Bukalenge bua Nzambi—Udi ujingulula tshidibu anyi?
‘Bua eu uvua mumiamina pa buloba buimpe udi umvua dîyi dia Nzambi, udi udijingulula.’—MATAYO 13:23.
1. Ng’amue mitabuja kayi adi matangalake pa ‘bukalenge bua mu mawulu’?
UDI ‘mujingulule’ tshidi Bukalenge bua Nzambi anyi? Mmuenenu ya ‘bukalenge bua mu mawulu’ mmishilangane bikole mu bule bua siekele. Ditabuja ditangalake lelu’eu munkatshi mua bamue bena ekleziya ndia se: Bukalenge ntshintu kampanda tshidi Nzambi uteka munda mua mutshima wa muntu dîba dia dikudimuna mutshima. Bakuabu badi babuangata bu muaba udi bantu bimpe baya kunyima kua lufu bua kulabula masanka a kashidi. Eku bakuabu badi bamba se: Nzambi mmupe bantu bukokeshi bua kuvuija Bukalenge pa buloba ku ditumika diabu bua kubueja malongesha ne bienzedi bia Buena-nkristo mu malu a nsangilu wa bantu ne a mbulamatadi.
2. Mmunyi mudi Bible umvuija Bukalenge bua Nzambi, ne ntshinyi tshiakumbajabu?
2 Pabi, Bible udi uleja patoke ne: Bukalenge bua Nzambi ki ndongoluelu kampanda pa buloba. Ki nnsombelu kampanda wa mutshima anyi divuija badi mu nsangilu wa bantu bena nkristo. Bushuwa, dijingulula dijalame dia tshidi Bukalenge ebu didi difikisha ku mashintuluka manene mu nsombelu ya aba badi benza midimu ya ditabuja kudibu. Kadi Bukalenge ebu budi buobu buine mbulamatadi wa mu mawulu muteka udi ukumbaja disua dia Nzambi, pa kumbusha buenzeji bua mpekatu ne lufu ne kupingajilula nsombelu miakane pa buloba. Bukalenge ebu mbumane kuangata bumfumu mu mawulu, ne mu katupa kîpi emu ‘nebutshibule makalenge [a bantu] aa wonso bitupa bitupa, nebuabutule, ne buobu nebujalame tshiendelele.’—Danyele 2:44; Buakabuluibua 11:15; 12:10.
3. Pakatuadija Yezu mudimu wende, nnjila kayi wakunzuludibua bua bantu?
3 Muena malu a kale H. G. Wells wakafunda ne: “Dilongesha edi dia Bukalenge bua mu Diulu, dìvuà dilongesha dia nshindamenu dia Yezu, ne dìdì ne muaba mukese mu mitabuja a Buena-nkristo, didi bushuwa dimue dia ku malongesha akatamba kubueja katshia ne katshia dishintuluka adi ajudija ne ashintulula lungenyi lua bantu.” Biangatshile ku ntuadijilu, tshiena-bualu tshia mudimu wa Yezu tshivua: “Nyingalalayi, nuenu bantu, bualu bukalenge bua mu mawulu bukadi pabuipi.” (Matayo 4:17, NW) Uvua pa buloba bu Mukalenge muela manyi, ne disanka wa ba masanka: njila uvua mpindieu wenda unzuludibua bua bantu kabababididi anu mabenesha a Bukalenge abu kadi kabidi bua bikale bakokeshi ne bakuidi pamue ne Yezu mu Bukalenge abu!—Luka 22:28-30; Buakabuluibua 1:6; 5:10.
4. Mu siekele wa kumpala, mmunyi muakandamuna misumba ya bantu ku “lumu luimpe lua buk[a]lenge,” ne biakafikisha ku dilumbuluisha kayi?
4 Pavua misumba iteleja ‘lumu luimpe lua bukalenge’ lua disanka, anu bakese ke bavua bitabuja. Mu bualabale kampanda bivua nanku bualu balombodi bena malu a Nzambi bavua ‘binjidila bantu tshiibi tshia bukalenge bua mu mawulu.’ Bavua ‘banyenga luvungula lua ku [dimanya, NW]’ ku malongesha abu a dishima. Bu muakabenga bantu bavule Yezu bu Masiya ne Mukalenge muela manyi wa Bukalenge bua Nzambi, Yezu wakabambila ne: ‘Nebanunyenge bukalenge bua Nzambi, nebabupe tshisamba tshidi tshikuama mamuma abu.’—Matayo 4:23; 21:43; 23:13; Luka 11:52.
