TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE tshia Watchtower
TSHIBUTSHILU TSHIA MIKANDA TSHIA KU ENTERNETE
tshia Watchtower
Tshiluba
  • BIBLE
  • MIKANDA
  • BISANGILU
  • nwt Balumbuluishi 1:1-21:25
  • Balumbuluishi

Kakuena filme nansha umue mu tshitupa etshi to.

Tshilema ntshienzeke mu diambula dia filme.

  • Balumbuluishi
  • Bible—Nkudimuinu wa bulongolodi bupiabupia
Bible—Nkudimuinu wa bulongolodi bupiabupia
Balumbuluishi

BALUMBULUISHI

1 Panyima pa lufu lua Yoshua,+ bena Isalele* bakebeja Yehowa ne:+ “Nnganyi wa kutudi wabanda wa kumpala bua kuluangana ne bena Kanâna?” 2 Yehowa wakandamuna ne: “Yuda neabande.+ Monayi! Ndi mfila* buloba mu tshianza tshiende.” 3 Ke Yuda kuambila muanabu Simeona ne: “Luaku tubande mu buloba budibu bampeshe*+ bua tuluangane ne bena Kanâna. Pashishe nenye nebe mu buloba budibu bakupeshe.” Nunku Simeona wakaya nende.

4 Pakabanda Yuda, Yehowa wakafila bena Kanâna ne bena Pelizi mu bianza biabu,+ bobu kutshimuna bantu binunu 10 mu Bezeke. 5 Bakasangana Adoni-bezeke mu Bezeke, bobu kumuluisha kuntu aku ne kutshimunabu bena Kanâna+ ne bena Pelizi.+ 6 Pakanyema Adoni-bezeke, bakamulonda, kumukuatabu ne kumukosabu biala ne bana ba nkasa banene. 7 Ke Adoni-bezeke kuamba ne: “Kudi bakalenge 70 bavuabu bakose biala ne bana ba nkasa banene ne badi bangula biakudia muinshi mua mêsa anyi. Nunku Nzambi mmumfute anu mumvua muenze.” Pashishe bakaya nende ku Yelushalema,+ yeye kufuilaku.

8 Bantu ba mu Yuda bakaluisha kabidi Yelushalema,+ bobu kumukuata; bakabutula benamu ne muele wa mvita, kutuabu tshimenga kapia. 9 Pashishe bantu ba mu Yuda bakapueka bua kuluangana ne bena Kanâna bavua basombele mu buloba bua mikuna ne mu Negebe ne mu Shefela.+ 10 Nunku Yuda wakaya kudi bena Kanâna bavua basombele mu Hebelone (kumpala dîna dia Hebelone divua Kîyata-âba), bobu kushipa Sheshai, Ahimana, ne Talemai.+

11 Bakumbuka kuntu aku, bobu kuya bua kuluisha bena mu Debî.+ (Kumpala dîna dia Debî divua Kîyata-sefe.)+ 12 Nunku Kaleba+ wakamba ne: “Muntu waluisha Kîyata-sefe ne wamukuata, nemmupeshe muananyi wa bakaji Akasa bua ikale mukajende.”+ 13 Nunku Oteniele+ muana wa Kenaza,+ muakunyi wa Kaleba, wakakuata Kîyata-sefe. Ke yeye kumupesha muanende wa bakaji Akasa bua ikale mukajende. 14 Pakavua Akasa uya kuende, wakasaka Oteniele bua kulomba tatuende Kaleba buloba. Pashishe yeye wakatuluka pa mpunda wende.* Kaleba wakamuebeja ne: “Udi ukeba tshinyi?” 15 Wakamuambila ne: “Mbeneshaku, bualu udi mumpeshe tshitupa tshia buloba ku sud;* mpeshaku kabidi Gulota-mayima.”* Nunku Kaleba wakamupesha Gulota wa ku mutu ne Gulota wa kuinshi.

16 Ndelanganyi ya muena Kene,+ tatuende muenu wa Mose,+ yakabanda ifumina mu tshimenga tshia mabue a ngaji+ pamue ne bena Yuda batangile mu tshipela tshia Yuda ku sud kua Alada.+ Bakayaku, bobu kusombela munkatshi mua bantu.+ 17 Kadi Yuda wakaya ne muanabu Simeona, bobu kuluisha bena Kanâna bavua basombele mu Sefata, bobu kumubutula.+ Nunku bakinyika tshimenga atshi ne: Hôma.*+ 18 Pashishe Yuda wakakuata Gaza+ ne buloba buende, Ashekelona+ ne buloba buende, ne Ekelona+ ne buloba buende. 19 Yehowa uvua ne Yuda, ne bakangata buloba bua mikuna, kadi kabakakokesha bua kuipata bantu bavua basombele mu mpata* to, bualu bavua ne matempu a mvita mikale ne miele mikobame.*+ 20 Bakapesha Kaleba Hebelone, anu muvua Mose mulaye,+ yeye kuipatamu bana basatu ba Anaka.+

21 Kadi bena Benyamina kabavua bipate bena Yebuse bavua basombele mu Yelushalema to, nunku bena Yebuse mbatungunuke ne kusomba ne bena Benyamina mu Yelushalema too ne lelu.+

22 Pine apu ba mu nzubu wa Jozefe+ bakabanda bua kuluisha Betele, ne Yehowa uvua nabu.+ 23 Ba mu nzubu wa Jozefe bavua batentekela Betele (mpindieu dîna dia tshimenga atshi kumpala divua Luza),+ 24 ne batentekedi kumonabu muntu upatuka mu tshimenga. Ke bobu kumuambila ne: “Tuleja koku njila wa kubuela mu tshimenga, ne netukuenzele bimpe.”* 25 Nunku muntu au wakabaleja njila wa kubuela mu tshimenga, bobu kubutula bena mu tshimenga ne muele wa mvita, kadi bakalekela muntu au ne bantu bonso ba mu dîku diende baya.+ 26 Muntu au wakaya mu buloba bua bena Hiti, kuasaye tshimenga, kutshinyikaye ne: Luza, ne ke dîna diatshi too ne lelu.

27 Manashe kakakuata Bete-sheana ne misoko ya kumpenga kuende,* Tanaka+ ne misoko ya kumpenga kuende, bantu ba mu Dô ne misoko ya kumpenga kuende, bantu ba mu Yibelama ne misoko ya kumpenga kuende, ne bantu ba mu Megido ne misoko ya kumpenga kuende to.+ Bena Kanâna bakatungunuka ne kusombela mu buloba ebu. 28 Pakapeta Isalele bukole bua bungi, bakatuadija kuenzeja bena Kanâna midimu mikole ku bukole,+ kadi kabavua babipate bonso to.+

29 Nansha Efelayima kavua muipate bena Kanâna bavua basombele mu Gezê to. Bena Kanâna bakatungunuka ne kusombela munkatshi muabu mu Gezê.+

30 Zebulona kavua muipate bantu ba mu Kitilona ne bantu ba mu Nahalola to.+ Bena Kanâna bakatungunuka ne kusombela munkatshi muabu, bobu kutuadija kubenzeja midimu mikole ku bukole.+

31 Ashê kavua muipate bantu ba mu Ako ne bantu ba mu Sidona,+ ba mu Alaba, ba mu Akeziba,+ ba mu Heleba, ba mu Afike,+ ne ba mu Lehoba to.+ 32 Nunku bena Ashê bakatungunuka ne kusombela munkatshi mua bena Kanâna bavua mu buloba abu, bualu kabavua babipate to.

33 Nafatale kavua muipate bantu ba mu Bete-shemeshe ne bantu ba mu Bete-anata to,+ kadi bakatungunuka ne kusombela munkatshi mua bena Kanâna bavua mu buloba abu.+ Bakatuadija kuenzeja bantu ba mu Bete-shemeshe ne mu Bete-anata midimu mikole ku bukole.

34 Bena Amole bakatshintshimika bena Dana mu buloba bua mikuna, bualu kabavua babalekele bapueka mu mpata* to.+ 35 Nunku bena Amole bakatungunuka ne kusombela ku mukuna wa Halese, mu Ayalona+ ne mu Shâlabima.+ Kadi pavua bukole* bua ba mu nzubu wa Jozefe buvule,* bakatuadija kubenzeja midimu mikole ku bukole. 36 Buloba bua bena Amole buvua bumbukila ku njila udi mubande ku Akalabima,+ kumbukila ku Sela kubanda.

2 Pashishe muanjelu wa Yehowa+ wakumbuka ku Gilegala+ kubandaye ku Bokima, kuambaye ne: “Ndi munumbushe mu Ejipitu, mulue nenu mu buloba bumvua muditshipe bua kupesha bankambua benu.+ Pashishe meme kuamba ne: ‘Tshiakushipa tshipungidi tshianyi nenu nansha kakese.+ 2 Nuenu kanuena ne bua kudia tshipungidi ne bantu ba mu buloba ebu to,+ ne nudi ne bua kupula bioshelu biabu.’+ Kadi kanuena batumikile dîyi dianyi.+ Bua tshinyi nudi benze nunku? 3 Ke bualu kayi meme panyi ndi muambe ne: ‘Tshiakubipata kumpala kuenu to,+ nebikale buteyi kunudi,+ ne nzambi yabu neyinukoke.’”+

4 Pavua muanjelu wa Yehowa muambile bena Isalele bonso mêyi aa, bantu bakabanga kudila ne dîyi dikole. 5 Nunku bakinyika muaba au ne: Bokima,* bobu kulambula Yehowa milambu muaba au.

6 Pavua Yoshua mupingaje bantu, muena Isalele yonso wakaya ku bumpianyi buende bua kuangata buloba buende.+ 7 Bantu bakatungunuka ne kuenzela Yehowa mudimu matuku onso a Yoshua ne matuku onso a bakulu bavua bashale ne muoyo panyima pa lufu lua Yoshua ne bavua bamone malu manene onso avua Yehowa muenzele Isalele.+ 8 Pashishe Yoshua muana wa Nuna, muena mudimu wa Yehowa, wakafua ne bidimu 110.+ 9 Nunku bakamujiika mu buloba bua bumpianyi buende ku Timenata-halese,+ mu buloba bua mikuna bua Efelayima, ku nord kua mukuna wa Gâsha.+ 10 Bantu ba tshipungu tshionso atshi bakasangishibua kudi bankambua babu,* ne bantu ba tshipungu tshikuabu bakajuka panyima pabu bavua kabayi bamanye Yehowa anyi kabayi bamanye malu avuaye muenzele Isalele.

11 Nunku bena Isalele bakenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa, bobu kuenzela Babâla mudimu.*+ 12 Nunku bakalekela Yehowa Nzambi wa batatuabu uvua mubapatule mu buloba bua Ejipitu.+ Bakalonda nzambi mikuabu, nzambi ya bisamba bivua bibanyunguluke,+ bobu kuyinamina, kufiikishabu Yehowa munda.+ 13 Bakalekela Yehowa, bobu kuenzela Bâla ne bimfuanyi bia Ashatelota mudimu.+ 14 Ke tshiji tshia Yehowa kutemena Isalele, nunku wakabafila mu bianza bia bapawudi bavua babapawula.+ Wakabapana mu bianza bia bena lukuna bavua babanyunguluke,+ ne kabatshivua kabidi ne mushindu wa kuimana kumpala kua bena lukuna babu.+ 15 Miaba yonso ivuabu baya, tshianza tshia Yehowa tshivua tshibaluisha, tshibatuadila makenga,+ anu muvua Yehowa muambe ne anu muvua Yehowa muditshipe kudibu,+ ne bavua mu dikenga dikole.+ 16 Nunku Yehowa uvua ujula balumbuluishi bavua babapandisha mu tshianza tshia bantu bavua babapawula.+

17 Kadi bavua babenga kuteleja too ne balumbuluishi abu, ne bavua benda bundumba ne nzambi mikuabu ne bayinamina. Bakalekela ne lukasa njila uvua bankambua babu bavua batumikile mêyi a Yehowa bendele.+ Bobu bakapanga kuenza nanku. 18 Dîba dionso divua Yehowa ubajudila balumbuluishi,+ Yehowa uvua ne mulumbuluishi au ne uvua ubapandisha mu tshianza tshia bena lukuna babu matuku onso a mulumbuluishi au; bualu Yehowa uvua ubumvuila luse*+ bua mikemu ivuabu batua bua bantu bavua babakengesha+ ne bantu bavua babenzela malu mabi.

19 Kadi pavua mulumbuluishi ufua, bavua benza kabidi bibi kupita batatuabu, balonda nzambi mikuabu, bayenzela mudimu ne bayinamina.+ Kabakalekela malu abu mabi ne tshikadilu tshiabu tshia tshitunu. 20 Ndekelu wa bionso, tshiji tshia Yehowa tshiakatemena Isalele,+ yeye kuamba ne: “Bu mudi tshisamba etshi tshinyange tshipungidi tshianyi+ tshimvua muelele batatuabu mukenji bua kulama ne tshibenge kuntumikila,+ 21 meme panyi tshiakuipata kumpala kuabu tshisamba nansha tshimue tshia ku bivua Yoshua mushiye pavuaye mufue.+ 22 Nengenze nunku bua kuteta bikala Isalele mua kushala mu njila wa Yehowa+ ne kuendelamu bu muvua batatuabu benze.” 23 Nunku Yehowa wakalekela bua bisamba abi bishale. Kakabipata lukasa to, ne kakabifila mu tshianza tshia Yoshua to.

3 Ebi mbisamba bivua Yehowa mulekele bua bishale bua kuteta bena Isalele bonso bavua kabayi baluangane mvita ya mu Kanâna+ 2 (biakenzeka nunku bua bantu ba mu bipungu bia bena Isalele bivua bilonda baluangane mvita, bantu bavua kabayi baluangane mvita kumpala): 3 bakalenge batanu ba bena Peleshete,+ ne bena Kanâna bonso, bena Sidona,+ ne bena Hiwi+ bavua basombele ku mukuna wa Lebanona+ kumbukila ku mukuna wa Bâla-hêmona too ne ku Lebo-hamate.*+ 4 Bisamba ebi bivua mushindu wa kuteta Isalele bua kumanya bikala Isalele mua kutumikila mêyi a Yehowa avuaye mupeshe batatuabu ku butuangaji bua Mose.+ 5 Nunku bena Isalele bavua basombele munkatshi mua bena Kanâna,+ bena Hiti, bena Amole, bena Pelizi, bena Hiwi, ne bena Yebuse. 6 Bena Isalele bavua bangata bana ba bakaji ba bisamba ebi bua bikale bakaji babu, ne bafila bana babu bobu ba bakaji kudi bana ba balume ba bisamba ebi, ne bakabanga kuenzela nzambi yabu mudimu.+

7 Nunku bena Isalele bakenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa, bakapua Yehowa Nzambi wabu muoyo, ne bavua benzela Babâla+ ne makunji a tshijila* mudimu.+ 8 Ke tshiji tshia Yehowa kutemenatshi Isalele, yeye kubapana mu tshianza tshia Kushana-lishatayima mukalenge wa Mezopotamia.* Bena Isalele bakenzela Kushana-lishatayima mudimu bidimu muanda mukulu. 9 Pavua bena Isalele babikile Yehowa bua abambuluishe,+ Yehowa wakajula mupandishi bua kusungila bena Isalele:+ Oteniele+ muana wa Kenaza muakunyi wa Kaleba. 10 Nyuma wa Yehowa wakamutulukila,+ yeye kulua mulumbuluishi wa Isalele. Pavuaye muye ku mvita, Yehowa wakafila Kushana-lishatayima mukalenge wa Mezopotamia* mu tshianza tshiende, nunku yeye kutshimuna Kushana-lishatayima. 11 Nunku buloba buakashala mu dikisha* bidimu 40. Pashishe Oteniele muana wa Kenaza wakafua.

12 Pashishe bena Isalele bakabanga kabidi kuenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa.+ Nunku Yehowa wakalekela Egelona mukalenge wa Moaba+ utshimuna Isalele, bualu bakenza malu mabi ku mêsu kua Yehowa. 13 Yeye wakalua kabidi kudibu ne bena Amona+ ne bena Amaleka.+ Bakela Isalele mvita, bobu kukuata tshimenga tshia mabue a ngaji.+ 14 Bena Isalele bakenzela Egelona mukalenge wa Moaba mudimu bidimu 18.+ 15 Pashishe bena Isalele bakabikila Yehowa bua abambuluishe,+ nunku Yehowa wakabajudila mupandishi:+ Ehuda+ muana wa Gela, muena Benyamina+ uvua ne luboko.+ Pakapita matuku bena Isalele bakamutuma ne mulambu kudi Egelona mukalenge wa Moaba. 16 Tshikondo atshi, Ehuda wakadienzela muele wa mvita wa ntapa kubidi wa bule bua nkubita* umue, yeye kuwusuikila pa tshibelu tshia dia balume muinshi mua tshilamba tshiende. 17 Pashishe wakafila mulambu kudi Egelona mukalenge wa Moaba. Kadi Egelona uvua muntu wa mubidi munene menemene.

18 Pavua Ehuda mujikije kufila mulambu, wakapingaja bantu bavua bambule mulambu. 19 Kadi pakafikabu muaba wa mpingu misonga* ku Gilegala,+ yeye nkayende wakalukila, kuambaye ne: “Mukalenge, ndi ne bualu busokoka bua kukuambila.” Nunku mukalenge wakamba ne: “Puwayi!” Ke bena mudimu bende bonso kumushiyabu. 20 Nunku Ehuda wakaya kudiye pavuaye musombe nkayende mu nzubu wende wa kuulu muvua mutalale. Ke Ehuda kuamba ne: “Ndi ne mukenji webe wa kudi Nzambi.” Nunku yeye wakajuka mu nkuasa wende wa bumfumu.* 21 Ke Ehuda kupatula muele ku tshibelu tshiende tshia dia balume ne tshianza tshiende tshia dia bakaji, yeye kumubuejawu mu difu. 22 Tshilabi kubuelatshi ne muele, ne mafuta kubuikilawu muele, bualu kavua mupatule muele mu difu diende to, ne tumvi kupatukatu. 23 Ehuda wakapatukila mu lutanda,* kuinjilaye biibi bia nzubu wa kuulu panyima pende, yeye kubikanga ne nsapi. 24 Pakayaye, bena mudimu bakalukila, kumonabu ne: biibi bia nzubu wa kuulu bivua bikanga ne nsapi. Ke bobu kuamba ne: “Udi ne bua kuikala usesuka* mu nzubu wende wa munda mudi mutalale.” 25 Bakatungunuka ne kuindila too ne pavuabi bibatonde, kadi pakamonabu ne: kavua anu ukangula biibi bia nzubu wa kuulu, bakangata nsapi, bobu kubikangula, kumonabu mukalenge wabu mudishinde panshi* mufue!

26 Patshivuabu bajingakana, Ehuda wakanyema, kupitshilaye muaba wa mpingu misonga,*+ kufikaye ku Seila kakuyi bualu. 27 Pakafikaye, wakela mpungi+ mu buloba bua mikuna bua Efelayima;+ bena Isalele bakapueka bafumina mu buloba bua mikuna, yeye muikale ku mutu kuabu. 28 Ke yeye kubambila ne: “Ndondayi, bualu Yehowa mmufile bena lukuna benu bena Moaba mu tshianza tshienu.” Nunku bakamulonda, bobu kukuata bisabu bia ku Yadene bua kupangisha bena Moaba bua kusabuka, ne kabakalekela muntu nansha umue usabuka to. 29 Tshikondo atshi bakashipa bena Moaba batue ku binunu 10,+ bonso bikale bantu balume ba bukole ne ba bukitu; muntu nansha umue kakanyema to.+ 30 Nunku dituku adi Moaba wakakokeshibua muinshi mua tshianza tshia Isalele; ne buloba buakashala mu dikisha* bidimu 80.+

31 Panyima pende kuvua Shamagâ+ muana wa Anata uvua mushipe bena Peleshete 600+ ne musongolo wa kusaka nawu ngombe;+ yeye pende wakapandisha Isalele.

