikatampe? (b) Le kupwila kwa mu bukata bwa yenga i kukukwashe namani wikale musapudi mulumbuluke?

⁸ Bulongolodi bwa Yehova bwingidijanga tamba kala bitango, kupwila kwa pa kipwilo—kimfwa Kupwila kwa Mingilo—mwanda wa kufundija bantu ba Leza mwa kusapwila. Ino tamba mu myaka ya 1940, batutu betutangidile, ba ku kité kya ntanda bashilwile kuteakanya bufundiji kupityila ku masomo palapala.

⁹ Masomo a Mwingilo wa Kiteokratike. Monka motwekimwenine mu shapita ushele kunyuma, ano masomo ashilwile mu 1943. Le kitungo kya ano masomo, kyadi enka kufundija bana ba masomo mwa kwikadila baneni balumbuluke mu kupwila kwa pa kipwilo? Mhm. Kitungo kinekine kya ano masomo kyadi kya kufundija bantu ba Leza bengidije senene kyabuntu kyabo kya kwisamba mwanda wa kutumbija Yehova mu mwingilo. (Ñim. 150:6) Ano masomo adi akumbanya batutu ne bakaka bonso badi belembeja’ko bekale bengidi balumbuluke ba Bulopwe. Pano buno bufundiji buletwanga ku kupwila kwa mu bukata bwa yenga.

10, 11. I bāni betwanga pano ku Masomo a Ngileade, ne ano masomo adi na kitungo’ka?

¹⁰ Masomo a Ngileade a Bwifundi bwa Bible a Watchtower. Ano otwita dyalelo bu Masomo a Ngileade a Bwifundi bwa Bible a Watchtower ashilwile mu Dya Mwanzo, difuku 1 Kweji 2, 1943. Ano masomo alongelwe dibajinji mwanda wa kufundija bapania ne bengidi bakwabo ba kitatyi kyonso amba bakengile bu bamishonele mu mwaba kampanda. Ino tamba mu Kweji 10, 2011, ku ano masomo ke kwitwe enka boba badi kala mu mwingilo wa kitatyi kyonso wa pa bula—bapania ba pa bula, batadi bendakana ne bakaji babo, bengila ku betele, ne bamishonele kebafundile ano masomo.

¹¹ Le Masomo a Ngileade adi na kitungo’ka? Mwadimu umo ke mwije ulondolola’mba: “I kukomeja lwitabijo lwa befundi kupityila ku bufundiji bwa mushike bwa Kinenwa kya Leza ne kwibakwasha batamije ngikadilo ya ku mushipiditu yobasakilwa mwanda wa kunekenya senene bikoleja byobakatana kobakebatuma’kwa. Kadi, kitungo kikatampe mpata kya ano masomo, i kwibapa buya bwa mwingilo wa kusapula.”—Ef. 4:11.

12, 13. Le Masomo a Ngileade i malonge bika pa mwingilo wa busapudi wa ntanda yonso? Leta kimfwa.

¹² Le Masomo Ngileade i malupule bipa’ka mu mwingilo wa busapudi wa ntanda yonso? Tamba mu 1943, bantu 8 500 bafundile ano masomo,c kadi bamishonele bafundile ano masomo, baingile mu matanda 170 ne kupita ntanda yonso. Bamishonele baingidije biyampe byobafundile, na kuleta kimfwa kilumbuluke kya bukankamane mu mwingilo ne kukwasha bakwabo nabo balonge namino. Pavule pene, bamishonele i bendeleje mwingilo kumeso mu myaba mudi basapudi batyetye ne kemudi basapudi ba Bulopwe.

¹³ Ivwana byalongekele mu Jampani, mwakankajibwe busapudi buteakanibwe, mu Divita II dya Ntanda. Mu Kweji 8, 1949, kwadi basapudi munshi mwa dikumi kete mu Jampani. Ino dya ku mfulo kwa mwaka, bamishonele 13 batambile ku Ngileade basapwile bininge mu Jampani. Kadi kwebalondele bamishonele bavule bakwabo. Dibajinji, bamishonele badi basapula bidi mu bibundi bikatampe; mwenda mafuku ke mu bibundi bikwabo bishele. Bamishonele badi bakankamika bobefundanga nabo Bible ne bakwabo bengile bu pania. Bupyasakane bwa bamishonele bwalupwile bipa bilumbuluke mpata. Potwisamba pano kudi basapudi ba Bulopwe 216 000 mu Jampani, kadi mobadi, mudi kubwipi kwa bantu 40 pa katwa bengila bu bapania!d

14. Masomo a kiteokratike aleta bukamoni’ka? (Tala kapango “Masomo a Kufundija Bengidi ba Bulopwe,” paje 188.)

¹⁴ Masomo makwabo a kiteokratike. Masomo a Bapania, Masomo a Bible a Bene Kidishitu Besonge, Masomo a Bible a Batutu Bankungulume, i makwashe boba bafundile’o batame ku mushipiditu ne kutangidila na bupyasakane mwingilo wa busapudi.e Ano masomo onso a kiteokratike i bukamoni bukatampe bulombola’mba Mulopwe wetu ukumbanyanga balondi bandi mwa kuvuijija senene mwingilo wabo.—2 Tm. 4:5.