5. Mmunyi muvua bavule ba ku aba bakateleja mifuanu ya Yezu baleje ne: kabavua bateleje ne bujinguludi?
5 Tshikondo kampanda pavuaye ulongesha musumba mualabale, Yezu, bilondeshile tshilele tshiende, wakatumika ne mulongolongo wa mifuanu bua kuteta musumba ne kusunguluja aba bavua basue kumanya anu pa mutu pa mutu bikese pa Bukalenge. Mufuanu wa kumpala uvua utangila mumiaminyi wakamiamina mamiinu mu mishindu inayi ya buloba. Mishindu isatu ya kumpala kayivua miakanyine bua didiunda dia bikunyibua, kadi wa ndekelu uvua “buloba buimpe” buakakuama mamuma mimpe. Mufuanu eu muîpi wakajika ne mubelu eu: ‘Udi ne matshi umvue.’ (Matayo 13:1-9) Bavule ba ku bavuaku bakateleja, kadi ‘kabakumvua.’ Kabavua ne disakibua, ne disankidila dilelela bua kumanya mushindu uvua mamiinu mamiamina mu nsombelu kabukabu mafuane Bukalenge bua mu mawulu. Bakapingana ku mabu ku nsombelu yabu ya dituku dionso, pamu’apa bela meji ne: mifuanu ya Yezu ivua anu mianu mimpe patupu pa biena-bualu bia malu a tshitembu. Mbujinguludi bua malu buondoke ne mmasanka a mpatshi ne ndiakalenga kayipu biakapangilabu kupeta bualu mitshima yabu kayivua midiakaje bua kuandamuna bilenga!
6. Bua tshinyi lungenyi lua kumanya “malu a bukalenge bua mu mawulu adi masokoka” luvua lupeshibue anu bayidi ba Yezu?
6 Yezu wakambila bayidi bende ne: ‘Bakanupa lungenyi lua kumanya malu a bukalenge bua mu mawulu adi masokoka; kadi kabakabapalu.’ Pa kutela Yeshaya, wakasakidila ne: “‘Mitshima ya bantu aba yakalua [ikena disankidila, NW], badi mpudi matshi, bakabuikila mêsu abu; nunku kabamonyi ne mêsu abu, kabumvu ne matshi abu, [kabajinguludi, NW] mu mitshima yabu, kabakudimunyi mitshima yabu bua meme mbondape.’ Kadi mêsu enu adi ne disanka, bualu adi amona; matshi enu adi ne disanka kabidi, bualu adi umvua.”—Matayo 13:10-16; Mâko 4:11-13.
“Dijingulula dia tshidi” Bukalenge
7. Bua tshinyi bidi bia mushinga bua ‘kujingulula’ tshidi Bukalenge?
7 Yezu wakatua munu wende pa bualu ebu. Buvua butangila ‘dijingulula’ dia mukenji wa Bukalenge. Pa nkayende wakambila bayidi bende ne: ‘Nunku umvuayi bualu bua lusumuinu lua mumiaminyi. Pumvua muntu dîyi dia bukalenge bua mu mawulu kayi mudijingulule, pashishe mubi ulua, udi unyenga bualu buakamiaminabu mu mutshima wende.’ Wakatungunuka ne kumvuija ne: mishindu inayi eyi ya buloba ivua ileja nsombelu kabukabu ya mutshima mudi ‘dîyi dia bukalenge’ ne bua kukunyibua.—Matayo 13:18-23; Luka 8:9-15.