4 Kadi panyima pa lufu lua Ehuda, bena Isalele bakenza kabidi malu mabi ku mêsu kua Yehowa.+ 2 Nunku Yehowa wakabapana mu tshianza tshia Yabina mukalenge wa Kanâna+ uvua ukokesha mu Hasô. Mfumu wa tshiluilu tshiende uvua Sisela uvua musombele mu Haloshete+ wa bisamba.* 3 Bena Isalele bakadila kudi Yehowa,+ bualu Yabina* uvua ne matempu a mvita 900 mikale ne miele mikobame,*+ ne wakakengesha bena Isalele ne tshikisu+ bidimu 20.

4 Mpindieu Debola, muprofete mukaji,+ mukaji wa Lapidota, uvua ulumbuluisha Isalele tshikondo atshi. 5 Uvua ne tshibidilu tshia kusombela muinshi mua dibue dia ngaji dia Debola pankatshi pa Lama+ ne Betele+ mu buloba bua mikuna bua Efelayima; bena Isalele bavua babanda kudiye bua dilumbuluisha. 6 Wakabikidisha Balaka+ muana wa Abinoama ku Kedeshe-nafatale,+ kumuambilaye ne: “Yehowa Nzambi wa Isalele ki mmuambe dîyi anyi? ‘Ndaku, uye* ku mukuna wa Tabô, uye ne bantu balume binunu 10 ba mu Nafatale ne ba mu Zebulona. 7 Nenkutumine Sisela, mfumu wa tshiluilu tshia Yabina, pamue ne matempu ende a mvita ne bisumbu biende bia basalayi ku kasulu* ka Kishona,+ ne nemmufile mu tshianza tshiebe.’”+

8 Ke Balaka kumuambila ne: “Wewe muye nanyi, nenye, kadi wewe kuyi muye nanyi, tshiena nya to.” 9 Nunku wakamuambila ne: “Bulelela, meme nenye nebe. Kadi mvita iudi uyila kayakukupetesha butumbi to, bualu Yehowa neafile Sisela mu tshianza tshia muntu mukaji.”+ Nunku Debola wakajuka, kuyaye ne Balaka ku Kedeshe.+ 10 Balaka wakabikidisha Zebulona ne Nafatale+ ku Kedeshe, ne bantu balume binunu 10 bakalonda mu makasa ende. Debola pende wakabanda nende.

11 Mpindieu Hebê muena Kene uvua muditapulule ne bena Kene,+ ndelanganyi ya Hobaba, tatuende muenu wa Mose,+ ne ntenta wende uvua muasa pabuipi ne mutshi munene wa mu Sânanima, udi ku Kedeshe.

12 Bakambila Sisela ne: Balaka muana wa Abinoama uvua mubande ku mukuna wa Tabô.+ 13 Diakamue Sisela wakasangisha matempu ende onso a mvita, matempu 900 mikale ne miele mikobame,* ne bisumbu bionso bia basalayi bivuaye nabi ku Haloshete wa bisamba bua kuya ku kasulu* ka Kishona.+ 14 Nunku Debola wakambila Balaka ne: “Juka, bualu edi ke dituku didi Yehowa ufila Sisela mu tshianza tshiebe. Yehowa kena uya kumpala kuebe anyi?” Ke Balaka kupueka mukuna wa Tabô ne bantu balume binunu 10 benda bamulonda. 15 Pashishe Yehowa wakabueja Sisela ne matempu ende onso a mvita ne tshiluilu tshiende tshionso mu kayumbayumba+ kumpala kua muele wa mvita wa Balaka. Ndekelu wa bionso Sisela wakatuluka mu dikalu diende, kunyemaye lua makasa. 16 Balaka wakalonda matempu a mvita ne tshiluilu atshi too ne ku Haloshete wa bisamba. Nunku tshiluilu tshijima tshia Sisela tshiakapona ku muele wa mvita; kakuvua muntu nansha umue uvua mushale to.+

17 Kadi Sisela wakanyemena ku ntenta wa Yaele+ mukaji wa Hebê+ muena Kene lua makasa, bualu kuvua ditalala pankatshi pa Yabina+ mukalenge wa Hasô ne nzubu wa Hebê muena Kene. 18 Pashishe Yaele wakapatuka bua kusambakena ne Sisela, kumuambilaye ne: “Buela mukalenge wanyi, buelela munemu. Kutshinyi to.” Nunku wakabuela mu ntenta wende, yeye kumubuikila mbulankete. 19 Ke Sisela kumuambila ne: “Mpesha koku ndambu wa mâyi a kunua, bualu ndi ne nyota.” Nunku Yaele wakakangula mulondo wa mabele wa tshiseba, kumupeshaye tshiakunua,+ pashishe Yaele kumubuikilaye kabidi. 20 Sisela kumuambila ne: “Imana ku tshibuelelu tshia ntenta, ne muntu yeye mulue mukuebeje ne: ‘Muntu udi muaba eu anyi?’ wambe ne: ‘Tòo!’”

21 Kadi Yaele mukaji wa Hebê wakangata mpopo wa ku ntenta ne nyindu mu tshianza tshiende. Pashishe pavua Sisela mulale tulu tukole, mutshioke, wakasemena kudiye bitekete bitekete, yeye kumupopela mpopo mu luseke lua mutu, kumubuejaye mu buloba, yeye kufua.+

22 Balaka wakaya kuntu aku wenda ulonda Sisela, ke Yaele kupatuka bua kusambakena nende, kuambaye ne: “Luaku, nkuleje muntu uudi ukeba.” Yeye kubuela nende, kumonaye Sisela mulale mufue, ne mpopo wa ku ntenta mubuele mu luseke lua mutu wende.

23 Nunku dituku adi, Nzambi wakatshimuna Yabina mukalenge wa Kanâna kumpala kua bena Isalele.+ 24 Tshianza tshia bena Isalele tshivua tshienda anu tshikolela Yabina mukalenge wa Kanâna+ too ne pakabutulabu Yabina mukalenge wa Kanâna.+

5 Dituku adi Debola+ ne Balaka+ muana wa Abinoama bakimba musambu eu:+

 2 “Bua nsuki idi kayiyi misuika* mu Isalele,

Bua bantu badi badifila ku budisuile,+

Tumbishayi Yehowa!

 3 Telejayi, nuenu bakalenge! Teyayi matshi, nuenu bakokeshi!

Nengimbile Yehowa.

Nengimbe misambu ya kutumbisha nayi* Yehowa,+ Nzambi wa Isalele.+

 4 Yehowa, pauvua mumbuke ku Seî,+

Pauvua muende, mupatuke mu buloba bua Edome,

Buloba buakazakala, ne diulu diakapumuka,

Mavuba akapumuna mâyi panshi.

 5 Mikuna yakenguluka* ku mêsu kua Yehowa,+

Nansha Sinai ku mêsu kua Yehowa,+ Nzambi wa Isalele.+

 6 Mu matuku a Shamagâ+ muana wa Anata,

Mu matuku a Yaele,+ njila yakashala munda mutupu;

Bena ngendu bavua bayila anu mu njila ya kumpenga.

 7 Bena mu misoko ya mu Isalele kabatshivuamu kabidi to;*

Kabatshivuamu kabidi too ne pamvua meme, meme Debola+ mujuke,

Too ne pamvua mujuke bu mamu mu Isalele.+

 8 Bakasungula nzambi mipiamipia;+

Nunku kuvua mvita ku biibi bia tshimenga.+

Ngabu nansha difuma kabivua mua kumueneka

Munkatshi mua bantu binunu 40 mu Isalele.

 9 Muoyo wanyi udi ne balombodi ba Isalele+

Bavua baye ne bantu ku budisuile.+

Tumbishayi Yehowa!

10 Nuenu bendeshi ba mpunda mikunzubile,

Nuenu badi basombe pa biseba binefuke,

Ne nuenu badi bendela mu njila,

Elanganayi meji!

11 Mêyi a babanyi ba mâyi akumvuika miaba ya kunuishila nyama mâyi;

Bavua bakula kuntu aku bua bienzedi biakane bia Yehowa,

Bienzedi biakane bia bena mu misoko yende mu Isalele.

Pashishe bantu ba Yehowa bakapueka ku biibi bia tshimenga.

12 Bika, bika, wewe Debola!+

Bika, bika, wimbe musambu!+

Juka, Balaka!+ Lombola bantu baudi mukuate, wewe muana wa Abinoama!

13 Nunku bantu bavua bashale bakapueka kudi bantu banene;

Bantu ba Yehowa bakapueka kundi bua kuluisha muntu wa bukole.

14 Bantu bavua bafumina mu Efelayima badi mu tshibandabanda;*

Badi bakulonda, wewe Benyamina, munkatshi mua bantu bebe.

Balombodi bakapueka bafumina mu Makî,+

Ne bantu bavua ne bintu bia mufundi wa mêna a basalayi* mu Zebulona.

15 Bakokeshi ba mu Yisakâ bavua ne Debola,

Anu muvua Yisakâ, ke muvua Balaka.+

Bakamutuma lua makasa mu tshibandabanda.*+

Mu biota bia Lubena muvua dikonkonona dikole dia mioyo.

16 Bua tshinyi uvua musombe pankatshi pa bibombi bibidi bia ku tshiseba tshitubu basombela pa nyima pa nyama,

Ubateleja belela bisumbu bia mikoko yabu nshiba?+

Bua biota bia Lubena, kuvua dikonkonona dikole dia mioyo.

17 Gilada uvua mushale dia muamua dia Yadene;+

Kadi Dana, bua tshinyi yeye uvua mushale ne mazuwa?+

Ashê uvua musombe ku muelelu kua mbuu kayi ne tshia kuenza,

Ne uvua mushale pabuipi ne malobo* ende.+

18 Bantu ba mu Zebulona bavua bateke mioyo yabu mu njiwu* bafuane kufua;

Nafatale pende,+ miaba mitumbuke ya mu mpata.+

19 Bakalenge bakalua, bobu kuluangana;

Dîba adi bakalenge ba mu Kanâna bakaluangana+

Mu Tanaka, pabuipi ne mâyi a Megido.+

Kabakangata tshintu nansha tshimue tshia arjan tshinyenga mu mvita.+

20 Mitoto yakaluangana kumbukila mu diulu;

Yakaluangana ne Sisela kumbukila mu njila yayi.

21 Kasulu ka Kishona kakabapuekesha,+

Kasulu ka kale, kasulu ka Kishona.

Wewe anyima* wanyi, uvua mudiatakaje muntu wa bukole.

22 Pashishe bikono bia tubalu tuende biakatuta panshi ne bukole

Pavua tubalu tuende tua mpanga tunyema lubilu lukole menemene.+

23 Muanjelu wa Yehowa wakamba ne: ‘Elayi Meloze mulawu,

Eyowa, elayi benamu mulawu,

Bualu kabavua balue kuambuluisha Yehowa,

Kuambuluisha Yehowa ne bantu ba bukole.’

24 Muntu mukaji udi mutambe kubeneshibua udi Yaele+

Mukaji wa Hebê+ muena Kene;

Yeye udi mutambe kubeneshibua munkatshi mua bantu bakaji badi basombela mu ntenta.

25 Wakamulomba mâyi; yeye kumupesha mabele.

Wakamupesha mabele makuatakane* mu tshibakudi tshinene.+

26 Wakangata mpopo wa ku ntenta ne tshianza tshiende,

Tshianza tshiende tshia balume tshiakangata nyindu wa mutshi wa muena mudimu.

Wakapopela Sisela, kubozaye mutu wende,

Ne wakatayisha nseke ya mutu wende, kuyitubululaye.+

27 Wakadishinda munkatshi mua makasa ende; wakakuluka, kulalaye kayi unyunga;

Wakadishinda munkatshi mua makasa ende, yeye kukuluka;

Muaba uvuaye mudishindile, ke muaba uvuaye mukulukile, mutshimunyibue.

28 Mamu mukuabu udi utangidila pa dididishi,

Mamuende wa Sisela udi utangidila pa masoso a ku dididishi,

‘Bua tshinyi dikalu diende kadiena dilua lukasa?

Bua tshinyi mikuma ya makalu ende kayena yumvuika too ne mpindieu?’+

29 Bantu bakaji ba meji a bungi menemene ba mu bantu bakaji ba muende bakamuandamuna;

Eyowa, yeye pende wakadiambila kabidi ne:

30 ‘Badi ne bua kuikala babanyangana bintu bia mu mvita bidibu bapete,

Nsongakaji,* nsongakaji ibidi,* kudi muena mvita yonso,

Tshilamba tshia dikala tshinyenga mu mvita bua Sisela, tshilamba tshia dikala tshinyenga mu mvita,

Tshilamba tshilengeja ne manda, tshilamba tshia dikala, bilamba bibidi bilengeja ne manda

Bua nshingu ya bapawudi.’

31 Nunku bena lukuna bebe bonso bajimine,+ Yehowa,

Kadi bantu badi bakunange bikale bu dîba didi dibanda mu butumbi buadi.”

Nunku buloba buakashala mu dikisha* bidimu 40.+

6 Kadi bena Isalele bakenza kabidi malu mabi ku mêsu kua Yehowa,+ nunku Yehowa wakabafila mu tshianza tshia Midiyana bua bidimu muanda mutekete.+ 2 Tshianza tshia Midiyana tshiakakokesha Isalele.+ Bua bualu bua Midiyana, bena Isalele bakenza miaba ya bobu kusokomena* mu mikuna, mu nyongolo, ne mu miaba mikole bua kufika.+ 3 Pavua Isalele ukuna mamiinu, Midiyana ne Amaleka+ ne bena ku Est+ bavua balua kubaluisha. 4 Bavua basa tshitudilu bua kubaluisha, banyanga bia pa madimi bia mu buloba buabu miaba yonso too ne ku Gaza, ne kabavua bashila Isalele tshintu nansha tshimue tshia kudia, nansha mukoko, nansha ngombe, nansha mpunda.+ 5 Bualu bavua babanda ne bimuna biabu ne ntenta yabu bikale bungi bu mpasu,+ ne kabavua mua kubala bungi buabu bobu ne tumelu tuabu,+ ne bavua babuela mu buloba bua kububutula. 6 Nunku Isalele wakabuela mu bupele bukole bualu bua Midiyana; ne bena Isalele bakabikila Yehowa bua abambuluishe.+

7 Pavua bena Isalele babikile Yehowa bua abambuluishe bualu bua Midiyana,+ 8 Yehowa wakatumina bena Isalele muprofete uvua mubambile ne: “Yehowa Nzambi wa Isalele udi wamba nunku: ‘Mvua munupatule mu Ejipitu ne nunku munupatule mu nzubu wa bupika.+ 9 Nunku mvua munusungile mu tshianza tshia Ejipitu ne kudi bantu bonso bavua banukengesha, meme kubipata kumpala kuenu ne kunupesha buloba buabu.+ 10 Meme kunuambila ne: “Ndi Yehowa Nzambi wenu.+ Kanuena ne bua kutshina nzambi ya bena Amole bena buloba bunudi basombele.”+ Kadi kanuvua bantumikile to.’”*+

11 Pashishe muanjelu wa Yehowa wakalua,+ kusombaye muinshi mua mutshi munene uvua mu Ofela, mutshi wa Yoasha muena Abiezê.+ Muanende Gideona+ uvua ushipula ntete ya blé mu tshikaminu tshia mvinyo bua kuyisokoka bena Midiyana. 12 Muanjelu wa Yehowa wakamumuenekela, kumuambilaye ne: “Yehowa udi nebe,+ wewe tshilobo tshia mvita.” 13 Ke Gideona kumuambila ne: “Mfuilaku luse, mukalenge wanyi, kadi bikala Yehowa netu, bua tshinyi malu onso aa mmatufikile?+ Bienzedi biende bionso bia dikema bivua batatuetu batulondele+ bamba ne: ‘Yehowa uvua mutupatule mu Ejipitu’ bidi penyi?+ Mpindieu Yehowa mmutulekele+ ne mmutufile mu tshianza tshia Midiyana.” 14 Yehowa wakakudimuka kumutangila, kuambaye ne: “Ndaku ne bukole buudi nabu, ne neupandishe Isalele mu tshianza tshia Midiyana.+ Ki mmeme udi ukutuma anyi?” 15 Gideona wakamuandamuna ne: “Mfuilaku luse, Yehowa. Ndi mua kupandisha Isalele mushindu kayi? Tangila! Tshiota* tshietu ntshikese menemene mu Manashe, ne meme ndi ne mushinga mutambe bukese mu nzubu wa tatuanyi.” 16 Kadi Yehowa wakamuambila ne: “Neushipe bena Midiyana bienze anu bu ne: bavua muntu umue, bualu nengikale nebe.”+

17 Pashishe wakamuambila ne: “Mpindieu, meme muanyishibue ku mêsu kuebe, ndeja tshimanyinu tshidi tshileja ne: wewe ke udi wakula nanyi. 18 Ndi nkulomba bua kumbuki koku muaba eu too ne pandi ngalukila ne dipa dianyi ne pandi nditeka kumpala kuebe.”+ Nunku wakamba ne: “Nenshale muaba eu too ne paudi walukila.” 19 Nunku Gideona wakabuela, kulambaye muana wa mbuji ne kuenzaye mampa kaayi mela luevene ne tshipiminu tshimue tshia efa* wa bukula.+ Wakateka munyinyi mu tshianda,* yeye kuela nsupu mu tshiesu; pashishe wakapatuka, kuyaye nabi kudiye, yeye kumutekelabi muinshi mua mutshi munene au.

20 Nunku muanjelu wa Nzambi mulelela wakamuambila ne: “Angata munyinyi ne mampa kaayi mela luevene, ubiteke pa dibue dinene diadia, ne upongoluelapu nsupu.” Yeye kuenza nanku. 21 Pashishe muanjelu wa Yehowa wakolola tshianza, kutuaye lusongo lua dikombo divua mu tshianza tshiende ku munyinyi ne mampa kaayi mela luevene, kapia kukutukaku kafuma mu dibue, kuoshaku munyinyi ne mampa kaayi mela luevene.+ Pashishe muanjelu wa Yehowa wakajimina ku mêsu kuende. 22 Mpindieu Gideona wakajingulula ne: muntu au uvua muanjelu wa Yehowa.+

Diakamue Gideona kuamba ne: “Aka, Mukalenge Mutambe Bunene Yehowa, bualu ndi mumone muanjelu wa Yehowa mpala ne mpala!”+ 23 Kadi Yehowa wakamuambila ne: “Ditalala dikale nebe. Kutshinyi to;+ kuakufua nansha.” 24 Nunku Gideona wakashila Yehowa tshioshelu muaba au ne badi batshibikila too ne lelu ne: Yehowa-shaloma.*+ Tshitshidi mu Ofela wa bena Abiezê.

