Udi widikija Nzambi wetu ukena kansungasunga anyi?
DIPANGA kansungasunga—mpenyi padidi mua kusanganyibua? Kudi Umue ukena kansungasunga muende muonso, kayi ne ngenyi midianjila kufumba, disungulula muntu ne ditapululangana. N’Yehowa Nzambi, Mufuki wa bukua-bantu. Kadi, pa bidi bitangila bantu, Charles Lamb, mufundi muena Angleterre wa mu siekele wa 19 wakafunda mu bululame buonso ne: “Mu miaku mipepele, ndi dibuki dia ngenyi midianjila kufumba—dienza ne bianyisha ne bikena bianyisha.”
Padibi bitangila dipanga kansungasunga, malanda a bantu mmatambe kuikala a nankunanku. Kukadi siekele ya bungi muena meji Mukalenge Solomo wa mu Izalele wakamona se: ‘muntu mmukokeshe muntu bua dikenga diende.’ (Muambi 8:9, NW) Dikinangana dia bisa, mvita ya bena ditunga, ne nkuna mu mêku bidi anu bienda bivulangana. Pa nanku, mbiakanyine bua kuitaba ne: bantu badi mua kuasa buobu nkayabu nsangilu ukena kansungasunga anyi?
Bidi bikengela madikolela menza ne meji onso bua kukokesha mmuenenu yetu ne kudipikula tuetu bine ku ngenyi midianjila kufumba itshidi amu miase miji. (Efeso 4:22-24) Katuyi bamanye tudi mua kuinyikibua ku dikala ne mmuenenu bilondeshile muaba utudi bakolele ne balongele ne ivua miase miji mu nsombelu wa dîku, tshisa, ne ditunga kutudi bafumine. Misangu mivule minyikibua aa àdì amueneka bu a lutulu atu mele miji ne atu akolesha mmuenenu idi ifikisha ku dikala ne kansungasunga. Mumanyi wa malu a mikenji ne mufundi wa mikanda wa bena Ecosse, Lord Francis Jeffrey wakitaba mene se: “Kakuena tshintu nansha tshimue tshidi, pa kutshitangila, mua kushiya muntu musangu mule kayi mutshimanye, bu mudi bualabale ne bukole bua ngenyi yende midianjila kufumba.”
Lenaa mmuntu umue udi witaba ne: bidi bikengela kuenza madikolela ne meji onso bua kuluisha dinyikibua ku dikala ne kansungasunga. Kupuwisha nyanji ya ngenyi midianjila kufumba munda mua muntu, ke mudiye wamba, “kudi kulomba madikolela a bungi bualu nkoleshilu wa ku buana udi ne buenzeji bupite bukole.” Lena udi kabidi witaba ne: bidi bikengela mavuluija misangu yonso.
Malu a kale a Yehowa a dipanga kansungasunga
Yehowa udi tshilejilu tshipuangane tshia dipanga kansungasunga. Biangatshile ku mabeji a ntuadijilu a Bible, tudi tubala muakalejaye dipanga kansungasunga diende mu malanda ende ne bantu. Tudi mua kulongela bia bungi ku bilejilu ebi ne mavuluija bia tshitembu.
Yehowa wakaleja dipanga kansungasunga mu diakaja mianda mu mushindu wa se: Petelo mupostolo muena Yuda amanyishe lumu luimpe kudi Korneliyo ne Bampangano bakuabu mu 36 K.B.B. Tshikondo atshi, Petelo wakamba ne: ‘Nzambi kêna ne kansungunsungu, kadi yeye udi witabuja wa mu tshisamba tshionso udi umutshina, udi wenza malu makane.’—Bienzedi 10:34, 35.
Mu malanda ende onso ne dîku dia bukua-bantu, Yehowa mmuleje mu mushindu mutungunuja dipanga kansungasunga diende. Kristo Yezu wakamba bua Tatuende ne: ‘Yeye utu wabandishila bantu babi ne bantu bimpe dîba, yeye kabidi utu watumina bantu bakane ne bantu babi mvula.’ (Matayo 5:45) Pashishe mu ditumbisha bikole Yehowa bu Nzambi ukena kansungasunga, Petelo wakajadika ne: “Udi n’enu lutulu, kena musue umue wenu ajimine, kadi udi musue bonso balue kukudimuna mitshima yabo.”—2 Petelo 3:9.
