Ditangalaka dia bushimatshi ku malu a ntaku
BUSHIMATSHI KU MALU A NTAKU—munkatshi mua makumi a bidimu, buvua anu kasumbu kakese mu Buena-mishonyi. Mmunyipu mudi malu mashintuluke! Bruce B. Lawrence, mufidi wa mumvuija pa malu a ntendelelu, wakafunda ne: bidimu 30 kumpala, bantu bakese bavua mua kuikala badianjile kumona se: ku ndekelu wa siekele wa 20, bushimatshi ku malu a ntakua buvua mua kulua ne mushinga bu nunku ne nansha kulua tshiena-bualu tshinene tshia diyukidilangana ku tudiomba ne mu bukebuludi bua université.
Pabi, atshi ke tshidi tshienzeke. Luapolo ya bikandakanda pa bimvundu bia tshinyangu mu misesu, dishipangana, bisumbu bikandiki bia ditula mafu, diendesha dia muinshimuinshi dia malu a tshididi kudi bisumbu bifimpakaji bia bitendelelu, ne diosha patoke mikanda idibu bangata bu misendekianganyi mbivuluiji bia misangu yonso bia bienzedi bia bashimatshi ku malu a ntaku. Tshikandakanda tshia malu a mfranga tshia Mondo Economico tshia ku lumingu tshia mu Italie tshiakamba ne: pabuipi ne miaba yonso bushimatshi ku malu a ntaku budi “mu diluishangana mu dîna dia Nzambi.”
Bashimatshi ku malu a ntaku batu misangu yonso balejibua bu banekeshi ne bedi ba kalela, bajula bitungu ne bakumbaja dibundangana dia bena tshikisu. Bantu badi balubakana bua didiunda dia bisumbu bu nunku bu mudi Comunione e Liberazione mu Buena-Katolike bua ku Roma, Gush Emunim mu Buena-Yuda, ne Tshikongu tshia bena nkristo ba Buena-mishonyi ku Nord wa Amerike. Bua tshinyi bushimatshi ku malu a ntaku budi buenda butangalaka? Ntshinyi tshidi tshibusonsola? Bidi mua kuikala imue misangu “disombuela dia Nzambi,” bu mudi Gilles Kepel muena ku France mumanyi wa malu a mu nsombelu wamba anyi?
[Mêyi adi kuinshi]
a Mushimatshi ku malu a ntaku mmuntu udi ulamata kashendende ku malu a ntendelelu malama, a mutantshi mule. Diumvuija dia “bushimatshi ku malu a ntaku” neditambe kukonkononyibua tshishiki mu tshiena-bualu tshidi tshilonda.
[Mêyi a dianyisha bua tshimfuanyi mu dibeji 3]
Nina Berman/Sipa Press