25 Butuku abu Yehowa wakamuambila ne: “Angata muana mulume wa ngombe wa tatuebe, muana mulume muibidi wa ngombe udi ne bidimu muanda mutekete au, upule tshioshelu tshia Bâla tshia tatuebe ne ukose mutshi wa tshijila* udi kumpenga kuatshi.+ 26 Wewe mumane kuashila Yehowa Nzambi webe tshioshelu pa mutu pa tshisokomenu etshi ne mabue mateka mu mulongo, wangate muana mulume muibidi wa ngombe au, umulambule bu mulambu wa kuosha pa bipese bia nkunyi bia ku mutshi wa tshijila* uuvua mukose.” 27 Nunku Gideona wakangata bantu dikumi mu bena mudimu bende, yeye kuenza anu muvua Yehowa mumuambile bua kuenza. Kadi uvua utshina ba mu nzubu wa tatuende ne bantu ba mu tshimenga bikole bua kuenza bualu abu mu munya, ke yeye kubuenza butuku.

28 Pavua bantu ba mu tshimenga babike patshiatshia dinda diakalonda, bakamona tshioshelu tshia Bâla tshiupula, mutshi wa tshijila* uvua ku luseke kuatshi mukosa, ne muana mulume muibidi wa ngombe mulambula pa tshioshelu tshivuabu base. 29 Bakebejangana ne: “Udi muenze bualu ebu nnganyi?” Bobu bamane kulondolola, bakamba ne: “Gideona muana wa Yoasha ke udi muenze bualu ebu.” 30 Nunku bantu ba mu tshimenga bakambila Yoasha ne: “Patula muanebe bua afue, bualu mmupule tshioshelu tshia Bâla ne mmukose mutshi wa tshijila* uvua kumpenga kuatshi.” 31 Pashishe Yoasha+ wakambila bantu bonso bavua bamuimanyine ne: “Nuenu ke badi ne bua kuakuila Bâla anyi? Nuenu ke badi ne bua kumupandisha anyi? Muntu udi umuakuila neafue mu dinda emu.+ Bikalaye udi nzambi, yeye nkayende adiakuile+ bu mudibu bupule tshioshelu tshiende.” 32 Nunku dituku adi wakinyika Gideona ne: Yelubâla,* wamba ne: “Bâla adiakuile yeye nkayende, bualu mbupule tshioshelu tshiende.”

33 Midiyana mujima,+ ne Amaleka,+ ne bena ku Est bakasanga biluilu biabu;+ bakasabuka,* kubuelabu mu Tshibandabanda* tshia Yizelele, kuasabu tshitudilu. 34 Pashishe nyuma wa Yehowa wakatulukila* Gideona,+ yeye kuela mpungi,+ ne bena Abiezê+ kumutuabu mu nyima. 35 Yeye wakatuma bantu ne mukenji mu Manashe mujima, bobu pabu kumutuabu mu nyima. Yeye kutuma kabidi bantu ne mukenji mu Ashê, mu Zebulona, ne mu Nafatale, bobu kubanda bua kusambakena nende.

36 Ke Gideona kuambila Nzambi mulelela ne: “Biwikala upandisha Isalele ku diambuluisha dianyi, anu muudi mulaye,+ 37 mona ndi nteka miosa ya mukoko muaba wa dishipuila. Lumuma luolu lukuate anu ku miosa nkayayi kadi buloba buonso budi kumpenga bushale bume, dîba adi nemmanye ne: neupandishe Isalele ku diambuluisha dianyi anu muudi mulaye.” 38 Ke muvuabi bienzeke nanku. Pavuaye mujuke mu dinda menemene dituku diakalonda ne munyenguvule miosa ayi, wakakama lumuma ku miosa ayi lukumbana kuwula tshibakudi tshinene ne mâyi. 39 Kadi Gideona wakambila Nzambi mulelela ne: “Tshiji tshiebe katshintemenyi to, kadi lekela nkulombe kabidi bua musangu wa ndekelu. Lekelaku ngenze diteta dikuabu kabidi ne miosa ya mukoko. Enzaku bua miosa nkayayi ikale miume, kadi lumuma luikale panshi ponso.” 40 Ke tshivua Nzambi muenze butuku abu; anu miosa ke yivua miume, kadi lumuma luvua panshi ponso.

7 Pashishe Yelubâla, mmumue ne: Gideona,+ ne bantu bonso bavua nende bakajuka mu dinda menemene, kuasabu tshitudilu ku Mpokolo wa Haloda pavua eku tshitudilu tshia Midiyana tshikale ku nord kuende ku mukuna mukese wa Mole mu tshibandabanda.* 2 Ke Yehowa kuambila Gideona ne: “Bantu baudi nabu mbapite bungi bua meme kufila Midiyana mu tshianza tshiabu.+ Tshianana Isalele udi mua kudituta mu tshiadi ku mêsu kuanyi wamba ne: ‘Tshianza tshianyi nkayanyi ke tshivua tshimpandishe.’+ 3 Mpindieu ndi nkulomba bua wambe kumpala kua bantu ne: ‘Muntu yonso udi utshina ne uzakala apingane kuende.’”+ Ke Gideona kubela mu diteta. Nunku bantu binunu 22 bakapingana ku mabu ne bantu binunu 10 bakashala.

4 Kadi Yehowa wakambila kabidi Gideona ne: “Bantu batshidi anu bapite bungi. Pueka nabu ku mâyi bua nkutetelabu kuntu aku. Pandi nkuambila ne: ‘Eu neaye nebe,’ yeye au neaye nebe, kadi pandi nkuambila ne: ‘Eu kakuya nebe,’ yeye au kakuya nebe to.” 5 Nunku wakapueka ne bantu ku mâyi.

Ke Yehowa kuambila Gideona ne: “Tapulula bantu bonso badi balaka mâyi ne ludimi luabu anu bu mutu mbua ulaka, ne bantu badi batua binu bua kunua mâyi.” 6 Bungi bua bantu bavua balaka mâyi, bateka tshianza ku mishiku yabu, buvua bua bantu balume 300. Bantu bonso bavua bashale bavua batue binu bua kunua mâyi.

7 Ke Yehowa kuambila Gideona ne: “Nennupandishe ne bantu balume 300 bavua balake mâyi abu, ne nemfile Midiyana mu tshianza tshiebe.+ Kadi bantu bakuabu bonso bapingane ku mabu.” 8 Nunku panyima pa bobu bamane kuangata biakudia ne nsengu kudi bantu aba, wakapingaja bena Isalele bakuabu bonso ku mabu, kushalaye anu ne bantu balume 300. Tshitudilu tshia Midiyana tshivua kuinshi kuende mu tshibandabanda.+

9 Butuku abu, Yehowa wakamuambila ne: “Juka, uye kuluisha tshitudilu atshi, bualu ndi mutshifile mu tshianza tshiebe.+ 10 Kadi pawikala utshina bua kuya kutshiluisha, pueka ku tshitudilu atshi ne Pulaha muambuluishi webe. 11 Uteleje bidibu bamba, pashishe neupete dikima* dia kuluisha tshitudilu atshi.” Ke yeye ne Pulaha muambuluishi wende kupuekabu kumpenga kua tshitudilu tshia tshiluilu atshi.

12 Mpindieu Midiyana ne Amaleka ne bena ku Est bonso+ bavua babuikile tshibandabanda anu bu tshisumbu tshinene tshia mpasu, ne tumelu tuabu tuvua bungi kabuyi kubala,+ bungi bu nsenga ya ku muelelu kua mbuu. 13 Nunku Gideona wakafika, ne kuvua muntu uvua wawila mukuende tshilota, yeye kuamba ne: “Umvua tshilota tshimvua mulote. Kuvua diampa dia orje dia tshijengu dienda dinyunguluka mu tshitudilu tshia Midiyana. Diakafika ku ntenta kampanda, diodi kudikumaku bikole, yeye kupuka.+ Bushuwa, diakatonkola ntenta, ntenta kubatalalaye.” 14 Ke mukuende kuamba ne: “Tshidi mua kuikala anu muele wa mvita wa Gideona+ muana wa Yoasha, muntu wa mu Isalele. Nzambi mmufile Midiyana ne tshitudilu tshijima mu tshianza tshiende.”+

15 Diakamue pavua Gideona mumumvue wawula tshilota, ne mumvue diumvuija diatshi,+ wakatua mpala panshi bua kutendelela. Pashishe wakapingana ku tshitudilu tshia Isalele, kuambaye ne: “Jukayi, bualu Yehowa mmufile tshitudilu tshia Midiyana mu tshianza tshienu.” 16 Pashishe wakatapulula bantu balume 300 mu bisumbu bisatu, kubapeshaye bonso nsengu+ ne milondo ya munda mutupu mikale ne bimunyi munda muayi. 17 Ke yeye kubambila ne: “Ntangilayi, ne nuenze anu mundi ngenza. Pandi mfika kumpenga kua tshitudilu, nuenze anu mundi ngenza. 18 Pandi ngela mpungi, meme ne bantu bonso badi nanyi, nuenu penu nudi ne bua kuela mpungi kumpenga kuonso kua tshitudilu, ne kuela mbila ne: ‘Bua Yehowa ne bua Gideona!’”

19 Gideona ne bantu lukama bavuaye nabu bakafika kumpenga kua tshitudilu ku ntuadijilu kua tshilu tshia pankatshi,* anu batshifuma ku dishintulula bansentedi. Bakela mpungi,+ kutayishabu milondo minene ya kuelela mâyi ivua mu bianza biabu.+ 20 Nunku bisumbu bisatu abi biakela mpungi, kutayishabi milondo minene ivuabu nayi. Bavua bakuate bimunyi mu bianza biabu bia bakaji, ne bavua bela mpungi ne nsengu ivua mu bianza biabu bia balume, ne bela mbila ne: “Muele wa mvita wa Yehowa ne wa Gideona!” 21 Pine apu muntu yonso uvua muimane muaba wende, banyunguluke tshitudilu, ne tshiluilu tshijima tshiakaya lubilu, tshinyema tshienda tshiela mbila.+ 22 Bantu balume 300 abu bakatungunuka ne kuela mpungi, ne Yehowa wakakudimuna muele wa mvita wa muntu yonso bua kuluishangana ne mukuabu mu tshitudilu tshijima atshi;+ tshiluilu atshi tshiakanyema too ne ku Bete-shita, tshitangile ku Zelala, too ne kumpenga kua Abele-mehola+ pabuipi ne Tabata.

23 Bakabikila bantu ba mu Isalele bavua mu Nafatale, mu Ashê, ne mu Manashe mujima,+ bobu kulonda Midiyana. 24 Gideona wakatuma bantu ne mukenji mu buloba buonso bua mikuna bua Efelayima, wamba ne: “Puekayi bua kuluisha Midiyana, nukuate njila ya ku mâyi too ne ku Bete-bala ne ku Yadene.” Nunku bantu bonso ba mu Efelayima bakadisangisha pamue, bobu kukuata mâyi too ne ku Bete-bala ne ku Yadene. 25 Bakakuata kabidi bakokeshi babidi ba mu Midiyana, Oleba ne Zêbe; bakashipa Oleba ku dibue dia Oleba,+ bobu kushipa Zêbe ku tshikaminu tshia mvinyo tshia Zêbe. Bakatungunuka ne kulondakaja Midiyana,+ bobu kulua ne mutu wa Oleba ne wa Zêbe kudi Gideona mu tshitupa tshia buloba tshia Yadene.

8 Pashishe bantu ba mu Efelayima bakamuambila ne: “Tshiudi mutuenzele ntshinyi? Bua tshinyi kuvua mutubikile pauvua muye kuluangana ne Midiyana?”+ Bakatandangana nende bikole.+ 2 Kadi wakabambila ne: “Tshindi muenze ntshinyi pa kudifuanyikija nenu? Diangulula dia bintu dia Efelayima+ ki ndipite dipuola dia tumuma tua mvinyo dia Abiezê+ anyi? 3 Nzambi kavua mufile bakokeshi ba mu Midiyana, Oleba ne Zêbe,+ mu tshianza tshienu anyi? Tshindi muenze ntshinyi pa kudifuanyikija nenu?” Pakakulaye mushindu eu,* bakatukija.*

4 Pashishe Gideona wakafika ku Yadene, yeye kumusabuka. Yeye ne bantu balume 300 bavua nende bavua batshioke, kadi bakatungunuka ne kulonda baluishi babu. 5 Nunku wakambila bantu ba mu Sukota ne: “Peshayiku bantu badi bandonda aba bipese bia mampa, bualu mbatshioke, ne meme ndi ngenda ndondakaja Zeba ne Salemuna, bakalenge ba Midiyana.” 6 Kadi bakokeshi ba mu Sukota bakamba ne: “Bianza bia Zeba ne Salemuna bikadi mu tshianza tshiebe bua tuetu tupeshe tshiluilu tshiebe mampa anyi?” 7 Ke Gideona kuamba ne: “Anu bua bualu ebu, padi Yehowa ufila Zeba ne Salemuna mu tshianza tshianyi, nennutute ne mêba ne tumitshi tua mêba bia mu tshipela.”+ 8 Wakumbuka kuntu aku, kubandaye ku Penuele, ne kulombaye bualu bua muomumue, kadi bantu ba mu Penuele bakamuandamuna anu muvua bantu ba mu Sukota bamuandamune. 9 Nunku wakambila kabidi bantu ba mu Penuele ne: “Pangapingana mu ditalala, nengupule tshibumba etshi.”+

10 Mpindieu Zeba ne Salemuna bavua mu Kâko ne biluilu biabu, bantu batue ku binunu 15. Bantu aba ke bonso bavua bashale mu tshiluilu tshionso tshia bena ku Est,+ bualu bantu balume binunu 120 bavua ne miele ya mvita bavua bafue. 11 Gideona wakatungunuka, kubandilaye mu njila wa bantu batu basombela mu ntenta ku est kua Noba ne Yogebeha,+ kuluishabu tshitudilu atshi tshivua katshiyi tshidilongolole. 12 Pavua Zeba ne Salemuna banyeme, wakabalonda, kukuataye bakalenge bena Midiyana babidi abu, Zeba ne Salemuna, kubuejaye tshitudilu tshijima mu dipampakana dikole.

13 Pashishe Gideona muana wa Yoasha wakafuma ku mvita, kupitshilaye mu njila udi mubande ku Helesa. 14 Mu njila amu, wakakuata nsongalume mukuabu wa mu Sukota, yeye kumuela nkonko. Nunku nsongalume wakamufundila mêna a bakokeshi ne bakulu ba mu Sukota, bantu 77. 15 Ke yeye kuyila bantu ba mu Sukota, kuambaye ne: “Zeba ne Salemuna mbobu aba, bena bualu bunuvua bampotele nuamba ne: ‘Bianza bia Zeba ne Salemuna bikadi mu tshianza tshiebe bua tuetu tupeshe bantu bebe badi bapungile mampa anyi?’”+ 16 Pashishe wakakuata bakulu ba mu tshimenga, kupeshaye bantu ba mu Sukota kalasa ku diambuluisha dia mêba ne tumitshi tua mêba bia mu tshipela.+ 17 Pashishe wakupula tshibumba tshia mu Penuele,+ kushipaye bantu ba mu tshimenga atshi.

18 Wakebeja Zeba ne Salemuna ne: “Bantu banuvua bashipe mu Tabô bavua mushindu kayi?” Ke bobu kuamba ne: “Bavua anu bu wewe, yonso wa kudibu muikale bu muana wa mukalenge.” 19 Ke yeye kuamba ne: “Bavua bana betu, bana ba mamuanyi. Bushuwa bu mudi Yehowa ne muoyo, bu nuenu babashiye ne muoyo, tshivua mua kunushipa to.” 20 Pashishe wakambila Yetê muanende muanabute ne: “Juka ubashipe.” Kadi nsongalume kakatula muele wende wa mvita to; uvua utshina, bualu utshivua anu nsonga. 21 Ke Zeba ne Salemuna kuambabu ne: “Juka wewe nkayebe, utushipe, bualu badi bamanyina muntu ku bukole buende.”* Nunku Gideona kujukaye, kushipa Zeba ne Salemuna,+ kuangataye bilengejilu bienze bu ngondo bivua mu nshingu ya tumelu tuabu.

22 Panyima pa malu aa, bantu ba mu Isalele bakambila Gideona ne: “Utukokeshe, wewe ne muanebe wa balume ne muikuluebe kabidi, bualu udi mutupandishe mu tshianza tshia Midiyana.”+ 23 Kadi Gideona wakabambila ne: “Tshiakunukokesha to, nansha muananyi kakunukokesha to. Yehowa ke wanukokesha.”+ 24 Gideona wakamba kabidi ne: “Anyishayi nnulombe tshintu tshimue: yonso wa kunudi ampeshe kakanu ka ku diulu mu bintu bidiye mupete mu mvita.” (Bualu bantu bavuabu batshimune abu bavua ne tukanu tua ku diulu tua or bu muvuabu bena Yishemaele.)+ 25 Bakandamuna ne: “Kakuyi mpata netukupeshatu.” Nunku bakadija tshilamba, muntu yonso kuelapu kakanu ka ku diulu ka mu bintu bivuaye mupete mu mvita. 26 Bujitu bua or wa tukanu tua ku diulu tuvuaye mulombe buakafika ku nshekele* 1 700 ya or, pa kumbusha bilengejilu bidi bienze bu ngondo, bilengejilu bia kulembeleja ku tukanu tua kuvuala, bilamba bikunzubile bia miosa ya mikoko bivua bakalenge ba mu Midiyana bavuala, ne shene ya mu nshingu ivuabu bangate ku tumelu.+

27 Gideona wakenza efoda+ ne or au, kumutekaye patoke mu Ofela+ tshimenga tshiabu bua bantu bamumone; ne Isalele mujima wakenda bundumba bua mu nyuma ne efoda muaba au,+ ne yeye kulua buteyi kudi Gideona ne ba mu nzubu muende.+

28 Nunku Midiyana+ wakakokeshibua kumpala kua bena Isalele, ne kabakabatatshisha* kabidi to; buloba buakashala mu dikisha* bidimu 40 mu matuku a Gideona.+

29 Nunku Yelubâla+ muana wa Yoasha wakapingana kuende, kusombelaye kuntu aku.

30 Gideona wakalela bana ba balume 70,* bualu uvua ne bakaji ba bungi. 31 Mukajende mukuabu uvuaye mubanjije mu Shekeme wakamulelela kabidi muana wa balume, yeye kumuinyika ne: Abimeleke.+ 32 Nunku Gideona muana wa Yoasha wakafua mumane kukulakaja bikole, ne bakamujiika mu lukita lua tatuende Yoasha mu Ofela wa bena Abiezê.+

33 Diakamue pavua Gideona mufue, bena Isalele bakenda kabidi bundumba bua mu nyuma ne Babâla,+ ne bakateka Bâla-belita bu nzambi wabu.+ 34 Bena Isalele kabakavuluka Yehowa Nzambi wabu+ uvua mubasungile mu tshianza tshia bena lukuna babu bonso bavua babanyunguluke;+ 35 kabakaleja nansha dinanga dia lulamatu kudi ba mu nzubu wa Yelubâla, mmumue ne: Gideona, bua malu mimpe onso avuaye muenzele Isalele.+

9 Pakapita matuku, Abimeleke+ muana wa Yelubâla wakaya kudi bana babu ne mamuende ku Shekeme, yeye kubambila bobu ne dîku dijima dia kakuende ne:* 2 “Ebejayiku balombodi* bonso ba mu Shekeme ne: ‘Tshidi tshimpe buenu nuenu ntshinyi? Ntshia bana bonso 70 ba Yelubâla+ banukokeshe anyi ntshia muntu umue anukokeshe? Nuvuluke ne: meme ndi mufuba wenu ne musunyi wenu menemene.’”*

3 Nunku bana babu ne mamuende bakamuakuila kudi balombodi bonso ba mu Shekeme, ne mioyo yabu ivua ijinga kulonda Abimeleke bualu bakamba ne: “Yeye udi muanetu menemene.” 4 Nunku bakamupesha bitupa 70 bia arjan bia mu nzubu* wa Bâla-belita,+ ne Abimeleke wakabifuta bantu bavua kabayi ne tshia kuenza ne bapange bukalanga bua baye kumufila. 5 Pashishe wakaya ku nzubu wa tatuende ku Ofela,+ yeye kushipa bana babu,+ bana ba Yelubâla, bantu balume 70, pa dibue dimue. Anu Yotama muana wa mukala wa Yelubâla ke uvua mupanduke, bualu uvua musokome.