Mu tshikondo tshia Nowa, pavua ‘mibi ya bantu idiundadiunda munkatshi mua ba pa buloba, ne meji avuabu bela mu mitshima yabu mikale mabi matuku onso,’ Yehowa wakangata dipangadika dia kubutula bulongolodi abu bua bantu. (Genese 6:5-7, 11, 12) Kadi, ku dîyi-dituma dia Nzambi ne ku mêsu kua bena tshikondo tshiende, Nowa wakenza buâtu. Pavuaye wibaka buâtu ne bana bende, Nowa uvua kabidi “mumanyishi wa buakane.” (2 Petelo 2:5, NW) Nansha muvuaye mumanye dinyikibua dibi dia mutshima dia tshipungu atshi, Yehowa wakabatumina kakuyi kansungasunga mukenji mumvuike. Wakalenga bieledi biabu bia lungenyi ne mitshima yabu pa kuenza bua Nowa enze [buâtu] ne ayishe. Bavua ne dîba dionso dia kuandamuna bimpe, kadi pamutu pa nanku “kabakateleja too ne pakalua mvula wa kabutu kubabutula bonso.”—Matayo 24:39, NW.
Ntshilejilu kayipu tshia tshitembu tshia dipanga kansungasunga dia Yehowa! Mu matuku a njiwu aa a ku nshikidilu, tshilejilu etshi tshidi tshisaka basadidi ba Nzambi bua kumanyisha lumu luimpe lua Bukalenge ne dipanga kansungasunga dia muomumue. Kabidi, kabena badikanda bua kumanyisha dituku dia disombuela dia Yehowa. Kumpala kua bantu bonso patoke, badi bafila mukenji wa Yehowa kakuyi kansungasunga bua muntu yonso umvue.—Yeshaya 61:1, 2.
Malaya a Yehowa kudi bankambua Abrahama, Izaka, ne Yakoba akajadika ne: yeye udi Nzambi ukena kansungasunga. Ku mulongo wabu mulondangane wa mêku musunguluke ke kuvua ne bua kuluila Musungula uvua ‘matunga onso a pa buloba ne bua kudibeneshila bushuwa’ ku butuangaji buende. (Genese 22:18, NW; 26:4; 28:14) Yezu Kristo ke uvua Musungula au. Ku diambuluisha dia lufu ne dibiishibua bia Yezu, Yehowa wakapetesha njila wa lupandu bua bukua-bantu buena ditumikila. Eyowa, bipeta bilenga bia mulambu wa tshia-bupikudi wa Kristo mbilongoluela bonso kakuyi kansungasunga.
Mu tshikondo tshia Mozese, dipanga kansungasunga dia Yehowa diakadileja nkayadi mu mushindu ùdì utamba kusankisha mu diumvuangana ne bana bakaji ba Selofehada. Bakaji aba batanu bakimana mukolo mule ne muîpi pa muanda uvua utangila bumpianyi bua tatuabu mu Buloba Bulaya. Biakenzeka nanku bualu bivua tshilele mu Izalele bua bumpianyi bua buloba bupitshile kudi bana ba balume ba muntu. Kadi, Selofehada wakafua kayi mushiye muana wa balume bua kupetaye bumpianyi. Pa nanku bana bakaji batanu ba Selofehada bakatuala dilomba diabu bua kubenzelabu malu kakuyi kansungasunga kumpala kua Mozese, bamba ne: “Dîna dia tatu nedijimine mu tshiota tshiende bua padiye kayi mulele muana wa balume anyi? Utupeshe tshietu tshitupa tshia buloba mushindu umue ne bana babo ne tatu wetu.” Yehowa wakateleja midiabakenu yabu e kuambilaye Mozese ne: “Padi muntu mulume ufua kayi mulele muana wa balume, nufile bumpianyi buende kudi muanende wa bakaji.”—Dibadika 27:1-11, MMM.
Ntshilejilu kayipu tshia dipanga kansungasunga tshia dinanga! Bua kujadika se: bumpianyi bua tshisamba kabusambuluki ku tshisamba tshikuabu pavua bana bakaji ne bua kusedibua, bavua balombibue bua kusedibua anu mu “tshiota tshia tshisamba tshia bankambua babo.”—Dibadika 36:5-12, MMM.
