Nshapita Wa Dikumi Ne Tshitema
Tungunuka ne kuamba Dîyi dia Nzambi ne dikima
1. (a) Ndumu luimpe kayi luvua bayidi ba Yezu bayisha, kadi ntshinyi tshiakenza bamue bena Yuda? (b) Nnkonko kayi itudi mua kudiela?
KUKADI bidimu pabuipi ne 2 000 katshia bela Yezu Kristo Muana wa Nzambi manyi bua kuluaye Mukalenge wa buloba bujima mu matuku atshilualua. Bakashipa Yezu anu bua disonguelangana divuabu bamusonguele kudi bena bitendelelu bavua nende lukuna, kadi ku ndekelu Yehowa wakamubisha ku lufu. Bantu bavua mua kupeta mpindieu muoyo wa tshiendelele ku butuangaji bua Yezu. Kadi pavua bayidi ba Yezu bamanyisha lumu luimpe elu, bantu bakatuadija kubakengesha. Bakela bamue ba kudibu mu buloko, kubelabu ne mfimbu ne kubakandikabu bua kuakula bualu bua Yezu. (Bienzedi 4:1-3, 17; 5:17, 18, 40) Mpindieu bavua mua kuenza tshinyi? Wewe uvua mua kuenza tshinyi? Uvua mua kutungunuka ne kuyisha ne dikima anyi?
2. (a) Ndumu kayi lulengele lutudi ne bua kumanyisha bantu mu matuku etu aa? (b) Nnganyi udi ne bujitu bua kuyisha lumu luimpe?
2 Mu 1914, Yezu Kristo Mukalenge wa Bukalenge bua Nzambi wakatekibua mu nkuasa wa bukalenge mu diulu bua kukokeshaye ‘munkatshi mua badi nende lukuna.’ (Musambu 110:2) Pashishe, bakela Satana ne ba-demon bende pa buloba. (Buakabuluibua 12:1-5, 7-12) Matuku a nshikidilu wa ndongoluelu wa malu mubi eu akatuadija. Pajika tshikondo etshi, Nzambi neazaze bulongolodi bua Satana bujima. (Danyele 2:44; Matayo 24:21) Bantu bapanduka ku kabutu aku nebikale ne ditekemena dia kuikala ne muoyo wa tshiendelele pa buloba buakudimuka mparadizu. Biwikala udi muitabe lumu luimpe elu, newanyishe bua kulumanyisha bakuabu. (Matayo 24:14) Kadi udi mua kutekemena tshinyi kudi bantu paudi ubayisha lumu elu?
3. (a) Bantu batu benza tshinyi padibu babayisha mukenji wa Bukalenge? (b) Tudi ne bua kuandamuna lukonko kayi?
3 Paudi uyisha lumu luimpe lua Bukalenge, bamue bantu badi mua kuluitaba, kadi ba bungi nebabenge. (Matayo 24:37-39) Bamue badi mua kukuseka anyi kukuluisha. Yezu wakamba ne: buluishi budi mua kuluila kudi balela bebe menemene. (Luka 21:16-19) Budi kabidi mua kujukila muaba uudi wenzela mudimu peshi mu tulasa. Mu amue matunga, mbulamatadi mmukandike midimu ya Bantemu ba Yehowa. Wewe mutuilangane ne ntatu ya nunku, neutungunuke ne kuamba dîyi dia Nzambi ne dikima ne ‘kutantamana mu ditabuja’ anyi?—1 Kolinto 16:13.
Katueyemenyi bukole buetu nkayetu
4. (a) Mbualu bunene kayi butudi ne bua kulonda bua tuetu kuleja ne: tudi basadidi ba Nzambi ba lulamatu? (b) Bua tshinyi bisangilu bia bena Kristo bidi ne mushinga wa bungi?