6 Pashishe balombodi bonso ba mu Shekeme ne Bete-milo mujima bakadisangisha pamue, kutekabu Abimeleke mukalenge,+ pabuipi ne mutshi munene, lua ku dikunji divua mu Shekeme.

7 Pavuabu bambile Yotama bualu ebu, wakaya diakamue, kuimanaye pa mutu pa mukuna wa Gelizima,+ kubelaye lubila ne dîyi dikole ne: “Ntelejayi, nuenu balombodi ba mu Shekeme, nunku Nzambi neanuteleje.

8 “Musangu mukuabu mitshi yakaya bua kuela mukalenge manyi bua ikale ku mutu kuayi. Nunku yakambila mutshi wa olive ne: ‘Utukokeshe.’+ 9 Kadi mutshi wa olive wakayambila ne: ‘Ndi ne bua kulekela mafuta anyi,* adibu batumbisha nawu Nzambi ne bantu, bua kuya kunyungakana ku mutu kua mitshi mikuabu anyi?’ 10 Pashishe mitshi yakambila mutshi wa mfigi ne: ‘Luaku utukokeshe.’ 11 Kadi mutshi wa mfigi wakayambila ne: ‘Ndi ne bua kulekela bushême buanyi ne bimuma bianyi bimpe bua kuya kunyungakana ku mutu kua mitshi mikuabu anyi?’ 12 Pashishe mitshi yakambila muonji wa tumuma tua mvinyo ne: ‘Luaku utukokeshe.’ 13 Muonji wa tumuma tua mvinyo wakayandamuna ne: ‘Ndi ne bua kulekela mvinyo wanyi mupiamupia udi usankisha Nzambi ne bantu, bua kuya kunyungakana ku mutu kua mitshi mikuabu anyi?’ 14 Ndekelu wa bionso, mitshi mikuabu yonso yakambila kamutshi ka mêba ne: ‘Luaku utukokeshe.’+ 15 Ke kamutshi ka mêba kuambila mitshi ne: ‘Binuikala bushuwa nungela manyi bua ngikale mukalenge ku mutu kuenu, luayi nusokome muinshi mua dileji dianyi. Kadi biobi kabiyi nunku, kapia kapatuke mu kamutshi ka mêba, kuoshe mitshi ya sedre ya mu Lebanona.’

16 “Mpindieu panudi bateke Abimeleke mukalenge,+ nudiku benze nanku ne muoyo mujima ne bunême anyi? Nudiku baleje Yelubâla ne ba mu nzubu muende bulenga ne bamuenzele malu bu mudibi bimukumbanyine anyi? 17 Pavua tatuanyi munuluile mvita,+ uvua muteke muoyo* wende mu njiwu bua kunupandisha mu tshianza tshia Midiyana.+ 18 Kadi lelu nudi batombokele ba mu nzubu wa tatuanyi ne bashipe bana bende, bantu balume 70, pa dibue dimue.+ Pashishe nudi bateke Abimeleke, muana wa mupika wende mukaji,+ mukalenge ku mutu kua balombodi ba mu Shekeme anu bualu mmuanenu. 19 Bushuwa, binuikala nuenzela Yelubâla ne ba mu nzubu muende malu lelu eu ne muoyo mujima ne bunême, nusanke bua Abimeleke ne yeye pende asanke buenu nuenu. 20 Kadi biobi kabiyi nanku, kapia kapatuke munda mua Abimeleke, kuoshe balombodi ba mu Shekeme ne Bete-milo,+ ne kapia kapatuke munkatshi mua balombodi ba mu Shekeme ne Bete-milo, kuoshe Abimeleke.”+

21 Pashishe Yotama+ wakanyema muanabu Abimeleke, kunyemenaye ku Bê, kusombelaye kuntu aku.

22 Abimeleke wakakokesha* Isalele bidimu bisatu. 23 Pashishe Nzambi wakalekela lukuna lujuka* pankatshi pa Abimeleke ne balombodi ba mu Shekeme, bobu kubanga kutungila Abimeleke tshitungu. 24 Biakenzeka nanku bua kusombuela malu a tshikisu avuabu benzele bana ba balume 70 ba Yelubâla, bua kuteka dibanza dia mashi abu pa mutu pa muanabu Abimeleke bualu uvua mubashipe+ ne pa mutu pa balombodi ba mu Shekeme bualu bavua bamuambuluishe bua yeye kushipa bana babu. 25 Nunku balombodi ba mu Shekeme bakateka bantu pa nsongo ya mikuna bua kumualamina, ne bavua banyenga bintu bia muntu yonso uvua upitshila mu njila pabuipi nabu. Bakalua kuambila Abimeleke bualu abu.

26 Pashishe Gala muana wa Ebede ne bana babu bakasambuluka, kubuelabu mu Shekeme,+ ne balombodi ba mu Shekeme bakamueyemena. 27 Bakaya mu mpata, kupuolabu tumuma tua mvinyo mu madimi abu a tumuma tua mvinyo, kutukamabu, ne kuenzabu tshibilu, pashishe bakabuela mu nzubu wa nzambi wabu,+ kudiabu, kunuabu, ne kuelabu Abimeleke mulawu. 28 Ke Gala muana wa Ebede kuambaye ne: “Abimeleke nnganyi? Shekeme nnganyi bua tuetu kumuenzela mudimu? Yeye ki mmuana wa Yelubâla+ anyi? Zebula ki mmuleji mpala wende anyi? Enzelayi bantu ba Hamô, tatuende wa Shekeme, mudimu! Kadi tudi mua kumuenzela yeye mudimu bua tshinyi? 29 Bu bantu aba bikale ku bulombodi buanyi, mvua mua kuipata Abimeleke.” Pashishe wakambila Abimeleke ne: “Vudija tshiluilu tshiebe ne patuka bua tuluangane.”

30 Pavua Zebula mukokeshi wa tshimenga mumvue mêyi a Gala muana wa Ebede, tshiji tshiende tshiakatema. 31 Nunku wakatuma bantu ne mukenji kudi Abimeleke mu musokoko,* wamba ne: “Mona! Gala muana wa Ebede ne bana babu badi mpindieu mu Shekeme; mona, badi basaka bantu ba mu tshimenga bua kukutombokela. 32 Nunku ubande butuku, wewe ne bantu bebe, walamine mu mpata. 33 Diakamue padi dîba dipatuka mu dinda, ujuke mu dinda menemene bua kuluisha tshimenga; nunku padiye upatuka ne bantu bende bua kukuluisha, wenze tshionso tshiudi mua kuenza bua kumutshimuna.”*

34 Nunku Abimeleke ne bantu bonso bavuaye nabu bakajuka butuku, bobu kualamina mu bisumbu binayi bua kuluisha Shekeme. 35 Pavua Gala muana wa Ebede mupatuke ne muimane ku tshibuelelu tshia tshiibi tshia tshimenga, Abimeleke ne bantu bavuaye nabu bakajuka muaba uvuabu balamine. 36 Pakamona Gala bantu abu, wakambila Zebula ne: “Tangila! Bantu badi bapueka bafumina ku nsongo ya mikuna.” Kadi Zebula wakamuambila ne: “Udi umona mindidimbi ya mikuna bu bantu.”

37 Gala wakamba pashishe ne: “Tangila! Bantu badi bapueka bafumina munkatshi mua ditunga, ne tshisumbu tshimue tshidi tshiluila mu njila wa mutshi munene wa Meonenima.” 38 Zebula wakamuandamuna ne: “Kuditumbisha kuebe kua ne: ‘Abimeleke nnganyi bua tuetu kumuenzela mudimu kudi penyi?’+ Aba ki mbantu bauvua mubenge anyi? Patukaku mpindieu uluangane nabu.”

39 Nunku Gala wakapatuka muikale ku mutu kua balombodi ba mu Shekeme, yeye kuluangana ne Abimeleke. 40 Abimeleke wakamulonda, kadi Gala wakamunyema, ne bantu ba bungi bakakuluka bashipa too ne ku tshibuelelu tshia tshiibi tshia tshimenga.

41 Nunku Abimeleke wakatungunuka ne kusombela mu Aluma, ne Zebula+ wakipata Gala ne bana babu mu Shekeme. 42 Dituku diakalonda bantu bakapatuka, kuyabu mu mpata, ne bakambila Abimeleke bualu abu. 43 Nunku wakangata bantu bende, yeye kubatapulula mu bisumbu bisatu, kualaminaye mu mpata. Pavuaye mumone bantu bapatuka mu tshimenga, wakabaluisha, yeye kubashipa. 44 Abimeleke ne bisumbu bivuaye nabi bakaya kumpala lukasa, kuimanabu ku tshibuelelu tshia tshiibi tshia tshimenga pavua eku bisumbu bikuabu bibidi biluisha bantu bonso bavua mu mpata, kubashipabu. 45 Abimeleke wakaluisha tshimenga atshi dituku adi dijima, yeye kutshikuata. Wakashipa bantu bavuamu, pashishe wakupula tshimenga atshi,+ yeye kumiaminamu mukele.

46 Pavua balombodi bonso ba tshibumba tshia mu Shekeme bumvue bualu ebu, bakaya diakamue mu nzubu wa muinshi mua buloba* wa mu nzubu* wa Ele-belita.+ 47 Diakamue pakambilabu Abimeleke ne: balombodi bonso ba tshibumba tshia mu Shekeme bavua badisangishe kaba kamue, 48 Abimeleke ne bantu bonso bavuaye nabu bakabanda ku mukuna wa Salemona. Abimeleke wakangata kasuyi mu tshianza tshiende, kukosaye ditamba dia mutshi, kuditekaye pa dikaya diende ne kuambilaye bantu bavua nende ne: “Nudi bamone tshindi muenze, enzayi bia muomumue lukasa!” 49 Nunku bantu bonso bakakosa pabu matamba, bobu kulonda Abimeleke. Pashishe bakateka matamba au ku nzubu wa muinshi, bobu kutua nzubu au kapia. Nunku bantu bonso bavua mu tshibumba tshia Shekeme bakafua pabu, bantu batue ku tshinunu, balume ne bakaji.

50 Pashishe Abimeleke wakaya ku Tebese; wakasa tshitudilu bua kuluisha Tebese, yeye kumukuata. 51 Kuvua tshibumba tshikole munkatshi mua tshimenga atshi, ne bantu balume ne bantu bakaji bonso ne balombodi bonso ba mu tshimenga bakanyemenamu. Bakadikangilamu, kubandabu pa mutu pa tshibumba atshi. 52 Abimeleke wakaya ku tshibumba bua kutshinyanga. Kusemenaye ku tshibuelelu tshia tshibumba bua kutshitua kapia. 53 Kadi muntu mukaji mukuabu wakalekelela dibue dia mpelu pa mutu wa Abimeleke, yeye kumutayisha kabalubalu ka mutu.+ 54 Yeye wakabikila lukasa muambuluishi uvua mumuambuile bintu biende bia mvita, kumuambilaye ne: “Tula muele webe wa mvita unshipe, bua kabalu kuamba bua bualu buanyi ne: ‘Muntu mukaji wakamushipa.’” Nunku muambuluishi wende wakamutua muele, yeye kufua.

55 Pavua bantu ba mu Isalele bamone ne: Abimeleke uvua mufue, bakalukila bonso ku nzubu yabu. 56 Nunku Nzambi wakafuta Abimeleke bua bubi buvuaye muenzele tatuende pavuaye mushipe bana babu ba balume 70.+ 57 Nzambi wakenza kabidi bua bubi bua bantu ba mu Shekeme bubapinganyine pa mitu yabu nkayabu. Nunku mulawu wa Yotama+ muana wa Yelubâla+ wakabakuata.

10 Panyima pa Abimeleke, Tola muana wa Puwa, muana wa Dodo, muntu wa mu Yisakâ, wakajuka bua kupandisha Isalele.+ Uvua musombele mu Shamî mu buloba bua mikuna bua Efelayima. 2 Wakalumbuluisha Isalele bidimu 23. Pashishe wakafua, bobu kumujiika mu Shamî.

3 Panyima pende, Yaî muena Gilada wakajuka, kulumbuluishaye Isalele bidimu 22. 4 Yeye uvua ne bana ba balume 30 bavua bendela pa mpunda 30, bavua kabidi ne bimenga 30 bidibu babikila too ne lelu ne: Hawota-yaî;+ bidi mu buloba bua Gilada. 5 Pashishe Yaî wakafua, kumujiikabu mu Kamona.

6 Bena Isalele bakenza kabidi malu mabi ku mêsu kua Yehowa,+ bobu kutuadija kuenzela Babâla mudimu,+ ne bimfuanyi bia Ashatelota, ne nzambi ya mu Alama,* ne nzambi ya mu Sidona, ne nzambi ya mu Moaba,+ ne nzambi ya bena Amona,+ ne nzambi ya bena Peleshete.+ Bakalekela Yehowa, ne kabakamuenzela mudimu to. 7 Nunku tshiji tshia Yehowa tshiakatemena Isalele, yeye kubapana mu bianza bia bena Peleshete ne bena Amona.+ 8 Nunku bakazaza bena Isalele, bobu kubakengesha bikole tshidimu atshi; mu bidimu 18 bakakengesha bena Isalele bonso bavua luseke lua Yadene luvua buloba buvua bua bena Amole mu Gilada. 9 Bena Amona bavua kabidi basabuka Yadene bua kuluisha Yuda ne Benyamina ne nzubu wa Efelayima; ne Isalele wakakengeshibua bikole. 10 Pashishe bena Isalele bakabikila Yehowa bua abambuluishe+ bamba ne: “Tudi bakuenzele mpekatu, bualu tudi balekele Nzambi wetu ne benzele Babâla mudimu.”+

11 Kadi Yehowa wakambila bena Isalele ne: “Tshivua munupandishe mu Ejipitu,+ ne kudi bena Amole,+ bena Amona, bena Peleshete,+ 12 bena Sidona, Amaleka, ne Midiyana pavuabu banukengeshe anyi? Panuvua badile kundi, mvua munupandishe mu tshianza tshiabu. 13 Kadi nuakandekela, nuenu kuenzela nzambi mikuabu mudimu.+ Ke bualu kayi tshiakunupandisha kabidi to.+ 14 Ndayi kudi nzambi inudi basungule ayi, nuyilombe diambuluisha.+ Inupandishe mu tshikondo tshia dikenga dienu.”+ 15 Kadi bena Isalele bakambila Yehowa ne: “Tudi benze mpekatu. Tuenzela tshionso tshidi tshimpe ku mêsu kuebe. Tshidibi tupandisha koku lelu eu.” 16 Bakumbusha nzambi ya ku babende munkatshi muabu, bobu kuenzela Yehowa mudimu;+ nunku kavua kabidi mua kukuata muoyo* bua dikenga dia Isalele to.+

17 Pakapita matuku, bakabikidisha bena Amona+ kaba kamue, bobu kuasa tshitudilu mu Gilada. Nunku bena Isalele bakadisangisha pamue, bobu kuasa tshitudilu mu Misepa. 18 Bantu ne bakokeshi ba mu Gilada bakambilangana ne: “Nnganyi wapita kumpala kuetu bua kuluangana ne bena Amona?+ Yeye alue mfumu ku mutu kua bantu bonso ba mu Gilada.”

11 Mpindieu Yefeta+ muena Gilada uvua tshilobo tshia mvita; uvua muana wa mukaji wa ndumba, ne Gilada uvua tatuende wa Yefeta. 2 Kadi mukaji wa Gilada uvua mumulelele pende bana ba balume. Pakakola bana ba mukajende, bakipata Yefeta, kumuambilabu ne: “Kuakupeta bumpianyi mu nzubu wa tatuetu to, bualu udi muana wa mukaji mukuabu.” 3 Nunku Yefeta wakanyema bana babu, kusombelaye mu buloba bua Tobo. Bantu bavua kabayi ne tshia kuenza bakadisanga kudi Yefeta, bobu kumulonda.

4 Pakapita matuku, bena Amona bakaluisha Isalele.+ 5 Pavua bena Amona baluishe Isalele, diakamue bakulu ba mu Gilada bakaya kuangata Yefeta mu buloba bua Tobo. 6 Bakambila Yefeta ne: “Luaku wikale mfumu wa tshiluilu tshietu, bua tuluangane ne bena Amona.” 7 Kadi Yefeta wakambila bakulu ba mu Gilada ne: “Ki nnuenu bavua bankine bikole, bangipate mu nzubu wa tatuanyi anyi?+ Bua tshinyi nudi balue kundi mpindieu panudi mu dikenga?” 8 Ke bakulu ba mu Gilada kuambila Yefeta ne: “Ke bualu kayi tudi bapingane mpindieu kuudi. Wewe muye netu ne muluangane ne bena Amona, neulue mulombodi wetu ku mutu kua bantu bonso ba mu Gilada.”+ 9 Nunku Yefeta wakambila bakulu ba mu Gilada ne: “Nuenu bampingaje bua kuluangana ne bena Amona, ne Yehowa yeye mubantshimuine, dîba adi nendue mulombodi wenu bushuwa!” 10 Bakulu ba mu Gilada bakambila Yefeta ne: “Yehowa ikale ntemu* pankatshi petu nebe tuetu katuyi benze muudi muambe.” 11 Nunku Yefeta wakaya ne bakulu ba mu Gilada, ne bantu bakamuteka mulombodi ne mfumu wa tshiluilu. Pashishe Yefeta wakambulula mêyi ende onso kumpala kua Yehowa ku Misepa.+

12 Pashishe Yefeta wakatuma bantu ne mukenji kudi mukalenge wa bena Amona,+ wamba ne: “Tshindi mukuenze ntshinyi* bua wewe kulua kuluisha buloba buanyi?” 13 Nunku mukalenge wa bena Amona wakambila bantu bavua Yefeta mutume ne mukenji ne: “Mbualu bena Isalele bavua bangate buloba buanyi pavuabu bapatuke mu Ejipitu,+ kumbukila ku Ânona+ kuya ku Yaboka too ne ku Yadene.+ Mpindieu bupingaja mu ditalala.” 14 Kadi Yefeta wakapingaja bantu ne mukenji kudi mukalenge wa bena Amona 15 bua kumuambila ne:

“Yefeta udi wamba nunku: ‘Bena Isalele kabavua bangate buloba bua bena Moaba+ ne buloba bua bena Amona+ to, 16 bualu pavua bena Isalele bapatuke mu Ejipitu, bakendela mu tshipela too ne ku Mbuu Mukunze,+ kufikabu ku Kadeshe.+ 17 Dîba adi bena Isalele bakatumina mukalenge wa Edome bantu ne mukenji,+ bamba ne: “Tulekelaku tupitshile mu buloba buebe,” kadi mukalenge wa Edome kakateleja to. Bakatumina kabidi mukalenge wa Moaba+ mukenji, kadi kakitaba to. Nunku bena Isalele bakatungunuka ne kusombela mu Kadeshe.+ 18 Pavuabu bendela mu tshipela, bakapitshila kumpenga kua buloba bua Edome+ ne buloba bua Moaba. Bakayila ku est kua buloba bua Moaba,+ kutudilabu mu tshitupa tshia buloba tshia Ânona; kabavua babuele munda mua mikalu ya Moaba+ to, bualu Ânona uvua mukalu wa Moaba.