8. Ntshinyi tshiakapumbisha “mamiinu” mamiamina mu mishindu isatu ya buloba ya kumpala bua kukuama mamuma?
8 Mu bilejilu bionso ebi “mamiinu” avua mimpe, kadi mamuma avua ne bua kulonda mùdì buloba. Buloba bua mutshima né buvua bufuane njila mupate, muule tente, mukolesha kudi midimu ikena ya mu nyuma, bivua bipepele bua eu uvua umvua mukenji wa Bukalenge kudibingisha nkayende, pa kuamba ne: kakuvua dîba bua Bukalenge. Bivua bipepele bua mamiinu aa malengulula kubakudibuawu kumpala kua kuelawu miji. Kadi netuambe tshinyi né mamiinu avua makuna mu mutshima mufuane buloba bua mabue? Mamiinu avua mua kutoloka, kadi avua mua kuikala ne lutatu bua kutuma miji yawu muinshi mu buondoke kampanda bua dididiisha ne dishimata. Kuikala musadidi muena butumike wa Nzambi, nangananga mu luya lua dikengeshibua, kuvua mua kukebesha lutatu lunenanenayi, ne muntu eu uvua mua kulenduka. Ne kabidi, né buloba bua mutshima buvua buule tente ne tunyinganyinga tufuane mêba anyi ne dijinga dia mabanji, tshikunyibua tshitekete etshi tshia Bukalenge tshivua mua kukutakajibua. Mu nsombelu eyi isatu ya tshilejilu mu muoyo, mamuma a Bukalenge kaavua mua kukuama.
9. Bua tshinyi mamiinu mamiamina mu buloba buimpe akakumbana bua kukuama mamuma mimpe?
9 Kadi, netuambe tshinyi bua mamiinu a Bukalenge mamiamina mu buloba buimpe? Yezu udi wandamuna se: ‘Bua eu uvua mumiamina pa buloba buimpe udi umvua dîyi dia Nzambi, udi udijingulula; yeye mene udi uvudija mamiinu; manga adi avulangana lukama lukama, manga makumi asambombo asambombo , manga makumi asatu asatu.’ (Matayo 13:23) Mu ‘dijingulula’ dia tshidi Bukalenge, bavua mua kukuama mamuma mimpe bilondeshile nsombelu yabu ya muntu pa nkayende.
Bujitu budi bulua pamue ne dijingulula
10. (a) Mmunyi muakaleja Yezu ne: ‘dijingulula’ dia tshidi Bukalenge didi dituala mabenesha ne majitu? (b) Bukenji bua kudi Yezu bua kuya ne kuvuija bayidi buvua butangila anu bayidi ba mu siekele wa kumpala anyi?
10 Panyima pa kufila mifuanu isambombo ya pa mutu bua kumvuija ngikadilu kabukabu ya Bukalenge, Yezu wakakonka bayidi bende ne: ‘Nudi bajingulule malu â onso, anyi?’ Pakandamunabu ne: “E,” wakamba ne: ‘[Mulongeshi yonso wa patoke wakalongeshabu bua bukalenge bua mu mawulu udi bu muena nzubu udi upatula bintu bipiabipia ne bikulukulu mu tshibutshilu tshiende.’ Malongesha ne dikela bipetesha kudi Yezu bivua biibaka bayidi bende bua kuluabu bena nkristo bapie bavua mua kupatula mu ‘tshibutshilu’ tshiabu biakudia bivule bia mu nyuma bikena ndekelu. Bivule bia kudibi bivua bitangila Bukalenge bua Nzambi. Yezu wakumvuija patoke ne: ‘dijingulula’ dia tshidi Bukalenge divua dituala ki ng’anu mabenesha kadi kabidi ne bujitu. Wakatuma dîyi ne: “Nunku, ndayi ne nuvuije bantu ba mu matunga wonso bayidi, . . . nubalongeshe mua kutumikila malu wonso andi munutumine dîyi. Monayi, ndi nenu matuku wonso too ne ku nkomenu wa ndongoluelu eu wa malu.”—Matayo 13:51, 52; 28:19, 20, NW.
11. Pakalua 1914, mmalu kayi masuikakaja ku Bukalenge akenzeka?
11 Anu bu muvuabi bilaya, Yezu mmutungunuke ne kuikala ne bayidi bende balelela mu bule bua siekele too ne ku lelu’eu. Mu matuku aa a ku nshikidilu, mmubapeteshe ku kakese ku kakese dijingulula dia malu, ne mmubuomekele kabidi bujitu bua ditumika ne nkenke ya butoke ya bulelela idi yenda ivula. (Luka 19:11-15, 26) Mu 1914, malu a Bukalenge akatuadija kudisokolola ne lukasa ne mu mushindu udi utua ku muoyo. Mu tshidimu atshi, ki ng’anu “diledibua” dia Bukalenge buindila munkatshi mua tshikondo tshile diakenzeka kadi “nkomenu wa ndongoluelu eu wa malu” wakatuadija. (Buakabuluibua 11:15; 12:5, 10; Danyele 7:13, 14, 27) Bena nkristo balelela, pa kusunguluja diumvuija dia malu aa mapiamapia, mbalombole kampanye katambe bunene ka dimanyisha Bukalenge ne dilongesha mu bule bua muyuki wa bantu. Yezu wakadianjila kubimanyisha, pa kuamba ne: “Lumu luimpe elu lua bukalenge nelumanyishibue pa buloba bujima budi bantu bâse, neluikale tshimanyinu bua matunga wonso; apu, ke nshikidilu kushishaye kulua.”—Matayo 24:14, NW.