4 Bualu budi bukengedibua bua tuetu kuikala basadidi ba Yehowa ba lulamatu ndieyemena malu adiye mulongolole bua diakalenga dietu dia mu nyuma. Bumue bua ku malu aa mbisangilu bia tshisumbu. Dîyi dia Nzambi didi ditulomba bua katubilenguludi to. (Ebelu 10:23-25) Bantu badi batungunuke ne kuikala Bantemu ba Yehowa ba lulamatu badi badienzeja muabu muonso bua kuikala kubuela pa tshibidilu mu bisangilu pamue ne bena Kristo nabu. Dimanya dietu dia Bible didi dikola patudi tubuela mu bisangilu ebi. Tudi kabidi tukolesha lumvu luetu lua malelela atudi bamanye bimpe ne tumanya mua kuenza nawu mudimu tshishiki. Tudi tushemeja malanda ne bana betu bena Kristo, tutendelela nabu mu buobumue ne bionso ebi bidi bitukankamija bua kuenza disua dia Nzambi. Nyuma wa Yehowa udi utuleja njila wa kulonda ku diambuluisha dia tshisumbu, ne Yezu udi munkatshi muetu ku diambuluisha dia nyuma eu.—Matayo 18:20; Buakabuluibua 3:6.
5. Padibu bakandika midimu ya Bantemu ba Yehowa, ntshinyi tshitubu benza bua bisangilu?
5 Utuku ubuela pa tshibidilu mu bisangilu bionso ne utumikila malu adibu balongeshamu anyi? Imue misangu, patubu bakandike midimu ya Bantemu ba Yehowa, bitu bikengela kuenzela bisangilu mu tusumbu tukese mu nzubu ya bana betu. Miaba ne dîba bidi mua kushintuluka ne ku misangu bidi mene mua kutukolela bua kubuelamu bualu bimue bisangilu bitu bienzeka butuku. Kadi nansha njiwu mua kumueneka anyi kuikale malu a mushindu kayi adi mua kupumbishangana, bana betu ba lulamatu, balume ne bakaji badi badienzeja muabu muonso bua kubuela mu bisangilu bionso.
6. Mmunyi mutudi tuleja ne: tudi beyemene Yehowa, ne mmushindu kayi udibi mua kutuambuluisha bua kutungunuka ne kuyisha ne dikima?
6 Tudi tufika ku dieyemena Yehowa patudi pa tshibidilu tumusambila ne muoyo mujima, bamanye bimpe ne: tudi dijinga ne diambuluisha dia Nzambi. Ke muutu wenza anyi? Yezu wakasambila misangu ne misangu pavuaye mu mudimu wende panu pa buloba. (Luka 3:21; 6:12, 13; 22:39-44) Butuku bua muladilu wa dituku diakamushipelabu ku mutshi, wakambila bayidi bende ne: “Ikalayi batabale, sambilayi bua kanubuedi mu ditetshibua.” (Mâko 14:38, MMM) Tuetu mua kupetangana ne bantu badi babenga mukenji wa Bukalenge, pamu’apa tudi mua kuteketa mu mikolo. Bantu buobu batuseka anyi batukengesha, muoyo udi mua kutusaka bua kulekela diyisha bua kabayi kutuseka anyi kutukengesha to. Kadi tuetu tusambila ne muoyo mujima tulomba nyuma wa Nzambi bua atuambuluishe tutungunuke ne kuakula ne dikima, katuakupingana tshianyima to.—Luka 11:13; Efeso 6:18-20.
Muyuki wa bantu bakayisha ne dikima
7. (a) Bua tshinyi muyuki udi mu mukanda wa Bienzedi udi ne mushinga wa bungi kutudi? (b) Andamuna nkonko idi ilonda tshikoso etshi, uleje mudi malu aa mua kutuambuluisha.
7 Muyuki udi mu mukanda wa Bienzedi udi ne mushinga wa bungi buetu bonso. Udi uleja muvua bapostolo ne bayidi bakuabu ba kumpala (bantu bavua bantu anu bu tuetu) batshimune malu avua abapumbisha ne baleje ne: bavua Bantemu ba Yehowa ba dikima ne lulamatu. Tukonkononayi tshitupa tshia muyuki eu ku diambuluisha dia nkonko idi ilonda eyi ne mvese idibu bafile. Patudi tuenda tuyikonkonona apa, ela meji bua mushindu udi malu audi ubala aa mua kukuambuluisha.