19 “‘Pashishe bena Isalele bakatuma bantu ne mukenji kudi Sihona mukalenge wa bena Amole, mukalenge wa Heshebona, ne bena Isalele bakamuambila ne: “Tulekelaku tupitshile mu buloba buebe bua tuetu kufika mu buloba buetu tuetu.”+ 20 Kadi Sihona kavua mueyemene bena Isalele bua bapitshile mu buloba buende to, nunku Sihona wakasangisha bantu bende bonso, kuasabu tshitudilu ku Yahasa, kuluishabu Isalele.+ 21 Ke Yehowa Nzambi wa Isalele kufilaye Sihona ne bantu bende bonso mu tshianza tshia Isalele, nunku bakabatshimuna ne Isalele kuangataye buloba buonso bua bena Amole, bantu bavua basombele mu buloba abu.+ 22 Nunku bakangata buloba buonso bua bena Amole kumbukila ku Ânona too ne ku Yaboka ne kumbukila ku tshipela too ne ku Yadene.+

23 “‘Yehowa Nzambi wa Isalele ke uvua muipate bena Amole kumpala kua tshisamba tshiende tshia Isalele,+ kadi mpindieu wewe udi musue kubipata anyi? 24 Wewe kuena ne tshionso tshidi nzambi webe Kemoshe+ ukupesha bua tshikale tshiebe anyi? Nunku muntu yonso udi Yehowa Nzambi wetu muipate kumpala kuetu, yeye ke utuipata.+ 25 Mpindieu wewe udi mupite Balaka+ muana wa Sipô, mukalenge wa Moaba anyi? Yeye uvuaku mutande ne bena Isalele peshi muluangane nabu anyi? 26 Pavua Isalele musombele mu Heshebona ne misoko ya kumpenga kuende*+ ne mu Aloê ne misoko ya kumpenga kuende ne mu bimenga bionso bidi ku muelelu kua Ânona munkatshi mua bidimu 300, bua tshinyi kuvua mutete bua kubiangata tshikondo atshi?+ 27 Tshiena mukuenzele bibi to, kadi wewe udi wenza bibi bua kunduisha. Yehowa Mulumbuluishi+ ikale mulumbuluishi pankatshi pa tshisamba tshia Isalele ne tshisamba tshia Amona lelu.’”

28 Kadi mukalenge wa bena Amona kakateleja mukenji uvua Yefeta mumutumine to.

29 Nyuma wa Yehowa wakatulukila Yefeta,+ yeye kupitshila mu Gilada ne mu Manashe bua kuya ku Misepe wa mu Gilada,+ ne wakumbuka ku Misepe wa mu Gilada kuyaye too ne kudi bena Amona.

30 Pashishe Yefeta wakenza mutshipu+ kudi Yehowa, kuambaye ne: “Wewe mufile bena Amona mu tshianza tshianyi, 31 nunku muntu yonso udi upatuka ku tshiibi tshia nzubu wanyi bua kusambakena nanyi pandi mfuma kudi bena Amona mu ditalala nealue wa Yehowa,+ ne nemfile muntu au bu mulambu wa kuosha.”+

32 Nunku Yefeta wakaya kuluangana ne bena Amona, ne Yehowa wakabafila mu tshianza tshiende. 33 Wakabashipa dishipa dia dikema menemene kumbukila ku Aloê too ne ku Minita, bimenga 20, too ne ku Abele-kelamima. Nunku bena Amona bakakokeshibua kumpala kua bena Isalele.

34 Ndekelu wa bionso Yefeta wakafika kuende ku Misepa,+ ne mona! muanende wa bakaji uvua upatuka bua kusambakena nende, wenda wimba ngoma ne uja maja! Pabi yeye ke muanende umuepele uvuaye nende. Pa kumbusha yeye au, kavua nansha ne muana wa balume anyi muana wa bakaji. 35 Pakamumonaye, wakadipanda bilamba, kuambaye ne: “Aka! Muananyi wa bakaji, udi munyingalaje muoyo wanyi,* bualu udi mulue muntu undi muipate. Mpindieu nkadi mubulule mukana muanyi kudi Yehowa ne tshiena ne mushindu wa kupingana tshianyima to.”+

36 Kadi wakamuambila ne: “Tatu, biwikala mubulule mukana muebe kudi Yehowa, ngenzela tshiudi mulaye,+ bualu Yehowa mmukusombuele kudi bena lukuna bebe, bena Amona.” 37 Pashishe wakambila tatuende ne: “Ndi ndomba anu bualu bumue: Undekele nkayanyi ngondo ibidi, nye ku mikuna bua kudila bukamama buanyi pamue ne balunda banyi ba bakaji.”*

38 Ke yeye kumuambila ne: “Ndaku!” Nunku wakamutuma bua ngondo ibidi, ne nsongakaji wakaya ku mikuna ne balunda bende bua kudila bukamama buende. 39 Ku ndekelu kua ngondo ibidi, wakapingana kudi tatuende; pashishe tatuende wakakumbaja mutshipu uvuaye muenze bua bualu buende.+ Katu musangile ne mulume musangu nansha umue to. Nunku tshiakalua tshilele* mu Isalele: 40 Tshidimu tshionso nsongakaji ya mu Isalele ivua iya kutumbisha muana wa bakaji wa Yefeta muena Gilada matuku anayi ku tshidimu.

12 Pashishe bakabikidisha bantu ba mu Efelayima, bobu kusabuka batangile ku Safona,* kuambilabu Yefeta ne: “Bua tshinyi kuvua mutubikile bua tuetu kuya nebe pauvua musabuke bua kuluangana ne bena Amona?+ Netuoshe nzubu webe, tukuoshilamu ne wewe muine.” 2 Kadi Yefeta wakabambila ne: “Meme ne ba mu tshisa tshianyi tuvua mu mvita mikole ne bena Amona. Mvua munulombe diambuluisha, kadi kanuvua bampandishe mu tshianza tshiabu to. 3 Pamvua mumone ne: kanuvua mua kumpandisha, nunku ngakapangadija bua kuteka muoyo wanyi mu njiwu,* kuya kuluangana ne bena Amona,+ ne Yehowa wakabafila mu tshianza tshianyi. Nunku bua tshinyi lelu nudi balue bua kunduisha?”

4 Nunku Yefeta wakasangisha bantu bonso ba mu Gilada,+ bobu kuluisha Efelayima; bantu ba mu Gilada bakatshimuna Efelayima uvua muambe ne: “Nudi anu bantu badi banyeme mu Efelayima, nuenu bena Gilada mu Efelayima ne mu Manashe.” 5 Gilada wakakuata bisabu bia Yadene+ kumpala kua Efelayima; ne pavua bantu ba mu Efelayima bakeba kunyema, bavua bamba ne: “Ndekelayi nsabuke”; dîba adi bantu ba mu Gilada bavua bebeja muntu yonso ne: “Udi muena Efelayima anyi?” Pavuaye wandamuna ne: “Tòo!” 6 bavua bamuambila ne: “Amba koku ne: Shiboleta.” Kadi yeye uvua wamba ne: “Siboleta,” bualu kavua ukokesha bua kuamba muaku au bimpe to. Dîba adi bavua bamukuata, bamushipa ku bisabu bia Yadene. Nunku bena Efelayima binunu 42 bakafua tshikondo atshi.

7 Yefeta wakalumbuluisha Isalele munkatshi mua bidimu bisambombo, pashishe Yefeta muena Gilada wakafua, kumujiikabu mu tshimenga tshiabu mu Gilada.

8 Ibisana wa ku Beteleheme wakalumbuluisha Isalele panyima pende.+ 9 Uvua ne bana ba balume 30 ne ba bakaji 30. Wakatuma bana bende ba bakaji bua basedibue kudi bantu bavua kabayi ba mu tshiota tshiende, ne wakalua ne bakaji 30 bua babasele kudi bana bende ba balume. Wakalumbuluisha Isalele munkatshi mua bidimu muanda mutekete. 10 Pashishe Ibisana wakafua, kumujiikabu mu Beteleheme.

11 Panyima pende Elona muena Zebulona wakalumbuluisha Isalele; wakalumbuluisha Isalele munkatshi mua bidimu dikumi. 12 Pashishe Elona muena Zebulona wakafua, kumujiikabu mu Ayalona mu buloba bua Zebulona.

13 Panyima pende Abidona muana wa Hilele muena Pilatona wakalumbuluisha Isalele. 14 Uvua ne bana ba balume 40 ne bikulu 30 bavua bendela pa mpunda 70. Wakalumbuluisha Isalele munkatshi mua bidimu muanda mukulu. 15 Pashishe Abidona muana wa Hilele muena Pilatona wakafua, kumujiikabu mu Pilatona mu buloba bua Efelayima ku mukuna wa muena Amaleka.+

13 Bena Isalele bakenza kabidi malu mabi ku mêsu kua Yehowa,+ nunku Yehowa wakabafila mu tshianza tshia bena Peleshete+ bua bidimu 40.

2 Mu tshikondo atshi kuvua muntu mukuabu wa mu Solea+ wa mu dîku dia bena Dana,+ dîna diende divua Manoa.+ Mukajende uvua nkumba, kayi muana.+ 3 Pakapita matuku muanjelu wa Yehowa wakamuenekela mukaji au, kumuambilaye ne: “Mona, udi nkumba, kuyi muana. Kadi newimite difu, neulele muana wa balume.+ 4 Nunku udimuke bua kunu mvinyo anyi maluvu makuabu makole,+ ne kudi tshintu tshikoya nansha tshimue.+ 5 Mona! Newimite difu, neulele muana wa balume, ne kapaya kakena ne bua kulenga ku mutu wende to,+ bualu muana neikale Munazi wa Nzambi kumbukila ku tshilelelu,* ne neikale kumpala mu dipandisha Isalele mu tshianza tshia bena Peleshete.”+

6 Pashishe mukaji au wakaya, kuambilaye bayende ne: “Muntu wa Nzambi mulelela uvua mulue kundi, ne tshimuenekelu tshiende tshivua bu tshia muanjelu wa Nzambi mulelela, tshikemesha bikole. Tshivua mumuebeje bua kumanya ni uvua wa penyi, ne yeye kavua mungambile dîna diende to.+ 7 Kadi uvua mungambile ne: ‘Mona! Newimite difu, neulele muana wa balume. Nunku kunu mvinyo anyi maluvu makuabu makole, ne kudi tshintu tshikoya nansha tshimue, bualu muana neikale Munazi wa Nzambi kumbukila ku tshilelelu* too ne ku dituku dia lufu luende.’”

8 Manoa wakasengelela Yehowa wamba ne: “Mfuilaku luse, Yehowa. Muntu wa Nzambi mulelela uudi ufuma ku dituma alue koku kabidi kutuambila tshia tuetu kuenza bua muana waledibua.” 9 Nunku Nzambi mulelela wakateleja Manoa, ne muanjelu wa Nzambi mulelela wakalua kabidi kudi mukaji au pavuaye musombe mu mpata; bayende Manoa kavua nende to. 10 Mukaji au wakaya lubilu, kuambilaye bayende ne: “Mona! Muntu uvua mulue kundi dituku adi mmummuenekele kabidi.”+

11 Nunku Manoa wakajuka, kuyaye ne mukajende. Wakafika kudi muntu au, kumuebejaye ne: “Wewe ke muntu uvua muyukile ne mukajanyi anyi?” Yeye kuandamuna ne: “Mmeme.” 12 Ke Manoa kuamba ne: “Mêyi ebe akumbane! Nsombelu wa muana neikale mushindu kayi? Neikale ne mudimu kayi?”+ 13 Nunku muanjelu wa Yehowa wakambila Manoa ne: “Mukajebe udi ne bua kudilama ku bintu bionso bimvua mumuambile.+ 14 Kena ne bua kudia tshintu nansha tshimue tshidi tshikuama ku mionji ya tumuma tua mvinyo, kena ne bua kunua mvinyo anyi maluvu makuabu makole,+ ne kena ne bua kudia tshintu tshikoya nansha tshimue.+ Malu onso amvua mumuelele mukenji bua kuenza, aenze.”

15 Ke Manoa kuambila muanjelu wa Yehowa ne: “Anji indila koku tukulambile muana wa mbuji.”+ 16 Kadi muanjelu wa Yehowa wakambila Manoa ne: “Meme muindile, tshiakudia biakudia biebe to; kadi biwikala musue kulambula Yehowa mulambu wa kuosha, udi mua kuwulambula.” Manoa kavua mumanye ne: muntu au uvua muanjelu wa Yehowa to. 17 Ke Manoa kuambila muanjelu wa Yehowa ne: “Dîna diebe nnganyi,+ bua tukutumbishe pakumbana dîyi diebe?” 18 Kadi muanjelu wa Yehowa wakamuambila ne: “Udi ukonka dîna dianyi bua tshinyi, padi dikale dîna dia dikema?”

19 Pashishe Manoa wakangata muana wa mbuji ne mulambu wa ntete, kubilambulaye Yehowa pa dibue. Yeye uvua wenza bualu kampanda bua dikema pavua Manoa ne mukajende batangile. 20 Pavua kapia ka pa tshioshelu kalunduka muulu, muanjelu wa Yehowa wakabanda mu kapia ka pa tshioshelu kavua kalunduka pavua Manoa ne mukajende batangile. Diakamue bakatua mpala yabu panshi. 21 Muanjelu wa Yehowa kakamuenekela kabidi Manoa ne mukajende to. Nunku Manoa wakajingulula ne: muntu au uvua muanjelu wa Yehowa.+ 22 Ke Manoa kuambila mukajende ne: “Netufue bulelela, bualu tudi bamone Nzambi.”+ 23 Kadi mukajende wakamuambila ne: “Bu Yehowa musue kutushipa, kavua mua kuikala muitabe mulambu wa kuosha+ ne mulambu wa ntete ku tshianza tshietu to, kavua mua kuikala mutuleje malu onso aa, ne kavua mua kuikala mutuambile malu onso aa to.”

24 Pashishe mukaji au wakalela muana wa balume, kumuinyikaye dîna ne: Shimishona;+ ne pavua muana wenda ukola, Yehowa wakatungunuka ne kumubenesha. 25 Pakapita matuku nyuma wa Yehowa wakatuadija kumuenzeja malu+ mu Mahene-dana,+ pankatshi pa Solea ne Eshetaola.+

14 Pashishe Shimishona wakapueka ku Timena, kumonaye mukaji mukuabu muena Peleshete* mu Timena amu. 2 Nunku wakabanda, kuambilaye tatuende ne mamuende ne: “Ndi mumone mukaji mukuabu muena Peleshete mu Timena udi munsankishe, ne ndi musue numungangatshile bua alue mukajanyi.” 3 Kadi tatuende ne mamuende bakamuambila ne: “Kuenaku mua kukeba mukaji munkatshi mua balela bebe ne munkatshi mua tshisamba tshietu tshionso anyi?+ Bua tshinyi udi ne bua kuya kuangata mukaji munkatshi mua bena Peleshete abu badi kabayi batengula?” Kadi Shimishona wakambila tatuende ne: “Umungangatshile, bualu yeye ke udi munkumbanyine.”* 4 Tatuende ne mamuende kabavua bajingulule ne: bualu abu buvua bufumina kudi Yehowa, bualu Yeye uvua ukeba pa kubuelela bua kuluisha bena Peleshete, bu muvua bena Peleshete bakokesha Isalele tshikondo atshi.+

5 Nunku Shimishona wakapueka ne tatuende ne mamuende ku Timena. Pakafikaye mu madimi a tumuma tua mvinyo a mu Timena, monayi! nyama wa ntambue* wakalua kudiye wenda ukungula! 6 Dîba adi nyuma wa Yehowa wakamupesha bukole,+ yeye kumupandulula mu bipese bibidi anu mutu muntu upandulula muana wa mbuji mu bitupa bibidi ne bianza biende nkayabi. Kadi kakambila tatuende anyi mamuende tshivuaye muenze to. 7 Pashishe wakapueka, kuyukilaye ne mukaji au, ne mukaji au utshivua anu mukumbane ku mêsu kua Shimishona.+

8 Pakapita matuku, pavuaye upingana bua kuya ne mukaji kuende,+ wakapuka bua kutangila tshitalu tshia nyama wa ntambue au, ne munda mua tshitalu tshia nyama wa ntambue au muvua tshisumbu tshia mbulubulu ne buitshi. 9 Nunku wakakona buitshi, kubuelaye mu bianza biende ne uvua ubudia pavuaye wenda uya. Pakapetanganaye ne tatuende ne mamuende, wakabapesha ndambu bua kudiabu. Kadi kavua mubambile ne: uvua mukone buitshi abu mu tshitalu tshia nyama wa ntambue to.

10 Tatuende wakapueka kudi mukaji au, ne Shimishona wakenzeja didia dinene kuntu aku, bualu ke muvua bansongalume ne tshibidilu tshia kuenza. 11 Pakamumonabu, bakamutuadila bansongalume 30 bua kumushindikija. 12 Pashishe Shimishona wakabambila ne: “Anyishayi nnuelele kasumuinu. Nuenu bakumvuije munkatshi mua matuku muanda mutekete a didia dinene edi ne bampeshe diandamuna, nennupeshe bilamba bia line 30 ne bilamba bikuabu 30. 13 Kadi nuenu bapangile bua kumpesha diumvuija, nudi ne bua kumpesha bilamba bia line 30 ne bilamba bikuabu 30.” Bakamba ne: “Tuelelaku kasumuinu kebe, tudi basue kukumvua.” 14 Nunku wakabambila ne:

“Munda mua mudianganyi muakapatuka tshintu tshia kudia,

Ne munda mua tshintu tshia bukole muakapatuka tshintu tshishême.”+

Bakapangila mua kumvuija kasumuinu aku munkatshi mua matuku asatu. 15 Dituku dinayi bakambila mukaji wa Shimishona ne: “Dingakaja bayebe+ bua atupeshe diumvuija dia kasumuinu aku. Tshianana netukuoshe wewe ne ba mu nzubu wa tatuebe ne kapia. Uvua mutubikile muaba eu bua kuangata bintu bietu anyi?” 16 Nunku mukaji wa Shimishona wakamudidila, kuambaye ne: “Wewe udi ne bua kuikala munkine; kuena munnange to.+ Uvua muelele bena kuetu kasumuinu, kadi kuena mumpeshe diumvuija diaku to.” Ke yeye kumuandamuna ne: “Kia! Tshiena nansha mudipeshe tatuanyi meme ne mamuanyi meme. Ndi mua kukupeshadi wewe anyi?” 17 Kadi wakatungunuka ne kumudidila matuku onso avua mashale a didia dinene dia matuku muanda mutekete adi. Ndekelu wa bionso, dituku dia muanda mutekete Shimishona wakamupesha diumvuija, bualu uvua mumutondeshe. Pashishe wakapesha bena kuabu diumvuija dia kasumuinu aku.+ 18 Nunku dituku dia muanda mutekete kumpala kua dîba kubuela,* bantu ba mu tshimenga bakamuambila ne:

“Ntshinyi tshidi tshishême kupita buitshi,

Ne ntshinyi tshidi ne bukole kupita nyama wa ntambue?”+

Wakabandamuna ne:

“Bu nuenu kanuyi badime ne muana wanyi wa ngombe,+

Kanuvua mua kuikala bumvuije kasumuinu kanyi aku to.”