Kufundija Batutu Mwa Kuvuijija Biselwa bya pa Bula

15. Batutu badi na biselwa ne mingilo basakanga kwiula Yesu mu bika?

¹⁵ Vuluka binenwa bya bupolofeto bwa Isaya bitela Yesu bu wādi mufundijibwe na Leza. Mu kano “kalasa” ka mūlu, Mwana wāfundijibwe “[ayuke] mwakukankamijija na binenwa yewa mukōke.” (Isa. 50:4) Yesu wāingidije buno bufundiji; paādi pano panshi, wātūkije mityima ya boba “baputuma na mingilo ne balēmenenwe.” (Mat. 11:28-30) Pa kwiula Yesu, bana-balume badi na biselwa, basenswe kwikala bantu batūkija mityima ya batutu ne bakaka. Pa kufikila’po, kwatūdilwe masomo palapala mwa kukwashisha batutu babwenye bisakibwa balumbulule mwingilo wabo wa kukwasha bakwabo mu lwitabijo.

16, 17. Masomo a Mwingilo wa Bulopwe adi na kitungo’ka? (Tala ne kunshi kwa dyani.)

¹⁶ Masomo a Mwingilo wa Bulopwe. Kalasa kabajinji ka ano masomo kashilwile mu mafuku 9 Kweji 3, 1959, mu Lansing wa Kunshi, mu New York. Batadi bendakana ne bengidi ba bipwilo baityilwe kukalonda masomo mu kweji umo. Mwenda mafuku bufundiji bwa ano masomo bwaalamwinwe mu ndimi mikwabo kutamba ku Angele, kadi bityebitye ano masomo afundilwe na banabetu ntanda yonso.f

¹⁷ Dibuku Annuaire 1962 des Témoins de Jéhovah dya mu Angele dyesambile pa kitungo kya masomo a Mwingilo wa Bulopwe’mba: “Mu ino ntanda muvudile bya kulonga, mutadi mu kipwilo kya Batumoni ba Yehova ufwaninwe kwikala muntu mwiteakanye mwanda wa kuta mutyima bonso mu kipwilo ne kwibalongela bilumbuluke. Kadi kafwaninwepo kwilwa kisaka kyandi pa mwanda wa kipwilo, ino ufwaninwe kwikala na bujalale. Bine i dyese’po kashā dipelwe bengidi bonso ba bipwilo ntanda yonso kufunda pamo na bakwabo ku Masomo a Mwingilo wa Bulopwe mwanda wa kupebwa bufundiji bukebakwasha balonge byobya binena Bible pa bintu bifwaninwe kuvuija batadi!”—1 Tm. 3:1-7; Tet. 1:5-9.

18. Le bantu bonso ba Leza bamwenanga namani mu ano Masomo a Mwingilo wa Bulopwe?

¹⁸ Bantu bonso ba Leza bamwenanga mu Masomo a Mwingilo wa Bulopwe. Muswelo’ka? Bakulumpe ne bengidi ba mingilo pobengidija byobya byobefundile ku ano masomo, bekalanga ke nsulo ya kutūkija mutyima ku banababo betabije na mwādi mwikadile Yesu. Le kusangelangapo binenwa byabo biyampe, muswelo obakuteja, ne bupempudi bukankamika bulonga bakulumpe ne bengidi ba mingilo? (1 Ts. 5:11) Bano bana-balume babwenye bisakibwa i dyese dikatampe ku byabo bipwilo!

19. Le Komite wa Bufundiji utalanga masomo’ka makwabo, nao adi na kitungo’ka?

¹⁹ Masomo makwabo a kiteokratike. Komite wa Bufundiji wa Kitango Kyendeji utalanga masomo afundija batutu badi na biselwa bya mingilo mu bulongolodi. Ano masomo i matūlwe’ko mwanda wa kukwasha batutu badi na biselwa—bakulumpe pa kipwilo, batadi bendakana, ne bengila mu Komite wa Musambo—babwanye senene kuvuija mingilo mivule yobebapele. Masomo emanine pa Bible akankamikanga batutu bekale nyeke batame ku mushipiditu ne kulonda misoñanya ya mu Bible kitatyi kyobakumba mikōko ibapele Yehova kulama.—1 Pe. 5:1-3.

20. Mwanda waka Yesu wādi na bubinga bwa kunena amba, “bakafundijibwanga na Yehova,” ne ubasumininwa kulonga bika?

²⁰ Na bubine, Meshiasa Mulopwe utalanga amba balondi bandi bafundijibwe biyampe. Bufundiji bonso i bushilwile mūlu: Yehova wafundija wandi Mwana, kadi wandi Mwana nandi wafundija balondi bandi. Nanshi, Yesu wādi na bubinga bwa kunena amba, “bakafundijibwanga bonso na Yehova.” (Yoa. 6:45; Isa. 54:13) Tusumininwei ne pa mfulo kumwena mu ano masomo etutūdile’ko Mulopwe. Kadi ketwakilwai amba kitungo kikatampe kya buno bufundiji bonso, i kwitukwasha twikale bakomo ku mushipiditu amba tuvuije senene mwingilo wetu.