12. (a) Ntshipeta kayi tshidi bumanyishi bua Bukalenge bua buena-lelu bupatule? (b) Mu bulongolodi ebu buedi bua mpata, njiwu kayi idiku bua bena nkristo?
12 Bumanyishi ebu bualabale bua Bukalenge mbufikile matunga mapite pa 230. Eku, bayidi balelela bapite pa miliyo itanu badi benda badifila mu mudimu eu, ne bakuabu batshidi benda basangishibua. Kadi bituafuanyikija bungi bua bayidi ne basombi miliyare 5,6 ba pa buloba, mbimueneke patoke ne: anu bu mu matuku a Yezu, musumba mualabale wa bukua-bantu kawena ‘ujingulula’ tshidi Bukalenge. Bavule, anu bu muvuabi bimana kulaya, badi basendeka ne bamba ne: “Dilaya dia difika diende didi penyi?” (2 Petro 3:3, 4, Mukenji Mulenga) Njiwu idiku bua tuetu bena nkristo idi ya se: mmuenenu wabu wa diditambisha, wa diela mpata, wa dipatshila bintu bia ku mubidi udi mua kuikala ne buenzeji ku kakese ku kakese pa mushindu utudi tuangata masanka etu a midimu ya Bukalenge. Bu mutudi banyungulukibue kudi bena mu bulongolodi ebu, mbipepele bua tuetu kutuadija kusungula imue mmuenenu ne bienzedi biabu. Mmushindu kayipu udibi bia mushinga bua tuetu ‘kujingulula’ tshidi Bukalenge bua Nzambi ne kulamata bikole kudibu!
Didikonkonona tuetu bine pa bidi bitangila Bukalenge
13. Pa bidi bitangila bukenji bua diyisha lumu luimpe lua Bukalenge, mmunyi mutudi mua kupima né tudi tutungunuka ne ‘kumvua’ ne busunguluji?
13 Yezu wakamba bua tshikondo tshia dinowa tshitudi etshi ne: “Muana wa muntu neatume banjelu bende, ne nebangule bua kumbusha mu bukalenge bintu bionso bidi bilenduisha ne aba badi ne bienzedi bia bantu bapetudi ba mikenji. . . . Mu tshine tshikondo atshi, bakane nebakenke ne bukenke bua dîba, mu bukalenge bua Tatuabu. Eu udi ne matshi ateleje!” (Matayo 13:41, 43, NW) Utshidi utungunuka ne ‘kumvua’ ne didiakaja dia butumike dîyi-dituma bua kuyisha Bukalenge ne kuvuija bantu bayidi anyi? Vuluka ne: ‘Eu uvua mumiamina pa buloba buimpe’ ‘wakumvua dîyi ne kudijingulula’ ne kukuama mamuma mimpe.—Matayo 13:23.
14. Padi dishidimuna difidibua, mmunyi mutudi tuleja ne: tudi ‘tujingulula’ tshidi mubelu mufila?
14 Patudi tuenza dilonga dia muntu pa nkayende ne tubuela mu bisangilu bia bena nkristo, tudi ne bua ‘kuinyika mitshima yetu ku busunguluji.’ (Nsumuinu 2:1-4, NW) Padi mibelu ifidibua bua ngikadilu, mvuadilu, mijiki, ne dijikija dia lutetuku, tudi ne bua kuyishiila mpunga bua kupuekayi mu mitshima yetu ne kutusaka ku dienza mashintuluka kayi wonso adi akengedibua. Kudibingishi nansha kakese, kudiengeleki, anyi mu ngakuilu mukuabu kupangi kuandamuna bilenga. Bikala Bukalenge tshintu tshilelela mu nsombelu yetu, netuikale ne nsombelu udi mu diumvuangana ne mêyi-makulu abu ne netubumanyishe ne mitalu yonso kudi bakuabu. Yezu wakamba ne: ‘Bantu batu bambikila ne, Mukalenge, Mukalenge, kabena babuela bonso mu bukalenge bua mu mawulu, anu eu utu wenza bu mudi Tatu wanyi udi mu mawulu musue.’—Matayo 7:21-23.