19 Nunku nyuma wa Yehowa wakamupesha bukole,+ yeye kupueka ku Ashekelona,+ kushipaye bantu babu 30, kuangataye bilamba biabu, kubipeshaye bantu bavua bumvuije kasumuinu kende.+ Uvua ne tshiji pavuaye ubanda bua kupingana ku nzubu kua tatuende.

20 Pashishe bakafila mukaji wa Shimishona+ kudi umue wa ku bansongalume bavua bamushindikije.+

15 Panyima pa matuku, mu matuku a dinowa dia blé, Shimishona wakaya ne muana wa mbuji bua kutangila mukajende. Wakamba ne: “Ndi musue kubuela mu nzubu wa bulalu* mudi mukajanyi.” Kadi tatuende wa mukajende kakamuanyishila bua kubuela to. 2 Tatuende wa mukajende wakamba ne: “Mvua muele meji ne: ‘Udi ne bua kuikala mumukine bushuwa.’+ Ke meme kumufila kudi nsongalume uvua ukushindikija.+ Muakunyende wa bakaji ki mmuimpe mumupite anyi? Ndi nkulomba bua umuangate pa muaba wende.” 3 Kadi Shimishona wakabambila ne: “Musangu eu bena Peleshete kabakumbanda meme mubenzele bibi to.”

4 Nunku Shimishona wakaya, kukuataye mikenge 300. Pashishe wakangata bimunyi, kutuangajaye mikila ya mikenge ibidi ibidi, kubuejaye tshimunyi tshimue pankatshi pa mikila ibidi ibidi. 5 Pashishe wakatua kapia ku bimunyi, kulekelelaye mikenge mu madimi a bena Peleshete avua ne ntete itshivua ku tukolakola. Wakatua bintu bionso kapia kumbukila ku bisumbu bia ntete too ne ku ntete itshivua ku tukolakola, ne ku madimi a tumuma tua mvinyo ne madimi a mitshi ya olive.

6 Bena Peleshete bakebeja ne: “Udi muenze bualu ebu nnganyi?” Bakabambila ne: “Shimishona, muku wa muena Timena, ke udi muenze bualu ebu, bualu yeye mmuangate mukajende mumufile kudi nsongalume uvua umushindikija.”+ Ke bena Peleshete kubanda, kuoshabu nsongakaji ne tatuende ne kapia.+ 7 Nunku Shimishona wakabambila ne: “Bu munudi benze nunku, tshiakulekela too ne pangikala mudisombuele kunudi.”+ 8 Pashishe wakabashipa umue ku umue,* dishipa dia dikema, pashishe wakapueka, kusombaye mu nyongolo* wa mu mukuna wa dibue wa Etama.

9 Pashishe bena Peleshete bakabanda, kuasabu tshitudilu mu Yuda, ne bavua batambakana mu Lehi.+ 10 Ke bantu ba mu Yuda kuebejabu ne: “Bua tshinyi nudi babande bua kutuluisha?” Bobu kuandamuna ne: “Tudi balue kukuata* Shimishona, bua tumuenzele anu muvuaye mutuenzele.” 11 Nunku bantu 3 000 ba mu Yuda bakapueka ku nyongolo* wa mu mukuna wa dibue wa Etama, kuambilabu Shimishona ne: “Kuena mumanye ne: bena Peleshete badi batukokesha anyi?+ Kadi bua tshinyi udi mutuenzele nunku?” Yeye kubambila ne: “Anu muvuabu bangenzele, ke mundi mubenzele panyi.” 12 Kadi bakamuambila ne: “Tudi balue kukukuata* bua kukufila mu bianza bia bena Peleshete.” Ke Shimishona kuamba ne: “Ditshipayi kundi ne: nuenu kanuakungenzela bibi to.” 13 Bobu kumuambila ne: “Tòo, netukusuike tshianana bua kukufila mu bianza biabu, kadi katuakukushipa to.”

Nunku bakamusuika ne mionji ibidi mipiamipia, kumbukabu nende ku mukuna wa dibue au. 14 Pakafikaye ku Lehi, bena Peleshete bakela mbila ya disanka pavuabu bamupete. Pashishe nyuma wa Yehowa wakamupesha bukole,+ ne mionji ivua ku maboko ende yakalua bu manda a line muosha kudi kapia, kukopokayi ku bianza biende, yoyi kumata.+ 15 Ke yeye kupeta mufuba mubishi wa ku lubanga lua mpunda mulume; kuololaye tshianza, kuwangataye, kushipaye nawu bantu tshinunu.+ 16 Nunku Shimishona wakamba ne:

“Ne mufuba wa ku lubanga lua mpunda, mushiki umue, mishiki ibidi!

Ne mufuba wa ku lubanga lua mpunda, ndi mushipe bantu tshinunu.”+

17 Pakajikijaye kuakula, wakimansha mufuba wa ku lubanga au, kuinyikaye muaba au ne: Lamata-lehi.*+ 18 Pashishe wakumvua nyota mikole, yeye kubikila Yehowa, kuamba ne: “Wewe ke udi mufile lupandu lunene elu mu tshianza tshia muena mudimu webe. Kadi mpindieu ndi ne bua kufua ne nyota ne kumata mu bianza bia bantu badi kabayi batengula anyi?” 19 Nunku Nzambi wakakangula disoso kampanda divua mu Lehi, ne mâyi akapatukamu.+ Pakanuaye mâyi, bukole* buende buakapingana, yeye kusanguluka. Ke bualu kayi wakinyika muaba au ne: Ene-hakole,* muaba au udi mu Lehi too ne lelu.

20 Nunku wakalumbuluisha Isalele mu matuku a bena Peleshete bua bidimu 20.+

16 Musangu mukuabu Shimishona wakaya ku Gaza, yeye kumonaku mukaji wa ndumba kampanda, kubuelaye kudiye. 2 Bakambila bena Gaza ne: “Shimishona mmulue munemu.” Nunku bakamujingila, kumualaminabu butuku bujima ku tshiibi tshia tshimenga. Bakashala talalaa butuku bujima, badiambila ne: “Padi panshi patoka, netumushipe.”

3 Kadi Shimishona wakashala mulale too ne mundankulu. Pashishe wakajuka mundankulu, kukuataye biibi bia tshiibi tshia tshimenga ne makunji abi abidi a mu nseke, kubijulaye ne mulonda watshi wa kutshiamakajaku. Yeye kubiteka pa makaya ende, kubandaye nabi ku mutu kua mukuna udi mutangilangane ne Hebelone.

4 Pashishe wakalua kunanga mukaji kampanda wa mu Tshibandabanda* tshia Soleka; dîna diende divua Delila.+ 5 Nunku bakalenge ba bena Peleshete bakalua kudiye, kuambabu ne: “Mudingakaja*+ bua umanye tshidi tshimupesha makanda bungi nunku, ne mutudi mua kumupita bukole, kumusuika ne kumukokesha. Bua bualu ebu yonso wa kutudi neakupeshe bitupa 1 100 bia arjan.”

6 Pashishe Delila wakambila Shimishona ne: “Ngambila koku kudi bukole buudi nabu bungi nunku bufumina ne tshidibu mua kukusuika natshi bua kukukokesha.” 7 Shimishona wakamuambila ne: “Bobu bansuike ne mionji mibishi muanda mutekete itubu basuika ku buta bua mikete* idibu kabayi banji kumisha, nentekete meme kulua anu bu muntu yonso eu.” 8 Nunku bakalenge ba bena Peleshete bakamutuadila mionji mibishi muanda mutekete itubu basuika ku buta bua mikete ivuabu kabayi banji kumisha, yeye kumusuika nayi. 9 Nunku bakalamina mu nzubu wa munda, yeye kumuela dîyi ne: “Shimishona, bena Peleshete mbobu abu!” Ke yeye kukosa mionji itubu basuika ku buta bua mikete ayi bipepele anu mutu buanda bua line bukoseka padibu bulenga kapia.+ Kabakamanya kuvua bukole buende bufumina to.

10 Nunku Delila wakambila Shimishona ne: “Mona! Udi muntatakaje,* mungambile malu a mafi. Mpindieu ngambila koku tshidibu mua kukusuika natshi.” 11 Ke yeye kumuambila ne: “Bobu bansuike ne mionji mipiamipia idibu kabayi banji kuenza nayi mudimu, nentekete meme kulua anu bu muntu yonso eu.” 12 Nunku Delila wakangata mionji mipiamipia, kumusuikaye nayi, kuelaye dîyi ne: “Shimishona, bena Peleshete mbobu abu!” (Pine apu bavua balamine mu nzubu wa munda.) Ke yeye kuyitula ku maboko ende anu bu manda.+

13 Pashishe Delila wakambila Shimishona ne: “Too ne mpindieu udi muntatakaje, mungambile malu a mafi.+ Ngambila tshidibu mua kukusuika natshi.” Ke yeye kumuambila ne: “Anu wewe mutele bisuki muanda mutekete bia ku mutu kuanyi ne manda a mu bule adi ku tshiamu tshia kuluka natshi bilamba.” 14 Nunku wakabikuatakaja ne lusambu, yeye kumuela dîyi ne: “Shimishona, bena Peleshete mbobu abu!” Ke yeye kutabuluka ku tulu, kutulaye lusambu lua ku tshiamu tshia kuluka natshi bilamba alu ne manda atshi a mu bule.

15 Ke yeye kumuambila ne: “Mmunyi muudi mua kuamba ne: ‘Ndi mukunange,’+ padi muoyo webe kawuyi kundi? Udi muntatakaje misangu eyi isatu ne kuena mungambile kudi bukole buudi nabu bungi nunku bufumina to.”+ 16 Bu muvuaye anu umuela mutoyi dituku dionso ne umutondesha, yeye* wakapungila wamba kufua.+ 17 Nunku ndekelu wa bionso wakamunzuluila muoyo wende, wamba ne: “Kapaya kakatu kanji kulenga ku mutu kuanyi to, bualu ndi Munazi wa Nzambi katshia bandela.*+ Bobu bankungule nsuki, bukole buanyi nebumbuke kundi, nentekete meme kulua bu bantu bakuabu bonso aba.”

18 Pakamona Delila ne: uvua mumunzuluile muoyo wende, diakamue wakabikidisha bakalenge ba bena Peleshete,+ wamba ne: “Bandayi musangu eu, bualu mmungunzuluile muoyo wende.” Nunku bakalenge ba bena Peleshete bakabanda kudiye ne makuta. 19 Wakamuladika tulu pa binu biende; pashishe wakabikila muntu, yeye kumukunguisha bisuki muanda mutekete bia ku mutu kuende. Pashishe wakatuadija kumukokesha, bualu bukole buende buvua buenda bumbuka kudiye. 20 Ke kuelaye dîyi ne: “Shimishona, bena Peleshete mbobu abu!” Wakatabuluka ku tulu, kuambaye ne: “Nempatuke anu bu misangu mikuabu+ ne nendisungile.” Kadi kavua mumanye ne: Yehowa ukavua mumulekele to. 21 Nunku bena Peleshete bakamukuata, bobu kumutonkona mêsu. Pashishe bakapueka nende ku Gaza, kumusuikabu ne nkanu ibidi ya tshiamu tshia mitaku, yeye kulua mupedi wa ntete mu buloko. 22 Kadi nsuki ya ku mutu kuende yakatuadija kutoloka kabidi panyima pa bamane kumukungulayi.+

23 Bakalenge ba bena Peleshete bakadisangisha kaba kamue bua kulambula nzambi wabu Dagona+ mulambu munene ne kusanka, bualu bavua bamba ne: “Nzambi wetu mmufile Shimishona muena lukuna wetu mu tshianza tshietu!” 24 Pakamumona bantu, bakatumbisha nzambi wabu, kuambabu ne: “Nzambi wetu mmufile muena lukuna wetu mu tshianza tshietu, muntu uvua munyange buloba buetu+ ne mushipe ba bungi ba kutudi.”+

25 Bu muvuabu ne disanka ku muoyo, bakamba ne: “Bikidishayi Shimishona bua alue kutusekeshaku.” Nunku bakabikidisha Shimishona mu buloko bua kuluaye kubasekesha; bakamuimanyika pankatshi pa makunji. 26 Pashishe Shimishona wakambila muana wa balume uvua mumukuate ku tshianza ne: “Enza ndenge makunji adi makuate nzubu eu bua ngeyemenaku.” 27 (Mpindieu nzubu au uvua muwule ne bantu balume ne bantu bakaji. Bakalenge ba bena Peleshete bonso bavuamu, ne pa mutu pa nzubu pavua bantu balume ne bantu bakaji batue ku 3 000 bavua batangila pavua Shimishona usekesha bantu.)

28 Ke Shimishona+ kuelaye dîyi kudi Yehowa ne: “Mukalenge Mutambe Bunene Yehowa, mvuluka koku ne mpesha koku bukole,+ anu bua musangu eu Nzambi wanyi, ne enza bua ndisombuele kudi bena Peleshete bua dimue dia ku mêsu anyi abidi.”+

29 Pashishe Shimishona wakatshintamena ku makunji abidi a munkatshi avua makuate nzubu, yeye kueyemenaku ne tshianza tshiende tshia dia balume ku dikunji dimue ne tshianza tshiende tshia dia bakaji ku dikuabu. 30 Shimishona wakela dîyi ne: “Mfue* ne bena Peleshete!” Pashishe wakasakila makunji ne bukole buende buonso, nzubu kupukilaye bakalenge ne bantu bonso bavuamu.+ Nunku bungi bua bantu bavuaye mushipe pakafuaye buvua bupite bua bavuaye mushipe pavuaye ne muoyo.+

31 Pashishe bana babu ba balume ne dîku dijima dia tatuende bakapueka bua kumuangata. Bakabanda nende, bobu kumujiika pankatshi pa Solea+ ne Eshetaola mu lukita lua tatuende Manoa.+ Uvua mulumbuluishe Isalele bidimu 20.+

17 Kuvua muntu mukuabu wa mu buloba bua mikuna bua Efelayima,+ dîna diende Mika. 2 Wakambila mamuende ne: “Bitupa 1 100 bia arjan bivuabu bakuibe abi, biuvua muelele mulawu umvua mumvue, mona! meme ke udi ne bitupa bia arjan abi. Meme ke uvua mubiangate.” Ke mamuende kuamba ne: “Yehowa abeneshe muananyi.” 3 Nunku wakapingajila mamuende bitupa 1 100 bia arjan abi, kadi mamuende wakamba ne: “Kakuyi mpata nenjidile bitupa bia arjan ebi kudi Yehowa ku tshianza tshianyi bua muananyi enze nabi lupingu lusonga ne lupingu lua tshiamu.*+ Mpindieu ndi nkupingajilabi.”

4 Pakapingajilaye mamuende bitupa bia arjan abi, mamuende wakangata bitupa 200 bia arjan kubipeshaye nsenda wa biamu bia arjan. Yeye wakenza lupingu lusonga ne lupingu lua tshiamu;* bakateka mpingu ayi mu nzubu mua Mika. 5 Muntu eu Mika uvua ne nzubu wa banzambi, ne wakenza efoda+ ne mpingu ya telafima,*+ ne wakateka* umue wa ku bana bende ba balume bua ikale muakuidi wende.+ 6 Tshikondo atshi mu Isalele kamuvua mukalenge to.+ Muntu yonso uvua wenza tshivua tshiakane ku mêsu kuende.*+

7 Mpindieu kuvua nsongalume mukuabu wa mu Beteleheme+ mu Yuda uvua wa mu dîku dia Yuda. Yeye uvua muena Lewi+ uvua musombelamu bua tshikondo kampanda. 8 Muntu au wakumbuka mu tshimenga tshia Beteleheme mu Yuda bua kukeba muaba wa kusombela. Mu luendu luende, wakafika mu buloba bua mikuna bua Efelayima, ku nzubu wa Mika.+ 9 Ke Mika kumuebejaye ne: “Udi ufuma penyi?” Yeye kumuandamuna ne: “Ndi muena Lewi wa ku Beteleheme mu Yuda, ne ndi mu njila ngenda nkeba muaba wa kusombela.” 10 Ke Mika kumuambila ne: “Shala nanyi, wikale bu tatu* ne muakuidi kundi. Nengikale nkupesha bitupa dikumi bia arjan ku tshidimu ne bilamba ne biakudia.” Nunku muena Lewi au wakabuela kuende. 11 Ke muena Lewi kuitaba bua kushala ne muntu au, ne nsongalume au wakalua anu bu umue wa ku bana bende. 12 Mika wakateka* muena Lewi au bua ikale kabidi bu muakuidi wende,+ ne yeye wakasombela mu nzubu mua Mika. 13 Ke Mika kuamba ne: “Mpindieu ndi mumanye ne: Yehowa neangenzele malu mimpe, bualu muena Lewi mmulue muakuidi wanyi.”

18 Mu matuku au kakuvua mukalenge mu Isalele to.+ Mu matuku au tshisa tshia bena Dana+ tshivua tshienda tshikeba bumpianyi bua kusombela, bualu too ne dîba adi kabavua banji kupeta bumpianyi munkatshi mua bisa bia Isalele to.+

2 Bena Dana bakatuma bantu batanu ba mu dîku diabu, bantu bakumbane ba mu Solea ne mu Eshetaola,+ bua kutentekela buloba ne kubutangila. Bakabambila ne: “Ndayi, nutangile buloba abu.” Pakafikabu mu buloba bua mikuna bua Efelayima, ku nzubu kua Mika,+ bakalala muaba au. 3 Pavuabu pabuipi ne nzubu wa Mika, bakamanya dîyi* dia nsongalume muena Lewi, ke bobu kuya kudiye, kumuebeja ne: “Udi mulue nebe apa nnganyi? Ntshinyi tshiudi wenza muaba eu? Tshidi tshikulame apa ntshinyi?” 4 Yeye kubandamuna ne: “Mika mmungenzele nunku ne nunku, ne udi umfuta bua kumuenzela mudimu wa buakuidi.”+ 5 Ke bobu kumuambila ne: “Ebeja koku Nzambi ne: luendu luetu neluikale luimpe anyi?” 6 Muakuidi wakabambila ne: “Ndayi mu ditalala. Yehowa udi nenu mu luendu luenu.”

7 Nunku bantu balume batanu abu bakatungunuka ne luendu luabu, kufikabu ku Layishe.+ Bakamona muvua bantu bavuamu basombe kabayi beyemena bantu bakuabu anu bu bena Sidona. Bavua mu ditalala, kabayi batekemena bualu bubi,+ ne kakuvua muntu wa tshikisu uvua uluisha buloba bua kubatatshisha to. Bavua kule ne bena Sidona, ne kabavua babuelakana ne muntu mukuabu nansha umue.