Bukuabu busunguluji buondoke mu dipanga kansungasunga dia Yehowa mbumueneke mu matuku a mulumbuluishi ne muprofete Samuele. Yehowa wakamupa bukenji bua kuela mukalenge mupiamupia manyi mu tshisamba tshia Yuda mu dîku dia Yese muena Beteleme. Kadi Yese uvua ne bana balume muanda-mukulu. Nnganyi uvua ne bua kuedibua manyi bu mukalenge? Samuele uvua mukemeshibue kudi ngibakilu wa mubidi wa Eliaba. Kadi, Yehowa kêna bualu ne tshimuenekelu tshia mubidi. Wakambila Samuele ne: ‘Kutangidi mpala wende, anyi bule buende . . . Yehowa kêna utangila bu mudi bantu batangila, bualu bua bantu badi batangila anu mubidi; kadi Yehowa yeye udi umona tshidi mu mutshima.’ Davidi, mutambe bukese wa ku bana balume ba Yese, wakasungudibua.—1 Samuele 16:1, 6-13, NW.
Dilongela ku dipanga kansungasunga dia Yehowa
Bakulu bena nkristo badi ne bua kuidikija Yehowa mu ditangila ngikadilu milenga ya mu nyuma ya muena kuitabuja nabu. Mbitekete bua kutuila muntu mushinga bilondeshile mêyi-makulu etu, tulekela nyanji yetu nkayetu ibuitshidija lungenyi luetu. Anu muakamba mukulu kampanda, “Ndi ngenza madikolela bua kuikalangana ne bakuabu mu mushindu udi ulengelela Nzambi, kabiyi ku ngenyi yanyi midianjila kufuka.” Mmunyipu mudibi bilenga bua basadidi bonso ba Yehowa kutumikabu ne Dîyi diende bu dîyi-dikulu diabu!
Bilejilu bia mu Bible bìdì kuulu ebi bidi bituambuluisha bua kukandamena nyanji ikena ijika lukasa ya ngenyi midianjila kufumba ya tshisa peshi ya buena-ditunga. Pa kuidikija dipanga kansungasunga dia Yehowa, tudi tukuba tshisumbu tshia bena nkristo ku ngenyi midianjila kufumba, ku ditapululangana, ne ku disungulula bamue.
Mupostolo Petelo wakajingulula ne: ‘Nzambi kêna ne kansungasunga.’ (Bienzedi 10:34) Disungulula bamue mbuluishi kudi dipanga kansungasunga ne didi dishipa mêyi-maludiki a dinanga ne buobumue. Yezu wakabikila bapele, ne bena butekete, ne bapuekele, ne wakabapepejila bujitu buabu. (Matayo 11:28-30) Uvua muditapulule mu mushindu mutambe kumueneka kudi bamfumu ba tshitendelelu tshia bena Yuda, bavua bakokesha bantu, pa kubambika bujitu ne mushiki munême wa mikenji. (Luka 11:45, 46) Dienza nunku ne disungulula babanji ne aba badi bamanyike kabivua bushuwa biumvuangana ne malongesha a Kristo nansha.—Yakobo 2:1-4, 9.
Lelu’eu bakulu bena nkristo badi bakokela bumfumu bua Kristo ne badi baleja dipanga kansungasunga kudi bantu bonso badi baditshipe kudi Yehowa. Bu mudibu ‘balama tshisumbu tshia mikoko ya Nzambi tshidi munkatshi muabu,’ badi badikanda ku dileja disungulula bamue bua bubanji, ku mashilangana a bumuntu, peshi malanda a mu dîku. (1 Petelo 5:2) Pa kuidikija Nzambi ukena kansungasunga ne diteya ntema ku didimuija diende didi dikandika disungulula bamue, bakulu bena nkristo badi balubuluja mmuenenu wa dipanga kansungasunga mu tshisumbu.
Tshisumbu tshia bena nkristo tshia Bantemu ba Yehowa mbuena-muntu bua bukua-matunga. Ntshijadiki tshia muoyo tshia se: nsangilu wa bantu ukena ngenyi midianjila kufumba ne kansungasunga udi mua kuenjibua ku bulombodi bua Yezu Kristo. Bantemu ‘mbavuale bumuntu bupiabupia buakafukibua bilondeshile disua dia Nzambi mu buakane ne bulamatshi ku mikenji bilelela.’ (Efeso 4:24, NW) Eyowa, badi balongela ku tshilejilu tshipuangane tshia Nzambi ukena kansungasunga, Yehowa, ne badi ne ditekemena dia muoyo wa kashidi mu bulongolodi bupiabupia mukena kansungasunga.—2 Petelo 3:13.
[Mêyi adi kuinshi]
a Dîna dipingaja.
[Tshimfuanyi mu dibeji 26]
Mupostolo Petelo wakajingulula ne: Nzambi kêna ne kansungasunga