Bapostolo bavua balonge tulasa tua bungi anyi? Bavua bantu bavua kabayi batshina bualu nansha bumue anyi? (Yone 18:17, 25-27; 20:19; Bienzedi 4:13)
Ntshinyi tshiakambuluisha Petelo bua kuakula ne dikima ku kabadi ka bena Yuda kavua kakosele Muana wa Nzambi tshibawu tshia lufu? (Matayo 10:19, 20; Bienzedi 4:8)
Ntshinyi tshivua bapostolo benza mu mbingu ya kumpala kua kuyabu nabu ku kabadi ka bena Yuda (Sanedren)? (Bienzedi 1:14; 2:1, 42)
Pavua bamfumu batumine bapostolo dîyi bua balekele kuyisha bantu mu dîna dia Yezu, Petelo ne Yone bavua bandamune munyi? (Bienzedi 4:19, 20)
Pakalekelabu bapostolo, bakakeba diambuluisha kudi nganyi kabidi? Bakasambila bua dibakengesha dijike anyi, peshi ntshinyi tshiakalombabu? (Bienzedi 4:24-31)
Mmushindu kayi uvua Yehowa muambuluishe bantu bende pavua baluishi babu bakeba bua kulekesha mudimu wa buambi? (Bienzedi 5:17-20)
Mmushindu kayi uvua bapostolo baleje ne: bavua bamanye tshivuabu babalekele? (Bienzedi 5:21, 41, 42)
Nansha pavua bayidi ba bungi batangalake bua muvuabu babakengesha, ntshinyi tshiakatungunukabu ne dienza (Bienzedi 8:3, 4; 11:19-21)?
8. Mudimu wa bayidi ba kumpala wakapatula bipeta bilenga kayi, ne mmunyi mutudi bafike ku diwenza petu?
8 Mudimu wa diyisha lumu luimpe kawakaya mu mâyi patupu to. Bayidi batue ku 3 000 bakatambula mu Pentekoste wa mu 33 B.B. ‘Bena kuitabuja bakasangishibua kudi Mukalenge, bisumbu bia balume ne bia bakaji, batambe ba diambedi bungi.’ (Bienzedi 2:41; 4:4; 5:14) Mu bule bua matuku, too ne Shaula wa ku Tâso, umue wa ku bakengeshi ba tshikisu ba basadidi ba Nzambi wakalua muena Kristo ne wakatuadija kuyisha bulelela ne dikima. Wakalua kumanyika mu dîna dia mupostolo Paulo. (Galatia 1:22-24) Mudimu uvua mutuadije mu bidimu lukama bia kumpala ki mmuimane to. Mmukoke bantu ba bungi mu matuku a ku nshikidilu aa, ne mmufike miaba yonso pa buloba. Tudi ne diakalenga dia kuenza mudimu eu ne patudi tuwenza, tudi tulonda tshilejilu tshishiya kudi bantemu ba lulamatu bavua bakuate mudimu eu kumpala kuetu.
9. (a) Mmishindu kayi ivua Paulo uyisha? (b) Mmishindu kayi iutu wewe umanyisha bakuabu mukenji wa Bukalenge?
9 Ntshinyi tshiakenza Paulo pakamanyaye bulelela budi butangila Yezu Kristo? ‘Pa dîba adi mene wakabanga kuambila bantu bualu bua Yezu ne: Yeye udi Muana wa Nzambi.’ (Bienzedi 9:20) Wakaleja dianyisha bua bulenga bua Nzambi buvua kabuyi bumuakanyine, ne kujingululaye ne: muntu yonso uvua dijinga ne kumvua lumu luimpe luvuaye mupete alu. Paulo uvua muena Yuda, ne bu muvuabi tshibidilu tshikondo atshi, uvua uya mu nsunagoga bua kuyisha. Uvua kabidi uyisha ku nzubu ne ku nzubu ne welangana meji ne bantu bavua ku tshisalu. Uvua kabidi wanyisha bua kuya mu miaba mipiamipia bua kuyisha lumu luimpe.—Bienzedi 17:17; 20:20; Lomo 15:23, 24.
10. (a) Mmunyi muakaleja Paulo mu mudimu wende wa diyisha ne: nansha muvuaye ne dikima, uvua kabidi ne busunguluji? (b) Mmushindu kayi utudi mua kuleja ngikadilu ivua nayi Paulo patudi tuyisha balela betu, bena mudimu netu peshi balongi netu?