8 Pakapinganabu kudi bana babu ku Solea ne ku Eshetaola,+ bana babu bakabebeja ne: “Malu mmende mushindu kayi?” 9 Bobu kubandamuna ne: “Tubandayi bua kubaluisha, bualu tudi bamone ne: buloba abu mbuimpe be! Nudi nuelakana bua tshinyi? Kanujanguluki bua kuya kuangata buloba abu to. 10 Panuafika, nenusangane bantu badi kabayi batekemena bualu bubi,+ ne buloba abu mbualabale. Nzambi mmubufile mu tshianza tshienu, buloba budi kabuyi bupangile tshintu nansha tshimue.”+

11 Pashishe bantu balume 600 ba mu dîku dia bena Dana bikale ne bia mvita bua kuluangana bakumbuka ku Solea ne ku Eshetaola.+ 12 Bakabanda, kuasabu tshitudilu ku Kîyata-yalima+ mu Yuda. Ke bualu kayi badi babikila muaba udi ku ouest kua Kîyata-yalima au ne: Mahene-dana*+ too ne lelu. 13 Bakumbuka muaba au batangile ku buloba bua mikuna bua Efelayima, bobu kufika ku nzubu wa Mika.+

14 Pashishe bantu balume batanu bavua baye kutentekela buloba bua Layishe+ bakambila bana babu ne: “Nudi bamanye ne: mu nzubu eyi mudi efoda, mpingu ya telafima,* lupingu lusonga, ne lupingu lua tshiamu* anyi?+ Elayi meji bua tshinudi mua kuenza.” 15 Nunku bakimana muaba au, bobu kuya ku nzubu wa nsongalume muena Lewi+ ku nzubu wa Mika, kumuebejabu bua kumanya muvuaye. 16 Dîba dionso adi bantu balume 600 ba mu Dana+ bavua ne bia mvita bua kuluangana bavua bimane ku tshibuelelu tshia tshiibi. 17 Bantu balume batanu bavua baye kutentekela buloba abu+ bakabuela mu nzubu bua kuangata lupingu lusonga, efoda,+ mpingu ya telafima,*+ ne lupingu lua tshiamu.*+ (Muakuidi+ uvua muimane ku tshibuelelu tshia tshiibi ne bantu 600 bavua ne bia mvita bua kuluangana.) 18 Bakabuela mu nzubu mua Mika, kuangatabu lupingu lusonga, efoda, mpingu ya telafima,* ne lupingu lua tshiamu.* Muakuidi kubebejaye ne: “Tshinudi nuenza ntshinyi?” 19 Kadi bobu bakamuambila ne: “Puwa. Teka tshianza tshiebe ku mishiku yebe, utulonde bua wikale tatu* ne muakuidi kutudi. Tshidi tshimpe ntshinyi? Ntshia wewe kuikala muakuidi wa nzubu wa muntu umue+ peshi ntshia kulua muakuidi wa tshisa tshijima ne dîku mu Isalele?”+ 20 Nunku muakuidi wakasanka, yeye kuangata efoda, mpingu ya telafima,* ne lupingu lusonga,+ kuyaye ne bantu abu.

21 Pashishe bakakudimuka bua kutungunuka ne njila wabu, kupitshishabu bana, bimuna, ne bintu bia mushinga kumpala kuabu. 22 Bakavua baye ntanta ne nzubu wa Mika pavua bantu bavua basombele mu nzubu ivua pabuipi ne nzubu wa Mika badisangishe pamue, balonde bena Dana, babapete. 23 Pakelabu bena Dana dîyi, bobu bakakudimuka bua kubatangila, kuebejabu Mika ne: “Mbualu kayi? Nudi badisangishe pamue bua tshinyi?” 24 Ke yeye kuamba ne: “Nudi bangate nzambi yanyi imvua muenze, ne nudi baye kabidi ne muakuidi wanyi. Meme ndi mushale ne tshinyi? Nunku mmunyi munudi nungebeja ne: ‘Udi ne bualu kayi?’” 25 Bena Dana bakandamuna ne: “Kutubandishidi dîyi to; tshianana, bantu badi ne tshiji* badi mua kukuenzela bibi, ne bualu abu budi mua kujimijija muoyo* webe ne mioyo* ya ba mu nzubu muebe.” 26 Nunku bena Dana bakatungunuka ne njila wabu; ne bu muvua Mika mumone ne: bavua ne bukole bupite buende yeye, wakakudimuka, kupinganaye ku nzubu kuende.

27 Panyima pa bobu bamane kuangata bintu bivua Mika muenze, bangate ne muakuidi wende, bakaya ku Layishe,+ kudi bantu bavua mu ditalala, kabayi batekemena bualu bubi.+ Bakabashipa ne muele wa mvita, kuoshabu tshimenga tshiabu ne kapia. 28 Kakuvua muntu wa kusungila tshimenga atshi, bualu tshivua kule ne Sidona ne benamu kabavua babuelakana ne muntu mukuabu nansha umue ne tshiotshi tshine tshivua mu tshibandabanda* tshivua mu Bete-lehoba.+ Pashishe bakibakulula tshimenga atshi, bobu kusombamu. 29 Bakinyika kabidi tshimenga atshi ne: Dana,+ bilondeshile dîna dia tatuabu Dana uvuabu balelele Isalele.+ Kadi kumpala, dîna dia tshimenga atshi divua Layishe.+ 30 Pashishe bena Dana bakadimanyikila lupingu lusonga,+ ne Yonatana+ muana wa Gêshoma,+ muana wa Mose, ne bana bende ba balume bakalua bakuidi ba tshisa tshia bena Dana too ne dituku divuabu bakuate bena mu buloba abu baye nabu mu ditunga dikuabu. 31 Bakimanyika lupingu lusonga luvua Mika muenze, ne luakashala muaba au matuku onso avua nzubu wa Nzambi mulelela mu Shilo.+

19 Mu matuku au, pavuaku kakuyi mukalenge mu Isalele,+ muena Lewi mukuabu uvua musombele tshikondo atshi mu tshitupa kampanda tshia buloba tshia kule, mu buloba bua mikuna bua Efelayima,+ wakabanjija mukaji wa ku Beteleheme+ mu Yuda bua ikale mukajende. 2 Kadi mukaji uvuaye mubanjije au kavua ne lulamatu kudiye to, ne wakamushiya, kuyaye ku nzubu kua tatuende ku Beteleheme mu Yuda. Yeye kusombaku ngondo inayi. 3 Pashishe bayende wakamulonda bua kumulomba bua kupinganaye; uvua ne muambuluishi wende wa balume ne mpunda ibidi. Nunku mukajende au wakamubueja mu nzubu mua tatuende. Pavua tatuende mumone bayende, wakasanka bua muvuaye mupetangane nende. 4 Nunku tatuende muenu, tatuende wa nsongakaji, wakamuitabijija bua kushalaye nende matuku asatu; bavua badia, banua, ne uvua ulala kuntu aku.

5 Pakabikabu mu dinda menemene dituku dinayi bua kuya, tatuende wa nsongakaji wakambila muku wende ne: “Diaku koku tshintu bua upete bukole,* pashishe udi mua kuya.” 6 Nunku bakasomba, bobu bonso babidi kudiabu, kunuabu pamue; pashishe tatuende wa nsongakaji wakambila muntu au ne: “Lala koku butuku ebu ne usanke.”* 7 Pakajuka muntu au bua kuya, tatuende muenu wakatungunuka ne kumusengelela, nunku wakalala kabidi butuku abu.

8 Pakajukaye mu dinda menemene dituku ditanu bua kuya, tatuende wa nsongakaji wakamba ne: “Diaku koku tshintu bua upete bukole.”* Nunku bakanengakana too ne pakapita dîba, ne bobu bonso babidi bavua anu badia. 9 Pakajuka muntu au bua kuya ne mukaji uvuaye mubanjije au ne muambuluishi wende, tatuende muenu, tatuende wa nsongakaji, wakamuambila ne: “Mona, mpindieu dilolo dikadi apa. Lala koku butuku ebu. Tangila, dituku dikadi pa kujika. Lala muaba eu butuku ebu ne usanke. Malaba udi mua kujuka mu dinda menemene bua luendu luebe, wewe kuya kuebe.”* 10 Kadi muntu au kavua musue kulala butuku bukuabu to, nunku wakajuka, kuenzaye luendu too ne ku Yebuse, mmumue ne: Yelushalema.+ Yeye uvua ne mpunda ibidi mikale ne tshiseba tshia kusombela, ne mukajende au, ne muambuluishi wende.

11 Pakavuabu pabuipi ne Yebuse, panshi pakavua pafiika. Nunku muambuluishi wakebeja mfumuende ne: “Tutudile mu tshimenga tshia bena Yebuse etshi bua tulale muaba eu butuku ebu anyi?” 12 Kadi mfumuende wakamuambila ne: “Katuena mua kutudila mu tshimenga tshia bantu bakuabu badi kabayi bena Isalele to. Netutungunuke too ne ku Gibea.”+ 13 Pashishe wakambila muambuluishi wende ne: “Luaku tutete kufika mu umue wa ku miaba yaya; netulale mu Gibea anyi mu Lama.”+ 14 Nunku bakatungunuka ne njila, ne dîba diakabuela pakavuabu pabuipi ne Gibea wa mu Benyamina.

15 Nunku bakatudila muaba au, bobu kubuela bua kulala mu Gibea butuku abu. Pakabuelabu, bakasomba muaba wa tshinsangansanga wa mu tshimenga, kadi kakuvua muntu uvua mubangate, muye nabu mu nzubu muende bua kulala to.+ 16 Ndekelu wa bionso pakavua butuku buile, muntu mukulakaje kampanda wakabuela ufumina ku mudimu wende mu mpata. Uvua wa mu buloba bua mikuna bua Efelayima,+ ne uvua musombele mu Gibea bua tshikondo kampanda; kadi bena mu tshimenga bavua bena Benyamina.+ 17 Pakabanduluka mukulakaje au ne mumone muena luendu au muaba wa tshinsangansanga wa mu tshimenga, wakebeja ne: “Udi uya kuepi, ne udi ufuma kuepi?” 18 Wakandamuna ne: “Tudi mu luendu tumbukila ku Beteleheme mu Yuda batangile kuetu mu tshitupa tshia buloba tshia kule tshia mu buloba bua mikuna bua Efelayima. Mvua muye ku Beteleheme mu Yuda,+ ne ndi nya ku nzubu wa Yehowa,* kadi kakuena muntu udi ungakidila mu nzubu muende to. 19 Tudi ne bisunsukile bia tukolakola ne biakudia bungi bukumbane bua mpunda yetu,+ ne mampa+ ne mvinyo buanyi meme, ne mukaji eu, ne muambuluishi wetu. Kakuena tshintu tshidi tshipangike to.” 20 Kadi mukulakaje au wakamba ne: “Ditalala dikale nebe! Lekela nkupeshe tshintu tshionso tshiudi natshi dijinga. Tshidibi kuladi muaba wa tshinsangansanga eu butuku ebu to.” 21 Nunku wakaya nende mu nzubu muende, yeye kupesha mpunda biakudia.* Pashishe bakuowa mâyi ku makasa abu, bobu kudia, bobu kunua.

22 Patshivuabu basanka, bamue bantu tshianana ba mu tshimenga bakajingila nzubu, ne bavua batuta bintu mu tshiibi, bambila mukulakaje muena nzubu au ne: “Patula muntu uvua mubuele mu nzubu muebe bua tulale nende.”+ 23 Ke muena nzubu au kupatukaye, kubambilaye ne: “Tòo, bana betu, kanuenji bualu bubi to. Bua luse, muntu eu mmuenyi mu nzubu muanyi. Kanuenji bualu bua bundu ebu to. 24 Muananyi wa bakaji utshidi kamama ne mukaji udi muntu eu mubanjije mbobu aba. Lekelayi nnupatuilabu, nudi mua kubafuisha bundu nuenu basue.*+ Kadi kanuena ne bua kuenzela muntu eu bualu bua bundu ebu to.”

25 Kadi bantu abu bakabenga kumuteleja, ke muntu au kukuata mukajende au,+ kubapatuilaye nende pambelu. Bakalala nende ku bukole, bobu kumunyanga butuku bujima too ne mu dinda. Pashishe patshiatshia bakamulekela bua aye. 26 Mu dinda menemene, mukaji au wakafika ku tshibuelelu tshia nzubu wa muntu au muvua mfumuende, yeye kudishindaku, kulalaye muaba au too ne pavua panshi patoke. 27 Pavua mfumuende mujuke mu dinda, mukangule biibi bia nzubu bua kupatuka ne kutungunuka ne luendu luende, wakamona mukaji, mukaji uvuaye mubanjije au, mulale ku tshibuelelu tshia nzubu, bianza biende mu mushiku wa mbelu. 28 Ke yeye kumuambila ne: “Juka tuye.” Kadi kakandamuna to. Nunku muntu au wakamuteka pa mpunda wende, yeye kuasa luendu mutangile kuende.

29 Pakafikaye ku nzubu kuende, wakangata kele ka kusaya naku nyama, yeye kukuata mukaji uvuaye mubanjije au, kumukosololaye bitupa bitupa mu bitupa 12, kutumaye tshitupa tshimue tshimue mu bitupa bionso bia buloba bua Isalele. 30 Bantu bonso bakamona bualu abu bakamba ne: “Bualu bua mushindu eu kabutu buanji kuenzeka anyi kumueneka katshia ku dituku divua bena Isalele bapatuke mu buloba bua Ejipitu too ne lelu to. Tangilayi bualu ebu,* nukonkangane,+ ne nutuambile tshia kuenza.”

20 Nunku bena Isalele bonso bakalua bafumina ku Dana+ too ne ku Bê-sheba ne mu buloba bua Gilada,+ ne tshisumbu tshijima tshiakadisangisha bu muntu umue* kumpala kua Yehowa ku Misepa.+ 2 Nunku bamfumu ba tshisamba ne bisa bionso bia mu Isalele bakimana miaba yabu pavua tshisamba tshia Nzambi tshidisangishe, mmumue ne: basalayi binunu 400 bavua benda ku makasa, bikale ne miele ya mvita.+

3 Bena Benyamina bakumvua ne: bantu ba mu Isalele bavua babande ku Misepa.

Pashishe bantu ba mu Isalele bakakonka ne: “Tuambilayi, bualu bubi ebu mbuenzeke mushindu kayi?”+ 4 Ke muena Lewi au,+ bayende wa mukaji uvuabu bashipe, kuandamunaye ne: “Mvua mufike mu Gibea+ wa mu Benyamina butuku bua kulala, ne mvua ne mukaji umvua mubanjije. 5 Bantu* ba mu Gibea bakalua bua kungenzela bibi, bobu kunyunguluka nzubu umvua butuku abu. Bavua basue kunshipa, kadi pamutu pa nanku bakalala ne mukaji umvua mubanjije au ku bukole, yeye kufua.+ 6 Ke meme kuangata tshitalu tshia mukajanyi au, meme kutshikosa mu bitupa, kutuma bitupa abi mu tshitupa tshionso tshia bumpianyi bua Isalele,+ bualu bavua benze bualu bua bundu ne bubi menemene mu Isalele. 7 Mpindieu nuenu bonso bantu ba mu Isalele, filayi mibelu ne ngenyi+ mu bualu ebu.”

8 Nunku bantu bonso bakajuka bu muntu umue,* kuambabu ne: “Muntu nansha umue wa kutudi kakuya ku ntenta wende anyi kupingana ku nzubu kuende to. 9 Mpindieu netuenzele Gibea bualu ebu: Tuele nshobo ne tubande bua kumuluisha.+ 10 Netuangate mu bisa bionso bia Isalele bantu dikumi mu bantu lukama, ne bantu lukama mu bantu tshinunu, ne bantu tshinunu mu bantu binunu 10 bua kusangisha biakudia bua tshiluilu, bua baye kuluisha Gibea wa mu Benyamina bua bualu bua bundu budibu benze mu Isalele.” 11 Nunku bantu bonso ba mu Isalele bakadisangisha bu muntu umue* bua kuluisha tshimenga atshi, bu bantu basuike dîyi.

12 Pashishe bisa bionso bia mu Isalele biakatuma bantu kudi bena mu tshisa tshia Benyamina, bamba ne: “Mbualu bubi kayi ebu budi buenzeke munkatshi muenu? 13 Mpindieu filayi bantu tshianana ba mu Gibea+ abu bua tubashipe ne tumbushe malu mabi mu Isalele.”+ Kadi bena Benyamina bakabenga kuteleja bana babu bena Isalele.

14 Pashishe bena Benyamina bakumbuka mu bimenga biabu, kudisangishabu kaba kamue ku Gibea bua kuya kuluangana ne bantu ba mu Isalele. 15 Dituku adi bena Benyamina bakabikidisha bantu balume binunu 26 ba mu bimenga biabu bikale ne miele ya mvita, pa kumbusha bantu basungula 700 ba mu Gibea. 16 Mu tshiluilu amu muvua bantu basungula 700 bavua ne luboko. Yonso wa ku bantu aba uvua mua kuasa dibue ne ndundu wa kukupa nende mabue ne ndudi ya diodi disue kusesuka, disesuka ntanta wa bunene bua lusuki, ne kavua upangila to.

17 Bakabikidisha bantu balume binunu 400 ba mu Isalele bikale ne miele ya mvita+ pa kumbusha ba mu Benyamina, ne yonso wa kudibu uvua muena mvita wa dilambu. 18 Bakajuka, kubandabu ku Betele bua kuebejabu Nzambi.+ Pashishe bantu ba mu Isalele bakebeja ne: “Nnganyi wa kutudi wabanda kumpala mu mvita bua kuluangana ne bena Benyamina?” Yehowa wakandamuna ne: “Yuda ke udi ne bua kuikala kumpala.”

19 Pashishe bena Isalele bakajuka mu dinda, bobu kuasa tshitudilu bua kuluisha Gibea.

20 Nunku bantu ba mu Isalele bakapatuka bua kuluangana ne Benyamina; bakela mualu wa mvita bua kuluangana nabu ku Gibea. 21 Nunku bena Benyamina bakapatuka mu Gibea, kushipabu bantu ba mu Isalele binunu 22 dituku adi. 22 Kadi tshiluilu tshia bena Isalele tshiakaleja muvuatshi ne dikima, kuelatshi kabidi mualu wa mvita muaba umue umue au bua kuluangana anu muvuatshi tshienze dituku dia kumpala. 23 Pashishe bena Isalele bakabanda, kudilabu kumpala kua Yehowa too ne ku dilolo, bobu kuebeja Yehowa ne: “Tuye kabidi bua kuluangana ne bana betu, bena Benyamina anyi?”+ Ke Yehowa kubandamuna ne: “Bandayi nuluangane nabu.”

24 Nunku bena Isalele bakasemena pabuipi ne bena Benyamina dituku dibidi. 25 Bena Benyamina pabu bakapatuka mu Gibea bua kusambakena nabu mu dituku dibidi, kushipabu bena Isalele bakuabu binunu 18,+ buonso buabu bikale ne miele ya mvita. 26 Nunku bantu bonso ba mu Isalele bakabanda ku Betele. Bakadila, kusombabu muaba au kumpala kua Yehowa,+ kujilabu biakudia+ dituku adi too ne ku dilolo, bobu kufila milambu ya kuosha+ ne milambu ya diumvuangana+ kumpala kua Yehowa. 27 Pashishe bantu ba mu Isalele bakebeja Yehowa,+ bualu matuku au mushete wa tshipungidi tshia Nzambi mulelela uvua kuntu aku. 28 Mpindieu Pinehasa+ muana wa Eleazâ muana wa Alona ke uvua wenza mudimu* kumpala kuawu mu matuku au. Bakebeja ne: “Tuye musangu mukuabu kabidi bua kuluangana ne bana betu, bantu ba mu Benyamina anyi, peshi tulekele?”+ Yehowa wakandamuna ne: “Bandayi, bualu malaba nembafile mu tshianza tshienu.” 29 Pashishe bena Isalele bakateka bantu bua kualamina+ kumpenga kuonso kua Gibea.