15. Bua tshinyi bidi bia mushinga bua ‘kukeba diambedi bukalenge ne buakane bua Nzambi’?
15 Dinyikibua dia bumuntu didi dia kuikala ne tunyinganyinga bua biakudia, bivualu, ne nzubu bidi bikengedibua, kadi Yezu wakamba ne: ‘Kadi diambedi kebayi bukalenge buende ne buakane buende [bua Nzambi], nunku nebanupe bintu [bikuabu, NW] ebi bionso.’ (Matayo 6:33, 34) Mu didifundila bipatshila, teka Bukalenge pa muaba wa kumpala mu nsombelu webe. Lama nsombelu webe mupepele, pa kuikala ne disankishibua bua bintu bidi bikengedibua. Nkubula lungenyi pa kuuja nsombelu yetu ne midimu ne bintu bikena bikengedibua, pamu’apa tudibingisha ne: kuenza nunku nkuanyishibue, bualu bintu ebi biobi bine ki mbibi nansha. Nansha mudibi mua kuikala bilelela, mbuenzeji kayi buikala nabu bintu bikena bikengedibua ebi pa programe wetu wa dilonga dia muntu pa nkayende, dibuela mu bisangilu bia bena nkristo, ne didifila mu mudimu wa buambi? Yezu wakamba ne: Bukalenge mbufuane ngenda-mushinga wakasokolola ‘dibue dia mushinga mutambe bukole, wakaya, wakapana bintu biende bionso, wakadisumba.’ (Matayo 13:45, 46) Ke mutudi ne bua kuandamuna pa bidi bitangila Bukalenge bua Nzambi. Tudi ne bua kuidikija Paulo, ki n’Demas, wakalekela mudimu “bualu uvua munange ndongoluelu eu wa malu.”—2 Timote 4:10, 18, NW; Matayo 19:23, 24; Filipoi 3:7, 8, 13, 14; 1 Timote 6:9, 10, 17-19.
“Bantu bapange buakane kabakupiana bukalenge bua Nzambi”
16. Mmunyi muatuambuluisha ‘dijingulula’ dia tshidi Bukalenge bua Nzambi bua kuepuka nsombelu mubi?
16 Pavua tshisumbu tshia bena Kolinto tshilekelela buenzavi, Paulo ne mutshima mujima wakamba ne: “Mmunyi! Kanuena bamanye ne: bantu bapange buakane kabakupiana bukalenge bua Nzambi anyi? Kabanupambudi. Bena tshiendenda, anyi batendeledi ba mpingu, anyi bena masandi, anyi balume badi benza tshidi katshiyi tshilele tshia bantu, anyi balume badi balala ne balume nabo, nansha bîvi, anyi bena lukuka, bakuatshiki ba maluvu, nansha bapendianganyi anyi banyenganganyi ba bintu, kabakupiana bukalenge bua Nzambi.” (1 Kolinto 6:9, 10, NW) ‘Bituajingulula’ tshidi Bukalenge bua Nzambi, katuakudidinga tuetu bine pa kuela meji ne: Yehowa nealekelele umue mushindu wa buenzavi padiye utumona ne bivule bia kuenza mu mudimu wa Buena-nkristo. Dipanga bukezuke kadiena nansha ne bua kutedibua munkatshi muetu nansha. (Efeso 5:3-5) Udi usunguluja ne: imue ya ku ngelelu ya meji ne bimue bia ku bienzedi bia bulongolodi ebu mbituadije kubuela mu musokoko mu nsombelu webe anyi? Ubiumbushe diakamue mu nsombelu webe! Ki mbimpe bua kujimija Bukalenge ebu bualu mbupite kule bintu bia mushindu’eu mushinga.—Mâko 9:47.
17. Mmu mishindu kayi muikala dianyisha bua Bukalenge bua Nzambi mua kulubuluja budipuekeshi ne kumbusha bikebeshi bia dilenduisha bakuabu?