10 Paulo uvua ne dikima, kadi uvua kabidi ne bujinguluji; ke tshitudi petu ne bua kuikala. Pavuaye uyisha bena Yuda, uvua wakula bua malu avua Nzambi mulaye bankambua babu. Kudi bena Greke uvua wakula bua malu avuabu bamanye bimpe. Imue misangu uvua ulonda mushindu wakafikaye yeye nkayende ku dimanya bulelela, eku tshikale diyisha dijima. Wakamba ne: “Ndi ngenza malu onso bualu bua lumu luimpe, bua kulua muluabanyanganyi n’abo.”—1 Kolinto 9:20-23; Bienzedi 22:3-21.
11. (a) Paulo wakenza tshinyi bua kubenga kutuilangana misangu yonso ne baluishi bende? (b) Ntshikondo kayi tshitudi mua kuidikija ne meji tshilejilu tshia Paulo, ne mmushindu kayi? (c) Bukole budi butuambuluisha bua kutungunuka ne kuakula ne dikima budi bufumina penyi?
11 Pavua buluishi bujuka, ne kumueneka ne: bivua bitambe buimpe bua Paulo kuyaye kuyisha miaba mikuabu mu tshikondo bule kampanda, uvua uya bua kuepuka misangu ne misangu bilumbu bia ku bukole bia nunku ne baluishi bende. (Bienzedi 14:5-7; 18:5-7; Lomo 12:18) Kadi kavua umvua bundu bua kuamba lumu luimpe nansha. (Lomo 1:16) Nansha muvuabu bapenda Paulo ne bamukengesha mene kudi baluishi bende, ‘wakakolesha mutshima mu Nzambi wetu’ bua kutungunuka ne kuyisha. Wakamba ne: ‘Mukalenge wakimana nanyi, wakankolesha; bua dîyi dia Nzambi dimanyishibue kuonso bua bualu buanyi.’ (1 Tesalonike 2:2; 2 Timote 4:17) Yezu (Mfumu wa tshisumbu tshia bena Kristo) udi utungunuka ne kufila bukole butudi nabu dijinga bua kuenza mudimu uvuaye mumanyishe ne: uvua ne bua kuenzeka mu tshikondo tshietu etshi.—Mâko 13:10.
12. Ntshinyi tshidi tshijadika ne: bena Kristo badi ne dikima, ne didi difumina ku tshinyi?
12 Tudi ne bua kutungunuka ne kuamba dîyi dia Nzambi ne dikima, anu muakenza Yezu ne bakuabu basadidi ba Nzambi ba lulamatu mu bidimu lukama bia kumpala. Kabiena bisua kumvuija ne: tuikale ne mêyi mabi peshi tukebe bua kuenzeja bantu badi kabayi basue mukenji wa Bukalenge bua kuwitababu ku bukole to. Kadi katuena tuteketa mu mikolo nansha bantu kabayi bitaba mukenji utudi tuenda nawu; buluishi bua bantu kabuena mua kutupuwisha to. Anu bu Yezu, tudi tumanyisha Bukalenge bua Nzambi bu mbulamatadi udi muakanyine bua kukokesha buloba bujima. Tudi tuakula ne dieyemena dionso bualu tudi baleji mpala ba Yehowa, Mukalenge Mutambe Bunene, ne mukenji utudi tumanyisha ki ng’wetu to, ng’wende yeye. Dinanga ditudi banange Yehowa ke didi ne bua kutamba kutusaka bua kumutumbisha.—Filipoi 1:27, 28; 1 Tesalonike 2:13.
Diambulula
• Bua tshinyi bidi ne mushinga bua kumanyisha bantu bonso batudi mua kupeta mukenji wa Bukalenge, kadi tudi mua kutekemena tshinyi?
• Mmunyi mutudi mua kuleja ne: katuena tueyemena bukole buetu nkayetu bua kusadila Yehowa?
• Mmalu kayi a mushinga atudi tulongela mu mukanda wa Bienzedi?
[Bimfuanyi mu dibeji 173]
Anu bu kale, lelu basadidi ba Yehowa badi bamba dîyi dia Nzambi ne dikima