30 Bena Isalele bakabanda kabidi bua kuluangana ne bena Benyamina dituku disatu, ne bakadilonga bua kuluisha Gibea anu muvuabu benze misangu mikuabu ayi.+ 31 Pavua bena Benyamina bapatuke bua kusambakena ne tshiluilu, bakabakokela kule ne tshimenga.+ Pashishe, anu muvuabi bienzeke misangu mikuabu ayi, bakatuadija kuluisha ne kushipa bantu bakuabu mu njila minene, umue wa kudiyi ubanda ku Betele ne mukuabu ku Gibea, kushiyabu bantu batue ku 30 ba mu Isalele bafue mu mpata.+ 32 Nunku bena Benyamina bakamba ne: “Tudi tubatshimuna anu mutuvua benze kumpala.”+ Kadi bena Isalele bakamba ne: “Netunyeme ne netubakokele mu njila minene kule ne tshimenga tshiabu.” 33 Pashishe bantu bonso ba mu Isalele bakajuka miaba yabu, kudilongabu ku Bâla-tamâ pavua eku bena Isalele bavua balamine bapatuka miaba ivuabu, pabuipi ne Gibea. 34 Nunku bantu basungula binunu 10 ba mu Isalele mujima bakafika kumpala kua Gibea, ne mvita ivua mikole. Kadi bena Benyamina kabavua bamanye ne: dikenga dikavua pa kubakuata to.

35 Yehowa wakatshimuna Benyamina+ kumpala kua Isalele, ne dituku adi bena Isalele bakashipa bantu 25 100 mu Benyamina, buonso buabu bikale ne miele ya mvita.+

36 Kadi bena Benyamina bavua bela meji ne: nebatshimune bantu ba mu Isalele pavuabu banyema Benyamina,+ kadi bobu bavua banyeme bualu bavua batekemene bantu bavuabu bateke, balamine bua kuluisha Gibea.+ 37 Bantu bavua balamine abu bakenza malu ne lukasa, bobu kuya batangile ku Gibea. Pashishe bantu bavua balamine abu bakamuangalaka, bobu kushipa bantu bonso ba mu tshimenga ne muele wa mvita.

38 Mpindieu bantu ba mu Isalele bavua balongolole ne: bantu bavua balamine ku tshimenga bavua ne bua kuenza tshimanyinu tshia muishi ubanda ufumamu.

39 Pavua bena Isalele bakudimuke mu mvita, bantu ba mu Benyamina bakatuadija kubaluisha ne kushipa bantu batue ku 30 ba mu Isalele,+ ne bakamba ne: “Bidi bimueneka patoke ne: tudi tubatshimuna kabidi anu mutuvua benze mu mvita ya kumpala.”+ 40 Kadi tshimanyinu tshiakatuadija kubanda, tshifuma mu tshimenga anu bu dikunji dia muishi. Pakakudimuka bantu ba mu Benyamina bua kutangila, bakamona tshimenga tshijima tshioshika, kapia kalunduka, kabanda muulu. 41 Dîba adi bantu ba mu Isalele bakabakudimukila, ne bantu ba mu Benyamina bakateketa mu mikolo, bualu bavua bamone ne: dikenga dikavua dibakuate. 42 Nunku bakanyema bantu ba mu Isalele batangile mu tshipela, kadi mvita yakabalonda; bantu bavua bapatuka mu bimenga bakaditua pabu mu dibashipa. 43 Bakanyunguluka bena Benyamina, kubipatabu kakuyi dikisha. Bakabadiatakaja kumpala menemene kua Gibea, lua ku est. 44 Ndekelu wa bionso bantu binunu 18 ba mu Benyamina bakakuluka, bonso bikale bilobo bia mvita.+

45 Bantu ba mu Benyamina bakakudimuka, kunyemenabu mu tshipela ku mukuna wa dibue wa Limona,+ ne bena Isalele bakashipa* bantu 5 000 ba kudibu mu njila minene, ne bakatungunuka ne kubipata too ne ku Gidoma; nunku bakashipa bantu bakuabu 2 000. 46 Bantu bonso ba mu Benyamina bavua bakuluke dituku adi bavua bantu binunu 25 bikale ne miele ya mvita,+ bonso bilobo bia mvita. 47 Kadi bantu 600 bakanyemena mu tshipela ku mukuna wa dibue wa Limona, kushalabu ku mukuna wa dibue wa Limona aku ngondo inayi.

48 Pashishe bantu ba mu Isalele bakapinganyina bena Benyamina, kushipabu bavua mu bimenga ne muele wa mvita, kumbukila ku bantu too ne ku bimuna, bionso bivua bishale. Bakatua kabidi bimenga bionso bivua mu njila wabu kapia.

21 Mpindieu bantu ba mu Isalele bakenza mutshipu eu ku Misepa ne:+ “Muntu nansha umue wa kutudi kakufila muanende wa bakaji kudi muntu wa mu Benyamina bua ikale mukajende to.”+ 2 Nunku bena Isalele bakalua ku Betele,+ kusombabu kuntu aku kumpala kua Nzambi mulelela too ne dilolo, bela mbila, badila ne kanyinganyinga. 3 Bavua bamba ne: “Yehowa Nzambi wa Isalele, bua tshinyi bualu ebu mbuenzeke mu Isalele? Bua tshinyi lelu tshisa tshimue tshidi tshipangika mu Isalele?” 4 Dituku diakalonda bena Isalele bakajuka mu dinda menemene, kuasabu tshioshelu kuntu aku bua kufila milambu ya kuosha ne milambu ya diumvuangana.+

5 Pashishe bantu ba mu Isalele bakebeja ne: “Mbanganyi ba mu bisa bionso bia Isalele bavua kabayi babande bua kudisangisha kumpala kua Yehowa?” bualu bavua benze mutshipu munene wa ne: muntu yonso uvua kayi mubande kudi Yehowa ku Misepa uvua ne bua kufua kakuyi mpata. 6 Nunku bantu ba mu Isalele bakanyingalala bua tshivua tshienzekele muanabu Benyamina. Bakamba ne: “Lelu mbakose tshisa tshimue mu Isalele. 7 Netuenze tshinyi bua kupesha bantu badi bashale bakaji, mpindieu utukadi baditshipe kudi Yehowa+ bua kubenga kubapesha bana betu ba bakaji bua bikale bakaji babu?”+

8 Bakebeja ne: “Mbanganyi munkatshi mua bisa bia Isalele bavua kabayi babande kudi Yehowa ku Misepa?”+ Nunku biakenzeka ne: kakuvua muntu nansha umue wa ku Yabesha-gilada uvua mulue mu tshitudilu muaba uvuabu badisangishe. 9 Pavuabu babale bantu, bakamona ne: kakuvua muntu nansha umue wa ku bantu ba mu Yabesha-gilada uvua muaba au to. 10 Nunku tshisumbu tshiakatuma bantu binunu 12 ba bukole bua bungi menemene kuntu aku. Bakabatumina dîyi ne: “Ndayi, nushipe bena mu Yabesha-gilada ne muele wa mvita, nansha bantu bakaji ne bana.+ 11 Nenuenze nunku: Nudi ne bua kushipa muntu mulume yonso, pamue ne muntu mukaji yonso ukadi musangile ne mulume.” 12 Bakasangana munkatshi mua bena mu Yabesha-gilada bansongakaji 400 batshivua tumama, bavua kabayi banji kusangila ne mulume. Nunku bakalua nabu mu tshitudilu ku Shilo,+ mu buloba bua Kanâna.

13 Pashishe tshisumbu tshijima tshiakatumina bena Benyamina mukenji ku mukuna wa dibue wa Limona,+ kubambilabu bua bumvuangane ne bikale mu ditalala. 14 Nunku bena Benyamina bakalukila tshikondo atshi. Bakabapesha bakaji bavuabu balame ne muoyo ba mu bantu bakaji ba mu Yabesha-gilada,+ kadi kabavua bapete bakaji bungi bubakumbane to. 15 Nunku bena Isalele bakanyingalala bua tshivua tshienzekele Benyamina,+ bualu Yehowa uvua mutapulule bisa bia Isalele. 16 Bakulu ba tshisumbu bakamba ne: “Netuenze tshinyi bua kupesha bantu badi bashale aba bakaji, bu mudi bantu bakaji bonso ba mu Benyamina babutudibue?” 17 Bakandamuna ne: “Kudi ne bua kuikala bumpianyi bua bena Benyamina badi bashale ne muoyo, bua tshisa tshimue katshijiminyi mu Isalele to. 18 Kadi ki mbianyishibue bua tuetu kubapesha bakaji munkatshi mua bana betu ba bakaji to, bualu bantu ba mu Isalele bavua baditshipe ne: ‘Mulawu wikale kudi muntu udi upesha Benyamina mukaji.’”+

19 Nunku bakamba ne: “Tangilayi! Tshidimu tshionso kudi tshibilu tshia Yehowa ku Shilo+ udi ku nord kua Betele, ku est kua njila munene udi mubande umbukila ku Betele mutangile ku Shekeme, ne ku sud kua Lebona.” 20 Ke bobu kutumina bantu ba mu Benyamina dîyi ne: “Ndayi, nubutame mu madimi a tumuma tua mvinyo. 21 Nunku panudi numona bansongakaji* ba mu Shilo bapatuka bua kuditua mu maja abu adibu baja banyunguluka bele tshijengu, muntu yonso wa kunudi neapatuke mu madimi a tumuma tua mvinyo, neakuate mukaji munkatshi mua bansongakaji ba mu Shilo, pashishe nenupingane mu buloba bua Benyamina. 22 Batatuabu ne bana babu ba balume bobu balue kutuasa bualu, dîba adi netubambile ne: ‘Tumvuilayiku bua bualu buabu, bualu katuvua mua kupesha muntu yonso mukaji ku mvita+ ne nuenu kanuvua mua kubapesha bakaji kanuyi nupila.’”+

23 Nunku bantu ba mu Benyamina bakenza anu nanku, ne yonso wa kudibu wakakuata mukaji munkatshi mua bantu bakaji bavua baja maja. Pashishe bakapingana ku bumpianyi buabu, kuasululabu bimenga biabu+ ne kusombelamu.

24 Nunku tshikondo atshi bena Isalele bakumbuka kuntu aku, kumuangalakabu muntu yonso mu tshisa tshiabu ne mu dîku diabu, ne bakumbuka kuntu aku, muntu yonso kuya ku bumpianyi buende.

25 Mu matuku au kakuvua mukalenge mu Isalele to.+ Muntu yonso uvua wenza tshivua tshiakane ku mêsu kuende.*

Ku mua.: “bana ba balume ba Isalele.”

Anyi “ndi mmufile.”

Ku mua.: “tshitupa tshianyi tshia buloba.”

Anyi pamuapa: “yeye wakatuta bianza biende pavuaye pa mpunda.”

Anyi “Negebe.”

Diumvuija: “Miaba ya mâyi.”

Diumvuija: “Tshifundila kabutu.”

Anyi “tshibatabata.”

Ku mua.: “makalu a biamu.”

Ku mua.: “netukuleje dinanga dia lulamatu.”

Anyi “idi mimunyunguluke.”

Anyi “tshibatabata.”

Ku mua.: “tshianza.”

Ku mua.: “tshilue ne bujitu.”

Diumvuija: “Badidi ba muadi.”

Eu mmushindu wa kuakula bua lufu mu ngakuilu wa kasala.

Anyi “kutendelela Babâla.”

Anyi “uvua unyingalala.”

Anyi “tshibuelelu tshia Hamate.”

Tang. Diumv.

Ku mua.: “Alama-nahalaima.”

Ku mua.: “Alama.”

Anyi “ditalala.”

Pamuapa nkubita wa tshitupa wa santimetre mitue ku 38. Tang. Tshis. B14.

Anyi pamuapa: “miaba ivuabu bumbula mabue.”

Anyi “nkuasa.”

Anyi pamuapa: “disoso didi dibueja lupepele.”

Ku mua.: “udibuikila makasa.”

Ku mua.: “pa buloba.”

Anyi pamuapa: “muaba udibu bumbula mabue.”

Anyi “ditalala.”

Anyi “Haloshete-ha-goyime.”

Ku mua.: “yeye.”

Ku mua.: “makalu a biamu.”

Anyi “ulonge bantu bebe.”

Anyi “kasulu ka tshilonda nkoka.”

Ku mua.: “makalu a biamu.”

Anyi “kasulu ka tshilonda nkoka.”

Anyi “bena mvita badi ne nsuki kayiyi misuika.”

Anyi “mijiki bua.”

Anyi pamuapa: “yakazakala.”

Anyi “bakajika.”

Anyi “tshibatabata.”

Anyi pamuapa: “bantu bavua benza mudimu ne bintu bia bafundi.”

Anyi “tshibatabata.”

Anyi “miaba ya kutudila.”

Anyi “bapepeje anyima yabu.”

Tang. Diumv.

Anyi “mabele a bujitu.”

Ku mua.: “Difu.”

Ku mua.: “mafu.”

Anyi “ditalala.”

Anyi pamuapa: “miaba ya kulamina bintu ya muinshi mua buloba.”

Ku mua.: “bateleje dîyi dianyi.”

Ku mua.: “tshinunu.”

Litre mitue ku 22. Tang. Tshis. B14.

Anyi “tshibata, lubenji.”

Diumvuija: “Yehowa udi ditalala.”

Tang. Diumv.

Tang. Diumv.

Tang. Diumv.

Tang. Diumv.

Diumvuija: “Bâla alumbulule (aluangane).”

Anyi “bakasabuka musulu.”

Anyi “Tshibatabata.”

Ku mua.: “wakajingila.”

Anyi “tshibatabata.”

Ku mua.: “bianza biebe nebipete bukole.”

Kumbukila bu ku dîba 10 wa butuku too ne bu ku dîba 2 wa butuku.

Ku mua.: “dîyi edi.”

Ku mua.: “lungenyi luabu luakatukija bua bualu buende.”

Anyi “bualu anu mudi muntu, ke mudi makanda ende.”

Nshekele uvua ne grame 11,4. Tang. Tshis. B14.

Ku mua.: “kabakajula mutu wabu.”

Anyi “ditalala.”

Ku mua.: “wakapeta bana ba balume 70 bavua bapatuke mu tshibelu tshiende.”

Ku mua.: “dîku dia nzubu wa tatuende wa mamuende.”

Anyi pamuapa: “bena buloba.”

Anyi “muanenu wa mu mashi.”

Anyi “ntempelo.”

Anyi “dikuama tumuma tua bungi.”

Anyi “anyima.”

Anyi “wakadivuija mukokeshi ku mutu kua.”

Ku mua.: “wakatuma nyuma mubi.”

Anyi “ne budimu.”

Anyi “umuenzele tshidi tshianza tshiebe mua kumuenzela.”

Anyi “muaba wa kusokomena.”

Anyi “ntempelo.”

Anyi “Sulia.”

Anyi “anyima wende wakatondeshibua.”

Ku mua.: “muntu udi umvua.”

Ku mua.: “Ntshinyi kundi ne kuudi?”

Anyi “idi mimunyunguluke.”

Ku mua.: “udi mumpuekeshe bikole menemene.”

Anyi “bua kudila ne balunda banyi bualu tshiakusedibua to.”

Anyi “mukenji.”

Anyi pamuapa: “kusabuka batangile ku nord.”

Anyi “ngakateka anyima wanyi mu tshianza tshianyi.”

Ku mua.: “kumbukila mu difu dia mamuende.”

Ku mua.: “kumbukila mu difu dia mamuende.”

Ku mua.: “mukaji wa mu bana ba bakaji ba bena Peleshete.”

Ku mua.: “mukumbane ku mêsu kuanyi.”

Anyi “muana wa ntambue wa musalala.”

Anyi pamuapa: “kumpala kua yeye kubuela mu nzubu wa munda.”

Anyi “mu nzubu wa munda.”

Ku mua.: “wakabashipa mikolo pa bibelu.”

Anyi “mutanta.”

Anyi “kusuika.”

Anyi “mutanta.”

Anyi “kukusuika.”

Diumvuija: “Muaba mutumbuke wa mufuba wa ku lubanga.”

Ku mua.: “nyuma; bukole bua muoyo.”

Diumvuija: “Mushimi wa muntu udi ubikila.”

Anyi “Kasulu ka tshilonda nkoka.”

Anyi “Muitabijija.”

Anyi “bijilujilu.”

Anyi “munaye nanyi.”

Anyi “anyima wende.”

Ku mua.: “kumbukila mu difu dia mamu.”

Anyi “anyima wanyi afue.”

Anyi “lupingu lua tshiamu tshiengulula.”

Anyi “lupingu lua tshiamu tshiengulula.”

Anyi “nzambi ya mu dîku; mpingu.”

Ku mua.: “wakuwuja tshianza tshia.”

Anyi “tshivuaye wela meji ne: ntshiakane.”

Anyi “mufidi wa mibelu.”

Ku mua.: “wakuwuja tshianza tshia.”

Anyi “mushindu wa diakula.”

Diumvuija: “Tshitudilu tshia Dana.”

Anyi “nzambi ya mu dîku; mpingu.”

Anyi “lupingu lua tshiamu tshiengulula.”

Anyi “nzambi ya mu dîku; mpingu.”

Anyi “lupingu lua tshiamu tshiengulula.”

Anyi “nzambi ya mu dîku; mpingu.”

Anyi “lupingu lua tshiamu tshiengulula.”

Anyi “mufidi wa mibelu.”

Anyi “nzambi ya mu dîku; mpingu.”

Anyi “bantu badi ne anyima bululu.”

Anyi “anyima.”

Anyi “anyima.”

Anyi “tshibatabata.”

Anyi “bua kukuatshisha muoyo webe.”

Anyi “enza bua muoyo webe umvue bimpe.”

Anyi “bua kukuatshisha muoyo webe.”

Ku mua.: “ku ntenta webe.”

Anyi pamuapa: “ne ndi ngenza mudimu ku nzubu wa Yehowa.”

Anyi “biakudia bia nyama bisambakaja.”

Anyi “nubanyange ne nubenzele tshidi tshimpe ku mêsu kuenu.”

Anyi “Tekayi mioyo yenu ku bualu ebu.”

Anyi “mu buobumue.”

Anyi pamuapa: “bena buloba.”

Anyi “mu buobumue.”

Anyi “mu buobumue.”

Ku mua.: “wimana.”

Ku mua.: “bakenza dipumbulula dia.”

Ku mua.: “bana ba bakaji.”

Anyi “tshivuaye wela meji ne: ntshiakane.”

    Mikanda ya mu Tshiluba (1982-2024)
    Patuka
    Buela
    • Tshiluba
    • Tumina bakuabu
    • Biudi musue
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malu a kulonda
    • Mikenji ya mua kulama malu masokoka
    • Biudi witaba bua kuenzekabi mu tshiamu
    • JW.ORG
    • Buela
    Tumina bakuabu