17 Bayidi ba Yezu bakebeja ne: ‘Mu bukalenge bua mu mawulu udi mutambe bakuabu nganyi?’ Yezu wakandamuna pa kuteka muana mukese munkatshi muabu ne pa kuamba ne: ‘Bulelela, ndi nuambila ne, binuikala kanuyi nukudimuna mitshima yenu, binuikala kanuyi nulua bu bana bakese, kanuena nubuela mu bukalenge bua mu mawulu bulelela. Wadipuekesha bu muana eu mukese, yeye udi mutambe bakuabu mu bukalenge bua mu mawulu.’ (Matayo 18:1-6) Baditambishi, bena malu makole, bapungakanyi, ne bapetudi ba mikenji kabakuikala mu Bukalenge bua Nzambi, kabakuikala nansha bakokedi ba Bukalenge ebu to. Dinanga diebe bua bana betu, budipuekeshi buebe, ditshina diebe dia buena-Nzambi, bidi bikusaka bua kuepuka dilenduisha bakuabu ku ngikadilu webe anyi? Peshi udi ufiatutukila pa “manême” ebe kuyi uditatshisha mudi mmuenenu eu ne ngikadilu mua kuikala ne buenzeji kudi bakuabu anyi?—Lomo 14:13, 17.
18. Ntshinyi tshienzekela bukua-bantu butumikidi padi Bukalenge bua Nzambi buenza bua disua Diende dikumbane “pa buloba bu mudidi dienzeka mu diulu”?
18 Tatuetu wa mu mawulu, Yehowa, neandamune mu katupa kîpi emu mu mushindu wa tshishiki ku disambila edi dienza ne disuminyina: “Bukalenge buebe bulue! Disua diebe dienzeke pa buloba bu mudidi dienzeka mu diulu.” Mu katupa kîpi emu Mukalenge údí ukokesha, Yezu Kristo, nealue mu ngumvuilu wa disomba mu nkuasa wende wa bumfumu bua dilumbuluisha, bua kutapulula “mikoko” ne “mbuji.” Mu tshikondo atshi tshijadika, “mukalenge neambile aba bikala ku dia balume diende ne: ‘Vuayi, nuenu bakabeneshibua kudi Tatu wanyi, nupiane bukalenge buvua bunulongoluela katshia ku ntuadijilu wa bukua-bantu.’” Mbuji “neyiye mu diumbushibua dia kashidi, kadi bakane mu muoyo wa kashidi.” (Matayo 6:10; 25:31-34, 46 NW) “Dikenga dinene” nediumbushe ndongoluelu eu wa kale ne buonso badi babenga ‘kujingulula’ tshidi Bukalenge. Kadi miliyo ya bapanduki ba ku “dikenga dinene” ne miliyare ya bantu babiishibua ku lufu nebapiane mabenesha a Bukalenge kâyi ndekelu mu Mparadizu muasulula pa buloba. (Buakabuluibua 7:14) Bukalenge mmbulamatadi wa buloba mupiamupia, udi ukokesha kumbukila mu mawulu. Nebukumbaje tshishiki dilongolola dia Nzambi bua buloba ne bukua-bantu, bionso abi bua disantuishibua dia dîna diende ditambe wonso bunsantu. Abu ki mbumpianyi budi buakanyine kutumikila, kudipua muoyo bualu buabu, ne kuindila anyi? Ke tshidi ‘dijingulula’ dia tshidi Bukalenge ne bua kumvuija buetu!
Mmunyi muwandamuna?
◻ Bukalenge bua Nzambi ntshinyi?
◻ Bua tshinyi bavule ba ku bateleji ba Yezu ‘kabakajingulula’ tshidi Bukalenge?
◻ Mmunyi mudi ‘dijingulula’ dia tshidi Bukalenge dituala mabenesha ne bujitu?
◻ Pa bidi bitangila buambi, ntshinyi tshidi tshileja bituikala ‘bajingulule’ tshidi Bukalenge?
◻ Mmunyi mutudi tuleja ku ngikadilu wetu se: tudi ‘bajingulule’ tshidi mubelu mufila?
[Bimfuanyi mu dibeji 17]
Bayidi ba Yezu ‘bakajingulula’ tshidi Bukalenge ne kukuama mamuma mimpe